Spis treści - Konstantyn VII Porfirogeneta O Zarządzaniu Państwem
- Konstantyn VII Porfirogeneta
- O Zarządzaniu Państwem
- Wstęp
- Konstantyn VII Porfirogeneta
- Manuskrypty i edycje
- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟϒ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩΙ ΒΑΣΙΛΕΙ ΑΙΩΝΙΩΙ ΒΑΣΙΛΩΣ ΡΩΜΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ϒΙΟΝ ΡΩΜΑΝΟΝ ΤΟΝ ΘΕΟΣΤΕΦΗ ΚΑΙ ΠΟΡΦϒΡΟΓΕΝΝHΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ
- CHRISTI AETERNI REGIS GRATIA IMPERATORIS ROMANORUM
- W CHRYSTUSIE WSZECHWŁADNYM, CESARZ RZYMIAN
- Προοίμιου
- Initio
- Wstęp
- 1. Περί τῶν Πατζιναϰιτῶν ϰαί πρός πόσα συμβάλλονται μετά τοῦ βασιλέως Ῥωμαίων εἰρηνεύοντες
- 1. De Patzinactis, et quantum prosint imperatori Romano si pacem cum ipsis habeat
- 1. O Pieczyngach i korzyściach wypływających z utrzymywaina z nimi pokoju
- 2. Περί τῶν Παζιναϰιτῶν ϰαί τῶν Ῥῶς
- 2. De Patzinacitis et Russis
- 2. O Pieczyngach i Rusach
- 3. Περί τῶν Πατζιναϰιτῶν ϰαί Τούρϰων
- Ὅτι ϰαί τό τῶν Τούρϰων γένος μεγάλως πτοεῖται ϰαί δέδιε τούς εἰρημένους Πατζιναϰίτας διά τό πολλάϰις ἡττηϑῆναι παρ᾽ αὐτῶν ϰαί τελείως σχεδόν πααδοϑῆναι ἀφανισμῷ. Καί διά τῦτο ἀεί φοβεροί τοῖς Τούρϰοις οἱ Πατζιναϰῖται νομίζοται, ϰαί συστέλλονται ἀπ᾿ αῦτῶν
- 3. O Pieczyngach i Turkach
- 4. Περί τῶν Πατζιναϰιτῶν ϰαί Ῥῶς ϰαί Τούρϰων
- 4. De Patzinacitis Russis et Turcis
- 4. O Pieczyngach, Rusach i Turkach
- 5. Περί τῶν Πατζιναϰιτῶν ϰαί τῶν Βουλγάρων
- 5. De Patzinacitis et Bulgaris
- 5. O Pieczyngach i Bułgarach
- 6. Περί τῶν Πατζιναϰιτῶν ϰαί Χερσωνιτῶν
- 6. De Patzinacitis et Chersonitis
- 6. O Pieczyngach i Chersoniu
- 7. Περί τῶν ἀπό Χερσῶνος ἀποστελλομένων βασιλιϰῶν ἐν Πατζινϰίᾳ
- 7. De Caesarianis missis a Chersone in Patzinaciam
- 7. O wysyłaniu cesarskich agentów z Chersonia do Patzinacii
- 8. Περί τῶν ἀπό τῆς ϑεοφυλάϰτου πόλεως ἀποστελλομένων βασιλιϰῶν μετά χελανδίων διά τε τοῦ Δανουβίου ϰαί Δάναπρι ϰαί Δάναστρι ποταμοῦ ἐν Πατζιναϰίᾳ
- 8. De Caesarianis ab urbe a deo custodita missis in Patzinaciam cum chelandiis per Danubium, Danaprim et Danastrim flumina
- 8. O wysłaniu agentów cesarskich na okrętach wojennych z miasta chronionego przez Boga do Patzinacji wzdłuż Dunaju i Dniepru i Dniestru
- 9. Περί τῶν ἀπό Ῥωσίας ἐρχομένων Ῥῶς μετά τῶν μονοξλων ἐν Κωνσταντινουπόλει
- 9. De Russis e Russia Cpolim in linteribus venientibus
- 9. O przybyciu Rusinów w dłubankach z Rusi do Konstantynopola
- 10. Περί τῆς Χαζαρίας, πῶς δεῖ πολεμεῖσϑαι ϰαί παρά τίνων
- 10. De Chazaria, quomodo et quorum opera eam bello impetere oporteat
- 10. Chazarowie, jak i przez kogo wypowiadać im wojnę
- 11. Περί τοῦ ϰάστρου Χερσῶνος ϰαί τοῦ ϰάστρου Βοσπόρου
- 11. De castro Chersone, et de castro Bosporo
- 11. O miastach Chersoń i Bosfor
- 12. Περί τῆς μαύρης Βουλγαρίας ϰαί τῆς Χαζαρίας
- 12. De nigra Bulgaria et Chazaria
- 12. O czarnej Bułgarii i Chazarach
- 13. Περί τῶν πλησιαζόντων ἐϑνῶν τοῖς Τούρϰοις
- 13. De gentibus quae Turcis finitimae sunt
- 13. O ludach sąsiadujących z Turkami
- 14. Περί τῆς γενεαλογίας τοῦ Μουχούμετ
- 14. De genealogia Mahometis
- 14. Genealogia Mahometa
- 15. Περί τοῦ γένους τῶν Φατεμιτῶν
- 15. De genere Phatemitarum
- 15. O Fatymidach
- 16. Ἐϰ τοῦ ϰανόνος, οὗ ἐϑεμάτισεν Στέφανος ὁ μαϑηματιϰός περί τῆς τῶν αραϰηνῶν ἐξόδου, ἐν ποίῳ χρόνῳ τῆς τοῦ ϰόσμου συστάσεως ἐγένετο, ϰαί τίς ὁ τά σϰῆπτρα τῆς βασιλείας Ῥωμαίων διέπω
- 16. Ex canone, quem vaticinando ex astris posuit Stephanus Mathematicus de Saracenorum expeditione, et quo anno ab orbe condito fuerit, et quo Romanorum imperatore
- 16. Z kanonu, który Stefan Matematyk przez wróżenie z gwiazd ustanowił w sprawie wyprawy Saracenów, w którym roku od stworzenia świata i kto był cesarzem Rzymian
- 17. Ἐϰ τοῦ Χρονιϰοῦ τοῦ μαϰαρίου Θεοφάνους
- 17. Ex chronico beati Theophanis
- 17. Z kroniki błogosławionego Teofana
- 18. Δεύτερος ἀρχηγός τῶν Ἀράβων, Ἀβουβάχαρ, ἔτη τρία
- 18. Secundus Arabum princeps Abubachar annis tribus
- 18. Drugi arabski książę, Abubachar panował przez trzy lata
- 19. Τρίτος ἀρχηγός Ἀράβων, Οὔμαρ
- 19. Tertius Arabum princeps Umar
- 19. Omar, trzeci arabski książę
- 20. Τέταρτος Ἀράβων ἀρχηγός, Οὐϑμάν
- 20. Quartus Arabum princeps Uthman
- 20. Czwarty przywódca Arabów, Outhman
- 21. Ἐϰ τοῦ Χρονιϰοῦ Θεοφάνους· ἔτος ἀπό ϰτίσεως ϰόσμου ͵ςροα΄
- 21. Ex chronico Theophanis: anno ab orbe condito 6171
- 21. Z Kroniki Teofana: rok od utworzenia świata 6171
- 22. Ἐϰ τοῦ Χρονογράφου τοῦ μαϰαρίου Θεοάνους περί τῶν αὐτῶν ϰαί πεί Μαυίου ϰαί τῆς γενεᾶς αὐτοῦ, ὅπως διεπέρασεν ἐν Ἱσπανίᾳ. Ῥωμαίων βασιλεύς Ἰουστινιανός ὁ Ῥινότμητος
- 22. Excerptum ex Beato Theophane chronographo de iisdem; ac de Mabia deque eius prosapia, et quomodo in Hispaniam teiecerit. Iustinianus Rhinotmetus Romanorum imperator
- 22. Z kroniki Teofana Wyznawcy o tych samych wydarzeniach; o Mauiasu i jego rodzinie, ucieczce do Hiszpanii i cesarzu Rzymian Justynianie Rhinotmetusie
- 23. Περί Ἰβηρίας ϰαί Ἱσπανίας
- 23. De Iberia et Hispania
- 23. O Iberii i Hiszpanii
- 24. Περί Ἱσπανίας
- 24. De Hispania
- 24. O Hiszpanii
- 25. Ἐϰ τῆς ἱστορίας τοῦ ὁσίου Θεοφάνους τῆς Σιγριανῆς
- 25. Ex historia S. Theophanis Sigrianae monachi
- 25. Z historii świętego Teofana Sigriany, mnicha
- 26. Ἡ γενεαλογία τοῦ περιβλέπτου ῥηγός Οὔγωνος
- 26. Genealogia conspicui Regis Hugonis
- 26. Genealogia wybitnego króla Hugona
- 27. Περί τοῦ ϑέματος Λαγουβαρδίας ϰαί τῶν ἐν αὐτῇ πριγϰιπατων ϰαί ἀρχοντιῶν
- 27. De Longobardiae Themate, siusque principatibus ec ducatibus
- 27. Na temat Lombardii, jej księstw i przywódców
- 28. Διήγησις, πῶς ϰατῳϰίσϑη ἡ νῦν ϰαλουμένη Βενεία
- 28. Narratio, quomodo conditas fuerint, quae nunc Venetiae nucupantur
- 28. Historia zasiedlenia ziem dzisiejszej Wenecji
- 29. Περί τῆς Δελματίας ϰαί τῶν ἐν αὐτῇ παραϰειμένων ἐϑνῶν
- 29. De Dalmatia, et populis ei adiacentibus
- 29. O Dalmacji i ludach ją zamieszkujących
- 30. Διήγησις περί τοῦ ϑέματος Δελματίας
- 30. De Themate Dalmatiae narratio
- 30. O histori prowincji Dalmacji
- 31. Περίτῶν Χρωβάτων ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 31. De Chrobatis et terra quam nunc incolunt
- 31. O Chorwatach i kraju, który zamieszkują
- 32. Περί τῶν Σέρβλων ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 32. De Serviis, et de regione quam nunc ipsi incolunt
- 32. O Serbach i kraju, który zamieszkują
- 33. Περί τῶν Ζαχλούμων ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 33. De Zachlumis, et ea, quam nunc inolunt, regione
- 33. O Zachumlanach i zamieszkiwanym przez nich kraju
- 34. Περί τῶν Τερβουνιωτῶν ϰαί τῶν Καναλιτῶν ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 34. De Terbuniatis et Canalitis, eorumque regione quam nunc incolunt
- 34. O Terbonitach i Kanalitach oraz zamieszkiwanym przez nich kraju
- 35. Περί τῶν Διϰλητιανῶν ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 35. De Diocletianis, et ea, quam nunc incolunt, regione
- 35. O Dioklenach i kraju, który zamieszkuja
- 36. Περί τῶν Παγανῶν, τῶν ϰαί Ἀρεντανῶν ϰαλουμένων, ϰαί ἧς νῦν οἰϰοῦσι χώρας
- 36. De Paganis qui et Arentani appellantur, et de ea, quam nunc habitant, regione
- 36. O Paganach zwanych także Arentanami i kraju, w którym obecnie mieszkają
- 37. Περί τοῦ ἔϑνους τῶν Πατζιναϰιτῶν
- 37. De Patzinacitarum gente
- 37. O Pieczyngach
- 38. Περί τῆς γενεαλογίας τοῦ ἔϑνους τῶν Τούρϰων, ϰαί ὅϑεν ϰατάγονται
- 38. De Turcarum gentis genealogia, et unde ea gens origine ducat
- 38. O genealogii i pochodzeniu Turków
- 39. Περί τοῦ ἔϑνους τῶν Καβάρών
- 39. De Cabarorum gente
- 39. O ludzie Kumanów
- 40. Περί τῶν γενεῶν τῶν Καβάρων ϰαί τῶν Τούρϰων
- 40. De Cabaris et Turcis
- 40. O Kabarejczykach i Turkach
- 41. Περί τῆς χώρας τῆς Μοραβίας
- 41. De Moraviae regione
- 41. O kraju Moraw
- 42. Γεωγραφα ἀπό Θεσσαλονίϰης μέχρι τοῦ Δανούβεως πταμοῦ ϰαί τοῦ ϰάστρου Βελεγράδας, Τουρϰίας τε ϰαί Πατζιναϰίας μέχρι τοῦ Χαζαριϰοῦ ϰάστρου Σάρϰελ ϰαί τῆς Ῥωσίας ϰαί μέχρι τῶν Νεϰροπύλων τῶν ὄντων εἰς τήν τοῦ Πόντου ϑάλασσαν πλησίο τοῦ Δανάπρεως ποταμοῦ, ϰαί Χερσῶνος ὁμοῦ ϰαί Βοσπόρου, ἐν οἶς τά ϰάστρα τῶν ϰλιμάτων εἰσίν, εἶτα μέχρι λίμνης Μαιώτιδος, τῆς ϰαί ϑαλάσσης διά τό μέγεϑος ἐπονομαζομένης, ϰαί μέχρι τοῦ ϰάστρου Ταμάταρχα λεγομένου, προς τούτοις δέ ϰαί Ζιχίας ϰαί Παπαγίας ϰαί Κασαχίας ϰαί Ἀλανίας ϰαί Ἀασγίας ϰαί μέχρι τοῦ ϰαςτρου Σωτηριουπόλεως
- 42. Descripto tractur a Thessalonica usque ad flumen Danubium et urbem Belgrada, Turciaeque et Patzinaciae usque ad Chazarorum urbem Sarcel et Russian et Necropylas, quae sunt ad Pontum prope Danaprim flumen; Chersonis item atque Bospori, ubi climatum seu regionum urbes sunt; deinde usque ad paludem Maeotidem quae ob magnitudinem mare appellatur; et ad urbem Matorcha dictam. Praetera etiam Zichiae, Papagiae, Cazachiae, Alaniae et Abasgiae, usque ad Soteriopolim
- 42. Opis geograficzny od Salonik do rzeki Dunaj i miasta Belgrad; Turcji i Patzinacii do chazarskiego miasta Sarkel i Rusi oraz do Nekropyli, które znajdują się nad Morzem Pontyjskim, w pobliżu rzeki Dniep; a także do Chersonia wraz z Bosforem, pomiędzy którymi znajdują się miasta [tego] Regionu; następnie do jeziora Meotyckiego, które ze względu na swój rozmiar nazywane jest również morzem, i do miasta zwanego Tamatarcha; a także do Zichii, Papagii, Kazachii, Alanii, Abasgii i do miasta Sotiriopolis
- 43. Περί τῆς χώρας τοῦ Ταρών
- 43. De regione Taro
- 43. Kraj Taron
- 44. Περί τῆς χώρας τοῦ Ἀπαχουνῆς ϰαί τοῦ ϰάστρου τοῦ Μανζιϰίερτ ϰαί τοῦ Περϰρί ϰαί τοῦ Χλιάτ ϰαί τοῦ Χαλιάτ ϰαί τοῦ Ἀρζές ϰαί τοῦ Τιβί ϰαί τοῦ Χέρτ ϰαί τοῦ Σαλαμᾶς ϰαί τοῦ Τζερματζοῦ
- 44. De terra Apachunes, oppidoque Manticiert, et Percri, et Chliat, et Chaliat, at Arzes, et Tibe, et Chert, et Salamas, et Termatzu
- 44. O kraju Apachounis oraz o miastach Manzikiert, Perkri, Chliat, Chaliat, Arzes, Tibi, Chert, Salamas i Tzermatzou
- 45. Περί τῶν Ἰβήρων
- 45. De Iberibus
- 45. O Iberach
- 46. Περί τῆς γενεαλογίας τῶν Ἰβήρων ϰαί τοῦ ϰάστρου Ἀρδανουτζίου
- 46. De Iberum genealogia et de oppido Adranutzio
- 46. O genealogii Iberów i o mieście Ardanoutzi
- 47. Περί τῆς τῶν Κυπρίων μεταναστάσεως ἔχει ἠ ἱστορία τάδε
- 47. De Cypriorum migrationie historia ita habet
- 47. Opowieść o wędrówce Cypryjczyków
- 48. Κεφάλαιον λϑʹ τῆς ἀγίας ἕϰτης συνόδου, τῆς ἐν τῶ Τρούλλω τοῦ μεγάλου παλατίου γεγονυίας
- 48. Caput 39 sanctae zextae Synodi, in Trullo magni palatil habitae
- 48. Rozdział 39 świętego szóstego synodu, który odbył się w Trullo w wielkim pałacu
- 49. Ὁ ζητῶν, ὅπως τῇ τῶν Πατρῶν ἐϰϰλησίᾳ οἱ Σϰλάβοι δουλεύειν ϰαί ὑποϰεῖσϑαι ἐϰάχϑησαν, ἐϰ τῆς παρούσης μανϑανέτω γραφῆς
- 49. Qui scire volet, quomodo Patrensi ecclesiae subiecti fuerint Sclavi, hinc discat
- 49. Kto chce się dowiedzieć, w jaki sposób Słowianie zostali podporządkowani Kościołowi Patreńskiemu, niech stąd się tego nauczy
- 50. Περί τῶν ἐν τῷ ϑέματι Πελοποννήσου Σϰλάβων, τῶν τε Μηλιγγῶν ϰαί Ἐζεριτῶν ϰαί περί τῶν τελουμένων παρ᾽ αὐτῶν πάϰτων, ὁμοίως ϰαί περί τῶν οἰϰητόρων τοῦ ϰάστρου Μαΐνης ϰαί τοῦ παρ᾽ αὐτῶν τελουμένου πάϰτου
- 50. De Peloponnesi thematis Sclavis, Milengis, Ezeritis, iique ques solvunt tributis. Item de Habitatoribus urbis Maines, et quae pendent tributis
- 50. O Słowianach z prowincji Peloponezu, Milengis, Ezeritis oraz tych, którzy płacą podatki. Również o mieszkańcach miasta Maines i o tym, jakie należności podatkowe od nich zależą
- 51. Περί τοῦ, τίνι τρόπῳ γέγονεν τό βασιλιϰόν δρομώνιον, ϰαί περί τῶν πρωτοϰαράβων τοῦ αὐτοῦ δρομωνίου, ϰαί ὅσα περί τοῦ πρωτοσπαϑαρίου τῆς φιάλης
- 51. De imperiali dromonio, quomodo factum sit, es de protocarabis eius; item de protospathario Phialae
- 51. O cesarskim dromonie, w jaki sposób został wykonany, i o jego protokarabie; również o protospatariuszu zwanym Fiala
- 52. Ἡ γενομένη ἀπίτησιςτῶν ἱππαρίων ἐν τῷ ϑέματι Πελοποννήσου ἐπί Ῥωμανοῦ δεσπότου, ϰαϑώς προείρηται
- 52. Ezactio equorum, quae facta in themate Peloponnesi sub Romano Imperatore, uti dictum est
- 52. Pobór koni, który został dokonany w temie Peloponezu za panowania cesarza Romana, jak już powiedziano
- 53. Ἱστορία περί τοῦ ϰάστρου Χερσῶνος
- 53. De castro Chersonis historia
- 53. Historia zamku Cherson
- Aneks
- Bibliografia