drukowana A5
85.22
Te Słowa

Bezpłatny fragment - Te Słowa

Książka została utworzona przy pomocy AI


Objętość:
431 str.
Blok tekstowy:
papier offsetowy 90 g/m2
Format:
145 × 205 mm
Okładka:
miękka
Rodzaj oprawy:
blok klejony
ISBN:
978-83-8414-621-7

Wprowadzenie

Język, jako zwierciadło ludzkiej kultury, przechowuje w sobie nie tylko piękno i subtelność, ale także surowość i kontrowersję. Wulgaryzmy, choć często spychane na margines dyskursu publicznego, stanowią nieodłączną część tego zwierciadła, odzwierciedlając emocje, konflikty i dynamikę społeczną. Książka „Te słowa” podejmuje próbę kompleksowego spojrzenia na fenomen wulgaryzmów, analizując ich definicje, historyczne korzenie, społeczne konsekwencje oraz zróżnicowanie w kontekście kulturowym, demograficznym i geograficznym. Od literatury przez film, teatr, media, aż po malarstwo — wulgaryzmy przenikają sztukę i codzienne życie, kształtując nasze postrzeganie rzeczywistości. Nie pomijamy również kwestii penalizacji ich użycia, przyglądając się, jak różne społeczeństwa regulują granice wolności słowa. „Te słowa” to zaproszenie do refleksji nad tym, co w języku tabu, a co wyrazem wolności, oraz jak wulgaryzmy, mimo swej kontrowersyjności, pozostają lustrem naszych czasów.

Wulgaryzm

Wulgaryzm, jako element języka, jest złożonym fenomenem, który odzwierciedla normy obyczajowe, dynamikę społeczną i ewolucję kultury.

Analiza obejmuje: (1) definicje wulgaryzmu w językoznawstwie, (2) historyczne ujęcie wulgaryzmów w różnych epokach, (3) geograficzne różnice w pojmowaniu wulgaryzmów w wybranych krajach, (4) funkcje społeczne i kulturowe, (5) wnioski.

Opieram się na badaniach językoznawczych (np. Timothy Jay, Maciej Grochowski, Geoffrey Hughes), socjologicznych (np. CBOS, Pierre Bourdieu), historycznych (np. Melissa Mohr) oraz przykładach z literatury, mediów i praktyki językowej. Uwzględniam też współczesne źródła, takie jak doniesienia medialne i posty na X, krytycznie weryfikując narracje.


1. Definicje wulgaryzmu w językoznawstwie

Wulgaryzm to jednostka językowa (słowo, fraza) uznawana za obraźliwą, nieprzyzwoitą lub naruszającą normy obyczajowe w danym kontekście społecznym. Definicje różnią się w zależności od perspektywy:


— Językoznawcza (Grochowski, 2010): Wulgaryzm to wyraz lub wyrażenie o charakterze tabu, związane z seksualnością, wydzielinami cielesnymi, religią lub obelgą, używane w celu wyrażenia emocji, obrażenia lub łamania norm. W języku polskim przykłady to „kurwa”, „chuj”, „pierdolić”.

— Psycholingwistyczna (Jay, 1992): Wulgaryzmy to słowa o wysokim ładunku emocjonalnym, pełniące funkcje ekspresyjne (np. wyrażanie złości), społeczne (np. budowanie więzi) lub katartyczne (np. rozładowanie napięcia). Są uniwersalne, ale ich forma zależy od kultury.

— Socjologiczna (Bourdieu, 1991): Wulgaryzmy to narzędzie władzy symbolicznej, służące do manifestowania statusu, buntu lub wykluczenia społecznego. Ich użycie jest regulowane przez kapitał kulturowy i normy klasowe.

— Prawna (np. art. 141 Kodeksu wykroczeń w Polsce): Wulgaryzmy to „nieprzyzwoite słowa” używane w miejscach publicznych, naruszające porządek obyczajowy. Definicja jest subiektywna i zależy od kontekstu sądowego.


Wspólne cechy

— Wulgaryzmy są tabu, związanym z naruszaniem norm społecznych.

— Ich odbiór zależy od kontekstu (miejsce, odbiorcy, intencja).

— Pełnią funkcje emocjonalne, społeczne i komunikacyjne.


Różnice

— Językoznawcy kładą nacisk na formę i semantykę (np. pochodzenie od seksu, religii).

— Socjolodzy badają wulgaryzmy jako przejaw dynamiki społecznej.

— Prawo koncentruje się na skutkach (np. oburzenie publiczne).


2. Historyczne ujęcie wulgaryzmów


Wulgaryzmy ewoluowały wraz z językiem, kulturą i normami społecznymi. Ich znaczenie i odbiór zmieniały się w różnych epokach, odzwierciedlając tabu danej kultury.


Starożytność

— Grecja i Rzym (Hughes, 2006):

— Wulgaryzmy koncentrowały się na seksualności i wydzielinach cielesnych. W łacinie słowa jak „cunnus” (srom) czy „merda” (odchody) były odpowiednikami współczesnych „pizda” czy „gówno”.

— Funkcje: Satyra (np. Katullus w poezji), obraza, humor. Wulgaryzmy były mniej tabu w literaturze (np. „Satyrykon” Petroniusza), ale karane w kontekście religijnym (np. bluźnierstwa wobec bogów).

— Przykład: Napisy w Pompejach (np. „Futuo” — „pieprzę”) pokazują codzienne użycie wulgaryzmów w graffiti.

— Bliski Wschód

— Wulgaryzmy religijne (np. przekleństwa wobec bóstw) były surowo karane (np. w starożytnym Izraelu — bluźnierstwo karano śmiercią, Księga Kapłańska 24:16).

— Seksualne wulgaryzmy były mniej dokumentowane, ale obecne w folklorze.


Średniowiecze[ (Mohr, 2013):

— Europa chrześcijańska

— Dominacja wulgaryzmów religijnych: Bluźnierstwa (np. „by God’s bones” w angielskim, „sacrebleu” we francuskim) były głównym tabu, bo naruszały świętość. Karano je chłostą lub banicją.

— Seksualne wulgaryzmy (np. staroangielskie „swive” — „pieprzyć”) były drugorzędne, ale obecne w literaturze ludowej (np. „Opowieści kanterberyjskie” Chaucera).

— Przykład: W Polsce „kurwa” (od starosłowiańskiego „kurъ” — prostytutka) pojawia się w XV-wiecznych tekstach sądowych jako obelga.

— Islam

— Wulgaryzmy religijne (np. obraza Allaha) były karane śmiercią (szariat). Seksualne wulgaryzmy były tłumione, ale obecne w poezji (np. perskie ghazale).

— Funkcje: Wulgaryzmy wyrażały bunt przeciwko władzy Kościoła, ale ich użycie było ograniczone przez religijność.


Renesans i wczesna nowożytność

— Europa (Hughes, 2006):

— Wulgaryzmy seksualne zyskały na znaczeniu, odzwierciedlając sekularyzację (np. angielskie „fuck” od XVI w., od germańskiego „fokken” — uderzać).

— Literatura (np. Rabelais, Szekspir) używała wulgaryzmów dla humoru i satyry (np. „arse” w „Śnie nocy letniej”).

— W Polsce „chuj” i „pierdolić” pojawiają się w tekstach plebejskich (np. XVI-wieczne piosenki), ale są potępiane w kręgach dworskich.

— Kary: Wulgaryzmy w miejscach publicznych były karane grzywną lub więzieniem (np. w Anglii purytańskiej). Bluźnierstwa nadal dominowały jako tabu.

— Funkcje: Wulgaryzmy stały się narzędziem ekspresji klas niższych i krytyki władzy.


XIX wiek

— Europa

— Epoka wiktoriańska w Anglii wprowadziła pruderyjność, tłumią wulgaryzmy seksualne (np. „damn” uznawano za obraźliwe). Eufemizmy (np. „blast” zamiast „damn”) zyskały popularność.

— We Francji (np. Baudelaire) wulgaryzmy były narzędziem buntu artystycznego, ale cenzurowane (np. „Fleurs du Mal”).

— W Polsce „kurwa” i „pierdolić” były powszechne w mowie ludowej, ale potępiane w literaturze (np. Mickiewicz unika wulgaryzmów).

— Rosja

— Wulgaryzmy (np. „chuj”, „bliadź”) były integralną częścią „matu” (języka przekleństw), używanego w folklorze i więzieniach. Cenzura carska je tłumiła.

— Funkcje: Wulgaryzmy odzwierciedlały podziały klasowe — elity unikały ich, klasy niższe używały jako ekspresji.


XX–XXI wiek

— Globalizacja i media

— Wulgaryzmy seksualne (np. „fuck” w angielskim, „kurwa” w polskim) zdominowały język codzienny, szczególnie pod wpływem popkultury (np. filmy Tarantino, rap).

— Sekularyzacja zmniejszyła znaczenie wulgaryzmów religijnych (np. „damn” w USA jest łagodne).

— W Polsce (CBOS, 2018): 80% Polaków używa wulgaryzmów, głównie „kurwa” i „pierdolić”, co odzwierciedla normalizację.

— Internet i X

— Wulgaryzmy w mediach społecznościowych (np. „chujnia” w postach na X) są powszechne, szczególnie wśród młodzieży. Ich odbiór zależy od subkultury (np. memy vs. konserwatyści).

— Funkcje: Wulgaryzmy służą ekspresji, buntowi, budowaniu tożsamości grupowej i prowokacji.


3. Geograficzne różnice w pojmowaniu wulgaryzmów


Wulgaryzmy różnią się w zależności od języka, kultury, religii i norm społecznych. Poniżej analiza wybranych krajów:


Polska

— Definicja: Wulgaryzmy to słowa tabu związane z seksualnością („kurwa”, „chuj”, „pierdolić”), ciałem („dupa”, „gówno”), religią („cholera”, „Jezus, kurwa”) lub obelgą („skurwysyn”). Są regulowane przez art. 141 Kodeksu wykroczeń (nieprzyzwoite słowa w miejscu publicznym).

— Historia

— Średniowiecze: „Kurwa” jako obelga dla prostytutek (XV w.).

— XIX w.: Wulgaryzmy w mowie ludowej, potępiane przez elity.

— XX–XXI w.: Normalizacja wulgaryzmów pod wpływem mediów (np. filmy Vegi, rap). „Kurwa” jest najczęstszym wulgaryzmem (CBOS, 2018).

— Kontekst kulturowy

— Religijność (87% katolików, CBOS 2020) ogranicza wulgaryzmy religijne na wsiach, ale w miastach są powszechne (np. „Jezus, kurwa” wśród młodzieży).

— Wulgaryzmy są bardziej akceptowane w subkulturach (np. kibice, hip-hop) niż w środowiskach formalnych (np. urzędy).

— Przykłady

— „Kurwa” — przerywnik, wykrzyknik, intensyfikator (np. „Kurwa, spóźniłem się!”).

— „Zapierdalać” — ciężka praca (np. taśma Morawieckiego, 2018).

— Odbiór: Tolerancja wulgaryzmów rośnie (szczególnie wśród młodych), ale konserwatyści (np. „Nasz Dziennik”) potępiają je jako upadek kultury.


Stany Zjednoczone

— Definicja Wulgaryzmy („swear words”) to słowa obraźliwe, związane z seksualnością („fuck”, „shit”), religią („damn”, „hell”) lub obelgą („asshole”). Regulowane przez FCC w mediach publicznych (np. zakaz „fuck” w TV).

— Historia

— XVII w.: Wulgaryzmy religijne („damn”) były głównym tabu w purytańskiej Ameryce.

— XIX w.: Wiktoriańska pruderyjność tłumiła wulgaryzmy seksualne.

— XX–XXI w.: „Fuck” stało się wszechobecne w popkulturze (np. filmy, rap). Sprawa *Cohen v. California* (1971) uznała „Fuck the Draft” za wolność słowa.

— Kontekst kulturowy

— Sekularyzacja osłabiła tabu religijne („damn” jest łagodne).

— Wulgaryzmy są powszechne w mowie codziennej, szczególnie w subkulturach (np. hip-hop, stand-up).

— Klasowe różnice: Elity unikają wulgaryzmów w formalnych kontekstach, klasy niższe używają ich swobodnie.

— Przykłady

— „Fuck” — uniwersalny wulgaryzm (np. „Fuck this!”).

— „Shit” — frustracja, niepowodzenie (np. „Oh, shit!”).

— Odbiór: Wulgaryzmy są bardziej akceptowane niż w Polsce, ale w mediach publicznych podlegają cenzurze. Konserwatyści (np. ewangelicy) potępiają je.


Wielka Brytania

— Definicja: Wulgaryzmy („profanity”) obejmują słowa seksualne („fuck”, „cunt”), cielesne („shit”, „arse”) i religijne („bloody” od „by Our Lady”). Penalizowane w mediach przez Ofcom.

— Historia

— Średniowiecze: „By God’s bones” jako bluźnierstwo.

— XIX w.: Wiktoriańska cenzura (np. „damn” w „Przeminęło z wiatrem” wywołało skandal).

— XX–XXI w.: Normalizacja „fuck” i „shit” w mediach (np. „The Thick of It”).

— Kontekst kulturowy

— Klasowy kontekst: „Cunt” jest bardziej obraźliwe w klasach wyższych niż „fuck” w klasach robotniczych.

— Wulgaryzmy są częścią humoru (np. stand-up, puby).

— Regionalne różnice: „Bloody” jest łagodniejsze w Londynie niż w Szkocji.

— Przykłady

— „Fuck off” — odpędzenie (np. w pubie).

— „Bollocks” — nonsens, frustracja (np. „That’s bollocks!”).

— Odbiór: Wulgaryzmy są szeroko akceptowane w nieformalnych kontekstach, ale w mediach publicznych budzą kontrowersje.


Rosja

— Definicja Wulgaryzmy („mat”) to słowa związane z seksualnością („chuj”, „bliadź”), ciałem („govno”) lub obelgą („suka”). Penalizowane w miejscach publicznych (art. 213 Kodeksu karnego — chuligaństwo).

— Historia

— Średniowiecze: „Mat” w folklorze i więzieniach.

— XIX w.: Cenzura carska, wulgaryzmy w literaturze podziemnej.

— XX–XXI w.: „Mat” stał się częścią języka codziennego, szczególnie w subkulturach (np. więzienna grypsera).

— Kontekst kulturowy

— Wulgaryzmy są integralną częścią „matu”, używanego dla ekspresji, więzi lub prowokacji (np. Pussy Riot, 2012).

— Religijność (prawosławie) ogranicza wulgaryzmy religijne, ale seksualne są powszechne.

— Autorytarny kontekst: Wulgaryzmy w proteście (np. „Putin chuj”) są karane jako chuligaństwo.

— Przykłady

— „Bliadź” — przerywnik, frustracja (np. „Bliadź, znowu korek!”).

— „Chuj” — obraza, niepowodzenie (np. „Chuj z tym!”).

— Odbiór: Wulgaryzmy są tolerowane w nieformalnych kontekstach, ale karane w mediach i protestach.


Kraje islamskie (np. Arabia Saudyjska)

— Definicja: Wulgaryzmy to głównie bluźnierstwa (obraza Allaha, proroka) lub słowa seksualne (np. arabskie „nik” — „pieprzyć”). Penalizowane przez szariat (np. chłosta, więzienie).

— Historia

— Średniowiecze: Bluźnierstwa karane śmiercią.

— Współczesność: Wulgaryzmy seksualne tłumione, ale obecne w podziemnej kulturze (np. poezja uliczna).

— Kontekst kulturowy

— Religia dominuje: Bluźnierstwa są głównym tabu, seksualne wulgaryzmy są rzadkie w mowie publicznej.

— Patriarchat: Wulgaryzmy są bardziej karane u kobiet.

— Przykłady

— „Kus ummak” („cipa twojej matki”) — obraza w dialektach arabskich.

— „Sharmuta” — prostytutka, obelga.

— Odbiór: Wulgaryzmy są surowo potępiane, szczególnie w kontekście religijnym.


Japonia

— Definicja Wulgaryzmy to słowa obraźliwe („kuso” — „gówno”), ale rzadko seksualne. Język japoński unika bezpośrednich wulgaryzmów, stosując obraźliwe tony lub zwroty (np. „kisama” — pogardliwe „ty”).

— Historia

— Średniowiecze: Obraźliwe zwroty w literaturze samurajskiej.

— Współczesność: Wulgaryzmy w anime, mandze i slangu młodzieżowym (np. „kuso”).

— Kontekst kulturowy

— Wstyd i honor ograniczają wulgaryzmy w mowie publicznej.

— Wulgaryzmy są bardziej kontekstowe (np. ton, gesty) niż leksykalne.

— Przykłady

— „Kuso” — frustracja (np. „Kuso, spóźniłem się!”).

— „Baka” — obraza („głupiec”).

— Odbiór: Wulgaryzmy są rzadkie i łagodne w porównaniu z Zachodem, ale rosną w subkulturach młodzieżowych.


4. Funkcje społeczne i kulturowe


Wulgaryzmy pełnią uniwersalne funkcje, ale ich forma i odbiór różnią się geograficznie:


— Ekspresja emocji (Jay, 1992):

— Polska: „Kurwa” wyraża złość, radość, zaskoczenie.

— USA: „Fuck” jest uniwersalnym wykrzyknikiem.

— Japonia: „Kuso” wyraża frustrację, ale w łagodniejszej formie.

— Budowanie więzi

— Rosja: „Mat” w więzieniach i wśród mężczyzn wzmacnia solidarność.

— Wielka Brytania: „Mate, you’re a bloody legend” buduje więź w pubach.

— Polska: „Kurwa” w rozmowach kumpli sygnalizuje zaufanie.

— Bunt i prowokacja

— Polska: „Jebać PiS” w Strajku Kobiet (2020) jako protest polityczny.

— Rosja: „Putin chuj” w graffiti jako opór wobec władzy.

— USA: „Fuck the police” w rapie (np. N.W.A.) jako krytyka systemu.

— Humor i ironia

— Wielka Brytania: „Bollocks” w stand-upie dla śmiechu.

— Polska: „Chujnia z grzybnią” w memach na X.

— Japonia: „Baka” w anime dla komicznego efektu.

— Wykluczenie społeczne[ (Bourdieu, 1991):

— Polska: Wulgaryzmy w klasach niższych vs. eufemizmy elit.

— Arabia Saudyjska: Wulgaryzmy kobiet są bardziej potępiane niż mężczyzn.

— USA: „Fuck” w gettach vs. unikanie w korporacjach.


5. Wnioski


1. Definicje wulgaryzmu

— Wulgaryzm to słowo lub fraza tabu, związana z seksualnością, ciałem, religią lub obelgą, naruszająca normy obyczajowe. Definicje różnią się: językoznawcy badają formę, socjolodzy — funkcje społeczne, prawo — skutki.

— Uniwersalność: Wulgaryzmy istnieją we wszystkich językach, ale ich treść i odbiór zależą od kultury.


2. Historyczna ewolucja

— Starożytność: Wulgaryzmy seksualne i religijne w satyrze (np. „cunnus” w Rzymie).

— Średniowiecze: Dominacja bluźnierstw w Europie (np. „by God’s bones”).

— Nowożytność: Sekularyzacja i wzrost wulgaryzmów seksualnych (np. „fuck”).

— Współczesność: Normalizacja wulgaryzmów pod wpływem mediów i internetu (np. „kurwa” w Polsce, „fuck” w USA).


3. Geograficzne różnice

— Polska „Kurwa” i „pierdolić” dominują, z rosnącą tolerancją w miastach, ale religijność ogranicza bluźnierstwa.

— USA „Fuck” jest wszechobecne, chronione wolnością słowa, ale cenzurowane w mediach.

— Wielka Brytania „Fuck” i „bloody” są akceptowane nieformalnie, z klasowymi niuansami.

— Rosja „Mat” (np. „chuj”, „bliadź”) jest integralną częścią kultury, ale karany w proteście.

— Arabia Saudyjska Bluźnierstwa są głównym tabu, seksualne wulgaryzmy tłumione.

— Japonia Wulgaryzmy są łagodne (np. „kuso”), zależne od tonu i kontekstu.


4. Funkcje

— Wulgaryzmy wyrażają emocje, budują więzi, prowokują, bawią lub wykluczają. Ich rola zależy od kontekstu (np. polityka, subkultury, płeć).

— Globalizacja i internet (np. X) ujednolicają wulgaryzmy, ale lokalne normy wciąż je różnicują.


5. Implikacje

— Wulgaryzmy odzwierciedlają dynamikę społeczną: sekularyzację, polaryzację, nierówności klasowe.

— Normalizacja wulgaryzmów (np. CBOS, 2018) budzi debatę o granicach języka (np. „Gazeta Wyborcza”, 2022).

— Prawo (np. art. 141 KW w Polsce, FCC w USA) pozostaje w tyle za zmieniającymi się normami.


6. Rekomendacje

— Językoznawcy: Badać wulgaryzmy w kontekście internetu i globalizacji, uwzględniając nowe formy (np. memy).

— Socjolodzy: Analizować wulgaryzmy jako przejaw władzy i tożsamości grupowej.

— Politycy i media: Promować świadomość językową, unikając wulgaryzmów w debacie publicznej, by ograniczyć polaryzację.

Rozpoznawanie wulgaryzmów

Rozpoznawanie wulgarnych słów w języku polskim i zrozumienie ich rodzajów wymaga uwzględnienia kontekstu kulturowego, społecznego i językowego. Wulgaryzmy to słowa lub wyrażenia uznawane za obraźliwe, niestosowne lub tabu w określonych sytuacjach. Ich użycie zależy od kontekstu — to, co wulgarnie brzmi w jednej sytuacji, w innej może być neutralne lub żartobliwe. Poniżej wyjaśniam, jak je rozpoznawać i jakie są ich główne kategorie.


Jak rozpoznawać wulgarne słowa w języku polskim?

1. Kontekst społeczny i emocjonalny

— Wulgaryzmy często pojawiają się w sytuacjach silnych emocji (złość, frustracja, euforia) lub w nieformalnych, luźnych rozmowach. Są jednak nieakceptowalne w sytuacjach formalnych, np. w pracy, urzędzie czy mediach.

— Rozpoznasz je po reakcji odbiorcy — jeśli słowo wywołuje dyskomfort, oburzenie lub jest uważane za niestosowne, prawdopodobnie jest wulgarne.

— Wulgaryzmy mogą być też nacechowane negatywnie w określonych grupach społecznych, np. w obecności dzieci czy osób starszych.


2. Intencja i ton

— Wulgaryzmy często mają na celu obrażenie, wyrażenie pogardy, szoku lub podkreślenie emocji. Ich użycie w żartach lub wśród bliskich znajomych może być mniej obraźliwe, ale nadal ryzykowne.

— Słowa neutralne w jednym kontekście (np. nazwy części ciała) mogą stać się wulgarne, gdy są użyte w sposób pejoratywny lub w nieodpowiednim kontekście.


3. Tabu kulturowe

— Wulgaryzmy w polskim języku często odnoszą się do tematów tabu, takich jak seksualność, wydalanie, religia czy relacje międzyludzkie. Rozpoznasz je, jeśli odnoszą się do tych tematów w sposób dosadny lub obraźliwy.


4. Słownictwo slangowe i regionalne

— Niektóre wulgaryzmy to słowa slangowe lub regionalne, które mogą nie być oczywiste dla osób spoza danego obszaru. Na przykład w niektórych regionach Polski pewne wyrażenia są bardziej obraźliwe niż w innych.


5. Reakcja społeczna i normy

— Wulgaryzmy są definiowane przez normy społeczne — to, co jest wulgarne, zależy od epoki, grupy społecznej i kontekstu. Na przykład słowa, które kiedyś były neutralne, mogą z czasem stać się wulgarne (i odwrotnie).


Rodzaje wulgarnych słów w języku polskim

Wulgaryzmy w języku polskim można podzielić na kilka kategorii w zależności od tematyki i funkcji. Poniżej główne grupy:


1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Obejmują słowa odnoszące się do części ciała (szczególnie intymnych) lub procesów fizjologicznych, takich jak wydalanie.

— Przykłady: słowa opisujące genitalia, odbyt, mocz czy kał. Są to często słowa neutralne w kontekście medycznym, ale wulgarne w codziennym użyciu, gdy mają obraźliwy lub dosadny charakter.

— Funkcja: Często używane dla wyrażenia obrzydzenia, szoku lub obrazy.


2. Związane z seksualnością

— Obejmują słowa odnoszące się do aktów seksualnych, orientacji seksualnej lub zachowań intymnych w sposób obraźliwy lub dosadny.

— Przykłady: określenia aktów seksualnych, obraźliwe określenia orientacji seksualnej czy prostytucji.

— Funkcja: Mogą służyć do obrażania, wyrażania pogardy lub w żartobliwym (ale ryzykownym) kontekście.


3. Obelgi i wyzwiska

— To słowa lub wyrażenia mające na celu obrażenie innej osoby, często odnoszące się do inteligencji, wyglądu, charakteru lub statusu społecznego.

— Przykłady: słowa określające kogoś jako głupiego, niekompetentnego lub moralnie złego.

— Funkcja: Służą do wyrażania złości, pogardy lub wywyższania się nad innymi.


4. Związane z religią

— Wulgaryzmy odnoszące się do religii, sacrum lub postaci świętych, które w Polsce, jako kraju o silnych tradycjach katolickich, są szczególnie obraźliwe.

— Przykłady: bluźniercze odniesienia do Boga, Jezusa, Matki Boskiej czy sakramentów.

— Funkcja: Używane dla wyrażenia buntu, frustracji lub szoku, ale są bardzo kontrowersyjne i obraźliwe w wielu środowiskach.


5. Wulgaryzmy społeczne i etniczne

— Obejmują obraźliwe określenia grup społecznych, etnicznych, narodowościowych lub zawodowych.

— Przykłady: pejoratywne określenia mniejszości etnicznych, narodowości, grup zawodowych czy społecznych.

— Funkcja: Używane do stereotypizacji, dyskryminacji lub wyrażania uprzedzeń, co czyni je szczególnie szkodliwymi.


6. Wulgaryzmy ekspresywne

— To słowa lub wyrażenia służące do wyrażania emocji (złości, zaskoczenia, frustracji) bez konkretnego odniesienia do ciała, seksualności czy religii.

— Przykłady: krótkie, dosadne słowa używane jako wykrzykniki lub dla podkreślenia emocji.

— Funkcja: Wzmacniają wypowiedź, ale mogą być uznane za niegrzeczne w formalnych sytuacjach.


Jak unikać wulgaryzmów?

— Zastępuj neutralnymi słowami: Zamiast wulgarnych określeń, używaj synonimów lub eufemizmów, np. „głupi” zamiast obraźliwego wyzwiska.

— Dostosuj język do sytuacji: W sytuacjach formalnych (np. praca, szkoła) unikaj słów, które mogą być uznane za niestosowne.

— Obserwuj reakcje innych: Jeśli zauważysz, że dane słowo wywołuje negatywną reakcję, prawdopodobnie jest wulgarne.

— Poznaj kontekst kulturowy: Wulgaryzmy różnią się w zależności od regionu i grupy społecznej — warto znać lokalne normy.


Uwagi końcowe

Zastępowanie wulgaryzmów

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Zamiast wulgarnych słów opisujących genitalia

— Neutralne: „części intymne”, „organy płciowe”, „krocze”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego określenia męskich genitaliów, można powiedzieć „organy płciowe” w kontekście medycznym lub „krocze” w codziennej rozmowie.

— Zamiast słów związanych z wydalaniem (np. kał, mocz)

— Neutralne: „odchody”, „stolec”, „mocz”, „wypróżnienie”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa na kał, można użyć „stolec” w kontekście medycznym lub „odchody” w rozmowie o zwierzętach.

— Zamiast słów opisujących odbyt

— Neutralne: „odbyt”, „tył”, „pośladki”.

— Przykład: Zamiast obraźliwego określenia, można powiedzieć „pośladki” w kontekście anatomicznym.


2. Związane z seksualnością

— Zamiast wulgarnych określeń aktów seksualnych

— Neutralne: „stosunek”, „kontakt intymny”, „bliskość”.

— Przykład: Zamiast dosadnego słowa na akt seksualny, można powiedzieć „mieliśmy chwilę bliskości” w rozmowie osobistej lub „stosunek” w kontekście naukowym.

— Zamiast obraźliwych określeń orientacji seksualnej

— Neutralne: „homoseksualny”, „osoba o orientacji homoseksualnej”, „gej”, „lesbijka”.

— Przykład: Zamiast pejoratywnego słowa, można użyć „gej” lub „osoba homoseksualna” w neutralnym lub pozytywnym kontekście.

— Zamiast słów związanych z prostytucją

— Neutralne: „osoba świadcząca usługi seksualne”, „pracownik seksualny”.

— Przykład: Zamiast obraźliwego określenia, można powiedzieć „pracownik seksualny” w dyskusji o zawodzie.


3. Obelgi i wyzwiska

— Zamiast słów obrażających inteligencję

— Neutralne: „niezbyt bystry”, „mało rozgarnięty”, „niedoświadczony”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego „idiota”, można powiedzieć „niezbyt bystry” lub „zachował się nierozsądnie”.

— Zamiast słów obrażających wygląd

— Neutralne: „niezbyt atrakcyjny”, „o specyficznym wyglądzie”.

— Przykład: Zamiast obraźliwego słowa, można powiedzieć „ma specyficzny styl” lub „nie każdy uzna go za atrakcyjnego”.

— Zamiast słów obrażających charakter

— Neutralne: „nieuczciwy”, „samolubny”, „arogancki”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego wyzwiska, można powiedzieć „zachował się samolubnie” lub „jego postawa była arogancka”.


4. Związane z religią

— Zamiast bluźnierczych odniesień do Boga lub sacrum

— Neutralne: „o Boże” (w łagodnym kontekście), „na litość boską”, „o niebiosa”.

— Przykład: Zamiast obraźliwego bluźnierstwa, można powiedzieć „o niebiosa, co za pech!” lub „na litość boską, uspokój się”.

— Zamiast obraźliwych odniesień do postaci religijnych

— Neutralne: Unikaj bezpośrednich odniesień lub użyj ogólnych sformułowań, np. „modlę się o cierpliwość”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego wyrażenia, można powiedzieć „potrzebuję więcej cierpliwości” lub „o niebiosa, daj mi siłę”.


5. Wulgaryzmy społeczne i etniczne

— Zamiast obraźliwych określeń grup etnicznych lub narodowości

— Neutralne: „osoba z kraju”, „przedstawiciel grupy”, „człowiek o innym pochodzeniu”.

— Przykład: Zamiast pejoratywnego określenia danej narodowości, można powiedzieć „osoba z Ukrainy” lub „przedstawiciel tej kultury”.

— Zamiast obraźliwych słów o grupach społecznych

— Neutralne: „osoba w trudnej sytuacji”, „mieszkaniec danego regionu”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa o mieszkańcach wsi, można powiedzieć „mieszkaniec wsi” lub „osoba z terenów wiejskich”.


6. Wulgaryzmy ekspresywne

— Zamiast dosadnych wykrzykników

— Neutralne: „o rany”, „kurczę”, „do licha”, „ojej”, „niech to!”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego wykrzyknika wyrażającego złość, można powiedzieć „o rany, znowu się spóźniłem!” lub „kurczę, to mnie zdenerwowało”.

— Zamiast słów wzmacniających emocje

— Neutralne: „bardzo”, „naprawdę”, „cholernie” (w łagodnym kontekście), „strasznie”.

— Przykład: Zamiast wulgarnego „cholernie głupi”, można powiedzieć „naprawdę nierozsądny” lub „strasznie irytujący”.


Praktyczne wskazówki

— Dostosuj do kontekstu: Neutralne zamienniki powinny pasować do tonu rozmowy — np. „kurczę” w luźnej rozmowie, ale „proszę” w formalnej.

— Używaj humoru lub kreatywności: Zamiast wulgaryzmów, można użyć zabawnych eufemizmów, np. „niech to gęś kopnie” zamiast wulgarnego wykrzyknika.

— Obserwuj odbiorcę: Jeśli rozmówca reaguje negatywnie na dane słowo, nawet neutralne, lepiej je zmienić.

Ewolucja wulgaryzmów

Wulgaryzmy i ich zamienniki w różnych regionach Polski


Polska, mimo że jest stosunkowo jednolita językowo, ma regionalne różnice w słownictwie, w tym w wulgaryzmach i ich neutralnych odpowiednikach. Różnice te wynikają z dialektów, historii, wpływu sąsiednich języków i lokalnych norm społecznych.


1. Śląsk

— Wulgaryzmy: Na Śląsku wulgaryzmy często czerpią z gwary śląskiej i wpływu języka niemieckiego. Niektóre słowa, które w standardowym polskim są neutralne, w gwarze mogą mieć wulgarne konotacje (np. słowa związane z ciałem). Popularne są też lokalne wyzwiska, np. związane z pracą w kopalniach.

— Przykład: Słowo „pierona” (od „piorun”) jest używane jako ekspresywny wykrzyknik, czasem w zastępstwie mocniejszych wulgaryzmów.

— Neutralne zamienniki: Ślązacy często używają lokalnych eufemizmów, takich jak „joj”, „do diaska” czy „pierona” w łagodniejszym kontekście, zamiast bardziej obraźliwych słów.

— Przykład: Zamiast wulgarnego wykrzyknika, ktoś może powiedzieć „joj, co za bajzel!” (bajzel = bałagan).

— Cechy regionalne: Wulgaryzmy na Śląsku mogą być bardziej akceptowane w codziennej mowie wśród robotników czy w środowiskach nieformalnych, ale w sytuacjach formalnych są zastępowane neutralnymi wyrażeniami, np. „o rany” lub „niech to”.


2. Małopolska (Kraków, Podhale)

— Wulgaryzmy: W Małopolsce, zwłaszcza na Podhalu, wulgaryzmy mogą być rzadziej używane w codziennej mowie ze względu na silne tradycje religijne, ale gdy się pojawiają, często mają charakter ekspresywny lub odnoszą się do prostych, dosadnych określeń ciała czy zachowań.

— Przykład: Góralskie wyrażenia mogą być bardziej dosadne w opisach, ale unika się bluźnierstw ze względu na szacunek dla religii.

— Neutralne zamienniki: Popularne są eufemizmy związane z naturą lub humorem, np. „do diabełka”, „psia kostka” czy „a niech to!”. W Krakowie można usłyszeć bardziej literackie zamienniki, np. „o rety” zamiast wulgarnego wykrzyknika.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa na złość, góral może powiedzieć „psia kostka, znowu deszcz!”.

— Cechy regionalne: W Małopolsce wulgaryzmy są mniej powszechne w mowie codziennej w porównaniu do dużych miast, a neutralne zamienniki często mają zabarwienie humorystyczne lub regionalne.


3. Mazowsze (Warszawa)

— Wulgaryzmy: W Warszawie, jako dużym ośrodku miejskim, wulgaryzmy są bardziej zróżnicowane i często zapożyczane z innych regionów lub języków (np. angielskiego). Popularne są wulgaryzmy ekspresywne i obelgi związane z inteligencją czy zachowaniem.

— Przykład: W warszawskim slangu miejskim często pojawiają się dosadne określenia osób lub sytuacji, np. w kontekście ulicznego języka młodzieży.

— Neutralne zamienniki: W stolicy popularne są łagodne wyrażenia, takie jak „kurka wodna”, „o matko” czy „no nieźle”. W środowiskach bardziej formalnych używa się neutralnych słów, np. „naprawdę” zamiast wulgarnego wzmacniacza.

— Przykład: Zamiast wulgarnego „cholernie głupie”, ktoś może powiedzieć „naprawdę bez sensu” lub „o matko, co za pomysł!”.

— Cechy regionalne: W Warszawie wulgaryzmy są bardziej powszechne w środowiskach młodzieżowych i miejskich, ale neutralne zamienniki są często kreatywne i ironiczne, odzwierciedlając wielkomiejski styl.


4. Pomorze (Gdańsk, Kaszuby)

— Wulgaryzmy: Na Pomorzu, szczególnie w środowiskach kaszubskich, wulgaryzmy mogą być mniej dosadne, a niektóre zapożyczenia z języka kaszubskiego mają specyficzny, lokalny charakter. Częściej używa się słów związanych z morzem lub codziennym życiem.

— Przykład: Wulgaryzmy mogą dotyczyć prostych określeń ciała lub zachowań, ale są rzadziej używane w formalnych sytuacjach.

— Neutralne zamienniki: Popularne są wyrażenia takie jak „do kroćset”, „o rety” czy „niech to szlag” w łagodniejszej formie. Na Kaszubach można usłyszeć lokalne eufemizmy, np. związane z naturą.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa na bałagan, można powiedzieć „o rety, co za nieporządek!”.

— Cechy regionalne: Wulgaryzmy na Pomorzu są często mniej agresywne, a neutralne zamienniki mają charakter humorystyczny lub odnoszą się do lokalnej kultury.


5. Wielkopolska

— Wulgaryzmy: W Wielkopolsce wulgaryzmy są stosunkowo rzadkie w codziennej mowie, bo region ten słynie z bardziej powściągliwego stylu komunikacji. Gdy się pojawiają, dotyczą głównie ekspresji emocji lub prostych obelg.

— Przykład: Używa się łagodniejszych wulgaryzmów, które w innych regionach mogłyby być uznane za mniej obraźliwe.

— Neutralne zamienniki: Popularne są wyrażenia takie jak „o kurczę”, „do licha” czy „no nie gadaj”. Wielkopolanie często używają neutralnych słów w sposób precyzyjny i praktyczny.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa na frustrację, można powiedzieć „do licha, znowu się zepsuło!”.

— Cechy regionalne: Wulgaryzmy są tu mniej powszechne, a neutralne zamienniki często odzwierciedlają lokalną kulturę porządku i praktyczności.

Wulgaryzmy w internecie

Internet, zwłaszcza platformy takie jak X, TikTok czy fora, znacząco wpłynął na ewolucję wulgaryzmów i ich zamienników w języku polskim. Dynamika online różni się od regionalnych kontekstów, ponieważ łączy globalne trendy, memy i młodszą publiczność.


1. Wpływ memów i kultury internetowej

— Wulgaryzmy: W internecie wulgaryzmy często pojawiają się w memach, żartach czy ironicznych komentarzach. Popularne są skróty, symbole lub kreatywne zapisy (np. „k*” zamiast pełnego wulgaryzmu), które omijają cenzurę platform.

— Przykład: Wulgaryzmy ekspresywne, jak te wyrażające frustrację, są często używane w żartobliwym kontekście, np. w reakcji na memy.

— Neutralne zamienniki: Internauci często zastępują wulgaryzmy humorystycznymi eufemizmami, np. „o kurde bele”, „no nie ogarniam” czy „ale jazda”. Popularne są też angielskie zapożyczenia, jak „damn” czy „wtf” (używane w łagodniejszy sposób).

— Przykład: Zamiast wulgarnego wykrzyknika, ktoś może napisać „o kurde, co za akcja!” lub „wtf, serio?”.


2. Zapożyczenia z języka angielskiego

— Wulgaryzmy: Angielskie wulgaryzmy, takie jak „f*” czy „s*”, są coraz popularniejsze w polskim internecie, zwłaszcza wśród młodszych użytkowników. Są one często postrzegane jako mniej obraźliwe niż polskie odpowiedniki.

— Przykład: W komentarzach na X można zobaczyć „f*, ale to głupie” zamiast polskiego wulgaryzmu.

— Neutralne zamienniki: Angielskie eufemizmy, jak „darn”, „heck” czy „shoot”, są czasem używane zamiast wulgaryzmów, szczególnie w żartobliwym kontekście.

— Przykład: Zamiast „f*”, ktoś może napisać „darn, znowu laguje!”.


3. Kreatywne omijanie cenzury

— Wulgaryzmy: W internecie użytkownicy często zmieniają zapis wulgaryzmów, by uniknąć moderacji (np. „kvrwa” zamiast „kurwa” lub „@$%” jako symboliczny zamiennik).

— Neutralne zamienniki: Popularne są kreatywne wyrażenia, takie jak „o ja cię”, „no nie wierzę” czy „ale numer”. Często używa się też emotikonów (np. 😩, 🤦) zamiast słów.

— Przykład: Zamiast wulgarnego komentarza, ktoś może napisać „o ja cię, co za dramat 😩”.


4. Wpływ influencerów i popkultury

— Wulgaryzmy: Influencerzy i youtuberzy czasem popularyzują wulgaryzmy w żartobliwym kontekście, co sprawia, że stają się one mniej tabu (np. w gamingowych streamach).

— Neutralne zamienniki: Influencerzy promują też własne eufemizmy, np. „o cholera” zamieniają na „o choinka” lub „ale plama”. Takie wyrażenia szybko rozprzestrzeniają się w internecie.

— Przykład: Popularny streamer może powiedzieć „o choinka, znowu przegrałem!” zamiast wulgarnego odpowiednika.


5. Szybka ewolucja słownictwa

— W internecie wulgaryzmy i ich zamienniki zmieniają się bardzo szybko pod wpływem trendów, memów i viralowych treści. Słowa, które dziś są wulgarne, jutro mogą stać się neutralne (np. „spoko” kiedyś było slangiem, a dziś jest standardowe).

— Neutralne zamienniki często pochodzą z gier, filmów lub seriali, np. „epic fail” zamiast wulgarnego komentarza na porażkę.


Czynniki wpływające na zmiany

— Regionalne: Dialekty, historia (np. zabory), religijność i lokalne tradycje wpływają na to, jakie słowa są uznawane za wulgarne i jakie eufemizmy są popularne.

— Internetowe: Globalizacja, wpływ angielskiego, memy i algorytmy platform (cenzura) napędzają ewolucję wulgaryzmów i zamienników.

— Społeczne: Wiek, płeć i środowisko (np. miejskie vs wiejskie) determinują akceptowalność słów. Młodzież w internecie jest bardziej skłonna do eksperymentowania z językiem.


Przykłady zmian

— Regionalny przykład: Na Śląsku „pierona” może być neutralnym wykrzyknikiem, ale w Warszawie brzmi archaicznie i rzadko jest używane.

— Internetowy przykład: Wulgaryzm „kurwa” w internecie bywa zastąpiony przez „kurde” lub „kurna” w żartobliwych postach, a w memach pojawia się jako „kvrva” dla ominięcia cenzury.

Wulgaryzmy na Śląsku i Kaszubach

Śląsk


Kontekst językowy i kulturowy

Śląsk, obejmujący historyczne obszary Górnego Śląska, Śląska Cieszyńskiego i Opolszczyzny, charakteryzuje się silnym wpływem gwary śląskiej, która jest uznawana przez niektórych za odrębny język. Język ten czerpie z polskiego, niemieckiego, czeskiego i innych wpływów z czasów zaborów oraz industrializacji regionu. Wulgaryzmy na Śląsku często mają specyficzny, regionalny charakter, a ich użycie jest silnie związane z kontekstem społecznym, np. środowiskiem robotniczym (kopalnie, huty) czy codziennym życiem w śląskich familokach. Jednocześnie Ślązacy, ze względu na swoją tożsamość i przywiązanie do tradycji, często stosują eufemizmy, które mają humorystyczny lub swojski charakter.


Wulgaryzmy na Śląsku

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy związane z ciałem są na Śląsku dość powszechne, szczególnie w środowiskach robotniczych. Często pochodzą z gwary lub mają niemieckie korzenie.

— Przykłady: Słowa takie jak „duppa” (pośladki, od niem. „Popo”) czy „rzyć” (odbyt) są bardziej dosadne niż standardowe polskie odpowiedniki i mogą być używane w sposób obraźliwy lub żartobliwy.

— Specyfika: W gwarze śląskiej słowa te mogą brzmieć mniej wulgarnie w codziennym użyciu wśród znajomych, np. „duppa” w żartach o upadku na ziemię.

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy dotyczące seksualności są mniej powszechne w codziennej mowie, ale występują w kontekstach nieformalnych. Często mają charakter dosadny i bezpośredni.

— Przykłady: Określenia aktów seksualnych lub osób w sposób obraźliwy mogą być zapożyczone z polskiego, ale w gwarze nabierają lokalnego kolorytu (np. „rzygać” w sensie „zachowywać się nieodpowiednio” może mieć konotacje seksualne w specyficznych kontekstach).

3. Obelgi i wyzwiska

— Wyzwiska na Śląsku często odnoszą się do inteligencji, pracy lub statusu społecznego, np. „ciul” (głupek, nieudacznik) czy „fujara” (niekompetentna osoba).

— Specyfika: „Ciul” jest szczególnie charakterystycznym śląskim wulgaryzmem, używanym zarówno obraźliwie, jak i żartobliwie w zależności od tonu i kontekstu.

4. Ekspresywne

— Śląskie wulgaryzmy ekspresywne są często związane z emocjami i mają swojski charakter. Popularnym przykładem jest „pierona” (od „piorun”), które w standardowym polskim nie jest wulgarne, ale na Śląsku może pełnić funkcję dosadnego wykrzyknika.

— Przykłady: „Pierona, co to je?” (Co to jest?) lub „do pierona” jako wyrażenie frustracji.


Neutralne zamienniki na Śląsku

Ślązacy, znani z poczucia humoru i kreatywności językowej, często zastępują wulgaryzmy eufemizmami, które są swojskie, zabawne lub odwołują się do lokalnej kultury.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „tyłek” zamiast „duppa”, „brzuch” zamiast wulgarnych określeń związanych z wydalaniem.

— Przykład: Zamiast „duppa mi się przewróciła” (obraźliwie o upadku), można powiedzieć „tyłek mi się przewrócił” lub „gleba zaliczona”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „zaloty” lub „flirt” zamiast dosadnych określeń zachowań intymnych.

— Przykład: Zamiast wulgarnego opisu relacji, można powiedzieć „on do niej zaloty robi” w żartobliwym tonie.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „ancymon” (psotnik), „głuptok” (głupek w łagodniejszym sensie) zamiast „ciul” czy „fujara”.

— Przykład: Zamiast „jaki ciul z niego”, można powiedzieć „jaki ancymon, nic nie umi!”.

4. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „joj”, „do diaska”, „o rany” lub „pierona” w łagodniejszym kontekście.

— Przykład: Zamiast „pierona, znowu sie zepsuło!”, można powiedzieć „joj, co za pech!” lub „o rany, znowu to samo!”.


Cechy regionalne i zmiany

— Wpływ gwary: Śląska gwara nadaje wulgaryzmom unikalny charakter, np. słowa jak „ciul” czy „pierona” są rzadko spotykane poza regionem. Niektóre wulgaryzmy, które w standardowym polskim są obraźliwe, na Śląsku mogą być neutralne w kontekście koleżeńskim.

— Historia i industrializacja: Wulgaryzmy często wywodzą się z robotniczego środowiska kopalń i hut, gdzie dosadny język był normą. Neutralne zamienniki, jak „joj” czy „do diaska”, są sposobem na złagodzenie mowy w bardziej formalnych sytuacjach.

— Wpływ niemieckiego: Zapożyczenia, np. „duppa” czy „szajs” (od niem. „Scheiße”), są powszechne, ale w codziennej mowie zastępuje je np. „tyłek” lub „bałagan”.

— Ewolucja Współczesny Śląsk, pod wpływem urbanizacji i mediów, coraz częściej przejmuje standardowe polskie wulgaryzmy i eufemizmy, szczególnie wśród młodszego pokolenia. Jednak gwara pozostaje silnym elementem tożsamości, więc lokalne zamienniki, jak „ancymon” czy „joj”, są wciąż żywe.


Kaszuby


Kontekst językowy i kulturowy

Kaszuby, region obejmujący północną Polskę (głównie okolice Gdańska, Pucka, Wejherowa), mają własny język kaszubski, uznawany za odrębny język regionalny. Kaszubszczyzna jest silnie związana z tradycją, kulturą wiejską i morzem, a także z katolicyzmem, co wpływa na mniejsze użycie wulgaryzmów w porównaniu do innych regionów. Wulgaryzmy na Kaszubach są często łagodniejsze i rzadziej odnoszą się do religii ze względu na szacunek dla wiary. Neutralne zamienniki mają charakter swojski, związany z naturą, morzem lub humorem.


Wulgaryzmy na Kaszubach

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy związane z ciałem są na Kaszubach mniej dosadne niż w standardowym polskim. Często mają charakter slangowy i odnoszą się do codziennego życia.

— Przykłady: Słowa jak „zadek” (pośladki) czy „brzëch” (brzuch) mogą być używane w sposób żartobliwy, ale w obraźliwym kontekście stają się wulgarne.

— Specyfika: W kaszubskim słowa te są mniej tabu w codziennej mowie, ale w formalnych sytuacjach są zastępowane neutralnymi określeniami.

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy dotyczące seksualności są rzadkie w kaszubszczyźnie ze względu na konserwatywny charakter regionu. Gdy się pojawiają, mają charakter bardziej zawoalowany.

— Przykłady: Określenia zachowań intymnych mogą być zapożyczone z polskiego, ale w kaszubskim rzadko są eksplicytne.

3. Obelgi i wyzwiska

— Wyzwiska na Kaszubach często odnoszą się do głupoty lub nieudolności, np. „glëp” (głupek) czy „dzëkùs” (człowiek dziki, nieokrzesany).

— Specyfika: Takie słowa są używane w żartobliwym lub lekko obraźliwym kontekście, ale rzadko mają agresywny charakter.

4. Ekspresywne

— Wulgaryzmy ekspresywne na Kaszubach są łagodniejsze i często związane z morzem lub naturą. Popularnym wykrzyknikiem jest „do kroćset” (od „sto tysięcy”).

— Przykłady: „Do kroćset, co to je?” (Co to jest?) lub „a niech to!” jako wyrażenie zdziwienia.


Neutralne zamienniki na Kaszubach

Kaszubi, podobnie jak Ślązacy, lubią humorystyczne i swojskie eufemizmy, które odwołują się do lokalnej kultury, morza lub tradycji.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „zadek” (w łagodnym sensie), „siedzenie”, „brzuch” zamiast bardziej dosadnych określeń.

— Przykład: Zamiast wulgarnego słowa na pośladki, można powiedzieć „zadek mnie boli od siedzenia”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „zalecanki” (zaloty), „amor” (miłość) zamiast obraźliwych określeń.

— Przykład: Zamiast dosadnego opisu, można powiedzieć „on do niej zalecanki robi”.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „glëpòk” (głupek w łagodnym sensie), „nieborak” (biedak, nieudacznik) zamiast „glëp” czy „dzëkùs”.

— Przykład: Zamiast „jaki glëp”, można powiedzieć „jaki nieborak, nic nie umi!”.

4. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „o rety”, „do kroćset”, „a niech to!” lub „o Jezuniu” (w łagodnym kontekście).

— Przykład: Zamiast „do kroćset, znowu deszcz!”, można powiedzieć „o rety, co za pogoda!”.


Cechy regionalne i zmiany

— Wpływ kaszubszczyzny: Język kaszubski jest mniej dosadny niż standardowy polski, więc wulgaryzmy są rzadziej używane, a neutralne zamienniki, jak „do kroćset” czy „o rety”, dominują w codziennej mowie.

— Religijność: Silne przywiązanie do katolicyzmu sprawia, że bluźniercze wulgaryzmy są rzadkie, a eufemizmy często odwołują się do neutralnych lub humorystycznych wyrażeń (np. „o Jezuniu” zamiast bluźnierstwa).

— Wpływ morza i natury: Kaszubskie eufemizmy często nawiązują do morza, np. „a niech to fala zaleje!” jako żartobliwy zamiennik wulgaryzmu.

— Ewolucja: Współczesne Kaszuby, pod wpływem urbanizacji i internetu, przejmują polskie wulgaryzmy i eufemizmy, szczególnie wśród młodzieży. Jednak starsze pokolenie i osoby posługujące się kaszubskim wciąż preferują tradycyjne zamienniki, jak „glëpòk” czy „do kroćset”.


Porównanie i trendy

— Śląsk vs. Kaszuby: Na Śląsku wulgaryzmy są bardziej dosadne i związane z robotniczym kontekstem, podczas gdy na Kaszubach dominują łagodniejsze, humorystyczne wyrażenia z wpływem morza i religii. Neutralne zamienniki na Śląsku są często swojskie i praktyczne (np. „joj”), a na Kaszubach bardziej poetyckie lub związane z naturą (np. „do kroćset”).

— Wpływ współczesności: Oba regiony ulegają wpływowi standardowego polskiego i internetu, co prowadzi do przejmowania ogólnopolskich wulgaryzmów (np. „kurwa”) i eufemizmów (np. „kurczę”). Jednak gwara śląska i kaszubszczyzna pozostają silnym elementem tożsamości, więc lokalne wyrażenia są wciąż żywe.

— Internet a regiony: W internecie śląskie i kaszubskie wulgaryzmy rzadziej pojawiają się w oryginalnej formie, ale eufemizmy, jak „pierona” czy „do kroćset”, zyskują popularność w memach i postach na platformach takich jak X, szczególnie w kontekście regionalnej dumy.

Wulgaryzmy w Małopolsce i na Mazowszu

Małopolska


Kontekst językowy i kulturowy

Małopolska, obejmująca Kraków, Podhale, Tarnów i okolice, charakteryzuje się silnym wpływem tradycji katolickiej, góralskiej kultury (szczególnie na Podhalu) oraz historycznego znaczenia Krakowa jako ośrodka kulturalnego i akademickiego. Język w Małopolsce jest bliski standardowemu polskiemu, ale gwara góralska (na Podhalu) i krakowski dialekt miejski wnoszą specyficzne wyrażenia. Wulgaryzmy w Małopolsce są często łagodzone przez religijność i lokalne poczucie humoru, a neutralne zamienniki mają charakter swojski, poetycki lub żartobliwy. W Krakowie, jako mieście studenckim i turystycznym, wulgaryzmy mogą być bardziej zróżnicowane pod wpływem urbanizacji i napływu ludności z innych regionów.


Wulgaryzmy w Małopolsce

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy w tej kategorii są stosunkowo powszechne, szczególnie w nieformalnych rozmowach, i często odnoszą się do części ciała (np. pośladków, genitaliów) lub procesów fizjologicznych (np. wydalania).

— Przykłady: Dosadne określenia jak „dupa” (pośladki) czy „siki” (mocz) są używane w sposób obraźliwy lub żartobliwy, zwłaszcza w środowiskach wiejskich lub wśród młodzieży.

— Specyfika: Na Podhalu takie słowa mogą być mniej tabu w żartobliwych kontekstach, np. „dupa” w powiedzeniu „dupa z tego będzie” (nic z tego nie wyjdzie).

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy dotyczące seksualności są rzadziej używane publicznie ze względu na religijność regionu, ale występują w nieformalnych rozmowach, szczególnie wśród młodszych osób.

— Przykłady: Określenia aktów seksualnych (np. wulgarne czasowniki) lub obraźliwe terminy związane z prostytucją mogą pojawiać się w żartach lub kłótniach.

— Specyfika: W Krakowie, w środowisku studenckim, takie wulgaryzmy bywają zapożyczane z języka ogólnopolskiego lub angielskiego (np. „fuck”).

3. Obelgi i wyzwiska

— Wyzwiska w Małopolsce często odnoszą się do inteligencji lub charakteru, np. „głupi” w dosadniejszej formie lub „pierdoła” (nieudacznik).

— Przykłady: Słowo „pierdoła” jest popularne w Krakowie i na Podhalu jako łagodniejszy wulgaryzm oznaczający osobę nieporadną.

— Specyfika: Góralskie wyzwiska mogą mieć swojski charakter, np. „ciaptok” (niezgrabny człowiek) w gwarze podhalańskiej.

4. Związane z religią

— Ze względu na silną religijność Małopolski, wulgaryzmy bluźniercze (np. obraźliwe odniesienia do Boga czy Matki Boskiej) są rzadkie i bardzo źle widziane, szczególnie na Podhalu.

— Przykłady: Jeśli się pojawiają, to w skrajnych emocjach, np. „do diabła” w dosadniejszej formie.

— Specyfika: Takie wyrażenia są bardziej powszechne w Krakowie wśród młodzieży, ale na wsiach są unikane.

5. Ekspresywne

— Wulgaryzmy ekspresywne, jak „kurwa” czy „cholera”, są używane dla wyrażenia frustracji lub zaskoczenia, szczególnie w Krakowie.

— Przykłady: „Kurwa, znowu spóźniony autobus!” to typowy miejski okrzyk w Krakowie.

— Specyfika: Na Podhalu takie wyrażenia są łagodzone, np. „a niech to!” zamiast mocniejszych wulgaryzmów.

6. Społeczne i etniczne

— Wulgaryzmy obrażające grupy społeczne lub etniczne są rzadkie, ale mogą dotyczyć stereotypów, np. pejoratywnych określeń mieszkańców innych regionów (np. „ceper” na Podhalu jako obraźliwe określenie turystów).

— Specyfika: W Krakowie, jako mieście wielokulturowym, takie wulgaryzmy mogą być bardziej zróżnicowane, ale są tłumione przez poprawność polityczną.


Neutralne zamienniki w Małopolsce

Małopolanie, szczególnie na Podhalu, preferują humorystyczne i swojskie eufemizmy, które odzwierciedlają góralską kulturę lub krakowską inteligencję.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „tyłek”, „siedzenie” zamiast „dupa”; „brzuch” zamiast wulgaryzmów związanych z wydalaniem.

— Przykład: Zamiast „dupa z tego będzie”, można powiedzieć „tyłek z tego będzie” lub „nic z tego nie wyjdzie”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „zaloty”, „miłostki” zamiast dosadnych określeń aktów seksualnych.

— Przykład: Zamiast wulgarnego opisu relacji, można powiedzieć „on do niej zaloty stroi” (na Podhalu).

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „głuptas”, „ciaptok” (w łagodnym sensie), „niezguła” zamiast „pierdoła” czy „głupi”.

— Przykład: Zamiast „jaka pierdoła”, można powiedzieć „jaki ciaptok, nic nie umie!” (na Podhalu) lub „jaki głuptas” (w Krakowie).

4. Zamiast słów związanych z religią

— Neutralne: „o Jezu”, „na litość boską”, „o Matko Boska” w łagodnym kontekście.

— Przykład: Zamiast bluźnierstwa, można powiedzieć „o Matko Boska, co za pech!”.

5. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „o rany”, „do licha”, „psia kostka” (na Podhalu), „kurka wodna” (w Krakowie).

— Przykład: Zamiast „kurwa, znowu deszcz!”, można powiedzieć „psia kostka, znowu leje!” (Podhale) lub „o rany, co za pogoda!” (Kraków).

6. Zamiast wulgaryzmów społecznych

— Neutralne: „turysta” zamiast „ceper” w obraźliwym sensie; „przyjezdny” zamiast pejoratywnych określeń.

— Przykład: Zamiast „głupi ceper”, można powiedzieć „ten turysta nie zna gór”.


Cechy regionalne i zmiany

— Gwara podhalańska: Na Podhalu wulgaryzmy są mniej dosadne, a eufemizmy, jak „psia kostka” czy „ciaptok”, odzwierciedlają góralską kulturę i humor. Religijność ogranicza bluźnierstwa.

— Kraków: Jako miasto akademickie i turystyczne, Kraków przejmuje ogólnopolskie wulgaryzmy (np. „kurwa”) i angielskie zapożyczenia (np. „fuck”), ale neutralne zamienniki, jak „o rany” czy „kurka wodna”, są popularne wśród studentów i inteligencji.

— Historia i religijność: Silne tradycje katolickie w Małopolsce sprawiają, że wulgaryzmy religijne są rzadkie, a eufemizmy często odwołują się do religii w łagodny sposób (np. „o Jezu”).

— Ewolucja: Urbanizacja i wpływ mediów sprawiają, że młodzi Małopolanie przejmują ogólnopolskie wulgaryzmy, ale w środowiskach wiejskich i góralskich tradycyjne eufemizmy pozostają żywe.


Mazowsze


Kontekst językowy i kulturowy

Mazowsze, z Warszawą jako głównym ośrodkiem, jest regionem o języku bliskim standardowemu polskiemu, ale z wpływami miejskiego slangu, szczególnie w stolicy. Warszawa, jako centrum kulturalne, polityczne i gospodarcze, jest miejscem, gdzie wulgaryzmy są bardziej zróżnicowane i często zapożyczane z innych regionów lub języków (np. angielskiego). Mazowsze wiejskie (np. okolice Płocka, Radomia) zachowuje bardziej konserwatywny język, z mniejszą liczbą wulgaryzmów. Wulgaryzmy na Mazowszu są często ekspresywne i związane z miejskim stylem życia, a neutralne zamienniki odzwierciedlają dynamikę i ironię warszawskiego slangu.


Wulgaryzmy na Mazowszu

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy w tej kategorii są powszechne w miejskim slangu, szczególnie w Warszawie, i dotyczą części ciała (np. „dupa”, „pupa”) lub wydalania.

— Przykłady: „Dupa” jest często używane w wyrażeniach typu „dupa blada” (nic się nie udało) lub w żartach.

— Specyfika: W Warszawie takie słowa są mniej tabu w środowiskach młodzieżowych, ale na wsiach Mazowsza są używane ostrożniej.

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy dotyczące seksualności są popularne w miejskim slangu, zwłaszcza wśród młodzieży i w subkulturach (np. hip-hop, gaming).

— Przykłady: Dosadne określenia aktów seksualnych lub obraźliwe terminy związane z orientacją seksualną mogą pojawiać się w kłótniach lub żartach.

— Specyfika: W Warszawie angielskie wulgaryzmy, jak „fuck”, są równie popularne, szczególnie w mediach społecznościowych.

3. Obelgi i wyzwiska

— Wyzwiska na Mazowszu często odnoszą się do inteligencji, wyglądu lub statusu, np. „debil” czy „frajer” (nieudacznik, naiwniak).

— Przykłady: „Frajer” jest typowym warszawskim wyzwiskiem w subkulturach ulicznych.

— Specyfika: W Warszawie wyzwiska mają często ironiczny lub żartobliwy charakter, np. „jaki debil” w koleżeńskiej rozmowie.

4. Związane z religią

— Wulgaryzmy religijne są rzadkie na wsiach Mazowsza, ale w Warszawie mogą się pojawiać w nieformalnych kontekstach, szczególnie wśród młodzieży.

— Przykłady: Bluźniercze wyrażenia, jak „do diabła” w dosadniejszej formie, są używane w złości.

— Specyfika: W stolicy takie wulgaryzmy są bardziej akceptowane w subkulturach, ale wciąż kontrowersyjne w szerszym kontekście.

5. Ekspresywne

— Wulgaryzmy ekspresywne, jak „kurwa” czy „cholera”, są bardzo powszechne w Warszawie, szczególnie w sytuacjach stresowych (np. korki, spóźniony tramwaj).

— Przykłady: „Kurwa, znowu korek!” to typowe wyrażenie w warszawskim ruchu ulicznym.

— Specyfika: Na wsiach Mazowsza takie wulgaryzmy są rzadsze i zastępowane łagodniejszymi formami.

6. Społeczne i etniczne

— Wulgaryzmy obrażające grupy społeczne lub etniczne są rzadkie, ale w Warszawie mogą dotyczyć stereotypów, np. pejoratywnych określeń przyjezdnych („słoiki”).

— Przykłady: „Słoik” jako obraźliwe określenie osób spoza Warszawy.

— Specyfika: Takie terminy są często używane żartobliwie, ale mogą być obraźliwe w zależności od kontekstu.


Neutralne zamienniki na Mazowszu

Na Mazowszu, szczególnie w Warszawie, neutralne zamienniki są często ironiczne, kreatywne lub zapożyczone z popkultury. Na wsiach dominują bardziej tradycyjne eufemizmy.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „tyłek”, „siedzenie” zamiast „dupa”; „brzuch” zamiast wulgaryzmów związanych z wydalaniem.

— Przykład: Zamiast „dupa blada”, można powiedzieć „tyłek z tego będzie” lub „nic z tego”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „flirt”, „romans” zamiast dosadnych określeń.

— Przykład: Zamiast wulgarnego opisu, można powiedzieć „on z nią flirtuje” lub „mają romans”.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „głuptas”, „naiwniak” zamiast „debil” czy „frajer”.

— Przykład: Zamiast „jaki frajer”, można powiedzieć „jaki naiwniak, dał się nabrać!”.

4. Zamiast słów związanych z religią

— Neutralne: „o matko”, „na litość boską” zamiast bluźnierstw.

— Przykład: Zamiast wulgarnego wyrażenia, można powiedzieć „o matko, co za dzień!”.

5. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „o kurczę”, „o rany”, „no nie gadaj” (Warszawa); „do licha” (wieś).

— Przykład: Zamiast „kurwa, znowu korek!”, można powiedzieć „o kurczę, znowu stoimy!” (Warszawa) lub „do licha, co za ruch!” (wieś).

6. Zamiast wulgaryzmów społecznych

— Neutralne: „przyjezdny”, „nowy” zamiast „słoik”.

— Przykład: Zamiast „głupi słoik”, można powiedzieć „ten przyjezdny nie zna miasta”.


Cechy regionalne i zmiany

— Warszawski slang: W Warszawie wulgaryzmy są bardziej zróżnicowane i dynamiczne, z wpływem angielskiego (np. „fuck”, „shit”) i subkultur młodzieżowych. Neutralne zamienniki, jak „o kurczę” czy „no nie gadaj”, są często ironiczne i odzwierciedlają wielkomiejski styl.

— Mazowsze wiejskie: Na wsiach wulgaryzmy są rzadsze, a eufemizmy, jak „do licha” czy „o matko”, mają bardziej tradycyjny charakter, związany z konserwatywną kulturą.

— Wpływ mediów i popkultury: Warszawa, jako centrum mediów, przejmuje wulgaryzmy i eufemizmy z internetu (np. „wtf”, „o choinka”), co wpływa na młodsze pokolenie. Na wsiach zmiany są wolniejsze.

— Ewolucja: Urbanizacja i globalizacja sprawiają, że warszawskie wulgaryzmy i zamienniki stają się bardziej ogólnopolskie, ale wiejskie Mazowsze zachowuje tradycyjne wyrażenia.


Porównanie Małopolski i Mazowsza

— Religijność: Małopolska, zwłaszcza Podhale, jest bardziej religijna, co ogranicza wulgaryzmy bluźniercze i promuje eufemizmy jak „o Jezu” czy „psia kostka”. Mazowsze, szczególnie Warszawa, jest bardziej świeckie, więc wulgaryzmy religijne są mniej tabu.

— Miejski vs. wiejski charakter: Kraków i Warszawa mają miejski slang z wpływem angielskiego i popkultury, ale Podhale i wiejskie Mazowsze są bardziej konserwatywne, z humorystycznymi i tradycyjnymi zamiennikami.

— Kreatywność językowa: W Warszawie neutralne zamienniki są często ironiczne i dynamiczne (np. „no nie gadaj”), podczas gdy w Małopolsce, zwłaszcza na Podhalu, mają swojski, góralski charakter (np. „ciaptok”, „psia kostka”).

— Wpływ globalizacji: Warszawa jest bardziej otwarta na zapożyczenia z angielskiego i internetu, podczas gdy Małopolska, zwłaszcza poza Krakowem, pozostaje bardziej tradycyjna.

Subkultury studenckie w Krakowie i Toruniu

Studenci w Krakowie (Małopolska)


Kontekst subkultury

Kraków, jako historyczne i akademickie centrum Polski, przyciąga studentów z całego kraju i zagranicy, co tworzy wielokulturowe środowisko językowe. Studenci w Krakowie (np. z Uniwersytetu Jagiellońskiego, AGH czy Uniwersytetu Ekonomicznego) są zróżnicowani pod względem pochodzenia, ale łączy ich miejski styl życia, dostęp do popkultury i wpływy internetu. Wulgaryzmy wśród studentów są często używane w sposób żartobliwy, ironiczny lub ekspresywny, szczególnie w nieformalnych sytuacjach, takich jak imprezy, rozmowy w akademikach czy memy na grupach studenckich. Neutralne zamienniki odzwierciedlają krakowską inteligencję, humor i czasem lokalny, małopolski koloryt.


Wulgaryzmy wśród studentów w Krakowie

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy: Słowa takie jak „dupa” (pośladki) czy „srać” (wydalać) są powszechne w żartobliwych lub frustrujących kontekstach, np. „Dupa, znowu nie zdałem!” (o niezaliczonym egzaminie).

— Specyfika: Takie słowa są często używane w sposób lekki, np. w memach na studenckich grupach na Facebooku, ale mogą być obraźliwe w formalnych sytuacjach.

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy: Dosadne określenia aktów seksualnych (np. wulgarne czasowniki jak „pieprzyć”) lub obraźliwe terminy związane z orientacją seksualną pojawiają się w żartach lub kłótniach, np. „Co za pieprzona impreza!” (o złej imprezie).

— Specyfika: Angielskie zapożyczenia, jak „fuck”, są bardzo popularne, np. „Fuck, zapomniałem o kolokwium!”.

3. Obelgi i wyzwiska

— Wulgaryzmy: Wyzwiska takie jak „debil” czy „pierdoła” (nieudacznik) są używane w koleżeńskich rozmowach, np. „Jaki debil, spóźnił się na wykład!”.

— Specyfika: „Pierdoła” jest szczególnie popularne w Krakowie jako łagodniejsze wyzwisko, często z ironicznym zabarwieniem.

4. Związane z religią

— Wulgaryzmy: Bluźniercze wyrażenia, np. obraźliwe odniesienia do Boga, są rzadkie ze względu na krakowską religijność, ale mogą się pojawiać w skrajnych emocjach, np. „Do diabła z tym!” (o trudnym zadaniu).

— Specyfika: Studenci z innych regionów mogą używać takich wulgaryzmów, ale w Krakowie są one mniej akceptowane.

5. Ekspresywne

— Wulgaryzmy: „Kurwa” jest najczęściej używanym wulgaryzmem wśród studentów, np. „Kurwa, znowu sesja!” (o stresie przed egzaminami).

— Specyfika: Wulgaryzm ten jest wszechobecny w nieformalnych rozmowach i memach, ale studenci starają się go unikać w obecności wykładowców.

6. Społeczne i etniczne

— Wulgaryzmy: Obraźliwe określenia grup, np. „wieśniak” dla studentów z mniejszych miejscowości, mogą się pojawiać w żartach, np. „Co za wieśniak, nosi sandały z skarpetami!”.

— Specyfika: Takie określenia są często ironiczne, ale mogą być obraźliwe dla przyjezdnych studentów.


Neutralne zamienniki wśród studentów w Krakowie

Studenci w Krakowie preferują kreatywne, ironiczne lub humorystyczne eufemizmy, które odzwierciedlają ich inteligencję i miejski styl.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „Tyłek” zamiast „dupa”; „brzuch” zamiast wulgaryzmów o wydalaniu.

— Przykład: Zamiast „Dupa, nie zdałem!”, można powiedzieć „Tyłek, oblałem kolokwium!”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „Flirt”, „romans” zamiast dosadnych określeń.

— Przykład: Zamiast „Pieprzona impreza”, można powiedzieć „Słaba impreza, zero flirtów”.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „Głuptas”, „niezguła” zamiast „debil” czy „pierdoła”.

— Przykład: Zamiast „Jaki debil!”, można powiedzieć „Jaki głuptas, spóźnił się na wykład!”.

4. Zamiast słów związanych z religią

— Neutralne: „O matko”, „na litość boską” zamiast bluźnierstw.

— Przykład: Zamiast „Do diabła z tym!”, można powiedzieć „O matko, co za zadanie!”.

5. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „O kurczę”, „o rany”, „kurka wodna” zamiast „kurwa”.

— Przykład: Zamiast „Kurwa, znowu sesja!”, można powiedzieć „O kurczę, znowu sesja!” lub „Kurka wodna, kiedy to się skończy?”.

6. Zamiast wulgaryzmów społecznych

— Neutralne: „Przyjezdny”, „nowy” zamiast „wieśniak”.

— Przykład: Zamiast „Co za wieśniak!”, można powiedzieć „Ten nowy nie zna Krakowa”.


Cechy subkultury i zmiany

— Wpływ środowiska akademickiego: Studenci w Krakowie łączą lokalny, małopolski koloryt (np. „psia kostka” zapożyczone z Podhala) z ogólnopolskim slangiem i angielskimi wulgaryzmami (np. „fuck”).

— Media społecznościowe: Grupy studenckie na Facebooku czy posty na X promują kreatywne eufemizmy, jak „o choinka” czy „no nie ogarniam”, które zyskują popularność w memach.

— Ironia i humor: Krakowscy studenci lubią ironiczne zamienniki, np. „kurka wodna” czy „o rany”, które pasują do ich inteligenckiego stylu.

— Ewolucja: Pod wpływem przyjezdnych studentów i internetu wulgaryzmy stają się bardziej ogólnopolskie, ale krakowska tożsamość (np. odniesienia do „Matki Boskiej” w eufemizmach) pozostaje widoczna.


Studenci w Toruniu (Kujawy, sąsiedztwo Mazowsza)


Kontekst subkultury

Toruń, położony na Kujawach, ale blisko Mazowsza, jest mniejszym ośrodkiem akademickim niż Kraków, z kluczową rolą Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK). Studenci w Toruniu to mieszanka lokalnej młodzieży, osób z okolicznych miast (np. Bydgoszcz, Włocławek) i przyjezdnych z innych regionów. Język studencki w Toruniu jest mniej zróżnicowany niż w Krakowie, ale wciąż dynamiczny, z wpływem kujawskiego dialektu, miejskiego slangu i internetu. Wulgaryzmy są używane w sposób swobodny, ale studenci w Toruniu, w mniejszym i bardziej konserwatywnym mieście, często stosują łagodniejsze eufemizmy niż w dużych metropoliach.


Wulgaryzmy wśród studentów w Toruniu

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy: Słowa jak „dupa” czy „srać” są popularne w nieformalnych rozmowach, np. „Dupa, zapomniałem o deadlinie!”.

— Specyfika: W Toruniu takie wulgaryzmy są mniej dosadne niż w Warszawie, ale bardziej powszechne niż w konserwatywnych środowiskach wiejskich Kujaw.

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy: Określenia aktów seksualnych (np. „pieprzyć”) lub obraźliwe terminy związane z orientacją są używane rzadziej, ale pojawiają się w żartach, np. „Pieprzona knajpa, za drogo!”.

— Specyfika: Angielskie „fuck” jest mniej popularne niż w Krakowie, ale występuje wśród fanów popkultury.

3. Obelgi i wyzwiska

— Wulgaryzmy: „Idiota” czy „frajer” są używane w koleżeńskich rozmowach, np. „Jaki frajer, nie przyszedł na imprezę!”.

— Specyfika: Wyzwiska w Toruniu mają często łagodniejszy charakter, np. „pierdoła” jest rzadziej używane niż w Krakowie.

4. Związane z religią

— Wulgaryzmy: Bluźnierstwa są rzadkie ze względu na konserwatywny charakter Kujaw, ale mogą się pojawiać w emocjach, np. „Do diabła z tym referatem!”.

— Specyfika: Studenci unikają takich wulgaryzmów w obecności lokalnych mieszkańców, którzy są bardziej religijni.

5. Ekspresywne

— Wulgaryzmy: „Kurwa” jest najpopularniejszym wulgaryzmem, np. „Kurwa, znowu nie ma miejsc w biblio!” (o bibliotece UMK).

— Specyfika: Wulgaryzm ten jest wszechobecny, ale mniej intensywny niż w Warszawie.

6. Społeczne i etniczne

— Wulgaryzmy: Obraźliwe określenia, np. „wieśniak” dla studentów z mniejszych miejscowości, są rzadkie, ale mogą się pojawiać w żartach.

— Specyfika: Toruń jest mniej wielokulturowy niż Kraków, więc takie wulgaryzmy są mniej zróżnicowane.


Neutralne zamienniki wśród studentów w Toruniu

Studenci w Toruniu stosują eufemizmy, które są prostsze i bardziej swojskie niż w Krakowie, z wpływem kujawskiego humoru.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „Tyłek” zamiast „dupa”; „brzuch” zamiast wulgaryzmów o wydalaniu.

— Przykład: Zamiast „Dupa, zapomniałem o deadlinie!”, można powiedzieć „Tyłek, przegapiłem termin!”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „Romans”, „flirt” zamiast dosadnych określeń.

— Przykład: Zamiast „Pieprzona knajpa!”, można powiedzieć „Słaba knajpa, za drogo!”.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „Głuptas”, „niezguła” zamiast „idiota” czy „frajer”.

— Przykład: Zamiast „Jaki frajer!”, można powiedzieć „Jaki głuptas, nie przyszedł!”.

4. Zamiast słów związanych z religią

— Neutralne: „O matko”, „do licha” zamiast bluźnierstw.

— Przykład: Zamiast „Do diabła z tym!”, można powiedzieć „O matko, co za referat!”.

5. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „O kurczę”, „o rety”, „do licha” zamiast „kurwa”.

— Przyklad: Zamiast „Kurwa, znowu nie ma miejsc!”, można powiedzieć „O kurczę, biblio pełna!”.

6. Zamiast wulgaryzmów społecznych

— Neutralne: „Nowy”, „przyjezdny” zamiast „wieśniak”.

— Przykład: Zamiast „Co za wieśniak!”, można powiedzieć „Ten nowy nie zna Torunia”.


Cechy subkultury i zmiany

— Kujawski koloryt: W Toruniu wulgaryzmy są mniej zróżnicowane niż w Krakowie, a eufemizmy, jak „o kurczę” czy „do licha”, odzwierciedlają prostszy, kujawski styl.

— Mniejszy wpływ globalizacji: Toruń jest mniej kosmopolityczny niż Kraków, więc angielskie zapożyczenia (np. „fuck”) są rzadsze, ale obecne wśród fanów gier czy seriali.

— Internet i memy: Studenckie grupy na X czy Discordzie promują eufemizmy, jak „o choinka” czy „no nie ogarniam”, które zyskują popularność w żartach.

— Ewolucja: Studenci w Toruniu przejmują ogólnopolskie wulgaryzmy, ale lokalna konserwatywność sprawia, że eufemizmy pozostają bardziej tradycyjne.


Młodzież w Warszawie (Mazowsze)


Kontekst subkultury

Młodzież w Warszawie (głównie licealiści i młodzi dorośli, np. 15—25 lat) tworzy dynamiczną subkulturę, silnie związaną z miejskim stylem życia, popkulturą, mediami społecznościowymi (np. X, TikTok) i subkulturami, takimi jak hip-hop, gaming czy fandomy. Język warszawskiej młodzieży jest bardzo zróżnicowany, z wpływem angielskiego, internetowego slangu i ogólnopolskich trendów. Wulgaryzmy są wszechobecne, szczególnie w nieformalnych kontekstach, i często mają charakter ekspresywny lub ironiczny. Neutralne zamienniki są kreatywne, ironiczne i często zapożyczone z memów lub popkultury.


Wulgaryzmy wśród młodzieży w Warszawie

1. Dotyczące ciała i funkcji fizjologicznych

— Wulgaryzmy: „Dupa”, „pupa” czy „srać” są bardzo popularne, np. „Dupa, zgubiłem telefon!”.

— Specyfika: Takie słowa są używane w żartach, memach na X czy rozmowach na Discordzie, często z angielskim „shit” (np. „Shit, co za dzień!”).

2. Związane z seksualnością

— Wulgaryzmy: Dosadne określenia aktów seksualnych (np. „pieprzyć”) lub obraźliwe terminy dotyczące orientacji są powszechne w subkulturach, np. hip-hopowych, np. „Pieprzyć to, idę na koncert!”.

— Specyfika: Angielskie „fuck” jest niemal tak popularne jak polskie odpowiedniki, np. „Fuck, znowu drama na TikToku!”.

3. Obelgi i wyzwiska

— Wulgaryzmy: „Debil”, „frajer”, „luzer” są typowe, np. „Jaki frajer, nie ogarnął gry!” (w kontekście gamingu).

— Specyfika: Wyzwiska mają często ironiczny charakter, szczególnie w memach lub wśród znajomych.

4. Związane z religią

— Wulgaryzmy: Bluźnierstwa, np. obraźliwe odniesienia do Boga, są rzadkie, ale mogą się pojawiać w subkulturach buntowniczych, np. „Do diabła z tym nauczycielem!”.

— Specyfika: W Warszawie, jako mieście świeckim, takie wulgaryzmy są mniej kontrowersyjne niż w Małopolsce.

5. Ekspresywne

— Wulgaryzmy: „Kurwa” jest wszechobecne, np. „Kurwa, znowu korki na Marszałkowskiej!”.

— Specyfika: Używane w niemal każdym kontekście — od złości po żarty — i często pojawia się w postach na X.

6. Społeczne i etniczne

— Wulgaryzmy: „Słoik” (obraźliwie o przyjezdnych) lub „wieśniak” są używane w żartach, np. „Słoiki zablokowały metro!”.

— Specyfika: Takie terminy są często ironiczne, ale mogą być obraźliwe dla osób spoza Warszawy.


Neutralne zamienniki wśród młodzieży w Warszawie

Młodzież warszawska preferuje kreatywne, ironiczne i popkulturowe eufemizmy, często inspirowane internetem.

1. Zamiast słów dotyczących ciała

— Neutralne: „Tyłek” zamiast „dupa”; „brzuch” zamiast wulgaryzmów o wydalaniu.

— Przykład: Zamiast „Dupa, zgubiłem telefon!”, można powiedzieć „Tyłek, gdzie mój telefon?!”.

2. Zamiast słów związanych z seksualnością

— Neutralne: „Flirt”, „vibe” zamiast dosadnych określeń.

— Przykład: Zamiast „Pieprzyć to!”, można powiedzieć „Szkoda czasu, idę na koncert!”.

3. Zamiast obelg

— Neutralne: „Noob”, „naiwniak” zamiast „debil” czy „frajer”.

— Przyklad: Zamiast „Jaki frajer!”, można powiedzieć „Jaki noob, nie ogarnął gry!”.

4. Zamiast słów związanych z religią

— Neutralne: „O matko”, „o niebiosa” zamiast bluźnierstw.

— Przykład: Zamiast „Do diabła z tym!”, można powiedzieć „O matko, co za nauczyciel!”.

5. Zamiast ekspresywnych wulgaryzmów

— Neutralne: „O kurczę”, „no nie ogarniam”, „wtf” zamiast „kurwa”.

— Przykład: Zamiast „Kurwa, znowu korki!”, można powiedzieć „O kurczę, znowu stoimy!” lub „Wtf, co za korek!”.

6. Zamiast wulgaryzmów społecznych

— Neutralne: „Przyjezdny”, „nowy” zamiast „słoik” czy „wieśniak”.

— Przykład: Zamiast „Słoiki zablokowały metro!”, można powiedzieć „Przyjezdni zablokowali metro!”.


Cechy subkultury i zmiany

— Wpływ popkultury i Internetu: Warszawska młodzież jest silnie związana z mediami społecznościowymi (X, TikTok), co promuje angielskie zapożyczenia („fuck”, „wtf”) i kreatywne eufemizmy („o choinka”, „no nie ogarniam”).

— Subkultury miejskie: Hip-hop, gaming i fandomy seriali wpływają na wulgaryzmy (np. „luzer” z gamingu) i eufemizmy (np. „vibe” z TikToka).

— Ironia i dynamika: Język młodzieży jest bardzo dynamiczny, z naciskiem na ironię i memy, co sprawia, że eufemizmy są często humorystyczne i krótkotrwałe.

— Ewolucja: Wulgaryzmy i zamienniki szybko się zmieniają pod wpływem trendów na X czy TikToku, np. „o kurde bele” z memów staje się popularnym zamiennikiem.


Porównanie subkultur

— Kraków (studenci): Wulgaryzmy są zróżnicowane, z wpływem ogólnopolskim i angielskim, ale eufemizmy, jak „kurka wodna” czy „o rany”, odzwierciedlają krakowską inteligencję i lokalny koloryt. Religijność ogranicza bluźnierstwa.

— Toruń (studenci): Wulgaryzmy są mniej zróżnicowane, a eufemizmy prostsze i bardziej swojskie (np. „do licha”), co wynika z mniejszej skali miasta i kujawskiego konserwatyzmu.

— Warszawa (młodzież): Język jest najbardziej dynamiczny, z silnym wpływem internetu, angielskiego i subkultur. Eufemizmy, jak „wtf” czy „no nie ogarniam”, są ironiczne i popkulturowe.

— Wspólne trendy: Wszystkie grupy przejmują ogólnopolskie wulgaryzmy (np. „kurwa”) i eufemizmy z internetu (np. „o choinka”), ale różnice wynikają z lokalnej kultury i stopnia urbanizacji.

Wulgaryzmu na platformach X i TikTok

Poniżej przedstawiam szczegółową analizę funkcjonowania wulgaryzmów i ich neutralnych zamienników w kontekstach internetowych, konkretnie na platformach X i TikTok, z uwzględnieniem subkultur studentów w Krakowie, studentów w Toruniu, młodzieży w Warszawie oraz dodatkowo subkultury gamerów i fanów hip-hopu. Analiza opiera się na wcześniej omówionych kategoriach wulgaryzmów (dotyczące ciała, seksualności, obelg, religii, ekspresywne, społeczne) i uwzględnia specyfikę platform oraz subkultur. Wykorzystuję również dostępne informacje z sieci, krytycznie je analizując, aby dostarczyć precyzyjnych przykładów i kontekstów. (https://streetwearhypeclub.com/portal/jak-social-media-i-memy-wplynely-na-hip-hop/), (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka), (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)


Wulgaryzmy i zamienniki w kontekście internetowym (X i TikTok)


Platforma X

X to platforma, na której użytkownicy, w tym studenci i młodzież, dzielą się krótkimi postami, memami i opiniami, często w sposób ekspresywny i emocjonalny. Wulgaryzmy na X są powszechne, ale użytkownicy często omijają cenzurę, stosując kreatywne zapisy lub zamienniki, szczególnie w subkulturach studenckich i młodzieżowych. Kontekst platformy sprzyja ironii, memom i szybkim reakcjom, co wpływa na użycie języka.


TikTok

TikTok, jako platforma wideo, promuje krótkie, chwytliwe treści, często z podkładem muzycznym lub popularnymi dźwiękami. Wulgaryzmy na TikToku są mniej bezpośrednie ze względu na ścisłą moderację, co prowadzi do szerokiego stosowania eufemizmów, kodowania słów (np. symbole, gwiazdki) lub humorystycznych zamienników. Subkultury, takie jak studenci, młodzież, gamerzy czy fani hip-hopu, dostosowują język do viralowych trendów i estetyki platformy. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)


Studenci w Krakowie

Kontekst internetowy

Krakowscy studenci aktywnie korzystają z X i TikToka, dzieląc się memami o sesji egzaminacyjnej, imprezach czy krakowskim życiu studenckim (np. grupy na X jak „Studenci UJ” czy TikToki o knajpach na Kazimierzu). Język jest nasycony humorem, ironią i odniesieniami do lokalnej kultury.


Wulgaryzmy na X

— Dotyczące ciała: „Dupa” pojawia się w memach o niezdanych egzaminach, np. „Dupa, znowu oblałem matmę na AGH!”. Często zapisywane jako „d*pa” lub „dupka” dla ominięcia cenzury.

— Seksualność: Wulgaryzmy typu „pieprzyć” są rzadkie, ale mogą się pojawiać w żartobliwych postach, np. „Pieprzona sesja, kiedy to się kończy?”.

— Obelgi: „Debil” czy „pierdoła” są używane w żartach o kolegach, np. „Jaki debil zapomniał notatek na kolokwium?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” jest wszechobecne w postach wyrażających frustrację, np. „Kurwa, bilety na juwenalia wyprzedane!”.

— Społeczne: „Wieśniak” może pojawić się w ironicznych postach o przyjezdnych, np. „Wieśniacy blokują tramwaje na Rondzie Mogilskim”.


Wulgaryzmy na TikToku

— Dotyczące ciała: Wulgaryzmy są kodowane, np. „d*pa” w filmikach o studenckim życiu (np. taniec z tekstem „D*pa z tej imprezy”). Popularne są dźwięki z memami, jak „a co to za g*wno” z „Świata według Kiepskich”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Seksualność: Rzadkie, ale pojawiają się w żartobliwych trendach, np. „pieprzona sesja” w filmikach z efektem „fal” (Cumbia Buena). (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Obelgi: „Pierdoła” w humorystycznych filmikach o nieogarniętych kolegach, np. z podkładem „Monkeys Spinning Monkeys”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Ekspresywne: „Kurwa” jest zastępowane np. „k*rwa” lub pomijane w dźwiękach, ale kontekst frustracji jest jasny, np. filmiki o korkach w Krakowie.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o turystach, np. „Wieśniacy na Rynku” z podkładem muzycznym.


Neutralne zamienniki

— X: „O kurczę”, „o rany”, „kurka wodna” w postach, np. „O kurczę, znowu remont na Dietla!”. „Głuptas” zamiast „debil”, np. „Jaki głuptas nie sprawdził planu zajęć!”.

— TikTok: „O choinka” w filmikach o sesji, np. z podkładem „Beat Automotivo Tan Tan Tan Viral”. „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej imprezy!”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Specyfika: Krakowscy studenci lubią ironiczne eufemizmy („kurka wodna”, „o matko”), które pasują do inteligenckiego stylu. Na TikToku zamienniki są często synchronizowane z popularnymi dźwiękami, np. „Wow. Crazy. You crazy girl” w żartobliwych reakcjach. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)


Studenci w Toruniu

Kontekst internetowy

Studenci w Toruniu (głównie UMK) są aktywni na X i TikToku, ale ich treści są mniej zróżnicowane niż w Krakowie, koncentrując się na lokalnych żartach (np. o Starówce, akademikach) i studenckim życiu. Toruń jest mniejszy, więc język jest bardziej swojski, z kujawskim akcentem.


Wulgaryzmy na X

— Dotyczące ciała: „Dupa” w postach o nieudanych imprezach, np. „Dupa, knajpa na Starówce zamknięta!”. Czasem zapisywane jako „d*pa”.

— Seksualność: Rzadkie, ale „pieprzyć” może się pojawić, np. „Pieprzona kolejka w dziekanacie!”.

— Obelgi: „Idiota” w żartach, np. „Jaki idiota zostawił piwo w lodówce akademika?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w postach o stresie, np. „Kurwa, znowu brak miejsc w biblio UMK!”.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o przyjezdnych, np. „Wieśniacy zablokowali Most Piłsudskiego”.


Wulgaryzmy na TikToku

— Dotyczące ciała: „D*pa” w filmikach o studenckim życiu, np. „D*pa, nie zdałem!” z podkładem „Monkeys Spinning Monkeys”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Seksualność: Rzadkie, kodowane jako „p*przyć” w żartach o imprezach.

— Obelgi: „Frajer” w filmikach o nieogarniętych kolegach, np. z podkładem „Cumbia Buena”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Ekspresywne: „K*rwa” w tekstach o sesji, ale często pomijane w dźwiękach, np. „Znowu sesja!” z efektem „fal”.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o turystach na Starówce, np. z humorystycznym podkładem.


Neutralne zamienniki

— X: „O rety”, „do licha” w postach, np. „O rety, znowu remont na Broniewskiego!”. „Głuptas” zamiast „idiota”, np. „Jaki głuptas zapomniał o kolokwium!”.

— TikTok: „O kurczę” w filmikach o akademikach, np. z podkładem „Beat Automotivo”. „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej imprezy!”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Specyfika: Toruńscy studenci używają prostszych eufemizmów („do licha”, „o rety”), które odzwierciedlają kujawską swojskość. Na TikToku zamienniki są mniej ironiczne niż w Krakowie, ale wciąż synchronizowane z viralowymi dźwiękami.


Młodzież w Warszawie

Kontekst internetowy

Warszawska młodzież (licealiści, młodzi dorośli) jest bardzo aktywna na X i TikToku, tworząc treści związane z miejskim stylem życia, modą, subkulturami (np. hip-hop, gaming) i memami. Język jest dynamiczny, z silnym wpływem angielskiego i trendów internetowych.


Wulgaryzmy na X

— Dotyczące ciała: „Dupa” i „shit” w postach o codziennych problemach, np. „Dupa, zgubiłem AirPodsy!” lub „Shit, metro znowu stoi!”.

— Seksualność: „Fuck” i „pieprzyć” w żartach, np. „Fuck, co za drama na imprezie!”.

— Obelgi: „Frajer”, „luzer”, „debil” w memach, np. „Jaki frajer nie ogarnął TikToka?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” jest wszechobecne, np. „Kurwa, korki na Puławskiej!”. Często zapisywane jako „k*rwa” lub „k*”.

— Społeczne: „Słoik” w ironicznych postach, np. „Słoiki zablokowały Centrum!”.


Wulgaryzmy na TikToku

— Dotyczące ciała: „D*pa” lub „shit” w filmikach o modzie czy imprezach, np. „D*pa, zgubiłem outfit!” z podkładem „Dum Tek Tek Dum Tek”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Seksualność: „F*ck” w trendach tanecznych, np. „F*ck, co za vibe!” z podkładem „Beat Automotivo”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Obelgi: „Luzer” w filmikach o grach lub żartach, np. „Jaki luzer, nie ogarnął Fortnite!”.

— Ekspresywne: „K*rwa” w tekstach o korkach czy szkole, np. „K*rwa, znowu klasówka!” z podkładem „Monkeys Spinning Monkeys”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Społeczne: „Słoik” w żartobliwych filmikach o przyjezdnych, np. z podkładem „Cumbia Buena”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)


Neutralne zamienniki

— X: „O kurczę”, „wtf”, „no nie ogarniam” w postach, np. „Wtf, metro znowu zepsute!”. „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak kupił fejki!”.

— TikTok: „O choinka”, „no nie wierzę” w filmikach, np. „O choinka, co za korek!” z podkładem „Wow. Crazy. You crazy girl”. „Przyjezdny” zamiast „słoik”, np. „Przyjezdni zablokowali Centrum!”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Specyfika: Warszawska młodzież preferuje angielskie i memiczne eufemizmy („wtf”, „o choinka”), które są popularne na TikToku i X. Język jest bardzo dynamiczny, z naciskiem na ironię i trendy internetowe.


Gamerzy

Kontekst subkultury i internetowy

Subkultura gamerów w Polsce, obejmująca zarówno casualowych graczy, jak i e-sportowców, jest silnie obecna na X (np. posty o grach, turnieje) i TikToku (np. filmiki z gameplayów, memy o grach). Język gamerów jest nasycony wulgaryzmami, szczególnie w emocjonujących sytuacjach (np. przegrana w grze), ale na platformach publicznych stosują zamienniki, by unikać banów. (https://mycompanypolska.pl/artykul/temat-numeru-50-najpopularniejszych-youtuberow/2445)


Wulgaryzmy na X

— Dotyczące ciała: „Dupa” w postach o przegranych, np. „Dupa, znowu kampienie w CS!”. Często zapisywane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” i „pieprzyć” w reakcjach na bugi, np. „Fuck, gra się wysypała!”.

— Obelgi: „Noob”, „luzer” w żartach o słabych graczach, np. „Jaki noob, nie ogarnął headshota!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w postach o frustracji, np. „Kurwa, lagi na serwerze!”. Często kodowane jako „k*”.

— Społeczne: „Bot” jako obraza dla słabych graczy, np. „Grasz jak bot!”.


Wulgaryzmy na TikToku

— Dotyczące ciała: „D*pa” w filmikach o failach, np. „D*pa, spadłem w Minecraft!” z podkładem „Monkeys Spinning Monkeys”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Seksualność: „F*ck” w gameplayach, np. „F*ck, bug w Fortnite!” z podkładem „Beat Automotivo”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Obelgi: „Noob” w memach, np. „Jaki noob, nie zna mapy!” z podkładem „Cumbia Buena”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Ekspresywne: „K*rwa” w filmikach o rage quitach, np. „K*rwa, znowu przegrana!” z humorystycznym dźwiękiem.

— Społeczne: „Bot” w żartach, np. „Grasz jak bot!” z podkładem tanecznym.


Neutralne zamienniki

— X: „O kurczę”, „wtf” w postach, np. „Wtf, serwer padł!”. „Nowicjusz” zamiast „noob”, np. „Jaki nowicjusz, nie ogarnął mechaniki!”.

— TikTok: „O choinka” w filmikach o failach, np. „O choinka, znowu death!” z podkładem „Wow. Crazy. You crazy girl”. „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, przegrana w LoL-u!”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Specyfika: Gamerzy na X i TikToku używają angielskich zapożyczeń („wtf”, „damn”) i memicznych eufemizmów („o choinka”), by dostosować się do cenzury. Język jest emocjonalny i szybki, z naciskiem na reakcje w czasie rzeczywistym.


Fani hip-hopu

Kontekst subkultury i internetowy

Fani hip-hopu w Polsce, szczególnie młodsi, są aktywni na X (np. posty o koncertach, beefach) i TikToku (np. filmiki z tańcem do rapu, cytaty z tekstów). Subkultura ta jest silnie związana z polską i amerykańską sceną hip-hopową, co wpływa na użycie wulgaryzmów i zapożyczeń z angielskiego. Wulgaryzmy są integralną częścią rapu, ale na platformach publicznych są kodowane lub zastępowane eufemizmami. (https://streetwearhypeclub.com/portal/jak-social-media-i-memy-wplynely-na-hip-hop/) (https://glamrap.pl/rap-najchetniej-sluchanym-gatunkiem-wsrod-polskiej-mlodziezy/) (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)


Wulgaryzmy na X

— Dotyczące ciała: „Dupa” w postach o słabych kawałkach, np. „Dupa, nowy track Żabsona to nie to!”. Często zapisywane jako „d*pa”. (https://monitorpostepu.pl/rap/)

— Seksualność: „Fuck” i „pieprzyć” w reakcjach na beefy, np. „Fuck, Kendrick zmiażdżył Drake’a!”. (https://plejada.pl/newsy/wojna-w-swiecie-hip-hopu-a-w-tle-zarzuty-o-pedofilie-wszystko-rozegra-sie-na-super/sypjs8x)

— Obelgi: „Frajer”, „luzer” w komentarzach o raperach, np. „Jaki frajer, nie ogarnął beefu!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w postach o koncertach, np. „Kurwa, Szpaku rozwalił scenę!”. Często kodowane jako „k*”. [(https://glamrap.pl/rap-najchetniej-sluchanym-gatunkiem-wsrod-polskiej-mlodziezy/)

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o fanach disco-polo, np. „Wieśniacy słuchają Żabsona, a nie Quebo!”. (https://monitorpostepu.pl/rap/)


Wulgaryzmy na TikToku

— Dotyczące ciała: „D*pa” w filmikach o słabych kawałkach, np. „D*pa, ten remix to fail!” z podkładem „Poland” Lil Yachty’ego. (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)

— Seksualność: „F*ck” w tanecznych trendach, np. „F*ck, ten beat sztos!” z podkładem „Beat Automotivo”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Obelgi: „Luzer” w filmikach o beefach, np. „Jaki luzer, nie odpowiedział na diss!” z podkładem „Cumbia Buena”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Ekspresywne: „K*rwa” w reakcjach na nowe tracki, np. „K*rwa, Szpaku wymiata!” z podkładem od polskiego rapera (np. OKI). (https://www.ofeminin.pl/lifestyle/korzystasz-z-tiktoka-zgadnij-ktore-hity-sa-jego-numerem-jeden/tlygmfm) (https://glamrap.pl/rap-najchetniej-sluchanym-gatunkiem-wsrod-polskiej-mlodziezy/)

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o fanach polo-hopu, np. „Wieśniacy jarają się Żabsonem!” z podkładem „Poland”. (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr) (https://monitorpostepu.pl/rap/)


Neutralne zamienniki

— X: „O kurczę”, „wtf” w postach, np. „Wtf, nowy track Quebo to sztos!”. „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak, nie zna klasyki Pezeta!”. (https://n00bs.pl/topic/30456-hip-hopowe-cytaty/)

— TikTok: „O choinka” w filmikach o koncertach, np. „O choinka, Szpaku na scenie!” z podkładem „Dum Tek Tek Dum Tek”. „Vibe” zamiast „fuck”, np. „Co za vibe na koncercie!”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka) (https://glamrap.pl/rap-najchetniej-sluchanym-gatunkiem-wsrod-polskiej-mlodziezy/)

— Specyfika: Fani hip-hopu na X i TikToku używają wulgaryzmów z tekstów rapowych (np. „fuck” od Kendricka Lamara), ale zamienniki, jak „wtf” czy „o choinka”, są popularne w memach i trendach tanecznych. Język odzwierciedla buntowniczy charakter subkultury, ale dostosowuje się do cenzury platform. (https://plejada.pl/newsy/wojna-w-swiecie-hip-hopu-a-w-tle-zarzuty-o-pedofilie-wszystko-rozegra-sie-na-super/sypjs8x) (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)


Porównanie i trendy

— X vs. TikTok: Na X wulgaryzmy (np. „kurwa”, „dupa”) są bardziej bezpośrednie, ale kodowane („k*”, „d*pa”) dla ominięcia cenzury. TikTok wymaga większej kreatywności — wulgaryzmy są zastępowane dźwiękami, emotikonami (np. 💩 zamiast „g*wno”) lub eufemizmami („o choinka”). (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Kraków (studenci): Język jest inteligencki, ironiczny, z lokalnym kolorytem („kurka wodna”). Na TikToku synchronizują eufemizmy z viralowymi dźwiękami, np. „Monkeys Spinning Monkeys”. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka)

— Toruń (studenci): Język jest prostszy, swojski („do licha”), z mniejszym wpływem angielskiego. Na TikToku zamienniki są mniej memiczne, ale wciąż popularne w studenckich trendach.

— Warszawa (młodzież): Język jest dynamiczny, z silnym wpływem angielskiego („wtf”, „shit”) i memów. Na TikToku eufemizmy są bardzo popkulturowe („o choinka”, „no nie ogarniam”).

— Gamerzy: Język jest emocjonalny, z naciskiem na angielskie zapożyczenia („fuck”, „noob”). Na TikToku i X eufemizmy („wtf”, „o kurczę”) są dostosowane do szybkich reakcji w grach.

— Fani hip-hopu: Wulgaryzmy są integralną częścią kultury rapu („fuck”, „kurwa”), ale na TikToku i X zastępują je memiczne eufemizmy („vibe”, „o choinka”), szczególnie w trendach z polskimi raperami (np. Szpaku, OKI). (https://www.ofeminin.pl/lifestyle/korzystasz-z-tiktoka-zgadnij-ktore-hity-sa-jego-numerem-jeden/tlygmfm), (https://glamrap.pl/rap-najchetniej-sluchanym-gatunkiem-wsrod-polskiej-mlodziezy/), (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)


Podsumowanie

Wulgaryzmy i zamienniki na X i TikToku różnią się w zależności od subkultury i platformy. Krakowscy studenci łączą inteligencki humor z lokalnym kolorytem, toruńscy studenci preferują swojskie eufemizmy, warszawska młodzież jest najbardziej memiczna i anglojęzyczna, gamerzy skupiają się na emocjach i grach, a fani hip-hopu czerpią z tekstów rapowych i trendów viralowych. TikTok, ze względu na cenzurę, promuje kreatywne zamienniki i dźwięki (np. „Monkeys Spinning Monkeys”, „Poland”), podczas gdy X pozwala na bardziej bezpośrednie, choć kodowane wulgaryzmy. (https://natemat.pl/431398%2C10-popularnych-dzwiekow-z-tiktoka), (https://noizz.pl/kultura/lil-yachty-rozslawil-polske-caly-rapowy-swiat-spiewa-jego-hit-o-syropie/e2pe3mr)

Wulgaryzmy na platformach Discord i YouTube

Discord


Kontekst platformy

Discord to platforma komunikacyjna popularna wśród graczy, fanów różnych subkultur, studentów i młodzieży, wykorzystywana do czatów tekstowych, głosowych i wideo. Serwery Discord (cyfrowe przestrzenie dla społeczności) są podzielone na kanały tematyczne, co pozwala na organizację rozmów. Wulgaryzmy są powszechne w nieformalnych serwerach, ale moderacja (np. boty jak Anti-Swear czy Censor Bot) i oznaczenia kanałów NSFW (+18) ograniczają ich użycie w publicznych lub regulowanych przestrzeniach. Subkultury, takie jak studenci, gamerzy czy fani hip-hopu, dostosowują język do specyfiki serwera i jego zasad. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Studenci w Krakowie

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w czatach o sesji, np. „Dupa, oblałem prawo rzymskie!”. Często kodowane jako „d*pa” na serwerach z botami antyspamowymi.

— Seksualność: „Pieprzyć” w żartach, np. „Pieprzona kolejka w dziekanacie!”. Rzadziej na kanałach publicznych ze względu na moderację.

— Obelgi: „Debil” lub „pierdoła” w koleżeńskich rozmowach, np. „Jaki debil nie przyszedł na imprezę UJ?”. Boty mogą usuwać takie słowa na serwerach akademickich.

— Ekspresywne: „Kurwa” w reakcjach na stres, np. „Kurwa, znowu remont na AGH!”. Często zastępowane „k*” w czatach moderowanych.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o przyjezdnych, np. „Wieśniacy blokują tramwaje!”. Rzadkie na serwerach z surowymi zasadami.

— Neutralne zamienniki

— „O kurczę” lub „kurka wodna” zamiast „kurwa”, np. „O kurczę, sesja mnie zabije!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, nie zdałem!”.

— „Głuptas” zamiast „debil”, np. „Jaki głuptas zapomniał o kolokwium!”.

— Specyfika: Krakowscy studenci na Discordzie (np. serwery UJ, AGH) używają ironicznych eufemizmów („o choinka”, „psia kostka”), które odzwierciedlają inteligencki humor. Na serwerach akademickich boty, jak Anti-Swear, filtrują wulgaryzmy, co promuje zamienniki. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Studenci w Toruniu

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w rozmowach o akademikach, np. „Dupa, nie ma ciepłej wody!”. Kodowane jako „d*pa” na moderowanych serwerach.

— Seksualność: „Pieprzyć” rzadziej, np. „Pieprzona knajpa na Starówce!”. Ograniczone przez boty na serwerach UMK.

— Obelgi: „Idiota” w żartach, np. „Jaki idiota zostawił śmieci w kuchni akademika?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w czatach o stresie, np. „Kurwa, biblio pełna!”. Kodowane jako „k*” na serwerach z filtrami.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o turystach, np. „Wieśniacy na Starówce!”. Rzadkie na serwerach z zasadami.

— Neutralne zamienniki

— „O rety” lub „do licha” zamiast „kurwa”, np. „O rety, znowu sesja!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, nie ma miejsc w biblio!”.

— „Głuptas” zamiast „idiota”, np. „Jaki głuptas nie ogarnął planu!”.

— Specyfika: Toruńscy studenci (np. serwery UMK) używają prostszych, kujawskich eufemizmów („do licha”), a wulgaryzmy są mniej zróżnicowane. Boty moderacyjne (np. Censor Bot) wymuszają zamienniki na publicznych serwerach. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Młodzież w Warszawie

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” i „shit” w czatach o życiu miejskim, np. „Dupa, zgubiłem AirPodsy!”. Często kodowane jako „d*pa” lub „sh*t”.

— Seksualność: „Fuck” i „pieprzyć” w rozmowach o imprezach, np. „Fuck, co za drama na Czerniakowie!”.

— Obelgi: „Frajer” lub „luzer” w żartach, np. „Jaki frajer nie ogarnął TikToka?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w reakcjach na korki, np. „Kurwa, znowu metro stoi!”. Kodowane jako „k*” na moderowanych serwerach.

— Społeczne: „Słoik” w ironicznych czatach, np. „Słoiki zablokowały Centrum!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o kurczę” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, metro zepsute!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, zgubiłem telefon!”.

— „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak kupił fejki!”.

— Specyfika: Warszawska młodzież na Discordzie (np. serwery o modzie, imprezach) używa angielskich zapożyczeń („wtf”, „shit”) i memicznych eufemizmów („o choinka”). Boty moderacyjne i kanały NSFW ograniczają wulgaryzmy, promując zamienniki. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Gamerzy

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w czatach o przegranych, np. „Dupa, znowu kampienie w CS!”. Kodowane jako „d*pa” na serwerach z botami.

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na bugi, np. „Fuck, gra się wysypała!”.

— Obelgi: „Noob” lub „luzer” w czatach o grach, np. „Jaki noob, nie ogarnął headshota!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w emocjonujących rozmowach, np. „Kurwa, lagi na serwerze!”. Kodowane jako „k*”.

— Społeczne” „Bot” jako obraza, np. „Grasz jak bot!”.

— Neutralne zamienniki

— „O kurczę” lub „wtf” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, serwer padł!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, przegrana w LoL-u!”.

— „Nowicjusz” zamiast „noob”, np. „Jaki nowicjusz, nie zna mapy!”.

— Specyfika: Gamerzy na Discordzie (np. serwery CS: GO, Fortnite) używają emocjonalnego języka z angielskimi zapożyczeniami. Boty, jak Anti-Swear, filtrują wulgaryzmy, a kanały NSFW pozwalają na swobodniejsze rozmowy. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Fani hip-hopu

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w czatach o słabych trackach, np. „Dupa, nowy kawał Żabsona!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na beefy, np. „Fuck, Szpaku zmiażdżył!”.

— Obelgi: „Frajer” w dyskusjach o raperach, np. „Jaki frajer, nie odpowiedział na diss!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w czatach o koncertach, np. „Kurwa, Szpaku rozwalił scenę!”. Kodowane jako „k*”.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o fanach disco-polo, np. „Wieśniacy słuchają Zenka!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o choinka” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, nowy track sztos!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, ten kawał to fail!”.

— „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak, nie zna Pezeta!”.

— Specyfika: Fani hip-hopu na Discordzie (np. serwery o polskiej rap scenie) czerpią wulgaryzmy z tekstów rapowych. Boty moderacyjne i kanały NSFW ograniczają wulgaryzmy, promując eufemizmy („vibe”, „o choinka”). (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/)


Specyfika Discorda

— Moderacj: a Boty, jak Anti-Swear czy Censor Bot, automatycznie usuwają wulgaryzmy (np. „kurwa”, „dupa”) i pozwalają administratorom tworzyć listy zakazanych słów. Kanały NSFW (+18) są miejscem dla swobodniejszych rozmów, ale muszą być oznaczone, a użytkownicy potwierdzają wiek. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/), (https://support.discord.com/hc/pl/articles/115000084051-Kana%25C5%2582y-i-tre%25C5%259Bci-z-ograniczeniami-wiekowymi)

— Kontekst: Wulgaryzmy są powszechne na nieformalnych serwerach, ale zamienniki („o kurczę”, „wtf”) dominują na serwerach publicznych lub akademickich. Kanały tematyczne (np. „ogólny”, „gaming”) wpływają na wybór języka.

— Trendy: Angielskie zapożyczenia („fuck”, „shit”) są popularne wśród młodzieży i gamerów, a memiczne eufemizmy („o choinka”) zyskują na znaczeniu dzięki memom i trendom z innych platform.


YouTube


Kontekst platformy

YouTube to platforma wideo, gdzie wulgaryzmy pojawiają się w komentarzach, filmach (np. vlogi, gameplaye, dissy hip-hopowe) i transmisjach na żywo. YouTube ma ścisłe wytyczne dotyczące wulgaryzmów, dopuszczając je w kontekście edukacyjnym, artystycznym lub dokumentalnym (np. teksty rapowe), ale ogranicza w tytułach, opisach i treściach skierowanych do młodszych odbiorców. Filmy z nadmiernymi wulgaryzmami mogą otrzymać ograniczenie wiekowe lub zostać usunięte. Komentarze z wulgaryzmami są często moderowane przez twórców lub automatyczne filtry. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)


Studenci w Krakowie

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w komentarzach pod vlogami o studenckim życiu, np. „Dupa, znowu sesja!”. Często kodowane jako „d*pa” w obawie przed moderacją.

— Seksualność: „Pieprzyć” w żartobliwych filmach, np. „Pieprzona knajpa na Kazimierzu!”. Ograniczone w tytułach i opisach.

— Obelgi: „Debil” w komentarzach, np. „Jaki debil nie zdał kolokwium?”. Moderacja może usuwać takie komentarze.

— Ekspresywne: „Kurwa” w gameplayach lub vlogach, np. „Kurwa, sesja mnie dobija!”. Często wyciszane lub kodowane jako „k*”.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o przyjezdnych, np. „Wieśniacy na Rynku!”.

— Neutralne zamienniki

— „O kurczę” lub „kurka wodna” w filmach i komentarzach, np. „O kurczę, co za sesja!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, nie zdałem!”.

— „Głuptas” zamiast „debil”, np. „Jaki głuptas nie przyszedł na imprezę!”.

— Specyfika: Krakowscy studenci na YouTube (np. kanały o życiu studenckim) używają ironicznych eufemizmów w filmach i komentarzach, by unikać ograniczeń wiekowych. Moderacja YouTube sprzyja zamiennikom, szczególnie w treściach publicznych.


Studenci w Toruniu

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w vlogach o akademikach, np. „Dupa, nie ma ciepłej wody!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Pieprzyć” rzadziej, np. „Pieprzona knajpa na Starówce!”. Ograniczone przez wytyczne YouTube.

— Obelgi: „Idiota” w komentarzach, np. „Jaki idiota zapomniał o zajęciach?”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w filmach o stresie, np. „Kurwa, biblio pełna!”. Często wyciszane.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o turystach, np. „Wieśniacy na moście!”.

— Neutralne zamienniki

— „O rety” lub „do licha” zamiast „kurwa”, np. „O rety, sesja mnie dobija!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, nie ma miejsc w biblio!”.

— „Głuptas” zamiast „idiota”, np. „Jaki głuptas nie ogarnął planu!”.

— Specyfika: Toruńscy studenci (np. vlogi o UMK) używają swojskich eufemizmów, a wulgaryzmy są rzadziej używane ze względu na mniejszą skalę miasta i konserwatywny kontekst. Moderacja YouTube wymusza zamienniki.


Młodzież w Warszawie

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” i „shit” w vlogach o życiu miejskim, np. „Dupa, zgubiłem telefon!”. Kodowane jako „d*pa” lub „sh*t”.

— Seksualność: „Fuck” w filmach o imprezach, np. „Fuck, co za drama na Powiślu!”.

— Obelgi: „Frajer” lub „luzer” w komentarzach, np. „Jaki frajer nie ogarnął trendu!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w vlogach o korkach, np. „Kurwa, metro znowu stoi!”. Wyciszane lub kodowane.

— Społeczne: „Słoik” w żartach, np. „Słoiki zablokowały Centrum!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o kurczę” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, znowu korek!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, zgubiłem AirPodsy!”.

— „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak kupił fejki!”.

— Specyfika: Warszawska młodzież na YouTube (np. vlogi lifestylowe, TikTokowe kompilacje) używa angielskich zapożyczeń i memicznych eufemizmów. Moderacja YouTube ogranicza wulgaryzmy, szczególnie w tytułach i opisach. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)


Gamerzy

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w gameplayach, np. „Dupa, znowu kampienie w CS!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na bugi, np. „Fuck, gra się wysypała!”.

— Obelgi: „Noob” lub „luzer” w komentarzach, np. „Jaki noob, nie ogarnął mapy!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w transmisjach na żywo, np. „Kurwa, lagi na serwerze!”. Wyciszane lub kodowane.

— Społeczne: „Bot” jako obraza, np. „Grasz jak bot!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o kurczę” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, serwer padł!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, przegrana w Fortnite!”.

— „Nowicjusz” zamiast „noob”, np. „Jaki nowicjusz, nie zna mechaniki!”.

— Specyfika: Gamerzy na YouTube (np. kanały o CS: GO, Minecraft) używają emocjonalnego języka z angielskimi zapożyczeniami. Wytyczne YouTube pozwalają na wulgaryzmy w kontekście artystycznym (np. gameplaye), ale komentarze są moderowane. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)


Fani hip-hopu

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w komentarzach pod dissami, np. „Dupa, ten track to fail!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” w filmach o beefach, np. „Fuck, Szpaku zmiażdżył!”. Dozwolone w tekstach rapowych.

— Obelgi: „Frajer” w komentarzach, np. „Jaki frajer, nie odpowiedział na diss!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w vlogach o koncertach, np. „Kurwa, Szpaku wymiata!”. Wyciszane w publicznych filmach.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o innych gatunkach, np. „Wieśniacy słuchają disco-polo!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o choinka” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, nowy track sztos!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, ten kawał to słaby!”.

— „Naiwniak” zamiast „frajer”, np. „Jaki naiwniak, nie zna klasyki!”.

— Specyfika: Fani hip-hopu na YouTube (np. kanały rapowe, dissy) czerpią wulgaryzmy z tekstów piosenek, które są dozwolone w kontekście artystycznym. Komentarze z wulgaryzmami są często usuwane, co promuje eufemizmy. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)


Specyfika YouTube

— Moderacja: YouTube pozwala na wulgaryzmy w kontekście artystycznym, edukacyjnym lub dokumentalnym (np. teksty rapowe, gameplaye), ale ogranicza je w tytułach, opisach i treściach dla młodszych odbiorców. Komentarze z wulgaryzmami są moderowane przez twórców lub filtry. Filmy z nadmiernymi wulgaryzmami mogą otrzymać ograniczenie wiekowe lub zostać usunięte. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)

— Kontekst: Wulgaryzmy są powszechne w gameplayach, vlogach i dissach, ale zamienniki („wtf”, „o kurczę”) dominują w komentarzach i treściach publicznych. Transmisje na żywo są bardziej swobodne, ale moderowane w czasie rzeczywistym.

— Trendy: Angielskie zapożyczenia („fuck”, „shit”) i memiczne eufemizmy („o choinka”) są popularne wśród młodzieży, gamerów i fanów hip-hopu, szczególnie w komentarzach i vlogach.


Porównanie platform i subkultur

— Discord vs. YouTube

— Discord: Wulgaryzmy są bardziej swobodne na nieformalnych serwerach, ale boty (np. Anti-Swear, Censor Bot) i kanały NSFW ograniczają ich użycie. Zamienniki („o kurczę”, „wtf”) są powszechne na moderowanych serwerach. (https://newsblog.pl/jak-zakazac-slow-w-niezgodzie/), (https://support.discord.com/hc/pl/articles/115000084051-Kana%25C5%2582y-i-tre%25C5%259Bci-z-ograniczeniami-wiekowymi)

— YouTube: Wulgaryzmy są dozwolone w kontekście artystycznym, ale ścisłe wytyczne i moderacja komentarzy wymuszają zamienniki, szczególnie w publicznych treściach. Filmy z wulgaryzmami mogą być ograniczone wiekowo. (https://support.google.com/youtube/answer/10072685?hl=pl)

— Kraków (studenci): Na Discordzie ironiczne eufemizmy („kurka wodna”) dominują na serwerach akademickich, na YouTube wulgaryzmy są wyciszane w vlogach, a zamienniki używane w komentarzach.

— Toruń (studenci): Na Discordzie prostsze eufemizmy („do licha”) odzwierciedlają kujawską swojskość, na YouTube wulgaryzmy są rzadkie ze względu na konserwatywny kontekst.

— Warszawa (młodzież): Na obu platformach język jest dynamiczny, z angielskimi zapożyczeniami („wtf”, „shit”) i memicznymi eufemizmami („o choinka”). YouTube wymaga większej ostrożności w tytułach.

— Gamerzy: Na Discordzie wulgaryzmy są emocjonalne („fuck”, „kurwa”), ale boty promują zamienniki. Na YouTube wulgaryzmy w gameplayach są dozwolone, ale komentarze moderowane.

— Fani hip-hopu: Na Discordzie wulgaryzmy z tekstów rapowych są popularne, na YouTube dozwolone w dissach, ale komentarze i publiczne treści wymagają eufemizmów.


Podsumowanie

Na Discordzie wulgaryzmy są bardziej swobodne, ale boty i kanały NSFW wymuszają zamienniki na publicznych serwerach. YouTube, ze względu na ścisłe wytyczne, ogranicza wulgaryzmy w tytułach i komentarzach, promując eufemizmy, szczególnie wśród młodzieży i gamerów. Subkultury dostosowują język do platformy: krakowscy studenci używają ironicznych eufemizmów, toruńscy prostszych, warszawska młodzież i gamerzy preferują angielskie zapożyczenia, a fani hip-hopu czerpią z rapu. Trendy memiczne („o choinka”, „wtf”) są wspólne dla wszystkich grup, szczególnie na YouTube, gdzie moderacja jest bardziej rygorystyczna.

Wulgaryzmy w mediach prawicowych i lewicowych

Poniżej przedstawiam dogłębną analizę użycia wulgaryzmów i ich kontekstu w mediach prawicowych i lewicowych, z uwzględnieniem platform Discord i YouTube, a także odniesieniem do wcześniej omówionych subkultur (studenci w Krakowie, studenci w Toruniu, młodzież w Warszawie, gamerzy, fani hip-hopu). Analiza opiera się na kategoriach wulgaryzmów (dotyczących ciała, seksualności, obelg, religii, ekspresywnych, społecznych), specyfice ideologicznej mediów, mechanizmach moderacji oraz różnicach i podobieństwach w ich stosowaniu. Wykorzystuję dostępne informacje z sieci, krytycznie je analizując, aby dostarczyć precyzyjnych przykładów i wniosków. Uwzględniam również kontekst ideologiczny mediów prawicowych i lewicowych, odwołując się do źródeł, takich jak raporty o polaryzacji mediów. (https://portal.umk.pl/pl/article/kto-ma-przewage-w-mediach), (https://nowosci.com.pl/lewica-czy-prawica-kto-zdominowal-polskie-media-naukowcy-z-umk-doszli-do-zaskakujacych-wnioskow/ar/c1-17827141) (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)


Kontekst ideologiczny mediów prawicowych i lewicowych


Media prawicowe

— Charakterystyka: Media prawicowe (np. TVP, „Sieci”, „Gazeta Polska”, „Do Rzeczy”, Telewizja Republika) promują wartości konserwatywne, takie jak tradycja, porządek społeczny, patriotyzm i poszanowanie instytucji historycznych (np. Kościoła Katolickiego). W Polsce często akcentują niechęć do zmian społecznych, sceptycyzm wobec egalitaryzmu i nacisk na hierarchię społeczną. Na platformach takich jak YouTube i Discord (np. serwery Konfederacji czy fanów PiS) treści są reakcyjne, często odnoszą się do bieżących wydarzeń politycznych i popkultury, wzbudzając emocje wśród odbiorców. (https://bycmezczyzna.pl/artykuly/kultura/prawica-dla-mezczyzn-lewica-dla-kobiet-czy-polscy-mezczyzni-maja-poglady-prawicowe-a-polskie-kobiety-lewicowe) (https://klubjagiellonski.pl/2023/12/03/prawicowe-media-zmarnowaly-8-lat-rzadow-pis-czas-na-powrot-do-rzetelnego-dziennikarstwa/), (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Moderacja: Media prawicowe na YouTube podlegają wytycznym platformy, które ograniczają wulgaryzmy w tytułach, opisach i publicznych treściach, ale pozwalają na nie w kontekście artystycznym (np. satyra). Na Discordzie serwery prawicowe (np. związane z Konfederacją) mają luźniejsze zasady w kanałach NSFW, ale boty moderacyjne (np. Anti-Swear) filtrują wulgaryzmy na kanałach publicznych.

— Subkultury: Prawicowe media przyciągają gamerów i fanów hip-hopu o konserwatywnych poglądach, a także część młodzieży warszawskiej i studentów z Krakowa/Torunia, którzy identyfikują się z tradycjonalizmem.


Media lewicowe

— Charakterystyka: Media lewicowe (np. TVN, „Gazeta Wyborcza”, portale jak tvn24.pl, podcast „Dwie Lewe Ręce”) kładą nacisk na równość, wolność osobistą, antyklerykalizm, prawa mniejszości i ekologię. W internecie dominują treści analityczne, edukacyjne i wideo-eseje, które są mniej reakcyjne niż prawicowe, ale bardziej zniuansowane i mniej emocjonalne. Na Discordzie i YouTube lewicowe treści często promują dialog społeczny i reformy. (https://bycmezczyzna.pl/artykuly/kultura/prawica-dla-mezczyzn-lewica-dla-kobiet-czy-polscy-mezczyzni-maja-poglady-prawicowe-a-polskie-kobiety-lewicowe), (https://wandanowicka.pl/platforma-obywatelska-czy-to-lewica-prawica-czy-centrum), (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Moderacja: Na YouTube lewicowe kanały (np. kanał partii Razem) podlegają tym samym wytycznym co prawicowe, ale komentarze są często bardziej moderowane ze względu na nacisk na inkluzywność. Na Discordzie serwery lewicowe (np. związane z Lewicą Razem) mają ścisłe zasady przeciwko mowie nienawiści, co ogranicza wulgaryzmy.

— Subkultury: Lewicowe media przyciągają młodzież warszawską, część studentów z Krakowa (szczególnie UJ) i fanów hip-hopu o progresywnych poglądach. Gamerzy są mniej związani z lewicą, ale niektórzy popierają inkluzywne gry (np. wspierające różnorodność).


Polaryzacja mediów

— Według badań UMK, polska przestrzeń medialna jest spolaryzowana: telewizja (głównie TVP) i prasa są zdominowane przez przekaz prawicowy (46%), internet przez lewicowo-liberalny (powyżej 50%), a radio jest zrównoważone. Ta polaryzacja wpływa na użycie wulgaryzmów, które w mediach prawicowych są często reakcyjne i emocjonalne, a w lewicowych bardziej kontekstowe i związane z krytyką społeczną. (https://portal.umk.pl/pl/article/kto-ma-przewage-w-mediach), (https://nowosci.com.pl/lewica-czy-prawica-kto-zdominowal-polskie-media-naukowcy-z-umk-doszli-do-zaskakujacych-wnioskow/ar/c1-17827141)


Wulgaryzmy i zamienniki w mediach prawicowych i lewicowych


Discord

Media prawicowe

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w żartach o politycznych przeciwnikach, np. „Dupa z tego Tuska!” na serwerach Konfederacji. Kodowane jako „d*pa” na kanałach publicznych.

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na liberalne zmiany, np. „Fuck, znowu ta lewacka agenda!”. Popularne w kanałach NSFW.

— Obelgi: „Lewak” jako obraza, np. „Jaki lewak, popiera aborcję!”. „Frajer” w dyskusjach o politykach, np. „Frajer z PO nie ogarnia gospodarki!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w reakcjach na polityczne wydarzenia, np. „Kurwa, znowu podwyżki podatków!”. Kodowane jako „k*” na moderowanych serwerach.

— Społeczne: „Słoik” lub „wieśniak” w żartach o przyjezdnych popierających lewicę, np. „Słoiki głosują na Trzaskowskiego!”.

— Religijne: Rzadkie, ze względu na konserwatywny szacunek dla religii, ale mogą się pojawić w ironicznym kontekście, np. „Cholera, znowu msza w TVP!”.

— Neutralne zamienniki

— „O kurczę” lub „wtf” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, Tusk znowu w Brukseli!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej polityki!”.

— „Naiwniak” zamiast „frajer” lub „lewak”, np. „Jaki naiwniak, popiera KO!”.

— Kontekst i specyfika

— Wulgaryzmy na prawicowych serwerach Discord (np. fanów Sławomira Mentzena) są reakcyjne i emocjonalne, często skierowane przeciwko „lewakom” lub liberalnym mediom. Kanały NSFW pozwalają na swobodniejsze użycie wulgaryzmów, ale boty (np. Anti-Swear) filtrują je na publicznych kanałach. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Subkultury: Gamerzy i fani hip-hopu o prawicowych poglądach (np. popierający Konfederację) używają wulgaryzmów w żartach o grach lub rapie, np. „Kurwa, znowu ban w LoL-u przez lewacką moderację!”. Studenci z Krakowa/Torunia i młodzież warszawska rzadziej angażują się w prawicowe serwery, ale mogą używać podobnego języka w memach.


Media lewicowe

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w ironicznych dyskusjach o konserwatyzmie, np. „Dupa, PiS znowu o tradycji!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na politykę prawicy, np. „Fuck, zakaz aborcji!”. Popularne w kanałach NSFW.

— Obelgi: „Faszysta” lub „ciemnogród” jako obraza, np. „Jaki ciemnogród, popiera Konfederację!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w reakcjach na polityczne decyzje, np. „Kurwa, znowu TVP kłamie!”. Kodowane na kanałach publicznych.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o konserwatywnych wyborcach, np. „Wieśniacy głosują na PiS!”.

— Religijne: „Cholera” lub „do diabła” w krytyce Kościoła, np. „Cholera, znowu biskupi w polityce!”.

— Neutralne zamienniki

— „O choinka” lub „wtf” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, znowu propaganda w TVP!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej polityki!”.

— „Konserwatysta” zamiast „faszysta”, np. „Jaki konserwatysta, zero tolerancji!”.

— Kontekst i specyfika

— Na lewicowych serwerach Discord (np. Lewica Razem, grupy ekologiczne) wulgaryzmy są mniej reakcyjne, a bardziej związane z krytyką społeczną (np. nierówności, patriarchatu). Ścisłe zasady przeciwko mowie nienawiści ograniczają użycie obelg, takich jak „lewak” czy „faszysta”, na kanałach publicznych.

— Subkultury: Młodzież warszawska i studenci z Krakowa (szczególnie UJ) aktywnie uczestniczą w lewicowych serwerach, używając wulgaryzmów w dyskusjach o prawach kobiet czy ekologii. Fani hip-hopu o progresywnych poglądach (np. popierający Taco Hemingwaya) używają wulgaryzmów z tekstów rapowych, np. „Fuck, system nas niszczy!”. Gamerzy są mniej obecni, ale popierają inkluzywne gry.


YouTube

Media prawicowe

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w komentarzach pod filmami Mentzena, np. „Dupa, Tusk rozwala gospodarkę!”. Kodowane jako „d*pa” w obawie przed moderacją.

— Seksualność: „Fuck” w reakcyjnych filmach, np. „Fuck, lewacka agenda w popkulturze!” (np. kanały krytykujące „woke” filmy). Dozwolone w kontekście artystycznym.

— Obelgi: „Lewak” lub „frajer” w komentarzach, np. „Jaki lewak, popiera Trzaskowskiego!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w transmisjach na żywo, np. „Kurwa, znowu podatki w górę!”. Wyciszane w publicznych filmach.

— Społeczne: „Słoik” w żartach o wyborcach PO, np. „Słoiki głosują na KO!”.

— Religijne: Rzadkie, ale np. „cholera” w ironicznych komentarzach, np. „Cholera, TVP jak kościelna ambona!”.

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o kurczę” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, nowa ustawa to żart!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek, gospodarka leży!”.

— „Naiwniak” zamiast „lewak”, np. „Jaki naiwniak, wierzy w PO!”.

— Kontekst i specyfika

— Prawicowe kanały YouTube (np. Sławomir Mentzen, Telewizja Republika) są reakcyjne, często krytykują liberalne trendy w popkulturze lub polityce, co sprzyja emocjonalnym wulgaryzmom. Komentarze są moderowane, ale wulgaryzmy w filmach (np. satyra) są dozwolone, jeśli mają kontekst artystyczny. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Subkultury: Gamerzy i fani hip-hopu o prawicowych poglądach (np. popierający Konfederację) używają wulgaryzmów w komentarzach o grach („Kurwa, znowu woke postacie w grze!”) lub rapie („Fuck, lewacki rap to nie rap!”). Studenci z Krakowa/Torunia i młodzież warszawska rzadziej komentują prawicowe kanały, ale mogą używać podobnego języka w memach.


Media lewicowe

— Wulgaryzmy

— Dotyczące ciała: „Dupa” w komentarzach pod filmami o polityce, np. „Dupa, PiS niszczy sądy!”. Kodowane jako „d*pa”.

— Seksualność: „Fuck” w filmach o protestach, np. „Fuck, zakaz aborcji!” (np. kanały o Strajku Kobiet).

— Obelgi: „Faszysta” lub „ciemnogród” w komentarzach, np. „Jaki ciemnogród, popiera PiS!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w vlogach o polityce, np. „Kurwa, TVP kłamie!”. Wyciszane w publicznych treściach.

— Społeczne: „Wieśniak” w żartach o konserwatywnych wyborcach, np. „Wieśniacy popierają Konfederację!”.

— Religijne: „Cholera” w krytyce Kościoła, np. „Cholera, biskupi znowu wtrącają się w politykę!”.

— Neutralne zamienniki

— „O choinka” lub „wtf” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, PiS znowu o tradycji!”.

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej reformy!”.

— „Konserwatysta” zamiast „faszysta”, np. „Jaki konserwatysta, zero równości!”.

— Kontekst i specyfika

— Lewicowe kanały YouTube (np. kanał Razem, „Dwie Lewe Ręce”) są bardziej analityczne, z wideo-esejami o równości czy ekologii, co ogranicza użycie wulgaryzmów do emocjonalnych reakcji w komentarzach. Moderacja komentarzy jest ścisła, szczególnie w kwestiach mowy nienawiści. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Subkultury: Młodzież warszawska i studenci z Krakowa aktywnie komentują lewicowe kanały, używając wulgaryzmów w dyskusjach o prawach człowieka (np. „Fuck, patriarchat wciąż żyje!”). Fani hip-hopu o progresywnych poglądach (np. popierający OKI) używają wulgaryzmów z rapu, np. „Kurwa, system nas gnębi!”. Gamerzy są mniej obecni, ale popierają inkluzywne treści.


Różnice w użyciu wulgaryzmów


1. Charakter wulgaryzmów

— Prawicowe media: Wulgaryzmy są bardziej reakcyjne i emocjonalne, często skierowane przeciwko „lewakom”, liberalnym mediom lub zmianom społecznym (np. „Fuck, woke agenda w grach!”). Używają obelg specyficznych dla ideologii, jak „lewak” czy „słoik”, które mają charakter polityczny i społeczny. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Lewicowe media: Wulgaryzmy są bardziej kontekstowe, związane z krytyką systemu, konserwatyzmu lub Kościoła (np. „Kurwa, PiS niszczy demokrację!”). Obelgi, jak „faszysta” czy „ciemnogród”, odnoszą się do ideologicznych przeciwników i mają podtekst społeczno-polityczny.


2. Moderacja i cenzura

— Prawicowe media: Na Discordzie prawicowe serwery (np. fanów Mentzena) są mniej rygorystyczne w kanałach NSFW, co pozwala na swobodniejsze użycie wulgaryzmów. Na YouTube wulgaryzmy w komentarzach są moderowane, ale w filmach reakcyjnych (np. krytyka popkultury) są dozwolone jako element artystyczny.

— Lewicowe media: Na Discordzie serwery lewicowe (np. Lewica Razem) mają ścisłe zasady przeciwko mowie nienawiści, co ogranicza obelgi, takie jak „faszysta”. Na YouTube lewicowe kanały stosują ścisłą moderację komentarzy, promując zamienniki (np. „o choinka”) w publicznych treściach.


3. Subkultury i kontekst

— Prawicowe media: Przyciągają gamerów i fanów hip-hopu o konserwatywnych poglądach, którzy używają wulgaryzmów w reakcjach na „woke” treści (np. „Fuck, nowa gra to lewacka propaganda!”). Studenci z Krakowa/Torunia i młodzież warszawska są mniej aktywni, ale mogą używać wulgaryzmów w memach politycznych.

— Lewicowe media: Przyciągają młodzież warszawską i studentów z Krakowa (UJ), którzy używają wulgaryzmów w dyskusjach o prawach człowieka czy ekologii (np. „Kurwa, brak równości!”). Fani hip-hopu o progresywnych poglądach używają wulgaryzmów z rapu, a gamerzy popierają inkluzywne gry, ale rzadziej stosują wulgaryzmy.


4. Tematyka wulgaryzmów

— Prawicowe media: Wulgaryzmy często dotyczą krytyki liberalnych zmian (np. „Fuck, gender w szkołach!”) lub polityków opozycji („Lewak z PO!”). Religijne wulgaryzmy są rzadkie ze względu na szacunek dla tradycji.

— Lewicowe media: Wulgaryzmy dotyczą krytyki konserwatyzmu, Kościoła lub nierówności (np. „Cholera, biskupi w polityce!”). Religijne wulgaryzmy są częstsze, odzwierciedlając antyklerykalizm.


Podobieństwa w użyciu wulgaryzmów


1. Wspólne kategorie wulgaryzmów

— Obie strony używają wulgaryzmów dotyczących ciała („dupa”), seksualności („fuck”), obelg („frajer”/„lewak” vs. „faszysta”/„ciemnogród”) i ekspresywnych („kurwa”). Kodowanie („d*pa”, „k*”) jest powszechne na obu platformach z powodu moderacji.


2. Emocjonalny charakter

— Wulgaryzmy w obu typach mediów służą wyrażaniu frustracji lub ironii, szczególnie w reakcji na polityczne wydarzenia (np. „Kurwa, podatki!” w prawicowych mediach vs. „Kurwa, zakaz aborcji!” w lewicowych).


3. Wpływ subkultur

— Gamerzy i fani hip-hopu w obu obozach używają wulgaryzmów z ich kultur (np. „fuck” z rapu, „noob” z gier), dostosowując je do ideologii. Młodzież warszawska i studenci z Krakowa/Torunia stosują podobne zamienniki („wtf”, „o choinka”) na obu platformach.


4. Moderacja platform

— Na Discordzie boty (np. Anti-Swear) i kanały NSFW wpływają na obie strony, promując zamienniki w publicznych przestrzeniach. Na YouTube wytyczne platformy ograniczają wulgaryzmy w tytułach i komentarzach, zmuszając obie strony do używania eufemizmów („o kurczę”, „tyłek”).


5. Popularność angielskich zapożyczeń

— Zarówno prawicowe, jak i lewicowe media używają angielskich wulgaryzmów („fuck”, „shit”) i zamienników („wtf”), szczególnie wśród młodzieży i gamerów, co odzwierciedla globalizację języka internetowego.


Analiza w kontekście subkultur


— Studenci w Krakowie

— Prawicowe media: Na Discordzie i YouTube krakowscy studenci (np. z AGH) popierający prawicę używają wulgaryzmów w memach o „lewakach” (np. „Kurwa, UJ to lewacka wylęgarnia!”). Zamienniki („o kurczę”) są popularne w publicznych treściach.

— Lewicowe media: Studenci z UJ na lewicowych serwerach/kanałach używają wulgaryzmów w dyskusjach o prawach kobiet (np. „Fuck, patriarchat!”). Zamienniki („o choinka”) dominują w moderowanych przestrzeniach.

— Studenci w Toruniu

— Prawicowe media: Toruńscy studenci (np. UMK) na prawicowych serwerach używają prostszych wulgaryzmów („dupa”, „kurwa”) w żartach o liberalnych mediach (np. „Dupa, TVN kłamie!”). Zamienniki („do licha”) odzwierciedlają kujawską swojskość.

— Lewicowe media: Mniej aktywni w lewicowych mediach, ale używają wulgaryzmów w krytyce Kościoła (np. „Cholera, Radio Maryja!”). Zamienniki są podobne do prawicowych („o rety”).

— Młodzież w Warszawie

— Prawicowe media: Używa wulgaryzmów w memach o „słoikach” lub „lewakach” (np. „Fuck, Trzaskowski psuje Warszawę!”). Zamienniki („wtf”) są memiczne i anglojęzyczne.

— Lewicowe media: Wulgaryzmy w komentarzach o polityce (np. „Kurwa, PiS niszczy miasto!”). Zamienniki („o choinka”) są popularne w trendach TikTokowych przejmowanych na YouTube.

— Gamerzy

— Prawicowe media: Wulgaryzmy w reakcjach na „woke” gry (np. „Fuck, nowa postać to lewacka propaganda!”). Zamienniki („wtf”) w komentarzach na YouTube.

— Lewicowe media: Wulgaryzmy w dyskusjach o inkluzywności (np. „Kurwa, hejt na różnorodność w grach!”). Zamienniki („o kurczę”) w moderowanych treściach.

— Fani hip-hopu

— Prawicowe media: Wulgaryzmy z rapu w komentarzach o „lewackim” rapie (np. „Fuck, Taco to nie rap!”). Zamienniki („wtf”) w publicznych treściach.

— Lewicowe media: Wulgaryzmy z progresywnego rapu (np. „Kurwa, system nas gnębi!”). Zamienniki („o choinka”) w filmach i komentarzach.


Wnioski


Różnice

— Ton i cel: Prawicowe media używają wulgaryzmów w sposób reakcyjny, krytykując liberalne zmiany i „lewaków”, podczas gdy lewicowe media stosują je w kontekście krytyki społecznej (np. nierówności, Kościoła). Obelgi są specyficzne dla ideologii: „lewak” w prawicowych vs. „faszysta” w lewicowych.

— Moderacja: Lewicowe serwery Discord i kanały YouTube mają bardziej rygorystyczne zasady przeciwko mowie nienawiści, co ogranicza obelgi. Prawicowe media są bardziej swobodne w kanałach NSFW lub reakcyjnych filmach.

— Subkultury: Prawicowe media przyciągają konserwatywnych gamerów i fanów hip-hopu, lewicowe — progresywną młodzież warszawską i studentów z Krakowa.


Podobieństwa

— Wspólne wulgaryzmy: Obie strony używają „dupa”, „fuck”, „kurwa” i kodują je („d*pa”, „k*”) z powodu moderacji.

— Emocje: Wulgaryzmy wyrażają frustrację lub ironię w reakcji na politykę lub popkulturę.

— Zamienniki: „Wtf”, „o kurczę”, „o choinka” są powszechne w obu obozach, szczególnie wśród młodzieży i gamerów, odzwierciedlając trendy internetowe.

— Platformy: Discord i YouTube wymuszają zamienniki w publicznych treściach, a wulgaryzmy są dozwolone w specyficznych kontekstach (NSFW, artystycznym).


Uwagi krytyczne

— Badania wskazują, że prawicowe treści dominują w internecie (82% obserwujących na platformach jak YouTube) dzięki reakcyjnemu charakterowi, co sprzyja emocjonalnym wulgaryzmom. Lewicowe treści, bardziej analityczne, ograniczają wulgaryzmy do komentarzy lub protestów. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Polaryzacja mediów (TVP — prawica, TVN/portale — lewica) wpływa na język: prawicowe media wzmacniają narrację „my vs. oni”, co sprzyja obelgom, lewicowe promują inkluzywność, co ogranicza wulgaryzmy w publicznych treściach. (https://portal.umk.pl/pl/article/kto-ma-przewage-w-mediach), (https://nowosci.com.pl/lewica-czy-prawica-kto-zdominowal-polskie-media-naukowcy-z-umk-doszli-do-zaskakujacych-wnioskow/ar/c1-17827141)

Sławomir Mentzen vs. Partia Razem (YouTube)

Poniżej przedstawiam dogłębną analizę użycia wulgaryzmów i ich kontekstu na kanałach YouTube Sławomira Mentzena oraz Partii Razem, z uwzględnieniem specyfiki ideologicznej, mechanizmów moderacji, zaangażowania subkultur (studenci w Krakowie, studenci w Toruniu, młodzież w Warszawie, gamerzy, fani hip-hopu) oraz różnic i podobieństw w języku. Analiza opiera się na kategoriach wulgaryzmów (dotyczących ciała, seksualności, obelg, religii, ekspresywnych, społecznych) oraz dostępnych informacjach z sieci, w tym statystykach kanałów i postach z platformy X, które krytycznie oceniam. Uwzględniam również kontekst wyborów prezydenckich 2025, w których Mentzen osiągnął znaczący wynik (14,81% głosów), a Razem wspierało kandydaturę Magdaleny Biejat. (https://www.infor.pl/prawo/wybory/prezydenckie/6947571%2Ckogo-popiera-mentzen-w-drugiej-turze-link-do-nagrania-youtube.html), (https://en.wikipedia.org/wiki/S%25C5%2582awomir_Mentzen)


Kanał Sławomira Mentzena na YouTube


Charakterystyka kanału

— Statystyki: Kanał Mentzena (start w 2017) ma ponad 1 milion subskrybentów (stan na maj 2025) i 265 milionów wyświetleń (kwiecień 2025). Rozmowy z Karolem Nawrockim (4,4 mln wyświetleń) i Rafałem Trzaskowskim (4,7 mln wyświetleń) w cyklu „Mentzen grilluje” osiągnęły rekordowe wyniki, z 350 tys. i 600 tys. widzów na żywo. (https://www.rp.pl/polityka/art42381291-mentzen-kosi-na-kanale-miliony-wyswietlen-suty-zarobek), (https://en.wikipedia.org/wiki/S%25C5%2582awomir_Mentzen)

— Treści: Kanał łączy politykę, memy i rozmowy o gospodarce, wolności jednostki i krytyce „lewackiej agendy”. Mentzen, lider Konfederacji, kieruje treści do młodych mężczyzn, gamerów i osób sfrustrowanych systemem, używając języka bezpośredniego i emocjonalnego. (https://www.akcjademokracja.pl/mentzen-argumenty/)

— Moderacja: YouTube wymaga ostrożności w tytułach i opisach, ale wulgaryzmy są dozwolone w treściach artystycznych (np. satyra, wywiady). Komentarze są umiarkowanie moderowane, co pozwala na swobodniejszy język.


Wulgaryzmy i zamienniki

— Dotyczące ciała: „Dupa” w żartach o politykach, np. „Dupa, Tusk rozwala gospodarkę!” (komentarze pod filmami). Kodowane jako „d*pa” w obawie przed moderacją. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/tyle-mentzen-zarobil-na-dwoch-rozmowach-na-youtubie-z-rafalem-trzaskowskim-i-karolem-nawrockim)

— Seksualność: „Fuck” w reakcjach na liberalne zmiany, np. „Fuck, znowu woke postacie w grach!” (komentarze pod „Mentzen grilluje”). Popularne wśród gamerów.

— Obelgi: „Lewak” jako główna obraza, np. „Lewacy z Razem chcą socjalizmu!” (komentarze). „Frajer” w dyskusjach o opozycji, np. „Frajer z KO nie ogarnia!”.

— Ekspresywne: „Kurwa” w emocjonalnych reakcjach, np. „Kurwa, podatki w górę!” (transmisje na żywo). Wyciszane lub kodowane jako „k*” w publicznych filmach.

— Społeczne: „Słoik” w żartach o wyborcach KO, np. „Słoiki głosują na Trzaskowskiego!” (komentarze). (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/rafal-trzaskowski-slawomir-mentzen-youtube-kanal-rozmowa)

— Religijne: Rzadkie, ale „cholera” w ironicznej krytyce Kościoła, np. „Cholera, papież to komunista!” (Mentzen krytykuje Franciszka z konserwatywnych pozycji). (https://www.akcjademokracja.pl/mentzen-argumenty/)

— Neutralne zamienniki

— „Wtf” lub „o kurczę” zamiast „kurwa”, np. „Wtf, nowa ustawa to żart!” (komentarze).

— „Tyłek” zamiast „dupa”, np. „Tyłek z tej polityki!”.

— „Naiwniak” zamiast „lewak” lub „frajer”, np. „Jaki naiwniak popiera PO!”.


Kontekst użycia

— Ideologia: Wulgaryzmy są reakcyjne, skierowane przeciwko liberalnym mediom, „lewakom” i zmianom społecznym (np. „woke” kultura, podatki). Mentzen używa języka memicznego, który rezonuje z młodymi mężczyznami i gamerami. (https://www.money.pl/gospodarka/w-kwietniu-bylismy-najbardziej-rozpolitykowanym-narodem-na-swiecie-dlaczego-7151771573897984a.html)

— Subkultury

— Gamerzy: Używają „fuck” i „noob” w komentarzach o grach, np. „Fuck, lewacka propaganda w nowej grze!”. Zamienniki („wtf”) popularne w memach.

— Fani hip-hopu: Wulgaryzmy z rapu (np. „kurwa”) w komentarzach o „lewackim” rapie, np. „Fuck, Taco to nie rap!”.

— Młodzież warszawska: Rzadziej aktywna, ale używa „słoik” i „lewak” w memach o KO.

— Studenci (Kraków/Toruń): Studenci z Torunia (np. UMK) są bardziej aktywni, używając „dupa” i „kurwa” w żartach o podatkach. Krakowscy studenci (np. AGH) rzadziej komentują, ale popierają Mentzena w memach.

— Moderacja: Wulgaryzmy w filmach są dozwolone w kontekście satyrycznym (np. „Mentzen grilluje”), ale komentarze z nadmiernymi obelgami (np. „lewak”) mogą być usuwane. Zamienniki („wtf”, „o kurczę”) dominują w publicznych treściach.


Specyfika

— Kanał Mentzena jest emocjonalny i memiczny, co sprzyja wulgaryzmom w komentarzach i transmisjach na żywo. Popularność wśród młodych wynika z antyestablishmentowego tonu i krytyki „lewactwa”. (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg)

— Mentzen unika religijnych wulgaryzmów, szanując konserwatywne wartości, ale krytykuje Kościół z pozycji tradycjonalistycznych (np. „papież-komunista”). (https://www.akcjademokracja.pl/mentzen-argumenty/)

— Algorytmy YouTube promują jego treści dzięki wysokiemu zaangażowaniu (miliony wyświetleń), co wzmacnia reakcyjny język. (https://www.money.pl/gospodarka/w-kwietniu-bylismy-najbardziej-rozpolitykowanym-narodem-na-swiecie-dlaczego-7151771573897984a.html)


Kanał Partii Razem na YouTube

Charakterystyka kanału

— Statystyki: Kanał Razem ma około 35 tys. subskrybentów (maj 2025), czyli ponad 20 razy mniej niż Mentzen. Odsłony są skromniejsze, z naciskiem na wideo-eseje, wywiady i podsumowania polityczne (np. „Podsumowanie tygodnia”). (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/internet-social-media-lewica-prawica-slawomir-mentzen-adrian-zandberg) (https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/rafal-trzaskowski-slawomir-mentzen-youtube-kanal-rozmowa)

— Treści Kanał skupia się na analizie społecznej, prawach pracowniczych, równości płci, ekologii i antyklerykalizmie. Wideo są edukacyjne, z mniejszą dawką emocji niż u Mentzena, skierowane do młodzieży warszawskiej i studentów z Krakowa.

Przeczytałeś bezpłatny fragment.
Kup książkę, aby przeczytać do końca.