Bezpłatny fragment - Mezoterapia igłowa w medycynie estetycznej i kosmetologii

© Leszek Zakrzewski & Agnieszka Michalska

Warszawa — Biała Podlaska 2024

© Instytut JLDA — Skin Clinic JLDA Biała Podlaska

Kontakt:

l.zakrzewski@jlda.eu

www.skinclinicjlda.eu

Wprowadzenie

„Mezoterapia” jest niechirurgiczną, minimalnie inwazyjną metodą dostarczania leków, która składa się z wielu śródskórnych lub podskórnych wstrzyknięć mieszaniny związków „koktajli” w niewielkich dawkach. Można stosować ekstrakty roślinne, środki homeopatyczne, farmaceutyki, witaminy i inne substancje bioaktywne, ale substancje na bazie alkoholu lub oleju nie powinny być stosowane do mezoterapii ze względu na ryzyko martwicy skórnej.

Termin „mezoterapia” pochodzi od greckich słów „mesos” co oznacza „środek” lub „średni” i „therapeia” oznaczający „leczyć medycznie”, tj. wstrzykiwanie w środkową warstwę skóry lub „śródskórniaterapia”. Głębokość penetracji igły nie powinna przekraczać 4 mm, aby była skuteczna.

Mezoterapia jest niechirurgicznym zabiegiem medycznym znanym od lat 50. XX wieku. Początkowo miała ograniczać się do leczenia zespołów bólowych, jednak wkrótce okazało się, że znajduje zastosowanie w profilaktyce i leczeniu niektórych schorzeń dermatologicznych. W medycynie estetycznej i kosmetologii mezoterapię stosuje się w celu przywrócenia estetycznego wyglądu skóry, poprawienia jej kondycji i niwelowania oznak starzenia się.

Analogiczną niechirurgiczną metodą, która pozwala na bezoperacyjną, trwałą i skuteczną redukcję tkanki tłuszczowej jest lipoliza iniekcyjna”

Historia mezoterapii igłowej

Mezoterapia igłowa (intradermoterapia) jest to metoda miejscowych iniekcji różnymi substancjami aktywnymi podawanymi śródskórnie. Jako pierwszy technikę tą zastosował francuski lekarz Michel Pistor w latach 50. XX wieku, jednak korzeniami sięga 2 tysięcy lat wstecz. Istnieje przekaz z wyspy Kos, w którym opisano jak Hipokrates nakłuwa ramię chorego igłami z kaktusa, na drugie ramię nakłada liście z figowca (posiadają m.in. działanie przeciwzapalne). Ze względu na swoje właściwości lecznicze zabieg ten stał się bardzo popularny i zyskał rzeszę zwolenników wśród lekarzy, kosmetologów i pacjentów.

Pierwszy zabieg mezoterapii igłowej przeprowadził w 1952 roku francuski lekarz Michael Pistor u pacjenta z niedosłyszeniem. Wprawdzie poprawa słuchu nie nastąpiła, zaobserwowano jednak redukcję objawów towarzyszących, takich jak szumy uszne oraz dolegliwości bólowe w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych. Doktor Pistor technikę wstrzykiwania śródskórnego wykorzystywał m.in. w leczeniu migreny oraz przewlekłych zespołów bólowych żylaków kończyn dolnych. W latach 60.-80. XX wieku nastąpił przełom dla mezoterapii igłowej, ponieważ zyskała wielkie grono zwolenników wśród lekarzy oraz dermatologów. Wykorzystywali oni mezoterapię igłową w leczeniu łysienia plackowatego, łuszczycy zwykłej, a nawet świerzbiączki guzowatej. W przeciągu kilki ostatnich lat mezoterapia igłowa stała się bardzo popularna i wykonywana jest w prawie każdym gabinecie medycyny estetycznej oraz w renomowanych salonach kosmetologicznych.

W ciągu ostatnich kilku lat mezoterapia igłowa stała się bardzo popularna w terapiach rewitalizujących. Zabiegi wykonywane są w renomowanych gabinetach medycyny estetycznej oraz kosmetologicznych. Nie bez znaczenia jest fakt, iż podawanie substancji biologicznie aktywnej bezpośrednio w głąb skóry właściwej za pomocą niewielkich, mało bezbolesnych nakłuć wpływa na znaczną efektywność zabiegową. Efekty zabiegów zauważalne są w o wiele krótszym czasie w porównaniu do innych metod. Dodatkową zaletą jest mała ilość przeciwwskazań oraz działań niepożądanych.

Słowa „mezoterapia” po raz pierwszy dr Pistor użył prezentując tą technikę w lokalnym czasopiśmie medycznym w 1958 roku. Nazwa „mezoterapia” pochodzi od słowa „mezoderma” i doktor Pistor zdefiniował tę technikę jako leczenie mezodermy (w rozwoju embrionalnym trzeci listek zarodkowy, z którego rozwija się tkanka łączna, mięśnie i naczynia krwionośne), odnosząc się do efektów jakie osiągnął na poziomie tych tkanek poprzez ostrzykiwanie ich prokainą. Mezoterapia może być więc postrzegana jako „odnoga” farmakoterapii.

W 1964 dr Pistor założył Francuskie Stowarzyszenie Mezoterapii i rozszerzył tę technikę do leczenia wielu medycznych, weterynaryjnych i skórnych problemów a w 1987 r., Francuska Narodowa Akademia Medyczna oficjalnie uznała mezoterapię za specjalność medyczną.

W latach 70. XX wieku mezoterapię zaczęto stosować w dermatologii estetycznej. Mezoterapia ma swoich zwolenników i przeciwników. Niezaprzeczalny jest jednak fakt, że pozwala ominąć warstwę rogową naskórka i dostarczyć składnik aktywny bezpośrednio do żywych warstw naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej Obecnie stosuje się następujące metody mezoterapii: igłową, bezigłową, mikroigłową. W dzisiejszych czasach mezoterapia igłowa jest jedną z najpopularniejszych zabiegów kosmetologii medycznej i medycyny estetycznej na całym świecie a dr Michel Pistor nazywany jest „ojcem mezoterapii”.

Budowa skóry

Skóra jest największym organem ciała człowieka. Jej grubość jest zróżnicowana w zależności od obszaru ciała i waha się w granicach 0,5 — 4 mm.

Stanowi funkcję ochronną przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych i biologicznych. Bierze udział w regulacji przeznaskórkowej utraty wody — TEWL, termoregulacji czy procesach odpornościowych. W skórze znajdują się receptory dotyku, bólu, ciepła.

Skóra składa się z trzech warstw: naskórka (łac. epidermis), skóry właściwej (łac. cutis vera, corium) i tkanki podskórnej (łać. hypodermis, tela subcutis) zawierającej komórki tłuszczowe. Każda z nich bierze swoisty udział w procesach naprawczych skóry w przypadku jej uszkodzenia.

Grubość skóry ogólna: 0,5 — 4 mm

Grubość naskórka: 35—50 mikrometrów; na dłoniach i podeszwach może mieć grubość nawet kilku milimetrów, a najcieńszy jest wokół oczu, około 20 mikrometrów.

Skóra właściwa: ok. 2 mm (od 1 do 3 mm)

Skóra właściwa jest zbudowana z tkanki łącznej, która nadaje skórze wytrzymałość, elastyczność i sprężystość. Głównym składnikiem tej części skóry jest kolagen (do 75% masy), który w postaci włókien jest zanurzony w tzw. istocie podstawowej o stosunkowo luźnej strukturze. Włókna kolagenowe są powiązane elastycznymi włóknami zbudowanymi z elastyny. Elastyna stanowi mniej niż 5% masy skóry właściwej i wbrew swej nazwie nie wpływa na naturalną elastyczność skóry. Zarówno kolagen jak i elastyna są wytwarzane przez komórki tzw. fibroblasty i wydzielane do przestrzeni międzykomórkowej.

Zmarszczki na skórze powstają wówczas, gdy tkanka łączna w skórze właściwej ulega zmniejszeniu, staje się cieńsza, traci swą elastyczność i zdolność do wiązania wody. Znaczna część wody organizmu jest przechowywana właśnie w skórze właściwej. Specjalne substancje występujące w istocie podstawowej, tzw. glikoproteidy są w stanie zatrzymać duże ilości wody i to między innymi one są odpowiedzialne za gospodarkę wodną w skórze.

Inną, ważną substancją występującą w istocie podstawowej jest kwas hialuronowy. Kwas hialuronowy to związek, który wiąże wodę przez co pełni rolę naturalnego czynnika nawilżającego, odpowiedzialnego także za rezerwę wilgoci w skórze. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie związać ok. 250 cząsteczek wody. Z wiekiem ilość kwasu maleje, skóra traci zdolność wiązania wody i powstają zmarszczki. Inną przyczyną starzenia się skóry jest malejąca produkcja kolagenu i elastyny, co daje się szczególnie zauważyć po okresie menopauzy.

W skórze właściwej znajdują się także naczynia limfatyczne i krwionośne, mieszki włosowe, gruczoły łojowe i potowe (tzw. przydatki skóry) oraz komórki czuciowe. Przewody gruczołów łojowych i potowych oraz mieszków włosowych przechodzą przez naskórek i znajdują ujście w porach na powierzchni skóry.

Komórki czuciowe są bezpośrednio powiązane z systemem nerwowym. Rejestrują one wrażenie zimna, gorąca, dotyku oraz bólu i przekazują te doznania do rdzenia kręgowego i dalej do mózgu.

Mezoterapia — opis

Mezoterapia polega na śródskórnym, a czasami, podskórnym podawaniu małych dawek substancji odżywczych, mikroelementów, pierwiastków śladowych, środków stymulujących i witamin na ograniczonej powierzchni oraz cyklicznie. Mezoterapia wykorzystywana jest nie tylko w kosmetologii i medycynie estetycznej ale również w medycynie sportowej (np. regeneracja ścięgien i więzadeł), w chirurgii (przyspiesza proces gojenia ran), w internie (wspomaganie leczenia stanów zapalnych) czy w psychiatrii (w leczeniu stanów lękowych, czy depresji).

Mezoterapia jest metodą leczniczą polegającą na śródskórnym podaniu leków. W obecnych czasach została zaadoptowana do celów medycyny estetycznej i kosmetologii medycznej, gdyż jest to skuteczna droga aplikacji substancji poprawiających kondycję i wygląd skóry. W uzyskaniu korzystnych efektów kosmetycznych znaczenie ma również sam uraz który występuje przy iniekcji substancji i dodatkowo stymuluje odbudowę kolagenu. Stąd też efekty kosmetyczne w przypadku mezoterapii igło- wej są lepsze.

Wskazaniami do mezoterapii są schorzenia skóry, takie jak łysienie, niektóre choroby zapalne skóry, terapia bliznowców, nadpotliwość. W medycynie estetycznej zabieg ten wykonuje się w celu korekcji zmarszczek i rewitalizacji skóry, szczególne w miejscach, gdzie redukcja zmarszczek za pomocą substancji wy- pełniających jest trudna lub wręcz niemożliwa ze względu na grubość skóry tj. w okolicach powiek.

.

Zabieg mezoterapii polega na wykonaniu serii płytkich wkłuć w wybranym obszarze interwencji i śródskórnym podaniu preparatu leczniczego. Substancje aplikowane śródskórnie dobiera się indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta. Są to związki, których zadaniem jest poprawa odżywienia skóry poprzez stymulację mikrokrążenia (kofeina), produkcji kolagenu (witamina C, krzemionka) czy też biostymulację komórek skóry (wyciągi z łożyska, kwasy nukleinowe). Bardzo często wykonuje się iniekcję za pomocą tzw. koktajli, które stanowią mieszankę kilku substancji. W celu uzyskania zadowalających efektów kosmetycznych konieczny jest cykl 4 — 6 zabiegów w odstępach 2 — 4 tygodniowych, a następnie zaleca się terapię podtrzymującą, polegającą na powtórzeniu zabiegu co 3 — 6 miesięcy. Kolejna modyfikacją zabiegu mezoterapii jest możliwość wykonywania tego typu zabiegów za pomocą pistoletów umożliwiających seryjne wkłucia lub wkłucia wielopunktowe.

Zabieg mezoterapii igłowej jest zabiegiem obarczonym małą liczbą powikłań, do najczęściej występujących zalicza się drobne krwiaki.

Zabieg wykonywany jest na niemal każdym obszarze ciała, jednak najbardziej popularna jest:

— mezoterapia igłowa twarzy,

— mezoterapia igłowa szyi,

— mezoterapia igłowa dekoltu,

— mezoterapia igłowa dłoni,

— mezoterapia igłowa owłosionej skóry głowy.