Bezpłatny fragment - Dziennik Twojej przemiany

Niniejsza publikacja ani żadna jej część nie może być kopiowana ani w inny sposób reprodukowana, powielana, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody Autorki. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Autor dołożył wszelkich starań, aby zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie bierze jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor nie ponosi również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Rodzicom

Wstęp

„Najlepsze, co możesz uczynić dla drugiego człowieka,

to nie dzielić się z nim swoim bogactwem, lecz pomóc mu odkryć jego własne”.

Benjamin Disraeli

Drogi Czytelniku,

napisałam tę książkę dla Ciebie. Jeśli sięgnąłeś po nią, to znaczy, że należysz do osób, dla których własny rozwój oraz zwiększanie satysfakcji z różnych obszarów swojego życia są ważne. Ta książka jest dla Ciebie, jeśli chcesz się rozwijać i dzięki swojemu świadomemu wysiłkowi i realizacji zaplanowanych celów chciałbyś czuć się spełniony w różnych dziedzinach życia.

Ta książka jest dla Ciebie, jeśli chcesz się zatrzymać i zastanowić, co tak naprawdę jest dla Ciebie ważne, czego chcesz od swojego życia, jakie są Twoje wartości i jak ich realizacja mogłaby się przejawiać w Twoim życiu.

Zachęcam Cię do podarowania sobie dłuższej chwili, żebyś mógł mieć czas tylko dla siebie. To może być chwila w ulubionym fotelu, z kubkiem herbaty, lub chwila z książką w parku. Pozwól sobie na krótki relaks, skup się na swoim oddechu, a potem zadaj sobie kilka pytań.

Gdybyś miał jasność co do tego, co jest dla Ciebie najważniejsze, jak byś się czuł?

Gdyby te kluczowe wartości były obecne w Twoim życiu, jak by ono wyglądało?

• Jak byś się wtedy czuł?

• Jak by wyglądało wtedy Twoje życie prywatne?

• Jak i z kim spędzałbyś swój wolny czas?

• Jak by wyglądało miejsce, w którym mieszkasz?

• Jakie emocje chciałbyś przeżywać w swojej codzienności?

• W jakiej kondycji byłoby Twoje ciało?

• Jaką stałbyś się wtedy osobą?

• W jakim stopniu chciałbyś, aby ta wizja stała się rzeczywistością?

Jeśli poczułeś drobne ukłucie w swoim sercu, które wskazuje, że potrzebujesz, pragniesz zmiany na lepsze, to jesteś na dobrej drodze. Jeśli odpowiedzi, których sobie udzieliłeś, wskazują na to, że pragniesz zwiększyć swoją radość i zadowolenie z poszczególnych sfer życiowych, to znaczy, że Twój potencjał domaga się zauważenia i wykorzystania go.

Pierwszy krok to uświadomienie sobie, co jest dla nas ważne. Czy już żyjemy według tych wartości, czy jeszcze niektóre obszary wymagają udoskonalenia, a może większej zmiany?

Jeśli chcesz krok po kroku budować swoje satysfakcjonujące życie, najpierw warto zadać sobie trudne pytania, udzielić najlepszych dla siebie odpowiedzi, zdefiniować swoją wizję wymarzonego życia, szczęśliwego pod każdym względem, a potem odpowiedzialnie pracować, aby osiągnąć swoje cele. Ta książka i zawarte w niej metody mogą towarzyszyć Ci w podróży.

Zgodnie ze słowami Petera Thomsona — „Zadawaj sobie łatwe pytania, a będziesz mieć ciężkie życie. Zadawaj sobie trudne pytania, a będziesz miał łatwiejsze życie” — ta książka (jeżeli zależy Ci na wyraźnych efektach) wymaga od Ciebie szczerości wobec samego siebie. Zarówno w zdefiniowaniu stanu obecnego, jak i w określeniu, jakie są Twoje cele, marzenia, co chciałbyś osiągnąć w różnych obszarach swojego życia. Jeżeli zależy Ci na efektach, ważne jest także wzięcie odpowiedzialności, i za to, gdzie jesteś dzisiaj (chodzi także o nieobwinianie nikogo i niczego, w tym przeszłości, rodziców czy szefa), i za to, dokąd chcesz dojść. Być może przed Tobą długa droga, ale jeśli weźmiesz odpowiedzialność za swoje życie, nakreślisz plan, zainwestujesz swój wysiłek i czas, możesz osiągnąć cele, na których Ci zależy. Ta książka może być dla Ciebie drogowskazem, użytecznym narzędziem do realizacji ważnych życiowo celów.

Książka nosi tytuł Dziennik Twojej przemiany. Krok po kroku do szczęścia. Zacznij dziś. Jestem przekonana, że dzięki systematycznemu przerabianiu ćwiczeń coachingowych, jakie tu zawarłam, i dzięki systematycznemu odpowiadaniu sobie na pytania coachingowe, których znajdziesz w tej książce bardzo dużo, jesteś w stanie uświadomić sobie to, co dla Ciebie ważne. Możesz pozwolić sobie na refleksję, która wpłynie na dalsze Twoje działania. Masz szansę dokonać zmiany w swoim życiu.

W tytule użyłam sformułowania „krok po kroku do szczęścia”, bo w moim odczuciu najlepsze zmiany to zmiany ewolucyjne, a nie rewolucyjne. Bardzo dobrze jest wprowadzać zmiany krok po kroku — to niezwykle skuteczny sposób dojścia do celu. I te małe kroczki, wykonywane codziennie, systematycznie i konsekwentnie, przynoszą zwykle dobrą zmianę. Jednak bardzo ważna jest tutaj konsekwencja, o której już wspomniałam. Jeśli tylko przeczytasz lub przejrzysz książkę, nie wykonując przy tym ćwiczeń, to obawiam się, że efekt niestety nie będzie aż tak duży, jak mógłby być przy pełnym zaangażowaniu.

W tytule dodałam także słowa „zacznij dziś”. No bo na co chcesz czekać? Nie wiemy, ile czasu nam zostało. Kiedy najlepiej podjąć działanie, aby uzyskać to, na czym nam zależy, jak nie teraz? Zaczynając dziś, dajemy sobie szansę na dobrą zmianę i jesteśmy kolejny krok bliżej tego, na czym nam najbardziej zależy. Niepodjęcie przemyślanego działania odsuwa nas od tego, co dla nas ważne.

Książka ta daje Ci narzędzia, abyś stosował zawarte tutaj metody coachingowe, by podnieść jakość swojego życia. Rzecz jasna nie wszystkie metody coachingowe mogłam tutaj zawrzeć. Współpraca z coachem daje także możliwość interakcji i reagowania na potrzeby klienta, które w danym momencie mogą się pojawić. W książce nie mam takiej możliwości, dlatego starałam się wszystkie ćwiczenia jak najdokładniej opisać, abyś mógł je przerobić samodzielnie. Nie uwzględniłam tutaj stosowanych przeze mnie metod i narzędzi coachingowych, które wymagają bezpośredniej relacji klienta z coachem. One mogą być dla Ciebie dopełnieniem i dalszym krokiem, już po przeczytaniu książki, samodzielnym przerobieniu zawartych tutaj ćwiczeń i podjęciu pierwszych działań.

To, czy zrealizujesz swoje pragnienia, zależy w dużej mierze od Twojej motywacji, włożonego wysiłku, gotowości do zmiany, chęci poświęcania czasu, odwagi do przekraczania strefy komfortu, a także umiejętności odraczania gratyfikacji. W książce znajdziesz pomocne pytania, metody coachingowe, które pozwolą Ci odkryć dodatkowe sposoby realizacji marzeń, uzyskania wsparcia, ale również zwiększania swojej motywacji, poziomu pewności siebie oraz doceniania tego, co już masz, i wdzięczności za to.

W tej książce zawarłam takie pytania coachingowe, na które możesz odpowiedzieć sobie sam, a także ćwiczenia, które możesz zrobić samodzielnie, bez aktywnej pomocy swojego coacha. Oczywiście jest wiele innych bardzo skutecznych metod, przy których aktywna obecność coacha jest niezbędna. Dzięki temu, że tutaj skupiłam się na ćwiczeniach, które możesz zrobić sam w dowolnie wybranym przez siebie czasie, będziesz mieć duży komfort pracy nad sobą, refleksji, tworzenia wizji swojego owocnego życia, a także konstruowania planów, które pomogą Ci je osiągnąć. Jest tylko jeden warunek — musisz włożyć w pracę nad osiągnięciem tego celu swoje stuprocentowe zaangażowanie i poświęcić wymagany czas. Nie ma magicznych metod, które nie wymagają wysiłku. Ważne jest zatem to, abyś rzeczywiście wykonywał sumiennie wszystkie ćwiczenia zawarte w tej książce. Samo przeczytanie jej, bez wykonania ćwiczeń i bez podjęcia własnych działań, nie przyniesie spodziewanego efektu.

Często ludzie nie dają sobie czasu ani szansy, by zastanowić się nad tym, co jest dla nich ważne. Żyją niejako automatycznie pomiędzy pracą, domem, wyjazdem na wakacje, dodatkowymi zadaniami, do jakich się zobowiążą przed sobą i przed innymi. Nie mają czasu na refleksję, na to, aby pomyśleć, jakie są ich najważniejsze wartości i czy rzeczywiście żyją zgodnie z nimi. Nawet jeśli są świadomi tego, co jest dla nich najważniejsze (na przykład zdrowie, rodzina), często wiedzą to na poziomie deklaratywnym. W rzeczywistości jednak trudno jest wysnuć taki wniosek, obserwując, na jakie aktywności dana osoba przeznacza swój czas. Wie co prawda, że kluczowe jest zdrowie, ale nie uprawia sportu, a po zakończeniu pracy dużo czasu spędza w Internecie — w pozycji siedzącej, nie dając odetchnąć kręgosłupowi. Z jednej strony kocha swoją rodzinę, ale z drugiej — spędza z bliskimi za mało czasu, pracując zbyt długo, a nawet wybierając sprzątanie lub inne czynności zamiast wspólnego spędzania czasu. Człowiek często skupia się tylko na wykonywaniu kolejnych zadań, nie zwracając uwagi na piękno codzienności, na drobne przyjemności, które czasami przychodzą same, a czasami warto je zaplanować, aby mieć na co dzień więcej smaków i kolorów.

Kobiety są tutaj w szczególnie trudnej sytuacji, ponieważ przed nimi jest wiele oczekiwań — niektóre z nich płyną ze społeczeństwa, od innych, a niektóre wymagania wobec siebie kobiety narzucają sobie same. Trudno czasami jest tym wszystkim wymaganiom sprostać. Warto więc co jakiś czas się zatrzymać, zrobić przegląd tego, w jakim miejscu jestem i dokąd tak naprawdę chcę dojść. Jak bym chciała, aby wyglądało moje życie? Bez tego momentu zastanowienia się, przeanalizowania swoich wartości i priorytetów, trudno o decyzje i wnioski, z czego jesteśmy w tej chwili zadowoleni, a z czego nie. Co chcemy utrzymać w naszej rzeczywistości, co zmienić, a z czego definitywnie zrezygnować? Takie zatrzymanie się, refleksja, praca nad sobą to najlepszy sposób, aby ruszyć naprzód z nową energią, z nowymi pomysłami, mając przed sobą jasną wizję, w którym kierunku chcę pójść i gdzie finalnie chciałbym się znaleźć. Brak takiej refleksji i czasu na zwolnienie tempa może za kilka lat skutkować przykrą konstatacją, że nie do końca o to nam chodziło i ostatnie lata spędziliśmy w kołowrotku, poświęcając się temu, co jak się okazuje, nie było dla nas najważniejsze, a zaniedbując kluczowe kwestie.

Celem tej publikacji jest dostarczenie Ci możliwości refleksji, pracy nad sobą, impulsu do przemyślenia Twojej satysfakcji z poszczególnych obszarów życia i podjęcia działań, które pozwolą Ci uczynić je bardziej owocnym.

Struktura książki — kolejność poszczególnych rozdziałów — pozwala na przejście od tego, czego chcesz, poprzez zdefiniowanie stanu docelowego, analizę swoich zasobów, sprecyzowanie, co jeszcze jest Ci potrzebne do osiągnięcia celów z różnych sfer życiowych, z jakiego wsparcia możesz korzystać, aż do stworzenia planu działania, określenia potencjalnych przeszkód i sposobów radzenia sobie z nimi oraz podania metod, kluczowych czynników sukcesu, które są pomocne w realizowaniu tego, co sobie zamierzysz.

W każdym rozdziale znajdziesz ćwiczenia do pracy własnej. Zachęcam Cię do założenia dodatkowego zeszytu — Dziennika Rozwojowego, w którym będziesz mógł wykonywać ćwiczenia. Dzięki temu stanie się on zapisem Twojego rozwoju.

Z uwagi na to, że poszczególne rozdziały są ułożone w celowy i przemyślany sposób, zachęcam Cię do czytania książki według kolejności rozdziałów.

Zachęcam także, abyś czytając — od razu wypełniał poszczególne ćwiczenia.

Wykonując ćwiczenia, a jednocześnie wdrażając to, do czego sam przed sobą się zobowiążesz, dajesz sobie szansę na osiągnięcie swoich celów. Poza tym wykonując systematycznie poszczególne kroki, po pewnym czasie zauważysz efekty i one także będą działały motywująco. Będą napędzały Cię do dalszego działania przez satysfakcję, jaką uzyskasz z wykonania pierwszych swoich małych kroków. Jeżeli wykonasz pierwsze ćwiczenia, to znaczy, że dotrzymujesz danego sobie słowa, a Twoje poczucie sprawstwa oraz Twoja opinia o sobie samym stopniowo będą się poprawiać.

Dzięki aktywnemu korzystaniu z książki i zawartych w niej ćwiczeń:

• stworzysz wizję życia, jakiego pragniesz, opartego na Twoich wartościach,

• dokonasz analizy stanu obecnego,

• na podstawie swojej wizji określisz swoje cele,

• zaplanujesz działania potrzebne do osiągnięcia harmonii i obfitości w każdym obszarze życia,

• określisz kompetencje i umiejętności potrzebne do osiągnięcia swoich celów,

• zdefiniujesz posiadane talenty i zasoby, na których możesz budować,

• poznasz ćwiczenia pomocne w podnoszeniu swojej samooceny i budowaniu tożsamości,

• poznasz sposoby, które pomogą odczuwać wiele smaków i kolorów w swoim życiu oraz celebrować małe i duże sukcesy,

• zwiększysz swoją świadomość dzięki pytaniom coachingowym, które od tej pory będziesz mógł wykorzystywać na co dzień,

• dowiesz się, w jaki sposób najlepiej wprowadzać zmiany i jakie są najlepsze praktyki wdrażania nowych nawyków.

Ja życzę Ci otwartości na nowe, lepsze, aby ta książka oraz ćwiczenia w niej zawarte były dla Ciebie inspiracją do wprowadzenia dobrych zmian w Twoim życiu.

„Jeśli dojdziesz do ładu z własnym wnętrzem, wówczas to, co zewnętrzne, samo się ułoży. Rzeczywistość pierwotna tkwi wewnątrz, a zewnętrzna jest wobec niej wtórna”.

E. Tolle

Przydatne narzędzia

Część ćwiczeń zawartych w książce możesz wykonywać, wypełniając puste miejsca. Wówczas książka jest zapisem Twojego rozwoju. Jednak serdecznie zachęcam także do prowadzenia dwóch dodatkowych zeszytów. Pierwszym będzie Dziennik Rozwojowy, drugim — Dziennik Wdzięczności. Ewentualnie może to być jeden zeszyt, z którego jednej strony będziesz prowadzić Dziennik Rozwojowy, a z drugiej strony — Dziennik Wdzięczności. Najlepiej, aby zeszyt, który założysz, był gruby. Jeśli spodoba Ci się to narzędzie, zapewne po zakończeniu tego zeszytu zakupisz kolejne.

DZIENNIK ROZWOJOWY

Zapisujemy w nim nasze refleksje, przemyślenia, ćwiczenia, które wymagają formy pisemnej. Dzięki temu dziennikowy cel istnieje w naszej świadomości. Zapisaliśmy cel, a więc włożyliśmy swój wysiłek, zaangażowanie. Cel więc jest jeszcze bardziej nasz.

Poza tym zaczyna działać tu reguła zaangażowania. Skoro włożyliśmy już czas i wysiłek, to niezręcznie jest się teraz wycofać. Dziennik jest zapisem naszej drogi rozwoju. Możemy wciąż dopisywać nowe pomysły, nowe inspiracje, nowe metody realizacji celu, plan działania, motywatory i sposoby świętowania, za pomocą których nagrodzimy samych siebie za osiągnięcie poszczególnych etapów realizacji celu.

Dziennik Rozwojowy warto mieć przy sobie codziennie — w końcu jest to dziennik, a nie na przykład tygodnik. Dzięki temu w każdej chwili możesz do niego sięgnąć i dopisać nowe pomysły. Niektóre okażą się bezcenne.

Serdecznie zachęcam Cię do częstej pracy ze swoim Dziennikiem. Poza ćwiczeniami, jakie znajdziesz w dalszej treści książki, podaję poniżej inne przykładowe ćwiczenia, które warto zapisywać w swoim Dzienniku Rozwojowym. Przykładowe ćwiczenia do Dziennika Rozwojowego:

Pytania coachingowe na dobry początek dnia (poniżej).

Pytania coachingowe na dobry koniec dnia (poniżej).

Zrób listę tego, co daje Ci największą radość — to może być czynność, aktywność, podróż, spędzenie czasu z osobami dla Ciebie ważnymi — to zależy tylko od Ciebie.

Przygotuj listę aktywności, które są najprzyjemniejsze dla osoby, którą kochasz.

Stwórz listę inspirujących osób, które już znasz — osób, które Cię pozytywnie nakręcają i inspirują do działania. Z którą z nich chciałbyś spędzić trochę czasu? Kiedy zaplanujesz takie spotkanie?

Zrób listę inspirujących osób, które chciałbyś poznać osobiście — iść z nimi na kawę albo pojechać na ich szkolenie. A może jedno i drugie? Jeśli będzie to osoba, której nie znasz bezpośrednio, to jak mógłbyś takie spotkanie zorganizować? Być może to będzie uczestnictwo w konferencji, na której występuje ta osoba?

Kolejną listę niech zapełnią inspirujące miejsca. Mogą być takie, które już znasz i o których wiesz, że dobrze na Ciebie wpływają, ale także takie, które bardzo chciałbyś odwiedzić, bo jeszcze w nich nigdy nie byłeś. Które miejsce odwiedzisz najpierw?

Wypisz źródła informacji — skąd czerpiesz informacje, które Cię rozwijają, inspirują? Gdzie możesz je znaleźć?

Wypisz osoby, które podziwiasz, które Ci imponują swoimi cechami, dokonaniami — co Cię w nich zainspirowało? Jakie cechy? Które z nich chciałbyś zaczerpnąć dla siebie?

W Dzienniku możesz też dopisywać kolejne ciekawe osoby, które poznajesz. Możesz dopisać, co od nich czerpiesz, czego mógłbyś się od nich nauczyć. Jaką pierwszą rzecz czy umiejętność wdrożysz u siebie?

Przyjemności na dziś — w jaki sposób upiększysz dziś swój dzień? Jak dodasz mu więcej koloru, smaku lub pozytywnych emocji?

Wypisz 100 swoich celów — to, co chcesz zrealizować podczas całego swojego życia. Chodzi o cele zarówno długoterminowe (do zrealizowania w ciągu na przykład 10 lat), jak i krótkoterminowe (na przykład: Za tydzień chcę pójść na jogę, a w następnym miesiącu chcę pojechać nad morze). Do listy 100 celów dopisuj następne, jeśli tylko jakieś nowe przyjdą Ci do głowy.

Dzięki temu Twoja uwaga będzie w większym stopniu skoncentrowana na tych celach. A jeśli człowiekowi bardzo na czymś zależy, to znajdzie sposób, by to osiągnąć.

Pamiętajmy też, że nie wiadomo, ile jeszcze mamy czasu przed sobą. Czy warto odkładać niektóre cele na później? Listy inspirujących miejsc do odwiedzenia, ciekawych ludzi do poznania i inne podobne tworzysz głównie po to, aby ukierunkować swoją uwagę, skupiać się na tym, czego chcesz, co daje Ci radość, na tym, co chcesz wprowadzić do swojego życia.

To tak jak z oprogramowaniem komputera. Jaki program do niego wgrasz, taki później pracuje w systemie. Jeśli zaprogramowujesz Twój komputer w głowie na odbieranie głównie pozytywnych informacji, będących potwierdzeniem tego, że świat jest miejscem przyjaznym, w którym może wydarzyć się wiele dobrego, to tak właśnie będziesz go postrzegał, i swoją codzienność także.

DZIENNIK WDZIĘCZNOŚCI

Codziennie wieczorem zapisuj to, za co jesteś wdzięczny danego dnia.

Zobaczysz, że z biegiem czasu tych powodów będzie coraz więcej. Twoja percepcja ukierunkuje się na znajdywanie coraz większej liczby wydarzeń lub sytuacji, za które możesz być wdzięczny, że Ci się przytrafiły albo że sam na nie zapracowałeś.

Twoja świadomie ukierunkowana uwaga będzie dostarczać Ci coraz więcej powodów do wdzięczności, ponieważ będziesz wiedział, że wieczorem wykonasz to ćwiczenie.

Tak jak w angielskim powiedzeniu: „The more you thank life, the more life gives you to be thankful for” (Im bardziej jesteś wdzięczny życiu, tym więcej dostarcza Ci ono powodów do wdzięczności).

PYTANIA COACHINGOWE NA DOBRY POCZĄTEK DNIA

Dobrze jest zacząć dzień od dobrej refleksji, która pozytywnie nastroi i pomoże nam przeżyć dzień bardziej świadomie, abyśmy wieczorem byli bardziej usatysfakcjonowani, zadowoleni, z silniejszym poczuciem, że realizowaliśmy w ciągu dnia kluczowe dla nas wartości.

Z poniższych pytań coachingowych wybierz sobie takie, które są dla Ciebie w danym dniu najważniejsze, i co rano zapisuj odpowiedzi w swoim Dzienniku Rozwojowym (tak, warto go założyć). Jeśli masz odpowiednią ilość czasu, możesz codziennie odpowiadać na każde z tych pytań, a jeśli danego dnia masz go nieco mniej — wybierz kilka z nich lub chociaż jedno.

Za co jesteś dziś o poranku wdzięczny? Wypisz kilka, kilkanaście powodów.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co zrobisz, aby ten dzień był dla Ciebie owocny, abyś czuł zadowolenie, satysfakcję pod koniec dnia?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak najlepiej dla Ciebie mógłbyś zacząć ten dzień? Co Cię dobrze nastroi?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co mógłbyś dziś zrobić, aby okazać miłość osobom, które kochasz?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co zrobisz, aby mieć dziś więcej radości?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co zrobisz dziś dla swojego ciała?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co zrobisz dziś dla swojego zdrowia?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Które z dzisiejszych Twoich działań doprowadzą Cię bliżej celów?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Rób to ćwiczenie codziennie. Po miesiącu zaobserwujesz zmiany.

PYTANIA COACHINGOWE NA DOBRY KONIEC DNIA

Warto podsumować każdy dzień krótką refleksją. Poniżej znajdziesz pomocne pytania, które mogą służyć do takiej wieczornej refleksji oraz do tego, aby bardziej świadomie przeżywać każdy dzień. Jeśli danego wieczoru masz mniej czasu i nie możesz odpowiedzieć na wszystkie pytania albo uważasz, że w danej chwili tylko jedno lub dwa są dla Ciebie kluczowe — wybierz te, które najbardziej Ci odpowiadają.

Za co jesteś wdzięczny w tym dniu?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Czego dziś się nauczyłeś?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

O które sfery swojego życia zadbałeś?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

O które swoje wartości dziś zadbałeś?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Z czego jesteś dziś najbardziej zadowolony?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Dla kogo zrobiłeś dziś coś dobrego?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jaką jedną rzecz, jakie działanie z mijającego dnia następnym razem zrobisz inaczej?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jaką jedną najważniejszą naukę możesz wyciągnąć z kończącego się dnia?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jaką ciekawą osobę dziś poznałeś?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

1. Życie, jakiego pragniesz

Jak wyglądałoby Twoje owocne, szczęśliwe życie?

Wyobraź sobie, że są Twoje setne urodziny. Wyprawiłeś z tej okazji huczną imprezę. Są na niej wszyscy ci, którzy są dla Ciebie ważni.

Jest Twoja rodzina, Twój małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, przyjaciele. Są także Twoi współpracownicy, szefowie, podwładni. Są wszystkie osoby, które z różnych względów są dla Ciebie ważne. To mogą być tak zwani nauczyciele (mędrcy), których spotkanie Cię do czegoś zainspirowało, zmotywowało, a także inne osoby, które podziwiasz, cenisz albo którym pomogłeś. Ludzie, którzy na danym etapie Twojego życia byli dla Ciebie z jakichś powodów istotni.

Miejsce, w którym odbywa się impreza, jest przepiękne, jest idealne na Twoje setne urodziny. Wyobraź sobie, że przechadzasz się pomiędzy gośćmi, którzy są pochłonięci rozmowami, zatem akurat w tej chwili nie patrzą na Ciebie. Dzięki temu możesz przysłuchiwać się ich rozmowom, a konkretnie ich opiniom o Tobie. Właśnie teraz bowiem ich rozmowa zeszła na Twój temat. Możesz dowiedzieć się, co mówią o Tobie członkowie Twojej rodziny: współmałżonek, dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo, przyjaciele, współpracownicy i inne osoby. Co chciałbyś, aby powiedzieli? Jak w wymarzony przez Ciebie sposób mogliby podsumować to, jaki byłeś dla nich przez cały czas? Jaką opinię chciałbyś, żeby wyrazili na temat Twoich osiągnięć? Co chciałbyś usłyszeć z ust każdego z nich? Pisz szybko, tak jak czujesz. Zgodnie z tym, co byś pragnął usłyszeć.

Co chciałbyś usłyszeć z ust Twojego współmałżonka lub partnera?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich dzieci?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich wnuków?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich rodziców?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich przyjaciół?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich współpracowników?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust swoich podwładnych lub swojego szefa?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak z perspektywy swoich setnych urodzin chciałbyś ocenić swoją karierę zawodową? Zarówno to, co osiągnąłeś, jak i drogę, która doprowadziła Cię do pożądanego zawodowego rezultatu.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co chciałbyś usłyszeć z ust innych znaczących osób, ważnych dla Ciebie, które spotkałeś w swoim życiu? Na przykład Twoich życiowych nauczycieli, mistrzów.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak z perspektywy swoich setnych urodzin chciałbyś ocenić swoje życie pod kątem emocji, których doświadczałeś? Jakie by to były emocje? Co dzięki nim uzyskałeś?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak z perspektywy czasu chciałbyś ocenić zdrowie i sprawność Twojego ciała oraz to, jak o nie dbałeś przez całe swoje życie?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak z perspektywy setnych urodzin chciałbyś ocenić swoją duchowość? Jak przebiegał Twój rozwój duchowy? A jak wyglądał rozwój jako człowieka?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Patrząc z perspektywy setnych urodzin, jakich przyjemności, radości, cudownych zdarzeń, pięknych podróży chciałbyś doświadczyć w swoim wolnym czasie? Na jakie aktywności chciałbyś poświęcać swój wolny czas?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Z perspektywy setnych urodzin napisz, w jakich miejscach spędzałeś swój czas — czas z tymi, których kochasz, czas z przyjaciółmi, czas z innymi ważnymi osobami, czas przeznaczany na pasje. Jakie to były miejsca — czy takie, które dodawały Ci energii, dawały radość poprzez swoje piękno? Czy może takie, które w negatywny sposób wpływały na Twój nastrój?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Po zakończonym ćwiczeniu przyjrzyj się temu, co napisałeś.

W powyższym ćwiczeniu opisałeś właśnie swoje wymarzone życie — stan pożądany w poszczególnych sferach, które są dla Ciebie ważne. To jest Twój stan docelowy, który da Ci szczęście. Możesz wracać do tego ćwiczenia i dopisywać uwagi, refleksje do poszczególnych pytań. Osoby, które przedstawiały swoją opinię na Twój temat, reprezentowały różne sfery Twojego życia:

• miłość,

• rodzinę, przyjaciół, inne znaczące osoby w Twoim życiu,

• rozwój zawodowy,

• duchowość/rozwój osobisty,

• zdrowie,

• czas wolny,

• finanse,

• miejsca (otoczenie).

W dalszej części książki zajmiemy się tym, co możesz zrobić, aby zrealizować powyższą wizję. Najpierw będziesz mógł przełożyć wizję na poszczególne cele związane ze spełnieniem w poszczególnych obszarach Twojego życia.

ĆWICZENIE MAPA MARZEŃ

Możesz dokonać wizualizacji Twoich marzeń i celów. Jest to ćwiczenie, które pomaga trzymać swoje marzenia widoczne w jednym miejscu. Taka Mapa Marzeń, złożona ze zdjęć i symboli ważnych dla nas wartości, obrazuje wizję zrealizowanych celów, wysyła silny przekaz emocjonalny. Działa na naszą motywację, mobilizuje nas do działania, przypomina nam o tym, jak wspaniale będziemy się czuli, kiedy zrealizujemy nasze cele. Jednocześnie przypomina o naszych wartościach i o tym, że wszystko, co robimy każdego dnia, jest małym kroczkiem, który przybliża nas do naszego celu lub od niego oddala.

Aby wykonać Mapę Marzeń, potrzebujesz dużego arkusza papieru, kolorowych gazet, zdjęć i kleju. Z gazet i zdjęć wytnij te obrazki, osoby, przedmioty, które symbolizują Twoje wymarzone życie. Powklejaj je na arkusz. Gotową Mapę Marzeń przyklej w widocznym miejscu — na przykład na lodówce. Możesz ją także przykleić na wewnętrznych drzwiach szafy. Ważne, abyś mógł na nią codziennie spoglądać i pamiętać o swoich celach.

Jeśli wykonałeś powyższe ćwiczenia, to znaczy, że zrobiłeś to, czego większość osób nigdy nie robi. Zastanowiłeś się, czego pragniesz, na czym Ci zależy w poszczególnych sferach życia i w jakim kierunku chciałbyś pójść, aby za kilka, kilkanaście lat mieć świadomość, że nie marnujesz swojego czasu, tylko poświęcasz go na to, co jest dla Ciebie ważne. Będziesz wtedy czuł, że spędzasz go tak, aby mieć z tego czasu radość i satysfakcję.

Jest to bardzo ważny krok. Po nim następuje planowanie, przygotowanie do działania, a potem samo konsekwentne działanie. Czasami zdarza się, że potrzebujesz na tym etapie zatrzymać się dłużej, zastanowić się, spędzić z jakimś ćwiczeniem, na przykład z Dziennikiem Rozwojowym, nieco więcej czasu. Daj sobie ten czas. Ważne, abyś pisał ze swojego serca o tym, czego Ty naprawdę pragniesz, a nie o tym, czego chcieliby dla Ciebie inni.

2. Jak jest teraz?

Ocena stanu obecnego

Ażeby dojść do celu, jakim jest uzyskanie satysfakcji we wszystkich dziedzinach swojego życia, warto rozpocząć od diagnozy stanu obecnego.

Doskonale do tego posłuży ćwiczenie coachingowe zwane Kołem Życia.

Na następnej stronie jest narysowane koło podzielone na osiem części. Każda z części koła symbolizuje konkretną sferę życia. Wybierz i nazwij na obwodzie koła te sfery, które są dla Ciebie ważne.

Poniżej znajdziesz przykłady sfer, możesz też dodać własną, jeśli nie jest wymieniona.

Obszary życia:

• miłość (rozumiana jako relacja z partnerem),

• rodzina oraz przyjaciele (relacja z dziećmi, najbliższą

rodziną i przyjaciółmi),

• kariera,

• finanse,

• rozwój osobisty, rozwój duchowy,

• zdrowie,

• czas wolny, pasje, zainteresowania,

• otoczenie (miejsca, w których spędzamy czas).

W Kole Życia miejsce przecięcia się linii oznacza zerową satysfakcję z danej sfery. Miejsce obwodu koła natomiast oznacza sto procent satysfakcji. Kiedy już nazwiesz poszczególne sfery w swoim kole, zakreskuj je zgodnie z Twoim poziomem satysfakcji w danej sferze.

KOŁO ŻYCIA

Poniżej znajdziesz przykładowe Koło Życia z zaznaczonym przykładowym poziomem satysfakcji w każdej ze sfer.

Po wykonaniu ćwiczenia spójrz na swoje koło. Czy poziom satysfakcji z poszczególnych sfer jest wysoki czy niski? Jak bardzo różni się Twój poziom satysfakcji poszczególnych sfer Twojego życia? Wyobraź sobie, że Koło Życia na moment staje się kołem rowerowym. Jak daleko byś pojechał na takim kole? Przykładowe koło, z przykładowo oznaczonymi poziomami satysfakcji z różnych sfer, utrudniałoby podróżowanie. Takie koło przeszkadza i trudno się kręci. Podróż nie jest komfortowa i daleko na pewno nie zajedziemy.

Spójrz jeszcze raz na swoje Koło Życia. Wybierz trzy sfery, które, gdyby zostały znacznie poprawione, wpłynęłyby bardzo pozytywnie na wszystkie pozostałe sfery.

Wypisz poniżej nazwy tych sfer i zaznacz je gwiazdką na Twoim rysunku.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Która z tych trzech sfer, gdyby została znacznie poprawiona, wpłynęłaby pozytywnie na jakość Twojego życia w pozostałych sferach? Napisz poniżej nazwę tej sfery i zaznacz ją wyraźnie na swoim Kole Życia.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co możesz zrobić w najbliższym miesiącu, aby poprawić jakość Twojego funkcjonowania w tej sferze?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Kiedy dokładnie podejmiesz się konkretnego działania:

Działanie / Termin

…………………………………………………………/………………………

…………………………………………………………/………………………

…………………………………………………………/………………………

…………………………………………………………/………………………

Co wdrożysz w najbliższym tygodniu?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co możesz zrobić jeszcze dzisiaj?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jakie mogą być potencjalne przeszkody?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak je przezwyciężysz?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

W tym ćwiczeniu ważna jest przede wszystkim refleksja, ocena naszego życia i tego, jak ono obecnie funkcjonuje. To ćwiczenie możesz powtarzać często, w różnych momentach swojego życia, nawet raz na kwartał. Ono zawsze daje Ci ocenę w danej chwili.

Drugą korzyścią, jaką daje to ćwiczenie, jest zastanowienie się, co możemy poprawić, którą ze sfer. Wtedy wyraźnie widać, od czego powinniśmy zacząć.

Bardzo ważne jest, aby nie brać się za udoskonalanie wszystkich niedomagających sfer jednocześnie. Nie jest to dobry pomysł, ponieważ wtedy bardzo łatwo jest się zniechęcić. Oprócz nowych postanowień i działań mamy też inne życiowe i zawodowe wyzwania. Jeśli w jednym czasie postawimy ich przed sobą zbyt wiele, to jest bardzo prawdopodobne, że nas przytłoczą.

Z tego względu najpierw wybierajmy jedną sferę i po jednym drobnym działaniu. Wykonując pierwsze małe kroki, widzisz swoje sprawstwo, masz satysfakcję i wiesz, że możesz na siebie liczyć, jeśli coś sobie obiecasz. To bardzo wzmacnia naszą motywację i wewnętrzną siłę. Wiesz, że możesz, potrafisz i kiedy sobie coś zaplanujesz, zrealizujesz działanie. Stawianie malutkich kroków jest bardzo dobrą metodą na nadanie biegu wielkim sprawom. Dzięki zaplanowaniu działań i realizacji małych kroków widzisz światełko w tunelu, ścieżkę, którą możesz podążać, aby zwiększyć satysfakcję z życia.

Wypisanie przeszkód i jednocześnie sposobów radzenia sobie z nimi pomaga nam określić rozwiązania potencjalnych problemów, zanim jeszcze one się pojawią. Zatem kiedy będziemy przygotowani, nie osłabią tak bardzo naszej motywacji. Poza tym będziemy już wiedzieli, jak mamy sobie poradzić. Jeśli więc postanawiasz zdrowo się odżywiać i jeść owsiankę na śniadanie, a do pracy zabierać kilka porcji warzyw i owoców, wówczas robisz wcześniej odpowiednie zakupy. Potencjalną przeszkodą byłby brak zdrowych produktów w kuchni — w takiej sytuacji wzięlibyśmy cokolwiek do zjedzenia, nawet jeśli nie byłoby to zdrowe. Nie przygotowaliśmy się bowiem i nie zrobiliśmy zdrowych zakupów.

Zobowiązanie do działania jeszcze dziś — choćby to było bardzo małe działanie — pozwala zobaczyć pierwszy — nawet jeżeli niewielki — postęp.

Powodzenia!

Przykład

Jeden z moich klientów coachingowych — nazwijmy go M. — wykonując to ćwiczenie, doszedł do wniosku, że o ile bardzo zadowolony jest z pracy, która daje mu satysfakcję i spełnienie zawodowe, o tyle przez to, że bardzo dużo czasu jej poświęcał, zaniedbywał rodzinę. Jego związek chwiał się w posadach, relacje z rodziną i dziećmi się rozluźniały, gdyż spędzali bardzo mało czasu razem.

M. w tygodniu wracał do domu późno, a podczas weekendu także zdarzało mu się pracować. Nie dbał aktywnie o relację z żoną, a ich wspólne rozmowy ograniczały się do tego, co kupić, jak zdrowie dzieci i jakie przynoszą oceny ze szkoły. Nie proponował żonie wspólnych wyjść, kolacji, spacerów — żadnej formy spędzania czasu razem, nie dbał też o aktywne spędzanie czasu z dziećmi.

Na poziomie deklaratywnym stwierdził, że rodzina jest dla niego najważniejsza, bo przecież między innymi dla ich dobrobytu pracuje i zostaje w pracy dłużej przy ambitnych projektach. Jednak uświadomił sobie, że prawie wcale nie dba aktywnie o relacje z bliskimi — wspólnie spędzony czas, jakość rozmowy, czynne uczestnictwo w życiu rodziny. Przy okazji w ćwiczeniu Koło Życia zauważył, że jego zdrowie także ma się coraz słabiej — nie śpi dobrze, jest bardziej zestresowany niż jeszcze kilka lat temu, czasami reaguje nerwowo. Z uwagi na obniżoną odporność często zdarzają mu się przeziębienia, a od długiej pracy za biurkiem boli go kręgosłup. Co postanowił?

Skrócić czas pracy — pracować maksymalnie dziewięć godzin dziennie.

Nie pracować w weekendy.

Zabierać dokądś żonę raz w tygodniu.

Zabierać dokądś dzieci w weekend — do parku, na rolki, rower, aby mogli aktywnie spędzić czas.

Zdrowo się odżywiać — codziennie jeść na śniadanie zdrową owsiankę, o regularnych porach jeść zdrowy obiad (nie dopiero wieczorem po przyjściu z pracy), ograniczyć kawę.

Czas spędzony z dziećmi wykorzystywać także na ruch i przynajmniej raz w tygodniu ćwiczyć pod okiem instruktora.

Czy było łatwo wdrożyć nowe działania? Wcale nie. Po pierwsze rodzina była zaskoczona i podchodziła nieufnie i podejrzliwie do zmiany zachowania M. Wcześniej przez długi okres nie poświęcał czasu żonie, nie wychodzili razem, więc teraz zastanawiała się, jakie są jego intencje i przyczyny zmiany zachowania. Na szczęście długa i szczera rozmowa oraz widoczna chęć poprawy swojego zachowania pozwoliły wyjaśnić motywację M. Jednak wdrażanie zmian nigdy nie jest łatwe. Pozytywnym aspektem jest to, że rodzina — i każda grupa społeczna — jest systemem. Jeśli zmienia się jeden element systemu, zmienia się cały system. Ważna jest konsekwencja.

Możesz przy tym przykładzie powiedzieć: „No dobrze, ale przecież żona także mogła zaproponować wcześniej jakieś działanie w celu poprawy relacji, a tego nie zrobiła”. Bardzo dobre spostrzeżenie. Po pierwsze nie wiemy, czy nie podejmowała takich prób wcześniej. A po drugie — i jest to kluczowy aspekt — pracując coachingowo i zastanawiając się, jakie działania moglibyśmy podjąć, aby polepszyć naszą sytuację, zawsze planujemy takie działania, które są zależne od nas. Dlatego M. nie planował, że aby polepszyć ich sytuację rodzinną, żona będzie go dokądś zabierać raz w tygodniu. Zamiast tego wypisał takie czynności, które może wykonać on sam. Są one w jego strefie kontroli.

Czy łatwo było wytrwać w postanowieniu? Nie. Było wiele „niecierpiących zwłoki spraw zawodowych, które koniecznie trzeba było wykonać natychmiast”. W pierwszym odruchu M. sięgał po laptop i już miał zacząć pracować w sobotnie przedpołudnie, jednak zadawał sobie pytanie, co jest najważniejsze z perspektywy jego priorytetów, celów życiowych, i przypominał sobie o rodzinie.

Czy zdarzyło mu się kilka razy postąpić niezgodnie z postanowieniem? Nie zjeść rano śniadania, odpuścić trening z instruktorem? Tak. To się może zdarzyć. Jednak warto pamiętać w takiej sytuacji, że jeśli raz lub dwa odpuściliśmy, to nasze postanowienie nadal jest w mocy i od kolejnego dnia nadal konsekwentnie je wdrażamy, pomimo chwilowej słabości.

3. Jakie są Twoje cele?

„Wielkie cele prowadzą do wielkich rezultatów. Brak celów prowadzi do braku rezultatów lub osiągania rezultatów dla kogoś innego”.

Mark Victor Hansen

Wróćmy jeszcze do Twojej wizji życia z perspektywy setnych urodzin. Przypomnij sobie swoje notatki z ćwiczenia pierwszego. Na podstawie tego, co wtedy napisałeś, napisz, czego oczekujesz docelowo od swoich sfer życia. Jak wyglądałby stan idealny, który chciałbyś osiągnąć? W tym ćwiczeniu ważne jest, abyś wypisał jak najwięcej skojarzeń, zdań, obrazów, które przychodzą Ci do głowy, gdy którąś sferę życia — na przykład rozwój zawodowy, życie prywatne itp. — wyobrażasz sobie jako idealną.

Poniżej znajdziesz ćwiczenie, które może Ci w tym pomóc. W tabelce napisz, jak według Ciebie wyglądałaby dana sfera, gdyby była doskonała. Najpierw wyobraź sobie stan idealny, a następnie stwórz jego opis. Niech zawiera jak najwięcej obrazów oraz informacji, które są dla Ciebie kluczowe, aby osiągnąć spełnienie w danej sferze.

Na przykład jeśli w pracy zawodowej jest dla Ciebie ważne, aby być freelancerem, pracować z dyrektorami zarządzającymi w zakresie budowania długoterminowych strategii firm i aby za swój wysiłek otrzymywać wynagrodzenie w kwocie X złotych miesięcznie, a jednocześnie aby pozwalała ona na swobodne podróżowanie, najlepiej to zapisać. Im więcej informacji znajdzie się w tabeli, tym lepiej dla Ciebie. Łatwiej pójdzie Ci też wykonanie kolejnego ćwiczenia.

Z kolei jeśli jest dla Ciebie ważne, aby mieć dużo wolnego czasu i spędzać go ze swoją rodziną, mieć czas na rozwój pasji, zainteresowań, a jednocześnie chcesz pracować, robiąc to, co kochasz, także to zapisz. Możesz sobie przyjąć okres 5–8–10 lat, kiedy chciałbyś, aby Twoje sfery już osiągnęły stan oczekiwany. Czas, jaki sobie założysz, zależy tylko od Ciebie.

Obszary Twojego życia

Świetnie, wypełniłeś tabelę, czyli określiłeś, czego oczekujesz od każdej sfery Twojego życia i co jest dla Ciebie ważne. Teraz przechodzimy krok dalej.

Twoim zadaniem jest przekształcenie pożądanego przez Ciebie stanu docelowego w poszczególnych obszarach życia — na konkretne cele. Cele muszą być właściwie sformułowane, abyś przy ich realizacji wiedział dokładnie, co to za cel, w jaki sposób ocenisz, czy jesteś na właściwej drodze, a także po czym poznasz, że już go osiągnąłeś. Temu właśnie służy reguła SMARTER.

Reguła SMARTER przy wyznaczaniu celów

Aby nasze marzenia stały się celami, przy zapisaniu powinny mieć jasno określoną formę, dzięki której po pierwsze będzie nam łatwiej je osiągnąć, a po drugie będziemy wiedzieli, kiedy już dany cel osiągnęliśmy.

Cele powinny być:

• Specific — konkretne,

• Measurable — mierzalne,

• Achievable, Ambitious — zarówno osiągalne, jak i ambitne,

• Realistic — realistyczne,

• Time bounded — określone w czasie,

• Exciting — ekscytujące,

• Recorded — zapisane.

Cele muszą być konkretne, czyli z samej formy zapisu celu już powinniśmy wiedzieć, jak będzie wyglądał efekt, gdy dany cel osiągniemy.

Cele powinny być mierzalne, czyli albo określone w konkretnych liczbach, przykładowo: „Przygotuję 6 zdrowych obiadów w ciągu tygodnia (określamy także dokładnie, co znaczy dla nas zdrowy obiad), sprzedam 25 suszarek, napiszę 6 artykułów”. Jeśli jednak celów nie da się przedstawić za pomocą liczby, należy przedstawić je najbardziej opisowo, jak tylko się da. Na przykład: „W moim ogródku za 4 miesiące będą pięknie utrzymane rabatki (bez chwastów), na każdej będą rosły i kwitły inne kwiatki: bratki, róże, fiołki itp.”. Inny przykład: „W co drugą niedzielę będę piekła ciasto z owocami” — i wiemy, jaki ma być efekt — w co drugą niedzielę ciasto z owocami (akurat nie sprecyzowałam, z jakimi, ale jeśli dla autora celu jest to ważne, może sprecyzować rodzaj ciasta — na przykład, że będzie to tarta, można też sprecyzować rodzaj owoców — na przykład tarta z jabłkami).

Cele powinny być również osiągalne oraz ambitne. Po pierwsze formułując dany cel, mamy świadomość, że jesteśmy w stanie go osiągnąć, bo mamy odpowiednie zasoby (umiejętności, wiedzę, uprawnienia do przeprowadzenia negocjacji, reprezentując naszą firmę itp.) lub możemy je zdobyć (nauczymy się, nasz szef udzieli nam odpowiednich pozwoleń do samodzielnego prowadzenia negocjacji itp.). Po drugie dany cel jest dla nas ambitny, czyli jest wyzwaniem. To oznacza, że nie będzie dla nas łatwy, nudny i powodujący ogólne rozprzężenie. Powinien za to wymagać od nas wysiłku, odpowiedniej motywacji, wiary w siebie i przekroczenia własnych ograniczeń. Rzecz jasna są też łatwiejsze cele, na przykład zadania do wykonania związane z cotygodniowym robieniem zakupów. Jednak tutaj skupiamy się tylko na tych celach, które prowadzą nas konsekwentnie do rozwoju i realizowania takiego życia, jakiego pragniemy. A to zazwyczaj wymaga wysiłku i pracy nad sobą.

Cele muszą być także realistyczne, czyli możliwe do osiągnięcia. Nie chodzi o cele, o których już na etapie formułowania wiemy, że są nierealne i nie mamy szans na ich realizację. Jeżeli więc wiemy, że z medycznego punktu widzenia nie jest możliwe schudnięcie 50 kilogramów w ciągu pół roku lub wykonanie innego nierealnego zadania, zmodyfikujmy swój cel.

Bardzo często ludzie na fali emocji, czasami po energetycznym, motywującym szkoleniu, stawiają sobie bardzo duże cele, które nie są do końca ekologiczne względem innych obszarów życia. Nie da się ich realizacji wkomponować w zwykły tydzień życia, bo posypią lub rozregulują się inne obszary życiowe. Na przykład praca przez miesiąc po 14 godzin dziennie może źle wpłynąć na zdrowie, życie prywatne, relacje z partnerem, dziećmi itd. Z tego powodu stawiajmy sobie cele ambitne, ale takie, które są ekologiczne, a ich realizacja jest możliwa do wkomponowania w nasze sfery życiowe. To oczywiście nie oznacza, że mamy obniżać poprzeczkę. Na początku jednak zawsze warto zaczynać małymi krokami, aby się nie zniechęcić i aby zmiana była ewolucyjna, a nie rewolucyjna.

I kolejne kryterium, dzięki któremu nasz cel będzie dobrze postawiony — określony w czasie. Formując dany cel, wiemy, w jakim terminie będziemy oczekiwać od siebie jego wykonania. Może to być cel, jaki zrealizujemy za jakiś czas, czyli na przykład za pół roku od dziś zaoszczędzę X złotych albo za dwa miesiące, począwszy od dziś, będę mieć napisanych 10 artykułów.

Dla ułatwienia możemy sobie ustalić także kamienie milowe. Na przykład jeśli chcemy schudnąć 10 kilogramów w ciągu roku, to pierwszym naszym kamieniem milowym będzie schudnięcie pierwszych 3 kilogramów w ciągu, powiedzmy, 3 miesięcy. Drugi kamień milowy to kolejne 4 kilogramy po kolejnych 4 miesiącach. Po co nam kamienie milowe? Abyśmy mogli widzieć postępy, cieszyć się częściowymi, małymi sukcesami i je celebrować.

Oprócz tego cel musi być dla nas ekscytujący, a więc atrakcyjny, czyli taki, że warto się dla niego starać, warto poświęcać swój czas i wysiłek, gdyż nagroda, efekt, który na nas czeka, wynagrodzi nam poświęcenia.

Warto zadać sobie pytanie, jeszcze przed rozpoczęciem działań, czy nagroda, która na mnie czeka, jest atrakcyjna. Czy warto się starać? Czy warto poświęcać na przykład codziennie dwie godziny przez najbliższe pół roku dla występu na konferencji? Czy warto poświęcić najbliższy rok, pracując po 10 godzin dziennie, aby założyć wymarzoną firmę? Albo czy warto ćwiczyć cztery razy w tygodniu przez godzinę, aby lepiej czuć się we własnym ciele, być zdrowszym, mieć lepszą kondycję oraz zyskać energię do działania?

Cel powinien być również zapisany, dlatego że cel, który nie jest zapisany, jest bardzo ulotny. Możemy jutro nie pamiętać o nim ani o korzyściach z jego osiągnięcia, jeśli zanurzymy się w naszą codzienność. Zapisany cel natomiast istnieje. Mamy go przed oczami. Dobrze też kartkę z zapisanym celem i korzyściami płynącymi z jego osiągnięcia powiesić w widocznym miejscu, na przykład na lodówce, aby nasza uwaga była na nim skoncentrowana, a nasza motywacja przypominała sobie, dlaczego realizujemy cel i wkładamy naszą pracę. I żebyśmy wiedzieli, że warto. Trzeba mieć jasność co do celu, co do jego ważności. Wtedy łatwo jest pisemnie zaplanować jego realizację — krok po kroku.

W taki sposób, zapisując nasze cele, mamy szansę na ich zrealizowanie. Co jeszcze jest potrzebne? Motywacja, konsekwencja i ciężka praca. No i celebrowanie realizacji poszczególnych etapów. A po realizacji całego celu — wyznaczenie sobie nagrody. Byle tylko, jak w przypadku celu, którym jest schudnięcie X kilogramów, nagrodą nie było coś, co zniweczy efekty naszej ciężkiej pracy (w tym przypadku na przykład wielka porcja tortu).

Jak mógłby wyglądać taki przykładowy cel w zakresie pasji i spędzania wolnego czasu? Mógłby on wyglądać na przykład tak:

„Chciałabym, aby za pięć lat od dziś podróże odgrywały dużą rolę w moim życiu, i chciałabym często podróżować. Chciałabym jeździć dwa razy w roku na 10-dniowe wakacje za granicą oraz przez dwa weekendy w miesiącu wyruszać z moją rodziną na wycieczki po Polsce. Poza tym raz na kwartał chciałabym jeździć z mamą do dobrego SPA na zabiegi, które lubię”. Do tego możemy dodać, jakie miejsca chcemy zwiedzić podczas dwóch 10-dniowych wyjazdów zagranicznych w najbliższym terminie, a także jakie są najbliższe miejsca wycieczek krajowych, które chcielibyśmy zorganizować z rodziną. Ponadto dobrze wskazać, jakie SPA chciałabym w najbliższym terminie odwiedzić z mamą. Dalej można napisać na przykład tak: „Cel jest ekscytujący, ponieważ dzięki jego osiągnięciu mogę zaprosić przyjemności do mojego życia, mieć kontakt z obcymi kulturami, zadbać o ciało i spędzić czas z bliskimi osobami”.

Zwróć uwagę, że jest to stan za pięć lat. Być może autorka w tej chwili nie może sobie pozwolić (finansowo lub z uwagi na absorbującą pracę) na tak częste i długie wyjazdy. Jest to zatem stan oczekiwany — tak chcielibyśmy spełniać się w danej sferze. Być może już wcześniej zaczniemy częściowo osiągać nasze cele związane z podróżami, ale na razie naszym zadaniem w tym ćwiczeniu jest opisanie jak najbardziej precyzyjnie stanu docelowego.

Wypisz teraz konkretne cele we wszystkich sferach życiowych.

Twoje cele SMARTER

Świetnie, wykonałeś kolejne ćwiczenie. Spójrz jeszcze raz na swoje cele. Jak bardzo jesteś pewny, że to istotnie Twoje cele, ważne właśnie dla Ciebie? Pomyśl, czy nie są to na przykład cele Twoich rodziców, którzy od zawsze chcieli, abyś był prawnikiem, a Ty w głębi duszy czujesz, że to nie Twoja droga, bo bardzo chcesz być aktorem lub pisarzem.

Może w Twoim otoczeniu funkcjonuje przekonanie, że najlepiej jest mieć dom, bo to oznaka stabilizacji, prestiżu. A Tobie o wiele bardziej odpowiada mieszkanie w bloku, jednak za pewnik przyjmujesz, że będziesz mieć dom, bo to normalne — takie jest oczekiwanie wobec Ciebie. Przejrzyj pod tym kątem swoje cele. Czy na pewno wszystkie są Twoje?

Jeśli po analizie swoich celów wiesz na pewno, że są Twoje, że rzeczywiście chcesz je zrealizować i że taki stan docelowy da Ci szczęście oraz spełnienie, to czas na dalszy etap ćwiczeń. Odpowiedz sobie na poniższe pytania, analizując kolejno każdy z celów z danej sfery.

Po czym poznasz, że osiągnąłeś dany cel? Jak ocenisz, że to się już stało, że masz to, na czym Ci zależy? Odpowiedz na to pytanie w stosunku do wybranego celu.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Jak się będziesz czuł po osiągnięciu tego celu?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Możesz teraz zastosować technikę pytań kartezjańskich — w stosunku do każdego z celów. Pytania kartezjańskie brzmią tak:

Co się stanie, kiedy to zrobię?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co się stanie, jeśli tego nie zrobię?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co się nie stanie, jeśli to zrobię?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Co się nie stanie, jeśli tego nie zrobię?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Użycie pytań kartezjańskich wobec każdego z celów pomaga nam określić naszą motywację, to, jak bardzo nam zależy na osiągnięciu danego celu, a także zdecydować, czy bardziej się opłaca podjąć działania i osiągnąć cel, czy może jednak lepiej zaakceptować stan obecny. Bardzo często po odpowiedzi na pytania kartezjańskie wobec danego celu okazuje się, że o wiele bardziej warto podjąć duży wysiłek oraz poświęcić czas, a potem cieszyć się z sukcesów, aniżeli dalej godzić się na to, co jest obecnie. Każdy cel jest natomiast inny i człowiek sam musi zdecydować, czy podejmuje działania, czy ten cel jest dla niego ważny i wart osiągnięcia.

4. Twój plan i jego poszczególne etapy

„Wyraźna wizja, poparta dokładnymi planami, daje Ci niesamowite uczucie pewności i osobistej mocy”.

Brian Tracy

Mając już konkretnie sformułowane cele, możesz przystąpić do kolejnego etapu, jakim jest przygotowanie planu działania. Wykorzystaj do tego poniższą tabelę, która obejmuje zarówno stan docelowy, jak i wszystkie kolejne działania do podjęcia. W tabeli znajdzie się to, co powinniśmy zrealizować w najbliższym roku, źródła pomocy oraz to, od czego w najbliższym tygodniu rozpoczniemy realizację naszych celów.

WSTĘPNY PLAN DZIAŁANIA W KAŻDEJ SFERZE