Spis treści - Algorytm odpowiedzialności
- CZĘŚĆ I Anatomia upadku rozumu
- Prawda, która nie ma zasięgu
- Wprowadzenie
- Od wiedzy do odruchu
- Przypadek z życia: filmik vs raport
- Twitter Files i emocjonalna inżynieria
- Prawda emocjonalna > prawda faktualna
- Nowy analfabetyzm: obraz bez źródła
- Filozoficzne zakorzenienie problemu
- Prawda nie zniknęła. Po prostu przegrała wyścig
- E × R = Z. Równanie chaosu emocjonalnego
- Element 1: Emocja (E)
- Element 2: Rytuał (R)
- Element 3: Zasięg (Z)
- Przykłady działania równania E × R = Z
- Socjologiczna rama: Człowiek w epoce percepcji
- Bezsilność młodej demokracji
- Jak się z tego wyrwać?
- Scena barykad
- Władza, która nie chce się zmienić
- Zaklęcie władzy
- Zaklęty krąg partii populistycznych
- Partie technokratyczne i ich dylemat
- Roszady partyjne jako awans emocjonalny
- Trzeci krąg zaklęcia
- Obywatel jako nośnik
- Homo Algorithmi
- Kapitał emocjonalny obywatela
- Struktura informacyjna jako struktura plemienna
- Obywatel jako agent chaosu (nieświadomy)
- Bunt pozorny: aktywizm karmiony formatem
- Możliwa interwencja: Sieci bez targetowania
- Czwarty krąg zaklęcia się domyka
- Media jako matryca mitu
- Od gazety do algorytmu
- Mit jako struktura skuteczności reklamowej
- Narody bezbronne wobec targetowania
- Złudzenie neutralności
- Zakłócenie, czyli jak przerwać krąg
- Zakłócenie systemowe: konieczność legislacji
- Pliki cookies i ukryte pułapki zgód
- Skala zjawiska i koszt społeczny
- Europejskie filary regulacji
- Rozwiązania narodowe
- Normy „cyfrowej czystości”
- Działania technologiczne i społeczne
- Zakłócenie poznawcze: format rewolucji
- Zakłócić, by odzyskać
- Demokracja poznawcza
- Wymuszenie refleksji jako obowiązek ustrojowy
- Kultura weryfikacji jako praktyka codzienna
- Nowy wymiar obywatelstwa
- Ostrzeżenie dla Europy: czas na systemową odpowiedź
- Formatyzacja człowieka
- Psychologia podpięta do systemu
- Format społeczny: zasięg jako tożsamość
- Targetowanie jako broń masowego rażenia
- Obraz + jedno zdanie = światopogląd
- Kultura przesytu: poznawcza bulimia
- Formatyzacja jako wymarzona forma kontroli
- Powrót jednostki
- Długi oddech poznawczy jako akt oporu
- Poznanie cielesne: powrót do ciała
- Emocje jako system wartości
- Kultura jako ćwiczenie sensu
- Człowiek złożony = demokracja złożona
- CZĘŚĆ II Projektowanie jutra
- Republika przyszłości
- Wspólnota poznająca
- Nowa architektura instytucji demokratycznych
- Czystość cyfrowa jako fundament ustroju
- Wspólna odpowiedzialność za informację
- Kultura jako konstytucja sensu
- Republika, która nie chce być imperium
- Symulacja możliwego świata
- Poranek obywatela — poznanie zamiast pogoni
- Edukacja jako system immunologiczny społeczeństwa
- Decyzje polityczne — deliberacja zamiast marketingu
- Kryzysy społeczne — rozbrajane przez rozpoznanie
- Kultura — opowieść o tym, kim jesteśmy
- Przebudzenie poznawcze
- Świadomość jako akt odwagi
- Narzędzia codziennego rozpoznania
- Społeczne punkty zapalne i poznawcza odpowiedzialność
- Instytucje, które potrzebują twojego nacisku
- Kultura jako zbroja i okno
- To nie bunt. To przebudzenie
- Przyszłość nie wydarzy się sama
- Spojrzenie dalej
- Od indywidualnego oporu do zbiorowej korekty
- Weryfikowalność poglądów jako nowe dobro wspólne
- Zamiast końca — nowy alfabet
- Populizm i iloraz percepcji
- Góra i dół myślenia
- Stopniowanie populizmu
- Partia myślących — przeklęta elita?
- Kiedy myślenie boli
- Demokracja emocjonalna vs. demokracja poznawcza
- Epilog — refleksja Algorytmu
- Ten tekst nie powstał w politycznej próżni
- Część III Algorytm populizmu
- Teoria tożsamości negatywnej — jak rodzi się „my przeciwko oni”
- Teoria tożsamości społecznej
- Role autorytetu i kontekstu: Milgram i Zimbardo
- Rwanda — tożsamość i pamięć
- Rwanda 1994 —
- jak budować trwałą tożsamość po tragedii
- NSDAP — uniwersalny wzór fanatyzmu, który nie zna granic
- Punkt ciężkości
- Konfederacja — hybryda nienawiści
- PiS — dziedzic resentymentu
- Ukraina i mit nieprzebaczenia
- Terror, który był prawdziwy
- Ameryka i mit zbawiciela
- Donald Trump jako totem gniewu
- Tożsamość na ruinach pluralizmu
- Biff jako proroctwo
- Konstrukcja zbiorowego resentymentu
- Uniwersalność nienawiści
- Resentyment jako matryca polityczna
- Fantazmat suwerenności
- Część IV Algorytm demokracji
- Wstęp
- Demokracja jako system dynamiczny — Iluzja ostateczności
- Demokracja — system niedokończony
- Konstytucjonalizm jako pułapka
- Lekcja starożytnych i pułapki współczesności
- Czym jest nowoczesna demokracja?
- Modele rekonfiguracji: rozwiązania systemowe
- Syndrom wyborczego rytuału. Konieczność nowej deliberacji
- Demokracja jako teatr powtarzalności
- Od rytuału do deliberacji: kierunki naprawy
- Demokracja jako zbiorowa inteligencja
- Edukacja i kultura demokratyczna. Fundamenty, których nie widać
- Niewidzialne korzenie ustroju
- Szkoła jako laboratorium obywatelskości
- Kultura jako wehikuł wspólnoty
- Rozwiązania systemowe — czyli gdzie zacząć?
- Finansowanie deliberacji i gwarancje niezależności
- Przeciwdziałanie bierności i aktywizacja uczestnictwa
- Edukacja obywatelska jako architektura świadomości zbiorowej
- Edukacja jako infrastruktura demokracji
- Szkoła jako mikrorepublika
- Edukacja obywatelska jako ekosystem
- Mit lidera wszechmocnego — pokłosie autorytarnej wyobraźni
- Oczekiwanie lidera — odziedziczony dogmat
- Zagrożenie monowładzy
- Donald Tusk i jego zwierciadło społeczne
- Edukacja jako antytoksyczne antidotum
- Demokracja wymaga pracy. Codzienność obywatela
- Demokracja to nie spektakl
- Kolorowy Balon
- Niechęć Polaków do rozmów o polityce
- Kultura odpowiedzialności
- Wnioski: Praca zamiast magii
- Instytucje — kręgosłup demokracji
- Demokracja bez instytucji to tylko intencja
- Przykład upadku: Polska 2015–2023
- Nowa instytucjonalność — odporna, przezroczysta, inteligentna
- Obywatel jako współtwórca instytucji
- Podsumowanie: instytucja albo iluzja
- Populizm trenuje demencję demokracji
- Populizm jako trening zapominania
- Polska — kraj nieprzygotowany
- Gdy TikTok wygrywa z Konstytucją
- Populizm: chirurg iluzji
- Demokracja bez edukacji to eksperyment z dynamitem
- Epilog: Wirus, który potrzebuje ciała
