Bezpłatny fragment - Profilaktyczne programy zdrowotne NFZ realizowane na poziomie POZ w latach 2005 — 2011.

Wstęp

W latach 1996 — 2005 realizowany był Narodowy Program Zdrowia, który został zastąpiony wkrótce programem na lata 2007 — 2015. Pierwszy z realizowanych programów był nowelizowany, zatem de facto w oparciu o niego wprowadzono szereg długoletnich programów, które datują swoje rozpoczęcie od roku 2005. Mimo, iż celem niniejszego opracowania jest, po krótce przedstawienie założeń i programów najbardziej aktualnych, z uwagi na realizowanie w opiece zdrowotnej zasadę ciągłości, która dotyczy również profilaktyki zdrowotnej, warto zwrócić uwagę na działania podejmowane w długoletnim czasie. Zatem, w zakresie programów wdrażanych od roku 1996, zgodnie z założeniami Ministerstwa Zdrowia, administracja państwa zobowiązała się do opracowania programów w zakresie całego szeregu aspektów życia zdrowotnego ludności, w tym w odniesieniu do kwestii środowiska życia człowieka:

— Realizacji strategicznego programu „Środowisko i zdrowie”, zgodnie z wytycznymi Europejskiego Biura Światowej Organizacji Zdrowia załączonymi do Deklaracji Helsińskiej (1994);

— Dalsza realizacja programu rządowego „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy”;

— programów profilaktyki medycznej skutków zdrowotnych narażenia na szkodliwe czynniki środowiska;

— wdrażanie lokalnych programów edukacji ekologicznej, zdrowotnej i konsumenckiej;

— skierowanie do decydentów, samorządów, producentów i konsumentów.

W zakresie kwestii w omawianym programie zobowiązano się do prowadzenia działań w zakresie poprawy stanu sanitarnego państwa, w tym tworzenia wysokich standardów. Szczególnie interesujące wydaje się podjęcie kwestii wypadków, które stanowią plagę współcześnie, w tym zakresie zaproponowano między innymi upowszechnianie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, oraz wprowadzenie obowiązku posiadania przez kierowców zawodowych świadectw stwierdzających umiejętność udzielania pomocy przedlekarskiej ofiarom wypadków drogowych. Szczególnie istotne wydaje się z punktu widzenia poprawy jakości opieki i zdrowia ludności założenie zwiększenia sprawności i skuteczności pomocy doraźnej, poprzez:

— zmniejszenie umieralności ofiar wypadków w pierwszej godzinie po zaistnieniu urazu;

— skrócenie czasu upływającego od chwili ostrego epizodu do udzielenia pomocy w ostrych stadiach chorób układu krążenia;

— wprowadzenie nowej ustawy o ratownictwie medycznym (2006).

Programy POZ

W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej założeniem było zasadniczo zwiększenie dostępności do podstawowej opieki zdrowotnej, upowszechnienie lekarza rodzinnego, doposażenie placówek POZ na terenie kraju. Działania te udało się zasadniczo zrealizować, podobnie jak w wypadku poprzednio przytoczonych. Rzecz oczywista, realizacja poszczególnych programów w ramach samorządów oraz efektywność działań szczegółowych ograniczona była nie tyle przez czas, ile przez dostępne środki finansowe oraz zasoby rzeczowe i osobowe, niemniej, realizowane programy stanowiły przyczynek do poważnych zmian pozytywnych w zdrowiu ludności. Program ten w czasie obejmował okres zmian strukturalnych w służbie zdrowia, finansowaniu podstawowej opieki zdrowotnej, w trakcie jego obowiązywania zostały zrealizowane wielopoziomowe reformy, odpowiednio w ramach specjalnych ustaw i aktów prawnych. W zakresie programowym w omawianym okresie wprowadzano także programy w zakresie zapobiegania i profilaktyki w ramach:

— zapobiegania występowaniu oraz skutkom wcześniactwa i małej urodzeniowej masy ciała;

— usprawnienia wczesnej diagnostyki i czynnej opieki nad osobami z ryzykiem rozwoju niedokrwiennej choroby serca;

— Usprawnienia wczesnej diagnostyki i zwiększenia efektywności leczenia nowotworów złośliwych szyjki macicy i sutka;

— stworzenie warunków umożliwiających osobom niepełnosprawnym włączenie się lub całkowity powrót do czynnego życia;

— zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym;

— intensyfikacji profilaktyki próchnicy zębów i chorób przyzębia u dzieci, młodzieży oraz kobiet ciężarnych.

— stosowania w postaci żelu lub lakieru na zęby, u kobiet ciężarnych i dzieci z najwyższym ryzykiem próchnicy zębów. W szczególności, programy, które były realizowane w okresie obowiązywania wcześniejszego programu, oraz były kontynuowane w ramach programu na lata 2007 — 2015 stanowią, jak poniżej:

— Program badań przesiewowych noworodków w Polsce na lata 2009 — 2014;