E-book
94.5
drukowana A5
Kolorowa
128.94
Pierwotne dzieje Lehii

Bezpłatny fragment - Pierwotne dzieje Lehii


5
Objętość:
476 str.
ISBN:
978-83-8431-882-9
E-book
za 94.5
drukowana A5
Kolorowa
za 128.94

Wstęp

W ostatnich latach niezależni badacze stopniowo odkrywają na nowo zapomnianą historię naszego Narodu. O dziwo, spotyka się to z ogromnym sprzeciwem, a nawet wrogością, ze strony akademickich historyków. Jest to wręcz niewiarygodne, że zamiast doceniać poświęcenie pasjonatów historii, oni ich obrażają i wyzywają od najgorszych. Widać, że pomimo odzyskania suwerenności, polska nauka nadal jest przesiąknięta antypolskim pojmowaniem historii. Ale na szczęście, Przebudzenie Sławian już się zaczęło i nic, i nikt nie jest w stanie go zatrzymać.

Ta książka jest kompleksowym zbiorem informacji zawartych w wielu kronikach, mówiących o starożytnych dziejach naszej Ojczyzny, do których dotarłem w ciągu dziesięciu lat zajmowania się zapomnianą historią Polski. Ma ona układ pocztu, przedstawiającego dzieje kolejnych władców. Niestety o wielu z nich poza imionami i datami panowania nie ma żadnych danych. Przy wielu królach zamieszczam ich herby poświadczone przez Kagnimira. Na końcu książki zamieszczam autorski Graficzny poczet władców Lehi, stworzony przy użyciu AI.

Ktoś może zapytać: Po co kolejna książka o Lehii? Otóż po to, aby uzupełnić istniejące braki i skorygować błędy w dotychczasowych publikacjach. Na przykład, Janusz Bieszk w swoich Księgach Lehickich opisuje władców dopiero od króla Sarmaty (2078 roku p.n.e.), a w źródłach, do których dotarłem, są informacje przedstawiające naszą historię od 3264 r. p.n.e. Także w późniejszych czasach jest wiele uzupełnień.

Niniejsza książka jest pierwszą z cyklu trzech części opisujących dzieje Lehii do 1138 roku, czyli do końca jej potęgi. Ten tom przedstawia czasy, o których jest najmniej informacji i dlatego obejmuje okres 2956 lat. Zawiera ona 11 rozdziałów poświęconych kolejnym „dynastiom” panujących nad terytorium współczesnej Polski. Zgodnie z przyjętą praktyką, używam na określenie naszych starożytnych ziem nazwy LEHIA, chociaż były one różnie nazywane w ciągu wieków, ale ta nazwa jest już ugruntowana.

Pragnę zwrócić uwagę Szanownych Czytelników na problem chronologii, który powoduje wielkie zamieszanie w różnych kronikach. Niestety poszczególni autorzy stosują inne systemy datacji. Na przykład źródła tradycji bizantyjskiej (w tym ruskie) posługują się chronologią od biblijnego stworzenia świata, czyli od 5508 roku p.n.e., która jest tożsama z chronologią sławiańską. Podobnie czyni tradycja łacińska w okresie przedhieronimowym. Jednak po rozpowszechnieniu się Wulgaty, liczy ona czas od ok. 4000 roku p.n.e., podobnie jak Kronika Prokosza. Obydwa systemy opierają się na Biblii: pierwszy na Septuagincie, a drugi na Wulgacie (będącej przekładem z tekstu hebrajskiego). I tak po zmianie przelicznika, czas „skrócił się” o około 1500 lat. Ponadto pojawiło się dodatkowo liczenie dat od biblijnego potopu, które pozwala określić czas według dłuższej (bizantyjskiej) chronologii. Jednak niekiedy nawet w jednym dziele występują obydwa sposoby liczenia dat.

Najlepiej widać to na przykładzie króla Tanausa/Kodana, który w Monopanthon harmonicum cronologicum jest wymieniony dwa razy: w A.M. 2000 wg krótszej chronologii i w A.M. 2632 wg dłuższej chronologii. Wyraźnie widać, że różnica wynosi ponad 600 lat. De rebus Moschoviticis… mówi o jego panowaniu w A.M. 2747, według Prokosza panował on w latach A.M. 1975—2008, tj. 2025—1992 p.n.e. Według LXX Potop miał miejsce w A.M. 2244, czyli rok 2632 odpowiada 388 rokowi po Potopie (2632—2244=388). A według Wulgaty (tekstu masoreckiego) Potop był w A.M. 1656, czyli rok 2000 odpowiada 344 rokowi po Potopie (2000—1656=344). Jak widać, obydwie daty są sobie bliskie. Podobną zbieżność widać też wyraźnie na przykładzie Leha I Wielkiego. Wg Prokosza panował on w latach A.M. 2032/6—2082, tj. 1969/5—1919 p.n.e., a wg Monopanthon… w A.M. 2742. Takich przypadków jest więcej.

Chronologia w Kronice Prokosza

Kronice Prokosza, która jest podstawą chronologii od roku 2000 p.n.e., daty panowania władców sprzed naszej ery zostały podane wg „roku świata”, czyli od stworzenia świata. Należy rozróżnić datację Prokosza od datacji komentatorów, którzy powoływali się na innych autorów. Tutaj przedstawiam tylko autentyczną datację Prokosza.

Bibliografii dołączonej do kroniki pisze: Prokosz Benedyktyński mnich w R.P. 996 zmarły, który z Pogańskich dawnych Autorów pisał kronikę polską za dwóch tysięcy przeszło lat przed Bożym Narodzeniem począwszy, którą aż do czasu swoiego to iest R. 992 przeciągnął.

Przy opisie króla Polacha Prokosz podaje stosowany przez siebie system datacji:

— POLAK alias Polach vixit anno ante nativitatem Christi circiter 470, mundi autem anno 3530.

— o potomkach Polacha albo Polaka, którzy od Roku świata 3573 do Roku pańskiego 340 przez lat siedemset sześćdziesiąt siedm nieprzerwanem następstwem kraiom tym panowali.

— Polak Wielki czyli Polach z bracią swoią powracaiąc tu nazad z Illiryku do tych krain w Roku świata 3530 szczęśliwie w nich osiadł, którego potomność aż do Wyszomira króla to iest: do Roku Pańskiego 340, przez lat siedemset sześćdziesiąt siedem nieprzerwanie panowała.

— cujus stirps non interrupta per annos 767 his regionibus dominabatur, scilicet ab anno mundi 3573. ad annum Christi 340.

W pierwszych cytatach pisze, że A.M. 3530 to 470 p.n.e., a w drugich podano, że potomkowie Polaha panowali przez 767 lat do 340. Licząc od śmierci tego króla w 3573, otrzymujemy rok 4340, czyli A.M. 4340 = 340 n.e. Stąd wynika, że Prokosz przyjął rok stworzenia na 4000 p.n.e.

Pozornie zdaje się zaprzeczać temu informacja podana przy opisie króla Krakusa:

— Krakus I. (…) W Gnieźnie tedy po długim w tey rzeczy rozmysle, według Prokosza, Roku od Stworzenia świata 4649 zgodnymi głosami obrany iest od Polaków za Pana.

— A.D. 694. Detestati itaque aristocratiam Poloni, exoptarunt pristinam dominatimnem unius: convenientesque Gnesnam elegerunt unanimiter post longam deliberationem unum ex XII. Palatinis nomine KROK anno mundi 4649.

Porównując ten i poprzednie fragmenty widać, że rok 694 to R.S. 4694, a nie 4649. Jeden ze wcześniejszych kopistów przez pomyłkę przestawił dwie ostatnie cyfry i z 4694 wyszło 4649.

Rok 4000 p.n.e. potwierdza także komentator, który pisze:

— Ten zaś Przemysł daleko później po sławnym tym Bohatyrze, który za państwo Macedońskie nastąpiwszy w R.S. 3629 panując lat 12. Roku po tym z świata 3641 trucizną był zniesiony; a zaś Przemysł nastąpił na państwo Roku po Nar. P: 760 co od śmierci Alexandrowej do czasu zaczęcia iego panowania lat 1119 nieuchybionych wypływa.

Pomimo tego, że komentator podaje rok śmierci Aleksandra wg innego systemu datacji, to po dodaniu do niej 1119 lat otrzymujemy A.M. 4760, czyli 740 n.e.

Ponadto tę chronologię potwierdzają odpisy spisów królów sławiańskich dokonane przez Dyamentowskiego z Drugiej Księgi Prokosza:

I. Wiendalorum Antiqui Reges sive Sarmato-Scytharum. Post divisionem a Ligiis-Sarmatis seu Scytho-Lechitis. ex Procos. p.:

— 68. Hostyrod „Tempore Nativit. Christi Dni.” 3991 20

— 91. Gilimer 4528 5 „Ten ostatni, zwyciężony w bitwie od walecznego Bellizaryusza Woysk Justyniana Cesarza Wodza, y żywi do Konstantynopola stawiony, fatalny Wandalskiemu Królestwu przyniósł koniec. Które w Afryce Roku Pańskiego 532. na nim zakończone było: po lat … iak tam z Europy przeszli. A Wiendalowie, częścią z Maury, a częścią z Grekami zmięszani, z Państwem oraz y Imię zgubili. Została się była iednakże w Pomeranii, część nieiaka po wyiściu do Włoch, na tym mieyscu, gdzie teraz Szczecinskie Państwo. Ale y ci zawoiowani potym od Polaków, z swymi pospołu Sąmsiady, przez dzielność, Leszka III. starożytne odmieniwszy Wiendalów Imię.”

II. Ulmigavorum, Antiqui Reges. Post divisionem a Getho-Scythis Procossius ex Voiano Autore.:

— 58. Suzuktyzgilo Kędzior 3996 26 „Huius regno an… qui fuit Era … Żywie 4000 ...stus D. Dei V...lius, Rex Reg… ex Maria Virg… natus, venit … mundum. Qu… nocte, lux ma… tamquam igni...dens, in Coelo ...it: qui univer… illuminavit … cum ingenti ...re omnis Popul…”

III. Ulmigavorum Antiqui Reges Post Divisionem a Gedis:

— 59. Suzuktyzgilo 3996 26 „Huius regni an… 5 qui fui Era Otsiti Zywie 40… Christus Dom… Rex Regum: … vivi filius, ex Maria Virgi… natus: venit… mundum. Qu… nocte lux ma… in Coelo appi… qeae univers… illuminavit … guuam, tanquam ...nis cordem: ...ingenti tremo… omnis populi…

IV. Iazygarum, Antiqui Reges.Post divisionem a Scitho-Lechis. Procossius ex Voiano.:

— Ten ostatni Roku Świata 3530, Zwyciężony w bitwie od walecznego Palaka pierwszego Polaków Króla, życie y Państwo utracił. Które podbiwszy Palak władzy swoiey, do Kraiu świeżo ręką perowanego od Wiendalów y Alanów przyłączył: y swoim, to iest Polakia nazwał Imieniem. Które pod nazwiskiem Podlasza, albo Podlachii, trochę odmiennym, dotąd zostawa. Reszta Jazyków z Chursadem, zabitego Króla Synem. Panem go nad sobą postanowiwszy, do Hulmigow pobratymców swoich uszła, ustąpili im kray iedną. Od których przyięci łaskawie, y traktowani byli, [tekst skreślony: „do Roku Świata 4010, który był 10 Narodzenia Pańskiego, przez lat pełnych 479 ...]

— 78. Babay „Ten się wybił zpod Jarzma Ruskiego 415” 4400 25

V. Samogetharn, Antiqui Reges. Post Divisionem a Prozis:

— Potym Szamogethowie, za panowania Sankala 62 Liwów Króla, wybiwszy się przez Woynę, z pod niewolniczego Lydów Jarzma, Roku Oytsysa 4178 (Ten Rok był po Narodzeniu Pańskim 178, przy czym odtąd się tu tak iak wyżey wyraża) po lat 456. przy Liwach zostali.

Z tych przykładów jasno wynika, że w Kronice Prokosza zastosowano przelicznik według Anno Mundi 4000 p.n.e.

Sławianie

Pragnę podkreślić, że prawidłową nazwą są SŁAWIANIE, a nie SŁOWIANIE. Potwierdzają to starożytne i średniowieczne nazwy naszego ludu w obcych językach, w których zawsze pierwszą samogłoską było A, a nie O, co potwierdza wersję SŁAWIANIE.

Aby się nie rozpisywać, przywołam dowody przytoczone przez Szafarzyka: Czytamy bowiem w źródłach greckich u Ptolemeusza najstarszego pisarza, u którego się imie to pokazuje, ΣΤΑΥΑΝΟΙ zamiast ΣΤΛΑΥΑΝΟΙ (w rkp. Σταύανοι i Σταυάνοι), u Prokopa zwykle Σκλαβηνοι i jeno prawie dwa razy Σκλαβινοι, u Agatiasza Σκλαβοι, u Menandra Σκλαβηνοι, Σκλαυηνοι, u Maurycego Σκλαβοι, u Teofilakta Σκλαβηνοι, Σκλαβινια (ziemia) w latopisach carogrodzkich (Chronicon paschale) Σκλαβοι, w żywotopisie sw. Demetrego [ok. 650] Σκλαβηνοι, u Teofana Σκλαβοι, Σκλαβινοι, Σκλαβινοι, u Nicefora Patryarchy Σκλαβοι, Σκλαβηνοι, u Georgiusza Monacha Σκλαβινοι, u cesarza Leona Σκλαβοι, τα Σκλαβικα εθνη, u Konstantyna Porfirogenety Σκλαβοι, Σκλαβηνοι, Σκλαβινοι, Σθλαβησιανοι, σθλαβωνειν (Slavum fieri) u skróciciela Strabona [ok. 1000] Σκλαβοι, u Cedrena Σθλαβοι Σθλαβινοι, Σθλαβινια (ziemia), Σκλαβινοι, u Zonara Σκλαβηνοι, u Anny Komnenowéj Σθλαβογενοι, u dopełniacza Konstantyna Porfirogenety Σθλαβησιανοι, Σκλαβησιανοι, u Jerzego Akropolity i Kodyna ‘Ασθλαβογενοι, u Nicefora Choniaty i u Nicefora Brienniusza Σθλαβινοθ itd.; obok tego zaś czytamy już u Ptolemeusza i Σουοβηνοθ (w niektórych rkp. Σουουηνοθ to jest, Słoweni) i w żywotopisie sw. Klemensa przez mnicha Teofilakta [10. stólecia] ucznia Klemensa także Σθλοβενοι σθλοβενικος. W pomnikach po łacinie pisanych czytamy u Jornanda Sclavi, Sclavini, u Jana z Biklaru z Sclavini, u Grzegorza Wielkiego [600] Sclavi, (Sclavorum gens), u Fredegara Sclavini, Sclavi, w rękopisie Wessobruńskim [z 8. stól.] Sclavus, u Pawła Diakona Sclavi, u Einharda Sclavi, Sclaveui, w Lauriss przez Einharda Sclavenia (ziemia) u Piotra, księgownika Slavi, w chronic. Moissiac. Sclavi, w Annal. Einharda Fuldeńskiego Sclavi, w Annal, Fuldens, Sclavi, u Gwidona Raweńskiego Sclavini, w rozlicznych latopisach przez Niemców w 10–12 stól. po łacinie pisanych (Monum. Germ. histor. ed. Petrsb. T. I. II.) Sclavi, Slavi, Scłavini, Sclavones, Sclavani, Sclavania, Sclaveni, Sclavinia, Sclavonia, Sclavia, u Adama Bremskiego i Helmolda Sclavania, Slavi, w listynach książąt niemieckich, tudzież królów i cecarzów r. 777 Sclavi, ok. 824 –836 Sclavini, 834 Sclavani, r. 846 Selavi, r, 853 Sclavi, r. 888 Sclavinia (ziemia) r. 889 Sclavi, r. 907 Sclavi, r. 923 Sclavi, r. 977 Sclavi, r. 981. Sclavonia (ziemia), r. 993 Sclavus, r. 996. Sclavus, r. 1000 Sclavaniści, r. 1161 Sclavonici itd.; obok tego wreście najdujemy już w listynie króla Ludwika r. 860 Slougenzin t. j. Sloweńczyna, a w listynie króla chorwackiego Krzesimira r. 1071 Slovingna (wieś). W piśmiennych źródłach narodów wschodnich najduje się u Mojżesza Choreńskiego Sglavaci, przymiotn. Sglawajin, u pisarzów arabskich Masudy, Ibn-Foslana, Istachry, Jakuta, Magriby, Kaswiny, Dimeszki, Ibn ul Wardy, Bakuwy i i. Saklab, Siklab, przymiot. Saklaby, Siklaby, Seklaby, lmn. Sakalibe, Sekalibe u Mirchonda i Ferdussi Sakalib itd. W językach zaś zachodnio-południowo-europejskich, których pamiątki piśmienne nie jednego są czasu i wieku, nazywano człowieka pochodzenia słowiańskiego, sądząc podług przewrócenia wyrazu tego na inne póżniejsze podlejsze znaczenie, po szwedzku slaf, dolnosasku i agl. slave, holend, slaef, slave, fran, esclave, hiszpań esclavo, włos schiavo. Przeciwnie Wołosi używają formy Slowem Slowenesk.

Należy podkreślić, że nazwa Sławianie pochodzi od sławy, dlatego nazwa Słowianie jest błędna. Wyjaśnia to Stryjkowski, powołując się na Crantiusa: Albertus zaś Crantius, niemiecki historik, mieni być nazwanych Słowaków od wielamowności słów, co jest jawna nikczemność niebacznego zdania jego. Bo Sławacy mają być właśnie i prawdziwie zwani, według zdania mądrych ludzi, Sławakami od sławy. Ponieważ sami Sławacy i Bulgarowie z ruskiego przyrodzonego języka, to imię sobie jednostajnie dali od sławy i od swoich sławnych rycerskich dzielności, a tak gdy się oni sami Sławnymi i Sławakami zwali, tedy i Łacinnicy, s którymi długo walczyli o Greckie i Włoskie państwa, poczęli ich zwać Slavinos & Slavos, a krainy ich Slavonia, nie Slovinos ani Slovos, ani Slovonia, od słów, ale od sławy. Dlatego też Rusacy, Polacy i Czechowie starzy, naszy przodkowie, iż się zawżdy więcej niż w skarbach w uczciwości, sławie kochali, tedy xiążętom i synom swoim, i inszym narodu swojego ludziom, pospolicie imiona dawali złączone i złożone z sławą. I podsumowuje: Tak tedy, Czytelniku miły, Sławacy są nazwani i rzeczeni od sławy i sławnych spraw swoich, ponieważ że ich i wszyscy łacińscy historyko wie Slavonami i Sławami piszą, albo też po tym, jako się dziś sami zowią Słowakami, mogli to sobie imię dać jakoby rzekł: prawdziwi, pewni, stali, nieomylni w słowie, od słowa poczciwego i prawdziwych obietnic a pewnego przyrzeczenia swego.

Starożytni Grecy na określenie Sławian używali słowa Αινετοι, czyli Sławianie (αινος- sława). To tłumaczenie Morawski podaje też w innym dziele: Sławianie Grekom dobrze byli znani pod zgreczoną nazwą Ainetoj, αινυ: sława. Tę etymologię potwierdza Jordanes: Zwali się ainetoi [αινετοι], to znaczy godni pochwały [laudabiles]. Podobne tłumaczenie podaje Kronika Wenecka: „Eneti” oznacza „godny pochwały”.

Jak podaje Tadeusz Wolański, opisując napis nagrobny Eneasza, synonimem Sławian są Scyci: On [Aeneas, Enej, Eneasz] nie tylko był [Sławianinem], ale że Grecy też nazywali go Sławianinem [der Slawe]. Carlus Stephanus mówi o tym imieniu: „Aeneas, ab αίνέω, quod est: laudo, aut αίνοζ laudans." Laus to sławiańska Sława; zatem: Wencesław = Venceslaus, Stanisław = Stanialaus, itd. Synonimem Sławianina jest Scyths, od polskiego: szczycić, czeskiego ctiti, rosyjskiego cztit co oznacza także czcić, sławić, wychwalać.

Nawiązując do wspomnianego wyżej cytatu z Kroniki Weneckiej, należy zwrócić uwagę, że Gallowie przetłumaczyli nazwę Sławianie na Wantens (vanter — sławić). Następnie Rzymianie zrobili z tego Weneti, a Niemcy Wendy i Windy: Wendami Vantans, w tłomaczeniu też dosłownem zwali ich tam r. 390 Gallowie: vanter, sławić. Od nich przyjęli nazwę Rzymianie, przekręcając na Veneti, a Niemcy urobili z tego Windy.

Takie samo tłumaczenie podje Stalmach: Słowianie nareszcie, jako najliczniejszy naród, zajęli największą, prawie całą wschodnią przestrzeń Europy, od Łaby aż po Don i wzdłuż całego Dunaju, a od jaderskiego (adryjatyckiego) do bałtyckiego morza, i nadto inne jeszcze okolice. Zwali się za Słowianie pierwotnie Wendami czy Windami, i ta nazwa ich, podobna do słów Hind i Zend, okazuje, że byli najbliżsi pobratymcom azyjatyckim i najpóźniej się od nich odłączyli, idąc za poprzedniemi narodami do Europy. Między temi Windami czyli Słowianami osiedli pokrewni im Litwini u wybrzeża bałtyckiego. (…) Imię Wend, Wind, mają uczeni za to samo, co Hind. W najdawniejszym zaś języku Hindów, w sanskrycie, słowo wend znaczy chwałę, cześć, sławę. Dawni przodkowie nasi zwali się więc Wendami, czyli chwalebnemi, iż chwalebne i uczciwe życie prowadzili i takowe było główną zasad ich wiary.

Natomiast Juliusz Cezar używał na określenie Sławian nazwy Suebi, a Tacyt Suevi. O zmianie wymowy tej nazwy ludu pisze Šembera: Północni Słowianie: Połabianie, Lużyczanie, Polanie w części i Czechowie, słynący u Rzymian pod nazwą „Svevi“, wymawiali w starożytności, jak wiadomo zamiast szerokiego „ł" głoskę „u", albo „w" (bywa zamiast była, máwo, zamiast máło) i nazywali siebie Suowenie zamiast Słowenie i Suawianie, zamiast Sławianie, a Rzymianie usłyszawszy od nich tę nazwę, skrócili ją w Suavi, ze zwyczajną przemianą dźwięku „a" na „e" w Suevi. Do tej nazwy nawiązuje też Szafarzyk: Stawani Σταυανοι […] Zważywszy wszelkie okoliczności zgadzamy się z tymi, którzy w tem skażonem słowie nazwisko Słowianie upatrują, utrzymując, że początkowo pisano ten wyraz ΣΤΛΑΥΑΝΟΙ tj. Stlawani, z czego, przez odrzucenie głosek Λ i Α, i przez zaniechanie onych powstał wyraz Stawani. [w przypisie podaje, że Hartknoch i Schoezer czytali Σλαυανοι. Dodatkowo Ptolemeusz wymienia także Sławian w wersji Σουοβηνοι i Σουουηνοι, co tak komentuje Szafarzyk: Utrzymuję, że ci Suoweni Ptolemeusza nie są różni od jego Stawanów tj. Słowian.

Nazwę SŁAWIANIE potwierdza też artefakt ze zbiorów de Minicis w Fermo, przedstawiający terakotową kulę na cokole. Na obydwu jej stronach namalowano czarną farbą maczugę, a na cokole widnieje napis: ΙΕΡΕΚΛΕΟΣ ΣΚΛΑΒΕΝΣΙΙ, czyli HERKULESOWI SŁAWIAŃSKIEMU.

Również najstarsza zachowana lehicka kronika arcybiskupa Prokosza potwierdza, że nazwa Sławianie pochodzi od sławy: Pomienione Sarmackie narody po woynach z Rzymianami i innemi narodami szczęśliwie odprawionych nazwane są Slavi albo Slavini, iakoby Sławni i chwalebni: dla czego też od nich swóy początek maią owe z tych słów złożone imiona, Bog, Swięty, miecz, władza, stan, sława, iakie imiona są: Bogusław iakoby Bogu sława; Swiętosław iakoby Swięta sława, Mieczysław iakoby mieczem sławy szukaiący; Władysław władza sławy; Wacław więcéy sławy z łacińskiego Venceslaus; Stanisław iakoby stań się sława.

Należy dodać, że na określenie starożytnych sławiańskich ludów autorzy używali różnych nazw: Herodot mówi, że Sarmaci są scytyjskim plemieniem, Ptolemeusz nazywa Sławian i Alanów Scytami i tychże Sławian i Alanów, a razem z nimi Słowaków Sarmatami; on też mówi, że Scytowie są sarmackim plemieniem. Pliniusz nazywa Chazarów Scytami, Serbów — Sarmatami, Roksolan — Alanami; Strabon — Sarmatów Scytami, Roksolan Alanami; Grecy, według Nestora, — Sławian Scytowie; Swidas i starożytna geografia — starożytnych Rusów Scytami; Konstantyn Porfigaryta, Anna Komnena, Leon Diakon i Kinnam — Rusów chrześcijańskich Scytami; Marcjan Heraklejski — Alanów Sarmatami; Chalkokondila — Rusów Sarmatami, Prokopiusz — Wenedów Sarmatami; Diodor — Asyryjczyków i Medów Sarmatami; w Peutingeraskich tablicach Wenedowie są nazywani Sarmatami; u Skimna Chios i w Periplus Pont. Eux. Alano-rusowie są nazywani Sarmatami; Adam Bremeński — Wenedów Scytami, a Papież Sylwester II — Sarmatami; Kluweriusz Wenedów i Słowaków Sarmatmi; Jordanes — Sławian Sarmatami; Anton — Budynów, Roksolan i Serbów Sarmatami; Szafarzyk — Roksolan, Alanów i Jaćwingów Sarmatami; Ammianus Marcelin i bł. Hieronim — Jaćwingów i Panonów Sarmatami; gruzińska historia — Alanów Rossami; Prokopiusz — Antów i Sławian Alanami; niektórzy historycy mówią, że Aorsi to Sarmacko-scytyjski lud.

Natomiast o języku naszych starożytnych przodków tak pisze Kłassien: Pierwsi Sarmaci lub Sarmaci Herodota, mówili scytyjskim językiem. Spróbujemy dowiedzieć się, jakiż to był scytyjski język. Historycy mówią, że Sarmaci, przesiedleni przez Scytów, następnie pokonali Scytów i osiedlili się na całej przestrzeni, nazwanej już później ich imieniem — Sarmacją, dlatego wszyscy Sarmaci kontynuowali mówienie tymże scytyjskim językiem, ale w innym narzeczu, który Scytowie sami nazywali zepsutym, tj. nieczystym. Zobaczmy, jaki to scytyjski język, którym mówili Sarmaci.

Oto on:

1) Scytowie Anny Komnen, Leona Diakona i Kinnama mówili rosyjskim językiem.

2) Tauroscyci Konstantyna Porfirogeneta mówili rosyjskim językiem.

3) Wielcy Scytowie greckich pisarzy, według Nestora, mówili rosyjskim językiem.

4) Sarmaci (Rusowie) Chalkokondily mówili rosyjskim językiem.

5) Alanowie (Rossi) w gruzińskiej historii — oczywiście, rosyjskim.

6) Sarmaci papieża Sylwestra II mówili wenedskim językiem, a wenedski język jest narzeczem sławiańskiego.

7) Sarmaci (Jazygowie i Pannończycy) Am. Marc. i bł. Hieronima mówili sławiańskim językiem.

8) Sarmaci (Antowie), uznawani przez wszystkich za Sławian, mówili, oczywiście, sławiańskim językiem.

9) Sarmaci (Serbowie) Pliniusza i Antona mówią i teraz sławiańskim językiem.

10) Sarmaci (Wenedowie) Peutinger. tabl. Prokopiusza i Ptolemeusza, jako zajmujący jedno to samo miejsce z Sarmatami papieża Sylwestra, mówili, oczywiście, z tymi ostatnimi jednym językiem, czyli sławiańskim.

11) Sarmaci (Sławianie) różnych historyków — sławiańskim.

12) Wszyscy ogólnie Sarmaci Apendini — sławiańskim.

13) Alanie (Antowie) — sławiańskim.

14) Alanie (Sławianie) — sławiańskim.

15) Alane w północnej Francji — sławiańskim.

Tak więc, wszyscy przywołani tutaj Scytowie, Sarmaci i Alanowie, jeśli nawet mówili różnymi narzeczami, to wszystkie one były sławiańskimi. Nie ma wątpliwości, że i inne, nie wymienione tutaj plemiona, mówiły jednym z nimi językiem.

Scytami starożytni autorzy nazywali ogólnie wiele ludów sławiańskich, co dobrze pokazuje Kłassien:

— Sarmatów — Herodot, Strabon inni;

— Hunów — Prawie wszyscy historycy;

— Massagetów, Tiragetów, Roksolan — Prawie wszyscy historycy greccy;

— Chazarów — Pliniusz;

— Radimiczów, Wiatyczów, Chorwatów, Dulebów, Ouliczów, Tiberców — Grecy (według Nestora);

— Sławian — Ptolemeusz i liczni Bizantyjczycy;

— Alanów, Aorsów Achtyrców (Agathyrsi) — Ptolemeusz;

— Rusów — Swidas, starożyrna geografia, Konstantyn Porfirogeneta, Anna Komnena, Leon Diakon, Kinnam i inni.

Starożytni autorzy Sarmatami nazywali:

— Scytów — Herodot;

— Hunów — Liczni;

— Alan-Rusów (Alanorsi), Tauroscytów, Achtyrców (Agathyrsi), Alan Scytów, Aorsów, Antów — Skimh Chios, Ptolemeusz i Perip. Pont, Eux.;

— Alanów — Marcian, Herakliusz, Ptolemeusz, Szafarzyk i inni;

— Roksolan (Ruś-alan) — Tacyt, Antow i inni;

— Jaksamatów — Szafarzyk i inni;

— Wenedów — Peutin. Tabl. Ptolem., Prokopiusz, Papież Sylwester II, Kluweriusz;

— Sławian różnych plemion — Ptolemeusz Am. Marcel., bł. Hieronim, Anton i wielu innych;

— Serbów — Pliniusz Prokopiusz, Anton;

— Rusów — Chakokondila.

Leh, Lehia, Lehici

Często pojawiają się kontrowersje co do pisowni nazw: Leh, Lehia, Lehici. Krytycy twierdzą, że te słowa należy pisać przez „ch”, gdyż tak jest przyjęte od wieków. Jednak forma Lech jest zlatynizowana, a pierwotna brzmiała Leh.

Najstarsze lehickie kroniki, czyli Prokosza i Karnimira, podają imię pierwszego króla Leha również jako: Lek i Lyg. Są one zakończone na twarde głoski, co popiera wersję Leh, zakończoną na twarde „h”, a nie miękkie „ch”.

Prokosz nazywa Lehitów Ligami: Lehici lub Ligowie zwani Palako, co również potwierdza wymianę „h” na „g”. Tak samo jest w tytule spisu królów Wiendalów: Post divisionem a Ligiis-Sarmatis seu Scytho-Lechitis. ex Procos. p. [Po oddzieleniu się od Ligów-Sarmatów lub Scyto-Lechitów, z Prokosza].

Lugów/Ligów nazywa Lehitami również dr Kętrzyński: Lingae są tym samym narodem co Ptolemeuszowi Lugi, Tacytowi Lygii, Strabonowi Luii, Zosimowi Logiones i Lupiones (=Lugiones) w Tabula Peutingeriana. Nazwisko zaś „Lingae” i „Lugi” mają się do siebie jak „łęg” i „ług”, […]. Pierwsze nazwisko odpowiada nazwie „Lach” czyli po starorusku „Lęch”. Na ten sam pierwiastek wskazują także litewskie wyrazy „Lenkas, Lynkas, Lankas” = Polak, oraz węgierski „Leng-yel”; Tomasz zaś, archidyakon spoletański, (Historia Sal. c. 7) pisze nawet: „venerunt de partibus Poloniae, qui Lingones appellantur”. Lingowie Ptolemeuszowi zatem są tem samem, ci Lachowie, Lęchowie czyli Polacy. […] Pod Omanami aż do gór olbrzymich siedzą Lugi Diduni czyli raczej Lugi Duni. Rękopisy mają prawie wszystkie „ΛΟΥΓΟΙΔΙΔΟΥΝΟΙ”. Wyraz ten składa się z dwóch części, których pierwszą jest „ΛΟΥΓΟΙ”; ponieważ Ptolemeusz jednak stale pisze „Λουγοι οι Βουροι, Λουγοι οι Ομανοι”, stąd wynika, że w tamtym wyrazie brak rodzajnika; musimy zatem przypuścić, że przez pomyłkę kopistów „οι” zamieniło się w „δι”. Sądzę przeto, że poprawka „Λουγοι οι Δουνοι” jest należycie uzasadniona; […] Pod Lingami mieszkają u Ptolemeusza Calucones po obu brzegach Łaby. Niektóre rękopisy mają „και Λουκωνες”. „Lucones” możnaby zestawić z Lugami.

Jak widać z powyższych przykładów pierwotne brzmienie Leh przechodziło w ciągu wieków w Lek i Lyg. Tak samo Lehici zostali nazwani Ligami, Lugami, Logami i Lukami. Ponadto jak Lehitów zwano Lingami, tak też i Leha nazwano Linxem: Linx panował nad Scytami.

Pisownię Leh potwierdzają także monety władców lehickich.  Na tetradrachmie króla Leha III Ariowita (96—34 p.n.e.) widnieje lustrzany napis tzw. Alfabetem alemanno-runicznym: LEH.Na drachmie tego króla jest lustrzany napis alfabetem chaldejskim (obecnie zwanym nowo-herbajskim): לכה (LKH). Na quinariusie króla Wizymiera (292—340) znajduje się napis: ΛΛH UOШמ (LLH UOSZM [LEH WYSZYMIR]). Na aureusie tego króla natomiast widnieje napis: ΛOIHИVISIIvN (LOIHVI VISIM [LEH WISIMIR]). Na monecie króla Leha V (733—735) widnieje chaldejski napis: ה-לה (H-LH). Na monecie cesarza Bolesława I Wielkiego (1000—1025) znajdują się trzy napisy imienia Leh. Na awersie pod nogą Baranka Bożego widnieje inskrypcja sławiańsko-łaciński: ΛEH (LEH), a wokół: +EDELRЮ REX AЮLORUM (+EDELEH REX APOLORUM [skrót od POLONORUM], co znaczy +EDE LEH KRÓL POLANÓW). Na rewersie wokół Lehickiego Orła znajduje się napis: +EDELPI LEH RĀ COSTR.

Pierwsze królestwa Ariów-Sławian

JAPET 3264-ok. 3200 p.n.e.

Jako protoplastę wszystkich Sławian kronikarze wymieniają Jafeta, syna biblijnego Noego.

W źródłach jego żona występuje pod kilkoma imionami: Arathka (Hipolit), Serac (Inventiones Nominum z VIII w.), Adalenses (Księga Jubileuszów), Arisisah (Eutychius), Aurca/Olybana (Master of Oxford’s Catechism), Fura (Anglo-Saxon Heptateuch), Aresisia, Noëla. Według Kroniki Norymberskiej nazywała się Funda, co Dębołęcki odczytuje jako Wanda i pisze, ze nazwa Wandalia [pochodzi] od Wandy, żony (według Hertmana Schedella) Jafetowej.

Jafet i Funda w Kronice Norymberskiej.

Kagnimir informuje, że Japed zaczął panować w roku świata 1657 według łacińskiej chronologii opartej na Wulgacie, a rosyjska kronika podaje, że: W roku od stworzenia świata 2244 (5508—2244=3264 p.n.e.), w drugim roku po potopie, po błogosławieństwie Noego praojca cały świat został podzielony na trzy części między trzech jego synów, Sema, Chama i Afeta., co potwierdza inny latopis: W 2244 roku Noe Sprawiedliwy podzielił cały świat, który był widziany z góry Ararat, na trzy części, według liczby swoich synów: (…) Jafetowi, najmłodszemu synowi, oddał całą Północ od gór Kaukaskich: do Północy, i na Wschód, a także do zachodniej granicy, i został Jafet władcą i rządcą tych krajów. I poszedł Jafet z góry Ararat ze swoim rodem na Północ, do swego udziału, w te kraje, gdzie lód i śnieg, i zimno, i wielkie błoto jest wszędzie, gdyż słońce nie daje tu dużo ciepła, a te kraje zawsze w zimnie i ciemności są zawsze. Ale Jafet i jego ród: jego synowie i ich żony, i liczne wnuki, od których rozprzestrzenił się ród Jafeta, wszyscy byli bardzo pracowici, a tego zimna i tej ciemności nie bali się, i poszli za góry Kaukaskie i nad jezioro Meotyckiego, i dalej do Tanaisu [Donu], a od Tanaisu do Barusu i do Istru, i tam osiedli, a inni potomkowie i rody Tubala udali się nad jezioro Waredzkiego [Bałtyk], gdzie jest bardzo zimno, są silne mrozy i wielki lód, i osiedli w tych krajach. I powiedział Noe Sprawiedliwy o swoim najmłodszym synu, że ród Jafeta rozprzestrzeni się po całym świecie i zamieszka w namiotach Sema, gdyż ród Jafeta jest bardzo pracowity i błogosławieństwo Boże jest nad nim.

Według Mehitara Jafetowi Noe przekazał Europę, co znaczy „rozdzielona”, zaczynając od góry Imaus na północ, wzdłuż gór Kaukazu, od rzeki Patamidos do Ilionu, dodając do tego cały zachód i Morze Adriatyckie.

Kronika armeńska cytując Sybillę Berosową informuje, że w tamtych czasach nad światem panowali trzej władcy: „Przed (budową) wieży, mówi ona, i przed pomieszaniem mowy ludzkiej na liczne języki, a po wyprawie Xisutry do Armenii, władcami ziemi byli Zrwan, Titan i Iapetoste”. Wydaje mu się, że to byli Sem, Cham i Jafet.

Sem, Cham i Jafet (Autor: James Tissot. Domena publiczna).

Pomimo odwołania do Biblii, niektórzy historycy twierdzą, że Sem, Cham i Jafet nie byli braćmi, tylko naczelnikami swoich ludów: Wspomniani trzej [Sem, Cham i Jafet] przodkowie [ludów] byli synami Noego, ale niektórzy historycy uważają ich tylko za przywódców plemion, gdyż inaczej oni nie mogliby odejść tak daleko od miejsca swych narodzin.

Teraz zobaczmy co o Jafecie, jego potomkach i zajętych przez nich ziemiach mówi Biblia. Księga Rodzaju podaje: Synowie Jafeta: Gomer, Magog, Madaj, Jawan, Tubal, Meszek i Tiras. Synowie Gomera: Aszkanaz, Rifat i Toragma. Synowie Jawana: Elisza i Tarszisz, Kittim i Dodaim. Od nich pochodzą mieszkańcy wybrzeży i wysp, podzieleni według swych krajów i swego języka według szczepów i według narodów. Inne brzmienie imion podaje Pięcioksiąg Samarytański: Synowie Yefeta, Gaamaar, Maagog, … Maadee, Yaabaan, Toobaal, Mooszaak i Teeraas. I synowie Gaamaara: Aszkenez, Reefaat i Tagrehma. I synowie Yaabaana: Illesz, Tarszehsz, Kittems i Roodaanems. Od nich pochodzą wyspy z narodami w ich krajach, każdy według swego języka, według swoich rodów i w ich narodach. Z lekką różnicą ten tekst oddaje Septuaginta: Synowie Jafetha: Gamer, Magog, Madaj, Juan, Elisa, Thobel, Mosoch i Thiras. Synowie Gamera: Aschanaz, Rifath i Thorgama. Synowie Juana: Elisa, Tharsis, Kitiosowie i Rodyjczycy. Od nich pochodzą wyspy z narodami, mieszkającymi na swojej ziemi, każdy według języka używanego w ich plemioniach i w ich narodach.

Nieco więcej szczegółów o rodzie Jafeta przekazują apokryfy. Księga Sprawiedliwego podaje: To są synowie Jafeta; Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Meshech i Tiras, siedmiu synów. Synami Gomera byli Askinaz, Rephath i Tegarmah. A synami Magoga byli Elichanaf i Lubal. A dziećmi Madaia byli Achon, Zeelo, Chazoni i Lot. Synami Jawana byli Elisza, Tarszisz, Chitim i Dudonim. A synami Tubala byli Ariphi, Kesed i Taari. A synami Mesecha byli Dedon, Zaron i Shebashni. A synami Tirasa byli Benib, Gera, Lupirion i Gilak; To są synowie Jafeta według ich rodów, a ich liczba w owych czasach wynosiła około czterystu sześćdziesięciu ludzi. […] I synowie Jafeta, syna Noego, poszli i zbudowali sobie miasta w miejscach, w których byli rozproszeni, i nazwali wszystkie ich imionami, i synowie Jafeta podzielili się na powierzchni ziemi na wiele szczepów i języków. Oto synowie Jafeta według ich rodzin: Gomer, Magog, Medai, Jawan, Tubal, Meszech i Tiras; to są synowie Jafeta według ich pokoleń. A potomkami Gomera według ich miast byli Francum, mieszkający w ziemi Franza, nad rzeką Franza, nad rzeką Senah. A potomkami Refata są Bartonowie, którzy mieszkają w ziemi Bartonia nad rzeką Ledah, która wlewa swoje wody do wielkiego morze Gichon, to jest oceanu. A potomkami Tugarmy jest dziesięć rodzin, a oto ich imiona: Buzar, Parzunac, Balgar, Elicanum, Ragbib, Tarki, Bid, Zebuc, Ongal i Tilmaz; wszyscy oni rozprzestrzenili się i osiedli na północy i budowali sobie miasta. I nazwali swoje miasta swymi imionami, są to ci, którzy do dziś przebywają nad rzekami Hithlah i Italac. Ale rodziny Angoli, Balgar i Parzunac mieszkają nad wielką rzeką Dubnee; i nazwy ich miast są również według ich własnych imion. A potomkami Jawana są Jawanie mieszkający w kraju Makdonia, a potomkami Medaia są Orelowie mieszkający w kraju Curson, a potomkami Tubala mieszkający w kraju Tuskanah nad rzeką Pasziah. A potomkami Meszecha są Szibaszni, a potomkami Tirasa są Ruszasz, Kuszni i Ongolis; wszyscy poszli i zbudowali sobie miasta; to są miasta położone nad morzem Jabus nad rzeką Cura, która wpada do rzeki Tragan. A potomkami Eliszy są Almanie, i oni też poszli i zbudowali sobie miasta; to są miasta położone między górami Job i Shibathmo; a wśród nich byli ludzie Lumbardi, którzy mieszkają naprzeciw gór Job i Shibathmo, i podbili ziemię Italia i pozostali tam do dnia dzisiejszego. A potomkami Chittima są Romiowie, mieszkający w dolinie Canopia nad rzeką Tibreu. A potomkami Dudonima są mieszkańcy miast nad morzem Gichon, w ziemi Bordna. Oto rody potomków Jafeta według ich miast i języków, kiedy rozproszyli się po wieży i nazwali swoje miasta według ich imion i wydarzeń; to są nazwy wszystkich ich miast według ich rodów, które zbudowali w owych dniach po wieży.

Natomiast Księga Jubileuszów zawiera taki opis: Dla Jafeta została naznaczona trzecia część, ta, która jest za rzeką Tina, na północ od ujścia tej rzeki. Rozciąga się ta część w kierunku północno-wschodnim przez całą krainę Gog i wszystko, co znajduje się na wschód od niej. W kierunku północnym rozciąga się do gór Kelt na północy, aż do morza Mauk i przechodzi na wschód od Gadiru wzdłuż wybrzeża wód. Dalej rozciąga się aż w pobliże zachodniej części Fereg i zawraca w kierunku Afreg. Stąd przechodzi na wschód w kierunku morza Meat. Następnie rozciąga się wzdłuż rzeki Tina w kierunku północno-wschodnim, aż do źródeł tej rzeki w górach Fara. Dalej przechodzi na północ. Te oto ziemie przypadły Jafetowi i jego synom jako część dziedzictwa, które on i jego synowie posiadać będą po wieczne pokolenia: pięć wielkich wysp i cała ziemia północy. W tej części jest zimno, natomiast ziemia Chama jest gorąca, a ziemia Sema nie jest ani gorąca, ani zimna, gdyż tam miesza się zimno i gorąco. […] Także Jafet podzielił ziemie swego dziedzictwa pomiędzy swoich synów. Pierwsza część została przyznana dla Gomera, ta w kierunku wschodnim na północ od rzeki Tina. Północna część została przyznana Magogowi, tj. wszystkie ziemie północy aż do morza Meat. Madaj otrzymał część leżącą na zachód od części jego dwóch braci aż do wybrzeży wysp. Czwarta część została naznaczona dla Jawana, tj. wyspy, te, które znajdują się w pobliżu Lud. Tubal otrzymał piąta część, tę leżącą w środku zatoki graniczącej z częścią Ludu, oraz ziemie między drugą i trzecią zatoką. Meszech otrzymał szóstą część, tzn. wszystko to, co znajduje się po drugiej stronie trzeciej zatoki aż do wschodnich części Gadiru. Tiras otrzymał siódmą część, tzn. cztery wielkie wyspy w środku morza, które graniczy z częścią Chama. Natomiast wyspy Kamaturi zostały przyznane losowo synom Arpachszada jako jego dziedzictwo.

Księga Jaskini Skarbów podaje: A pokolenie Jafeta stało się trzydziestoma siedmioma narodami i królestwami; mianowicie. Gâmâr (Gomer), i Yâwân, i Mâdhâi, i Tûbîl, i Mâshêkh, i Tîrês, i wszystkie królestwa Alânâyê; wszyscy ci są synami Jafeta. (…) Teraz dzieci Jafeta trzymały się granic wschodnich, od góry Nôdh, która leży na granicach wschodnich, do Tygrysu i granic północnych oraz od Baktôrônôs (Bactria?) aż do Gadhrîôn (Gadarea?).

Księga Jerameela przekazuje następujący rodowód potomków Jafeta: Synami Jefeta byli: Gomer, Magog, Madaj, Jawan, Tubal, Meszek i Tiras; a synami Gomara byli: Aszkenaz, Rifat i Togarma; a synami Jawana, Elisza, Tarszisz, Kittim i Dodanim. Synami Gomera byli Teled, Lud, Deber i Led; synowie Magoga: Qashē, Ṭīpa, Paruta, ‘Amiel, Pinḥas, Gôlaza i Samanākh; synowie Dedana: Shalom, Filôg i Tuflit; dzieci Tubala, Fantônya i Atipa; synowie Tirasa: Maach, Tabel, Bal’anah, Shampla, Mēah i Ĕlash; synowie Melecha: Aburdad, Horad i Boṣrah. Synami Aszkenaza byli: Vekhal, Sardana i Anakh; dzieci Hēriego: Eṣudad, Do’ath, Dēpasēat i Ḥanokh; dzieci Togarmy: Abihud, Shāfaț i Yaftir; synowie Eliszy: Zaaq, Qenath i Mastizrida; dzieci Zipthaia: Mafshiel, Ṭina, Avla i Jinôn. Synami Tisaia byli: Maqôl, Luon, Ṣilagtaba; synowie Dodanima: Iteb, Bēath i Faneg. I z nich zostali podzieleni mieszkańcy ziemi perskiej, Medii i wysp morskich. A Faneg, syn Dodanima, był pierwszym, który pływał na statkach morskich. W tym czasie trzecia część ziemi Romidath została zalana. A jego synowie podbili Yedid; a synowie Magoga podbili Dēgel, a synowie Madaia podbili Bițțo; synowie Jawana, Ṣēel; synowie Tubala, Paḥat; synowie Meszeka, Nefțī; synowie Tirasa, Rôô; synowie Dinima, Gudah. A Rifat bez swoich synów podbił Gôdô; a synowie Rifata, Boşrah; a synowie Targômah, Phut; synowie Eliszy, Țablo; synowie Tarszisz, Meriba; i synowie Kittim…; a synowie Dodanim Kaduba.

Ta księga podaje także spis ziem europejskich, w których zamieszkiwali potomkowie Jafeta: Jafet wybrał swoją część w ziemi Eoropa, to znaczy na południu od Medii do Bodeā, a ich granice rozciągały się od gór Ṭaôrô i Manô, w Syrii i Siṣilii, aż do rzeki Ṭanais, aż do Gadaira, czyli ziemi Eoropa. Liczba ich języków wynosiła 23, a ich ludów 300. Ziemia Sema obejmowała rzekę Eufrat; Chama, G(iḥôn), która nazywa się Nil; Jafeta, Hiddeqel (Tigris), w Medii i Babilonie. Dzieci Jafeta to Gomer, tj. Gavathi (lub Gālāthi), i Regini; Magog, tj. Sqitē (Scytowie), od którego wywodzą się Gog i Magog. To były ludy, które Aleksander Macedoński zamknął w górach kaspijskich; a z nich powstali Guti (Goci), Pirāṭi, Nordmani, Bauvēri, Langobardi, Saqsonēi, Gasgonēi. Madai to: Mēdi, Yavan-Greṣi, Armenēi i Franṣi. Rzeka Greṣi nazywa się Yoniū. Tubal to Ibēri i Ispamia; Mēsech to Qapadôṣes. Nazwa miasta brzmiała dawniej Mesekhah, a miastem królewskim była Qapadoqia, obecnie nazywana Cæsarea (Kesari), na ziemi Kaftor; Tiras to Trâṣes. Dziećmi Gomera byli Aszhkenaz w kraju Greków, czyli Greṣi, Rifath to Paflagronas (Paflagończycy). Togarmah to Frēzes (Phryges). Dzieci Yavana to Elisa’, tj. Eōlides i stanowią jedną piątą języka greckiego. Tarszisz to Sīlīṣīa — to jest Tarszisz w Księdze Jonasza — Kittim to Qipres, Dodanim to Rodiē. Wszyscy ci mieszkają od góry Amone i Ṭaôrô, w Bretanii, aż po morze Oqeanôs.

Dodatkowo autor cytuje Jossipona: A dziećmi Jafeta byli Gomer, Magog, Madai, Yavan, Tubal, Mesek i Tiras; a to są nazwy krajów dzieci Jafeta, które były rozproszone w czasie rozproszenia. Dziećmi Gomera byli Frankos, którzy zamieszkiwali kraj Franków, w kraju Franṣelni, nad rzeką Segna. Riphath to Britanos, którzy zamieszkują ziemię Riphtania, nad rzeką Lira. Segna i Lira wpływają do Oceanu. Togarmah rozgałęził się na dziesięć rodzin, którymi są Cuzar, Paṣinaq, Alan, Bulgar, Kanbina, Turq, Buz, Zakhukh, Ugar i Tulmeṣ. Wszyscy oni mieszkają na północy, a nazwy ich ziem pochodzą od ich własnych imion i mieszkają nad rzeką Hetel; ale Ugar, Bulgar i Paṣinaq mieszkają nad wielką rzeką zwaną Danube, tj. Dunai. Dzieci Jawana to Grecy, którzy mieszkają w kraju Nsa i Macedonia. Madai, to jest Edalus, mieszkają w ziemi Turkhan lub Kurasan. Tubal to Tuscanie, którzy mieszkają w kraju Toskania, nad rzeką Pisa; Mesech, tj. Saqsoni. Tirus, tj. Rossi; Saqsni i Iglesusi mieszkają nad rzeką wielkiego morza. Rossi mieszkają nad rzeką Kiô (lub Kiva), która wpada do Morza Gergan. Elisa, tj. Alamania, zamieszkują góry Iov i Septimo; i z nich wyłonili się Lungobardi, którzy przybyli z drugiej strony gór Iov i Septimo, i podbili Italię, mieszkają w niej do dnia dzisiejszego nad rzeką Pao i Tiṣio; i z nich ponownie powstali Borgonia, którzy mieszkają nad rzeką Rodano, i Bidria, mieszkający nad rzeką Rinos, która wpada do Wielkiego Morza. A rzeki Tiṣio i Pio wpływają do morza Venitiqia. Tarszisz, tj. Trkisiani, którzy przyjęli prawo Macedończyków; i od nich pochodzą Trasos. I stało się, gdy Ismaelici zajęli ziemię Trasos, że jej mieszkańcy uciekli do ziemi Grecji i stamtąd walczyli z Ismaelitami w Trasos. Kittim, tj. Rzymianie, którzy mieszkają w dolinie Kapania, nad rzeką Tiberio. Dodanim, to są Danisqi, którzy mieszkają pośród języków morza, w krainie Danemarka i Aṣidania, nad Wielkim Morzem, który nie przysięgali służyć Rzymianom, i ukryli się oni pośród fal morskich; ale nie mogli im (się przeciwstawić), ponieważ potęga Rzymu sięgała aż po krańce wysp morskich. I tak Moraia, Bruti, Sorbin, Lusinin, Liumin, Krākar i Bazimin są zaliczani do potomków Dodanim. Mieszkają nad brzegiem morza, od granicy Bulgar do Venitiqia nad morzem, a stamtąd rozprzestrzenili się aż do granicy Saqsni do Wielkiego Morza; nazywają się Isqlabi. Niektórzy twierdzą, że są potomkami Kanaana, ale śledzą swoje pochodzenie od Dodanim.

Księga Pszczoły informuje, że: Lud Japheta ma piętnaście rodów. Gomer, od którego pochodzą Gêôthāyê [Gôthâyê, Goci]; Magog, od którego pochodzą Galacjanie; Madâi, od którego pochodzą Medowie; Javan, od którego pochodzą Yaunâyê [Grecy]; Tûbîl [Tubal], od którego pochodzą Baithônâyê (Bityńczycy); Meszech, od którego pochodzą Mûsâyê (Mysianie); Tîras, od którego pochodzą Tharnekâyê [lub Thrêkâyê, Trakowie], Anshklâyê (lub Asklâyê) i Achshklâyê. Synowie Gomera: Ashkenaz, od którego pochodzą Armeńczycy; Danphar, od którego pochodzą Kapadocjanie; Togarmah, od którego pochodzą Asâyê (Azjaci) i Îsaurâyê (Izaurianie). Synowie Jawana: Elisha, czyli Halles (Hellas); Tarshîsh, Cilicia, Cyprus, Kâthîm (Kittîm), Doranim i Macedończycy; i od nich pochodzą ludy między które zostały podzielone wyspy.

Dokładniej podział ziem Jafeta i jego potomków opisuje Józef Flawiusz: Synowie Nochosa mieli synów, na których cześć zostały nazwane plemiona osiedlone w poszczególnych krainach. Jaftas, syn Nochosa, zrodził siedmiu synów. Zajęli oni wszystkie tereny od gór Taurus i Aman w głąb Azji aż do rzeki Tanais, a w głąb Europy aż do ziemi Gadeira, do której dotarli; a ponieważ nikt przed nimi nie osiedlił się w tych krainach, nadali im swoje imiona. Ten lud, który Grecy nazywają Galatami, niegdyś zwał się Gomarejczykami, jako że założył go Gomar. Magog zaś dał początek Magogejczykom, od niego wywodzącym swe imię, których Grecy zwą Scytami. Spośród innych synów Jaftasa — z Mada powstało plemię Madejczyków, których Grecy nazwali Medami, a od Jawana wywodzą się Jonowie i wszyscy Grecy. Teobel zaś dał początek Teobelejczykom — dziś nazywanym Iberami. A Mescheńczycy wywodzący się od Mescha, obecnie zwą się Kapadocejczykami, ale istnieje wyraźny ślad ich dawnego miana: jeszcze dziś jest u nich miasto Mazaka, którego nazwa ludziom wnikliwym jasno wykazuje, że tak właśnie zwał się niegdyś cały ten lud. Tejres zaś nadał miano Tejrejczykom, swoim poddanym, których Grecy potem przemianowali na Traków. Wszystkie te narody zostały założone przez synów Jaftasa. Gomar zaś zrodził trzech synów: spośród nich Aschanaks dał początek Aschanaksejczykom, którzy obecnie noszą nadane im przez Greków miano Reginów, Rifat założył plemię Rifatejczyków, dzisiejszych Paflagonów, a Tygrames — Tygramejczyków, których Grekom spodobało się nazwać Frygami. Jawan, inny syn Jaftasa, miał również trzech synów, spośród których Halisas nadał miano Halisejczykom, dzisiejszym Eolom, nad którymi panował, a Tars — Tarsejczykom: tak zwał się niegdyś lud Cylicji, o czym świadczy nazwa Tarsu, najznaczniejszego u nich i stołecznego miasta, w której zmienili tylko Th na T. Chetim zaś dzierżył wyspę Chetimę, dziś zwaną Cyprem; od tego dawnego miana pochodzi słowo Chete, którym Hebrajczycy określają wszystkie wyspy i większość krain nadmorskich; a przyświadcza mojemu wywodowi jedno z miast na Cyprze, które zdołało zachować dawną nazwę: nawet w swojej zhellenizowanej postaci, Kition, nie tak bardzo odbiegła ona od brzmienia Chetim. Tyle to różnych narodów założyli synowie i wnuki Jaftasa. W tym miejscu, zanim podejmę dalej moją opowieść, muszę wyjaśnić pewną sprawę, której Grecy zapewne nie rozumieją. Otóż imiona owe podaję w formie zhellenizowanej, dla gładkości stylu i przyjemności czytających: my jednak wymawiamy je inaczej i te nasze rodzime formy mają zawsze jednaką postać i końcówkę; na przykład „Nochos” brzmi u nas „Noe” i zachowuje to brzmienie we wszystkich przypadkach.

Spośród łacińskich autorów najlepiej pochodzenie ludów od potomków Jafeta opisuje Izydor z Sewilli: Teraz o plemionach wywodzących się od synów Jafeta. Oto więc siedem imion synów Jafeta: Gomer, od którego pochodzą Galaci, czyli Galowie. Magog, od którego, jak się uważa, pochodzą Scytowie i Goci. Madaj, od którego, jak się uważa, pochodzą Medowie. Jawan, od którego pochodzą Jonowie, czyli Grecy. Stąd i morze Jońskie. Tubal, od którego pochodzą Iberowie, czyli Hiszpanie; choć niektórzy podejrzewają, że od niego pochodzą także Italczycy. Mosoch, od którego pochodzą Kapadocjanie. Stąd ich miasto do dziś nazywane jest Mazaka. Thiras, od którego pochodzą Trakowie; ich nazwa nie zmieniła się zbytnio, jakby Tirakesowie. Synowie Gomera, wnukowie Jafeta: Aschanaz, od którego pochodzą Sarmaci, których Grecy nazywają Królewskimi (Rheginos); Rifat, od którego pochodzą Paflagończycy; Gotorna, od którego pochodzą Frygowie. Synowie Jawana. Elisa, od którego pochodzą Grecy Elizejczycy, zwani Eolidami. Stąd piąty język w grece nazywa się Aiolis (Αἰολίς). Tarsis, od którego pochodzą Cylicyjczycy, jak przypuszcza Józef [Flawiusz]. Stąd ich stolica nazywa się Tharsus. Cethim, od ktorego pochodzą Citii, czyli Cypryjczycy, od nich i dziś miasto nazywa się Citium. Dodanim, od którego pochodzą Rodyjczycy. To są Ludy wywodzące się od Jafeta, które posiadały terytoria od gór Taurus na północy środkowej części Azji i całą Europę aż do Oceanu Brytyjskiego, pozostawiając swoje nazwy i miejscom i ludom; wiele z nich później zmieniono, a pozostałe pozostały takie, jakie były.

Dla ukazania Czytelnikom pełnej wiedzy zawartej w kronikach, przedstawiam niżej opisy ziem Jafetczyków według różnych kronikarzy:

Historia Armenii: Najpierw naszemu Jafetowi urodził się syn i nazwali go Gamerem, dlatego ziemia, którą on władał, od jego imienia została nazwana Gamirk. Nastepnie urodził się Magog, a jego potomkami byli Celtowie i Galaci. Potem Madaj, którego rodzinna ziemia nazywa się Medią. Nastepnie Fuwal, którego imieniem nazywa się plemię Tessalów i Meszek, którzy panował nad Illyrią. A szóstym był Firas, od którego [urodzili się] nasi Askanaz i Torgom i który założył im kraj od swego imienia nazwany Tracją i Kittim, który podporządkował sobie Macedonów. Synami zaś Firasa byli: Askanaz, od którego pochodzą Sauromaci, i Torgom, który według Jeremiasza, kraj nasz Askanazowy raczył [nazwać] swoim imieniem: Dom Torgomowy. Gdyż najpierw to Askanaz nazwał nasz lud swoim imieniem z powodu swego starszeństwa. A od Elisy [syna] Jawana, przodka Greków, [pochodzą] Sycylijczycy i Ateńczycy. Od Tarszisza [pochodzą] Iberyjczycy i Tyrreńczycy, a od Hetaima — Rzymianie.

• Jerzy Amartola: A Jafetowi Medya, Albania, Armenia mała i wielka, Kapadocya, Paflagonia, Galacya Kolchis, Bosfor, Meotis, Derbis, Sarmacya, Taurya [<Butarniaę>, Scytia, Tracja, Macedonia, Dalmacja] Molosy, Tesalia, Lokrya, Beocya, Etolia Atyka, Achaja, Pelene, tak zwany Peloponez, Arkadya, Epur, Ilirya, Lichnitya [Λυχνιτις], Adryacya od której morze adryackie. Obejmuje dział ten i wyspy: Brytanię, Sycylię, Eubeę, Rodos, Chios, Lesbos, Cyterę, Zakint, Cefalonie, Itakę, Korcyrę i pewną część Azyi, tak zwaną Jonię, i rzekę Tygr rozgraniczającą Medyę a Babilonię.

• Lucas Tudensis: Od trzech synów Noego, to jest Sema, Chama i Jafeta, pochodzą siedemdziesiąt dwa ludy, od Jafeta — piętnaście, od Chama — trzydzieści, od Sema — dwadzieścia siedem. […] Synom Jafeta przypadła Europa.Synowie Jafeta zasiedlili stronę północną, czyli Europę […] Jafetowi urodzili się synowie: Magog, Tubal i inni. Uważa się, że od Magoga wywodzą się Goci, a od Tubala — Hiszpanie, Włosi.

• Joannes Malala: Plemię Jafeta, trzeciego syna Noego, zajęło terytorium od Medii na północ, aż do wysp Brytyjskich, licząc w tym cały obszar Morza Pontyjskiego, do regionów zachodnich i rzek Dunaju i Tanais, i obszarów gór Kaukazu i Abazgów, wszystkich ludów, zaczynając od rzeki Tygrys, która rozdziela Medię od Babilonii, i do Morza Pontyjskiego, niedaleko Rodos, Cypru i Attalesis.

• Michał Syryjski: Jafet miał północne ziemie od Medii do Gadiron. Plemiona, [pochodzące] od Jafeta, … oni otrzymali rzekę Tygrys, która oddziela Medię od Persji… Potomkowie Jafeta: Macedończycy, Ormianie, Medowie, Grecy, Latynowie, Romejowie [Rzymianie], Iberyjczycy. […] Dzieciom Jafeta, trzeciego syna Noego, przypadła na dziedzictwo cała północna kraina, od dalekiego wschodu zamieszkałej ziemi do dalekiego zachodu. Mieli oni następujące ziemie: kraje Alanów i Turków na wschodzie; Medię, Armenię, Kapadocję, Galację, Azję, Mizję, Trację, Helladę i ziemie, które są na północ i zachód od nich; tereny Greków, Romajów, Sarmatów, Sławian, Kurgachów; na zachodzie: ziemie Gallów, Hiszpanię i wszystkie pozostałe, znajdujące się na granicach zachodu, aż do Gadiru.

• Rodericus Ximenius: Synowie Jafeta zawładnęli górami Cylicji i Syrii, które znajdują się w Azji, od Amana i Taura, i całą Europą po Filary Herkulesa w Hiszpanii. A to, że synowie Chama i Jafeta otrzymali coś w Azji, nastąpiło w wyniku ostatniej wojny. […] synowie Jafeta — Gomer, Magoc, Maday, Yavan, Tubal, Mosoc i Tiras według ich języków, w swych ludach. Następnie — synowie Gomera: Assenec, od którego pochodzą Regini Kalabryjscy (u Izydora Aschanet, od którego [pochodzą] Sarmaci lub Sauromaci, których Grecy nazywają Reginami), a od tych pochodzą Kakabrowie, Sycylijczycy, Apulowie i Latyni, którzy zasiedlili Lację; Raphat, od którego [pochodzą] Paflagonowie (Paflagonia graniczy z Galacją); Paflagonowie, jak mówi Cornelius Nepot, wkrótce po tym, jak przesiedlili się do Italii, zaczęli nazywać się Wenetami; od nich pochodzą Weneci, Ligurowie i Emilianie; Togorma, od którego [pochodzą] Frygijczycy, którzy nazwali swój kraj Frygią. Synowie Yavana: Yelusa, od którego [pochodzą] Grecy, którzy nazywają się Eolianami; Tharsis, od którego [pochodzą] Cylicjanie, którzy zasiedlili Cylicię, a ich stolicą — Tharsus; Cethim, od którego [pochodzą] Kittowie (u Izydora — Cypryjczycy, i stąd wynika, że Cypr dostał się synom Jafeta, a nie synom Sema), których miasto nazywa się Cithium; Dodanim, od którego [pochodzą] Rodosianie, których miasto nazywa się Rodum. Od Gomera, syna Jafeta, według Józefa i Izydora, [pochodzą] Galaci, którzy po łacinie nazywają się Gallo-Grekami. Gdyż Gallowie Senony, zdobywszy niegdyś część Grecji, zaczęli nazywać Galację jakby Gallogrecją — od Gallów i Greków. Od Magoga [pochodzą] Scytowie, którzy nazywają się także Massagetami, a według Izydora, Goci, Wandale, Swewowie, Alanowie i Hunowie. Od Madaia — Medowie, od których nazwę otrzymała Media. Od Jawana — Jonianie, czyli Grecy, od których [nazwę otrzymało] Morze Jońskie i od których [pochodzą] ci Grecy, którzy zasiedlili Troję i jej granice. Po jej zniszczeniu dwaj bracia — Priam i Antenor przybyli na łodzi do Wenecji; z nich Antenor zmarł i został pochowany w Padwie, a Priam z towarzyszami zajął Germanię, która od niego i jego brata Antenora została nazwana Germanią; teraz ona nazywa się Teutonią — od Theutosa, to jest Merkurego, a łacinnicy nazywają ją Lemannią od rzeki Lemanno. O niej Lucan [mówił]: „Zostawiają [wojownicy] namioty rozbite w kotlinie Lemana”. Germania obejmuje w sobie następujące ziemie: Lotaryngię lub Brabant, Westfalię, Fryzję, Turyngię, Saksonię, Szwabię, Bawarię, Frankonię, Karyntię, Austrię; wtedy oni zmiażdżyli Galię i została ona nazwana Francją od zmiażdżenia (a fractione) kraju i ich nieokiełznania (ferocitate). Bryt, przybywszy z Troi na tym samym statku, nazwał od swego imienia — Brytanią ten kraj, który teraz nazywa się Anglią; od niego także ta ziemia po tej stronie morza, który niegdyś nazywała się Silvaria, teraz nazywa się Małą Brytanią. Od Mosoca, syna Jafeta, pochodzą Kapadocjanie, których stolicą — Mazacha, którą Tyberiusz Cezar nazwał od swego imienia Cezareą. Tiras, od którego [pochodzą] Trakowie [Thraces], jakby Tyracy [Thyraces], jak mówi Izydor, a od imienia swego ojca nazwali ziemię swojego zamieszkania Tracją.

Kronika paschalna: Trzeciemu synowi Noego, Jafetowi, przypadły przez los <ziemie> od Medii do Gadiry, na północ od Rinokorur. Jego potomkowie, którzy migrowali w kierunku Scytii, zajęli dla swoich narodów region Europy. Od trzeciego syna Noego Jafeta pochodzi czternastu synów i rodów. Gomer, od którego <pochodzą> Celtowie. Magog, z którego — Akirtanowie. Niektórzy mówią, że od Magoga pochodzą Goci, Sarmaci i Scytowie. Madaj, od którego — Brytyjczycy. Jowan, od którego — Hiszpanie, którzy są także Tyryjczykami. Elisa, od którego Maurowie. Fowel, od którego Makuaki. Mosoch, od którego Getulowie. Tiras, od którego Afrowie. Aschanat, od którego Maziki. Rifat, od którego Garamanty zewnętrzne. Torgarma od którego Woradowie. Jerka, od którego Weltionowie. Tarsis, od którego Garamantowie wewnętrzni. Rodii, od którego Rzymianie, oni są Latynami. Od nich <pochodzą> wszystkie ludy Hellady, z wyjątkiem tych, którzy później się tutaj przesiedlili, na przykład, Saitowie, którzy zamieszkiwali czczone przez Hellenów miasto, zwane Atenami; a Teby <zasiedlili> koloniści z Sydonu, pochodzący od Kadmy, syna Agenora. A Kartagińczycy są kolonistami Tyryjczyków, do Hellady przesiedliły się też inne ludy. Ludy pochodzące od Jafeta, które osiedliły się w kierunku północnym od Medii do Oceanu Zachodniego, były następujące: Medowie, Hellenowie, Albańczycy, Wennowie, Armeńczycy, Dawnowie, Korzynowie, Hippikowie, Paflagonowie, Iberowie, to jest Tyryngowie, Chalibowie, Celtowie, Sauromaci, Galowie, Taurowie, Wasantowie, Illirowie, Wakkeowie, Ligurowie, Japigowie, Gaginowie, Latynowie, to jest Rzymianie, Amazonki, Ligistanowie, Dennagenowie, Akitynowie, Mariandinowie, Kirtianowie, Mossinikowie, Konniowie, Meotowie, Kalabrowie, Trakowie, Galowie, to jest Celtoiberyjczyki, Macedończycy, Illirikowie, Istrowie, Luzitanie, Errejczycy, Brytyjczycy, Kolchowie. Ludy, znające pismo, to Kapadocjanie, Iberowie, to jest Tyryjczykami, Tibaryni, Latynowie, do których należą Rzymianie; Sarmaci, Hiszpanie, Scytowie, Hellenowie, Bastarnowie, Medowie, Armeńczycy. Ich granice wzdłuż <rozciągają się> od Medii do Gadiry w kierunku na północ, na szerokość — od rzeki Tanais do Mastusii i Ilionu. Ziemie, według ich rodów to: Lichnitida, Media, Adria, od której Morze Adriatyckie, Albania, Gallia, Amazonia, Italia, Armenia Mała i Wielka, Tuscia, Kapadocja, Lusitania, Paflagonia, Messalia, Galatia, Celtika, Kolchida, Hispano-Gallia, Indie, Iberia, Achaja, Hiszpania Wielka, Bosfor, Meotida, Derrida, Sarmacja, Taurianida, Bastarnia, Scytia, Tracja, Macedonia, Dalmacja, Kolchida, Tesalia, Lokrida, Boetia, Etolia, Attyka, Achaja, Peloponez, Akarnania, Epir, Illiria. Tutaj na Wyspach Brytyjskich, kończą się granice Jafeta, wszystkie są skierowane na północ. Zaliczają się do nich następujące wyspy: Sycylia, Euberia, Rodos, Chios, Lesbos, Kifera, Zakinf, Kefallenia, Itaka, Kerkira i Cyklady; a także część Azji, o nazwie Jonia. Do nich należy rzeka Tygrys, która oddziela Medię od Babilonu. Takie są granice trzeciego syna Noego Jafeta.

• Nestor: Jafetowi zaś przypadły północne kraje i zachodnie: Medya, Albania, Armenia mała i wielka, Kapadocya, Paflagonia, Galacya, Kolchida, Bosfor, Meotyda, Derris, Sarmaci, Tauryanie, Scytya, Trakowie, Macedonia, Dalmacya, Molosu, Tesalia, Lokrya, Pelenia która i Peloponezem się zowie, Arkadya, Epir, Iliryk, Słowianie, Lichnitya, Adryacya, adryacka odnoga. Ma też i wyspy: Brytanię, Sycylię, Eubeę, Rodos, Chios, Lesbos, Cyterę, Zacynt, Cefalonię, Itakę, Korcyrę, część azyackiey strony nazywaną Jonia, i rzekę Tygr ciekącą między Medyą a Babilonem. Do ponckiego morza ku północy się biorąc: Dunaj, Dniestr i góry kaukazkie to jest węgierskie, a z tamtąd aż do Dniepru; toż inne rzeki: Desna, Prypeć, Dźwina Wołchow Wołga płynąca na wschód w dział Semowy. W Jafetowym zaś dziale sidzą: Ruś, Czudy i te narody: Mera, Muroma, Weś, Mordwa, Czudy zawołockie, Perm, Peczera, Jam, Jugra, Litwa, Zemigoła, Kuronowie, Letygoła, Liwońcy. Lęchowie zzaśi Prusy i Czudowie przytykają do morza waręgskiego. Na tem zaś morzu siedzą Waręgowie tędy ku wschodowi, aż do dzielnicy Semowej; nad temże morzem siedzą na zachód do ziemi angielskiej i włoskiej. Jafetowe bowiem i to pokolenie: Waręgi, Szwedzi, Normanowie, Gotowie, Ruś, Anglowie, Galicyanie, Włosi, Rzymianie, Niemcy, Fryaulanie, Wenetowie, Frankowie i inni; siedzą oni od zachodu ku południowi, a ztykają się z pokoleniem Chamowem.

Historia kraju Aluank: Granice [władztwa] Jafeta, które wydzielił mu Noe, […] rozciągają się od Medii z Gadironu na północy i do rzeki Dklat, która przepływa przez Medię i Babilonię. Synowie Jafeta: Gomet — od niego [pochodzą Kapacocjanie]; Magog — od niego Celtowie, którzy są Galatami; Madaj — od niego Medowie; Jawan — od niego Elleni i Jonianie; Fuwal — od niego Tessaloniczanie; Meszek — od niego Illyrowie; Firas — od niego Trakowie; Hettaim — od niego Macedończycy. Synowie Gometa: Askanaz — od niego Sarmaci; Rifat — od niego Sauromaci; Torgom — od niego Ormianie. Synowie Jawana: Elisa — od niego Sycylijczycy i Ateńczycy; Tarszisz — od niego Iberowie i Turcy; a także Kitris, od którego pochodzą Rzymianie, Latyni i Rodyjczycy. Wszystkich 15 ludów. Od nich, od Kittianów — synowie Jafeta, oddzielili się i poszli na pogańskie wyspy Cypryjczycy, żyjący w północnych krajach — współplemieńcy Kittianów, od nich zaś pochodzą Aluanowie. A plemiona mieszkające w Elladzie pochodzą od tych, którzy przesiedlili się tutaj później, a mianowicie: Saitów, którzy mieszkają w Atenach — w przepięknym [mieście] Greków. Od Tebańczyków zaś oddzielili i przesiedlili Sidonianie — ci, ktorzy pochodzą od Kadmosa, syna Agenor. A Kartagińczycy — wychodźcy z Tyru. Po zmieszaniu języków od Jafeta wyszło 15 ludów, [zamieszkujących terytoria] od Medii do Zachodu, tj. kraje, które rozciągają się do oceanu i zwracają się na północ. Oto ich ziemie: Atrpatakan, Alunak, Amazonia, Armenia Wielka i (Armenia) Mała, Kappadocja, Galacja, Kolchis, Indie, Bosforia, Miotis, Deris, Sarmacja, Torinis, Sauromacja, Scytia, Tracja, Macedonia, Dalmacja, Melis, Tesalia, Lokris, Boetia, Etalia, Attyka, Achaja, Pelenis, Akarnes, Gupiristim, Illyria, Lichnidis, Adriake, od nazwy, której morze nazywa się Adriatyckim, Gallia, Gallia Hiszpańska, Iberia, Hiszpania Wielka, i dalej do Wysp Brytyjskich. Tutaj kończą się posiadłości [potomków] Jafeta, i wszyscy oni są zwróceni na północ.

• Jan Długosz: plemię Jafeta, któremu się dostało siedmnaście języków, Europę całą w wieczystą posiadłość wzięło. Europa zaś, poczynająca się od rzeki Tanais, którą Polacy w swoim języku Donem, Tatarzy Edylem zowią, z jednej strony Tyrreńskiem, z drugiej północnem i Gadytańskiem zamknięta jest morzem. Don ów, wypływający z gór Ryfejskich, tak bystrym wartem bieży, że chociaż przyległy bród Meotycki i Bosfor częstokroć zamarzają, on jeden z przepaścistych spadając wyżyn nigdy Scytyjskim nie ścina się mrozem, i Azyą z Europą z jednej strony poczyna, z drugiej kończy, walna ich meta i granica. Morze znów Gadytańskie na krańcach Gallacyi od Herkulesowego Gades bierze swojo nazwisko. Dalej rościąga się morze północne, które ku północy niekiedy Sarmackiem się zowie, że na jego brzegach Sarmaci czyli Polacy swoje mają siedziby i miasta: z tych dwa celniejsze, Lubeka (po polsku Bukowiec) i Gdańsk, od Polaków osiadłe. Jest na tem morzu wysp wiele, jako to: Skandynawia, Fryzya, Szkocya, Irlandya (Hibernia) i inne krainy pomniejsze. Podle morza Tyrreńskiego, z wyspami które oblewa, Majorką, Minorką, Iwiką, Frumentaryą, Korsyką, Sardynią, Sycylią, Mityleną, Wenecyą, Kretą, dochodzi się aż do Meotyckiego brodu. Kres stanowi miasto Bizancyum, inaczej Konstantynopol, leżące w Europie. Te wszystkie zatem ziemie, po sam Kadyx (Gadis), który wraz z Pellą uzupełnia dziesięciogród Jafeta, zajęli swemi plemionami i językami siedmiu jego synowie: Gomer, Magog, Madai, Jawan, Tubol, Mosoch i Tyras albo Torias. Potem trzej synowie Gomera: pierwszy Ascenas, głowa Sarmatów albo Sauromatów, których Grecy Królowianami (Reginos) zowią, a z których wyszli Kalabrowie, Sycylianie, Appulczykowie i Latyni zamieszkujący ziemię Lacyum. Drugi Ryfat; od niego Paflagończycy, którzy z Paflagonii graniczącej z Galacyą przeprawiwszy się do Italii, Enetami się nazwali: od nich Wenetowie, Ligurowie i Emilowie początek wiodą. Trzeci Togor, głowa Frygów plemienia, którzy kraj swój Frygią nazwali. Czterej synowie Jawana, a z tych pierwszy Eliza, od którego Grecy Elidami zwani. Drugi Tarsis, od którego Cylikowie mieszkańcy Cylicyi z stolicą Tarsus. Trzeci Cetyni, a od tego Cetyma Cypryjczykowie (zaczem Cypr wypada na syna Jafeta a nie Jonia); stolica ich zowie się Citium. Czwarty Dodani, od którego idą Rodyjczykowie; stolica ich Rodus. Od Gomora syna Jafetowego pochodzą Galatowie, po łacinie Galio grekami zwani: niegdyś bowiem Gallowie Senońscy najechawszy część Grecyi, od Greków i Gallów dali nazwisko Galiicyi. Od Madai Medowie, których miano Medya przyjęła. A od Jawana Iończykowie, plemię Greków, od których morze Jońskiem zwane. Z nich wyszli Grecy, którzy Troję i przyległe okolice zamieszkali. Po zburzeniu Troi, Pryam i Antenor zawinęli statkiem do Wenecji; po zejściu zaś Antenora, którego w Padwie pogrzebiono, Pryam z towarzyszami swemi opanował Germanią, która od niego i brata rodzonego (germanus) tak nazwana, teraz od Teuta czyli Merkurego rzeczona jest Teutonią, u Łacinników zaś Alemanią od rzeki Lemanu. A ta Germania obejmuje w sobie następujące kraje: Lotaryngią czyli Brabancyą, Westfalią, Fryzyą, Turyngią, Saxonią, Szwecyą, Bawaryą i Frankonią. Ztąd najeżdżana Gallia, od poszarpania kraju (fractio) i butności mieszkańców, Francyi otrzymała nazwisko. Podobnie Britus, przypłynąwszy z Troi, ziemię, która teraz zowie się Anglią, od swego imienia Brytanią nazwał. Od niej także dawniejsza Sylwania, z drugiej od morza strony, dziś niższą Brytanią zwana. Od Mosocha syna Jafetowego pochodzą Kappadocyanie, z stolicą kraju Masaką, którą Tyberius Cezar od swego imienia Cezareą mianował. Od Tyrasa Trakowie, niby po ojca imieniu Tyrakowie, kraj przez siebie osiadły Tracyą nazwali. Szósty syn Jafeta Tubal, od którego Iberowie albo Hiszpanie, zwani wprzód Cetubalami, jakoby drużyną (cooeus) Tubala. Ci uważając jednę z gwiazd, która tam po zachodzie późno zapada, gwiazdę tę wieczorną Hesperus, ziemię zaś od jej imienia mianowali Hesperyą. A gdy potem sioła i miasteczka nad rzeką, która teraz Iberem. się zowie, pobudowali, nazwisko dawne Cetubalów słowem przekręconym z Iber przemienili na Celtyborów; kraj zaś przez siebie posiadany, a zawarty między oceanem i Tyrreńskiem morzem, toż Iberem i górami Pirenejskimni, nazwali Celtyberyą, która potem od Hispana, władcy tej ziemi, Hiszpanii odzierżyla nazwisko. Siódmy syn Jafeta, Magog, od którego idą Scytowie, zwani także Massagetami, Gotowie, Swewowie, Alanowie i Hunnowie. Ci są synami Jafeta, którego ojcem był Noe, a tego zrodził Lamech.

• Asohik: cała Europa, zaczynając od góry Imaus po Ocean Zachodni, została zasiedlona przez ludy z rodu Jafeta

• Giovani Villani: Pierwsi zasiedlili Europę potomkowie trzeciego syna Noego, Jafeta

• Al-Ja’qubi: Jāfit (Jafet), syn Nūha (Noego), osiadł pomiędzy wschodem a zachodem. Urodzili mu się Ğūmar, Tūbal, Māš, Māših i Māğūğ. Potomkami Ğūmara są Słowianie [as-Saqāliba], Tūbala — Burğāni (Bułgarzy naddunajscy), [zaś] Māša Turcy i Chazarowie. Potomkami Māšiha są al-Išbān, Mąğūğa — Jāğūğ o Māğūğ, którzy mieszkają na wschodzie ziemi, w stronie Turków. Siedzibami Słowian i Burğānów była ziemia ar-Rūm, zanim powstali Bizantyńczycy. Ci [wszyscy] są potomkami Jafeta.

• Abu-l Fazl Allami: Jafis był najsprawiedliwszym z synów Nuha. […] Kiedy Jafis z żoną i rodziną opuścił Suka-s-samanin, aby wyprawić się w wschodnie i północne kraje, które zostały mu przeznaczone, […] Z biegiem czasu Jafis spłodził dzieci i ustanowił wśród nich doskonałe prawa […] Miał on jedenastu synów: Turka, Sina, Saklaba, Mansaja zwanego także Mansak, Kamari, nazywanego też Kaimal, Chalaja, Chazana, Rusa, Sadsana, Gaza, Jaraja. Niektóre księgi wspominają tylko ośmiu synów, pomijając Chalaja, Sadsana i Gaza.

• al-Akhbar: Jafet, syn Noego, niech pokój będzie z nim! udał się w kraje wschodnie, żył podobnie jak wszyscy mieszkańcy stepów, nauczał dobra, w końcu zmarł i przeniósł się do rajskich ogrodów. Pozostawił 8 synów: Turka, Chazara, Saklaba [Sława/Sławianina], Rusa, Menseka, Czina, Gomari, zwanego także Kejmalem i Taredża.

• Abul-Gazi-Bayadur-Chan: Nui [Noe] rozesłał swoich trzech synów na cały świat, wysłał swego najstarszego syna Gama [Chama], aby zamieszkał w Indiach, a drugiego swego syna Sama [Sema] do kraju Iran, a najmłodszego swego syna Jafisa [Jafeta] do kraju Kattun-Szamach i do innych sąsiednich ziem […] Jafis [Jafet] opuszczając górę, na której osiadła arka, poszedł i osiadł w okolicach rzek Attela i Jaidżik, a potem umarł, mieszkając tam 250 lat. Pozostawił po sobie 8 synów i mnóstwo potomków. Imiona jego dzieci są następujące: 1. Turk, 2. Chars, 3. Saklap, 4. Russ, 5. Maninakk, 6. Czwin, 7. Kamari, 8. Garich.

Niżej przywołuję świadectwa mówiące tylko o pochodzeniu Sławian od Jafeta:

• Mauro Orbini: Pietro Crusber Holender w 3 księdze, o Północy, Vitichindo Vuargiesa w 1 księdze, o Germanii; i Aleksander Gwagwin w swojej Sarmacji, podaje, że Jafet był starszym synem Noego, od którego pochodzi lud Sławiański [Slaua]; po owym pamiętnym potopie, opisanym w Piśmie Świętym, osiedlił się najpierw w Azji; Potem jego potomkowie poszli do Europy na północ i zamieszkali w ziemi zwanej dziś Skandynawią. Tam rozmnożyli się do niezliczonej liczby, jak o tym świadczy święty Augustyn w 6 księdze O państwie Bożym, gdzie pisze, że synowie i potomkowie Jafeta posiadali 200 ojczyzn i osiedlili się w tych miejscach, które rozciągają się od góry Taurus w Cilicji na północ, przy Oceanem Północnym połowę Azji, i w całej Europie, a nawet do Oceanu Brytyjskiego. Zgadza się to także z tłumaczeniem samego imienia Jafata, które znaczy rozszerzenie; i od błogosławieństwa Noego, jego ojca, który przewidując trzy stany przyszłego życia ludzi i wyznaczył każdemu ze swoich synów jego własną funkcję, tak aby każdy z nich był wierny przydzielonej sobie funkcji. Rzekł [Noe]: „[…] Ty, Jafecie, władaj i broń ziemi jako król, i przyzwyczajaj się do oręża jako wojownik”. To przykazanie, czyli prawo Noego, było potem nienaruszenie przestrzegane przez potomstwo jego synów. Dlatego Sławianie, pochodzący od Jafeta, zawsze byli odważni w boju i władali nad mnogimi narodami. Ale później potomkowie Jafata tak się rozrośli i namnożyli w takiej liczbie, że wielka Skandynawia nie mogła ich pomieścić, opuścili tę ziemię, i pozostawiając ojcowskie gniazda, podbili całą Sarmację Europejską, która (wg Ptolomeusza) na wschodzie kończy się Morzem Meotyckim i Tanaisem, do zachodu jej granicą jest Wisła [Vistula], od północy Ocean Sarmacki, a od południa góry Karpaty.

• Marcin Bielski: Wywod albo rodzay nadawnieyszy nasz Słowieński/ wiemy dobrze według innych/ poszedł od wtorego świata/ tho iest od potopu/ a ociec nasz Krzesćiáński był Jafet syn młodszy Noego/ ktory był w ten thu kray pułnocny przyszedł do Europy po potopie/ y rozmnożył potomstwo swoie według pańskiey woley/ A pothim sin iego Gomer s synem swoim Ascenesem albo Jasceną Sarmati założył/ nad ktoremi Tuiscon Niemiecki krol potomek Noego napirwey panował od rzeki Tanais aż do rzeki Renu szeroko/ przeto my z Niemieckim narodem w przyległosći zawżdy byli/ aczkolwiek starzy naszy Kronikarze kładli nas od Jawana z Greki społu wynidz/ ale kthemu żadnego znaku nie mamy/ gdyż Grekowie snami nigdy w Sarmaciey nie byli/ a Niemcy ktorych przodek Gomer y Tuisco/ od rzeki Thanais wezwani bracia/ zawżdy przy Sarmaciey byli. Wszakże iakożkolwiek iest/ tedy Jafet sin młodszy Niego iest nasz ociec pirwszy w Sarmaciey.

• Augustyn Kołudzki: Japhet, Syn Noego, starszy, po uniwersalnym Swiata całego pozostały potopie, ku Wschodowi Pułnocy w Europie y Azyi mnieyszey, naprzod dźiedźiczną ośiadł Ziemię, y tu za szczegulnym błogosławieństwem Boskim, wlicznego Potomstwa rozkrzewiony Sukcessorow.

• Yāqūt, cytujący Ibn al-Kal-bīma: Powiedział mi mój ojciec: Bizantyjczyk, Słowianin, Armeńczyk i Frank są braćmi, a wszyscy oni są synami Lanṭīego syna Kaslūḫīma syna Yūnāna [Jawana] syna Yāfiṯa [Jafeta], każdy z nich ma obszar ziemi, który nazywa własnym imieniem.

• Abd ar-Rahman ibn Abd al-Hakam: Jafis — przodek Sławian, Turków, Jajuja i Majuja

• Ibn Qutajba: Co się tyczy Jāfita, to pośród jego potomków są: Słowianie [as-Saqālib], Burğān i al-Isbān [Hiszpanie]. Siedziby ich były w kraju ar-Rūn, zanim [powstali] Bizantyjczycy. Do jego potomków [należą również]: Turcy, Chazarowie, Jāğūğ i Māğūğ.

• Al-Qazwïnï: Al-Qazwïnï przedstawia Saqlaba jako brata Rüma, Armana i Firanga. Według Salda ibn al-Musayiba szczepy pochodzące od Jafeta, m.in. Turcy, ludy Goga i Magoga oraz Słowianie, są niewiele warte w przeciwieństwie do Persów i Bizantyjczyków, którzy pochodzą od Sema.

• Sa'īd ibn al-Bitrīq: Sa‘īd ibn al-Bitrīq do potomków Jafeta zalicza wszystkie ludy europejskie i część zachodnioazjatyckich. Każdy z potomków Jafeta miał jakoby otrzymać swoje terytorium; Şaqlab, który walczył o ziemię z braćmi, został przez nich pobity i musiał zadowolić się ziemiami na północy Europy. Według legendy z anonimowego dzieła Muğma' at-tawarīh ojciec Şaqlaba, którego matka zmarła zaraz po jego narodzinach, został wykarmiony mlekiem suki, co było przyczyną jego „psiej” natury. Z tego też powodu jego syn został nazwany Şaqlabem.

Zajn al-ahbar: Kraj Turków, kraj Saklabów oraz kraje Goga i Magoga, aż do Chin, otrzymał Jafet.

• Abu-l-Faraj: A synom Jafeta przypadły krainy po lewej stronie, tj. na północy: al-Andalus [Wandaluzja], al-Ifrandja [Francja], krainy Greków, Sławian, Bułgarów, Turków i Ormian.

• Synopsis Kijowski: lud (lub plemię Afetowe) rozprzestrzeniwszy się w krajach północnych, wschodnich, południowych i zachodnich, przewyższali wszystkich innych siłą, męstwem i odwagą, byli straszliwi i sławni na całym świecie (jako wszyscy starzy i wiarygodni kronikarze świadczą); niczym innym oprócz czynów wojskowych się nie zajmowali, i tak zdobywali pożywienie i wszystko co było im potrzebne, i od sławnych swoich czynów, przede wszystkim wojennych zaczęli nazywać się SŁAWIANAMI, lub SŁAWNYMI. Także i język Sławiański jest jednym ze siedemdziesięciu dwóch, powstałych po pomieszaniu języków przy budowie wieży, którym dał Bóg plemieniu Afetowemu mówić, od sławy nazwę SŁAWIAN, SŁAWIENSK nadano.

• Latopis Sławian-Rossów: Z Jafetowego plemienia wywodzą się ruskie ludy — sławianie z jednym słowiańskim językiem. Sławianie otrzymali swoją nazwę od swoich sławnych czynów. Następnie od rozproszenia się po licznych krajach zaczęli nazywać się rozproszonymi [рассеянами — rassiejanami], potem — Rossami.

Daty narodzin synów Jafeta według łacińskiej chronologii podaje Monopanthon harmonicum cronologicum: Gomer 1657 (3264 p.n.e. wg dłuższej chronologii), Magog 1658 (3263 p.n.e.), Madaj 1659 (3262 p.n.e.), Jawan 1660 (3261 p.n.e.), Tubal 1661 (3260 p.n.e.), Mosoch, Tyras 1662~1669 (3259~3252 p.n.e.)

Przybycie Jafeta za ziemie współczesnej Polski pokrywa się z początkami kultury amfor kulistych (3200—2600 r. p.n.e.) i kultury ceramiki sznurowej (3000—2350 r. p.n.e.).

Iapheth, Rouilé G. Pars Prima Promptvaeii Iconvm Insigniorvm a Secvlo hominum, subiectis eorum vitis, per compendium ex probatissimis autoribus desumptis. Lyon 1553., Str. 7.

GOMER ok. 3200—3178 p.n.e.

Po Jafecie panował jego syn Gomer, o czym pisze Marcin Bielski: A pothim sin iego Gomer s synem swoim Ascenesem albo Jasceną Sarmati założył/ nad ktoremi Tuiscon Niemiecki krol potomek Noego napirwey panował od rzeki Tanais aż do rzeki Renu szeroko/ przeto my z Niemieckim narodem w przyległosći zawżdy byli/ aczkolwiek starzy naszy Kronikarze kładli nas od Jawana z Greki społu wynidz/ ale kthemu żadnego znaku nie mamy/ gdyż Grekowie snami nigdy w Sarmaciey nie byli/ a Niemcy ktorych przodek Gomer y Tuisco/ od rzeki Thanais wezwani bracia/ zawżdy przy Sarmaciey byli. Wszakże iakożkolwiek iest/ tedy Jafet sin młodszy Niego iest nasz ociec pirwszy w Sarmaciey.

O panowaniu Gomera wspomina też Augustyn Kołudzki: Więc gdy Potomstwo Japheta większą część Swiata w Europie y Аzyi mnieyszey ośięgło, wedle wokacyi, у błogosławieństwa Оycowskiego, przyrodzony do woyny у Раnowania męstwo Potomstwa Japhetowego wzbudzało umysł. Szeroko rozkrzewiona Fаmilia pod Wodzem obranym sobie Gomerem Synem Japheta na Wschod Słońса, gdźie teraz Оrmiańska zostaie Ziemia, у Рułnoc przy Мorzu ćiasnym, y Gaiu Суmeryiskim nazwanym, Zrzodłach Таnayskich, szerokie ośiadszy granice, nie tylko mężnych rachowała w sobie mężow, ale y rodźiła.

Gomer z żoną w Kronice Norymberskiej.

Dębołęcki informuje, że Gomer był Scytą i przedstawia drogę, którą szedł: Jawno tedy jest / iże ten Komor abo Gomer syn Japhetow Scytha był / ktory z pierwotnym Słowieńskiem językiem naprzod z Armenicy do Syryey abo Aramey / a potym stamtąd tu do Korony Polskiey / abo Scythyey Krolewskiey przyszedł: stąd / y do Włoch tenże tesz na ostatek Sczerosłowieński zanieść muśiał.

Apokryficzna Księga Pszczoły podaje, że od Gomera pochodzą Goci: Gomer, od którego pochodzą Gêôthāyê [Gôthâyê, Goci]., a źródła arabskie, która nazywają go przodkiem Sławian: Potomkami Ğūmara są Słowianie [as-Saqāliba].

Żoną Gomera, zwanego Celumem, i matką Scyta była Araxa, która późniejszym ziemiom lehickim i rzece Wiśle nadała nazwę Arctia, o czym pisze Kagnimir: Którego to Celuma, była Żoną Thellus [=Teto] inaczey Araxis [=Horacha] nazwana. Która też Rzece, przezwaney potym Vandalus, y Kraiowi nad nią leżącemu, Arctia Imię nadała. O czym Dyodor, w Xięgach II. świadczy: Sarmathae ad Araxim Fluvium. Et Araxa (secundum Beroz) genuit Scyth.

Synami Gomera według Biblii byli: Aszkanaz, Rifat i Toragma, natomiast Księga Pszczoły w miejsce Rifata wymienia Danphara. Kronika Jerahmeela podaje jako jego synów: Telead, Luda, Debera i Leda, a ruski latopis: Scyta [Skifa] i Zardana.

MAGOG 3178—3135 p.n.e.

Po Gomerze władcą Sławian-Scytów został jego brat Magog, Anderson jako czas rozpoczęcia jego 43-letniego panowania podaje rok 88 po potopie, tj. 3178 r. p.n.e., co potwierdza także Joannes Magnus: Magog, będący wnukiem Noego przez jego syna Jafeta, […] jest ojcem i założycielem ludu Scythów […] Magogejczykom później Grecy nadali nazwę Scythów. […]. Tą więc ziemią Gethycka około 88 lat po potopie zaczął zażądać.

Magog, Ioannes Magno Gotho Gothorvm Sveonvm que Historia, ex probatis antiqvorum monvmentis collecta, et & xxiii libros, Basilea 1558, str. 28.

Powszechnie Magog jest uważany za pierwszego króla i założyciela Scytii: pierwszym królem Scytii był Magog, syn Jafeta, a ten lud od imienia króla Magoga nazywa się Moger Potwierdzają to również źródła arabskie. Al-Masudi pisze: Słowianie należą do potomków Madaja, syna Jafeta, syna Noego; od nich wywodzą się wszystkie narody słowiańskie i do niego schodzą się ich genealogie; (…) Ich siedziby znajdują się na północy i rozciągają się aż do zachodu. Oni dzielą się na różne szczepy, które się wzajemnie zwalczają. (…) Otóż między nimi jest jeden [naród], przy którym z dawna od samego początku była władza; jego król nazywał się Madżak. Naród ten zwie się Walinjana: i temu narodowi zwykły się były podporządkowywać pozostałe plemiona słowiańskie, ponieważ przy nim była władza i inni ich królowie jej ulegali. To samo stwierdza Al-Bekri: Stanowią oni liczne, różniące się między sobą plemiona. W ubiegłych czasach zbierał [skupiał] ich razem pewien król, noszący tytuł Maha. Był on z [pewnego] ich plemienia zwanego Wolinan [lub: Wolinana], a to plemię jest [było?] wielce роważane wśród nich. Potem poróżnili się między sobą, tak że ustał u nich ład; a plemiona ich potworzyły oddzielne grupy, zaś nad każdym plemieniem ich zapanował król.

Magog w Kronice Norymberskiej.

Pochodzą od niego Scyci i Goci, jak mówią kroniki: Naród Gotów pochodzi od Goga. I jak niżej, gdzie prorok mówi: „Zwróć swoją twarz do Izmaela”, zamiast całego ludu Izmaelitów, jest wymieniony jeden Izmael, tak zamiast całego ludu Gotów wspomniany jest Gog, z którego rodu oni pochodzą. Od niego otrzymali również swoją nazwę. To, że lud Gotów pochodzi od Magota, potwierdza „Kronika Gotów” (Izydora), gdy mówi, że: „lud Gotów — najstarszy; oni wywodzą swoje pochodzenie od Magoga, syna Jafeta, od którego otrzymali też nazwę, a mianowicie, od podobieństwa ostatniej sylaby — Gog; a jeszcze jaśniej widać to u proroka Ezachiela. Księga pokoleń również twierdzi, że Goci pochodzą od Magoga, syna Jafeta, i że Gocja [Gothia] i Scytia [Scithia] otrzymały nazwę od Magoga., Nie ma wątpliwości, że lud Gotów — najstarszy; ze względu na podobieństwo ostatniej sylaby przyjmuje się, że pochodzi on od Magoga, syna Jafeta; i jeszcze bardziej wynika to ze słów proroka Ezechiela. Uczeni zaś przeciwnie, mają nawyk nazywać ich od Getów, a nie od Goga i Magoga.”Kronika Wenecka potwierdza, że od Gotów pochodzą Sławianie: Sławianie byli poganami, ponieważ wywodzili się z Gotów i nieustannie parali się pirackim zajęciem. Izydor jeszcze raz podkreśla wspólne pochodzenie Gotów i Scytów: Goci, pochodzący od Magoga, syna Jafeta, mają jedno pochodzenie ze Scytami, od których różnią się nieznacznie tylko językiem., tak samo pisze Lucas Tudensis: Najstarszy ród Gotów wywodzi się od Magoga, syna Jafeta, razem ze Scytami, a ich wspólne pochodzenie potwierdza to, że nie różnią się zbytnio od nich nazwą. Rzeczywiście, z powodu zmiany lub zniekształcenia jednej litery, byli oni nazwani Getami (Gete), to jest jakby Scytami (Scite).

Herb Magogusa, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 5.

O jego synach wspominają kroniki: Magog miał 5 synów: z których pierwszym był Suenno, założyciel i nauczyciel narodu Sueonów, drugi zaś Gethar, którego niektórzy zwali Gogiem, nazwał swym imieniem Gethów, […], trzej pozostali: Thor, German, Ubbo. Natomiast apokryfy podają jeszcze inne imiona jego synów: Elichanaf i Lubal, oraz Qashē, Ṭīpa, Paruta, ‘Amiel, Pinḥas, Gôlaza i Samanākh.

TWISZKON 3135—3110 p.n.e.

Następnym królem został Aszkenaz zwany Twiszkonem, syn Gomera: А potym niedoskonałe widząc bez głowy Panowanie, pod Тuiskona, albo Аscenę Syna Gomera poddali się władzą rządow, ktory za świadectwem Вerossa od źrzodel Tanaiskich, aż do samey rzeki Dniestru, Раństwem graniczył. У ztąd tenżе Тuisko Rzeszy Niemieckiey y Sauromatow, albo Polakow Przodkiem y Fundatorem iest domniemanym, za świadectwem Веrossa.

Według wspomnianego Berossusa objął on władzę w Europie w 131 roku po potopie, czyli w 3135 r. p.n.e.: W 131 roku po wyschnięciu wód […] W Europie Tuyscon ustanowił królestwo Sarmacji od Tanaisu do Renu, do którego dołączyli wszyscy synowie Istera i Moesy z braćmi swoimi od góry Adula do południowego regionu graniczącego z morzem.

Tak opisuje go to Stryjkowski: Berosus Babilonius lib. 4 Antiquitatum pisze, iż Janus ojciec w Europie królem sarmatskim uczynił Twiskona, który od Tanais rzeki aż do Renu panował, roku po wielkim potopie 131. Tenże Berosus lib. 5 pisze, iż Twiskon Sarmaty barzo wielkie narody fundował roku 25 panowania Saturnusa albo Nemrota króla babilońskiego, od potopu 156. […] wszakże Ascenes albo Ascanes i Twiskones, jeden to był syn Gomerów, dwiema imiony przezwany.

Tvisco, Pantaleone H. Prosopographiae herorvm atqve illvsyrivm virorvm totivs Germaniæ, Pars Prima, Bazylea 1565., str. 18.

Warto zaznaczyć, że pierwotnie Tuiscon miał swoją królewską siedzibę nad słynną rzeką Tanaus w Moskowi [Musshkow] między granicą Azji i Europy, którą Tatarzy nazywają Donem, gdyż Wielki Książę nadal ma tam swoją siedzibę, i panował nie tylko nad Sarmatami, ale i nad Germanami aż po Renem w czasach Nemroda i nadał prawa swoim poddanym w 155 roku po potopie (…) Po tym, jak w 10 roku panowania Nimroda wyprowadził od ojca Gomera, pewną liczbę ludów z Armenii do zamieszkania w Welschland, ale ci sami ludzie zajęli stamtąd inne miejsca na północy, te same ludy były początkowo nazywane Gombri, a później Cimbri, podobnie jak synów Tuiscona nazywano Teutschen, Aventinus nazywał do także arcykrólem, panem i ojcem Teutschen, Duńczyków i Wendów lub Sławian [Sclaven], i szczegółowo opisuje całe jego życie i śmierć.

Należy zauważyć, że Aszkenaz (אשכנז) to nie imię, tylko tytuł Twiszkona, mający dwa znaczenia: Asz-kenaz, czyli Nasz-Książę, lub As-kenaz, tj. Bóg-Książę.

Imiona kapitanów-książąt przybyłych pod wodzą Aszkenaza do Europy podali Aventinus i Anderson. Byli to:

1. Sarmata, który zajął ziemie Sarmacji, jego syn Tanaus dał swe imię rzece Tanais (obecnie Don);

2. Dacus (Danus), założył Dację, potem skolonizował Danię;

3. Geta, przodek Getów;

4. Gotha (Geter), przodek Gotów;

5. Tibiscus (Tiobo, Jobab), osiadł nad rzeką Theiss lub Tibiscus, jego potomkowie wyemigrowali do Germanii;

6. Moesa (Masz), zajął tereny Myzji i Moesi;

7. Phrygus (Brigus), osiadł we Frygii i Europie;

8. Thynus, osiadł w Bitynii w Azji Mniejszej;

9. Dalmata (Almodad), założył Dalmację nad Adriatykiem;

10. Jader (Jerach), założył port Jaderia Colonna w Illyrii, jego potomkowie osiedlili się również w Arabii;

11. Albanus (Albion, Abimael), od jego imienia nazwano Albanię, Albion i Brytanię, jego potomkowie przenieśli się na Wyspy Brytyjskie;

12. Sabus (Sau, Saba), osiadł nad rzeką Save, jego potomkowie przenieśli się do Italii jako Sabinowie;

13. Pannus (Benno), osiadł w Pannoni;

14. Sala (Salon, Szelach), zbudował miasto Sala, dał swoje imię rzece Sal;

15. Azalus (Aezel, Uzal), Azalitczyków i plemion w Pannonii;

16. Hister (Joktan), przodek Istrów;

17. Adulas (Adler, Hodoram), skolonizował Arabię, w starożytności jego potomkowie mieszkali nad Górnym Renem, jego syn Than dał swoje imię rzece Thonau (obecnie Dunaj);

18. Dicla (Dikla), zamieszkał nad Górnym Renem, jego potomkowie przenieśli się do Gedrosji w Persji;

19. Obalus (Elb, Obal), od niego rzeka Elba (Łaba) bierze swoją nazwę;

20. Epirus (Ofir), skolonizował Azję z Epiru;

21. Eber, syn zbudował Ebersau w Eburdunum, które Ptolemeusz zaznaczył na mapie;

22. Hoeril (Chawila), dał swoje imię rzece Havel lub Havila, od niego pochodzą Herulowie;

23. Arcadius, przodek Arkitów, zajął Arkadię w Grecji;

24. Emathius, przodek Chamatytów, zajął Emathię w Macedonii;

25. Tiras, zajął Trację;

26. Moska (Meszek), osiedlił się na wschód od Karpat;

27. Jawan, pochodzą od niego Grecy i wiele ludów;

28. Tubal, pochodzą od niego Hiszpanie;

29. Gomer, jakiś czas mieszkał w Italii;

30. Reif (Rus, Rifat), osiadł w Scytii i Białej Rusi;

31. Togus (Togarm), mieszkał przez pewien czas w Europie południowej.

Na tej liście oprócz przybyłych książąt są także ich potomkowie i krewni z późniejszych czasów. Przykładowo Sarmata przybył dopiero w 2078 r. p.n.e.

O pochodzeniu Sławian od czasów Wieży Babel pisze Aenea Silvio Piccolomini, późniejszy papież Pius II: Tymczasem Sławianie byli między tymi, którzy po ogólnoświatowym potopie okazali się winnymi budowy Wieży Babel; gdy wszystkie języki zostały pomieszane, Słowianie tj. „gadatliwi”, przyjęli sobie swój język. Potem opuścili oni równinę Sennar i przenieśli się z Azji do Europy, zajęli ziemie, które teraz zamieszkują Bułgarzy, Serbowie, Dalmaci, Chorwaci i Bośniacy. A Czesi, o wiele bardziej starożytni [od innych ludów Europy], otwarcie deklarują, że pochodzą od samej wieży [Babel], gdy nastąpiło pomieszanie [języków]. Jednak oni nie mówią, kim byli ich przywódcy, kto posiadał władzę królewską, ludność jakiej ziemi oni wygnali, pod czyim dowództwem, z jakimi przeciwnościami w Europie zetknęli się i w jakim czasie. Twierdzą oni, że kiedy na całej ziemi pomieszano języki, oni już byli Sławianami.

Ziemie zajęte przez Sławian określa Stalmach: Rozszerzali się potym wzdłuż całego Dunaju po obu jego brzegach, aż do rzek Renu i Menu. Ztąd przenosili się na północ aż ku bałtyckiemu morzu, i osiedli nad rzekami Łabą, Odrą, Wisłą, również nad Dniestrem, Bohem, Dnieprem i Donem ponad Czarnym morzem.

Tviscon, Rouilé G. Pars Prima Promptvaeii Iconvm Insigniorvm a Secvlo hominum, subiectis eorum vitis, per compendium ex probatissimis autoribus desumptis. Lyon 1553., Str. 13.

Aszkenaz był założycielem królestwa Germanii i Sarmacji, co poświadcza Długosz, pisząc: pierwszy Ascenas, głowa Sarmatów albo Sauromatów, których Grecy Królowianami (Reginos) zowią. W tamtym czasie powstało pięć pierwszych imperiów europejskich, o których pisze Berossus: Nasi przodkowie liczyli cztery imperia w Europie. Celtiberów, Celtów, Kytimów, które jego mieszkańcy nazywają Italią, oraz Thuysconum, które rozciąga się od rzeki Renu przez kraj Sarmatów i kończy się w Pontum. Niektórzy autorzy dodają piąte, które nazywają Jonicum. To samo potwierdza Bielski: A pothim syn iego [Jafeta] Gomer s synem swoim Ascenesem albo Jasceną Sarmati założył/ nad ktorymi Tuiscon Niemiecki [Germański] Krol potomek Noego napierwey panował od rzeki Tanais aż do rzeki Renu szeroko.

Armeńskie źródła podają, że Aszkenaz był synem Tirasa, a nie Gomera: Tiras, który był trzecim po Jafecie, spłodził trzech synów — Askanaza, Rifata i Torgoma. I tak, jak Tiras wywiódł od samego siebie Traków, stało się koniecznym, aby otrzymane przez podział w dziedzictwo ziemie, on podzielił je na trzy części i oddał we władanie swym synom. Tym uczynił on mądre dzieło. Askanazowi, który pierwotnie nazwał nasz lud swoim imieniem — „Askanazekczykami”, dostali się we władanie Sarmaci, Rifatowi — Sauromaci, a Torgom otrzymał we władanie nasz lud, i w miejsce pierwotnej nazwy — „Askanazów”, nadał mu swoje imię — „dom Torgomów”.

W staroruskich źródłach są wymienieni synowie i wnukowie Askenaza: 1. Ister, którego synami byli: Tergest, Piret, Tiarant, Arar, Naparis, Ordess; 2. Tiras, którego synami byli: Mez, Chorutan, Bastarn, Alazon, Agatirs, Guton; 3. Barus, którego synami byli: Scyta (Zachodni), Sarmat, Gerros, Kalipid, Trakian; 4. Tanais, którego synami byli: Scyta-Tawros, Kimmer, Meot, Kolch, Koman, Sawromat (Amazonki); 5. Albis, którego synami byli: Prus Waredzki, Rus Waredzki (Północny), Łat Pomorski, Rugen Waredzki, Wend Waredzki (Północny), Wend Obodrycki. Natomiast Kronika Jerahmeela jako synów Aszkanaza podaje: Vekhal, Sardana, Anakh.

W 25. roku swego panowania, Aszkenaz podzielił swoje państwo na dwie części: Germanię i Sarmację: W dwudziestym piątym roku Thuyscon ustanowił Sarmatów, wielki lud. Potwierdza to Paprocki, precyzując, że 150 lat po śmierci został uznany za boga: TUISCHOS gigas, anno Nini: 4. który Sarmatis atque Germanis prawa nadał, ten od tych narodów potem w półtora stu lat po śmierci, był między bogi liczon; […] Ten zbudował miasta znamienite, Tuischom i Tuischburgom. Nosił za herb trzy lwy, jeden nad drugim.

Twiszkon, Aventinus J. Des hochgelerten weitberumbten Beyerischen Seschichtschreibers Chronika, Frankfurt 1566.

Za króla Twiszkona zaczęto posługiwać się szablami, a od jego imienia pochodzi nazwa rzeki Twiskus lub Tybiszek, która ma źródła pod górą Krępakiem, co potwierdzają źródła zagraniczne: Aschenes […] lub Tuiscon […], pierwszy król Germanów i Sarmatów, panował nad Europą od Renu po Tanais. Do Tanaisu […] do gór Suewskich, które zowią Karpatami [Carpatus], od niego nazwano rzekę Tibiscus.

Berosus wymienia imiona jedenastu synów tego króla: Thuyscon Germanów i Sarmatów ojciec: Manus, Ingaevon, Istevon, Herminon, Marsus, Gabriuius, Svevus, Vadalus, Hunnus, Hercules, Teutanes Późniejsi autorzy zrobili z tych synów kolejne pokolenia potomków Thuyscona i przypisali im czyny królów lehickich. Natomiast Tacyt przypisuje tych synów Mannowi, ale zaznacza że niektórzy wspominają tylko o trzech synach: Wielbią Germanowie w starożytnych rymach, bo tam żadnych innych ksiąg nie widać, Tuistona bożka, z ziemi urodzonego, i syna iego Manna, iakoby oycow i głowy narodu. Mannowi naznaczają trzech synów, z których poszły imiennicze narody Ingewonow tuż przy oceanie, Hermionow niżey, a Ingewonow za niemi ieszcze mieszkaiacych. Niektórzy, biorąc swobodo mniemania z ciemnoty wieków odległych, przydała mu więcey synów, iakoby oni zaszczepili narody Marsów, Gambrywow, Swewow i Wandalów, które imiona według nich są nayprawdziwsze i naydawnieysze.

W roku 3112 p.n.e. Aszkenaz nadał prawa Sarmatom, o czym pisze Berosus: W czwartym roku tego Ninusa, Thuyscon ustanowił prawa wielkim Sarmatom nad Renem. To samo stwierdza Messeni: 253. Ludom obydwu królestw, tak zachodniego, jak i wschodniego zostawił on w spadku prawo i pismo., ale myli się o sto lat.

Po śmierci został deifikowany, jak świadczy Pantaleon: Ale ponieważ był bardzo dobry dla wszystkich tych, którymi dowodził, ze względu na swoje zasługi i różne cnoty, (…) dlatego Germanie, Scytowie i Sarmaci (…) czcić go jak Boga, (…). A ponieważ tubylcy nie znali matki Tuiscona i myśleli, że wyrósł z ziemi, umieścili także Ziemię, zwaną także Nertha, Westa i Titea, wśród bóstw i złożyli jej ofiary.

Herb Tuischona, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 5.

SCYTA 3110—3090 p.n.e.

Po Aszkenazie królem Scytii-Sarmacji został jego brat Scytha, który był założycielem Scytii Azjatyckiej około 3113 r. p.n.e., co potwierdza Berossus: Scytha wraz z matką Araxą i niektórymi kolonistami wybranymi specjalnie do osiedlenia się w Armenii pozostali w tym kraju, a Scytha jako pierwszy otrzymał tytuł króla.

Jak wynika z analizy tych źródeł i Biblii, Scyta (syn Gomera i brat Aszkenaza) jest tożsamy z biblijnym Togarmą: król-pasterz Thorgam udał się ze swoim rodem do krajów południowych i tam, przechodząc z miejsca na miejsce, i w pobliżu Morza Śródziemnego, założył silne miasto i nadał mu nazwę „Scytyjski [Skithski] gród” czyli poszukiwacze dobra.

W tym miejscu warto przywołać świadectwa kronikarskie mówiące o synach Togarmy: Wśród synów Targamosa wyłoniło się ośmiu mężczyzn, potężnych i sławnych bohaterów, których imiona są następujące: pierwszego zwani Chaos, drugiego — Kartłos, trzeciego — Bardos, czwartego — Mowakan, piątego — Lek, szóstego — Eros, siódmego — Kawkaz, ósmego — Egros.; Znajduje się bowiem w xięgach rodowych naszych przodków że Togarma miał synów dziesięciu, a oto są ich imiona: Agijor, Tirus, Uwar, Ugin, Bizal, Tarna, Chazar, Sanar, Bulgar, Sawir.; Z Armeńskiej historii wynika, że Kartlosowe pokolenie pochodzi od Sima [Sema] i Afeta [Jafeta], dzieci Noego. Tak więc, Afet miał syna Awenaka, przez którego został spłodzony Farszis, który był ojcem tego samego Targamosa, od którego pochodzą Ormianie i niektóre inne ludy. Ten Targamos jest uznawany za praojca ludów: ormiańskiego, greckiego, mowakanskiego, eretskiego, lekckiego, mingrelskiego i kaukaskiego. i Niektórzy z synów [w znaczeniu potomków] Targamosa byli znani z bohaterskich czynów. Pierwszym między nimi był Chaos lub Chaik, którego Ormianie uznają za swego praprzodka, i od niego do dzisiaj Ormianie w tych krajach nazywają siebie w swoim dialekcie „Chaj”; drugim uznają Kartłosa, od imienia którego, jak wspomniano wyżej, Gruzini nazywają się Kartwiełami; trzeci — Bardis; czwarty — Mowakan; piąty — Lekos; szósty — Gieros; siódmy — Kawkaz i ósmy — Egros, od których do tego czasu ludy i miejsca zachowują swoje nazwy, tak jak: Kartwielowie i Kartlia, Lekija — Leketi, Kachija — Kachieti. Apokryfy zaś wymieniają następujących synów Togarmy: Buzar, Parzunac, Balgar, Elicanum, Ragbib, Tarki, Bid, Zebuc, Ongal, Tilmaz; oraz: Abihud, Shāfaț, Yaftir. Zaś europejskie kroniki wymieniają Napesa i Palusa. Natomiast Budinski izbornik wymienia 10 synów Togarmy (Tocharmy) w trzech wariantach: Awigor (Agijor, Ugiur), Tirs (Turis, Ogyz), Buzieł, Birsał, Barsał), Trna (Trun, Torun), Chazardan (Chazar, Kozar), Znur (Janur, Anugur), Błgor (Bołgor, Bułgar) i Sawir (Sawr, Sabir).

Według scytyjskich legend był synem półkobiety-półżmiji: jak opowiadają w swoich mitach, pojawiła się u nich zrodzona z ziemi dziewica; od pasa w górę była kobietą, a dolne partie jej ciała były takie, jak u węży. Połączyła się ona z Zeusem i urodziła syna, który nazywał się Scytes Był o wiele sławniejszy niż inni, żyjący przed nim ludzie, i dlatego od jego imienia cały lud nazwano Scytami.

Togarma i jego synowie.

Ten Scytha osiadł we wschodnich dzielnicach, od którego Germanie nazwani zostali Scytami. Tuisco z obszaru ziemi pomiędzy Renem, Morzem Czarnym (Euxine) i Tanais wydzielił układ pod Królestwa, małe księstwa (Toparchies, Tetrarchies). Wypełnił swoimi obywatelami cały kraj w 25 roku swoich rządów. O tym samym wspomina kronika rosyjska: Stopniowo z czasem prawnukowie Afetowi Scyt [Skif] i Zardan odłączyli się od braci swoich i od swego rodu z zachodnich krajów, i dochodząc do krajów południowych, i osiedlając się w Exiponcie, mieszkali tam wiele lat, i urodziło się im wielu synów i wnuków i bardzo się rozmnożyli, i nazwali się od imienia swego pradziadka Scyta [Skifa] Wielką Scytią [Skifią].

Pantaleon pisze, że Scyta przekroczył ze swoimi towarzyszami Tanaus, przyłączył do siebie całą ziemię, która była na wschodzie Europy, i na mocy praw doprowadził ją do określonego sposobu życia, i nazwał ją Scytią Europejską, (…) rozciąga się od rzeki Tanaus do granic Germanii i samej Tracji.

Togarma w Kronice Norymberskiej.

Należy zwrócić uwagę na to, że według Bedy Czcigodnego Scytia zajmowała również ziemie na południe od Irlandii: z południa, ze Scytii, zjawili Piktowie na kilku statkach i jako pierwsi przybyli na północ Iberni.

Pod rokiem będącym początkiem panowania Scyty, Messeni podaje: W 156 roku po potopie Thuiscon, czwarty syn Noego, objął władzę od Tanais do Renu i od gór Adula do wybrzeża Mesariam Ponticam, gdzie przeniósł się ze swymi i dziećmi swego brata. Błąd wynika z tego, że w niektórych źródłach zostali opuszczeni królowie panujący między Tuiskonem a Mannem-Lehem, przez co temu pierwszym przypisano ponad 150-letnie panowanie.

Wtedy też, po podziale królestwa przez Twiszkona Araxa z synem Scythą, ustanowiwszy Sabatiusa Sagę królem wszystkich ludów Sagarum, opuścili Armenię, a zajęła cały region na zachód od Armenii, rozciągający się na Sarmację Europejską.

Herb Scita, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 6.

Ziemie zajęte przez Scytów wymienia Kleczewski: A tych to od niepamiętnych wiekow nazywano Skytami. To naypierwsze było nazwisko wszytkich ogolnie ludzi, ktorzy około Morza Czarnego, Jeziora Meotys, Donu, Dniepru, Prypeciu, Bohu, Dunaju, Dludstru, y Prutu mieszkali, rozciągając się, aż ku Baltyckiemu, y lodowatemu morzu. Z drugiey strony ku Renowi. Ponieważ Kray ten wspomnionemi rzekami przerznięty, Starodawny Dziejopis Herodot. Scythiam Antiquam. Dawną Skytyą nazywa.

Powstanie europejskiego królestwa Scytów w tym czasie [za czasów biblijnego Regawa] potwierdza wiele kronik, przywołał tylko kilka: Powstało królestwo Scytów., W tym czasie powstało królestwo scytyjskie […] Tak więc prawie w tym samym czasie powstały 4 nowe królestwa: Asyria na wschodzie, Sikyon na zachodzie, Scytia na północy i Egipt na południu., 2905. […] Powstało królestwo Scytów. Według Kagnimira panował on 20 lat.

Scytha, Pantaleone H. Prosopographiae herorvm atqve illvsyrivm virorvm totivs Germaniæ, Pars Prima, Bazylea 1565., str. 20.

Od Scyty jego lud nazwano Scytami: Scyta priscus, od którego Scytowie, pierwsi lub przed innymi, przyjęli nazwę.

Paprocki wymienia ludy pochodzące od Scyty: SCITA PRISCUS syn starszy Araxe, od którego powiada ten skryptor, te narody, jako naprzód: Alani, Hunni, Gotti, Bulgari, Slavi, Turci, Tartari, Moses, Berosus testes. Nosił za herb pół miesiąca, a w nim głowa.

NAPES 3090—3080 p.n.e.

Następcą Scyty został jego syn Napes. Kagnimir nazywa go Napo i podaje, że panował 10 lat.

Wtedy doszło do podziału królestwa: Wśród potomków tego króla [Scyty] było dwóch braci, którzy wyróżniali się rozmaitymi zaletami; jeden z nich nazywał się Palos, drugi, Napes. Dokonali oni wspaniałych czynów i podzielili pomiędzy siebie królestwo; od ich imion jeden lud nazywa się Paloj, a drugi Napaj.

PALUS 3080—3060 p.n.e.

Napesa na tronie zastąpił jego brat Palus, od którego niektórzy wywodzą nazwę ludu Polan: Palus od którego Polanie [Poloni] pochodzą. Kagnimir nazywa go Palo i Pole, podając, że panował 20 lat. W innych źródłach występuje jako Prutus: W tym czasie nad Scytami panował Scytha syn Herkulesa, a po Scycie panowali Prutus, od którego [pochodzą] Pruteni, i Napus.

Vinetus ze starych kodeksów podaje brzmienieimienia ludu pochodzącego od Palusa jako: Apalaei i Apulaei: Morze Kaspijskie za Massagetami i Apaleami (Apalaeos) [alternatywne lekcje: Apelaeos, Apellaeos], udowodniono, że są Scytami; (…) wśród [Scytyjskich ludów] najsłynniejsi byli: Massageci, Essedonowie, Satarchowie i Apalei (Massagetae, Essedones, Satarchae et Apalaei). Inne odczyty: Essedones, Sacae, Dahae et Assaei; lub Essedones, Satarchaei et Apamaeu; lub Satarches et Apalegi.

Diodor Sycylijski tak pisze o potomkach Napesa i Palusa: Po pewnym czasie wyróżniający się odwagą i doświadczeniem wojennym potomkowie tych królów zdobyli wielkie obszary ziemi po drugiej stronie rzeki Tanais; ciągnęły się one aż po Trację. Wyruszyli też zbrojnie w drugą stronę i swoimi wpływami objęli obszary sięgające Nilu w Egipcie. Podbili wiele znacznych ludów żyjących na terenach pomiędzy Trakami i Egipcjanami i rozszerzyli władzę Scytów na obszary sięgające z jednej strony wschodniego oceanu, a z drugiej Morza Kaspijskiego i jeziora Majotis. Scytowie bardzo wzrośli w siłę, mieli też znakomitych królów. Jeden z nich dał nazwę Sakom, inny Massagetom, inny Arimaspom. W podobny sposób nazwano pozostałe, liczne ich plemiona. Królowie ci przesiedlili wiele podbitych ludów w inne miejsca. Wśród nich były dwie największe kolonie: jedną przeniesiono z Asyrii na teren rozciągający się pomiędzy Paflagonią i Pontem, a drugą z Medii nad rzekę Tanais i tych ludzi nazwano Sauromatami. Wiele lat później wzrośli oni w siłę, złupili rozległe tereny w Scytii, zgładzili wszystkich, których pokonali, czym spowodowali, że opustoszały ogromne połacie tej krainy.

Napes i Palus na Pektorale z Towstej Mohyły (Domena publiczna).

Jak podaje H. Vertiyenko: W tradycji scytyjskiej znani są bracia Pal (Πάλος) i Nap (Νάπης) (prawdopodobnie są przedstawieni na pektorale z Tovsta Mohyl). Byli oni przodkami dwóch plemion scytyjskich — Paleus (Πάλους) i Napeus (Νάπας).

ARAXES 3060—3032 p.n.e.

Po Palusie królem został jego syn Arax, którego Kagnimir wymienia także pod imieniem Arach podaje, że panował 28 lat.

Od jego imienia nazwano rzekę Araxes: Araxes to rzeka w Armenii, która otrzymała taką nazwę od Araxaesa [Αραξης], syna Pila [Πυλος]. Walczył on o władzę królewską ze swoim dziadkiem Arbelem i zabił go łukiem. Kiedy Erinnowie ścigali go za karę, rzucił się do rzeki Baktr, która została nazwana Arax. Według Ktezyfona: Arax, król Armenii, walczył z sąsiednimi Persami i przed rozpoczęciem bitwy otrzymał przepowiednię, że zwycięży, jeśli odwróci gniew bogów, składając w ofierze dwie najszlachetniejsze dziewczęta. Oszczędzając z ojcowskiej miłości własne córki, kazał przyprowadzić na ołtarze najpiękniejsze dziewczęta swoich poddanych i je zabić. Mnesalkes zaś, ojciec zabitych, przygnębiony tym, ukrył swój gniew. Podstępnie napadłszy na córki tyrana, zabił je i opuściwszy dom ojca, popłynął do Scytii. Arax, zaś dowiedziawszy się o tym, co się stało, uległ rozpaczy i rzucił się do Słonej Rzeki, którą odtąd zaczęto nazywać Araxes.

Araxes został nazwany królem Armenii, czyli Scytii, gdyż jak pisze Pliniusz: Aramejczycy przez starożytnych zwani byli Scytami, którzy [tj. Scytowie] nazywani byli także innym imieniem, mianowicie Sakami. Wspomniana rzeka Arax to współczesna Wołga, na co wskazuje Bayer: Jest bowiem Wołga i Arax jednym, nad którą we Wschodnim kraju, mieszkali starożytni Scytowie, w sąsiedztwie z Massagetami i Issedonami. (…) Laonik Chalkokondyles umieszcza ich [Massagetów] po północnej stronie Morza Chwalińskiego i jeszcze dodaje, że przedtym czasem mieszkali po drugiej stronie Araxy, ale teraz przeszedłszy rzekę, w tym mieszkają kraju. Kto bowiem nie widzi, że Arax jest jednym z Wołgą?

RIFAT 3032-ok. 3008 p.n.e.

Następcą Araxesa został Rifat, o którym wspomina stary latopis w okresie 3008—2908 p.n.e.: W tym czasie wsławił się bardziej od wszystkich swoją siłą i odwagą król-pasterz Rithaf (wcześniej — Rifat), syn Gomera, on nadał swemu plemieniu imię Sarmatow i był przodkiem tego ludu.

Jak zauważa Jachontow, w tym czasie mieszkańcami Niziny Wschodnio-Europejskiej i stepów Niziny Zachodnio-Syberyjskiej najprawdopodobniej byli: Mosoch — plemiona Rossów; Rifat — plemienia Sarmatów.

Również Stryjkowski informuje o pochodzeniu Sławian od Rifata: Riphat, wtory syn Gomerów, wnuk Japhetów, od którego też wschodni Sarmatowie i Henetowie i narody Sławiańskie wywód mają. Josephus też pisze, iż Paphlagonowie w Azyej małej od Riphata są rozmnożeni, między którymi też Sławacy byli Henetowie przezwiskiem, A tak od Riphata wtórego syna Gomerowego wnuka Jafetowego, prawnuka Noego, poszli Riphei, którzy są Sarmatowie i Henetowie.

Synami tego króla byli Lud i Osa, o których zachowało się następujące świadectwo: Nie mniej znani byli dwaj bracia, królowie pasterze Lud i Osa, dzieci Rithafa, osiedlili się oni na wybrzeżach Morza Śródziemnego i byli wynalazcami żeglarstwa, przodkami Fenicjan.

Wobec tych informacji, jak pisze wspomniany autor: możemy przyjąć założenie o sławiaństwie Fenicjan, których przodkami byli jego synowie Lud i Osa. Potwierdza się opinia wielu badaczy o Fenicjanach jako pionierach przemysłu stoczniowego. Nawiasem mówiąc, W. N. Tatiszczew napisał, że według świadectwa starożytnych autorów, w tym Diodora Sycylijskiego, pierwotną rezydencją Sławian była Syria i Fenicja.

Rifat w Kronice Norymberskiej.

Staroruski latopis nazywa Rifata także Rafatem i wymienia 6 jego synów: Arimaspa, Masageta, Saka, Budina, Gełoba i Fenna.

Od imienia tego króla pochodzi nazwa Gór Rypejskich.

Góry Rypejskie na mapie Ptolemeusza.

SAK 3008-ok. 2989 p.n.e.

Następcą Rifata został jego syn Sak, którego synami byli: Aors, Urg, Mosch, Kuszan i Satarech.

Od imienia tego króla Scytów zaczęto nazywać Sakami, o czym informuje Diodor Sycylijski: Jeden z nich dał nazwę Sakom, inny Massagetom, inny Arimaspom. Tę nazwę potwierdza Pliniusz, pisząc, że Scytowie nazywani byli także innym imieniem, mianowicie Sakami. Bogusławski za Herodotem przypomina, że: Scytowie ci zwali się sami Skolotami (Σκολοται), i tylko Grecy nadpontyjscy nazywali ich Scytami, Persowie zaś Sakami.

Grecka nazwa Scytów: Skytos — Σκυτος oznacza skórę i nadano ją ludowi noszącemu skórzane odzienie. Później nazywano tak Lehitów, gdyż Lechici też w skóry odziani, słusznie zaliczeni do Skitów. Natomiast nazwa perska Saka pochodzi od fenickich słów: שכה (sakch) — siekać, שכין (sekin) — siekiera i שכיר (sakir) — siekiernik.

Bogusławski potwierdza, że Sakowie byli Ariami: Sakowie i Massagietowie byli Aryjami, a na to wskazuje pokrewieństwo ich z Dajami, którzy wraz z Sakami i Massagietami mieszkali na wschód morza kaspijskiego, a byli, podług Herodota, perskim, a zatem aryjskim ludem. Wszystkie te ludy zatem, noszące wspólną nazwę Scytów, Sakowie, Massagieci, Dajowie, były w ten sposób Aryjami. To twierdzenie popierają inne jeszcze dane przekonywające, że w kraju nad Jaksartesem i Oksusem, pierwotnie mieszkali tylko Aryjowie, którzy ślad swój tam zostawili w nazwach rzek, że dopiero na sto do dwustu lat po Chrystusie zaczęły tureckie hordy napływać na równiny Syra i Arnu Daryi, Sakowie więc i Massegieci byli Aryjami (…).

MOSOCH ok. 2989-ok. 2970 p.n.e.

Następcą Saka został jego syn Mosoch (Mosch).

Niektórzy na skutek podobieństwa imion utożsamiali tego króla z biblijnym Mosochem, synem Jafeta, o którym Stryjkowski pisze: ten jest ociec i patriarcha wszystkich narodów Moskiewskich, Ruskich, Polskich, Wołyńskich, Czeskich, Mazowieckich, Bulgarskich, Serbskich, Karwckich i wszystkich ogółem ile ich jest, Sławieńskiego języka z przyrodzenia używających narodów. Potwierdza to Berossus w słowach: Moschus wraz z synami Istera narody Moschowitów ustanowił w kraju, który rozciąga się od góry Adula do południowego regionu w pobliżu morza.

Bielski pisze: Y takżebym rozumiał Moschiny ktorzy w przyleglości z nimi mieszkali, począwszy od Cappadocyey aż nad czarnym morzem wszędzie. A te Moschiny Berosus Chaldeyczyk Historyk dawny, kładzie wyniść od Mosocha syna Japhetowego, powiedaiąc tak że od Mosocha Moschinowie w Azyey i w Europie fundowani są, Roku po potopie 131.

Moesus, Pantaleone H. Prosopographiae herorvm atqve illvsyrivm virorvm totivs Germaniæ, Pars Prima, Bazylea 1565., str. 21.

Jak podkreśla Stryjkowski, od Mosocha pochodził protoplasta Lehitów Leh: Wszakże to jest napewniejszy, nagruntowniejszy fundament, iż jako od inszych synów Noego i ich potomków, insze rozmnożone są rożne na rody, tak też od Mosocha patryarchy naszego, szostego syna Jafetowego i od jego potomków: Russa, Lecha i Czecha, wszyscy Russacy, Polacy, Moskwa, Bulgarowie, Czechowie, i ile ich kolwiek Sławańskiego języka pod niebem używa, prawdziwy wywód i początek narodu mają. Z którym szerszym o tym dowodem, iżem się dla pewnych przyczyn, na inszy czas zachował, tedyć tu tylko o Mosochu patriarsze Sławańskim, krotko miejsca położę upoważniejszych historików, ktorzy to imię Mosoch, Moscus, Mosca, Mosci, Moscorum, Moschovitarum, Modocarum &c. zdawna wspominają. Naprzod Mojzesz prorok i zakonu Bożego objawiciel, Genesis cap. 10 i Berosus kapłan i historik Kaldejski, nadawniejszy, lib 4 et 5, roku po potopie 131 etc. tak pisze: Moschus vero Moschos simul et in Asia et in Aeuropa fundavit, iż Moschus narody Moschowitow zarazem i w Asiej i w Europie fundował etc. o czym i na inszych miejscach.

Kijowskie źródło tak pisze o Mosochu, łącząc go z jego przodkiem: Mosoch, (…) tłumaczy się z hebrajskiego na sławiański „ciągnący”, i „napinający”, od naciągania łuku i od rozciągnięcia wielkich i licznych ludów moskiewskich, sławianorosyjskich, polskich, wołyńskich, czeskich, bułgarskich, serbskich, karwakarch i w ogóle wszystkich, ile ich jest, posługujących się naturalnie językiem sławiańskim. Bo ten Mosoch roku 131 po potopie, wyszedłszy z Babilonu ze swoim plemieniem, wkrótce w Azji i Europie nad brzegami Pontyjskiego lub Czarnego Morza lud Moschiwiszów od swego imieniu osadził, i stamtąd lud rozmnożył się, osiedlając się z dnia na dzień na północnych krajach za Czarnym Morzem, nad rzekami Donem i Wołgą, nad jeziorem lub zatoką morską Meotis, gdzie wpada Don, na stepach szeroko osadami swoimi osiedli się, zgodnie z sensem i znaczeniem imienia swego ojca Mosocha.

O jego przybyciu na późniejsze ziemie lehickie tak pisze Stryjkowski: Mosoch tedy, syn Japhetów szosty, wnuk Noego za Sarmatem, albo Sarmatą krewnym swoim, którego Moises Geneseos 10, Josephus Antiquitatum Hebreicarum lib. 1 cap. 14, Istrowego albo Jectanowego syna, wnuka Semowego, a prawnuka Noego, być świadczą, ruszywszy się od Babilonu, po onym zamięszaniu języków, z narodem swoim wszystkim i z synami Istrowymi, to jest z Sławaki, którzy się do nich przyłączyli, jako Berosus pisze, ciągnęli obadwa przez Armeńskie góry i Scitijskie albo Tatarskie pola ze wschodnych krain ku pułnocnym częściom świata, a naprzód nad brzegami Pontskiego albo Czarnego Morza osiedli roku 131 po potopie, a od panowania Nemrotowego w Babilonie roku 25, a według inszych historików i geographów, od potopu 175, a od Adama 1830, narody się Ruskie poczęły sławańskiego języka, których zdawna Pismo Ś. w Bibliej, i wszyscy starzy historikowie nie Russakami ani Russami zwali, ale Mosochos, Moschos, Mesech, Modocas, Mossenos, Moschoicoicos, &c. od tego patriarchy ich Mosocha Japhetowica. i dalej: Tenże Mosoch, syn Jafetow, mieszkając nad Pontem Euxinem Czarnym Morzem, w wielki się naród rozmnożył, potym tam w tych polach Colchorum królestwo runem złotym i Jazonowym żeglowanim sławne założywszy i naród Sławański Ruski w nim rozmnożywszy i szeroko osadziwszy, ciągnęło dalej potomstwo jego w pułnocne krainy za Pontskie albo Czarne morze, gdzie nad Tanais albo Donem i Wołgą rzekami i nad jeziorem, albo odnogą morza Meotis, w które Tanais wpada, w polach szeroko osiedli i w wielkie się narody za krotki czas rozmnożyli, tak, iż się w potomstwie Jafetowym i Mosochowym własność ich imion wypełniła, bo Jafet iż się wykłada z kaldejskiego i hebrejskiego języka rozszerzenie, albo rozszerzający, a Mosoch rozumie się rościągający, wyciągający i daleki, tedy też ich potomkowie za szczęśliwym winszowanim i własnością imion przodkich swoich i błogosławieństwem Noego patriarchy, osiadłości swoje daleko rozszerzyli i rosciągnęli, tak, iż wszistkie pułnocne krainy i międzywschodnie części świata, narodami Sławańskiego języka napełnili i począwszy od Kapadockich i Kolchinskich królestw i wszędzie około Cimerium Bosphorum i Czarnego morza albo Pontu Euxinu, Tanais, Oki, Wołgi, Chamy, Dniepru, Bohu, Desny, Dniestru, Dunaja, aż do Dźwinnych i Niemnowych długim przeciągem źrzodł, wszystki brzegi osiedli, na ostatek aż do Lodowatego i Baltyckiego albo Wenedyckiego, po moskiewsku Wareckiego morza, które dziś Liflanty, Philandią i Szwecią oblewa, i Norwegiej dosięga, imię, moc i władzą Sławańskiego języka rozszerzyli.

Jak podaje Feodozjusz Sofonowicz, Mosoch nadał nazwę rzece Moskwie. Pisząc o tym, wymienia imiona jego żony i dwójki dzieci: Tę więc rzekę będącą wtedy bezimienną od początku, książę Mosoch, (…) nazwał ją Mosoch od swego imienia i jego żony, przepięknej i ukochanej księżnej zwanej Kwa. I tak, przez połączenie obydwu ich imion, naszego księcia Mosa i jego księżnej Kwy, piękna wówczas rzeka, wcześniej bezimienna, została od nich nazwana Moskwą (…). Drugą zaś mniejszą rzekę wadającą do tej rzeki Moskwy, nazwał Mosoch, od swoich uczciwych dzieci, syna swego pierworodnego, zwanego Ja, imieniem i przezwiskiem jego Ja, który wówczas z nim przebywał, i od imienia swej córki Wuzy przepięknej i ukochanej, tak nazwanej, też z nim wtedy będącej. I nazwał tak tę bezimienną rzekę drugim nazwą od tych samych swych dzieci imieniem Jawuza.

Mosoch w Kronice Norymberskiej.

O pochodzeniu Sławian od Mosocha tak podaje stary latopis: Moskwa i reszta narodu rosyjskiego oraz cały sławiański język pochodzi od Mosocha, jak to i święty prorok Ezechiel Mosocha, księciem ruskim nazywa. Bo od Rifata [w innych miejscach tekstu znajdują się — Rithaf i Rithad] syna Gomea i od Thorgama brata Rifata, od tych rozmnożonych pokazują Ruś jako od plemienia Jafetowego bo Mosoch to syn Jafeta, zaś Rifat i Thorgam to wnuki Jafeta.

To samo potwierdza święty Dymitr z Rostowa: Moskwie i innym rosyjskim ludom i całemu sławiańskiemu językowi od Mosocha pochodzi mowa wielu, tak jak Święty Prorok Ezechiel właśnie Mosocha nazywa księciem ruskim, nawet jeśli się z tym nie zgadzają. Bo z Rifata, syna Gomera, mówią, że się rozmnożyli, z Torgamy, brata Rifata, Moskwa i biała Ruś od nich nazywa się. Wiemy też, że jesteśmy z pokolenia Jafeta, bo jak Mosoch był synem Jafeta, tak Rifat i Torgama, byli wnukami Jafeta, synami jego syna, Gomera.

JON ok. 2970—2951 p.n.e.

Następcą Mosocha został jego syn Jon (wg. Sofonowicza — Ja), zwany także Jowiszem, Jabanen, Janem, a także Iwanem. Kagnimir podaje rok jego śmieci jako 315 rok po potopie, tj. 2951 p.n.e., ale utożsamia go błędnie z biblijnym Jawanem/Jabanem.

Bielski podaje, że: do małey Azycy y Europy Jawan sie udał, y tu synowie iego wszędzie osiedli, y po wielkiey częsci w Azyey y w Europie panowali: iako o tym pisma wszystkie świadczą..

Jona jako przodka Sławian wymienia wiele kronik i źródeł historycznych, które jednak podobnie jak Kagnimir, utożsamiają go z Jawanem. Czynią to wskutek interpretatio christiana, identyfikując także jego syna Helissę z biblijnym Eliszą. Jednak mimo tego błędu, ich informacje (poza genealogią) są prawdziwe. Dlatego też przywołuję te świadectwa.

Kronika Czeska z XI wieku podaje: Sławianie pochodzą przez Helizę od Jawana syna Jafeta, któren był synem Noego: albowiem Noe zrodził Sema, Chama, Jafeta — Jafet Jawana, czwartego z pomiędzy siedmiu synów. Jawan [Jon] osadził i rozmnożył Greków nad morzem Jońkiem i Egieyskiem. Vaclav Hajek w Kronice czeskiej też to potwierdza: Jafet miał syna Jawana, który spłodził Helisę i jego braci. A potem wyruszył Jawan ze swym synem Helisą, i innymi synami do ziemi północnej, to jest do Illyryku i osiadł przy morzu, które od tego Jawana [Jona] nazwano Jońskim.

Podobnie podaje Miechowita: Słowaci posli od Iawana sina Iapheth przez iego sina Elisam. Thak iż Nohe ktorego też Ianus zwano, miał thrzech sinow Sem Cham y Iaphet. Tenże Iaphet miał Iawan cżwartego sina kthorego Rus zowie Iwanem á polaci Iahanem. Iawan tedy przy morzu Ionskim rozmnożył Græki, takież y Słowaki Eoliki y Heladiki á to przez sina Helisę. Od thegoż Iawan morze Ionskie wzięło miano. Bo y Zydowie Grȩki y Ioniki Iawany zową. Iako pisze Iosephus o sinoch Nohe. Tam że Szłowaci podle Grekow ziemie na zachod slonca posiedli, iako są Seruia, Dalmatia Roscia, Misia, Bulgaria, Bosna, Croatia, Pannonia y Slawonia.

Ten sam rodowód Sławian przywołuje Marcin Kromer, ale wykazuje wielką nieufność do tych zapisów: Drudzy zaś baśni takich, żadnym dowodem ani powagą pisma nie wspartych, nie chwytając się długie wyliczania początków wprawdzieć pomijają; wszakże od tegóż Japeta i Jawana, tylko że przez Helizę syna początek narodu tego bydź powiadają, tym uwiedzieni rozumieniem, iż mniemają tych właśnie bydź Słowakami, Dalmatami i Illirykami, którzy po dziś dzień miejsca te trzymają, na których niegdy też narody były, to jest Dalmacia Illirykowie pierwsi (gdy wszystkie narody od wieży babilońskiej po świecie rozchodziły się, z Jonami, Eolami, Helenami albo Grekami, i z inszymi Helizy i Jawana albo Jona pokoleniem) osiedli; co wyżej pomienieni, Józef i Beroz wspominają. Przydają i to: że Iwan albo Jan, imię od Jawana i Jona wzięte jest, tym tego popierając, że Słowacy i teraz jeszcze imienia tego w nazwiskach swoich używają.

Podobnie pisze Marcin Bielski: Kronikarze naszy starzy początek Narodu naszego Słowieńskiego, wywodzą naprzód od Japheta syna Noego, który przez Jawana, a potym przez Helisę z Greki pospołu rozmnożył Słowiany nad morzem Jonium y Aegeum: a stamtąd ie piszą, prześćś do Serwiey, Dalmacyey, Missiey, Bulgarycy, Bosny, Croacyey, Pannoniey, Slawoniey, y do wielu innych.

Stryjkowski przywołuje taką samą informację z kroniki Wapowskiego, który chce: narody Sławaków i nas Polaków od tegoż Jawana przez Helissę syna jego wywodzić.

Jon w swoim królestwie zaczął budować zamki i przyjął za swój herb Wieże, który przedstawiał na czerwonym szczycie dwie wieże, a nad koroną hełmową trzy strusie pióra.

Herb Wieże, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 556.

Kagnimir poświadcza za Pliniuszem, że Jowisz, to iest Jawan, rozrodził Sarmathów.

Jawan po śmierci został deifikowany i czczono go jako Janusa. Przedstawiano go z dwiema twarzami, jedną z przodu, a drugą z tyłu i zwano go „Ianum bifrontem”. Monety z jego podobizną znaleziono w Głębokiem i Wieńcu, co świadczy, że jego kult był obecny na ziemiach lehickich.

Na Pomorzu odnaleziono granitowy posąg Janusa datowany na drugą połowę pierwszego tysiąclecia p.n.e.

Granitowy posąg boga Janusa znaleziony w Nowym Wiecu, datowany na 1100—600 p.n.e. (Domena publiczna)

HELISSA I 2951—2891 p.n.e.

Synem i następcą Jona był Helissa I, błędnie utożsamiany z biblijnym Eliszą, synem Jawana. Według Kagnimira panował 60 lat.

O pochodzeniu od niego Sławian piszą kronikarze, ale czynią go synem Jawana: Sławianie pochodzą przez Helizę od Jawana syna Jafeta, (…) a syn iego [rozrodził] Heliza [Hellen] Helleńczyków, Eolczyków i Sławian., Jawan spłodził Helisę, skąd Sklawi są nazwani. Vaclav Hajek podaje: Od Helisy syna Jawanowego, wnuka Jafetowego, prawnuka Noego, pochodzą Sławianie, którzy wkrótce osiedlili się obok Greków, w zachodnich ziemiach, tj. w Słowenii, Austrii, Chorwacji, Bułgarii, Bośni, Walasci, Rusi i Moskwie, to są ziemie miedzy wschodem a północą. Podobnie pisze Miechowita: Jawan zapoczątkował i rozmnożył [lud] Greków nad Morzem Jońskim i Egejskim, a także Heladików, czyli Eolów; a poprzez swojego syna Eliszę był ojcem Słowian. Morze Jońskie bierze właśnie swoją nazwę od imienia Jawana. Hebrajczycy bowiem w swoim języku nazywają Jonów i Greków Jawan.

Marignolis tłumaczy nazwę Sławianie jako pochodzącą od Helissy: Helysa bowiem był ojcem ludu Sklawów, skąd Sklawowie nazywają się Helysani lub Sławni., Elysa, od którego [pochodzą] Elysani, dziś po zmianie wymowy Sklawowie (…) Od Elysy [pochodzą] Sklawowie, których nazywa się Solares po zmianie wymowy, jakby byli Solares, czyli świetliści, a raczej sławni, których częścią jest Boemia.

Od imienia Helissy pochodzi nazwa ludu Helizjowie (Helisii, Elysii), o których wspomina Tacyt w Germanii 43.

W tych czasach przez nadwiślańskie ziemie przeszli potomkowie Tubala: Kiedy w roku 2592 od S.Ś. [2916 p.n.e.] zmarł Noe, to jego wnuk Tubal, najmłodszy syn Jafeta, z dziećmi i wnukami oraz wszystkimi domownikami poszedł z ziemi Ararat na północ, przez góry Kaukazu, zwane czasem Rifeia, nad jezioro Meotyckie, a dziesięć lat później [2906 p.n.e.] nad jezioro Waredzkiego [Bałtyk], które znajduje się na Północy, przybyły rody Tubala i inne plemiona — dzieci Gotów, Szkotów, Sweonów, Wandalów i innych rodów, które nazywa się achajskimi lub europejskimi, i osiedli na całej Północy i mieszkają w tych krajach do tego czasu. A ród Sweona [trzeciego syna Tubala] z potomkami po lodzie przez jezioro Waredzkie i przez niektóre wyspy poszedł dalej na Północ i osiadł na wzgórzach i w północnych lasach, i rozmnożył się tam, i urodzili się nowi potomkowie — główni wrogowie Sławian, to Waregowie normańscy, bardzo źli i okrutni, mieszkający nad brzegiem Morza Zimnego, przy samej granicy ze Sławienami i dzisiaj.

Elysii na mapie Starożytnej Europy.

ŁADO 2891—2839 p.n.e.

Następnie królem został syn Helissy I, Łado, o którym wspomina Kagnimir: Król na ów czas Sławino-Sarmacki, nazwany Łado, Oyciec Helissy Wtórego, a Dziad Pana, naypierwey zażywać począł. Od którego też swoią odebrał Denominacyę. Łada, u Starożytnych Słowaków, znaczyło Ładność; a u Greków Helada, iedno iest co Wielka-chluba. Józeff też Flawiusz, w Xięgach I. Antiquitatum Heladicos et a Cethim vel Kithim; et ab Elissa Gentes dictas, pokazuie. Zaczym Łada czyli Łado, nic inszego w swoiey nie iest Sygnifikacyi, tylko pierwsze mowy Słowieńskiey, a Języka Polskiego Imię.

Według Kagnimira panował 52 lata.

Herb Łada, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 322.

Używał on herbu Łada (Łado), na tarczy którego była srebrna podkowa barkiem do góry, a po obydwu jej stronach srebrne strzały grotem ku górze, z których lewa była rosochato rozdarta w miejscu grotu. W klejnocie, a koronie hełmowej złote pół lwa ze srebrnym mieczem w łapie.

HELISSA II 2839-ok. 2807 p.n.e.

Po śmierci Łado królem został jego syn Helissa II. Wzmianki o nim znajdujemy tylko w Drugiej Księdze Kagnimira: Łado, Oyciec Helissy Wtórego, Syna Elize, to iest Helisse. Jego bratem był Kitim, o czym świadczy ta sama kronika: Który był Jednym z Potomności Cethim, vel Kitim Króla Cethimos, a Rodzonego Brata Helissa.

Około 2800 roku p.n.e. nastąpił wybuch na Santorini, co spowodowało migrację Antów do Karpat, o czym pisze Swietozar: Jednak jeśli liczyć od 2000 r. n.e. 4 800 lat wstecz na Śródziemnym morzu wydarzyła się straszliwa katastrofa-wybuchł wulkan na wyspie Santorini i na Dardanii nastąpiło trzęsienie ziemi. W rezultacie zniknęła wyspa Santorini. Przesmyk, łączący Mała Azję z Bałkanami, w wyniku trzęsienie ziemi też został przerwany. Powstały tam cieśniny, które teraz są zwane Bosfor i Dardanele. Oprócz tego, powstała Kerczeńska cieśnina, oddzielając Krym od Tamanu. Słone wody Śródziemnego morza wlały się do Czarnego morza i szybko zatopiły wszystkie osady, położone na brzegach tych jezior-mórz i ujść wpadających do nich rzek. Największa i najbardziej rozwinięta część Anto-Iberyjskiej cywilizacji zginęła. Pozostały z niej fragmenty — enklawy, tak zwana tripolsko-arratska kultura. Żercy przewidzieli nastąpienie katastrofy i zdołali przesiedlić część Antów do podnóża Karpat, gdzie oni żyli do 600 roku n.e.

W tym samym czasie Celt kontynuował podboje Odyna: Celem jego [Celta] podbojów stała się Europa. Centralną i południową część Europy zamieszkiwały rozproszone rasienskie i semickie plemiona, a także uchodźcy z Antłanii (Atlantydy). Dlatego nie mogli stawić poważnego oporu drużynom księcia Kelta [Celta]. W efekcie około 4800 lat temu znaczna część Środkowej i Południowej Europy została podbita przez drużyny Kelta. Na bazie Rodów skandynawskich Rusów i rasienskich Ariów i semickich plemion zostało założonych mnóstwo rodowych księstw.

PAN ok. 2807-ok. 2774 p.n.e.

Następcą Helissy II został jego syn Pan.

Herb Kozioł, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 219.

Kagnimir podaje jego genealogię: Król na ów czas Sławino-Sarmacki, nazwany Łado, Oyciec Helissy Wtórego, a Dziad Pana. Wspomina także o jego herbie: Pan, Syna Elize, to iest Helisse, Króla Sarmathów. O czym Herodoth, w Xięgach II. świadczy: Że pomieniony Pan, między Bogami Narodu, był naystarożytnieyszy. A Pliniusz w Xiędze III. Rozdziału I. wyraża: Że tenże sam Pan in Lyssa Europae habitavit. E Lyssi porro, Tacito, inter Venedos, qui Littore (a według Pliniusza Sentymentu, in Cotys Visthulae) Succinum legunt. Był tedy Jego Herb Kozioł biały, w Polu Czerwonym, a na Hełmie w Koronie Puł Kozła.

Królowie z różnych rodów

W tym rozdziale przedstawiam królów z różnych rodów, o których zachowały się tylko pojedyncze wzmianki w Drugiej Księdze Kagnimira. Nie są znane lata ich panowania i najprawdopodobniej ich liczba jest niepełna. Jednak należy o nich wspomnieć aby przedstawić Czytelnikowi wszystkie informacje zachowane w naszych kronikach.

Czas ich panowania to około 400 lat, od XXVIII wieku p.n.e. do 2395 roku p.n.e. Znanych z imienia jest 12 królów i średni czas panowania każdego z nich wynosi około 30 lat.

Pierwotne ziemie pokolenia Mesecha.

W tych czasach Wśród synów Jafeta ich panowanie zaczynało się od góry Taurus i Aman, w Asyi do rzeki Tanai, a w Europie do Gadiry. Później od Mosocha, syna Jafeta, pochodzili Moschowie, obecni Kapadocjanie, i mają oni miasto zwane Mazaca, dawno temu cały lud tak się nazywał.

Władcy wymienieni w tym rozdziale pochodzili najprawdopodobniej z pokolenia Mosocha. O wędrówce tej grupy Sławian wspomina stary latopis: Mazaka-Moskwa lud z Mosocha, swego przodka, syna Jafeta, następnie Mosoch, 131 lat po potopie, wyszedłszy z Babilonu ze swoim plemieniem, w Azji i Europie nad brzegami Morza Pontyjskiego lub Morza Czarnego, narody Moschowitów od swego imienia osadził; i stamtąd ludzie rozmnożywszy się, idąc dzień po dniu do północnych krajów za Morzem Czarnym, przez Don i Wołgę, a także przez Ezer lub zatokę morze Meotis, gdzie Don wpada, w polach szeroko rozprzestrzeniając swoimi wioskami się rozpostarli. I tak od Mosocha, praojca sławiańsko-ruskiego, poprzez jego dziedzictwo, nie tylko Moskwa jest narodem Wielkim, ale cała Ruś, czyli Rosja, pochodzi. Panujące miasto Moskwa od imienia praojca Mosocha się wywodzi.

Jachontow komentując ten fragment pisze: Ruch sławiańskich plemion Mosocha z Dwurzecza [Mezopotamii] potwierdzają słowa kronikarza, cytowanego w dziele: „Norycy-Sławianie z doliny między Tygrysem a Eufratem przenieśli się w nowe miejsca i po upływie długiego czasu osiedlili się nad Dunajem”. Geografia osadnictwa plemion Mosocha i opis samego ruchu w (R) ponownie niemal dosłownie pokrywają się z analogicznymi informacjami w Kronice św. Dymitra z Rostowa (81, cz. III, s. 8). Ponadto, podobny zapis, także prawie dosłownie powtórzony, znajdujemy w Kronice Mazurinskiej. Jeśli przyjąć datę potopu według rosyjskich chronografów — 2242, to Mosoch ze swoim plemieniem zaczął przemieszczać się z Babilonu na północ („do krajów północy”) po 131 latach, czyli w 2373 r. (3135 p.n.e.). Świadectwo to podano w (R) w okresie 2700—2800. (2808—2708 p.n.e.), z różnicą od początku pochodu o 327—427 lat. Ta różnica najwyraźniej odzwierciedla czas od początku wyruszenia do jego zakończenia przez główną grupę związku plemion sławiańskich. W końcu świadectwo mówi już o geografii położenia plemion Mosochów na Równinie Wschodnioeuropejskiej; przy czym pokazany sposób osadnictwa — to stopniowe przemieszczanie z powstawaniem osad na pustych terenach. W przeciągu 327–427 lat plemiona Mosocha osiedlały się na ogromnych obszarach — od Babilonu do, np. źródeł Wołgi, średnio pokonując 6–8 km rocznie.

LEWARTH ok. 2774-ok. 2743 p.n.e.

Kagnimir wspomina króla Lewartha, o którym pisze tylko: Jeden z Potomków Lewartha Króla niegdyś Slawoniey, albo raczey Sarmathów.

Herb Lewart, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 385.

Używał on herbu Lewart, zwany też Walny i Lampart, który przedstawia na błękitnej tarczy stojącego na tylnych nogach lamparta w czarne cętki, mającego na głowie złotą koronę. W klejnocie nad koroną hełmową jest taki sam lampart. Kagnimir przy opisie tego herbu dopowiada: I iest to coś do podobieństwa, Ponieważ Tacyt w Xięgach o zwyczaiach Wandalów, starych pisze: Vandali Pelles gerunt et maculis spergunt semiliter quo extoniar gignie Oceanus. Pełny cytat z Tacyta brzmi: Noszą i kożuchy zwierzęce: lecz pobrzeżni bez wyboru: dalsi i głębsi, nie prowadzący handlu, okazalsze wdziewaią skury. Dla tey przyczyny upatruią na łowach, co pięknieyszych futer: cętkuią te zwłoki; lub nagromiwszy różnego zwierza, co go pobrzeżne dalszego oceanii rodzą krainy, celuią z doboru sierci błamy rozlicznych kolorów.

NISHOB ok. 2743-ok. 2712 p.n.e.

Kagnimir podaje, że od imienia tego króla nazwano rzekę: A ponieważ on nad Rzeką Niesobia (od Imienia Nishoba, Slawonii Króla nazwaną) Przywołuje on także świadectwo Ptolemeusza o tej rzece: O czym y Ptolomausz w Xiędze III. dawa świadectwo: Niossum (Fluvius) propre Carodunum, to iest blisko Carów-domu, alias Rezydencyalney Stolice, Królów Sarmatho-Slowieńskich, a teraźnieyszego Krakowa.

Niossum na mapie Ptolemeusza.

Król Nishob najprawdopodobniej zalożył miasto Niosson, wspomniane przez Ptolemeusza: I nad oną rzeką, która do Borystenu wpada, miasta: (…) Niosa (Νίοσσον).

Używał on herbu Niesobia, który przedstawia na tarczy dwa pasy: górny czerwony ze srebrną rogaciną (ostrzem strzały), a dolny złoty z czarnym orlim ogonem.

Herb Niesobia, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 267.

KARP ok. 2712-ok. 2680 p.n.e.

Kagnimir wspomina Karpia, Króla niegdyś Slawoniey, panującego jeszcze przed Lehem I Wielkim. Ponadto podaje: O czym y Herodoth, a zniego y Ptolomeusz daią oczywiste w swoich świadectwo Historyach. Pisząc: Że przy Krępaku Górze y źródłach Rzeki Albis znaydował się Naród Slawiański Karpiów od Króla niegdyś swego Karpa tak nazwany.

Carpiani na mapie Ptolemeusza.

O ludzie Karpów wspomina Pseudo-Scymnus: Pierwsi za Istrem byli Karpidowie (Καρπίδας, Carpidas), mówił Eforos, dalej Neurowie aż do regionu opustoszałego z powodu zimna.

Być może król Karp założył miasto Karpis (Καρπός), które Ptolemeusz wymienia poniżej Dunaju.

Od imienia króla Karpa prawdopodobnie pochodzi nazwa rzeki Karpis, o której wspomina Herodot: Z kraju, który leży powyżej Umbrów, pochodzi rzeka Karpis i inna rzeka, Alpis; obie, płynąc w kierunku północnym, wpadają również do Istru.

Rzeka Carpis na mapie Herodota.

Używał herbu Weseliny, ktory przedstawia w tarczy psa morskiego z rozwojowym ogonem. W przednich łapach trzyma pierścień. Pod nim znajduje się karp.

Herb Weseliny.

SADHORA ok. 2680-ok. 2648 p.n.e.

Kagnimir wymienia Króla Sarmatho-Slawoniey Imieniem Sadhora, Któren tego zażywał Herbu. A potym następuiąca Jego Potomność; po przeniesieniu ztey Thronu Liniey, na inszą potym Familię. Jakoż, kiedy się Prawda ma przyznać, iest tego wielkie podobieństwo. Ponieważ y Antiquitates Etruscorum Inghiramij dawność Lwiey Głowy, w Narodzie Słowieńskim potwierdzaią.

Herb Zadora, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 503.

Wspomniany herb otrzymał od imienia tego króla nazwę Zadhora. Przedstawia on na szczycie głowę lwa z wychodzącymi z paszczy pięcioma płomieniami na niebieskim polu. Taki sam lew w klejnocie nad koroną hełmową.

SWOBODA ok. 2648-ok. 2617 p.n.e.

O tym królu Kagnimir pisze: Swoboda Król Slawoniey, dawnych bardzo czasów; Gryffona Potomek, przed Lechem ieszcze Wielkim, tym tu Panuiący Kraiom, w kilku swoiey Familiey Królach.

Używał on herbu Gryff, który przedstawia gryfa na czerwonej tarczy, a w klejnocie nad hełmową koroną takiego samego gryfa trzymającego trąbę.

Herb Gryff, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 62.

KATTH ok. 2617-ok. 2585 p.n.e.

Kagnimir wspomina o nim, pisząc o ludzie Kathów: Jeden z Narodu Starożytnych Sarmatho-Katthów, Którzy nad Wandalem, to iest Wisłą Rzeką, mieli swoie siedliska, a od Jednego z Królów swoich, Imieniem Katth, tey dostali Denominacyi.

Od imienia tego króla pochodzi nazwa ludu Katonów, o których wspomina Tacyt: Na tyłach Markomanówi Kwadów mieszkają Marsyngowie, Kotynowie [Cotini], Osowie i Burowie.

W tej samej lokalizacji Ptolemuesz umieszcza lud Kognów, wskutek czego są oni utożsamiani z Kotynami: na wschód w około rzeki Łaby mieszkają Benochemi, za niemi Batejni i za temi pod górą Arciburga mieszkają Korkonci i Łużyczanie (Λούγ(ι)οι), którzy się Burami zowią aż do ujścia rzeki Wisły. Poniżéj tychże zaś najprzód Sydoni, potem Kogui (Κῶγνοι͵), wreszcie Wisburgi po za Orcinskim lasem.

Cotini na mapie starożytnej Svevi.

Używał herbu Koth, zwanego też Kath, który przedstawiał szarego kota ze złotą przepaską na czerwonej tarczy.

Herb Kot, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 575.

KAVION ok. 2585-ok. 2553 p.n.e.

Wspomina o nim Kagnimir mówiąc o ludzie Kawionów: Rycerz, z dawnych idący Rodzaiu Kawionów-Sarmatów, od Kaviona, czyli Aviona, Króla niegdyś swego tym Imieniem nazwanych. O których pisze Diocletianq Mammerlinq In Genethl: Że oni z Horalami nad Rzeką Wisłą: którzy się Avionami według Tacyta, w Xięgach, De Moribus: zwali, mieli z dawna swoie osady.

Wspomniany Tacyt wspomina Kawionów/Awionów wśród innych ludów, czczących boginię Nertha/Hertha: Za niemi [Longobardami] mieszkaią Reudygnowie, Awioni, Anglowie, Waryni, Endozowie, Swardonowie, Nuithonowie, lasami albo rzekami otoczeni, o których to tylko pamięci godna, że wszyscy oddaią cześć bogini Hertha, to iest ziemi, matce powszechney, rozumieiąc że się ona wdaie w sprawy ludzkie, i z kraiu do kraiu przechodzi się. Jest na wyspie oceanu gay święty, gdzie ukazuią rydwan kapą przykryty, którego samemu tylko popu godzi się dotknąć. Ten gdy poczuie, że bogini mieysce swoie osiadła, zakłada parę iałowic, i idzie pozad z wielkim uszanowaniem. Którekolwiek mieysce przechodem swoim lub gościną uraczy, tam świątki, tam wesołe rozrywki. Ustaią woyny: nie błyska oręż: wiszą w zamknięciu bezczynne żelaza: i dotąd tylko pannie ulubiony pokoy, póki tenże pop sytey obcowaniem ze śmiertelnemi bogini, do swoiey świątnicy nie odwiezie. Po tey wędrówce myią. powoz, kapę, i samo, ieśli temu dasz wiarę, bóstwo, w taiemnym iezierze, które natychmiast pożera zażytych do posługi niewolników. Ztąd w gminie ukryta boiaźń, i święta niewiadomość tego, co sama tylko śmierć obiawia.

Nerthus, Emil Doepler 1905. Domena publiczna

Jak wiadomo z opisu króla Twiszkona, Nertha była uważana za jego matkę.

Caviones na mapie starożytnej Svevi.

Używał herbu Kownia, na tarczy którego były trzy nagie miecze ze srebrnymi jelcami na czerwonym polu, a koronie hełmowej trzy strusie pióra.

Herb Kownia, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 528.

GROTHO ok. 2553-ok. 2521 p.n.e.

Kagnimir tak pisze o tym królu: Grotho [Hrot] Król Sarmacyi, dawnego czasu, Syn … Któren naypierwszy wniósł zwyczay Sarmatom, Kopią woiowania w tych Kraiach, ponieważ przedtym Szablą a Strzałami dokazowali.

Używał on herbu Grothy, który na złotym polu przedstawiał trzy szarożelazne groty, a nad koroną hełmową trzy strusie pióra.

Herb Groty, Paprocki B. Herby rycerztwa polskiego. Na pięcioro Xiąg rozdzielone, Kraków 1584, Str. 577.

W tym czasie, gdy lud się rozmnażał i był liczny w różnych krajach, budowano miasto i zakładano Królestwa, ustanawiano prawa cywilne. Pokolenie Jafeta, rozprzestrzeniające się w krajach północy, wschodu, południa i zachodu, przewyższyło wszystkich innych siłą, odwagą i męstwem, straszliwe i chwalebne dla całego świata, od sławnych czynów swojej armii zaczęło być nazywane Sławianami lub Sławnymi.

GUTHAL ok. 2521-ok. 2490 p.n.e.

Kagnimir podaje informacje o kilku pokoleniach królów z jednego rodu, z których pierwszy był Guthal. Pisze, że od jego imienia otrzymała nazwę rzeka Guthalius, czyli Odra: O którey Długosz, takie z Solina Autora Xięgi Rozdziału 18, dawa świadectwo: Że ona dawnych czasów nazywała się Guthailus, zaczynaiąc in Zeva Monte; to iest z Góry Żywiec, źródła swoie. Nazwisko maiąc od Guthala walecznych Króla Sarmathów.

Przeczytałeś bezpłatny fragment.
Kup książkę, aby przeczytać do końca.
E-book
za 94.5
drukowana A5
Kolorowa
za 128.94