Stefania Jagielnicka-Kamieniecka
Wprost do… wieczności
Rozdział 1
Gdyby nie duży nos, byłby podobny do jej idola Toma Cruise’a.
Martyna stała przed wystawą sklepu jubilerskiego Cartier na rogu ulic Graben i Kohlmarkt w Wiedniu. Wpatrywała się w platynowy pierścień z brylantem. Całą jej istotę, ciało i duszę, przenikał wydobywający się z klejnotu promień. Wypełniała ją świetlista jasność i graniczące z euforią wzruszenie. To był jej pierścionek, dla niej przeznaczony. Nie mogła oderwać od niego oczu.
Co się ze mną dzieje? — pomyślała, zaniepokojona stanem duszy. Przecież nigdy nie interesowała mnie taka biżuteria… Wiem — doznała olśnienia — mój ojciec jest bogaty, kupi mi ten klejnot i wiele innych wspaniałych rzeczy.
Spojrzała na swój srebrny pierścionek z bursztynem i wydał się jej szkaradny. Dosłownie parzył ją w palec.
— Nie mogę nosić takiej tandety! — rzekła półgłosem, wrzucając go do stojącego opodal kosza na śmieci. Spadł na samo dno.
Szkoda takiego ładnego pierścionka, pożałowała tego czynu po chwili. Nachyliła się nad wypełnionym po brzegi koszem, ale było już za późno. Nie mogła przecież zacząć wyjmować z niego odpadów.
Skręciła w ulicę Kohlmarkt i stanęła jak wryta, wpatrując się w widniejącą u jej wylotu rezydencję Habsburgów. Jej wspaniała barokowa fasada połyskiwała w słońcu. Martyna patrzyła na nią olśniona, jakby ją po raz pierwszy ujrzała. A przecież była tu w każdy niemal weekend i nieraz zwiedzała ten pałac, wzruszając się tragicznym losem Sissi — pięknej małżonki cesarza.
Było wiosenne słoneczne sobotnie popołudnie. Szła po zacienionej stronie ulicy, by nie narazić swojej jasnej cery na zaczerwienienie. Promienie słońca pieściły secesyjne kamienice po drugiej stronie. Jak zwykle z podziwem oglądała bogatą, artystyczną sztukaterię ich fasad. Od czasu do czasu zatrzymywała się przed wystawami firmowych sklepów słynnych domów mody. Nie opuszczało jej wzruszenie i przeświadczenie, że to jest jej świat, że jest austriacką damą a nie polską asystentką dentystyczną. Było w tym coś niezwykłego, gdyż dotąd doskonale czuła się w swojej skórze.
Gdy spełniło się jej marzenie o zamieszkaniu w Wiedniu, które zaświtało w jej główce, kiedy jako mała dziewczynka wraz z matką zwiedzała to miasto, po raz pierwszy w życiu uśmiechnął się do niej los. W Polsce spotykały ją same niepowodzenia. Tymczasem tutaj wkrótce po przybyciu znalazła zatrudnienie jako asystentka doskonałego dentysty. W jego luksusowym gabinecie poczuła się jak w raju w porównaniu z przychodnią stomatologiczną, w której pracowała w rodzinnym Bielsku. Wszystko było tu świetnie zorganizowane, obywało się bez najmniejszego stresu. Nie to, co w Polsce, gdzie każdego ranka robiło się jej niedobrze na myśl o wyjściu do pracy.
Pracowała z trzema innymi dziewczynami dostosowanymi do luksusowego gabinetu pod względem urody, makijażu i fryzur. Nosiły eleganckie śnieżnobiałe bluzki i tak samo białe, obcisłe dżinsy. Przystojny szef traktował je przyjaźnie, interesował się ich problemami, pomagał im nieraz w różnych sprawach.
Zajęcie to sprawiało jej satysfakcję, a nawet przyjemność ze względu na miłą atmosferę. Z głośników rozlegała się cicha klasyczna muzyka, dla pacjentów w poczekalni stały na stoliku termosy z kawą i herbatą. Mogli oglądać na plazmowym ekranie piękne krajobrazy z całego świata.
Mieszkała w spokojnej, zielonej dzielnicy, w dwupokojowym, komfortowym mieszkaniu, ładnie urządzonym niedrogimi mebelkami z Ikei, upiększonym obrazami, donicami z egzotycznymi roślinami i bibelotami nabytymi na słynnym wiedeńskim pchlim targu. Jeździła błękitnym Volkswagenem Lupo. Miał już wprawdzie osiem lat, lecz wyglądał jak nowy. Cóż więcej mogła wymagać od życia? W Polsce nie mogła marzyć o posiadaniu samochodu, a nawet o wynajęciu mieszkania. Musiała mieszkać ze zrzędzącą matką.
A jednak nie była szczęśliwa. Doskwierała jej samotność. Jedynymi jej przyjaciółmi byli ci z Facebooka i syjamska kotka Micia. Koleżanki, z którymi pracowała, miały mężów, małe dzieci i swoje problemy. Nie spotykała się z nimi prawie wcale. Mieszkała w Wiedniu już od roku, a z nikim dotąd się nie zaprzyjaźniła. Najprzyjemniejszy sposób spędzania wolnego czasu stanowiło dla niej siedzenie na balkonie wychodzącym na wewnętrzny ogród z dorodnymi sosnami, wierzbami i krzakami róż. Rozmawiała z nieznanym ojcem, którego wyimaginowany obraz nosiła w sercu.
W Polsce też nie było lepiej pod tym względem. Była tak oddalona od innych, jakby stali po drugiej stronie rzeki. Żyła gdzieś obok. Potrafiła wprawdzie prowadzić rozmowę na różne tematy, ale istniała blokada uniemożliwiająca jej opowiadanie o sobie i swoich problemach. Między nią a drugim człowiekiem zawsze istniała ściana nie do przebicia. Dotyczyło to nawet samotnie wychowującej ją matki, której nigdy się nie zwierzała. Jedyną jej powiernicą była Micia. Dostała ją w urodzinowym prezencie od ukochanej babci, gdy ukończyła sześć lat. Babka nauczyła ją wówczas wierszyka:
Kiciu, Miciu, gdzieś ty była?
U babuni mleczko piłam.
Czemuś mi nie zostawiła?
Bo ja sama głodna byłam.
Kotka szybko przywiązała się do swojej pani, która troszczyła się o napełnianie jej miseczek mlekiem i karmą, opróżniała jej kuwetę i wsypywała do niej świeży żwirek.
Podążając w kierunku pałacu, znów przystanęła przed lustrzaną gablotą z ozdobami, nie oglądała ich jednak, tylko przyglądała się swojemu odbiciu. Podobała się sobie. Miała regularne rysy, upiększone starannym makijażem, czarne, duże na pół twarzy oczy, kontrastujące z jasnymi o rdzawym odcieniu, długimi do pasa włosami, które dodawały jej atrakcyjności. Niestety, uważała, że ma złą figurę, mimo wąskiej talii i smukłej sylwetki. Ubolewała nad zbyt krótkimi nogami. Na szczęście umiała to maskować wysokimi obcasami.
Całkiem ładnie wyglądam, a mimo to nikt mnie nie chce, myślała ze smutkiem.
Znalazłszy się na placu, przy którym znajdował się Hofburg, nie weszła do pałacu, tylko do ulubionego gotyckiego kościoła św. Michała. Był bardzo stary. Pochodził z XIII wieku. Usiadła naprzeciw ołtarza udekorowanego figurami ewangelistów i aniołów. Wpatrywała się w niego długo, bo nadzwyczaj się jej podobał. Wsłuchując się w dźwięki cichej, ledwo słyszalnej muzyki z taśmy, wyobrażała sobie Haydna grającego jako siedemnastolatek na tutejszych organach, a także Mozarta, po śmierci którego odbyło się w tym kościele prawykonanie jego Requiem.
Posiedziała jakiś czas rozmyślając, po czym powoli obeszła kościół dokoła, zatrzymując się przed bocznymi ołtarzami. Było tu mroczno i cicho, w odróżnieniu od innych przepełnionych turystami świątyń, co stanowiło dla niej wytchnienie od ulicznego gwaru.
Teraz przyszła pora na Cappuccino, które wypijała w każdą sobotę w kawiarni l’Europe przy ulicy Graben. Powoli wracała z powrotem przez Kohlmarkt, przeciwną stroną ulicy, by obejrzeć wystawy innych znajdujących się przy niej butików. Gdy skręciła w Graben, powędrowała dalej, zadzierając od czasu do czasu do góry głowę, aby podziwiać, jak zwykle, piękne fasady secesyjnych kamienic. Wiosenna aura wpłynęła na poprawę jej nastrój. Nie rozmyślała już o samotności.
Weszła jeszcze po drodze do kościoła św. Piotra wypełnionego turystami, w odróżnieniu od pustej świątyni św. Michała. Była to pierwsza barokowa budowla Wiednia. Martyna oglądała tu zawsze z niezmiennym zachwytem freski na wnętrzu kopuły oraz imponujący ołtarz. Ze wszystkich stron aż kapało złoceniami, co kojarzyło się jej z niebem, gdyż zetknęła się w dzieciństwie na lekcji religii z opinią, że jest ono złote, i tak je sobie od tego czasu wyobrażała. Nigdy jednak nie przebywała w tym kościele zbyt długo, bo przeszkadzały jej tłumy turystów.
W końcu usiadła w ogródku kawiarni. Tradycyjnie zamówiła Cappuccino. Czekając na nie, obserwowała licznych przechodniów. Bardzo lubiła obserwować ludzi, zwłaszcza kobiety, ich fryzury, ubiory, dobór kolorów i ozdób.
Spoglądając ukradkiem na trzymającą się za ręce parę zakochanych, siedzącą przy stoliku obok, z żalem myślała o swym ostatnim zawodzie miłosnym: „Kanalia z tego Wacka! Jak on mógł mnie tak brutalnie porzucić”? Radosny nastrój prysnął jak bańka mydlana.
Z goryczą rozpamiętywała swoje liczne miłosne afery. Za każdym razem była zakochana po same uszy. Oddawała się całą duszą i całym ciałem. Niestety, żadnego mężczyzny nie potrafiła zatrzymać na dłużej.
To chyba dlatego, że nigdy nie przeżyłam orgazmu, zastanawiała się. Każdy z nich w krótkim czasie orientował się, że udaję… Ale… co to jest, do cholery?! — zdenerwowała się. Może jestem lesbijką? No, skądże! Nie wyobrażam sobie tego z kobietą… Już wiem! — doznała olśnienia. To dlatego, że nigdy w łóżku nie myślę o sobie, tylko staram się, by partnerowi było jak najprzyjemniej. No i to moje całkowite, bezgraniczne oddanie. Mężczyźni chcą zdobywać kobietę. E, chyba już nigdy nikt się we mnie tak naprawdę nie zakocha.
Najgorsze chyba było, że od razu szła do łóżka. Nie, żeby miała taki wybujały temperament, tylko… był to dla niej jedyny sposób na przełamanie obcości. Zespolenie się z męskim ciałem uwalniało ją od dojmującego uczucia wyobcowania. Wzmagało poczucie własnej wartości, bo była dobra w łóżku. Nie znała innego sposobu na dowartościowanie się. Dawanie mężczyznom rozkoszy sprawiało jej satysfakcję. Najbardziej lubiła moment wytrysku. Czuła się wtedy taka… spełniona. Nie obawiała się ciąży, gdyż od szesnastego roku życia zażywała tabletki antykoncepcyjne.
Muszę się pogodzić z samotnym życiem, myślała zrezygnowana, obserwując ludzi, wchodzących do ogródka kawiarni. Przecież nie jest znowu aż tak źle. Nikt nie stara się mnie zmienić na swoją modłę. Nikomu nie muszę usługiwać. Mam czas dla siebie, na czytanie książek, na słuchanie muzyki. Gdzie miałabym szukać kogoś, kto chciałby słuchać Beethovena, Brahmsa? Trzeba by chodzić na koncerty symfoniczne. Może wtedy znalazłabym jakąś bratnią duszę? Ale to za drogo, płyty mniej kosztują… Jednak Wacek lubił taką muzykę. Tak dobrze było nam ze sobą, rozmarzyła się. Niewiele brakowało, a miałabym z nim orgazm… Jak mógł bez słowa ze mną zerwać?
Omal zawału nie dostała, gdy po jakimś czasie obejrzała na Facebooku jego pseudo-ślub z pewnym lekarzem, który zapewnił biednemu pielęgniarzowi wyższy standard życia. Na tle bujnego kwiecia zakładali sobie na palce obrączki, obejmowali się i całowali… Żałosne! Ohyda! Jak można się tak sprzedać? — myślała z obrzydzeniem.
Nagle poczuła na sobie czyjś wzrok. Młody mężczyzna siedzący samotnie opodal, wpatrywał się w nią z lekkim uśmiechem na ustach.
To jakiś uwodziciel, pomyślała, odwracając głowę. A co mi zależy? — przyszło jej nagle na myśl. Trzeba by spróbować wreszcie z jakimś Austriakiem… Usłyszeć czułe niemieckie słowa byłoby podniecające.
Gdy młodzieniec przestał na nią patrzeć, zlustrowała go od stóp do głów. Miał na sobie granatowe spodnie z zaprasowanymi kantami i blado-niebieską koszulę. Wyglądał jakby wybierał się do teatru. Wszystko na nim lśniło czystością. Był starannie ogolony. Jej uwagę zwróciły jego zadbane dłonie.
Szybko spuściła głowę, gdy znów spojrzał w jej kierunku.
E, nie ma sensu. Znowu się zakocham i będę cierpiała, jak mnie facet porzuci. Zastanawiała się, czy odwzajemnić uśmiech nieznajomego. Zresztą, o czym miałabym z nim rozmawiać? Pewnie wypytywałby mnie o osobiste sprawy. Nie mam ochoty na opowiadanie o sobie.
Przyjrzała mu się po raz drugi, gdy rozmawiał z kelnerką. Miał wyjątkowo malowniczą głowę. Jego ciemne włosy były starannie przytrzyżone. Duże pełne usta rozchylały się, ukazując lśniące bielą zęby. No i te oczy! Okolone czarnymi, gęstymi brwiami jaśniały w jego smagłej twarzy jak dwa szafiry. Gdyby nie duży nos, byłby podobny do jej idola Toma Cruise’a. Oczy miał takie same.
Szybko spuściła wzrok, kiedy oddaliła się od niego kelnerka, która po chwili zjawiła się przed nią z dużym kawałkiem tortu Sachera.
— Od tego pana z naprzeciwka — oznajmiła z porozumiewawczą miną.
Martyna uśmiechnęła się do nieznajomego i powiedziała tak głośno, by mógł usłyszeć:
— Dziękuję.
Natychmiast znalazł się przy jej stoliku.
— To ja dziękuję, że przyjęła pani ten kawałek ciasta — rzekł, połyskując zębami w szerokim uśmiechu. — Bałem się, że nie spodoba się pani mój pomysł na zawarcie znajomości. Pozwoli pani, że się dosiądę?
— Proszę — odpowiedziała lakonicznie, wymieniając z nim dłuższe spojrzenie.
— Jest pani taka smutna, chciałem panią rozweselić, a nic lepszego nie przyszło mi do głowy. Nie ma mi pani tego za złe? — pytał z przepraszającym uśmiechem.
— Wręcz przeciwnie. Poprawił mi pan nastrój — odpowiedziała zachęcająco, gdyż spodobało się jej jego zakłopotanie.
— Ma pani oczy zranionej sarny. Nie będę zbyt wścibski, jeśli spytam, kto panią skrzywdził? — spytał nieśmiało.
— Nikt mnie nie skrzywdził — obruszyła się, niezadowolona, że ktoś wtrąca się do jej życia.
— A te piękne włosy są naturalne czy ufarbowane? — zmienił temat, reagując na jej naburmuszoną minę.
— Naturalne — odpowiedziała z dumą, a jej twarz jej się rozpogodziła.
— Takie włosy to majątek… Pani nie jest Austriaczką, prawda?
Znowu się zachmurzyła.
— Nie rozmawiajmy o mnie — odpowiedziała opryskliwie.
— A o czym chciałaby pani porozmawiać? — spytał niezrażony jej tonem.
— O panu — rzekła, nie zastanawiając się zbyt długo.
— Och, przepraszam. Zupełnie straciłem głowę. Zapomniałem się przedstawić. Nazywam się Martin Zelenka. A pani? — mówił, obserwując wyraz jej twarzy, zmieniający się z minuty na minutę.
— Dziwnym zbiegiem okoliczności też Martyna — zdradziła łaskawie swe imię.
— Widzi pani, mamy ze sobą wiele wspólnego. Te same imiona… Już wiem. Jest pani Polką — rzekł z uśmiechem, który nie schodził z jego twarzy. Zgadłem?
W odpowiedzi skrzywiła się i skinęła potakująco głową.
— Świetnie mówi pani po niemiecku. Wyczułem tylko lekki akcent, bo mam muzyczne ucho — zagadywał ją, jakby się obawiał, że za chwilę odprawi go z kwitkiem. — Studiuję w Akademii Muzycznej i gram na skrzypcach w orkiestrze katedry świętego Szczepana. Musi pani jutro przyjść na mszę o dziewiątej trzydzieści. Gramy Wielką Mszę Bacha.
— Zazdroszczę panu — rzekła ze szczerym podziwem. — Bardzo chciałabym umieć dobrze grać na jakimś instrumencie — rozgadała się nagle, zupełnie już rozluźniona. — Moja matka też gra na skrzypcach, jest nauczycielką w szkole muzycznej. Usiłowała nauczyć mnie gry na fortepianie, gdy okazało się, że nie mam ucha do skrzypiec, ale nie wykazywałam ani zdolności, ani zainteresowania w tym kierunku. Wolałam rysować i czytać książki. Może dlatego, że mama zmuszała mnie od wczesnego dzieciństwa do żmudnych ćwiczeń, a ja nie robiłam postępów i zniechęciłam się. Trochę gram, ale słabo. Teraz zresztą nie mam pianina i właściwie chyba zapomniałam już nawet to, czego zdołałam się nauczyć. Mimo to kocham klasyczną muzykę.
Młodzieniec słuchał jej z przyjemnością, wpatrując się w jej czarne oczy. Jego muzyczne ucho zafascynowane było tembrem i barwą jej głosu, a także sposobem mówienia i oryginalnym, melodyjnym akcentem.
Jaki ona ma ciepły i zmysłowy alt, myślał zauroczony. No i te cudowne oczy!
— A jednak rozmawiamy o pani — powiedział przekornie. — Miałem nosa, zwracając na panią uwagę, wyczułem bratnią muzykalną duszę. — To może teraz powiedziałaby mi pani nieco więcej o sobie?
— Mam taki… może niezbyt ciekawy zawód, ale go lubię — rzekła, bez najmniejszego śladu niechęci do opowiadania o sobie, gdyż poczuła szczególną sympatię do młodzieńca. — Jestem asystentką dentystyczną — mówiła, pałaszując słynny wiedeński tort Sachera. — Matka chciała, żebym skończyła jakieś studia, ale nie miałam zbyt dobrych stopni. Zamiast się uczyć zaczytywałam się w romansidłach. A poza tym chciałam się jak najszybciej uniezależnić i mieć praktyczny zawód, by nie być dla niej ciężarem…
— Niespodzianie spotkało mnie dzisiaj szczęście w nieszczęściu — przerwał jej z entuzjastycznym wyrazem twarzy. — Wie pani, nie mam czasu na chodzenie po kawiarniach, ale umówiłem się tutaj z koleżanką z mojego roku. Wybieramy się na koncert do pobliskiego kościoła świętego Piotra, bo gra tam dziś czwórka naszych kolegów. Taki kwartet. Jednak nie przyszła. — Rozłożył bezradnie ręce.
— To proszę do niej zadzwonić — doradziła, wzruszając ramionami.
— Dzwoniłem, ale nie odpowiada. Teraz to już nieważne, bo dzięki temu poznałem panią. Chodzę za nią od dłuższego czasu, ale ona mnie unika. W końcu łaskawie umówiła się, no i — widzi pani — nie przyszła. Ach, nie mam szczęścia do kobiet. Raczej mężczyźni… — Ugryzł się w język.
Zasmucił się i zadumał. Trwało to jednak nie dłużej niż minutę.
— Może pani poszłaby ze mną na ten koncert? — Spojrzał jej w oczy proszącym wzrokiem.
— Chętnie — ucieszyła się Martyna. — Lubię muzykę kameralną. Jest subtelniejsza od symfonicznej, chociaż… symfonia to jest coś… najwspanialszego. Podniosłego, wzniosłego. Ale dzisiaj jestem w takim nastroju, że potrzebuję czegoś dla uspokojenia duszy.
W tym momencie Martin poderwał się z miejsca, patrząc na drzwi.
— O, jest. Spóźniła się prawie godzinę. Bardzo panią przepraszam — złożył ręce w błagalnym geście. — Tu jest moja wizytówka. A tu druga. Proszę z tyłu napisać na niej swój numer. Zadzwonię i wybierzemy się na jakiś inny koncert… Za tort już zapłaciłem przy swoim stoliku.
Martyna zagryzła wargi zawiedziona. Patrzyła, jak młodzieniec podchodzi do ślicznej czarnulki w długiej barwnej sukni przypominającej skrzydła motyla, mówi coś do niej, pokazując na zegarek, a następnie spiesznie wychodzi z nią z kawiarni.
Rozdział 2
Chciała uchodzić za Austriaczkę, nie chciała być cudzoziemką w kraju, w którym żyła.
Po wyjściu Martina zachmurzyła się, niezadowolona, że rozpoznał u niej cudzoziemski akcent. Wciąż ćwiczyła wymowę, naśladując szefa i koleżanki. Usiłowała nawet myśleć po niemiecku, co jednak niezbyt często się jej udawało. Chciała uchodzić za Austriaczkę, nie chciała być cudzoziemką w kraju, w którym żyła, gdyż mimo pozornej otwartości na obcych, na Zachodzie gardzono cudzoziemcami. Oczywiście z wyjątkiem tych, którzy osiągnęli wysoką pozycję zawodową i towarzyską. Jednak większość stanowili prymitywni fizyczni pracownicy, bluzgających na ulicy rynsztokowym słownictwem.
W Wiedniu mieszkało wielu kulturalnych, wykształconych Polaków, ale ci nie rzucali się w oczy. Jednak nawet oni nie wzbudzali jej sympatii. Spotykali się na licznych polskich imprezach, w których parę razy uczestniczyła. Niestety, nie czuła się wśród nich dobrze. Byli jacyś… inni, nie spotykała takich w Polsce. Życie w Wiedniu wycisnęło na nich swe piętno.
Różniła się zresztą od rodaków powściągliwością i utrzymywaniem dystansu wobec innych, dyskretnym ubiorem i makijażem, co bardziej pasowało do Austriaczek. Polacy byli — jej zdaniem — we wszystkim przesadni i zbyt wylewni. Każdemu nowemu znajomemu natychmiast opowiadali cały swój życiorys. Kobiety stroiły się i malowały wyzywająco. Mężczyźni… Zastanowiła się przez chwilę, jak określić niechęć do nich. Właściwie współczuła im. Albo bezczelnością maskowali kompleksy wobec tubylców, albo kulili się w sobie z poczucia mniejszej wartości. Wszyscy wydawali się jej nienaturalni. Jedynie Polacy znający dobrze język zachowywali się normalnie, ale oni wtapiali się w wiedeńską rzeczywistość i unikali polonijnego środowiska. Podobnie jak ona.
Nie, nie. Nie chciała być tutaj Polką, chociaż kochała ojczyznę, ale to była jej prywatna sprawa, obcym nic do tego. Ubzdurała sobie, że jej ojciec był Austriakiem. Przez całe życie nosiła w sercu jego obraz, który zmieniał się wraz z jej dorastaniem, aż w końcu ustabilizował się. Stał się tak wyraźny, że czasami widziała go przed sobą. Był to wysoki blondyn z ciemnymi oczyma. Nos i usta miał większe niż ona, lecz podobne. Typowy biznesmen w eleganckim garniturze. Ostatnio doszło do tego, że rozmawiała z nim po niemiecku. Opowiadała mu o sobie, o swoich troskach i kłopotach, zasięgała jego rady w różnych sprawach. Istna fantasmagoria. Po polsku gawędziła sobie z Micią.
Pochodziła z Bielska-Białej — miasta związanego z Austrią od czasów Austro-Węgier, gdy to wchodziło w skład austriackiego Śląska. Szczególnie bliskie więzi łączyły je ze stolicą monarchii habsburskiej, gdyż architekci i artyści wiedeńscy mieli walny udział w kształtowaniu wizerunku Bielska. Angażowani byli do projektowania różnych budowli oraz ich wyposażenia. Przyjęto wówczas pewien styl naśladownictwa, który po latach przyniósł Bielsku miano “małego Wiednia”.
Matka Martyny często opowiadała o swoim dziadku, który w Wiedniu ukończył studia. Kochał to miasto, co obie po nim odziedziczyły. Zwiedzała je z matką kilkakrotnie. Marzyła o tym, by w nim zamieszkać. Pilnie uczyła się niemieckiego, który obok polskiego należał do jedynych przedmiotów, z których miała w szkole bardzo dobrą ocenę. Już wtedy wyobrażała sobie, że jej nieznany ojciec jest Austriakiem. Matka początkowo enigmatycznie odpowiadała na jej pytania o niego. Najpierw powiedziała, że zginął w wypadku samochodowym. Gdy jednak dziewczynka domagała się zdjęć tatusia i innych pamiątek po nim, wyznała, że nie wie, kto jest jej ojcem.
— Jak to możliwe, że nie wiesz? — pytała dziewczynka ze łzami w oczach. — Musisz wiedzieć, mamusiu! Dlaczego nie chcesz mi powiedzieć? Tak cię skrzywdził, że nie chcesz go znać?
— Odczep się ode mnie z tymi pytaniami! — złościła się kobieta. — Nie masz ojca i koniec. Nie żyje. Nie chcę z tobą o tym rozmawiać, rozumiesz?
Nie próbowała też pytać o to babki, czy kogoś innego z rodziny, gdyż nigdy nikt nie wspominał o jej ojcu. Domyślała się, że jest to jakaś wstydliwa tajemnica.
Kochała matkę, jak każde dziecko, ale bała się jej. Wiedziała, że jest to temat tabu. Jednak wciąż o tym myślała. Zazdrościła koleżankom ojców, nie mogła się z tym pogodzić, że tylko ona jedna go nie ma. W końcu wymyśliła sobie historyjkę o Austriaku, który — przebywając w Polsce w interesach — uwiódł matkę, po czym wyjechał i zerwał z nią kontakt. Marzyła, że kiedyś przyjedzie i zabierze ją do Wiednia, do tego — jej zdaniem — najpiękniejszego w świecie miasta.
Przecież mama musi znać jego nazwisko, zastanawiała się w skrytości. Mogłabym go odszukać gdzieś tam w Austrii.
Nie miała jednak śmiałości, by w dalszym ciągu indagować o to surową matkę, która w dzieciństwie często karała ją biciem po pupie, złościła się na nią, że nie chce ćwiczyć na pianinie, że źle się uczy. Dziewczynka nigdy nie zaznała z jej strony czułości, pieszczot. Była zahukana, melancholijna i skryta.
Przez całe życie marzyła o ojcu Austriaku, aż w końcu uwierzyła w wymyśloną przez siebie wersję swego poczęcia. Teraz w Wiedniu coraz częściej myślała, że musi w końcu dowiedzieć się od matki, jak nazywa się jej ojciec. Może też tutaj mieszka?
Po wyjściu Martina zrobiło się jej smutno. Przy innych stolikach ludzie prowadzili rozmowy, tuż obok niej wciąż siedziała para trzymająca się za ręce. Fizyczny wręcz ból samotności ścisnął jej gardło. Ten właśnie, często odczuwany ból, który powodował, że w celu uśmierzenia go szła do łóżka z dopiero co poznanym mężczyzną.
Rozglądała się za kelnerką, by na pocieszenie zamówić lampkę wina, gdy poczuła na sobie czyjś wzrok. Dwa stoliki dalej siedział samotny mężczyzna koło pięćdziesiątki, który przyglądał się jej uważnie.
Mój Boże, może to mój tata? — Poczuła przyspieszone bicie serca. Miał w sobie coś z jej wymarzonego ojca, odniosła wrażenie, że jest do niego podobna.
No nie, ja chyba dzisiaj zwariowałam, przywoływała się do porządku. Na Graben zdawało mi się, że jestem bogatą damą, teraz zobaczyłam ojca. Kompletny obłęd.
Uśmiechnęła się bezwiednie do mężczyzny. Na jego twarzy pojawiło się zdziwienie. Niespeszona przyglądała się mu uważnie. Miał blond włosy, lekko przyprószone siwizną. Czarne oczy, tak jak ona. Rysy jego twarzy wydawały się jej podobne do jej nosa i ust. Lata poorały jego twarz zmarszczkami, przyćmiły blask oczu, jednak widziała w niej swoje odbicie.
Przecież zdarzają się takie przypadki, myślała podniecona tym odkryciem. To może być mój ojciec.
Przez jakiś czas walczyła ze sobą, jednak w końcu zebrała się na odwagę i podeszła do niego, co było do niej niepodobne.
— Bardzo przepraszam, ale chciałabym pana o coś spytać — powiedziała podekscytowana, czując, jak pałają jej policzki.
— Spytać? No… proszę usiąść — wybełkotał zaskoczony mężczyzna, mierząc ją od stóp do głów.
— Czy był pan kiedyś, w młodości w Polsce? — wyrzuciła z siebie pytanie, siadając przy jego stoliku.
— Nie, nigdy tam nie byłem — odpowiedział z wyrazem zaskoczenia na twarzy.
— To niemożliwe! — krzyknęła. — Przepraszam — zreflektowała się natychmiast.
— No, no. Dziwny sposób zawierania znajomości — uśmiechnął się, odzyskując równowagę.
— Bardzo przepraszam. Nie będę panu przeszkadzać — rzekła zmieszana, zamierzając odejść.
Zawstydzona rozejrzała się po kawiarni, czy ktoś nie zwrócił uwagi na jej zachowanie.
— Zostań, podobasz mi się — zatrzymał ją mężczyzna. — Przecież możemy porozmawiać, chociaż nie byłem nigdy w Polsce. — Mam na imię Erwin, a ty jak się nazywasz?
Zrozumiała za kogo ją wziął, ale przykuło ją coś do siedzenia.
Może on kłamie, bo ma nieczyste sumienie wobec mamy? — Trudno jej było wybić sobie z głowy, że znalazła ojca. On coś ukrywa… Nie wiadomo, co robił w Bielsku. To może być jakaś tajemnica. Muszę go bliżej poznać.
— Jesteś pewnie Polką — stwierdził Erwin, przerywając milczenie. — No powiedz wreszcie, jak masz na imię.
— Martyna — wyszeptała, spuszczając głowę.
— Ładne imię. Wypijesz ze mną kieliszek likieru? — zachęcił ją z obleśnym uśmieszkiem.
— Chętnie — odpowiedziała niespodzianie dla samej siebie.
— No, nie wyglądasz na taką… ale… pozory mylą — rzekł kręcąc głową z niedowierzaniem.
— Bo nie jestem — zaprzeczyła gorliwie, czerwona jak burak.
— To z jakiego powodu mnie zaczepiłaś? — uśmiechnął się ironicznie.
— Myślałam… że pan jest… moim… ojcem — wybąkała coraz bardziej zmieszana.
— Nie opowiadaj bajek! — zniecierpliwił się. — Pijemy likier i idziemy. Na zdrowie. Prost!
Wypiła duszkiem, decydując się nagle na pójście do łóżka z tym mężczyzną. Spragniona była bliskości, którą dawało jej uprawianie seksu. Brakowało jej tego cudownego uczucia zespolenia. Tym bardziej, że facet był przystojny, zadbany, sympatyczny.
— Pójdziemy do mojego samotnego przyjaciela, który mieszka tu niedaleko — mówił Erwin z wyraźnym podnieceniem. — O, właśnie dzwoni! — ucieszył się.
Wyjął z kieszeni garnituru komórkę.
— Tak… Słuchaj Georg, wybieram się do ciebie z dziewczyną — mówił ściszonym głosem. — Masz coś w barku, czy mam przynieść… Świetnie! To się zabawimy. Cha, cha, cha — zaśmiał się rubasznie.
Zdrętwiała, domyślając się, o co chodzi. Jednak chęć uwolnienia się od dręczącego poczucia samotności spowodowała, że przyjęła propozycję.
Gdy znaleźli się na miejscu, rozglądała się ciekawie. Nigdy jeszcze nie była w tak wspaniale urządzonym mieszkaniu na starym mieście. Antyki, obrazy… Znów poczuła się podobnie, jak przed wystawą sklepu jubilerskiego.
Przyjaciel Erwina był nieco młodszy od niego. Choć niezbyt przystojny, też się jej spodobał. Może dlatego, że olśnił ją otaczający zewsząd luksus.
Popijali koniak, mężczyźni opowiadali dowcipy, raz po raz wybuchając gromkim śmiechem. Martyna wpatrywała się w Erwina. Im bardziej miała w czubie, tym bardziej utwierdzała się w przekonaniu, że to jej nieznany ojciec.
— Dlaczeego… nie chcesz się… przyznać, że w młodoości byłeś w Polsce i miałeś przygoodę z moją mamą? — spytała zaczepnie, kompletnie już zalana.
Mężczyźni spojrzeli na siebie porozumiewawczo i milczeli. Pomyśleli, że z dziewczyną jest coś nie w porządku.
— Nie możesz zaprzeczyć — upierała się. — Przecież jestem do ciebie podobna. Te same oczy, nos, usta.
— No, nie wiedziałem, że jestem taki ładny — zaśmiał się Erwin. — Chodź do tatusia! — Posadził ją sobie na kolanach i zaczął lubieżnie obmacywać.
— Nie! — wyrywała mu się z objęć. — Nie mogę z własnym ojcem iść do łóżka!
— To może wolisz z wujkiem Georgiem? — zarechotał drugi z mężczyzn.
Teraz dopiero uświadomiła sobie, w co się wrobiła. Zerwała się z krzesła i bez słowa wybiegła do przedpokoju, a następnie na ulicę.
Rozdział 3
Nie miała odwagi, by zadać matce to zakazane pytanie.
Szła chwiejnym krokiem, ze spuszczoną głową do samochodu zaparkowanego w bocznej ulicy. Po policzkach spływały jej łzy. Czuła się jak ostatnia dziwka. Dopiero gdy usiadła przy kierownicy, rozpłakała się na głos.
To wszystko dlatego, że nie wiem, kto jest moim ojcem, myślała zrozpaczona. Mama musi mi w końcu coś o nim opowiedzieć… Może rzeczywiście zwariowałam? Z tego powodu, że nic o nim nie wiem. Najadłam się wstydu… Jasne, że to nie był mój tata. Kompletnie się zalałam. Upadłam tak nisko. Brakowałoby jeszcze tylko, żeby mnie teraz policja złapała. Zasłużyłam na to. Dobrze mi tak. Może wreszcie odechce mi się orgazmu. Jeżeli miałabym go osiągnąć w taki upokarzający sposób, to lepiej się go wyrzec… I w ogóle seksu. Raz na zawsze. Bo… tak bez orgazmu, tylko z miłości, która szybko kończy się zawodem i cierpieniem, to też nie ma sensu. — Szlochała coraz głośniej.
Z jednego z domów wyszła kobieta. Przechodząc obok samochodu, zatrzymała się i zapukała w szybę.
— Czy spotkało panią coś złego? — spytała współczującym tonem.
Martyna uspokoiła się, szybko otarła łzy i ruszyła bez słowa.
Jechała z sercem na ramieniu, obawiając się zatrzymania przez policję. Jednak dotarła szczęśliwie do domu.
Natychmiast weszła do łazienki. Rozebrała się, napuściła pełną wannę wody. Podczas kąpieli zapamiętale szorowała całe ciało szczotką na długim kiju, by zmyć z siebie cały ten brud. Wciąż na nowo namydlała gąbkę i delikatnie obmywała nią intymne miejsca. Po wyjściu z wanny długo wycierała się frotowym ręcznikiem. Przez cały czas połykała spływające po policzkach łzy.
Gdy weszła w szlafroku kąpielowym do pokoju, od razu włączyła piąty Koncert Brandenburski Bacha, który zawsze działał na nią kojąco. Tym razem jednak muzyka nie była w stanie złagodzić gnębiącego ją poczucia upokorzenia. Zapadał zmierzch, pogrążając jej duszę w ciemnościach.
Dość długo siedziała, popijając wodę mineralną. Gdy przestało się jej kręcić w głowie, wyłączyła odtwarzacz i poszła do przedpokoju po komórkę, znajdującą się w torebce. Kiedy wróciła, usiadła na wersalce i nacisnęła jedynkę.
— O, co się stało, że przypomniałaś sobie o matce? — odezwała się jej surowa rodzicielka.
Ucieszyła się z tego telefonu, lecz nie potrafiła tego okazać.
— Dobry wieczór, mamusiu — powiedziała cichutko, przełykając ślinę.
Nie miała odwagi, by zadać matce to zakazane pytanie. Obawiała się wybuchu. Ale odczuwała wewnętrzny przymus.
— Stało się coś złego, że mówisz takim grobowym tonem? — obcesowo spytała Aniela, ukrywając wzruszenie i zaniepokojenie.
— Nie, nie — zaprzeczyła nieszczerze. — Tylko… chciałam się dowiedzieć, co u ciebie słychać.
— To, co zawsze — ofuknęła ją matka. — Co miałoby być nowego? No, może to, że już całkiem osiwiałam.
— To ufarbuj włosy — doradziła nieśmiało. — Przecież jesteś jeszcze młoda.
— Urody mi od tego nie przybędzie… No, mów. Co się stało? Dlaczego dzwonisz? — pytała oschłym tonem, ukrywając poruszenie.
Przejęła się tym nieoczekiwanym telefonem. Od wyjazdu Martyny wciąż żyła w strachu, że jej dziecku może przydarzyć się coś złego. Dręczyły ją koszmary senne, w których jej córkę spotykało wszystko, co najgorsze. Wstawała w nocy, biegła do jej pokoju i z rozpaczą stwierdzała, że jest pusty.
— Chciałam z tobą porozmawiać — zdobyła się na odwagę Martyna.
— A o czym? — spytała Aniela.
— Och, mamusiu — westchnęła ciężko. — Nie będziesz zła, jak cię o coś spytam?
— To się okaże. Pytaj! — rozkazała kobieta, drżąc z niepokoju.
— Ale nie zdenerwujesz się na mnie? — spytała przymilnie.
— No, mów wreszcie! — zniecierpliwiła się Aniela.
— Musisz mi… powiedzieć coś o moim ojcu — wybąkała, kuląc się w sobie przed spodziewanym wybuchem gniewu.
— A co ci to tak nagle przyszło do głowy? — zdumiała się jej matka. — Przecież już dawno powiedziałam ci, że nie wiem, kto jest twoim ojcem. Zdawało mi się, że przyjęłaś to do wiadomości, bo więcej o to nie pytałaś.
— No tak, nie pytałam, bo bałam się, że mnie skrzyczysz — mówiła, nabierając odwagi, ośmielona łagodnym tonem matki. — Ale dzisiaj… zdawało mi się, że go spotkałam w…
— Co ty opowiadasz? — przerwała jej kobieta. — Z tobą jest coś chyba nie w porządku. Nagle w Wiedniu spotkałaś ojca? A jak go poznałaś?
— Był… podobny do mnie — wyrzuciła z siebie.
— Chyba zwariowałaś! — Aniela przeraziła się nie na żarty.
— No, widzisz. Tak, zwariuję, jak mi w końcu nie powiesz prawdy. Na pewno wiesz, kim on jest — mówiła Martyna, z trudem powstrzymując łzy. — Musiał cię bardzo skrzywdzić, skoro nie chcesz mi tego opowiedzieć. Ale… — przerwała, bo głos uwiązł jej w ściśniętym gardle. — Mam chyba prawo, wiedzieć, kto jest moim ojcem. Nie mogę tak dalej żyć! — rozpłakała się nagle na głos.
— Przestań ryczeć! — krzyknęła matka. — To nie powinno być dla ciebie trudne do zrozumienia. Też puszczasz się na prawo i lewo. Gdybyś nie zażywała tabletek i zaszła w ciążę, tak samo nie wiedziałabyś, kto jest ojcem twojego dziecka.
— To nieprawda! Okłamujesz mnie! — krzyczała Martyna. — Wiesz, kto to był! Taka religijna kobieta jak ty z pewnością się nie puszczała.
W tym momencie Aniela odłożyła słuchawkę, gdyż nie była w stanie powstrzymać szlochu, który niespodzianie wybuchł z piersi tej oschłej na pozór kobiety.
Rozdział 4
Wpatrywała się w uduchowioną twarz Martina, który z uczuciem grał na skrzypcach i zapragnęła spotkać się z tym sympatycznym młodzieńcem.
Martyna siedziała w katedrze św. Szczepana na prawym brzegu trzeciej ławki, żeby być jak najbliżej orkiestry, solistów i chóru. Po raz pierwszy, odkąd przybyła do Wiednia uczestniczyła w mszy, mimo, że lubiła wchodzić do tej wspaniałej, gotyckiej świątyni i nieraz ją zwiedzała.
W Bielsku musiała w każdą niedzielę iść z matką do kościoła, ale tutaj uwolniła się od tego nudnego obowiązku. Tym razem przyszła tylko dlatego, że zachęcił ją poznany w kawiarni młody muzyk.
Istotnie, to nabożeństwo było wspaniałym koncertem. A dla niej Bóg istniał głównie w muzyce. Uwielbiała wszystkie msze Haydna, Mozarta, Beethovena, Brucknera i oczywiście Bacha, którego Wielką Mszę h-moll właśnie wykonywano.
Była w podniosłym nastroju. Wpatrywała się w uduchowioną twarz Martina, który z uczuciem grał na skrzypcach i zapragnęła spotkać się z tym sympatycznym młodzieńcem. Ucieszyła się, gdy ją pod koniec nabożeństwa zauważył i uśmiechnął się do niej. Kiedy msza się skończyła, poczekała, aż do niej podejdzie. Zaprosił ją na kawę do pobliskiej „Aidy”.
— Tak się cieszę, że znowu się spotkaliśmy — powiedział, gdy siedzieli przy stoliku. — Ale… pani wciąż jest taka smutna. Dlaczego? — spytał, patrząc jej badawczo w oczy.
— Nie mam żadnych powodów do radości — westchnęła.
— Ma pani jakiś problem? — spytał współczującym tonem.
Tonął w głębi jej sarnich oczu, a w uszach słyszał dźwięki Symfonii Tragicznej Mozarta.
— Tak. Przez całe życie ten sam — rzekła, spuszczając głowę.
Zapragnęła nagle zwierzyć się temu miłemu młodzieńcowi. Zbyt długo dusiła to w sobie. Musiała wreszcie z kimś o tym porozmawiać.
— Przez całe życie? — zdziwił się Martin.
— Tak. Od wczesnego dzieciństwa. — powiedziała smutnym tonem.
— Może ulżyłoby pani, gdyby mi o tym opowiedziała? Czy to coś wstydliwego? — zachęcał ją do zwierzeń.
— O tak! — pokiwała głową z przekonaniem i umilkła, gdyż trudno było jej ubrać w słowa to, co leżało jej na duszy. — Wie pan co? Mówmy sobie po imieniu, to będzie mi łatwiej — dodała po chwili i znów umilkła.
— Chętnie na to przystaję. — Młodzieniec uśmiechał się przyjaźnie, czekając cierpliwie, aż ona zacznie mówić.
— Nie wiem, kto jest moim ojcem — wyrzuciła z siebie szybko i zaczerwieniła się.
Poczuła przyspieszony rytm serca. Po raz pierwszy w życiu zdradziła komuś swą tajemnicę.
— Nie widzę w tym nic wstydliwego — wzruszył ramionami Martin. — Zdarza się… I z tego powodu masz takie smutne oczy?
— Chyba tak, bo wciąż mnie to dręczy. Czuję się opuszczona, samotna. Wszyscy mają ojców, tylko nie ja — mówiła ze ściśniętym gardłem, gdyż zbierało się jej na płacz.
Martin udawał dyskretnie, że tego nie widzi.
— Nie przesadzaj. Nie wszyscy. Ale twoja matka… chyba wie, kto nim jest? — ujął jej dłoń, co sprawiło jej przyjemność.
— Z pewnością — odpowiedziała uspokojona. — Tylko nie chce mi powiedzieć.
— No, faktycznie — westchnął. — To jest problem. Trudno mi wyobrazić sobie, co czujesz. Ja… mam dobrego ojca. A ten twój musiał być jakimś draniem, skoro twoja mama nie chce o nim rozmawiać. Myślę jednak, że nie powinnaś się tym tak bardzo przejmować…
— Dobrze ci tak mówić — przerwała mu nerwowo, wyrywając rękę z jego dłoni. — Ale ja wciąż o nim myślę. Ostatnio zaczęłam go szukać…
— Jak możesz go szukać, skoro nie wiesz, kim jest? — zdumiał się.
— Wiem, że jest Austriakiem — wyznała swe przekonanie, którego trzymała się z maniakalnym uporem. — Jestem tego pewna. Czuję się Austriaczką.
— Skąd ci to przyszło do głowy? — Spojrzał na nią jak na przybysza z obcej planety.
Po raz pierwszy w życiu otwierała przed kimś serce. Chyba dlatego, że była na dnie rozpaczy. A może pod wpływem wspaniałej mszy Bacha?
— Czuję to w swoim sercu. Nie chcę być Polką. — rzekła z desperackim zdecydowaniem.
— No… jesteś nią przecież — powiedział łagodnym tonem, jakim mówi się do dziecka. — Zresztą, jakie to ma znaczenie? Czy to takie ważne, czy jesteś Polką czy Austriaczką?
— Bardzo ważne — rzekła z przekonaniem. — Nie chcę mieć nic wspólnego z tą polską hołotą.
— Co ty opowiadasz? — oburzył się. — Wielu Polaków studiuje ze mną. Nasz najwspanialszy profesor jest Polakiem. Stworzył właśnie polonijną orkiestrę. Byłem na ich koncercie, bo gra w niej wielu moich kolegów i koleżanek. Bardzo fajne towarzystwo. Przecież Polacy to kulturalni, wykształceni, inteligentni, zdolni ludzie.
— E, tam — machnęła ręką. — Oczywiście, są i tacy, ale ten ogół jest… — przerwała, bo nie przychodziło jej na myśl odpowiednie słowo dla wyrażenia obrzydzenia do rodaków.
— Nie mogę ci przyznać słuszności. Powinnaś być dumna, że jesteś Polką. Zresztą — machnął ręką. — Czy to takie ważne? Nie rozumiem, czym ty się przejmujesz — wzruszył ramionami. — Tożsamość to bardzo płynna kategoria. Jeden z moich dziadków jest Czechem, drugi Serbem, a rodzice już czują się Austriakami. Ja natomiast… jestem po prostu wiedeńczykiem. Ty też. Jesz wiedeński chleb, korzystasz ze wszystkich udogodnień tego wspaniałego miasta, jeździsz wiedeńskim metrem…
— Nie. Jeżdżę samochodem.
— A po co? Przecież metrem można wszędzie dojechać o wiele szybciej.
— Mieszkam poza miastem i do stacji metra mam dość daleko, a nie wyobrażam sobie, żeby jeździć autobusami z tą… polską hołotą. Polacy na poziomie jeżdżą samochodami.
— Daj spokój — pokręcił głową z dezaprobatą. — Jak masz tyle pieniędzy, żeby je marnować na jazdę autem po Wiedniu, to twoja sprawa. Nic mi do tego.
Zapadło milczenie. Martin patrzył jej w oczy. Bardzo mu się podobała.
Szkoda tylko, że taka snobka, myślał. Ale z drugiej strony tak wzruszająco nieszczęśliwa, samotna. Żal mi jej.
— Powiedz mi, skąd przyszło ci do głowy, że twój ojciec jest Austriakiem? — podjął rozmowę.
— No, nie wiem, jak ci to wytłumaczyć — zastanawiała się. — Wiem, po prostu wiem to. Jestem tego pewna.
— Dobrze. Niech ci będzie. To powiedz mi jeszcze, w jaki sposób go szukasz? — Znów ujął jej dłoń i gładził ją delikatnie. — Przyglądasz się wszystkim starszym panom, by stwierdzić, czy jesteś do nich podobna?
— Zgadłeś. Tak właśnie robię — rzekła z zaczepną miną. — Czy jest w tym coś złego?
— Nie żartuj — roześmiał się. — Przecież to niepoważne.
Jednak po chwili zmitygował się. Nie chciał sprawić jej przykrości.
— Przepraszam, doceniam to, że jesteś ze mną taka szczera — dodał z poważnym wyrazem twarzy. — Ale… nie wiem, jak mógłbym ci pomóc. Co ci doradzić. Myślę, że powinnaś przycisnąć do muru matkę. Ona musi ci w końcu powiedzieć, kto jest twoim ojcem.
— Nie znasz mojej mamy — pokręciła smutno głową. — Nie powie mi tego. I to jest… — westchnęła ciężko — prawdziwa tragedia.
— Może niezbyt zdecydowanie ją o to pytasz? Może… wolisz marzyć o ojcu Austriaku? — uśmiechnął się do niej przyjaźnie. — Wiesz, nie zostawię cię samej z tym problemem, skoro mi zaufałaś i powierzyłaś swą tajemnicę. Pomyślę o tym, ale na razie nic mądrego nie przychodzi mi do głowy.
Spojrzał na zegarek.
— Przepraszam cię, nie będziesz mi miała za złe, jeśli się teraz pożegnam? Muszę już iść. Rodzice czekają na mnie z obiadem — spojrzał jej w oczy z zakłopotaną miną.
— Ależ oczywiście, idź już. Ja jeszcze trochę tu posiedzę.
— Do zobaczenia — rzekł, ściskając delikatnie jej dłoń. — Zadzwonię i zaproszę cię na jakiś koncert.
Wychodząc, zapłacił przy barze za kawę.
Chyba znalazłam wreszcie przyjaciela — pomyślała Martyna po jego wyjściu. On naprawdę przejął się tym, co mu powiedziałam. Może faktycznie nie pytałam tak długo matki o ojca, bo obawiałam się, że to nie jest mój wymarzony Austriak, tylko jakiś beznadziejny Polak, ukłuła jej szare komórki wątpliwość. No dobrze, to skąd wzięło się w mym sercu to zauroczenie Wiedniem? Odziedziczyłam je po ojcu. Mam to w genach, ugruntowała się w swym dziwacznym przekonaniu. Tak, mój ojciec jest wiedeńczykiem. Jest wiedeńczykiem. Jest wiedeńczykiem — powtarzała w myśli z uporem.
Rozejrzała się po kawiarni. Zauważyła dwóch czy nawet trzech mężczyzn, którzy wydawali się jej mniej lub bardziej do niej podobni.
Chyba zwariuję! — pomyślała z przerażeniem i postanowiła wracać do domu.
W samochodzie cały czas rozmyślała o tym, co jej powiedział Martin. W końcu doszła do wniosku, że musi pojechać do Polski i poważnie porozmawiać z matką. Inaczej wpadnie w chorobę psychiczną, której pierwsze symptomy dały już o sobie znać w dniu poprzednim, kiedy to na Graben wyrzuciła do kosza na śmieci swój ulubiony srebrny pierścionek z bursztynem. No i ta obrzydliwa pijacka orgia!
Rozdział 5
A myślałam, że jej zawadzam, że działam jej na nerwy. Może mi wreszcie coś powie o ojcu?
Z bijącym sercem stała przed drzwiami mieszkania matki. Lękała się nacisnąć dzwonek.
Trzeba było jednak uprzedzić ją telefonicznie, myślała zdenerwowana. Ale ona nie pozwoliłaby mi przyjechać, gdybym jej powiedziała, o co chodzi.
Zebrała w sobie odwagę i zadzwoniła.
— Kto tam? — usłyszała po chwili stłumiony głos matki.
— To ja, Martyna — odpowiedziała, przełykając ślinę z podekscytowania.
Drzwi otworzyły się natychmiast, jakby Aniela na nią czekała.
— Jezus, Maria! — krzyknęła, stojąc przed nią w nocnej koszuli z rozczochranymi włosami. — Wiedziałam, że tak będzie. Masz już dość tego Wiednia. Cieszę się, że wróciłaś! — Objęła ją serdecznie.
— To dobrze, że jeszcze nie spałaś, bałam się, że cię obudzę — mówiła, zdeprymowana córka.
— Przecież wiesz, że mam problemy z usypianiem. — Aniela wypuściła ją z objęć. — Chodź do kuchni. Pewnie jesteś głodna po podróży. Walizki masz w samochodzie?
Nie odpowiedziała na pytanie, tylko usiadła przy kuchennym stole. Z jednej strony zadowolona była, że matka cieszy się z jej przyjazdu, lecz z drugiej obawiała się jej reakcji na to, że przyjechała tylko na krótko, żeby z nią porozmawiać na ów zakazany temat.
Smażąc jajecznicę, Aniela zasypywała ją pytaniami:
— No, co tak milczysz? Powiedz, dlaczego tak nagle wróciłaś, bez uprzedzenia? Spotkało cię tam coś złego? Ja to przeczuwałam. Po naszej ostatniej rozmowie martwiłam się, że rozchorowałaś się psychicznie. To twoje milczenie… Źle się czujesz, co? Jesteś taka nieswoja. No, mówże wreszcie! Co się stało?
Martyna westchnęła ciężko. Spuściła głowę i wybąkała:
— Ja… przyjechałam… tylko na weekend.
Aniela opuściła talerz, na który nakładała jajecznicę.
— Jak to? Zostajesz w Wiedniu? Dalej chcesz żyć samotnie w obcym kraju? — Zgromiła ją wzrokiem.
Dziewczyna natychmiast zabrała się do sprzątania odłamków i wycierania podłogi, nie odpowiadając na pytanie matki.
— Cholera jasna, co się z tobą dzieje? — złościła się Aniela. — Mówże wreszcie, co znaczy ta nieoczekiwana wizyta?
Martyna sprzątała w milczeniu. Dopiero gdy uporała się z tą czynnością, powiedziała cichym głosem:
— Nie jestem głodna, mamusiu. Chodźmy już spać. Porozmawiamy jutro.
— Nie, chyba zwariuję! — krzyknęła Aniela, siadając na krześle. — Zrywasz mnie z łóżka i myślisz, że teraz spokojnie usnę?
— Przepraszam. — Po policzkach dziewczyny spłynęły łzy. — Nie gniewaj się. Jutro ci wszystko wyjaśnię. Teraz jestem wykończona. Chciałabym się już położyć, dobrze?
— Skaranie boskie! Co ja z tobą mam! — kręciła głową jej matka. — Okay, zażyję tabletkę nasenną. Idziemy spać.
Martyna leżała w łóżku, nie mogąc usnąć.
Ona mnie jednak kocha, myślała z rozczuleniem o matce. Tak bardzo ucieszyła się z mojego powrotu. A myślałam, że jej zawadzam, że działam jej na nerwy. Może mi wreszcie powie coś o ojcu? Musi powiedzieć! Nie po to odbyłam tę podróż, by odjechać z kwitkiem.
Przewracała się z boku na bok, zastanawiając się, w jaki sposób skłonić matkę do mówienia.
Już wiem, muszę ją przekonać, że przyjechałam bez żadnego specjalnego powodu. Po prostu stęskniłam się za nią… Uspokoję ją, że w Wiedniu wspaniale mi się wiedzie. Zaproszę do siebie. W trakcie opowiadania, jak mi tam dobrze, zaskoczę ją pytaniem o ojca. Grzecznie i przymilnie. Gdybym zażądała wyjaśnień, tak jak podczas rozmowy telefonicznej, to ona znów nic by mi nie powiedziała. Muszę to rozegrać strategicznie. Poczekać na jej dobry nastrój.
Uspokojona tym postanowieniem wkrótce usnęła.
Aniela, mimo zażycia tabletki, też nie mogła usnąć. Zła była na siebie za reakcję na przyjazd córki.
Jak mogłam tak na nią naskoczyć? Wciąż popełniam w stosunku do niej ten sam błąd. Nie potrafię okazać jej uczucia, a potem dziwię się, że ona mnie unika. Pewnie przyjechała po prostu w odwiedziny. Czy to takie dziwne, że córka przyjeżdża do matki, by z nią porozmawiać? Od dziecka nie potrafiłam nawiązać z nią kontaktu. Miałam jej za złe, że nie ma talentu muzycznego. Ale przecież to nie jej wina, że nie odziedziczyła go po mnie. Wymarzyłam sobie, że będzie pianistką albo skrzypaczką. Trudno, nie wdała się we mnie, tylko w swego ojca. Westchnęła ciężko.
Przez całe życie dręczyło ją poczucie winy, że nie może niczego swemu dziecku opowiedzieć o jego ojcu. Co miała opowiedzieć? Nic o nim nie wiedziała. Tyle tylko, że był obrzydliwy.
Nie potrafiła sobie wybaczyć tego straszliwego postępku, ale nie mogła zdobyć się na usunięcie ciąży. Była na to zbyt religijna. A potem podejrzliwie przypatrywała się dziecku, obserwowała je lękliwie. Bała się, że odziedziczyło jakieś złe cechy charakteru po tym typie.
Po śmierci rodziców mam tylko ją jedną na tym świecie, myślała zatroskana, przewracając się nerwowo z boku na bok. Jest dla mnie najbliższą i najważniejszą osobą. A nie potrafię jej tego okazać. Muszę wreszcie powiedzieć jej wprost, że ją kocham, bo jak dotąd… wiecznie byłam z niej niezadowolona, wiecznie ją karciłam, a nawet biłam w dzieciństwie. Więc ona zamknęła się w sobie i też mi nie okazywała uczucia. Teraz, kiedy jest w Wiedniu, zrozumiałam, że to musi się zmienić. Musimy być w stałym kontakcie, bo bardzo za nią tęsknię. Przecież to jest tak blisko. Mogłaby przyjeżdżać do mnie na weekendy. Ja też powinnam się kiedyś do niej wybrać. Zobaczyć, jak mieszka, jak żyje. Jak tam sobie radzi… To dobrze, że przyjechała. Nieważne z jakiego powodu. Mam okazję, by naprawić błędy. Otworzyć przed nią serce. A wtedy może i ona otworzy się przede mną… Ale jak to zrobić? Czy będę potrafiła?
— Wiem, musimy wspólnie posłuchać dobrej muzyki — wyszeptała. — To nam pomoże.
Z tym postanowieniem wreszcie usnęła.
Gdy Martyna weszła rano do kuchni, matka zajęta była przygotowywaniem śniadania.
— Dzień dobry, mamusiu – powitała ją najmilszym tonem, na jaki potrafiła się zdobyć. Z sercem na ramieniu, bo obawiała się złego nastroju surowej rodzicielki.
— Dzień dobry, kochanie. Dobrze spałaś? — usłyszała z zaskoczeniem w odpowiedzi.
— Tak, tak. A ty?
— Świetnie. Tak się cieszę, że przyjechałaś mnie odwiedzić! Stęskniłam się za tobą — Aniela podeszła do córki i objęła ją serdecznie.
Martynie zdawało się, że w ponurej kuchni zaświeciło nagle słońce. Poczuła się w siódmym niebie.
— A ja cieszę się, że ty się cieszysz, mamusiu — wyszeptała wzruszona.
— No to… obie się cieszymy. — Matka i córka roześmiały się radośnie.
Martyna spojrzała na zastawiony stół. Szynka, żółty ser, twarożek, jajka na miękko w kieliszkach. Jej nozdrza łechtał przyjemnie zapach ciurkającej w ekspresie kawy. Przez otwarte do salonu drzwi dochodziły przyciszone dźwięki barokowej muzyki.
To jakieś czary — pomyślała zdumiona. A ja, głupia, tak bardzo bałam się tego poranka!
— Wybacz mi mamusiu, że tak rzadko do ciebie dzwoniłam, że… nigdy dotąd nie zaprosiłam cię do siebie…
— To moja wina — przerwała jej Aniela. — Zawsze byłam wobec ciebie oschła, surowa. Wiecznie robiłam ci wymówki, zrzędziłam. Nigdy nie potrafiłam dotrzeć do ciebie, okazać ci uczucia. Ale taki mam charakter.
— Nie, nie — zaprzeczyła Martyna. — To ja zawiniłam. Chciałaś, żebym była taka porządna jak ty, tymczasem… niezbyt moralnie się prowadziłam. Nie wracałam na noc. To zrozumiałe, że robiłaś mi wymówki.
— Nie wyrzucaj sobie tego, kochanie. Spragniona byłaś uczucia. Zakochiwałaś się często.
— Tak, to prawda. Ale ty jesteś taka czysta, religijna…
— Daj spokój — przerwała jej matka. — Czysta, religijna — powtórzyła z nutką ironii w głosie. — Ty przynajmniej robiłaś to z miłości, a ja… — Zawahała się przez chwilę. — Zrobiłam to dla pieniędzy — z trudem wyrzuciła z siebie swoją tajemnicę.
Martynie serce podskoczyło do gardła, gdyż pomyślała, że to wyznanie musi mieć związek z jej ojcem. Zamarła. Przestała jeść i z nożem w ręku patrzyła badawczo w oczy matce, po policzkach której spływały łzy.
— Z moim ojcem to zrobiłaś, prawda? — spytała w końcu dziewczyna, spuszczając wzrok.
— Tak — przyznała ze skruchą Aniela. — Wciąż masz do mnie żal, że nie chcę ci niczego o nim opowiedzieć. Ale ja… po prostu… nic o nim nie wiem.
— Ty przespałaś się z nieznajomym dla pieniędzy?! — zdenerwowała się nagle dziewczyna, jakby to do niej dopiero teraz dotarło. — Przecież to niemożliwe! Nigdy byś tego nie zrobiła! Wiem to na pewno.
— A jednak dopuściłam się tego. — Kobieta westchnęła ciężko, jakby jej nagle spadł kamień z serca. Uspokojona powycierała łzy.
— Opowiedz, jak to było, proszę — rzekła Martyna stłumionym z przejęcia głosem.
— Czas najwyższy. Cieszę się, że wreszcie zdobyłam się na to. Mam nadzieję, że mnie zrozumiesz i nie osądzisz zbyt surowo.
Chwilę milczała, po czym zaczęła opowiadać.
— Marzyłam wówczas o karierze skrzypaczki — zaczęła łamiącym się, cichym głosem. — Uskładałam trochę pieniędzy na kupno dobrych skrzypiec. Postanowiłam w tym celu pojechać do Warszawy. Jedna z moich szkolnych koleżanek przeprowadziła się wówczas do stolicy, więc zamierzałam zatrzymać się u niej. Przywitała mnie na dworcu. Jakież było moje zdumienie, gdy okazało się, że mieszka w hotelu „Bristol”. Wyjaśniła, że to tylko przejściowo, dopóki nie znajdzie mieszkania. Dyrektor hotelu był ponoć znajomym jej ojca, więc udostępnił jej mansardę na ostatnim piętrze. Zapewniła mnie, że mogę się zatrzymać w pokoju obok. Niczego nie podejrzewając, spokojnie usnęłam. — Aniela przerwała i dla dodania sobie odwagi wypiła do dna kawę.
— Nazajutrz wybrałam się do salonu muzycznego Węglewskich przy Krakowskim Przedmieściu — podjęła spowiedź. — Znalazłam wspaniały instrument. Okazało się jednak, że na jego kupno mam za mało pieniędzy, a nie chciałam żadnego innego. Załamana chodziłam bez celu po mieście. Dopiero wieczorem wróciłam do hotelu.
Martyna słuchała ze spuszczoną głową. Jej wspaniały nastrój prysnął jak mydlana bańka.
— Zrezygnowana zastanawiałam się, jak zdobyć brakującą sumę. — Głos Anieli załamał się, ale ciągnęła dalej, wyraźnie skonfundowana. — Wtem zapukano do drzwi.
Przerwała swą opowieść, a dziewczyna poczuła, jak ogarnia ją przykre uczucie. Najchętniej wyłączyłaby muzykę, gdyż zaczęła ją drażnić.
— W przekonaniu, że to koleżanka, otworzyłam bez zastanowienia. Do pokoju wszedł jakiś facet w średnim wieku.
— How are you, Aniela — rzekł, obejmując mnie.
Bezskutecznie usiłowałam wyrwać się z jego ramion…
— O co chodzi? Dlaczego się wyrywasz? — spytał mnie po angielsku, gdy siedzieliśmy na skraju łóżka.
— No nie wiem, co się dzieje. Skąd pan się tu wziął? Proszę wyjść, bo zadzwonię do recepcji! — krzyczałam.
— Żartujesz chyba. Jak to? — Wytrzeszczył na mnie oczy, odsuwając się ode mnie. — No dobrze, nieważne. Wszystko ci wyjaśnię — powiedział po chwili zdecydowanym tonem. — Dam ci sto dolarów, co ty na to?
— Proszę wyjść! — krzyknęłam.
— Uspokój się. Przecież nie zamierzam cię zgwałcić — mówił łagodnym tonem. Powiedz mi. Ile ty miesięcznie zarabiasz?
— To nie pańska sprawa — odpowiedziałam już spokojnie, orientując się, że facet został wprowadzony w błąd. To dlatego mogłam za darmo zatrzymać się w „Bristolu”. Zrozumiałam, kim jest moja koleżanka i że to ona mnie poleciła. Do niej miałam żal, a nie do niego.
— Posłuchaj, bardzo mi się podobasz — przekonywał mnie. Dam ci twoją… dwu… no trzymiesięczną pensję, Okay?
Głos uwiązł Anieli w gardle.
— Pomyślałam, że… mogłabym kupić te wymarzone skrzypce — wyszeptała przez łzy.
— I zrobiłaś to. — Ciałem Martyny wstrząsnął dreszcz.
— Tak. Jestem prostytutką. Taka jest prawda… Matka namawiała mnie, bym usunęła ciążę. Chłopiec, którego kochałam, zerwał ze mną. Nie chciał mnie więcej znać…
– Niepotrzebnie mu o tym powiedziałaś — przerwała jej córka.
— I co? Miałam mu wmówić, że to jego dziecko?
– No… myślę, że tak.
— Nie — Aniela pokręciła przecząco głową. — Oszukiwać go przez całe życie? Brać sobie na sumienie dodatkowy grzech?
— Grzech! Grzech! — zniecierpliwiła się Martyna. — Ty masz jakieś niedzisiejsze poglądy. W takim razie twoje współżycie z tym chłopcem też było grzechem.
— Oczywiście. Dlatego go straciłam. To była kara za ten i inne moje grzechy. Z tego powodu tak bardzo zależało mi na tym, żebyś się nie puszczała. Obawiałam się, że będziesz, tak jak ja, do końca życia samotna.
— Co ty opowiadasz? — oburzyła się Martyna. — Kto w dzisiejszych czasach zachowuje cnotę przed ślubem? I w ogóle… Jeszcze teraz możesz sobie kogoś znaleźć. Ufarbuj włosy, zacznij się malować. Musisz się zmienić! — Wstała z miejsca i objęła matkę. — Kocham cię, mamusiu! Dla mnie zrezygnowałaś z kariery. Trzeba było usunąć ciążę.
— Miałam ciebie zabić?! — krzyknęła jej matka, wyrywając się z jej objęć. — Nie mogłam tego zrobić. Nie mogłam dodawać do tego grzechu jeszcze większego. Postanowiłam oddać dziecko do adopcji. Ale… kiedy po porodzie zobaczyłam ciebie… taką malusieńką, bezbronną, śliczną. Pokochałam cię natychmiast i nic więcej nie liczyło się już dla mnie. — Kobieta rozpłakała się na głos.
Jej córka podeszła do niej i objęła ją mocno.
— Nie płacz, mamusiu, nie płacz — pocieszała ją, chociaż z jej oczu też płynęły łzy.
— To był Anglik? — spytała po chwili.
— Skądże! Szwab! Poznałam po akcencie.
— Może Austriak? Tak, na pewno Austriak. I nie wiesz, jak się nazywał?
— Wiem tylko, że na imię miał Rudolf.
— A jak wyglądał?
— Nie pamiętam. Taki… świński blondyn. Po nim masz te jasne włosy. Ale oczy masz moje.
— I nic ci o sobie nie opowiedział? W ogóle nie rozmawialiście?
— No… nie. Chciał ze mną porozmawiać. Chciał mnie nawet zaprosić na kolację. Ale ja byłam… po prostu… przerażona tym, co zrobiłam. Zrozpaczona. Zażądałam pieniędzy i dosłownie wyrzuciłam go za drzwi.
— To był Austriak — stwierdziła z przekonaniem Martyna i otarła łzy. — Znajdę go w Wiedniu.
— Co ty opowiadasz, dziecino? — zmartwiła się Aniela. — Zapomnij o nim. Wpadniesz w końcu w jakąś psychozę.
— Dobrze, mamusiu — uspokoiła matkę. — Najważniejsze, że wreszcie między nami zostały przełamane lody.
Rozdział 6
Życie stałoby się nie do zniesienia, gdyby wszyscy zawsze mówili prawdę.
W drodze powrotnej do Wiednia rozmyślała nad przebiegiem wizyty w domu. Strasznie było jej żal matki. Zdawała sobie sprawę, że z powodu urodzenia dziecka wyrzekła się kariery, jaką jej wróżono.
Przecież mogła mnie podrzucić babci, a jednak tak bardzo mnie kochała, że sama chciała zajmować się niemowlęciem, snuła rozważania. Najgorszy jest ten jej fanatyzm religijny. Za pokutę wyrzekła się miłości. A przecież mogła jeszcze wyjść za mąż. Miałabym ojca, rodzeństwo. Nie szukałabym wówczas ojca biologicznego. Nie wiedziałabym prawdopodobnie o jego istnieniu. Matka nie byłaby tak zgorzkniała, okazywałaby mi więcej uczucia. Wszystko byłoby inaczej, lepiej dla nas obu… Rozumiem teraz jej surowość i oschłość. Stanowiłam dla niej wyrzut sumienia. A przy tym zawiodłam jej nadzieję na to, że przynajmniej córka zrobi karierę muzyczną.
Zastanawiała się, jak wyglądałoby ich życie, gdyby matka przemilczała przed swoim chłopcem tę niezbyt chlubną historię.
Bylibyśmy szczęśliwą rodziną, myślała rozmarzona. Miałabym pewnie kochającego ojca, byłabym pogodnym dzieckiem. Byłabym otwarta, szczera… Normalna! Tak jak inne dzieci, posiadające ojców. Ale… Dopadły ją wątpliwości. Byłoby to oparte na kłamstwie. A co by się stało, gdyby kiedyś wyszła na jaw prawda? Bzdura! Dlaczego miałaby wyjść na jaw? Po co komu w ogóle potrzebna jest prawda? Wszystko polega na kłamstwie — polityka, stosunki między ludźmi… Przecież gdybym nie okłamywała mamy, to byśmy się wiecznie kłóciły. Życie stałoby się nie do zniesienia, gdyby wszyscy zawsze mówili prawdę. To smutne, ale prawdziwe, stwierdziła filozoficznie.
Zadowolona była z wyniku wizyty. Dopięła swego. Odkryła w końcu tajemnicę. Wprawdzie niezbyt przyjemną, to jednak dowiedziała się, że jej ojciec ma na imię Rudolf i utwierdziła się w przekonaniu, iż jest Austriakiem. Obiecała matce, że przestanie o nim myśleć, żeby ją uspokoić, ale zamierzała poszukać w Wiedniu abonentów o tym imieniu i wydzwaniać do wszystkich po kolei.
Mógł być całkiem przyzwoitym człowiekiem, zadumała się nad swym nieznanym ojcem. Taki samotny wieczór w hotelu to nic przyjemnego, więc gdy mu zaproponowano skorzystanie z usług prostytutki, pomyślał, że w ten sposób umili sobie czas. A przecież kiedy zorientował się, że mama nią nie jest, zaproponował jej ogromną sumę, żeby ją zdobyć, bo mu się bardzo spodobała. Chciał ją zatrzymać, zaprosić na kolację… Nie, nie mam mu niczego za złe. Skąd mógł wiedzieć, że ona zaszła w ciążę? Muszę go odnaleźć! — zdecydowała, dojeżdżając do Wiednia.
Gdy tylko przekroczyła próg mieszkania, odezwała się jej komórka.
— Jesteś już w domu? — pytała matka.
— Tak, mamusiu. Właśnie weszłam i chciałam do ciebie zadzwonić, że już szczęśliwie dojechałam.
— Pewnie jesteś zmęczona. A zjadłaś kanapki, które ci przygotowałam na drogę?
— Teraz zjem.
— Zjedz i połóż się wcześnie, żebyś jutro była wypoczęta. Tak się cieszę, że mnie odwiedziłaś i że wreszcie szczerze porozmawiałyśmy. Mam nadzieję, że teraz, kiedy już znasz prawdę, skończy się wreszcie ta twoja obsesja. Przeraziłam się nie na żarty, jak mi przez telefon powiedziałaś, że rozpoznajesz ojca w obcych mężczyznach. Przyrzeknij mi, że przestaniesz go szukać, bo to może cię doprowadzić do obłędu.
— Przyrzekam.
— Powiedziałaś to tak jakoś bez przekonania. Proszę cię, przysięgnij na Boga.
Martyna zawahała się przez moment, po czym rzekła uroczyście:
— Przysięgam na Boga.
Że będę go tak długo szukać, aż w końcu znajdę, dodała w myśli.
— No, dobrze. Uspokoiłaś mnie. — Aniela odetchnęła z ulgą. — Odwiedzę cię niebawem. Ciekawa jestem, jak mieszkasz… To nie będę ci dłużej przeszkadzać. Do usłyszenia i do zobaczenia.
— Dobranoc, mamusiu. Pa, pa.
Gdy weszła do łazienki, znów zadzwoniła komórka.
— Jak się masz. Mówi Martin.
— Dobry wieczór! — ucieszyła się z telefonu sympatycznego młodzieńca, siadając na sedesie. — Wyobraź sobie, że byłam w Polsce. Zrobiłam tak, jak mi doradziłeś. Właśnie wróciłam.
— I co? Przycisnęłaś matkę do muru? — pytał zaciekawiony.
— Nawet nie musiałam — odpowiedziała, rozpinając drugą ręką guziki bluzki. — Tak się ucieszyła z mego przyjazdu, że już przy śniadaniu opowiedziała mi, jak to było z tym… moim ojcem.
— Świetnie! — Z ulgą przyjął tę wiadomość. — Wiesz, kto to jest i nie będziesz już więcej go szukać — stwierdził z zadowoleniem.
— Wręcz przeciwnie — mówiła podekscytowana, męcząc się ze zdejmowaniem bluzki bez odkładania komórki. — Teraz dopiero zaczną się prawdziwe poszukiwania.
— Poszukiwania?! — krzyknął zbulwersowany. — Gdzie zamierzasz go szukać?
— Tutaj, bo wyobraź sobie, że on jest Austriakiem, tak jak przypuszczałam.
— Hmm… A co o nim wiesz?
— No… Niestety tylko tyle, że ma na imię Rudolf.
— Jak to? Matka nie chciała ci zdradzić jego nazwiska? — zdumiał się Martin.
— Ona… ona go nie zna — wybąkała Martyna zdeprymowana.
— I nic więcej o nim nie wiesz?
— Znam jego imię, to już coś.
— I to ci wystarczy, żeby go znaleźć? — Zdumiała go jej infantylność. — Przecież to będzie szukanie igły w stogu siana.
— Nie szkodzi — odpowiedziała ze stoickim spokojem. — Jestem pewna, że on mieszka w Wiedniu. Będę telefonować do wszystkich abonentów o tym imieniu.
— Martyna! Doprawdy jesteś szalona! Nie rozśmieszaj mnie — zniecierpliwił się. — Przecież to niepoważne.
— Trudno, muszę go poznać — rzekła zdecydowanie. — Całe życie mnie to dręczy. Muszę go zobaczyć. Wiesz… Kiedyś w jakiejś książce znalazłam stwierdzenie, że jeśli czegoś mocno pragniemy, to cały wszechświat sprzysięga się, byśmy mogli spełnić nasze marzenie.
— No… postaram się ci pomóc — zawahał się, łagodząc swą poprzednią ostrą wypowiedź, bo bardzo mu zależało na tym, by jej nie urazić.
— Wspaniale! Podzielimy się telefonami — przerwała mu uradowana. — Jeśli słuchawkę podniesie kobieta, to lepiej, żeby mężczyzna poprosił jej męża do telefonu. Powiem ci, o co masz pytać i co masz powiedzieć.
— Niełatwo będzie go zidentyfikować po tylu latach. Domyślam się, że on nic nie wie o twoim istnieniu. Jeśli to była tylko krótka przygoda, to mógł już dawno o niej zapomnieć. Zresztą… Nie, to niemożliwe, byś go w ten sposób znalazła — stwierdził po namyśle.
— Eee, nie masz racji — skrzywiła się z dezaprobatą. — Wiem na pewno, że go znajdę — zapewniła go. — Znam go od dziecka. Rozmawiam z nim. Od razu go poznam, jak go zobaczę. Zapewniam cię. Pomożesz mi go znaleźć? — spytała przymilnym tonem.
— No dobrze — zgodził się niechętnie i zmienił temat. — Dzwonię, żeby cię zaprosić na piątkowy koncert Filharmoników.
— Cudownie! Nigdy na nim nie byłam, bo bilety są strasznie drogie.
— Mam wejściówki i upatrzone miejsca, które zawsze są wolne. Widocznie ktoś wykupił abonament, ale z jakichś powodów…
— Przepraszam cię — przerwała mu, zdejmując jedną ręką dżinsy — ale teraz muszę wziąć prysznic i coś zjeść. Do zobaczenia przed Musikverein. Pa, pa.
Pod prysznicem myślała o Martinie. Jak to możliwe, że ten obcy mężczyzna tak od razu zdobył jej zaufanie i stał się jej powiernikiem. Nigdy dotąd nikomu się nie zwierzała. Już podczas pierwszego zetknięcia, pałaszując pyszny tort Sachera, poczuła do niego sympatię. A podczas drugiego spotkania powierzyła mu swą najskrytszą tajemnicę.
Dziwne. To chyba pod wpływem tej wspaniałej Mszy Bacha i wzniosłego nastroju panującemu w tym cudownym, potężnym kościele, zastanawiała się.
Było to jej ulubione miejsce w Wiedniu — arcydzieło gotyku, przepiękna koronkowa katedra św. Szczepana, której budowę zaczęto w połowie XII wieku. Stanowiła dumę i jeden z symboli miasta. Słynęła z licznych arcydzieł w dziejach malarstwa i grafiki. Była najważniejszą i jedną z najstarszych świątyń w stolicy Austrii. Gdy Martyna znalazła się w niej po raz pierwszy po zamieszkaniu w Wiedniu, obeszła ją ze wszystkich stron, a następnie zwiedziła wewnątrz z grupą osób oprowadzanych przez przewodniczkę, która wszystko objaśniała, zapoznała ich z legendami i historią katedry. Martyna chłonęła jej opowieści. Dowiedziała się wówczas, że świątynia została zbudowana w XIII wieku w stylu późnoromańskim, a następnie rozbudowywana od XIV do początku XVI wieku. Wówczas to otrzymała swą niepowtarzalną gotycką formę. Należała do największych świątyń europejskich. Ponad jej dachami wznosiły się cztery wieże: najwyższa z nich potocznie nazywana Steffl miała przeszło sto metrów wysokości, podczas gdy północna, której budowy nigdy nie ukończono, zaledwie około siedemdziesięciu. Zachodnią fasadę świątyni wieńczyły jeszcze dwie wieże tej samej wysokości. Spośród dwudziestu dwóch dzwonów znajdujących się w owych wieżach najsławniejszy był „Pummerin” o potężnym, poruszającym do głębi dźwięku.
Królujące tam piękno zawsze wywoływało w Martynie olśnienie i poruszenie licznymi niezwykłymi dziełami sztuki, zwłaszcza koronkową późnogotycką kazalnicą i barokowymi ołtarzami, przede wszystkim głównym, z przepięknymi witrażami i wspaniałym obrazem przedstawiającym męczeńską śmierć św. Szczepana, pierwszego męczennika w dziejach chrześcijaństwa. Martyna zwiedziła też wówczas w podziemiach groby książąt z austriackiej linii Habsburgów i ważnych osobistości Austrii.
Po zakończeniu zwiedzania z przewodniczką ledwo znalazła miejsce w oblężonych ławkach przed słynącą z cudów ikoną Maryi z dzieciątkiem, otoczoną wielkim kultem. Początkowo umieszczona ona była w ołtarzu głównym, lecz od czasu powojennej odbudowy katedry znajdowała się pod późnogotyckim baldachimem ołtarzowym w południowej nawie, do której prowadziło główne wejście. Była to część dostępna dla turystów za darmo, odgrodzona od całej świątyni metalową, ażurową balustradą, przez kraty której można coś niecoś zobaczyć z pozostałej części kościoła, dostępnej tylko za opłatą. Tłoczyli się przed nią turyści, chłonąc piękno katedry. Ponad balustradą można było wystarczająco wiele zobaczyć, by poddać się podniosłemu nastrojowi uwielbienia dla panującej w niej tęsknocie za absolutem, za dążeniem do absolutnego piękna.
Owa dawna ikona obrosła ciekawą tradycją i legendami. Namalowana została jako wotum dla greckokatolickiej cerkwi w Máriapócs (dawniej węgierskie Pócs) we wschodnich Węgrzech. Od tego czasu czczona była jako palladium, dzięki któremu arcyksiążę Eugeniusz Sabaudzki odniósł zwycięstwo nad Turkami pod Zentą. Na rozkaz cesarza Leopolda I została sprowadzona do Wiednia w tryumfalnej kilkumiesięcznej procesji, gdzie została uznana patronką miasta.
Obraz ten miał w sobie coś magicznego, co powodowało, że nie można było oderwać od niego oczu. Za każdym razem, gdy Martyna odwiedzała katedrę, wpatrywała się w nią z przejęciem. Odczuwała nastrój unoszących się tu od wieków modłów. Modliła się swoimi słowami, gdyż w modlitewnych formułkach nie potrafiła nawiązać kontaktu z Bogiem.
Dziewczyna do późna w nocy wypisywała z książki telefonicznej nazwiska i numery. Wybrała już nawet jedno z nich, takie które się jej najbardziej spodobało i do tego mężczyzny postanowiła zadzwonić w pierwszej kolejności. Przygotowała sobie na kartce pytania.
W poniedziałek po raz pierwszy jej szef był z niej niezadowolony.
— Co się z tobą dzieje, Martyna? Zakochałaś się, czy co? — upominał ją dobrotliwie.