Bezpłatny fragment - Psalmodia polska

Psalm I

Domine Dominus noster, admirabile est nomem Tuum in universa terra.

Psal. 8

Wyznanie niepojętej wszechmocności boskiej

Panie, Panie nasz, jakoż dziwne jest Imie Twoje po wszystkiej ziemi!

Któregoż stworzenia nasubtelniejszy rozum attrybutów Twoich boskich dociecze?

Niemasz podobnego Tobie Boże, i nie znajdzie się ktoby z wszechmocnością Twoją wyrównał?

Ty sam odziedziczasz wieczność z Jednorodzonym Twoim, i z Duchem świętym po wszystkie wieki jesteś nierozdzielny w Trójcy, i doskonały w jedności.

Nie trzebać było firmamentu podnóżka nóg Twoich, boś Ty sobie sam niebem, i każde miejsce napełniasz, tak powierzchownie jak wewnątrz.

Przed światem, sameś był sobie światem Panie, a miejsce rezydencyi Twojej w Tobie samym.

Początek czasu uprzedziłeś bytnością Twoją: a niepojęte jestestwo Twoje, jest pomiarem wieczności.

Wszystkich rzeczy Tyś grunt, nie mając nic nad się dawniejszego, a jako bez końca masz trwanie, tak i bez początku exystencyą.

Nie pytaj się głupcze, kiedy się Bóg począł? Nie poczynał się nigdy, który przed czasem pierwszy jest.

Ziemię ludziom stworzył nie sobie, i żeby wyraźnie pokazał dobroć swoję, osadził na niej syny ludzkie.

Nie potrzebuje On nic od nikogo, a wszystko wszystkim daje: rad jednak widzi wdzięcznego, a chwałą ust pokornych kontentuje się.

Że chciał, kiedy chciał, i jako chciał, za wymówieniem słowa Jego, stanęła tak ogromna machina niebios i ziemi.

Nie z materyi, ale bez materyi: chyba że był rzemieślnik materyą, albo materya rzemieślnikiem.

Zkąd nietylko wizerunek mamy wszechmocności Jego, ale też i pojąć łatwo dziwną mądrość i niepojęte misterstwo.

Jako różnych przymiotów żywioły, jedne z drugiemi usforował, że jako bystre konie w jednym cugu ciągną, zjednoczone rozkazaniem Jego.

Woda ogniowi przeciwna, ogień wodzie nieprzyjazny; ale Pan umie to przeciwieństwo w jednej masie zjednoczyć.

Zaprawdę wielceś mądry, i mądrze wielki, czyli sama wielkość i mądrość, Boże nasz, sam stwórca wszystkiego, architekt ziemi i firmamentu.

Tobie morzu niezbrodzonemu, od siebie samego pełność łask i dobrotliwości mającemu, niech będzie od wszelkiego stworzenia honór i czołobitnia na wieki. Amen.

Psalm II

De profundis clamavi ad Te Domine.

Ps. 129

Westchnienie do P. Boga na powstanie z grzechu prawdziwe

Z głębokości wołałem ku Tobie Panie, ku Tobie Boże z padołu płaczu, i z turmy mizeryi.

Bo niemasz na świecie ktoby wspomógł, albo upadłego podżwignął; zjadła zazdrość, omylna przyjaźń, chciwość nienasycona, którzy się w offertach świadczą bliźniemu z uczynnością, tych serca i ręce najbardziej na zdradzie stoją.

Tak człowiek człowiekowi wilkiem, względem dobrego mienia; dopieroż dusza od chytrych nieprzyjaciół w twardem oblężeniu zostaje.

Ciało domownik zły, wala się w błocie nieprawości, jako wieprz tyjąc młótem rozkoszy.

Świat niby gospodarz machiny tej, oszustem jest, gdy nas próżną chwałą zwiedzionych, jak łątki jakie pokazawszy, nagle do kosza zmyka.

Czart miejsca, które sam utracił, zazdroszcząc: albo burzy ciało przeciwko duchowi, albo ducha kusi niedobrych myśli podnietą.

Teć są kajdany któremi mię okowanego posadził grzech w ciemnicy głębokiej, zkąd jeżeli Pan nie wydźwignie, tom ja na wieki synem zatracenia.

Ej duszo moja, nie odwluczaj zbawienia, które przed Tobą, nie tylko gotów Zbawiciel, ale też i ręce wyciąga z krzyża na podźwignienie twoje.

Oto woła: Pódźcie do mnie, którzy pragniecie, a ja posilę was; u mnie żywej wody źródło jest, na żywot wieczny pryskające.

Jeżeli mało na tej wodzie aby pragnienie ugasiła, owóż z ciała pokarm, ze krwi napój, doskonałe w najcięższym głodzie posilenie.

Prawdać to o Panie, że z Ciebie, w Tobie i przez Cię najpewniejsze zbawienie; ale wielkość popełnionych złości, poczuwając co zasłużyła, od tej zbawiennej prezerwatywy stroni.

Czyni nadzieja ufność w nieprzebranem miłosierdziu Twojem; ale skancerowane grzechami sumienie, sprawiedliwość trwoży.

Zginąłem syn marnotrawny, dokąd się obrócić niewiem; jednak uważając litość i dobroć Pańską, apeluję do miłosierdzia.

Bo lubo Pan w sądach skryty, w sprawiedliwości groźny: ma jednak trybunału swego asystentkę, nad upadłymi politowanie.

On gdy pokutujem odpuszcza, gdy się nawracamy przyjmuje, jeżeli pokutę odwłóczemy, nie chcąc śmierci grzesznego, cierpliwie czeka poprawy.

Nie przyszedł bowiem powoływać sprawiedliwych ale upadłych, i opuszcza trzodę owiec, a szuka jednej dobry Pasterz zginionej.

Nietylko nie gardzi głosem grzesznika, gdy o pomoc do niego woła; ale i najmniejsze pokutującego westchnienie bez odwłoki przyjmuje.

Więc i ja w tych okowach nieprawości zostając, do Niego wołam: Panie pospiesz się ku ratunku memu.

Przybądź mi Boże ku wspomożeniu, a odkuj pęta grzechowe, w których uwikłany nie mogę wzlecieć do Ciebie, któryś jest na wysokości.

Tymczasem niż mi pióra bogomyślności odrosną, czołgać się będę do krzyża, w którym najpierwsze nieprzyjaciół dusznych zwycięstwo.

Do krzyża tego świętego, na którym orator Chrystus najpierwszą miał do Ojca niebieskiego przemowę, Ojcze odpuść im, bo nie wiedzą co czynią.

Ten tedy spółistotny Ojcu, który chciał i mógł odpuszczenie dać, ufam mocno że i ze mną dla krzyża i krwi swojej uczyni miłosierdzie.

Chwała Ojcu, i Synowi, i Duchowi Ś. etc.

Psalm III

Quis dabit capiti meo aquam, et oculis meis fontem lacrimarum, et plorabo.

Jerem. 9. ver. 1.

Wyznanie winy pokutującego człowieka

Kto da głowie mojej potok łez obfitych? a oczom moim strumień płaczu nieustającego?

Kto skruszy zatwardziałego serca opokę? aby z niego wyniknął zdrój prawdziwego żalu, na obmycie popełnionych złości.

Abym przeszłe dni w gorzkości duszy mojej rozmyślając, doskonale ważył, czemem jest, i kogom do gniewu pobudził?

Obraziłem przedwieczny Majestat, sprzeciwiając się temu Panu, który mieszka w niedostępnej światłości.

Temu Panu rebelizowałem, który mię z niczego stworzył; który wielki jest bez miary, i dla tego niezmierny; którego wola jest uczynić; którego chcenie jest moc.

Który na każdem miejscu bez miejsca zostaje; wszystko obejmuje bez ogarnienia, i wszędy jest obecny przez istność, przytomność i władzę.

Sprawiedliwy nad pojęcie nasze i dla tego straszny; wszechmocny, i dla tego nieuchroniony.

Któżem ja jest? com się na tę walkę zuchwale porwał, i gdzie będę, jeżeli nie w błocie szukał początków rodziny mojej?

Zgniłość mi ojcem, matka, bracia, siostry robacy: a ja przecię całego nieba potęgę na rękę wyzywam.

Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku.

Nieszczęsny człowiek, z ciała i z duszy złożony, niechce czci swojej rozumieć, gdy duszy nie słucha, która do nieba ciągnie a za cielskiem idzie, które go w marności światowej grązi.

Ej na odwrót kto pragniesz zbawienia; bo nietylko szalona z Bogiem walczyć, ale też rozumowi przeciwna tak dobrotliwego Pana gniewać.

Co za korzyść z grzechu, który sumienie jako kat wewnętrzny nudzi; albo co za zysk z rozkoszy, która prędko odbiega, żal i ból na umyśle, jako osa żądło zostawując.

Cukruje z wierzchu jako żółć cielesne lubości, aby tak przysłodzonym trunkiem opojony człowiek, prędzej szedł na wieczne zatracenie.

Jeszczem się po tych przysmakach nie obliznął, aż mię zaraz robak sumienia gryzie, a potem bojażń zdejmuje, że niepokutnego na nieprzeżytą wieczność piekło ogarnie.

Nie wymówi podnieta grzechu, ułomność ciała, pokusy szatańskie, jeżeli prawdziwa pokuta zranionego sumnienia nie opatrzy, a potem miłosierdzie boskie nie zleczy.

Tobie tedy o wieczny Panie rany moje otwieram, a potem z suplikującym Dawidem miłosierdzia żebrzę. Zmiłuj się nademną!

Nie wchodź w sąd z sługą Twoim o Boże: albowiem się nie usprawiedliwi przed Tobą żaden człowiek żyjący.

Chwała Ojcu, i Synowi, i Duchowi świętemu. Jako była na początku tak i teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.

Psalm IV

Dominus regit me, nihil mihi deerit.

Ps. 22

Dzięka Opatrzności wiecznej za sztukę chleba

Pan mię dogląda i rządzi, na miejscu paszy posadził mię, i za łaską jego na niczem mi nie schodzi.

On mi udzielił mierny strumyczek do napoju, i chciał abym w pragnieniu posilony zostawał, uważając jednak od kogo te pomocy życia biorę.

Bom nieostrożny fortunę jakąś sobie w myślach rysował, rozumiejąc że mię te fawory potykają od ślepego bożyszcza a nie od Boga prawego, który wszystko mając, wszystko daje, a wszystko mogąc, co dał odebrać może.

I byłem w tem rozumieniu jako bydlę jakie żujące trawę, albo marna świnia, która żerem się pasząc, nie uważa zkąd ta pasznia pochodzi?

Teraz nieco przyszedłszy do siebie, przyznaję o Boże, że z Ciebie niezbrodzonego dobroci morza, wszystkiego dobrego początek, który nietylko żeś sam jeden dobry, ale i owszem samą dobrocią jesteś.

Ta dobroć nie zastanawia się w nieograniczonem bóstwie, ale jako rzeka strumienie toczy: wielkie gdy świat buduje, większe gdy człowieka tworzy, niezmierne gdy Boga człowiekiem mieć chciała.

Ach jakoż Cię za to wielbić trzeba Panie! jako wywyższać za tak niesłychane uczynności.

Więc i ja mizerny upadam przed majestatem Twoim, dziękując Imieniowi Twemu świętemu, które jako straszne z sprawiedliwości, tak chwalebne jest z dobroci.

Bo gdy na każdy dzień uważam dzieła Twoje boskie, we wszystkiem widzę niepojętą mądrość, ale też i w udzieleniu obejścia każdemu niedoścignioną opatrzność.

Oto który wróblika na dachu sadzasz, a pod stropami budynków gnieździć się jaskółce pozwoliłeś, i mnieś też Panie udzielił kawałek ziemi, którymbym się gnarował.

Inszym Mexyk zasuty złotem, i jedwabnorodne niech będą perskich towarów intraty; ja się według udzielenia Twego kontentuję krwawą rodziców pracą.

Dosyć mój Panie, i za to, niegodny więcej dziękuję, wielbię Imie Twoje, że według miary i potrzeby substancyjkę mając, na niczem mi nie schodzi.

Dałeś mi według stawu groblą: a ja też mam zadosyć, że i z domowymi na czczo spać nie idę.

Od pierwszego bowiem rozumu wzięcia, aż do tej szóstego krzyżyka siwizny, za łaską bożą niewiem co to w klątwie być, albo kondemnatom sądowym okupywać się grzywnami.

Śmierć moja u sądu oczyma świecić; dopieroż o bassarynki nigdym się nie zgadzał, anim za jawne zbrodnie nie zajednywał wieży.

Ale pono gdy się z tego chlubię, grzeszę; nie rozumiem jednak abym grzeszył, gdy to Opatrzności boskiej przypisuję.

Zwydrzałbym był bowiem większemi dostatkami obłożony, i jako szkapa zbytnim wytuczony obrokiem, wierzgałbym przeciw Zakonowi.

Tyś Panie kazał: nie zabijaj; a ja w niezgodzie nie sfolgowałbym był bliźniemu, ufając w złocie i w depozytach bogatych.

Zaczem dzieło opatrzności Twojej wyznaję, żeś w terminach mierności mając mię, jakoś niechciał abym w ostatniem ubóstwie rozpaczał, tak i w zbytnich nie brykał dostatkach.

Mizerne dostatki, które jako cantharides błyszczycie się w nocy, a jak dzień żadnego nie macie pozoru, tracąc zmyślonego ognia widziadło.

Miejże w nazwisku bogaczu, Boga: ja go w złotej mierności szukam, i tą drogą do Niego przejść usiłuję.

Chwała Ojcu, i Synowi, i Duchowi ś. etc.

Psalm V

Attendite popule mens legem meam.

Ps. 77

Dobrodziejstwa boskie nad koroną polską wylicza

Słuchaj pilnie ludu mój, i nakłoń ze wszystkiego serca uszu, na wyrozumienie powieści tej.

Przywiodę na pamięć dawne dni dzieciństwa twego, a opowiem ci pierwszą szczupłość, w którejś był, z żywota matki twojej wyszedłszy.

Coć musieli ojcowie twoi oznajmić, i dawni latopisowie w dziejach narodu twego zostawili, toć i ja przypomnię, abyś miał co do wiadomości podawać późnym wnuczętom.

Początek gniazda twego Polaku, na Faryjskich polach w Dalmacyi; a od dawnych niegdy Słowaków masz uczestnictwo języka i spółeczność krwi rodowitej.

Onić to Sławonowie w historyach sławni, przodkami twemi, którzy od Imanu góry aż po septemtrion rozpostarszy proporce, całą Europę swoją liczyli osadą.

A bystry Dunaj na paiżach przepłynąwszy, mocno się z rzymskiemi pułkami ucierali, złotej broniąc wolności.

Z nich Bóg wyprowadził Lecha i Czecha, i osadził niemi te knieje, które przedtem osiadali ludzie z jaszczurzemi oczyma.

Starszy od Elbu otrzymał przestronne dzierżawy; Lech po Odrę oddzielony, wziął sarmackie pola, od których trwa imie polskie dobrze sąsiadom znajome.

I podniósł sławę narodu swego, rozprzestrzeniając mieczem państwo, i wypierając niezgodne Teutony.

I stali się oba mnogiego ludu książęty, i głowami, które miały być w potomkach koronowane.

Ale że ich prawda ewangielii nie doszła, dla tego u potomności w niepamięci zagrzebieni zostają.

Jednak kocha Pan i w niewiernych cnotę, i nagradza w potomstwie dobre uczynki, ktore znajomość wiary poprzedziły.

Wskrzesił z nasienia ich Mieczysława, któremu z urodzenia ślepemu, przyjęta wiara doskonały wzrok przywróciła.

Gdzie uwagi godne wszechmocności dzieło, że w nawróceniu Polski pierwszym niewiasta apostołem.

Z przyjęciem wiary zaraz i przybysz honorów, gdy Bolesław I koroną królewską uczczony, z przedniejszemi monarchami świata w jednym szeregu chodzi.

A tu już bierze się gorliwie za głowicę miecza Polak, przy czytaniu ewangielii, aby świadczył, że umierać dla wiary gotów, którą nad zdrowie kocha.

Już miasto trąby i krzykliwej surmy śpiewają nasi Bogarodzica, za larmo do boju, a krzyżem chorągwie znacząc, z tym znakiem gromią szczęśliwie nieprzyjacioły.

Ulega im jedynowładzca ruski, a Kijów przestrzeństwa swego w objazd siedm mil rachując, poszedł na łup Śmiałemu.

Dałby to był Bóg, aby tylko na nieprzyjacioly śmiały był, ale gdy się i na pasterza zdziczała owca rzuca, słusznie koronę traci.

Bo nie pokładał w Bogu nadziei, ale w broni i męstwie, zapomniawszy, że któremi się państwa wszczynają sposobami, takiemiż i mocnieją.

Prawą wiarą powstała Polska; a uszanowanie kościoła, uczyniło jej znaczną między narody reputacyą.

I tak pozbyliśmy pasterza na ziemi, ale dostaliśmy patrona w niebie; a bez korony nie tak pyszni Polacy, snadniej przez pokorę Boga ubłagali.

Bo nam to w Krzywoustym nagrodził, pięcidziesiąt i kilku potrzeb zwycięzcy, nad którego nie miała Polska pana bitniejszego. On utarł rogów wiarołomnej Roxolanii, i dobrze się dał w znaki na Psiem polu knechtom niemieckim.

Wysłał ściegna znakami zwycięstw gdzie się tylko obrócił, i odnowił ślady pradziada poniekąd zapomniane.

I ciągnęła się nieprzerwanem pasmem z lędźwi jego potomność, od kołodzieja Piasta do Kazimierza Wielkiego przez długie wieki królująca.

Ale i ten był nie we wszem prawy Bogu, kiedy napomnienie lekce ważąc kościelne, napominającego kazał do rzeki wrzucić kapłana.

A tak który zapomniał dobrodziejstw boskich w szczęściu obfitując, zapomniał go też Bóg w potomstwie, które się marnie obróciło.

I przyszliśmy pod panowanie obcych, jako skoro się Piastowego kola obrót odprawił.

Wziął koronę i z wiarą Jagiełło; woleliśmy poddać się w obcą rękę, żeby tylko przyczynić poddaństwa Chrystusowi.

Godna wiecznej pamięci Jadwigo, pani nasza, która jako Dąbrówka Polsce, takeś i ty apostołowała Litwie.

Widzieć było pogańskich ludzi tłumy do chrztu się cisnących, którym król i pobożna królowa i j. w. senat kmotrami zostają.

A zatem pobłogosławił Bóg pieczołowanie o winnicy swojej, że za zjednoczeniem duchownem, zjednoczyły się oba narody związkiem politycznym.

I mamy z głównych niegdy przeciwników przyjacioły, jako latoróśl w pniak wolności przez wiarę wszczepiona.

Potem nasienie dobrego pana rządziło Polską do siódmego następcy, na którym żałosny klimakteryk niepłodności, pochodnią świętych cnót domu Jagiełłowskiego zgasił.

Po zejściu ich krótkie z liliami pieszczoty, ile ten kwiat nierad statkuje; więcej ucieszyły trofea Stefanowe, kiedyby jeno jako waleczne, tak i trwalsze być mogły.

Następuje zamorski snopek, snopek ziarna pełny, przy nadziei, że tem nasieniem niwy nasze posiane, miały przynosić plenne Polakom żniwo.

Jakoż udała się pierwsza siejba męstwa Zygmuntowego; udała i potem, gdy pięknej sławy zielonością, umaiły tron nasz dzieła Władysławowe.

Ale prędko wysieleło się zboże, i wykruszyło z kłosa ziarno, gdy z królewskiej dyademy wypadł kosztowny kamień, a potem i sama korona z głowy naszej zrzucona.

Zaraz się nagle zaćmiło słońce estymy Polski, i ona uwielmożona tak wielu narodów pani, grubą się odziała żałobą.

I stękać poczęła stękaniem rodzącej, żal jej przenikał niebo, tem cięższy, gdy uważa, że od własnych chłopów znieważona.

Cóż prze Bóg zawiniła, że tak sromotną odnosi plagę? Sekret samemu niebu wiadomy, ile są skryte sądy pańskie.

Wyniesiona w sławę, wytuczona dostatki, obfitością wszelaką nabrzmiała, potrzebowała zbytnich humorów ujęcia.

Gdyśmy zaś do Boga w tych paroxyzmach się obrócili, nietylko miłościwie nas wysłuchał, ale też nieodwłocznie stał się pomocnikiem naszym.

Przez wojnę ukarał, przez wojnę pocieszył, kiedyśmy wszystkich nieprzyjaciół startych przed sobą widzieli, albo którzy wojowali, nas o przymierze prosili.

On sprawuje i teraz, że bliskich ognia nie ugara ogień, a pod mieczem pogańskim rolą naszą sprawujem, jak w najgłębszym pokoju.

Uważajże czuło i rozpamiętywaj Polaku, zkąd cię to potyka, a wierz mi, że stateczność w wierze i uszanowanie kościoła, teć z nieba jedna fawory.

Statkuj i dalej, wszystkę nadzieję pokładając w Panu, a On mocen jest jako zawsze podźwignąć Cię w uszczupleniu teraźniejszem.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi ś. etc.

Psalm VI

Beatus vir, qui non abiit in consilio impiorum.

Psl. 10

Do dyssydentów w wierze

Błogosławiony człowiek, który nie poszedł za radą bezbożnych, i na drodze grzesznych nie stał, ani na stolicy zaraźliwej nauki nie siedział.

Ale w zakonie starowiecznie od apostołów podanym, wola, serce i wiara jego, a nowotnych wymysłów i przestępstwa błędników nie chwytał się.

Więcej ufa, czego w kościele prawowiernym przez podanie Chrystusowe uczą, niż co jeden klasztorny zbieg i drugi niezdrowy warchoł, buntownicy w wierze, rozsiali.

I będzie wierny katolik, jako drzewo wsadzone nad prawej nauki wodami, które mając potrzebną wilgotność prawdy, da owoc czasu swego.

Ani liście dobrych uczynków jego nie opadnie, ani frukty statecznej wiary nie zaczerwieją.

Nie tak niezbożni, nie tak, ale są jako proch ziemie, którym nagły wicher zakręciwszy, mięsza.

Co na wierzchu, na spodek idzie, a gwałtowna kurzawa po krótkiej mięszaninie, co wiedzieć gdzie się rozleci.

Bo targający jedność kościelną, sami się między sobą zgodzić nie mogą, a duch wichrowaty jak szkapa wyuzdany, który prostej drogi nie upatruje.

Mięsza pycha rozum, który bez Chrystusa zbawienia szuka; a błędne owce powszechną wzgardziwszy owczarnią, w parowach błędów marnie parszywieją.

Oświeć Panie rozum ich, aby tego uporu poprzestali; zawołaj przenikającym głosem: Szawle, czemu mię prześladujesz?

Czemu dla uporu ludzkiego giniecie, zgodną prawowiernego kościoła nauką, słodkim macierzyńskich piersi pokarmem, zapamiętali gardząc.

Za wymysłami tych hersztów idziecie, którzy złamawszy przysięgę Bogu, w tak niebezpieczną duszę waszą, sami zgubieni, zawodzą tonią.

Niemasz tam zakonu ani ofiary, według prawidła apostolskiego; a kto temi ścieszkami idzie, ten niechybnie zginie.

Obróćże oko do prawego Jeruzalem błędna Samarya; do Jeruzalem, które w sobie ma dom boży, bezkrwawą ofiarę, i ofiarujących kapłanów, od głowy Chrystusa niepochybną idących sukcesyą.

Spytaj się nakoniec, zkąd brał moc ten prorok na opowiadanie piątej ewangielii? albo jako wyklęty z cerkwi bożej, mógł sobie przywłaszczyć charakter kaznodziejski?

A zatem, uważysz, które objawienie wiary od Boga jest, a porzuciwszy nowowiernictwo, pójdź za tą, którą starowieczność utwierdza.

Starowieczność bowiem i nieodmienność, są próbą nieomylną prawdy tego kościoła, przeciwko któremu, bramy piekielne nie przemogą.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, jako była na początku, tak i teraz, i zawsze, i na wieki wieków, Amen.

Psalm VII

Quare fremuerunt gentes.

Psal. 2

Praktykom i konkurencyom, na elekcyach aplikowany

Czemu się wzburzyły narody, a ludzie rozmyślali próżne rzeczy?

Zeszli się królowie i głowy koronowane w radę przeciwko Polsce i przeciwko wolności.

Wzbudziła nienawiść zazdrość, i zaraz się namnożyło tych, których swoboda bliźniego w oczy kole.

Potargajmy (prawi) związki, któremi się przeciwko zwierzchności wzmocnili, i ukróćmy im tej togi, w której się aż nazbyt przestronej noszą.

Niech zbestwionego bujną paszą źrebca, ujeździ ręka nasza, a górę wybijającemu magiszowi niechaj pętce przybierze.

Ale ten, który państwom prawa stanowi, naśmieje się z nich, i uczyni, że w szyderstwie zostaną, którzy nad jedynaczką naszą przewodzić usiłują.

Owom ja Jehowa jest! który na wolą puszczam, i w niewolę podaję; ja z Egiptu wyswobodzić mogę, i w krainę mlekiem i miodem płynącą zaprowadzić umiem.

Przezemnie lotna ptaszyna przestronego powietrza zażywa, a kiedy pozwolę, w fortelnego wpada sidła ptasznika.

Tedy będzie mówił w gniewie zapalczywości swojej, do tych, którzy na cudze prawa krzywo patrzą, a zawziętość ich nagle rozproszy.

Jam jest zwierzchnością nad dziedzictwem mojem, a jako serc ludzkich prostotę, tak i pól sarmackich równiny zdawna ukochałem.

W opiece mojej jest wolność, i ja sam tylko przez przewidzenie wiem, komu ją mam w zawiadowanie poruczyć.

Szczególnem bowiem mojem dziełem: wolność ludzka; a gdy odemnie wolna wola pochodzi, toć pewnie uniewolnienia i przymusu nie kocham.

Zrozumiejcież królowie, że od Boga ten klejnot, a uczcie się, którzy sidła swobodzie stawiacie, że wolność polską ma Pan w opiece swojej.

Nie potrzebuje ona ludzkiego pieczołowania tak dalece, ani ręki dotykającej, która gardziele leczy.

Ponieważ błogosławieni wszyscy, którzy w Pana zastępów protekcyi, a w synach ludzkich żadnej niemasz ufności.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, etc.

Psalm VIII

Domine quis habitabit in tabernaculo tuo.

Psal.14

Prośba o dobrego pana, podczas interregnum

Panie, któż osiędzie tron w przybytku Twoim? i kto namiestnikiem naznaczony, aby potężną ręką uprzątał dolegliwości nasze?

Albowiem wybiła górę mizerya Polski, od drapieżnych uciśniony a górnolotny orzeł wypierzywszy się, jest jako jedno gołąbie, porzucone od matki.

Zginęły ozdoby sławnej niegdy Sarmacyi, a żelazne na pograniczach słupy w Elbie i w Dnieprze postanowione, przepadły.

Niedawno od Czarnego morza aż do Baltyckiego oceanu, ciągnęły się wzdłuż okolice nasze; a od Krępaku i węgierskich Alpes wszerz, aż w mroźne zachodziło Tryony.

Teraz spustoszały jedne, drugie zawojowane kraje, a my we środek zamknieni, kurczymy się jak skóra od ognia, albo krew zbiegająca się ku sercu.

Któż nam wróci przeszłych zwycięztw ozdoby? ktoodnowi złote lata pokoju, cnotą i szczęściem kwitnące.

Słaba nadzieja, abyśmy w dawnej porze widzieliojczyznę naszą, stojącą po prawicy królewskiej, odzianą rozmaitością, rozmaitością zwycięztw, przez wydartych krajów odwetowanie; dalej, na cudze nie chciwą, kiedy swoje spełna.

Ty o Boże nasz w to potrafić umiesz, który sam jako królestwa zakładasz, tak im i rządce podajesz.

Opatrzność Twoja Panie stanowi przełożonych, bez której nietylko ten świat stać nie może, ale też i włos z głowy ludzkiej nie spadnie.

Zna ją oracz, gdy posiewa rolą nasieniem, zna i pasterz, od niej sam i z trzodą strzeżony.

Ta zaprawdę sama narodom króle podaje, Ta poddane przeciwko panom w posłuszeństwie trzyma.

Jako zegar w ręce nakręcającego czas pomierza, tak wola boska wszystkiem dysponuje, zostawiwszy wolną wolę człowiekowi.

Zaczem my dobrego rządcę wyglądamy z nieba, od Ciebie Boże nasz, któryś jest opiekalnikiem ludu twego.

Fortunni monarchowie, którzy za ordynansem Jehowy trony osiadacie, a namiestnikami bywszy, pomnijcie się być ludźmi, i dla ludzi wywyższonymi.

Wydaszże i teraz Panie upodobanego Tobie, a nam potrzebnego króla; a pożądanym zgodnej elekcyi skutkiem, ukoronuj oczekiwania nasze.

Teraz zwłaszcza gdy snopek umknął się z pola polskiego, nagródź Panie znakiem zbawiennym, żeby był nieprzyjaciołom krzyża twojego strasznym.

Choć nam bogactw Krezusowych, ani pokładów Midyw posagu nie przyniesie: dość aby żył w zakonie Twoim bogobojny, a w czynieniu sprawiedliwości czuły.

Wspomnijże Panie na Polskę i jej w wierze Twojéj stateczności, której nieporuszenie dotrzymała, jak obfitując w szczęściu, tak uciśniona w przygodach.

A my owce pastwiska Twego, będziem Cię wielbić, o oko niezmrużone nad nami! i opatrzności Twojej za dobrego pasterza dziękować nie przestaniem na wieki.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu.

Jako była na początku, tak i teraz, i zawsze, i na wieki wieków. Amen.

Psalm IX

Laudate Dominum omnes gentes.

Ps. 116

Szczęśliwą elekcją in anno 1672 przeznaczeniu boskiemu przypisujący

Chwalcie Pana wszystkie narody! śpiewaj mu i dziękuj z radością słowiańskiego Lecha pokolenie.

Niech się po równinach polskich tubalne echo rozchodzi, a odgłos wesołego vivat! niechaj niebiosa przebija.

Żyje Bóg stwórca nasz króle podający; niech i król długowiecznie żyje, od Boga podany.

Którego nie żywot niewieści, albo marna kolebka na tronie posadzi; ale wola Boga zastępów, przez głosy mnogiego rycerstwa panem uczyni.

Nie przekupieni elektorowie, nie wymyślne praktyki, albo subtelność jaka; ale najlepszego z pośród siebie, kreski szlachetnego ludu obrały.

Ciesz się od wieku wolna Sarmacyo, któraś pod panowaniem obcych, jak w przysłodzonem wędzidle, w nieznacznej zostawała niewoli.

Radujcie się mężowie polscy, że ze krwi waszej otrzymaliście Pana, którzy obierając cudzoziemców, dotądeście sami siebie niegodnymi berła sądzili.

Weselcie się płodne matrony, że synom waszym przy staropolskiej cnocie, mniej potrzebna zagranicznych języków umiejętność, kiedy z królem ziomkiem po polsku doskonale się rozmówią.

Podnoś głowę sprawiedliwości święta: bo już sądzącemu królowi, ojczystych praw tłumaczyć nietrzeba.

Cnoto i poczciwości wiem żeć miło, bo nie może ten Pan występkom być przyjazny, którego dobroć nad rówienniki wywyższyła.

Zakwitnij sławo polska, i rozjaśnij teraz, kiedy nad bisurmańskim miesiącem znamie zbawienia wywyższone.Ale i ty wolności nasza wielbij Imie boskie, które zdarzyło, że przez wolną elekcyą obraliśmy upodobanego niebu.

Że w huku, i w odgłosie tak siłu zgromadzonych głów; a wszak i na górze Synaj we grzmocie i biciu piorunów, podawał Bóg Izraelowi zakon i zakonodawcę.

Tak przystało i dającemu Bogu ogłosić dobrodziejstwo swoje, i biorącemu ludowi nie zaniechywać powinnej wdzięczności.

Niechajże teraz nie mówią królestwa pod monarchami zostające: nadzieja nasza w niemowlęciu, piersi matki swojej ssącem.

Ale niech mówi z przyległemi prowincyami Polska: nadzieja moja w Bogu, który mi króle podaje, znając mię dziedzictwem swojem.

Pan jest podawcą moim, opiekunem i stróżem; a chociażem (tak mówi Polska) przez wojny obnażona z ozdoby, mocen jest pierwszą mi przywrócić krasę.

Nie potrzebuje on na wojnę posiłków, gdyż u Niego i mucha kiedy każe żołnierzem, i z żab wojska zaciąga przeciw Egiptowi.

Z woli Jego wybije anioł wojska Sennacherybowe; albo jak we Francyi, dziewczysko jedno potłucze mocarze angielskich.

Tenci jest dzień, który uczynił i postanowił Pan obrania króla naszego; niechajże Jemu samemu podawcy będzie cześć, i chwała na wieki wieków.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Swiętemu.

Jako była na początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.

Psalm X

Deus judicium tuum regi da, et justitiam tuam filio regis.

Ps. 71

Zadanie sprawiedliwości świętej

Daj Boże królowi rozsądek i wyrozumienie, daj Panie sprawiedliwość Twoją królewiczowi.

Aby sądzili lud według prawidła słuszności, a uciśnione poddane według ustaw prawa.

Gdzie bowiem wzruszona sprawiedliwość, tam zaraz chwiać się muszą w rzeczypospolitej filary kardynalne.

Główne tarany, bezbożność, bluźnierstwo, niesprawiedliwość, które fundamenta monarchii z gruntu poruszają.

A kiedyż więcej złość ludzka przebrała miarę jako teraz? albo kiedy bardziej niesprawiedliwość nad prawem przewodzi?

Wdowa, i przychodzień, i sieroty płaczą: a nad ukrzywdzonym wykręty i mammona tryumfuje.

Silnie potwarca w fałszu ufa, a w przewrotności kłamstwa swego, jak za murem siedzi.

Bowiem starcy i sędziowie nasi odstąpili ścieszek prawdy, a udawszy się za mizernym wziątkiem, wspak wywróciły sprawiedliwość.

Drudzy respektami uwiedzeni, więcej prywatne względy, niżeli Boga przed oczyma mają; są i ci, którym na bankietach ochota, korzenne w sądach formuje sentencye.

Dla tego za chmurę słońce sprawiedliwości zaszło, a ona świątobliwa astea, podmiesięcznych krajów okrasa, do nieba się od niewdzięcznych przeniosła.

Ale Ty Panie Bogiem prawdy jesteś; nie daj nam być bez tak potrzebnego elementu.

Daj głowie naszej asystentkę sądów Twoich, mądrość; a nadzieja nasza niech ma szczere, w mandatach Twoich ukochanie.

Któżkolwiek z drogi prawa wystąpi, niechaj bez braku osób, żelazną rózgą karany będzie.

A nietylko egzekwująca sprawiedliwość, niechaj bojaźnią karania straszy: ale też udzielająca, niech do dobrego zachęca, nadzieją nagrody.

Niech ta ręka nie drży, która trzyma szalę: szalę odważającą cnocie myto, i występkom karę.

Żeby ani w prawo ani w lewo nie uniosła się, a pod sznur słuszności krzywiznę prostowała.

Dla tego odlaćby stolec sądowy z szczerego złota, aby się tam nikt nie spodziewał w sądzie faworu, w którym złoto depcą.

Na lwach ogromnych ugruntować trybunał, których ryk winowajcę przestraszy, a występków obrońcę jedwabna wymowa odbieży.

A że u sądu najwięcej exorbituje datek: to biorącego z skóry obłupić, a krzesło nią obiwszy, syn na niem niech usiędzie prewarykanta.

Mizerne złoto, którem ani piersi uzbroisz jak żelazem, ani do strzelania kulę ulejesz jak z ołowiu.

A my przeciwnie, im je głębiej natura ukrywa, tem go żarliwiej pragniemy: ponętę jednę do wydarcia nieprzyjacielowi.

Aż źle nabywszy, skąpo chowawszy, śmierć wydrze; a łakome zbiory pierwszy i szczęśliwszy osiągnie.

Raczże wywieść panie jako światłość z obłoków sprawiedliwość świętą, a sąd Twój, jako południe, niechaj nam rozjaśnieje.

Za co Ojcu wszechmocnemu, wizerunkowi sprawiedliwości; Synowi jednorodzonemu, źródłu miłosierdzia; Duchowi świętemu, pocieszycielowi niepojętej dobroci, na nieprzeżyte wieki cześć, chwała i panowanie. Amen.

Psalm XI

Dixit injustus ut delinquat in semet ipso.

Ps. 35

Na mięszania i rozrywania sejmów

Rzekł niesprawiedliwy sam w sobie aby grzeszył: a zmrużywszy oczy, nie chciał się oglądać na bojaźń Bożą.

Nie chciał zrozumieć przewrotności umysłu swego, ani uważał że w zgubie ojczyzny, i samemu zginąć przyjdzie.

I tak zdradliwie mówił przeciwko matce własnej; a gorszy pasierba, piersi te lżył, które go karmiły.

Głowa jego nie myśliła o dobro pospolitem, ale żeby się dobrze mieć, by i złe czyniąc; a nienasycona podwyższenia chciwość, nie chciała się obejrzeć na prawo przystojności.

Ojczyzna w uściech i obrona jej, a w sercu kończyste żądło jak węda u hipokryty.

Ztąd uczynił się rzecznikiem w skomo na obronę dobra pospolitego, a pod pokrywką publiki, tai zawziętość sejmu rozerwania.

Mówiąc skrycie sam w sobie: Cóż mi za to pieczołowanie o ojczyznie? kiedy inszą drogą pomogę sobie do dobrego mienia.

Droga cnoty przykra, nagroda zasług niepewna, wdzięczność za odwagi omyla; a gdy występków nie karzą, grzeszyłby ktoby dobrze czynił.

I tak udaje się przeciwną od gościńca ścieszką; a między sobie podobnymi, rozsiewa ducha przeciwieństwa.

Ród jaszczurczy, i właściwe Judasza pokolenie; bo i ten Pana w rękę całując, dla błachego kwestu, ojczyznę własną przedaje.

Psia natura, która węchem pożywienia śledzi; a znalazłszy, na plugawem ścierwie opada.

Widzisz to Boże, czuły wolności naszej stróżu, i grozisz pomstą zdrajcy; któryś tego balsamu wolności przez „nie pozwalam”, w truciznę obracać nie kazał.

Ale jako Bezoar w zakrytem naczyniu zachować był powinien: on go teraz datkiem przekupiony, na niezdrowie pospolite używa.

Idzie jednak za zdrajcą, choć leniwa Nemezis, a wyzionąwszy niecnotliwy wziątek, samego czeka judaszowskie myto.

Upadną, upadną ci, którzy ojczyznie źle służą; a plemie cnotliwego na to miejsce dziedziczyć będzie.

Wyżeną przekupionego ojca Cherheles potomków z domu, a ze złego zbioru drobna dziatwa nie ucieszy się.

Jeno szpetna sława aż do obmierżenia zostanie, i będzie pamiątka jego w pośmiewisku tak, jako onego który w Efezie bóżnicę Dyany zapalił.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi ś. etc.

Psalm XII

Beati quorum remissae sunt iniquitates.

Ps. 31

Dobrowolna popełnionych występków spowiedź

Błogosławieni którym odpuszczone są nieprawości i których przestępstwa Pan Najwyższy w wieczną puścił amnistyą.

O szczęśliwy człowiecze, któryś przed obliczem boskiem przez grzechu znaleziony; a czystego sumnienia, i najmniejszą obrazy jego nie nadpluskałeś makułą.

Niepodobnać kto się człowiekiem urodził, bez grzechu być; ale insza jest mieć wady powszednie, insza na główne urażonego majestatu zarabiać kryminały.

Otom ja mizerak taki, którym dla tego tylko żył, żebym grzeszył; a grzeszył nie tak z ułomności, jako z rozmyślnego zakonowi nieposłuszeństwa.

Jam się Pana stwórce mego zaparł, a codziennie chleb z ręku Jego biorąc, zdradliwiem odtsąpił dobrodzieja mego.

Jam rzekł w sercu mojem: niemasz Boga nagradzającego i karzącego; a próżną chlubę, marny zysk, znikomą rozkosz za Boga miałem.

I stałem się jako zbieg jeden przechodzący do nieprzyjaciół, i tam szukający obrony, gdzie mię pewna czekała zguba.

A imem dłużej milczał, tem ciężej rozpacz i nadzieja alterowaly mię.

Zaczem we dnie i w nocy obciążyła się nademną bojaźń kary, a wrzód niebezpieczny jątrzył się, gdy go wewnątrz toczył robak sumnienia.

Obracałem się w ściśnieniu i dolegliwości mojej na wszystkie strony, upatrując kto rozjątrzonej rany wyjmie mi ciernie.

Nie znalazł się nikt ktoby mi poradził, abo ktoby na skancerowane sumnienie, o pewnem powiedział lekarstwie.

Atoli przecie odetchnąłem wspomniawszy że dobry Pan, Pan w litości nieprzebrany, i który przyszedł grzesznych zwoływać.

Poszedłem z chęcią do Niego, a oznajmiwszy grzech mój, nie taiłem przestępstwa mego.

Zgrzeszyłem przeciw Tobie, o stróżu ludzki! I czemuż wzdy cierpisz mię przeciwnym sobie?

Zdradziłem Pana, ale tej zdrady bardziej niż zguby własnej żałuję; i więcej mię niewdzięczność moja trapi, niż zasłużona śmierć przed oczyma.

Przyjmże o Boże spowiedź winowajce twego, a racz miłościw być niezbożności upokorzonego.

Ty bowiem i jawnogrzesznikowi za uderzeniem się w piersi odpuszczasz winę; i za jedno wyznanie łotrowi, otworzyć raj obiecałeś.

Ty bądź ucieczką moją w utrapieniu; o Boże nadziejo moja! wyrwij mię od tych którzy mię oblegli.

Siła jest biczów na grzesznika, ale ufajacego w Panu miłosierdzie ogarnie.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu.

Jako była na początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.

Psalm XIII

Noli aemulari in malignantibus.

Ps. 36

Krótkie szczęście złych, a pewną zgubę i zatracenie opowiada

Nie usiłuj, abyś naśladował grzeszących w złości; a przewrotnych powodzenie niechaj cię nie uwodzi.

Nie przeciw się że karafioł tak się znamienicie koloryzuje, ani że marny łopian szeroko liście rozpościera.

Kunszt to natury w małych rzeczach pokazać misterstwo, a wewnętrzną cnotą nagradzać, komu z wierzchu barwy albo wzrostu ujęła.

Przyjdzie czas sianożęci: kiedy wyniosłe zielsko, wraz z poziomą trawą padnie od ręki koszącego.

Przepadną przybysze źle nabytych fortun, i rozsypią się myśli człowieka fortelem uwielmożonego.

Lecz kto w Panu ufa, ten skarb nieprzebrany zbiera; a czyniąc dobrze, najpewniejsze bogactwa gromadzi.

Osiedzi się dziedzictwem w ojczystem szpłachciu potomność jego, a drapieżnego nasienie wyglozuje Bóg z ksiąg żywota.

Bo nie jestci to próba umiłowania pańskiego, że się komu powodzi na świecie, ani doczesne szczęście przeznaczeniem jest wiecznego błogosławieństwa.

I owszem przeciwnie rozumieć trzeba: że kto tu pomyślnych fortun syty, ten w przyszłym żywocie będzie pragnął z bogaczem, posilenia z łona Abrahamowego.

Dla tego nie pożądaj dostatków, z uciśnieniem ludzkiem przestań gniewu, i nie poglądaj na bliźniego okiem bazyliszkowem.

Nie miej upodobania w tyraństwie, z którem we mgnieniu oka przepadniesz; a uciśnieni od ciebie rzeką: Był, ale go już niemasz.

On co dopiero skupował włości, ładownemi rzeki uciskał komiegami; onoż już ze czterech deszczek w czołnie, żegluje do portu wieczności.

Lecz Pan Bóg wie do którego portu, i jeżeli sprawiedliwość Boska próżnej dobrych uczynków łódki, na niebezpieczne nie wpędzi skopuły.

Miecza dobywał, aby był ubogiemu srogi; naciągał łuk, aby szkodził dobrym; ale i sztych miecza, i żeleźca strzał, ku sercu się jego obrócą.

Lepszy jest dobrego nabycia mały kawałek, niż całej Indyi złoto niezbożnikowi.

Byłem w kolebce dzieckiem, teraz starością pochylony chodzę; nie widziałem nigdy aby sprawiedliwego Bóg opuścił, albo złośnik dobrze skończyć miał.

Odstąp tedy od złego, czyń dobrze; bo wiedz pewnie, że ramiona grzeszników połamią się, i potomstwo krzywoprzysięsce zniszczeje.

Widząc uważaj niezbożnika wyniesionego jako cedr na Libanie; po małej chwili obejrzysz się, a już go nie obaczysz.

Głos pański łamiący cedry, i wszelką nieporzonną wyniosłość; a nierychły gniewu boskiego wicher, w momencie jasne wielmożności pogasi.

Pokornych zaś wesprze Pan, i wyrwie od złośników, i zbawi; przeto iż w nim ufali.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu.

Jako była na początku, tak i teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.

Psalm XIV

Domine quid multiplicati sunt.

Ps. 3

Korona polska wziętość na się nieprzyjaciół wylicza

Panie, czemuż się namnożyło tych co mię trapią? a bez dania okazyi co dzień mi nieprzyjaciół przybywa?

Bliscy moi, i przyjaciele, przeciwko mnie zbliżający się stoją.

Cytra moja obróciła się w smutek, napój mój w truciznę; kiedy z przyjaźni sąsiedzkiej widzę na zgubę odpowiedź, i nieubłagane zajątrzenie.

Jeżelim przymierza nie strzymała? umowę złamała? albo na zdradzie komu była? Sama się sądzę że słusznie tę zawziętość ponoszę.

Ale jeżelim cudzego nie pragnęła, pokoju nie wzruszała. do wojny nie dała okazyi: czemużby mię te stósy potykać miały?

Ty wiesz mój Panie żem spokojny żywot, i zgodne obejście z każdym zawsze kochała, a zato mię teraz te kłótnie zewsząd ogarnęły.

Gdy oto swywolny Zaporożec potargawszy obowiązki poddaństwa, z krymskiem pogaństwem nastąpili na mnie uciążliwie.

Oraz upatrzył w nieszczęściu mojem czas, przedtem odemnie gromiony Moskal; i niechciał zaspać pogody, w odbieraniu zawojowanych derewni.

Poszła za wiatrem i borealna Szwecya, a w temże zamięszaniu łatwiejszego próbowała połowu.

Aż też honorowany odemnie Transylwańczyk, przeważywszy się przez Krępak, bez opowiedzenia wojny, kraje mi pustoszył.

Wszyscy ci mówili i urągali wszetecznie: Niema Polska zbawienia w Bogu swoim.

A ono Ty Panie jesteś obrońca mój, i puklerz nieprzebity; siła moja, która chociaż poniży, znowu podniesie głowę moją.

Bo cóż wskórali, i co za korzyść odnieśli, którzy się na zgubę moją sforsowali? Mało co mię umartwiwszy, sami w oczach moich marnie przepadli.

Rozmarzył chmielny trunek ukrainnego Spartaka, że i Rzymowi groził; kędyż jest wycięto drzewo, usechł pniak, pokruszyły się gałęzie.

Kędyż jest Ukraina? która po trzykroćstotysięcy ludu szyzmatyckiego wyprawiła na wojnę, a teraz i na zupełną sotnię zdobyć się nie może.

I drugi się niewiele ucieszył, puste uroczyska reałami opłacając; albo i szwedzka furya, że króla straciwszy, coś się jej cegieł w Inflanciech dostało.

Węgierska hałastra poszła w Krym zabrana; a pryncypał w ostatniej rozpaczy skończył, z państwa degradowany.

Boś Ty Panie wygubił wszystkie, przeciwiające mi się bez przyczyny, i pokruszyłeś zęby grzeszników.

Ufam i dalej że mię z paszczeki żarłoka wybawisz, a nad ludem swoim pokażesz miłosierdzie Swoje.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi S. etc.

Psalm XV

Ut quid Deus repulisti in finem.

Ps. 73

Lament kościoła bożego na imwazyą turecką

Przecz żeś nas Boże odrzucił do końca? Rozgniewała się zapalczywość Twoja na owce pastwiska Twego.

Aleć trudno pytać czemuś odrzucił? Złości bowiem nasze uczyniły rozdział między Tobą, a pycha nasza jako silny wiatr rozdęła ogień gniewu Twojego.

Wytrzymawałeś, groziłeś, i napominałeś; aż widząc zatwardziałość upornych, siedmiorakie plagi jak na Egipt spuściłeś.

Zrebelizowana czerń zesromociła nas, a dzicy Geloni zabierali plon z obfitej Roxolanii naszej.

Wdarł się aż do serca zamorczyk, a od Hiperboru trzech liter Pan, wydarł nam Antemurał północny.

Naprzykrzył się z za Tatrów wicher, aleć domowe zawieruchy czy nie byłyż karzącym nieprawości biczykiem?.

To ich sześć, siódma następuje, plaga wojny tureckiej; pod którą (jeżeli Bóg gniewu nie odwróci) pewnego upadku czekać Polsce potrzeba.

Żarłok państw, potop świata, łakoma krwi chrześciańskiej Charybdis, i bestya z samego nieba gwiazdy pożerająca, Turczyn.

Już gotowością jego zaburzył się Euxyn, wspienił sie Dunaj, a pograniczny Dniestr misternemi przysiodłany mostami.

Gotuj konie Polaku, wsiadajcie jezdni, wychodźcie pieszy, ostrzcie żelaza, składajcie kopie, uzbrójcie się w pancerze.

Podnoście krzyżem znaczone chorągwie, a nie czekając tego gościa u siebie, przejmujcie mu drogę w pobliższych Multaniech.

Ale jakoś fatalny to mocarz, co z niego siły nie mamy, bo niemasz Pana zastępów z nami, któryby wojował za nami.

A zatem ściśniony gwałtem Kamieniec, gdy wytrzymać nie może poganinowi się poddaje, ona przez tak wiele lat obcej ręki niewiadoma, litewskiego Korjata osada.

O żałośny widoku! już pyszny sułtan w bramy jego z tryumfem wjeżdża; już na wieżach miejskich bisurmańskie księżyce tkwią, już z wierzchu kościołów pozrzucano krzyże na wzgardę.

Jako w lesie drzewa, siekierami rąbał i ołtarze, toporami i oskardami burzyli groby umarłych.

Brano żałosnym ojcom, gwałtem, kwiat młodości urodziwe syny; a udatne dziewoje od matek, stadem pędzono do szaraju.

Grono rycerstwa bitnej prowincyi mieczem wygubili, insze stany miejskie pognali precz, jako bydło na paszą.

Ale to większa, znak zbawienny, krzyże zrzuciwszy deptali; a Ciało Pańskie pod osobą chleba zawarte, z przybytku ołtarzów zelżywie wyrzucili.

I mówili: Uczyńmy że ustaną wszystkie święta gaurów w ziemi tej, a obrzędy ich zatarłszy, sama jedna muzułmanów wiara rozpostrze się po świecie.

Wyprowadźmy lud krzyżem znaczony za Propontydę, a na to miejsce od dalekiego Kairu naprowadźmy mieszkańców.

Dokądże o Boże naród ten urągać będzie? Iżali tak zawsze rekutyt ten Imie Twoje święte bluźnić, i sromocić będzie przybytek Najwyższego.

Czemuż Panie zatrzymujesz rękę od posiłku wiernych? czemu nie wyciągniesz prawice Twojej na ratunek w tobie ufających?

Powstań o Boże! rozsądź sprawę naszę; wspomnij na hańbę ołtarzów Twoich, która Cię od tych kajmanów potyka.

Nie podajże bestyom dusz chwalących Ciebie; i dusz ubogich Twoich nie zapominaj do końca.

Tyś utwierdził mocą Twoją morze; tyś pokruszył głowy smoków w wodach.

Tyś jest Pan, który ukarawszy, wrócisz nam dziedzictwo nasze; i będziesz pamiętnym na zgromadzenie Twoje, któregoś nabył od początku

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi św. etc.

Psalm XVI

Magnus Dominus et laudabilis nimis.

Ps. 87

Za ucieczkę grzesznych, Pannę przenajświętszą dzięka

Wielki jest Pan, i bardzo chwalebny, w mieście Boga naszego, na górze świętej Jego.

Funduje się z radością wszystkiej ziemie góra Syon, strony jej północne, miasto króla wielkiego.

Gdzie przedtem dolina poziomym krążyła padołem, tam na ulubionym pagórku pokorę wywyższywszy, Bóg miasta Swego stanowi osadę.

Chwalebne rzeczy o tobie powiedziano miasto Boże: pamięta on na Raab i Babilon, które o niem wiedzą, ale i o tobie nie zapomni, któreś Go w sobie zawarło.

Tyś wiecznego króla pałacem, nieogarnionego monarchy skłonieniem; natury cud cudów przepaść, jeden met Wszechmocności.

O miasto, o Syonie! przechodzisz niebo wielkością, w sobie zawarłszy Tego, którego przestrzeństwo Olimpu ogarnąć niemoże.

Więcej w Tobie wygody niż w najżyźniejszych nad Nilem polach, tamte doczesne pożywienie, a tyś nam mannę żywota z siebie wydało.

Więcej w Tobie nadzieje, niż w miastach ucieczki; tam musiał rączo winowajca uchodzić, a ty samo szukasz grzesznego z ratunkiem.

Więcej w tobie dostatków, niż w skarbcach Salomona, bo gdy Bóg w domach twoich poznany, przynoszą mu królowie ziemscy podarunki od złota.

Śliczność twoja dziwem jest natury, zazdrości cierniem, nieprzyjaciół trwogą.

Dobrotliwość twoja, proszącym posiłek, zgubionym żywot, osierociałym pociecha.

Ale jaż się to na chwały twoje zbieram o miasto pańskie? któż mowcą bez języka będzie, albo jako może kret bez oczu widzieć promienie słoneczne?

Iżali ciemność chwalić może światłość? albo jako z twardego krzemienia zdrój obfity wypłynie?

Nie jest bowiem piękna chwała w uściech grzesznego; a nieprawości naczynie, jako się na chwały miasta pańskiego zdobyć może?

Więc jeżeli nieudolność moja temu niewystarczy, przynajmniej dziękować za to miasto Panu do powinnej wdzięczności należy.

Tobie tedy pokorna dzięka niechaj będzie Najwyższy Panie, któryś to miasto fundował, aby było przybytkiem Syna Twego, na ziemi goszczącego.

A że przybytkiem królewskim, dla tego przystało, aby uprzedziwszy protoplasta upadek, wolne zostawało, od pierworodnego ciężaru.

Aby Matka czysta, i Panna płodna, lubo jest z córek Adama, dla osobliwego jednak macierzyństwa tytułu, błotem damasceńskiem nie trąciła.

Niechaj się tedy weseli góra Syon, do tej doskonałości przywiedziona, że w okoliczności, swojej ogarnęła Tego, który wszystko napełnia oświeca, posiada.

Obstąpcie miasto syońskie mieszkańcy Hieruzalem, i zrewidujcie wieże jego, a któraż nie napełniona jest, orężem mężnych?

A zatem uważajcie moc miasta pańskiego, i przypatrzycie się ozdobom jego, abyście to powiadali potomstwu drugiemu.

Że Bóg wystawił mury Syon; Bóg nasz, który je ugruntował na wieki.

Któremu królowi wieków wszystko widzącemu, początkowi bez początku, trwałości bez końca, niechaj będzie dzięka, i chwała, że raczył ugruntować Syon, grzesznym ucieczkę. Amen.

Psalm XVII

Domine Deus salutis meae.

Ps. 87

Ostatniego terminu wzmianka

Panie Boże zbawienia mego! we dnie i w nocy wołam przed Tobą.

Niechaj modlitwa moja przyjdzie przed obliczność Twoję; nakłoń łaskawy ucha ku prośbie żebraka.

Albowiem dusza moja pełna jest ucisków, i żywot mój mizerny już w ostatniej rumacyi chodzi.

Uchodząc przed Faraonem, jużem jedną nogą w czerwonem morzu; a trwoży mię zbyt niebezpieczna przeprawa do portu wieczności.

Osusz Panie, albo podnieś w górę nawałności morskie; albo przeprowadź suchą nogą, jakoś sam deptał wody tyberyackie.

Zewsząd źle! zdrowie mir wypowiada, zmysły tępieją, choroba śmiercią grozi; ale nadewszystko tęsknica trapi, która ze złego sumnienia pochodzi.

Teraz dopiero postrzegam, że życie ludzkie nie jest żywotem, ale pojazdem do śmierci, i męczeństwem jednem, którego z nas ze samych przyczyna.

Cudowna — nie wiedziałem żem miał na świat przyjść, a pewien zostaję, że z niego odejść muszę; a kiedy, i jako, to przedemną zakryto.

Setne lata sobie zamierzamy, winszuje drużyna, obiecują pochlebcy; niechajże lada gorączki upał przypadnie, aż on kwiat schnie, więdnieje, niszczeje.

Zda się żyjąc, że przyrasta wieku, a codzień go znacznie ubywa; bo im dalej w lata idziemy, tem się coraz bliżej śmierci przymykamy.

Życież to jest, czy cierpienie pytam? Albo że u gramatyków słów pożyczę, akcya czy pasya; żyję swobodnie, używam rozkosznie, wszystkiego mi dostaje.

A jakoż żyję kiedy mię choroby, nędza, kłopoty gryzą, przygody tępią, ubóstwo frasuje, młodość wynosi, starość krzywi, a potem leda defekcik do grobu odeśle.

A ja przecie biedę cierpiąc chwalę, w ucisku nie stękam, w zgubie nie trwożę się; a kubkiem słodyczy światowej opojony, na śmierć się i jej okoliczności nie oglądam.

Nie oglądamci się ja na nię, ale ona o mnie pomni, kiedy mię chorobą jak zawiłym rokiem obesławszy, na straszny trybunał boski gotować się każe.

Cóż dalej czynić? Szukam u dobrych przyjaciół rady; nie znajduję; ale i znajomi, i poufali druchowie, jakoś już odemnie stronią.

Rodzina i krewni tylko zaglądają nazierkiem, z wierzchu płaszczem pokrywając chciwość puścizny.

Mała w ludziach nadzieja, więc pójdę do obrony i munimentów, ale i te nie dobrze tuszą, pogluzowane nieprawością.

Szukam patrona — niemasz; przyczynnych listów nie przyjmują, korrupcyj nie biorą, dylacyi nie dadzą, apelacyi nie pozwolą, ewazya nie pójdzie.

I tak zagają o mnie prawo: gdzie łóżko moje sądową izbą, zły żywot instyguje, sumnienie świadczy: Bóg sędzia, exekutor czart, a dekret (broń Boże) żeby nie był z utratą szczęśliwej wieczności.

Cóż dalej. Ubiorą trupa w koszulę, pokazując, że więcej na tamten świat z sobą bierze, aniżeli na ten świat przyniósł z sobą.

Wrzucą potem w dół, aby nie śmierdział żywym; zadzwonią we dzwony, pokój trociczkami wykurzą, a sami do sukcesyi jak do Herapu.

Więc ja Panie uprzedzając, wołam do Ciebie, nie żebym nie umierał, bo to nie można; ale żebym umierał w Tobie, z dostateczną ufnością i skruchą.

Niechaj skończę, końcem pobożnych; i niech umieram śmiercią owych, którzy w Panu umierają.

Przebij wprzód ciało moje bojaźnią sądów, abym się raczej lękał widzieć Cię sprawiedliwego, niż potem doświadczać karzącego.

Wolę że mię z pomocą Twoją by i bojaźń przywiedzie do pokuty, niżby w grzechach zatwardziałego, nieprzyjaciel miał przywodzić do rozpaczy.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, etc.

Psalm XVIII

Salvum me fac Domine, quoniam defecit sanctus.

Ps. 11

Na miejscu sprawiedliwości nieszczerość i obłuda

Wybaw mię Panie, boć już niemasz świętego i mało prawdy zostało między syny ludzkimi.

Marne rzeczy mówią każdy do bliźniego swego, przez wargi zdradliwe dwojakiem sercem mówią.

Jednem praktykują sprawy przeciwko słuszności; drugiem gdy na migi lub skinienia dają hasło, do podźwignienia niesprawiedliwej.

Jak na weselach oddają nowożeńcom upominki, i owszem, bardziej się tu z nimi co żywo do sądu ciśnie.

Których nietylko sędziemu brać surowo Bóg zakazuje; ale też i wykonana przysięga, wszelakim sposobem zabrania.

Podarunki, czy upominki, które wywracają słowa sprawiedliwych, i najbystrzejszemu wzrokowi niespędzone bielmo na oczy przywodzą.

Więcej ważą u nich dowody z Miechowity, albo z florenckiego Dantes, niżeli cały kodeks i obszerne pandekty Justyniana.

Spytajże skażonego, jeśli się to godzi? Na spowiednika złoży, który mu przysięgę nie według litery, z uwolnieniem sumnienia tłomaczyć kazał.

Poprawi potem, że od tego brać nie będę, który nie da, ale kto chętnie ofiaruje, gardzić się nie godzi.

Albo też swoją alleguje potrzebę, która i prawo łamie, i bliźniego ratunek w niepodobnej sprawie, podawszy mu rękę.

Ale niechaj zatraci Pan wszelkie usta zdradliwe, a język nadaremno imie boskie biorący, niechaj do podniebienia przyschnie krzywoprzysięzcy.

Niech dom jego jak źdźbło od ognia spłonie, a zbiory jak tłustość roztopiona w kagankach, zniszczeje.

Dla nędzy utrapionych i dla wzdychania ubogich, teraz powstanę, mówi Pan.

Któremu niech będzie cześć i chwała, że nas zachowa, i będzie strzegł od rodzaju tego na wieki.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, etc.

Psalm XIX

Beatus qui intelligit super egentum.

Ps. 40

Ponęta do miłosierdzia nad ubogim i utrapionym

Błogosławiony, który ma baczenie na potrzebnego i ubogiego, w dzień zły wybawi go Pan.

Pan go wspomoże na łożu niemocy jego, i wszystkę pościel przewróci w chorobie.

Chwała i bogactwa w domu jego osiędą, kiedy on w niedostatku, żebraka z próżnemi rękami nie wypchnie. Pan go za to dziedzictwem chwały udaruje.

Bo nie lepiejż potrzebnych tą mamoną nieprawości ratować, niż ją zakopując, zostawić wypatrzony skarb w korzyść złodziejowi.

Odważ część, abyś czynił jałmużnę, a prędzej się zbogacisz, niż siedząc na złota milionach.

Nie odwracaj ręki od żebraka, a Pan też nie odwróci od ciebie oblicza swego, gdy Go o co prosić będziesz.

Nie tak zdrowa dryakiew z rozmaitych gadzin zgotowana; jako jałmużna, kiedy ją miłość przeciw bliźniemu z mamony dystyluje.

Ona okupuje od grzechu, pożądliwość gasi, ufność ku Bogu mnoży, ona od śmierci broni i hamuje duszę, żeby nie szła w ciemności.

Szczęśliwy halerzu w imie boże dany, nieprzepłacony zimnej wody kubku, za który królestwa wiecznego dostanie.

Nic pewniejszego, jeno miłosiernemu miłosierdzie; a kto kawałka chleba mendykowi żałował, ten z bogaczem krople wody będzie żebrał u Łazarza.

Szczodrym bądź nad osobą politowania godną, a umocnisz sobie twierdzę w dzień wszelakiego ucisku.

Nie zuboży jałmużna, bo kto ją daje, bogatszym; nie schudzi, bo miłosiernego tuczy; nie wyniszczy, bo i owszem napełnia dającego szpiklerze.

Widziałem w stoku wody strumień, i pomyśliłem, że to jest podobieństwo jałmużny, którą kto daje potrzebnemu; ona też wzajem czyni, żeby nie był dający potrzebnym.

A jak niewiem zkąd w źródle wody dostaje; tak się i dziwuję, że z źródła wszyscy czerpią, a strumień z niego niezmniejszony płynie.

Obacz miłosiernych, jako ubogich żywiąc, samego mają Boga stołownikiem; a na szpitale łaskawym, jawnie niebo przysparza substancyi.

A nietylko jałmużna przyczynia dostatków, ale też i w potrzebie wojennej stanie za tarczą, w zwarciu się z nieprzyjacioły.

U kogo serce do litości nad ubogim twarde, ten niech się nie spodziewa miłosierdzia z nieba, którego umykał bliźniemu na ziemi.

I zakończy żywot na workach swych mizernie, a zbiory jego draganiska podłe i insza kuchenna gawiedź, rozszarpie.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, jako była na początku, tak i teraz, i na wieki wieków, Amen.

Psalm XX

Laudate pueri Dominum.

Ps. 112

Dzięka prywatna za dobrodziejstwa boskie

Chwalcie dzieci Pana, chwalcie imie pańskie.

Błogosławcie słudzy Najwyższego, wielbij i ty drobna dziatwo niepojętego Pana w dobroci.

Który z ust niemowlątek i ssących zgotował sobie chwałę, a najprzyjemniejsze ma pienie w niewinności.

Nuż i ty domaku nieustannym zemną wołaj głosem: niech będzie imie pańskie błogosławione na wieki!

Od wschodu słońca, aż na zachód jego, chwalebny Bóg i cudownym w mocy ręki swojej.

Który czyni, iż niepłodna z brzemieniem chodzi, a dawszy syna, zdesperowaną matkę nabawi pociechy.

Kiedy chce Pan, znosi z bezpotomnego sromotę niepłodności; a gdy mu się podoba, dopuszcza na wielu dzieci ojca sieroctwo.

Choć utrapi expektatywą długo czekanego płodu, ale litując, nagrodzi błogosławieństwem, że powiwszy syna, rozśmieje się Sara w starości.

Czego i ja doznawszy, za ten kawałek pociechy dziękujęć Boże mój, i upadłszy sercem uniżonem, wielbię imie Twoje święte.

Ty Panie uczyń z prostaka dowcipnego: aby umiał obierać dobre, a chronić się złego.

Ty uczerstw rozum, i siłę, zwłaszcza wlawszy w serce młode bojaźń Twoją, która jest początkiem mądrości.

Nie umykajże mój Panie dozornej opieki Twojej, ratując go, a łaska pobudzająca do dobrego, niechaj będzie z nim zawsze.

Bo któż Tobie podobny Panie Boże nasz, który mieszkasz na wysokości, a przecie na niskie rzeczy wzglądasz, na niebie i na ziemi.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu. Jako była na początku, tak i teraz i zawsze, i na wieki wieków, Amen.

Psalm XXI

Confitebor Tibi Domine in toto corde meo.

Psal. 9

Przy pokazaniu się komety albo miotły ognistej in anno 1680

Wyznawam o Boże w pokornem sercu przedziwne Imie Twoje, rozmyślając w cudownych, a rozumowi niepojętych dziełach Twoich.

Gdzie pojrzę, gdzie się obrócę, wszędzieś obecnym jest, a nietylko miejsce na którem stoję, ale i oddech który tchnę, od Ciebie być przyznawan.

Patrzę wzgórę; aż nieba opowiadają chwałę i znają Cię być stwórcą empirejskich sfer kołowrotu.

Pojrzęli po ziemi, albo się na bezdenne morze zapatruję; aż Ty sypiesz granice królestwom, dajesz prawa narodom, i nieutrzymane wód morskich wały, wędzidłem mandatów Twoich kiełznasz.

Twoją chwałę i wszechmocność, opowiada bezrozumne stworzenie; dopieroż którycheś na obraz Twój stworzył, wielbić Cię mają ludzie.

Tyć tego o Stwórco nie potrzebujesz, ale przecie wdzięcznym być nie wadzi.

Któż określi nieogarnioną moc? kto wyrazi nieoszacowaną dobroć? i nad niebiosa wyniesione miłosierdzie Twoje?

Gdyśmy obrazili majestat Twój, karania godnych osądziłeś; nie chciałeś jednak skwapliwie karać, w zapalczywości gniewu Twego.

Napominałeś przez proroki, wyrzucałeś na oczy przez kaznodzieje, w ostatku jawne na niebie wystawiłeś następującej kary pogróżki:

Gore na podmiesięcznych sferach zapalona gniewu Twego pochodnia, i nigdy królestwom bez uszczerbku nie świecący kometa.

Obłoki wydały z siebie już niewilgotną rosę, ale krwawym deszczem ziemię skropiło niebo.

Trzęsła się, gdzie niezwyczaj, ziemia; i kagańce niebieskie światła swoje kryły; następującą przeznaczając rzeczy podmiesięcznych waryacją.

Zkądże Panie te niezwykłe cuda, i w nadpowietrznych rzeczach dziwowiska: jeno od Ciebie ojcowskie do nawrócenie przestrogi.

Ty któryś na ścianie napisał Baltazowi przyszłego upadku oznajmienie; tymże palcem, ognisty wyraziłeś charakter.

Na zgubę jednym, w upamiętanie drugim, a wszystkim, aby widzieli iż Bóg stwórca, panuje narodom, i stanowi królestwom granice.

Któż podobny Panu, Panu i Bogu naszemu? w którym wszelkie stworzenie jest, rusza się i żyje.

Zaprawdę wielki Pan, sam cuda czyniący; a ten Bóg monarcha wszystkiego, stwórca nieba i ziemi.

Skruszy ramię grzesznika, i złośnika, i obrzydliwą wyniosłość poniży.

Uczyni sprawiedliwość sierocie i uciśnionemu, i rozkaże aby się więcej pyszny nie wielmożył na ziemi.

Któremu w dobroci niepojętemu, w miłosierdziu nieprzebranemu, w karaniu nieskwapliwemu, a w Trójcy ś. jedynemu; niech będzie cześć i chwała od wszelkiego stworzenia na wieki, Amen.

Psalm XXII

Domine in virlute tua laetabitur rex.

Psal. 20

Na wyjezdnem pod Wiedeń najjaśniejszemu Janowi Trzeciemu, królowi polskiemu, panu miłościwemu

Panie w mocy Twojej rozweseli się król, a w dziełach wybawienia Twego, wielką mu dasz do radości przyczynę.

Oto bochater do boku przypasuje miecz, aby wojował za Imie Twoje; bierze herbowną tarczę, aby odprawiał wojny pańskie.

Już na dzielny koń wsiada, i na rączym pegazie puszcza się w drogę; daj Panie rycerzowi Chrystusowemu szczęśliwe wszędzie powodzenie.

Przyjmij żądanie serca jego, które do Ciebie z góry upodobany wypuścił, i nie racz mu odmawiać o co Cię prosił przed obrazem matki Twojej.

Boś go uprzedził natchnieniem, aby upadłe dźwigał chrześciaństwo; dajże mu i dalej moc dokazowania skutkiem, któryś wzniecił dobrą wolą, ratowania w umyśle.

Kiedy zdrowie i żywot za bracią swą niesie, przyjmijże Panie ofiarę tę, a uprzedź go w błogosławieństwie.

Oto bowiem bestya, która z nieba gwiazdy zmyka, na lud Twój paszczękę rozdarła; pomóż mu o Boże, aby tak wielogłowę hydrę, ręka jego stłumiła.

Już bowiem czterdzieści dni blisko, jako ten Goliat wyzywa lud boży na rękę, a nie obrał się nikt, ktoby się oparł najezdnikowi.

Pierworodny Eliab milczy, ale i drudzy poniemieli; poszczęść panie Dawida, że ugodzi kamieniem w czoło tego zuchwalca.

Bo on w Tobie, i w mocy Twojej ma nadzieję, o Najwyższy! Niechże przez ten instrument prawica Twoja zgładzi narody, które Cię w nienawiści mają.

Który najsłodszego Imienia Jezus, językiem nie wzywa; ten od szabli wojującego króla, niechaj starty będzie.

Umocnijże Panie zastępów ręce jego, i drogę do boju idącego prostuj; a przystawiony anioł niech w niebezpieczeństwie, mocnym puklerzem piersi jego zakłada.

Pójdźże szczęśliwie królu w mocy Boga zastępów, który w ognistym słupie przed tobą pójdzie, we dnie i w nocy.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi S. etc.

Psalm XXIII

Exaudiat te Dominus in die tribulationis.

Psal. 19

Za wyjeżdżającym panem ludu pospolitego votum

Niech cię wysłucha królu Bóg, w dzień starcia się z nieprzyjacielem, niech ci tarczą przeciwko poganinowi będzie, Imie Boga Jakóbowego.

Niech ci ześle Pan na pomoc półki anielskie, a z ognistym Serafin mieczem, niechaj poprzedza oblicze twoje.

Pan na wysokość gór, niechaj poprowadzi jako jelenie nogi twoje; abyś widział oczyma obozy bisurmańskie, materyą zwycięstwa.

Tam się przypatrzysz upstrzonym namiotom, daleko rozwleczonym, które nietylko stolicę cesarską Wiedeń, ale i północnych rzek księżnę Dunaj, szeroko otaczają.

Ono jako ognie gęsto się po przestronnych majdanach błyszczą, mnóstwem swoim przeciwiając się liczbie gwiazd na firmamencie.

Jako grzmi ziemia, i po bliskich lasach echo się rozlega, od huku nieznośnego dział, do miasta zdesperowanego bijących.

Widać z wież i blanków powywieszane chorągwie; widzieć i wyciągnione oblężeńców ręce, nieodwłocznego żebrzących od ciebie ratunku.

Następuj szczęśliwie, wojuj mężnie, o królu; i wszelką radę twoję, niech Pan Bóg zastępów mocą swoją utwierdza.

A my rozweselimy się za wybawieniem przyjaciół z ostatniego niebezpieczeństwa; i dla Imienia pańskiego walcząc, nademdloną wskrzesimy reputacyą.

Wypełnijże Panie żądanie króla naszego, i przyjmij vota jego; abyśmy wielbiąc Cię przyznawali, iż Pan wywyższył pomazańca swego.

I pokazał na oko, że i największym monarchom sąsiedzka przyjaźń potrzebna; i zgoda chrześciańska, potędze bisurmanów wytrzymać może.

Niechajże tedy jedni w ciężkich armatą wozach, drudzy w mnóstwie bystrych koni ufają; król zaś nasz w Imieniu boskiem dokazować będzie.

Przed którym pohańców mnóstwo jedno od miecza polęże: a drugich pyszne zruciwszy zawoje, w pętach na tryumf poprowadzą.

A my sprawiedliwego Elohim, wywyższać będziem na wieki; i dziękować, że cudze zdrowie ratując, i swoje poniekąd zaszczycimy.

Zachowajże Panie przy nabytej sławie króla o wiarę wojującego, i niech mi nie ujmuje tego wieńca zazdrość, który sobie łaską Twą a cnotą swoją u spółwiernych wysłużył.

Która ratowanej Europy przysługę jeżeli nienawiść przytlumić zechce, do samego nieprzyjaciela apelujemy, aby dał światectwo cnocie.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Ś. etc.

Psalm XXIV

Venite exultemus Domino.

Psal. 94

Pamiątka odsieczy Wiedniowi danej R. P. 1683 dnia 13 Septembra

Pójdźcie radujmy się Panu, śpiewajmy Bogu zbawicielowi naszemu, uprzedźmy oblicze Jego z dziękczynieniem, a przez pieśni i hymny, wychwalajmy niewysłowioną dobrotliwość Jego.

Albowiem Pan jest Bóg wielki, który czyni wszystko z niczego; i król możny, który z ostatniej toni zgubionych wyratować może.

Ten cię zdesperowany Wiedniu wydrze z ręki olbrzyma, za gardło cię trzymającego; i zrazi krwawą bestyą, paszczekę na cię rozdzierającą.

Który Konstantyna upewnił w znaku krzyża o zwycięstwie; ten i tobie pewno hasło daje, że w tymże znaku prędkiego dostąpisz wybawienia.

Podnieś oczy twoje na góry, a tam ujrzysz gęste chorągwie, z tem znamieniem w posiłek ci idące.

Rzuć wzrokiem ile można na niebotyczne drzewami okryte skały; z których wielkim pędem wylatują mężni orłowie, na wybawienie twoje.

Już, już Kara Mustafa, libickiego lwa szczenie, zajrzawszy krzyża, trwożyć sobą poczyna; i ono Lucyperowej pełne pychy serce, zbierać każe namioty.

Już odjął świetną od zawoju forgę; czy że się w drogę gotuje, czy głowę ułatwiając, po którą niezadługo stambulskie emiry przyjdą.

Baszów i bellerbejów hucznych tchórz obleciał; co żywo w drogę, gdy już ciężkie bazary, w srogiem zamieszaniu nazad uchodzą.

Działa i kartany ich nie huczą, ale wyją, a wyrzucona minami ziemia, na nichże leci, chcąc pogrześć jeszcze żyjących.

Więc co wskok oblężeńcy pójdźcie, i upadajcie przed tronem Najwyższego; dziękujcie Panu który was stworzył, i wielbijcie Go który wam teraz powtórnie daje zbawienie.

Dziś jeno głos odsiecz niosących usłyszycie, nie zatwardzajcie serc waszych bojaźnią; ale wdzięczni ratunku do nieba ręce podnoście.

Wypadajcie młodsi, i kto broń w ręku uniesie, na zdjęte strachem nieprzyjacioły; a wy starcy i z niebitną gawiedzią, po blankach murów tryumfalny hymn zaczynajcie.

I uczyńcie okrzyk wesoły, jako po wygranej bitwie, i niech publicznej radości ogniami, Stefanowa wieża rozjaśnieje.

Tak jako czasu Solimanowego od Wiednia odwrotu, gdzie ojcowie wasi doznali pomocy Pana zastępów.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Ś. etc.

Psalm XXV

Exyrgat Deus et dissipentur inimici ejus

Psal. 67

Na wstępny bój wójsk chrześciańskich z Turczynem

Niech powstanie Bóg, a rozproszą się niezrzyjaciele Jego; niech uciekają przed Nim, którzy Go nienawidzą.

Jako silny wiatr piaski rozwiewa, albo jako wosk od ognia topnieje; tak niechaj się wniwecz obrócą przeciwnicy Izraela prawowiernego.

Tak ci co krew jego w nienawiści mają, jako i którzy dobrego prowadzenia braci swojej zazdroszczą.

Których zjadła nienawiść suszy, żeby woleli widzieć przeważających poganów, niż wiernego ludu tryumfy.

Ale nie ucieszy się obłuda, ani się powiedzie prezumcyi; która jako pierwszego nie cierpi, tak ani równego mieć nie chce.

A wyprawnego serca śpiewajcie psalm Bogu; i między alarmem rycerskim, dajcie chwałę temu, który wstąpił na zachód, a Pan jest Imie jego.

Radujcie się wierni, mając Boga sierót ojca, i łaskawego sędziego wdów; trwożącego nieprzyjaciół, i konfundującego zazdrosnych.

Gotowy jest Pan, złamać łuk bisurmański i pokruszyć potęgę jego; i powrzucać w ogień armaty znamieniem miesiąca piętnowane.

On wywiedzie z ciężkiej niewoli jęczące więźnie: i zwiedzionym poturnakom da się obaczyć, którzy chrzest wodny, brzydką obrzeską zakrwawili.

Teraz wychodź Panie przed ludem Twoim, tak jakoś niegdy był na puszczy Izraelowi przewodnikiem.

Zatrząśnij okręgiem ziemi pod niemi, i strzałami piorunów uskrom harde dziewiesiły, którzy na wojnie wszystkę pokładają w szczęściu sprawiedliwość.

Okurz ogniem gniewu Twojego naród wszeteczny, który ma za wspaniałe dzieło, gaurom wiary nie dotrzymywać.

O jako piękna rzecz, widzieć jednego kościoła lud pod znakiem krzyża zgodnie wojujący, i patrzeć że mieszkają jednych obyczajów bracia w domu pańskim.

Jako arcychwalebna, sercem i ręką tłumić niewolniczej Agary plemie; które się dobrego Izraela krwi, nigdy nasycić nie może.

Patrz jakie postępowanie chrześciańskich hufców do boju, postępowanie prawie samego Boga zgodę kochającego, i w zjednomyślności mającego upodobania.

Lewą rękę w szyku rzesza Teutonów otrzymała, aby bliższa była serca Wiedeń ratować, uwalniając gniazdo orła dwugłownego.

Po prawej stronie rozciągnął konny Sarmata, ochotne pod białym orłem chorągwie, z któremi lekki wiatr igrając, w sam ich majdan pogański popędza.

W najcelnych pułkach, stanął koronat szablą groźny, który jako mądrze berłem, tak mężnie w boju władnie żelazem.

Więc że poganin szablą zawojował tak wiele prowincyi chrześciańskiej; takowąż bronią, trzeba było zawojowane odbierać.

Godny piramid dla wiecznej pamiątki widoku, jako pierwszy na szańce Jan III zdrowie dla wiary niesie, w którego zdrowiu było zdrowie całej Europy.

Przy nim i Beniamin młodziuchny w też tropy idzie, i mężnego ojca trybem, na obławy wojenne, bark i niedoszłe pazury wprawuje.

Znamienite potem książęta Alemanom swoim przodkowały, Saxon i Lotaryng, i stały w wierze Bawarczyk.

Po drugiej stronie szli w sprawie hetmani polscy, okazali urodą, ale daleko więcej męztwem zaleceni: Jabłonowski z Sieniawskim.

Na zejściu Briarens storęki siły swe dzieli, jednymi miasto oblężone trapi, drugimi wstępnym bojem chrześcianom pole daje.

A jak dwie chmury zwarte, grzmotami strasznemi ziemi grożą, i pioruny strzelają; tak i tam całe hemisferyum burzliwa wrzawa zamięsza.

Teraz Panie posiłkuj mocą Twoją; niechaj z nami będzie; ukrzep ręce i przywiedź do skutku oczekiwania nasze.

Pogrom zwierze trzcinne, i rozpędź zgromadzenie byków między krowami; a parchowaty kozieł rozczosnąwszy kopyto, niechaj nam dalej pozorem straszny nie będzie.

Rozprósz naród który się wojną tuczy, posyp sola łakomą pijawkę, co się chciwie krwi naszej opiła.

Niech zagrzmi znowu w Egipcie wielowładna ręka Twoja; a zaraz Pers i Murzyn, i odległa China poda ręce swoje Bogu.

Dziwny jest Bóg w mocy Swojej, Bóg izraelski; ten da moc i siłę ludowi swemu; niech będzie Bóg błogosławiony.

Któremu w Trójcy świętej jedynemu, cześć i chwała po wszystkie wieki wieków, Amen.

Psalm XXVI

Deus auribus nostris audivimus.

Psal. 43

Pienie wdzięczności za zwycięstwo wiedeńskie

Boże, cośmy uszyma naszemi słyszeli, co nam ojcowie nasi powiadali; tego się teraz oczy ludu Twego z pociechą napatrzyły.

Dzieło mocy Twej, któreś za dni ich uczynił z Faraonem; toż i teraz nieskrócona w cudach, ani osłabiała w potędze, wykonała ręka Twoja.

Ręka Twoja Panie nie ludzka pogany starła; przed Nią pyszny Assur sromotnie uciekał, który w hardości serca, na zgubę naszą przyszedł.

Z nim gruby Edomczyk w lot bieżał; a oto strachem zjęci, z bystrego Dunaju wodami na wyścigi lecieli.

Nie obejrzał się Part, który w odwodzie potyczkę daje; ani bisurmanin wspomniał, że się wnukiem bożym nazywa.

Wydarł miecze z rąk ich zwycięzca, w Imieniu Twojem silniejszy; prysnęły łuki, i strzały z kołczana rozsypały się po ziemi.

Patrzało na hardość ich wschodzące słońce; a toź na odwieczerzu widziało sromotnie rozgromionych.

Wstydził się miesiąc piętna swego; ażeby sromotę zakrył, niechciał świecić w nocy uciekającym.

Nie pomógł w trwodze fałszywy prorok; ani częste umywanie nie oczyściło wszetecznych z grzechu.

Leżeli w polu jako bycy tłuści po rzezi; a plugawe ścierwy kazał zwycięzca ziemią nakryć, z politowania.

Jeńcy w zatrzymaniu żywi zostali; a miecz po zwycięztwie ochłodnął w pochwy włożony.

Tyś tak kazał Panie Boże nasz cuda czyniący; aby którzy po cudze zdrowie przyszli, swojem nałożyli.

Aby chleb od gęby niewinnym wydzierający, nie pożyli go, a słabszy z mocniejszego zagarnął łupy.

Mało trzy dni było do zbierania korzyści. Brali nietylko żołnierze odbieżane dostatki, ale i dzieci mało z pospolitym gminem.

One pyszne w Sydonie, czy w Dyarbecie złotem tkane namioty, odbieżane, stały jako buda w sadzie, w której jabłek pilnowano.

Konie ich posiadał mocniejszy, dzidy ich o nichże skruszył, i kulami do grzbietu uciekających strzelał.

Przepadli wszyscy purpuraci ich, którzy mówili: posiądźmy ziemię chrześciańską.

Zginął wezyr niemęzko powrozem uduszony; a onemu kościołów pańskich burzycielowi, niedługo w skronie młotem Jachel gwóźdź wbiła.

I stało się im tak jako Madyanitom: i jako Jabinowi u rzeki Cisson.

Położyłeś ich Panie jako koło na odwrocie, i jako źdźbło przed wiatrem, tak pyszni zniknęli.

Jako ogień, który pali lasy nikomu nie przepuszczając; tak napełniona jest twarz ich sromota.

Ztąd niech poznają, że Pan Imie twoje, o Jehowa! boś się wielmożnie wsławił, konia i jeźdźca wrzuciwszy w morze.

Tenci jest Pan, którego wielbić trzeba; Bóg ojców naszych, którego wywyższać będziem.

Pan jako mąż waleczny, tryumfujący, Imie Jego, przed którym wojska i wozy Faraonowe W czerwonem morzu na dnie zostali.

Prawica twoja Panie za nas wojowała; ręka twoja Najwyższy nieprzyjaciół zbiła; a w mocy twojej, o Wszechmocny! poraziłeś przeciwniki nasze.

Któż podobny tobie między mocarzami Panie? tak wielmożny w potędze, jako straszny i chwalebny i czyniący dziwy?

Nie nam tedy Panie podłemu gminowi, ale Imieniowi Twemu świętemu, które cudowne jest, niech będzie od nas chwała, wdzięczność i poszanowanie na nieprzeżyte wieki. Amen.

Psalm XXVII

Dixi custodiam vias meas.

Ps. 38

Na rewolucye państw w klimakterykach

Rzekłem: będę strzegł dróg od wieku przeznaczonych, abym nie zgrzeszył językiem, pytając się o sekretach nieba.

Założę straż ustom moim, i na wargach położę palec, aby nie ważyły pytać: długo jeszcze ten świat postoi?

Nie ludzka rzecz w tę głębinę z myślą zachodzić: albo w niezbadane rozumowi ciekawości wdawać się.

Bowiem skrytości te zatajone ludziom; a wiadomość przyszłych rzeczy, zostawił sobie Ojciec niebieski.

Wyroki królestw w górnym konsystorzu głęboko utajone zostają: a jakiego losu państwom spodziewać się, nikt nie zgadnie, aż fata kostkę urzucą.

Niech się darmo tą dwornością nie uwodzi serce, bo jeżeli człowiek szczególny, sam końca swego nie wie; dopieroż jako lichy idyota ma dociec naznaczonego peryodu.

Boś Ty Panie zakrył to od mędrców: jednak inszym sposobem objawiłeś maluśkim, niedościgłe opatrzności Swojej sekreta.

Darmo się o tem u etruskich Augurów badać; ani tego chaldejscy minucyarze nie zgadną.

Oto Pan rozpostarł państw upadnionych regestra: aby się drugie postrzegały, jako się cudzem nieszczęściem karząc, własnego upadku ustrzedz mogą.

Niech uważy kto chce, co się w cetnie i w lichu zawiera; bo gdy siódmy liczby obrót przychodzi, rzadko w podmiesięcznych rzeczach bez odmiany.

Doskonałe dwa tuzy, z niedoskonałością półtora walczą; a dwa razy trzy, z jednością zmięszane, zakrytą mocą dokazują.

Bo patrz na jednego dzieciucha, jako w siedm lat zęby roni; w drugich zarasta, potem mężnieje, i po tych stopniach idąc, do punktu naznaczonego ciągnie.

A jako w pierwszych gradusach rósł i przychodził do doskonałości; tak w następujących wiek spędziwszy, już nie inszy progres, tylko do dołu.

Dopieroż w monarchiach snadno obaczyć, te siódmego karbu rewolucye i niepohybne za czasem w państwach odmiany.

Rzym pod królmi dzieckiem, pod konsulami zmężniał, pod cesarze przyszedłszy starzał, gdy się onej wolności pierzyć przyszło.

Nieboż winno, czyli wyroki? albo natury stworzonych rzeczy skazitelność? Bynajmniej, pycha i upór, złe rady i zbytek, fakcye i prywaty tak kwitnące państwa zrujnowały.

Kto historye czyta, niech czas porachuje; uzna że po siódmej lat setni, ona jedynowładna całego świata pani słabieć poczęła.

Porachuj się i ty ojczyzną z sobą. Od pierwszej koronowanej głowy, siedmiu wieków dzieciznę pędząc, co cię też w tej siódmej wypełnionego klimakteru setni czekać może.

Niech w dobrą godzinę przemówię, żeby się jeno ta wolność złem używaniem nie wysiliła, a zbytki górę, wziąwszy, praw i ustaw dawnych nie odmieniły.

Bo widząc że one staropolskie cnoty w zapomnienie idą: jako tuszyć mam, że z odmianą obyczajów, zostają i prawa.

W Atenach odmieniona u lutni strona, złym była znakiem; dopieroż u nas, kiedy chwalebnych przodków naszych zwyczajów odbiegamy.

Niewidać teraz w uczciwym i dobrej reputacyi kochania: starania o dobro pospolite nie pytaj, kiedy prywaty popłacają.

Służba żołnierska w niwczem, i przystojne młodzi ćwiczenie; bo niemasz prynuki i podobieństwa, żeby komu starostwo dano nagradzając zasługi.

A co przedtem mówiono, że więcej skrzypek na smyczek, prządka na wrzeciono, niż husarz na kopią weźmie; to teraz słuszniej rzec, że więcej mający za pieniądze kupi, niż odważny żołnierz krew lejący wysłuży.

Jest i więcej przyczyn, które państwom odmiany przynoszą; ale Polsce dosyć postrzedz się i warować tego, co jej szkodzi.

Tymczasem błagać majestat Najwyższego żebrząc łaski; aby ten głównego klimakteru obrót, nie był w odmianę, ale w pomnożenie.

Zwłaszcza pod panowaniem najjaśniejszego Jana III, który jest człowiekiem od Boga posłanym, aby nademdloną dźwignął Sarmacyą.

Bo któreż może być oczekiwanie nasze, jeżeli nie z Nieba. Pan nas z małych początków wywiódł, Pan ma i dalszą naszą w dozorze swym exystencyą.

Od ręki Jego dla nieprawości naszych osłabieni: od Tejże za upamiętaniem podźwignieni, pierwszą rzeźwość i ozdobę odbierzem.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu. Jako była na początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.

Psalm XXVIII

Dilexi quoniam exaudiet Dominus.

Ps. 114

Za domowe dobrodziejstwo dzięka

Ukochałem, iż wysłuchał Pan głos płaczu mego: i nie odwrócił oblicza Swego przed żebrzącym.

I nakłonił ucha Swego ku mnie, a suplikę uniżonego miłościwie przyjąwszy, dał o com Go pokornie żądał.

Albowiem ogarnęły mię były zewsząd dolegliwości; a dla ciężkiego utrapienia w żalu miary nie miałem.

Gdy mi odjęta była połowica dusze mojej, i wszystkie ozdoby życia i fortun z głowy mojej spadły.

Nie wiedziałem, w takiej przygodzie gdzie się obrócić, a przez zmięszanie zmysłów zewnętrznych, zapomniałem o lekarstwie z nieba.

Aż ci mi niekiedy dobry przyjaciel powie: Zdaj na Pana żądanie twoje, a On cię pocieszy.

Jenom pomyślił, westchnął i wymówił, aż zaraz z nieba pomoc; gdyż Bóg nasz dobry i Pan wielce litościwy.

Szczodra ręka Jego sypie dobrodziejstwa na niegodnych i niewdzięcznych, a często i na niewiadomych.

Niechce dać człowiek, albo nie umie, albo się datkiem zubożyć boi; Bóg zaś jako morze, i małe i wielkie rzeki napełnia, wodami łask nieprzebranych.

Dziwna tego Pana szczodroto! który mając wszystko, tak siłę daje, a dawszy siłę, i sam się dał ludziom na zbawienie w przydatku.

Doznałem, wyznawam, uniżyłem się; a Pan mi dobrze czynił, nie patrzając na podłość moję żem niegodny, ale na wszechmocność Swoję, iże jest dobroczynny.

Bo zrzuciwszy zemnie wór utrapienia, odział mię płaszczem weselnym, i nagrodziwszy stratę, osuszył oczy moje od płaczu.

Dawszy mi ratunek podobny, dał hamulec w upadku i podźwignienie, a tak wyrwał duszę moję od śmierci.

Udzieliwszy łaskę do podparcia w przygodzie, dał warunek nogom od usterku, majestat wieczny obrażającego.

Za tę tedy łaskę, Panu z niskiem upadnieniem dziękuję, dziękuję za nagrodę utraty, a oraz i w pewnej nadziei zostaję, że mu się podobać będę w krainie żyjących.

Chwała Ojcu etc.

Psalm XXIX

Dixit insipiens in corde suo, non est Deus.

Ps. 13

Sumnienie tysiąc świadków

Rzekł głupiec w sercu swojem: Niemasz Boga.

Usadził się syn ciemności niezgaszone światło zatłumić, a przewrotna fantazya nie chce znać nad sobą zwierzchności.

Ale im bardziej niezbożnik tego wnętrznego robaka morzy; tem bardziej nieuśpiona gadzina wewnątrz gryzie i tyranizuje.

Kto tem światłem? Bóg, o którym zatrzeć pamięć ateista usiłuje, chcąc się ubezpieczyć od należytej występków kary.

Kto tym robakiem? Sumnienie, które z jednę od złego odwodzi, z drugą stronę pokazuje, że winnemu nie być bez chłosty.

Cóż to jest sumnienie? Mieszkanie jedno z wierzchu ciemne, zewnątrz jasne, w której bez okien wszystko widać; choć bez drzwi, pełno przychodzących i odchodzących.

W tem mieszkaniu dobrem, dobra i ulubiona ojczyzna; przeciwnym sposobem, złym złe i uprzykrzone mieszkanie.

Sumnienie jest: pamiętne książki od natury każdemu dane, w które przeszłe sprawy wpisano, teraźniejsze wpisują, przyszłe wpisywać będą.

Sumnienie, jest prawo rozumu wolą naszą rządzące, które występną karci, niedbałą napomina, upiorną kłopoce, upadłą sądzi i karze.

A lubo niebiosa opowiadają chwałę bożą, i ziemia zna Stwórcę swego; szczególnie jednak i osobliwie to prawo rozumu dowodzi, że jest Pan nieogarnionego majestatu.

Jest Elohim, sędzia, dobrym łaskawy, złym straszny; którego niezbożnik widzieć nie chce, aby trwożliwe ubezpieczył sumnienie.

I ztąd pospowało się co żywo w drogach swoich i prawidła cnót odstąpiło; i niemasz ktoby czynił dobrze, niemasz aż do jednego.

Potentaci poszli za złotem, które usprawiedliwia, więcej ważąc depozyta w skarbcach, niż chwałę Boga, dającego bogactwa.

Córki syońskie przyczyniają w sercu wyniosłości, a nowy Babel na głowie stawiając, chcą, żeby nie na ołtarz pański, ale na nie patrzano.

Cześć w Izraelu Bogu upodobana: Lewitowie przy obrzędach w świątyni drzymią; a zatem i Filistyn przemaga, i pod prałatami krzesło trzeszczy.

Rada i senat, cymbał głośny i spiża brzęcząca, kształtują wota, żeby ich słyszano; mówią, żeby swoje przewieść; kontrowertują, żeby co wytargować.

Rycerstwo znikczemniało, męża walecznego nie pytaj; a żołnierz pod dachem siedząc, jakby nie słyszał płaczu, w niewolą zabranego pospólstwa.

Masz Boga w sercu, kto sfałszował monetę? kto podatki nienależycie zabiera? i tą krwią z ubogich wyciśnioną, siebie i dom swój bogaci.

Po miastach lusztyk ustawiczny i stroje zbyteczne, a pospólstwo drą aż do czopa, żeby były zbytkom nakłady.

Widzi to wszystko przezornem okiem Pan z nieba, i w najgłębsze serce skrytości wgląda, jeżeli też kto jest prawdziwie szukający Boga.

Porachujmy się z sobą, przyznać musimy, żeśmy wszyscy odstąpili zakonu, i niemasz ktoby dobrze czynił, niemasz aż do jednego.

Jeżeli też pochlebiać sobie chcemy, zawiedziemy się; bo sumnienie jako w pugilares pokaże każdemu, co to jest odwrócić się od Stwórcy, a obrócić się za rzeczą stworzoną.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi ś. etc.

Psalm XXX

Ecce quam bonum et quam jucundum.

Ps. 132

Cesarza jego mości z królem jego mością polskim powitanie

Oto jak dobra i jako wdzięczna rzecz jest, mieszkać braci społem.

Któraż fortuna by najobfitsza, tak ucieszy, jako poufały przyjaciel, w szczęściu przytomny, w przygodzie nieodstępny.

Któreż tak zamożyste bogactwa, jako wierny towarzysz? z którego w pomyślnem powodzeniu ozdoba, a w przeciwnem ratunek.

Nie sobie bowiem, nie sobie samemu, ale bliźniemu gwoli Pan Bóg człowieka stworzył.

I dał mu ręce, aby jedna drugiej pomocna była; uczynił mu nogi, aby gdy się jedna pośliznie, wspierając się na drugiej, mógł upadku uchronić.

A kiedyż słuszniej ręka rękę ratować, albo raczej ręka głowę w niebezpieczeństwie założyć mogła, jak teraz, kiedy żarłok państw Turczyn, wszystkie siły na pochłonienie ostatka ruszył Europy.

Teraz Witezowie chrześciańscy, piękna do sławy okazya wzywa, żeby wojną ściśnionego ratować cesarza.

Pobudza wiara, i o honor ukrzyżowanego Pana gorliwość, żeby kościoły pańskie na brzydkie mahometyzmu nie przyszły splugawienie.

Rozum sam nakoniec pokazuje, żeby ten ogień u sąsiada gasić, i na cudzym raczej grzbiecie, nie swoim, drapieżnego konać niedźwiedzia.

Gdzie jest nie leniwy do dzieł rycerskich Hiszpan, albo orężem sławy nabywać chciwi Francuzowie?

Gdzie w historyach dawnych zalecony Ryszard angielski, którego sercem lwiem samiż nazywali Saraceni?

Borealne państwa: Dania i Szwecya milczą, i insze postronne monarchie drzymią, dotąd bezpieczni, póki w brzeg ich nie zakołacą.

Jeden jeno ochoczy Sarmata, który choć z wypierzonym białym magiszem, bieży dwugłownemu ćwikowi w posiłku.

Poszczęścił Pan Najwyższy pole, uciekł wilk; dość obłowu, że obarczony, bez szkody pierzchnął od owczarni.

A zatem z sobą witający się w polu, stanęli bracia, pomazańcy boży, rządkiem koronowanych głów szczęściem, cesarz i król polski zjednoczeni.

Były te czasy złote, kiedy Bolesław król nasz, przyjmował u siebie goszczącego cesarza Ottona, z należytym całej Polski aplauzem.

I to godzina wspomnienia, kiedy Maxymilian z Zygmuntem i Władysławem czeskim, traktowali w Wiedniu Europy uspokojenie.

Ale tam Otton nawiedzając grób wielkiego męczennika, dla odpustu gościł; tu zaś Jan III po wybawionej Germanii, z zupełnym stawia się jubileuszem.

Między Maxymilianem a domem jagiełłowskim, stanowiono małżeństw królewskich traktaty w Wiedniu; teraz pod Wiedniem najezdnika wypierając, o włos niezgwałconą Flawianę, rzesza niemiecka odbiera.

Jako tedy większy skutek teraźniejszego monarchów zjazdu; tak powinna być większa do publicznego wesela okazya.

Rozumiem, że tam z witających się aktu, miało upodobanie niebo, a bystrego Dunaju wody, nad niezwykłem dziwowiskiem zastanowić się musiały.

Dość wysokie, podniosły się wyżej cesarskie Alpes; a sięgające obłoków skały, wspinały się, patrząc jak jagnięta młode.

Zaszumiały pobrzeżne Dunaju lasy i krzewiny wesoło, jakby winszując, że się przeciw niepoczciwemu Izmaelowi przynajmniej dwaj spiknęli, kiedy wszyscy, czy nie chcą, czy nie mogą.

Aleś Ty Panie sprawił to dwóch dla Imienia Twego zjednoczenie; pociągnij i wszystkich, aby krwawą bestyą tłumiąc, rozszerzali królestwo Chrystusowe.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Ś. etc.

Psalm XXXI

Cantate Domino canticum novum.

Ps. 97

Potrzebę parkańską z Turkami przypomina

Śpiewajcie Panu chrześcianie pieśń nową: albowiem Pan uczynił dziwy, złamawszy powtórnie potęgę bisurmańską.

Śpiewajcie Panu i błogosławcie Imie Najwyższego; w tym prymicyalnym Strygonu kościele, niech się chwała Boga naszego rozlega.

Nietylko że wyrzucony z tej świątyni żabi krzek bałamutni Mahometa; ale i za to że powtórną klęską zadrżały na łbach tureckich zawoje.

Kiedy raz rozproszeni znowu potrzebę odważyli: a lękając kary domowej, woleli tu desperacko zdrowia odżałować.

Wywarł kły jadowity tygrys z Mezopotamii na idące po sobie ogary; ale rzeczą samą doznał, że porządny wojennik, jako starciu mężny, tak bywa po wygranej ostrożny.

Tam gdy do boju poganina ostatnia rozpacz zapala; niemniej i polskich junaków pobudza, dalsze nabytych zwycięstw utrzymanie.

W długą rzecz nie wiodąc, szalonym impetem na przednią antygwardyą uderzy; a poparłszy niegotowych, z luźnej gawiedzi krwi nieco utoczy.

Aleć mu się to prawo niedługo powiedzie; bo jeno zajrzy cienia zwycięzcy po krótkiej odwadze, znowu przed mściwem umyka żelazem.

Zawoła mężny król: stójcie; jeno obróci na przeciwne czołem, aż zaraz orły polskie odważnie na bisurmanskie biją miesiące.

Którym nie wytrzymawszy pierzchliwy Arabin, wszystkim pędem w rozsypkę idzie, a który chciał ręką szczęścia poprawić, odmieniwszy umysł, nogom zdrowie powierza.

Lecz niemądre w tym razie nogi, żeby zdrowie zachować; głupie na wodę prowadzą, sromotniejsze na głębi przynosząc zginienie.

I tak którzy na ziemi dopiąć zwycięstwa nie umieli; dopieroż po Dunaju mokrym gościńcem uchodząc, zdrowia zachować nie mogli.

Tam zdesperowany Seraskier wskoczył w rzekę, chcąc czemprędzej wodą, zguby swojej przesłać do Stambułu awizy.

Za wodzem trudno nie iść zołnierzowi, zwłaszcza gdy z tej strony niechybna od szabli zguba; a tam przecie rzekę przebywszy, jakakolwiek zdrowia nadzieja.

Nachodzą już po herapie wojska cesarskie, winszują zwycięscy nabytego lauru; lecz niemniej sobie pożytecznej bez pracy, i uszczerbku wiktoryi.

I tak uciekający znowu uciekł, a próbujący szczęścia, doświadczył, że na niesprawiedliwej wojnie trudno się spodziewać końca szczęśliwego.

Bo i tu na pomstę bezprawia gęsto okrył trupami pole Turczyn, i rzeka ścierwami uciekających narzucona, w biegu swoim tamowała się.

Potłumiła hardych prawica Najwyższego; ucząc narody, że bez chłosty nie będzie, kto wiarołomnie poprzysiężonego nie dotrzymuje przymierza.

Niechże tedy uniżona za to będzie czołobitnia Bogu, Bogu w Trójcy świętej jedynemu, Bogu wyniosły róg hardej bestyi mocą Swoją kruszącemu, Amen.

Psalm XXXII

In exitu Israel de Aegipto, domus Jacob de populo barbaro.

Ps. 113

Wyjście wójsk polskich z Węgier

Na wyjściu wójsk polskich z Węgier, posiłków chrześciańskich domu rakuskiego, przeciw narodowi grubemu.

Stała się pomoc sąsiedzka utwierdzeniem tronu zachodniego, a szabla ratujących Sarmatów, odwetowaniem państw winorodnej Panonii.

Morze czarne ze zwycięstwem powracających widząc, zaburzyło się; a Dunaj jako szalony, siedmią gąb wpadał do Euxynu gwałtownie.

Przyległe góry z niezwykłej uczynności skakały radosne, a pagórki winogrodów jako jagnięta młode.

Cóż ci to morze, że się tak niezwykle burzysz? I tobie co Dunaju, że tym zapędem z łożysk twoich uciekasz?

Bo przyszedł czas naznaczony ukrócenia bisurman potęgi; dopędził fatalnego peryodu rozbójnik państw, że co z krzywdą nawydzierał, to mu też wydzierać poczęto.

Czemu skaczecie góry z radością, i wy pagórki jako jagnięta młode?

Od oblicza pańskiego wzruszyła się ziemia; od oblicza Boga Jakóbowego.

Ten uczynił z niedostępnych Beskid amfiteatrum, i na niedostępnych skałach wystawił złamanego Otomana widowisko.

Ten Pan chciał mieć, aby okropne, Polskę z Węgrami dzielące Alpes, mostem się stały; aby przez nie wspaniały tryumfator do ojczyzny przechodził.

Dla tego wśród twardej zimy wyniosłe po górach zielenieją drzewa; chcąc aby z obronionych sąsiadów, na królewską głowę uwiły wieniec.

Układa się w ostrokończatą Krępak piramidę, na którejby wiecznotrwałym stylem odrysowano sławne imie niezwyciężonego monarchy, Jana Trzeciego.

I insze niedostępnego Karpatu podgórze, na przyjście tego gościa skacze z radością; i nieme kamienie nie mogą się nasycić widzeniem chwalebnego zwycięscy.

Ty Panie, który obrócił opokę w wodne jezioro, Ty dla chwały krzyża twego czyniącemu, te między dzikiemi górami sprawiłeś aplauzy.

Lecz nie nam Panie, nie nam, ale Imieniowi Twemu świętemu niechaj będzie chwała.

Dla miłosierdzia Twego, i dla prawdy Twojej; aby nie rzekli poganie, kędyż jest Bóg ich?

A ono Bóg nasz na niebie! A wszystko uczynił co chciał.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu. Jako była na początku, tak i teraz i zawsze, i na wieki wieków, Amen.

Psalm XXXIII

Usque quo Domine oblivisceris me in finem.

Ps. 12

Dzięka za dolegliwości ojcowskiego nawiedzenia

Dokądże Panie zapomnisz mię na końcu, i czemu odwracacz oblicze Twoje od ciebie, już już ginącego.

Ratunek Twój, kiedy najpotrzebniejszy odszedł mię; a moc ukrzepiająca Twoja, tak się ze mną obchodzi, jak gdy w ciężkim głodzie matka dziecko porzuci.

Acz ci ja tak opuszczony uważam w duszy mojej sądy Twe sprawiedliwe, i na nikogo, tylko na porywczy pochop mój do złego narzekam.

Czegom sam chciał, to mam; a jakom robił, taka mię też i kara za grzechy potyka.

Bo gdy rozmyślam przeszłe dni młodości mojej, przypominam że tam włosów piększenie, nie mogło być bez obrazy bożej, i zgorszenia bliźniego.

Zato teraz zrosły się w kupę jako strąki bobu rozkwitłego, a nierosplecione kędziory, uczyniły ze mnie Nazarejczyka.

I ztąd mniemam czasem, żem zasiągnął od Sam-sona stroju, albo żem tym znakiem na sędźtwo ludu jest bożego naznaczony.

Jakoż widzę, że chociem od tego proroka laty daleki; do własności jednak włosów jego, i moje wielką mają relacyą.

Bo jako w tamtych skryta moc taiła się ludzką niezmożona; tak i w moich uznawam niewypowiedzianej choroby ostrość, której żadne nie pomoże lekarstwo.

I tak nietylko podniósł róg nieprzyjaciel na głowie mojej; ale też i wewnątrz różnemi dolegliwościami ścisnął mi serce.

Rzadka choroba, żeby mi nią nie dokuczył; i szczęśliwa część ciała, któraby wolna była od uprzykrzonej afekcyi.

Temi paroxyzmami pomięszana głowa, niedosyć czyni funkcyi swojej; a co godzina alteracyą pomięszany rozum, prawie odchodzi od siebie.

Wierzę, jeżeli czemem zgrzeszył, to mi się w karę grzechu obraca; o jakoż słusznie z kołtonem rzekę: sprawiedliwyś Panie gdy sądzisz, a dobrotliwy gdy karzesz.

Jużże tedy siecz, pal, i według upodobania Twego dotykaj o Najwyższy; jeno ukarawszy docześnie, racz przepuścić na wieki. Oświeć oczy moje, abym kiedy nie zasnął w śmierci, i żeby nie rzekł trapiący mię nieprzyjaciel: przemogłem.

A ja i w najostrzejszych boleściach śpiewać Ci, i wielbić imie Twe święte będę, ufając, że w tem nawiedzeniu ręki Twej, choć się zachwieję, podżwigniesz upadłego. I tak rozraduje się duch mój w Zbawicielu swoim; a ja wyznawać będą Panu, że który mię nawiedził bólem, ten mi dodał i cierpliwości.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi św. etc.

Psalm XXXIV

Domine ne in furore Tuo arguas me.

Ps. 37

Do miłosiernego Pana w utrapieniu apelacya

Panie, nie w popędliwości Twojej strofuj mię, ani w słusznym gniewie bierz pomstę z przesądzonego winowajcy.

Znam się żem Ci dał umyślną do urazy okazyą, z ciężkiem przewinieniem zarobił na karę.

I ztąd strzały Twoje, jako w celu wszelakiej nieprawości, utchnęły wemnie; a ręka Twoja silna zmocniła się nademną.

Niemasz zdrowia w ciele mojem dla złości moich; dopieroż uspokojenia na umyśle, dla przeszłych zbrodni pamięci.

Tak strapiony, i zniszczony na umyśle bolałem, najbardziej na to, żem był łaski pobudzającej niegodnym.

Atoli w nadzieję uzdrowienia rzekłem: niechaj że ciało cierpi, które się w proch rozsypać musi, byle się tym cierpcem dusza jakkolwiek z długu wypłaciła.

Panie przed Tobą jest wszelka żądość moja, a wzdychanie moje u Ciebie nie jest tajne.

Gdy bez Ciebie Boże mój jestem niczem, a bywszy niczem, jestem do powołania tępym, i zdrewniałym do poprawy żywota.

Zamięszanego znak rozumu, gdy dobrego obierać nie umiem; a skażonej woli dowód, kiedy się złego chronić niechcę.

I ztąd przyznaję, że niegodnie żyjąc, godnie cierpię, a ustawicznie grzesząc, słuszne z grzechu karanie ponoszę.

W Tobie tedy Panie, i w miłosierdziu Twojem wszystka nadzieja moja, że tu ukarawszy na onym świecie, przepuścisz winowajcy.

Nie racz się obruszać Stwórco, gdy z krewkości upadamy; a chciej ratować Zbawicielu, gdy pokornie suplikujemy.

Bowiem jeżeli żałujesz mizernego człowieka upadku, a coć przeszkodzi, który wszystko możesz, żebyś się nie miał cieszyć z podźwignienia kreatury Twojej?

Nie opuszczaj mię Panie Boże mój, i nie odstępuj Zbawicielu zguby bliskiego.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu. Jako była początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków, Amen.

Psalm XXXV

In Te Domine speravi, non confundar in aeternum.

Ps. 30

Testament katolicki

W Tobie Panie ufałem zawsze; niechże nie będe zawstydzony na wieki; podług sprawiedliwości Twojej wybaw mię.

A wybaw, miarkując sprawiedliwość z litością, do-dobry Panie, któryś chciał bóstwo Twoje z naturą ludzką pojednoczyć niesłychanym sposobem.

Nakłoń ucha do supliki żebrzącego, a pospiesz się abyś ratował w straszliwym momencie, od którego zawisła wieczność.

Bądź mi Bogiem obrońcą przy skończeniu, któryś mi Bogiem stwórcą, pierwszego początku mego.

Teraz zwłaszcza, kiedy już ostatnia godzina na zegarku docieka, a nachylony wiek każe zjeżdżać z pola pielgrzymowania tego.

Termin bez exepcyi, nieprzeskoczony salt, niezłomane prawo: że kto się rodzi, umierać musi.

Za nic dostojność u śmierci, za nic świątobliwości; bo i owa para do raju wziętych, kiedyż tedyż z śmiercią się przywita.

Różnią się majestaty od poddanych zwierzchnością, ale się śmiertelnością równają; a wielkich prałatów dostojeństwa, taż co i podłych kmiotków, libityna kosi.

Wala się w popiele siermięga, a tamże i purpurę widzę; w tysiącu lat Matuzala, we trzydziestu Alexandra do grobu niosą.

Czy tedy prędzej czy później wywiedziesz mię z więzienia tego wybawco mój; stawiam się przed Tobą, i nie bawiąc odpowiadam: Awom ja jest.

W ręce Twoje Panie polecam ducha mego. Ty któryś mię stworzył, święty mocny, Tyś mię i odkupił, Panie Boże prawdy.

Wejrzyj Ojcze dobrotliwy na Syna Twego, który dla mnie cierpi; obejrzyj się Synu przedwieczny na rany Twoje, okrutnie dla człowieka zadane.

Wyrwij duszę wierną od zasłużonego nieprawością dekretu; i nie daj charakterem chrztu świętego naznaczonemu, aby mając na sobie znamie Twoje, miał kiedy szwankować.

Tę tedy jedynaczkę duszę moję na ręce Twoje boskie daję, oddaję i rezygnuję, którym miał od Ciebie datek, ten wracam dawcy szczodrobliwemu.

Uczyńże z nią według woli Twojej świętej, i obróć ją jako chcesz, według upodobania Twego.

Padnieli kostka dobrze, niepojętemu miłosierdziu Twemu przypiszę; uchybili (czego broń Boże), niedoścignionej sprawiedliwości Twojej przyznawać będę.

Ale przebieram miarkę w nadziei, którym ją przebrał w niezbożności, kiedy uważam, że Ty mnie sądzić będziesz, któryś się dla mnie wcielił i ucierpiał.

Ufam mocno, że się nie będziesz tak zapatrował na sprawiedliwość przeciwko winnemu, żebyś respektować niemiał na politowanie nad mizerakiem ułomnym.

Ani będziesz pozwalał słusznemu gniewowi przy sprawiedliwości, żebyś nie miał pamiętać na łaskawość Twą, któryś jest źródłem dobroci.

Bom ci w Tobie ufał Panie, niechże się weselę, i raduję w miłosierdziu Twojem.

Druga część, z którejm złożony, ciało, więzienie duszy, masz zgniłości instrument grzechu, i ceber plugastwa.

To ponieważ z ziemi poszło, ziemi je oddają; niechajże się skazitelna materya rozsypie w proch, pierwszego początku swego istotę.

Ale żeś Panie tęż siermięgę człowieczeństwa na się przyjąć raczył; ufam że i ta powstanie nieskazitelna, i będę widział w ciele mojem Zbawiciela mego, widzeniem błogosławionych.

Majętnostka i jakiekolwiek zbiory, cacko dziecinne i połyskujące się nic, jakoby mi były przeszkodą do Boga, tak się i teraz ledwie dla mnie na koszulę zdobyły.

Rodzina i przyjaciele precz odemnie umykają; ale zdarz im Panie żeby się szczerze i od świata umknąwszy, do Ciebie się obrócili.

Ale ja w tę drogę wszelkiego ciała idąc, czekam rychłoli mi ten dzień pożądany zaświeci, który żadnego nie zna zachodu.

Do tej się światłości przez nadzieję i wiarę biorę, a z miłości po tysiąckroć śpiewam: W ręce Twoje Panie polecam ducha mego.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu, jako była na początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków, Amen.

Psalm XXXVI

Qui habitat in adjutorio altissimi.

Ps. 90

Wyznanie opieki boskiej nad koroną polską zawsze, ale mianowicie teraz podczas walnej wojny tureckiej

Kto mieszka w spomożeniu Najwyższego, ten w obronie Boga niebieskiego będzie przebywał.

Rzecze Panu: Tyś jest obrońca mój, i ucieczka moja, i same przeciwko mnie bramy nie przemogą piekielne.

Głos pański cedry łamie, i mocne rzeczy słabemi mięsza; na dźwięk trąby jego, pysznego Jerycha bellowardy upadną.

Kiedy On chce, miedzianym murem pajęczyna będzie, a gdy zechce, najwarowniejszych fortec katarakty pokruszy.

W sile jego oślą szczeką Samson na Filistynów fechtuje; a mały Dawid z pomiernej procy w czoło Goliata ugodzi.

Rozważ i Ty korono moja, jeżli niesłusznie rzec możesz: Pan jest obrońca mój, i ucieczka moja, w Nim ja będę ufała.

Albowiem On mię wyrwał z sidła łowiących, i obronił mię od przykrego słowa, zwierzchności prawu niepodległy.

Ale mię okrył siłą ramienia Swego, i chciał aby pod skrzydłami Jego mną się opiekował potomek Jakóba.

I ten, jako tarcza opatrzności Jego, opatruje mię, a ja bespiecznie usypiając, nocnemi fantazmatami nie potrwożon w pierwosny.

Nie szkodzą mi strzały lecące od południa gęsto; ani na krew chrześciańską głodne z Stambułu szaleństwo.

Uczy bowiem Pan ręce pomazańca swego na wojnę; i On sam za niego wojując, pysznego tłumi Sennacheryba.

Padło ich po lewym boku tysiąc, a dziesięć tysięcy po prawym; ale niedosyć, dokąd oczyma swemi nie ujrzę odpłaty grzeszników.

I tak mówię: Ty Panie jesteś nadzieją moją, a któryś jest stwórcą światła niebieskiego, Ty pogański miesiąc przyprowadzisz do ostatniej kwadry.

A korona polska w wspomnieniu Twojem, gdy od bisurmańskiej ma zaszczyt szabli, o jako słuszna aby Cię uznawała Boże mocnym obrońcą.

Przyzwoita, chwalić Cię za to w przybytku Twoim, a w kościele prawowiernym śpiewać Ci pieśń nową.

I żebrać dalszej łaski uspokojenia do końca, abyś zatłumił potęgę pogańską, i domowe niezgody.

Abyś zgromadzenie wiernych podwyższał, płosząc dzikie bestye, które pustoszą winnicę Chrystusową.

Rozkaż aniołom Twoim o koronowanej głowie, aby jej strzegli we wszystkich drogach i zawodach jej.

Niech ją sprawujące duchy na ręku noszą; a przezornego oka Twego opieka, niechaj nad nią nieustannie zostaje.

Po szyzmatyckiej żmii jad pod językiem mającej, niechaj chodzi i niech podepce bazyliszka oryentalnego.

Ty rzucisz pod nogi jego opiłego krwią niewinną smoka; a z libickiej jaskini lew, męstwem się jego niech zatrwoży.

Nasyćże go długich dni o Najwyższy! i w owocu jego pokaż nam zbawienie Twoje.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu.

Jako była na początku, tak i teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.