Ochrona praw autorskich

Twoje prawa autorskie, zarówno osobiste jak i majątkowe, mają zapewnioną szeroką ochronę na podstawie przepisów prawa polskiego. Osoba dopuszczająca się naruszenia Twoich praw musi liczyć się zarówno z odpowiedzialnością cywilną jak i karną. Ochrony praw dochodzić możesz przed sądem, a w zakresie odpowiedzialności karnej, zainicjować postępowanie karne, składając do organów ścigania (prokuratura) zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.

Jeśli naruszono Twoje osobiste prawa autorskie (np. ktoś przypisał sobie autorstwo utworu stworzonego przez Ciebie), w ramach ochrony cywilnoprawnej, możesz założyć w sądzie sprawę cywilną. W pozwie żądać możesz by Sąd: 1) nakazał osobie łamiącej twoje prawa, by zaniechała naruszeń, 2) nakazał osobie łamiącej twoje prawa, by dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszeń, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie (np. przeprosiny w prasie), 3) jeżeli naruszenie było zawinione, przyznał Ci odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub – na Twoje żądanie – zobowiązał sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez Ciebie cel społeczny.

Jeśli naruszono twoje majątkowe prawa autorskie (np. ktoś korzysta z Twojego utworu bez twojej zgody), w ramach ochrony cywilnoprawnej, możesz założyć w sądzie sprawę cywilną. W pozwie żądać możesz by Sąd: 1) nakazał osobie łamiącej twoje prawa, by zaniechała naruszeń, 2) nakazał osobie łamiącej twoje prawa, by dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszeń (np. złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego ogłoszenia w prawie zawierającego stosowne oświadczenie albo też podania wyroku lub jego części do publicznej wiadomości), 3) naprawienia wyrządzonej szkody (co do zasady wysokość odszkodowania będzie ustalana w odniesieniu do powstałej szkody. Posiłkowo można stosować wskazanie, że odszkodowanie to nie powinno być mniejsze nić dwukrotność wynagrodzenia jakie normalnie otrzymałby autor za korzystanie z utworu, gdyby zawarto umowę (kiedy naruszenie praw jest niezawinione) lub trzykrotność takiego wynagrodzenia, gdy sprawca naruszenia dopuścił się go z własnej winy).

Przepisy prawa polskiego przewidują także odpowiedzialność karną osoby która narusza osobiste i majątkowe prawa autorskie. Przestępstwa stanowią m.in.: plagiat, lub też wprowadzanie w błąd co do autorstwa utworu, rozpowszechnianie, utrwalanie, czy zwielokrotnianie utworów bez zgody autora, obrót nielegalnym kopiami. Popełnienie ww. przestępstw zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności, w tym w niektórych przypadkach nawet do 5 lat. Zainicjowanie postępowania, które może skończyć się skazaniem, wymaga wniosku poszkodowanego (autora).