Pakistan. Pierwsze 70 lat

Zbiór tekstów dotyczących polityki zagranicznej Pakistanu. Tematyka obejmuje zarówno kwestie czysto polityczne, jak militarne, oraz ekonomiczne. Recenzja wydawnicza prof. dr. hab. Michała Chorośnickiego: Pomysł opublikowania książki stanowiącej zbiór artykułów naukowych dr hab. Aleksandra Głogowskiego jest „na czasie”. W sierpniu 2017 roku upłynęło równe 70 lat od stworzenia Pakistanu, państwa powstałego niemal równolegle z Indiami, po dekolonizacji ważnej części dawnego Imperium Brytyjskiego. Nie ma żadnych wątpliwości, że Pakistan z punktu widzenia strategii regionalnej i globalnej jest ważnym graczem i uczestnikiem polityki światowej. Decyduje o tym jego położenie geopolityczne, położenie między ważnymi sąsiadami, potencjał demograficzny (187 mln w 2015 roku) oraz fakt posiadania w uzbrojeniu broni jądrowej i generalnie silnej armii. W ostatnich latach dodatkowo kraj ten jest postrzegany jako swoiste sanktuarium dla Talibów, islamistów i wszelkich skrajnych ruchów o charakterze terrorystyczno-religijnym. Każdy z 4 sąsiadów Pakistanu (Iran, Afganistan, Chiny i Indie) pozostaje z nim w sporze terytorialnym lub politycznym. Wartość opracowania Autora polega też na tym, że analizuje ważne wydarzenia i przejawy działań politycznych wszystkich sąsiadów. Co więcej ujęto także w pracy aspekt polski w postaci analizy ocen opinii publicznej co do długiego pobytu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie w latach 2003—2014 i aspekt historyczny stosunków Polski z Afganistanem w okresie międzywojennym, jako przyczynach do obecności i działań Polski w całym regionie. Praca składa się z 8 dobrze ze sobą powiązanych treściowo artykułów publikowanych już wcześniej i z 2 opracowań nowych napisanych specjalnie dla opracowania. Są to artykuły o Polskim Kontyngencie Wojskowym w Afganistanie (poz. 4) oraz analiza problemu kryzysu energetycznego w Pakistanie (poz. 5). Praca zawiera też znaczący walor strategiczny, analizuje różne działania w wielu wymiarach i aspektach realizowanych przez Pakistan i jego sąsiadów. Dotyczy to nie tylko warstwy politycznej i militarnej, ale także gospodarczej, szczególnie ważnej w globalizującym się świecie. Układ pracy jest czytelny i dobrze skonstruowany, poszczególne części treściowo „zachodzą na siebie tematycznie. Po wstępie, Autor prezentuje kolejne części pracy. Są to: 1. Konflikt indyjsko-pakistański w perspektywie Kennetha Waltza i Johna Mearskeimera 2. Współpracy z Iranem w dziedzinie technologii nuklearnych 3. Kryzys energetyczny w Pakistanie i próby wyjścia z sytuacji 4. Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie w oczach opinii publicznej 5. Stosunki polsko-afgańskie pod koniec lat dwudziestych XX wieku jako przykład mocarstwowej polityki Polski 6. Chiny — Pakistan — Afganistan. Nowe mocarstwo wobec starych wyzwań 7. Pakistan wobec kwestii afgańskiej — jeszcze główny rozgrywający, niemy świadek czy już ofiara? 8. Pakistan strategia bezpieczeństwa. Artykuły jak zaznaczono, są ze sobą dobrze powiązane tematycznie i poza walorami naukowymi niosą ogromny zasób potrzebnych informacji nie tylko o samym Pakistanie, ale całym niespokojnym politycznie i wojskowo regionie. Stanowi to wielką zaletę pracy. Dobrze stosowane przypisy uzupełniają wywód i go nie zaciemniają, podobnie jak liczne tabele i wykresy będące graficzną ilustracją tekstu. Całość pozytywnej oceny dopełnia obszerna bibliografia, obejmująca prace nowe i najnowsze związane z problematyką. Praca jest starannie napisana i poza normalnymi czynnościami techniczno-wydawniczymi nie wymaga żadnych korekt lub poprawek. Sugerowałbym jednak przeniesienie spisu treści na początek opracowania. Całość stanowi praktyczny dowód kompetencji twórczych i badawczych Autora specjalisty w problematyce, rozpoznawalnego już dobrze wśród autorów zajmujących się podobną problematyką. Biorąc pod uwagę bezsporne, wysokie zalety opracowania, po niezbędnych zabiegach korektorsko-wydawniczych polecam go do wydania książkowego, przewidując znaczący sukces wydawniczy.