Sankcje za naruszenie praw autorskich osoby trzeciej

Przepisy polskiego prawa gwarantują szeroką ochronę prawa przysługujących autorowi. Jeśli dopuszczasz się naruszenia praw autorskich osoby trzeciej, musisz pamiętać o możliwych konsekwencjach swojego czynu – odpowiedzialności cywilnej oraz karnej.

Jeśli naruszasz osobiste prawa autorskie osoby trzeciej (np. dopuszczasz się plagiatu), w ramach ochrony cywilnoprawnej, prawowity autor może założyć w sądzie, przeciwko Tobie, sprawę cywilną. W pozwie może żądać by Sąd: 1) nakazał Ci – byś zaniechał naruszeń, 2) nakazał Ci, byś dopełnił czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszeń, w szczególności abyś złożył publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie (np. przeprosiny w prasie), 3) jeżeli naruszenie było zawinione, by zasądził od Ciebie odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub zobowiązał Cię, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez autora cel społeczny.

Jeśli dopuszczasz się naruszenia majątkowych praw autorski osoby trzeciej (np. korzystasz z czyjegoś utworu bez jego zgody), w ramach ochrony cywilnoprawnej, osoba ta założyć może w sądzie sprawę cywilną. W pozwie żądać będzie mogła by Sąd: 1) nakazał Ci, byś zaniechał naruszeń, 2) nakazał Ci byś dopełnił czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszeń (np. złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego ogłoszenia w prawie zawierającego stosowne oświadczenie albo też podania wyroku lub jego części do publicznej wiadomości), 3) zobowiązał Cię do naprawienia wyrządzonej szkody (co do zasady wysokość odszkodowania będzie ustalana w odniesieniu do powstałej szkody. Posiłkowo można stosować wskazanie, że odszkodowanie to nie powinno być mniejsze niż dwukrotność wynagrodzenia jakie normalnie otrzymałby autor za korzystanie z utworu, gdyby zawarto umowę (kiedy naruszenie praw jest niezawinione) lub trzykrotność takiego wynagrodzenia, gdy sprawca naruszenia dopuścił się go z własnej winy).

Przepisy prawa polskiego przewidują także odpowiedzialność karną osoby która narusza osobiste i majątkowe prawa autorskie. Przestępstwa stanowią m.in.: plagiat, lub też wprowadzanie w błąd co do autorstwa utworu, rozpowszechnianie, utrwalanie, czy zwielokrotnianie utworów bez zgody autora, obrót nielegalnym kopiami. Popełnienie ww. przestępstw zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności, w tym, w niektórych przypadkach, nawet do 5 lat. Zainicjowanie postępowania, które może skończyć się skazaniem, wymaga wniosku poszkodowanego (autora, osoby które przysługują majątkowe prawa autorskie).