Bezpłatny fragment - Wzdłuż polskiego wybrzeża w 10 dni

Słowem wstępu

Wyobraź sobie podróż, w której każdego dnia budzisz się przy szumie fal, a pierwszy oddech wypełnia cię zapachem sosnowego lasu i morskiej bryzy. Szlak nadbałtycki R10 to jedna z najpiękniejszych tras rowerowych w Polsce — biegnie wzdłuż całego wybrzeża, prowadząc przez nadmorskie miejscowości, dzikie plaże, klifowe urwiska i pachnące żywicą bory. To nie jest tylko jazda z punktu A do punktu B, ale codzienne odkrywanie miejsc, które potrafią zachwycić równie mocno jak te z folderów reklamowych, a przy tym pozwalają poczuć prawdziwy klimat polskiego morza.

Wybierając tę trasę, masz okazję połączyć przygodę z bliskością natury. Możesz nocować w strefach „Zanocuj w lesie”, gdzie poranki są tak ciche, że słychać jedynie ptaki i szum liści, lub na kameralnych kempingach tuż przy plaży. Dzięki temu każda noc i każdy poranek mają swój niepowtarzalny urok. R10 daje też wolność — możesz zatrzymać się w miejscach, które przyciągną cię widokiem, zapachem smażonej ryby albo ciekawą rozmową z lokalnymi mieszkańcami.

Mając gotowy plan podróży, nie tracisz czasu na nerwowe szukanie trasy czy noclegu w ostatniej chwili. Wiesz, dokąd zmierzasz, jakie miejsca warto zobaczyć i kiedy opłaca się wydać kilka złotych na bilet, bo doświadczenie jest tego warte. Plan pozwala ci lepiej kontrolować budżet, unikać pułapek turystycznych i odkrywać perełki, które umykają tym, którzy jadą bez przygotowania. To jak posiadanie mapy skarbów — wiesz, że każdy dzień przyniesie coś wyjątkowego, a ty nie przegapisz ani jednej z tych chwil, dla których warto wyruszyć w drogę.

Kiedy wybrać się w podróż wzdłuż wybrzeża Bałtyku?

Najlepszy moment na wyruszenie w podróż szlakiem R10 zależy od tego, co jest dla ciebie najważniejsze — pogoda, spokój, czy może wakacyjny klimat pełen wydarzeń i otwartych atrakcji. Jeśli marzysz o pustych plażach, ciszy w lasach i tanich noclegach, rozważ maj, początek czerwca lub wrzesień. W tych miesiącach pogoda potrafi być równie słoneczna jak latem, a ruch na ścieżkach jest zdecydowanie mniejszy. Morze bywa wtedy spokojniejsze, a wschody i zachody słońca nabierają wyjątkowych barw, które trudno uchwycić w środku sezonu.

Jeśli jednak chcesz poczuć pełnię wakacyjnego gwaru, korzystać z otwartych punktów gastronomicznych, wydarzeń kulturalnych i mieć pewność, że latarnie, muzea czy parki rozrywki będą czynne codziennie, wybierz lipiec lub sierpień. Musisz się jednak liczyć z większą liczbą turystów, wyższymi cenami kempingów i trudniejszym dostępem do noclegów w popularnych miejscach. Z drugiej strony to właśnie wtedy nadmorskie miejscowości tętnią życiem do późnej nocy, a oferta atrakcji jest najbogatsza.

Wiosna i wczesna jesień mają jeszcze jedną zaletę — wiatr. Nad Bałtykiem to on często decyduje o przyjemności jazdy. Poza szczytem sezonu jest szansa, że będzie łagodniejszy, a temperatura idealna do całodziennej jazdy. W sierpniu i wrześniu woda w morzu jest zazwyczaj najcieplejsza, co może być miłym dodatkiem po dniu spędzonym w siodle. Warto więc wybrać termin, który pozwoli ci połączyć to, co w tej podróży dla ciebie najważniejsze — czy będzie to spokój i bliskość natury, czy energia pełnego sezonu.

Jak dostać się na początek trasy?

Do początku trasy w Świnoujściu możesz dotrzeć na kilka sposobów, a wybór zależy od tego, skąd startujesz i jak chcesz przewieźć rower. Jeśli mieszkasz w Polsce zachodniej lub centralnej, najwygodniejszą opcją będzie pociąg dalekobieżny do Świnoujścia lub Świnoujścia Centrum. PKP Intercity i Polregio oferują przewóz rowerów za dodatkową opłatą, ale liczba miejsc jest ograniczona, więc warto kupić bilet z wyprzedzeniem. Pociągiem dotrzesz bezpośrednio na stację Świnoujście, skąd do samego portu i wejścia na trasę masz kilkanaście minut jazdy.

Jeżeli startujesz z południa lub wschodu Polski, również możesz postawić na pociąg, ale często wygodniej jest dojechać do Szczecina i tam przesiąść się na lokalne połączenie kolejowe lub autobus z możliwością przewozu roweru. W przypadku autokarów sprawa jest trudniejsza, bo przewóz jednośladów wymaga wcześniejszego potwierdzenia i często specjalnego bagażnika, ale niektóre linie regionalne na Pomorzu Zachodnim są do tego przygotowane.

Samochód to dobra opcja, jeśli chcesz mieć pełną swobodę i nie planujesz wracać tym samym szlakiem — w Świnoujściu znajdziesz kilka parkingów długoterminowych, także strzeżonych. Warto jednak pamiętać, że miasto jest częściowo na wyspie, więc w zależności od miejsca parkowania będziesz musiał skorzystać z bezpłatnego promu miejskiego dla mieszkańców lub płatnego promu dla pozostałych.

Jest też opcja bardziej przygodowa — jeśli mieszkasz na północy kraju, możesz potraktować dojazd jako rozgrzewkę i dotrzeć do Świnoujścia rowerem, korzystając z innych tras rowerowych, np. Blue Velo czy Wiślanej Trasy Rowerowej. Taki wariant wydłuży wyjazd, ale pozwoli płynnie wejść w rytm podróży.

Jak poruszać się po trasie?

Poruszanie się po szlaku R10 jest stosunkowo proste, ale warto znać kilka zasad, które ułatwią ci podróż i pozwolą uniknąć niepotrzebnego stresu. Szlak jest oznakowany charakterystycznymi białymi tabliczkami z czerwonym numerem 10 lub symbolem EuroVelo, jednak w praktyce oznakowanie bywa nierówne — w jednych miejscach jest gęste i czytelne, w innych potrafi zniknąć na dłuższy odcinek. Dlatego dobrze jest mieć przygotowaną mapę offline lub plik GPX w telefonie czy nawigacji rowerowej. Dzięki temu nawet w gęstym lesie czy na rozdrożu będziesz wiedział, w którą stronę jechać.

Trasa prowadzi po różnych nawierzchniach — od gładkiego asfaltu przez twarde szutry, aż po odcinki leśne, które po deszczu mogą zamienić się w błotniste przeprawy. Najlepiej sprawdzi się rower trekkingowy, gravel lub górski z oponami minimum 35 mm, które poradzą sobie zarówno z piaskiem na wydmach, jak i z kocimi łbami w nadmorskich miasteczkach. W sezonie letnim możesz liczyć na sporo ruchu pieszych i innych rowerzystów, zwłaszcza w miejscowościach turystycznych, dlatego zachowaj ostrożność i miej na uwadze, że czasem trzeba będzie prowadzić rower w tłumie, szczególnie na wąskich deptakach.

Jadąc R10, będziesz mijał liczne miejscowości z pełną infrastrukturą — sklepy, punkty gastronomiczne, stacje serwisowe i źródła wody. Warto jednak pamiętać, że na niektórych odcinkach, zwłaszcza między mniejszymi wioskami, nie ma żadnych punktów usługowych przez kilkanaście kilometrów, więc dobrze jest mieć zapas wody i coś do jedzenia. Planuj postoje tak, aby łączyć odpoczynek z uzupełnieniem zapasów, szczególnie w upalne dni.

R10 często biegnie w sąsiedztwie plaż i atrakcji turystycznych, co kusi, by co chwilę zbaczać z trasy. To właśnie w tym tkwi jej urok — nie musisz się spieszyć, a jeśli jakieś miejsce szczególnie cię wciągnie, możesz zatrzymać się na dłużej. Zwracaj tylko uwagę na czas i dystans, aby zdążyć znaleźć odpowiednie miejsce na nocleg zanim zrobi się ciemno. Pamiętaj też, że jadąc wzdłuż wybrzeża, wiatr może być twoim sprzymierzeńcem lub przeciwnikiem — lepiej sprawdzać prognozę i ewentualnie dostosować kierunek podróży, bo różnica w komforcie jazdy potrafi być ogromna.

Jedzenie na szlaku R10

Jedzenie na trasie R10 to część przygody, bo wybrzeże Bałtyku ma swój unikalny smak. Jadąc tą trasą, masz do wyboru pełne spektrum opcji — od świeżej ryby prosto z kutra, przez tanie bary mleczne i smażalnie, po zakupy w małych sklepikach w nadmorskich wsiach. Jeśli zależy Ci na klimacie, szukaj małych, rodzinnych miejsc, w których ryba jest podawana bez pośpiechu, a do tego dostaniesz domową surówkę i kawałek świeżego chleba. To zwykle kosztuje więcej niż obiad w markecie, ale bywa warte swojej ceny, szczególnie po długim dniu w siodle.

W większych miastach, takich jak Kołobrzeg, Ustka czy Gdańsk, znajdziesz szeroki wybór gastronomii, w tym budżetowe bary, pierogarnie i kuchnię świata. Jeśli chcesz oszczędzać, dobrym rozwiązaniem jest jedzenie obiadu w ciągu dnia w barze lub restauracji, a wieczorem przygotowywanie prostych posiłków z zakupów w sklepie. Na trasie co kilkanaście kilometrów trafisz na Żabki, Dino, Biedronki czy lokalne sklepy spożywcze — to pozwala uzupełnić zapasy bez większego planowania. Warto jednak pamiętać, że na dłuższych odcinkach leśnych lub między małymi wioskami sklepu może nie być przez kilka godzin, więc noś ze sobą coś energetycznego — batony, orzechy, suszone owoce.

Gotowanie na trasie daje Ci pełną niezależność. Mały palnik gazowy lub kuchenka turystyczna pozwolą przygotować ciepłe śniadanie czy kolację w dowolnym miejscu. Owsianka z owocami o poranku, makaron z sosem lub zupa instant wieczorem — to szybkie, sycące i tanie opcje. W strefach „Zanocuj w lesie” lub na kempingach bez problemu możesz korzystać z takiego sprzętu, pamiętając jedynie o zasadach bezpieczeństwa.

Latem łatwo wpaść w pokusę jedzenia tylko w smażalniach czy lodziarniach, ale na dłuższą metę organizm doceni, jeśli zadbasz o zróżnicowaną dietę. Warzywa i owoce kupisz praktycznie w każdej miejscowości, a w sezonie często prosto od rolników przy drodze. W połączeniu z lokalnymi produktami — wędzoną rybą, chlebem z małej piekarni czy miodem od nadmorskiego pszczelarza — stworzą posiłki, które nie tylko dadzą Ci energię, ale też pozwolą poczuć smak regionu.

Noclegi na szlaku nadbałtyckim R10

Jeśli chcesz przejechać R10 możliwie najniższym kosztem, kluczem jest umiejętne łączenie noclegów „na dziko” z tanimi kempingami. Najbardziej budżetową i jednocześnie legalną opcją jest korzystanie ze stref programu „Zanocuj w lesie” prowadzonego przez Lasy Państwowe. Wzdłuż całego wybrzeża znajdziesz setki takich miejsc, w których możesz rozbić namiot nawet na dwie noce, pod warunkiem, że grupa liczy mniej niż dziewięć osób i nie musisz zgłaszać swojego pobytu. Mapy stref znajdziesz na stronach LP, w aplikacjach turystycznych oraz na agregatorach takich jak Velomapa czy Wirtualne Szlaki. Pamiętaj, że są obszary, w których biwakowanie jest zabronione — szczególnie w parkach narodowych, rezerwatach, na wydmach i bezpośrednio na plażach.