Bezpłatny fragment - Patenty z Kgl. Gewehrfabrik Danzig

Patenty z (Kgl. P.) Gewehrfabrik Danzig — krótkie wprowadzenie

Wstęp

Temat patentów czy to z samego Gdańska, czy też jak w naszym wąskim przypadku pochodzących z Gewehrfabrik Danzig (Fabryki Karabinów w Gdańsku) lub powiązanych z jej działalnością, nie był szerzej do tej pory poruszany. Trudno zatem odnieść ten dorobek do całości problematyki odkrywczej i innowacyjnej prowadzonej w Gdańsku na przestrzeni tych wszystkich lat. Łącznie z okresem międzywojennym jak i powojennym, a temat wydaje się ciekawy po pobieżnym przeglądzie.

Jeśli się pokusić o pobieżną analizę patentów opracowanych w Gewehrfabrik Danzig to otrzymujemy informację że opracowano łącznie dziewięć różnorakich patentów. A przynajmniej na tą chwilę tyle udało się ustalić ze względu na ich pochodzenie i powiązania.

Większość z nich bo osiem z tej ogólnej liczby, powstała w latach 80-dziesiątych XIX wieku. Z czego aż 7 opisów patentowych pochodzi od duetu autorów W. von Flotow’a i H. Leidiga. Ostatni z patentów przedstawiono natomiast w latach 20-dziestych XX wieku, a więc dokładnie tuż przed zakończeniem działalności fabryki jako producenta broni.

Dwa z tych patentów dotyczyły bezpośrednio rozwiązań związanych z udoskonaleniem konstrukcji broni palnej strzeleckiej.

Natomiast pozostałe wszystkie autorstwa W. von Flotow’a i H. Leidiga, dotoczyły metod produkcji elementów wykonywanych z cienkościennych bezszwowych rur. Elementy te mogły być wykorzystane w produkcji broni palnej lub białej jak na przykład wymieniając:

— magazynki rurowe (Mauser 71/84)

— osłony na lufy (Gewehr 88)

— lance pruskie wz.1890 oraz wz.1893

Poniżej lista patentów opracowanych i powiązanych z działalnością Gewehrfabrik Danzig:

Patentschrift No 42139

Najbardziej znanym i znaczącym był według mnie patent numer 42139 o tytule „Verfahren zur Herstellung conischer Röhren” z roku 1887, pochodzący z fabryki karabinów i autorstwa duetu W. von Flotow’a i H. Leidiga. Dotoczyła ona metod produkcji elementów wykonywanych z cienkościennych bezszwowych rur. Elementy te mogły być wykorzystane w produkcji broni palnej lub białej.

Rozwiązanie przedstawione w nim, było patentowane nie tylko w samym Cesarstwie Niemieckim, ale również równolegle w innych najbardziej znaczących ówcześnie krajach. Opatentowanie go w różnych krajach może świadczyć tylko jednoznacznie, o jego dużej doniosłości i zastosowanych w nim rozwiązań.

Poniżej są podane kraje, numer patentu przydzielony w tym kraju oraz data jego opatentowania. Lista krajów wg daty opatentowania:

Francja: 182751 / 1887.04.08

Wielka Brytania: 5268 / 1887.04.09

Belgia: 77029 / 1887.04.12

Włochy: 21508 / 1887.05.10

Austro-Węgry: 18195 oraz 19235 / 1887.08.27

USA: 391994 / 1888.10.03

Jak łatwo zauważyć lista tych krajów nie jest bynajmniej przypadkowa. Są to kraje w których głównie ówcześnie intensywnie rozwijano nowe konstrukcje broni strzeleckiej i produkowano broń.

Oprócz tego że udało się odszukać tylko jego amerykańską wersję, to niestety nie udało mi się dotrzeć na tą chwilę do przedstawionych dokumentów patentowych z innych krajów. Z pozostałych krajów natrafiłem tylko na francuskie i włoskie adnotację o tym patencie w biuletynach informacyjnych.

Metoda opracowana przez Flotowa i Leidiga była omawiana i wzmiankowana w wielu ówczesnych czasopismach i opracowaniach specjalistycznych za zagranicą (ówczesnych Niemiec). Była wymieniana jako jedna z najnowocześniejszych wówczas na świecie obok innych metod.

Jednak przegrała wyścig z czasem i innymi nowocześniejszymi metodami wytwarzania. Chociaż jakby się dobrze przyjrzeć, to jej podstawy są nadal stosowane w wielu podobnych procesach, choć noszą już nazwę tych którzy tą metodę udoskonalili.

Patent-Urkunde

Patent-Urkunde to inaczej w tłumaczeniu z języka niemieckiego Certyfikat Patentowy. Był to rodzaj uroczystego dokumentu wystawiany przez Kaiserliches Patentamt (Cesarski Urząd Patentowy) danemu właścicielowi patentu. Był potwierdzeniem udzielenia mu praw patentowych na podstawie zgłoszenia przedstawionemu temu urzędowi.

Ten dokument był czymś innych niż sam PATENTSCHRIFT czyli Opis Patentowy, który był ogólnodostępnym dokumentem urzędowym dokumentującym samą istotę patentu.

Był on dokumentem jednostkowym. Wykonany na bardzo ozdobnym formularzu. W formularzu były wykonane otwory, zabezpieczone metalowymi oczkami (kaletniczymi?). Przez te oczka przewleczony był sznurek skręcony z kolorowych nici w barwach cesarstwa niemieckiego czyli czarno-biało-czerwonych. Końcówka sznurka rozpleciona na poszczególne nitki była dodatkowo zaklejana zalepką (siegelmarke) w formie wyciśniętej pieczęci Urzędu Patentowego. Oczywiście tekst wypełniający dane był pisany odręcznie ozdobnym pismem kaligraficznym.

Niestety na obecną chwilę nie udało się odnaleźć żadnego takiego dokumentu w powiązaniu z patentami pochodzącymi już nie koniecznie z samej fabryki karabinów, ale chociażby z Gdańska. Wynika to z tego, że jeśli taki dokument nie trafił do większego zbioru archiwalnego lub muzealnego lub też nie był przechowywany przez rodzinę samego wynalazcy, to są raczej nikłe szanse na jego odnalezienie.

Po przejrzeniu kilku dostępnych tego typu dokumentów z tamtego okresu postanowiłem jednak odtworzyć, czy też bardziej zrekonstruować jego możliwy wygląd jako przykład czego poszukujemy. Proszę jednak traktować to w bardzo luźniej formie, ale tak właśnie mógł wyglądać certyfikat wydany na patent W.v.Flotowa i H. Leidiga.

Montaż „gdański” dla celowników optycznych — „Zielfernrohrhalter für Gewehre”

Podczas I Wojny Światowej (1914—1918), na froncie zachodnim niemiecki plan wojny błyskawicznej nie powiódł się. Po niecałych dwóch miesiącach zaciekłych walk manewrowych, front się ustabilizował przechodząc w wycieńczającą wojnę pozycyjną.

Powstała wówczas podwójna linia okopów rozciągająca się w poprzek Francji od wybrzeża kanału La Manche aż do granicy szwajcarskiej. Pomiędzy liniami okopów znajdowała się natomiast tzw. ziemia niczyja, nad którą nikt z przeciwnych sobie stron nie miał kontroli. Rozpoczęła się walka o nią różnymi sposobami i metodami.

Małe, zamaskowane cele, widoczne niekiedy tylko przez chwilę po przeciwnej stronie, były trudne do zwalczania bronią z normalnymi mechanicznymi przyrządami celowniczymi. Zaistniała zatem konieczność ich „przybliżenia”, co było możliwe przy wykorzystaniu optyki zamontowanej na broni.

Przed pierwszą IWŚ w łowiectwie już praktykowano to rozwiązanie dość powszechnie, zatem pierwotnie w tym celu zaczęto wykorzystywać zarekwirowaną (lub prywatną) broń myśliwską z zamontowanymi celownikami optycznymi. Jednak było to połowiczne rozwiązanie, okazywało się bowiem, że zazwyczaj broń ta była w kalibrze „niewojskowym”. Ich niestandardowość w kalibrze i konstrukcji rodziła problemy z zaopatrzeniem w odpowiednią amunicję oraz samym użytkowaniem (konserwacja, naprawy).

Wkrótce jednak zaczęto produkować/adoptować do tego celu broń typowo wojskową jaką był karabin G98, który wyposażano w celowniki optyczne. Początkowo nie była to jednak broń specjalnie wytwarzana w tym celu. Procedura wyglądała tak, że toku normalnej produkcji podczas prób ostrzału odbiorczego, wyławiano egzemplarze które charakteryzowały się szczególnym ponad normatywnym skupieniem.

Wyselekcjonowaną broń wyposażano zazwyczaj w celowniki optyczne o stałym powiększeniu około x4, jednak nie było w tym początkowym okresie przyjętego jakiegoś standardu dla optyki wojskowej. Z tego powodu można znaleźć szereg rozwiązań technicznych w montażu pochodzących od firm zajmujących się produkcją optyki w tamtym czasie takich jak:

A-G Hahn, Cassel

Carl Zeiss, Jena

C.P. Goerz, Berlin

Dr. Walter Gérard, Charlottenburg

Emil Busch A-G, Rathenow

Hensoldt Wetzler

Oigee, Berlin

Otto Bock KGL Hofl., Berlin

R. Fuess, Berlin-Steglitz

Voigtlander, Braunschweig

Wśród tych zachowanych egzemplarzy broni wyborowej z okresu IWŚ, znajdują się również dość często egzemplarze karabinów wyprodukowanych w Gdańsku z zamontowanymi celownikami optycznymi różnych niemieckich producentów.

Po tym początkowym okresie, z doświadczenia wyniesionego z okopów, zaczęto zdawać sobie również sprawę z tego że sama optyka nie rozwiązuje wszystkich problemów. Problematyka leżała również w sposobie jej montażu do broni.

Zaczęto szukać rozwiązania które spełniałoby możliwie wszystkie poniższe wymagania, a mianowicie:

— łatwość konwersji do broni wyborowej

— łatwość montażu i demontażu celownika optycznego

— powtarzalność montażu (wpływ na celność)

— możliwość równoczesnego wykorzystania przyrządów mechanicznych

— odporność na wstrząsy w transporcie i podczas użytkowania

— łatwość naprawy i wymiany elementów oprzyrządowania optycznego

I tu dochodzimy do sedna naszej historii.

Nie zawsze bowiem celownik optyczny i jego rodzaj montażu do broni pochodzi z tej samej firmy — są odstępstwa od tej reguły. I jednemu z nich się tutaj przyjrzymy bliżej.

Prawdopodobnie na bazie doświadczenia zdobytego podczas IWŚ przy produkcji broni wyborowej przez fabrykę broni w Gdańsku. Dokonano przy tej okazji analizy dotychczasowych rozwiązań w zakresie montowania optyki na broni wojskowej i opracowano swoje własne rozwiązanie techniczne, które postanowiono docelowo opatentować. Jest wielce prawdopodobne że stosowano je już wcześniej (choć jest to trudne do zweryfikowania), jednak dopiero zakończenie IWŚ pozwoliło na sfinalizowanie tego projektu w postaci niemieckiego patentu.

Świadczyć może o tym sama data zgłoszenia patentu z dnia 12 lutego 1919 zarejestrowanego jako Patentschrift nr 328267 o tytule „Zielfernrohrhalter für Gewehre”. Patent został zgłoszony przez Staatsgewehrfabrik in Danzig (Państwową Fabrykę Karabinów w Gdańsku).

Co możemy podać tu jako ciekawostkę, jako że jak widać po abdykacji cesarza Niemiec Wilhelma II (zrzekł jest wtedy również koronny pruskiej) w listopadzie 1918 r., fabryka formalnie utraciła statut Królewsko-Pruskiej jaką nosiła wcześniej w nazwie.

Czym się wyróżniała ta konstrukcja?

Tak jak w innego podobnych tego typu rozwiązaniach montaż składał się z dwóch mocowań w postaci płytek umieszczanych na komorze zamkowej. Montowane były na stałe za pomocą śrub, stanowiły one podstawę montażu.

Istotna różnica pojawiała się w konstrukcji samych gniazd mocujących i kolumn montażowych.

Przedniemu montażowi nadano półkolisty kształt (a zasadzie ćwierćkulowy) pazura. Kształt wycięcia w stopie kolumny pozwalał na swobodny montaż, a jednocześnie dość sztywne trzymanie.

W tylnym mocowaniu stożkowy trzpień wchodzący w montaż, miał w tylnej części półokrągłe wycięcie, które służyło do jego zablokowania za pomocą sworznia umieszczonego na obrotowej dźwigni. Zablokowanie na sztywno całego układu następowało po jej przekręceniu do przodu o 180o.

Poszczególne elementy składowe montażu miały podlegać ścisłej obróbce powierzchni. Rozwiązanie to w przeciwieństwie do stosowanych innych konstrukcji miało zagwarantować ścisłe dopasowanie i pewność posadowienia celownika, jego równoległość względem przewodu lufy oraz dodatkowo wyeliminować luzy poprzeczne. W przypadku ewentualnych zabrudzeń miało być łatwe do oczyszczenia,

Kolumny montażowe wyposażone były w obejmy w których mocowano tubus samego celownika optycznego. Dodatkową zaletą tego rozwiązania były otwory przelotowe w kolumnach montażu, które odsłaniały mechaniczne przyrządy celownicze i umożliwiały korzystanie z nich w swobodny sposób przy zamontowanym celowniku optycznym na broni.

Choć jak zaznaczono w samym opisie patentowym był przeznaczony szczególnie dla broni myśliwskiej, jednakże doskonale się nadawał również do zastosowania w broni typowo wojskowej.

To rozwiązanie montażu celowników optycznych, nie powstało jednak tylko na papierze, lecz zostało również wdrożone do produkcji. Było wykorzystywane w broni przeznaczonej na rynek cywilny, którą produkowała Gewehrfabrik Danzig w latach 1919—1921. Ten typ montażu optyki stosowano nie tylko na sztucerach myśliwskich systemu M98, ale również w karabinkach sportowych Modell 2 (według życzenia klienta).

Polska nie skorzystała z tych bogatych doświadczeń zdobytych przy produkcji broni wyborowej przez gdańską fabrykę broni, przy okazji jej przejmowaniu w ramach postanowień Traktatu Wersalskiego. W początkach tworzenia się państwa i przemysłu zbrojeniowego były zapewne inne pilniejsze potrzeby, a być może przyczyna tego była zgoła inna — czysto komercyjna, związana z koniecznością zakupu licencji (Polsce przynależał się sprzęt mechaniczny z fabryki broni, niekoniecznie już sama myśl intelektualna, a taką był patent).

Dopiero prawie dziesięć lat później w Wojsku Polskim podjęto decyzję i próby wprowadzenia na uzbrojenie karabinów wyposażonych w lunety celownicze z przeznaczeniem dla strzelców wyborowych. Program ten jednak nie zrealizowano w pełni, aż do wybuchu IIWŚ w 1939 r.

Wspomniane wcześniej zakończeniu działalności przez fabrykę w Gdańsku, nie oznaczało jednak zakończenia kariery samego rozwiązania. Zostało ono wkrótce przyjęte w Niemczech w okresie Republiki Weimarskiej i stosowane w broni używanej przez Reichswehrę. Z tego powodu też „montaż gdański” w literaturze fachowej (zagranicznej) bardziej jest znany pod nazwą „Reichswehr montage” niż jako „Danzig montage”.

Należy przy tym zaznaczyć że było to prawdopodobnie najlepsze podwówczas w swojej klasie rozwiązanie, z którego korzystało wiele firm. Jest wielce prawdopodobne że niemieckie firmy optyczne (C.P. Goerz, Dr. Walter Gérard, Oigee) wykupiły z tego powodu licencję lub nawet sam patent, na stosowanie tego typu montażu wraz ze swoją optyką. Co się nieczęsto zdarza, gdyż jak wiadomo każda firma woli korzystać ze swoich rozwiązań jako bardziej dopasowanych.

Montaż „gdański” został zastąpiony w późniejszym okresie przez inne bardziej zunifikowane systemy montażowe przeznaczone dla broni wojskowej, jednak nastąpiło to dopiero pod koniec lat trzydziestych.

Do dziś jeszcze można spotkać broń wyprodukowaną w Gdańsku, czy też używaną w późniejszym okresie przez Reichswehrę wyposażoną w tego typu montaż dla celowników optycznych.

Mam nadzieję że przybliżyłem nieco tą ciekawą historię, która da początek nowemu spojrzeniu na ten temat, chociaż nie liczę na przykład na zmianę nazewnictwa w tym względzie. Być może artykuł będzie impulsem do dalszych poszukiwań przez dociekliwych czytelników i wkrótce światło dzienne ujrzą nowe fakty i informacje.

BIBLIOGRAFIA:

Patentschrift nr 328267 „Zielfernrohrhalter für Gewehre”

Sniper Scopes From World War I to World War II

https://snipercollection.com/ (dostęp: 2020.04.21)

NRA Museum: Mauser Gew 98 Bolt Action Sniper Rifle

http://www.nramuseum.org/guns/the-galleries/world-war-i-and-firearms-innovation/case-34-world-war-i-the-central-powers/mauser-gew-98-bolt-action-sniper-rifle.aspx (dostęp: 2020.04.21)

Hermann Historica: Lot Nr.1290 — Zielfernrohrgewehr 98, Hersteller verdeckt, mit ZF Fuess Berlin,

http://www.hermann-historica-archiv.de/auktion/hhm61.pl?f=NR_LOT&c=1290&t=temartic_S_GB&db=kat61_s.txt

Hermann Historica: Los Nr.1592 — Deutsches Zielfernrohr Gérard mit Obermontage, Reichswehr,

http://www.hermann-historica-archiv.de/auktion/hhm57.pl?f=NR&c=72464&t=temartic_S_D&db=kat57_s.txt

Hermann Historica: Los Nr.1640 Ein Satz Reichswehrmontagen (Schwenkmontage),

http://www.hermann-historica-archiv.de/auktion/hhm57.pl?f=NR&c=74801&t=temartic_S_D&db=kat57_s.txt

Biogramy

General-Major Wilhelm Hans von Flotow (*1838.05.25, Saarlouis; †1915.02.16 Charlottenburg-Berlin)

Kariera wojskowa

Swoją karierę wojskową zaczyna w 1868 roku będąc przydzielony w stopniu Premier Lieutenant-a (odpowiednik porucznika) à la suite do 4. Brandenburgisches Infanterie Regiment Nr 24 (Grossherzog von Mecklenburg-Schwerin). Jest przy tym równocześnie delegowany do Gewehr Revisions Commissionen w Sömmerdzie na stanowisko członka komisji i Asystenta Dyrektora tej komisji, którym był podówczas Major Tront.

Stanowisku to w Smerdzie piastuje do roku 1871. W międzyczasie o trzymuje w roku 1870 awans na stopień Hauptmann-a (odpowiednik kaitana)

W Gdańsku pierwszy raz (w kontekście zawodowym) pojawia się w roku 1872 w związku z jego awansem i przeniesieniem na stanowisko asystenta dyrektora Gewehrfabrik Danzig którym jest wówczas Major Jagemann. Na funkcji tej pozostaje do roku 1874.

W roku 1875 następuje znaczna reorganizacja fabryki, która staje się połączoną fabryką karabinów i amunicji pod nazwą Gewehr und Munitionsfabrik Danzig,

Pozostało stanowisko Dyrektora Głównego, natomiast utworzono dla działów fabryki karabinów i fabryki amunicji, jako osobnych struktur dodatkowe osobne stanowiska dyrektorskie (sub-director).

W tymże samym roku 1875, W. von Flotow zostaje przeniesiony na stanowisku asystenta, ale tym razem dyrektora fabryki karabinów (Gewehrfabrik).

W kolejnych latach 1876/77 awansuje na stanowisko samego dyrektora fabryki karabinów w Gdańsku.

Kolejne dwa lata to nagłe zwroty w jego karierze i chyba niespodziewany awans.

W roku 1878 przechodzi na identyczne stanowisko jakie piastował w Gdańsku, z tym że do Spandau gdzie działa Gewehr und Munitionsfabrik in Spandau.

Jednakże już po roku powraca do Gdańska, gdzie tym razem obejmuje stanowisko Dyrektora Głównego zakładów Gewehr und Munitionsfabrik Danzig. Stanowisko to piastuje przez dziesięć lat w okresie 1879—1889.

Międzyczasie zarządzając fabryką, również awansuje na wyższe stopnie wojskowe. W roku 1881 otrzymuje awans na Majora (odpowiednik majora). Natomiast pod koniec swojej pracy w Gdańsku w roku 1888, dochodzi do stopnia Oberst Leutenant-a (odpowienik podpułkownika)

W roku 1890 zostaje przeniesiony do Gewehrfabrik in Spandau (Fabryki Karabinów w Spandau) na stanowisko Dyrektora Głównego tej fabryki. W 1891 r. zostaje awansowany do stopnia Oberst-a (odpowiednik: pułkownika)

W 1892 r. zostaje awansowany na stanowisko inspektora w Inspektion der Gewehr- und Munitions-Fabriken (Wojskowej Inspekcji do spraw Fabryk Karabinów i Amunicji).

W roku 1892 dostępuje awansu do stopnia General-Major-a (odpowiednik: generała dywizji). Stanowisku inspektora w tych służbach piastował do roku 1896 r., kiedy to zostaje prawdopodobnie przeniesiony na emeryturę i w stan spoczynku (?)

Awanse:

1868: Premier Lieutenant (odpowiednik porucznika)

1870: Hauptmann (odpowiednik kapitana)

1881: Major (odpowiednik majora)

1888: Oberst Leutenant (odpowienik podpułkownika)

1891: Oberst (odpowiednik pułkownika)

1893: General-Major (odpowiednik generała dywizji)

Odznaczenia:

Podczas swojej długoletniej służby wojskowej w armii pruskiej został odznaczony za zasługi następującymi medalami i odznaczeniami:

a) pruskimi:

— Rother Adler Orden 3-ter klasse mit der Schleife (Order Orła Czerwonego 3 klasy z kokardą)

— Kronen Orden 2-ter klasse (Order Królewski Korony 2 klasy)

— Dienstauszeichnungskreuz (Krzyż Zasługi Oficerski — za 25 lat służby wojskowej???)

b) bawarskim:

— Militar Verdienst Orden Komthurkreuz (Order Zasługi Wojskowej Krzyż Komandorski)

c) saksońskim:

— Albrechtsorden Komthurkreuz 2 klasse (Order Albrechta Krzyż Komandorski II klasy)

d) wirtemburskimi:

— Kronen Orden Ritterkreuz (Order Korony Krzyż Rycerski)

— Friedrich Orden Komthurkreuz 2 klasse (Order Fryderyka Krzyż Komandorski 2 klasy)

Z cywilnych odznaczeń posiadał także:

Johanniter Orden Rechts Ritter (Krzyż Joannitów Kawalera z Prawa) — zakon baliwatu branderburskiego.

Patenty

Warto wspomnieć również o działalności W. von Flotow-a na niwie odkrywczej i badawczej. Pełniąc bowiem obowiązki Dyrektora Głównego fabryki w Gdańsku był również współautorem kilku patentów, a dokładniej siedmiu.

34857 Maschine zur Massenerzeugung kleiner Holzsachen

42139 Verfahren zur Herstellung conischer Röhren

42849 Walzwerk zur Herstellung kleiner Rotationskörper

44093 Walzwerk zur Herstellung kleiner Rotationskörper

44416 Kaltziehmaschine zur Herstellung von Röhren

44435 Neuerung an dem unter Nr. 42139 patentirten Verfahren zum Ziehen konischer Röhren

50288 Kaltziehmaschine zur Herstellung von Röhren

Kwestią wątpliwą jest to, aby on był bezpośrednim autorem tych rozwiązań, być może tylko przedstawił koncepcję rozwiązań. Jednak natrafił wtedy na swojej drodze na bardzo zdolnego inżyniera jakim był Hermanna LEIDIG-a, który był wówczas zatrudniony w fabryce karabinów na stanowisku inżyniera. Współpraca ta zaowocowała właśnie taką wspaniałą serią patentów.

Nie dotyczyły one co prawda bezpośrednio jakiś rewolucyjnych rozwiązań technicznych w konstrukcji broni, jakby się mogło wydawać. Były to opisy metod produkcji drobnych elementów oraz najważniejszego z tego cienkościennych bezszwowych rur metalowych.

Niemniej jednak były one bardzo istotne w kontekście produkcji zbrojeniowej. Bez tego produkcja pewnych elementów uzbrojenia, nie byłaby możliwa lub byłaby prowadzona znacznymi nakładami kosztów.

Mowa tu o na ten przykład magazynkach rurowych w Mauserze M1871/84, osłonach na lufy w karabinach Gewehr 88, czy tez o lancach stalowych pruskich. Bez tego historia niemieckiego uzbrojenia mogłaby się potoczyć całkiem inaczej, niż znamy ją z obecnej historii.

Członkowstwa:

Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku

W 1871 roku wstąpił jako członek do Naturforschenden Gesellschalt zu Danzig (Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku). Choć udzielał się w jego działalności, to nie piastował jednak w nim żadnych znaczących funkcji.

Wolnomularstwo

Jedną z ciekawszych pozawojskowych wiadomości o naszym bohaterze, jest informacja o jego przynależności do loży wolnomularskiej.

Przystąpił do wolnomularzy w roku 1867 (08.27), w następnych latach zdobywał awanse na kolejne stopnie wtajemniczenia w tym środowisku. Na II stopień awansował 1868.06.28, a na III stopień 1871.01.11.

W roku 1873 założono w Gdańsku lożę masońską pod nazwą „Zum Rothen Kreuz” („Do Czerwonego Krzyża”), odbyło się to staraniem Wielkiej Loży Krajowej w Berlinie. Von Flotow był także jej Wielkim Mistrzem w Gdańsku w latach 1882—1890.

Z jego inicjatywy utworzono przy loży gdańskiej również fundację dobroczynną dla uczniów szkolnych wspierającą tych najbiedniejszych, która później nosiła później również jego imię „von Flotow’sche Schulstiftung”.

Życie prywatne

Urodził się w 1838 r. (1883.05.25) w Saarlouis. Jego rodzicami byli Wilhelm Philipp von Flotow (*1796.11.24, Ascherleben; †1886.01.01, Danzig) oraz Wilhelmine Erdmuthe Katharina (*1803.02.03, Bayreuth; †1885.11.01, Danzig) z domu von Püttner, którzy zawarli związek małżeński w 1837 roku w Bodelwitz (1837.01.25).

Miejsce urodzenia Wilhelma w Saarlouis nie było przypadkowe, tylko bezpośrednio związane z działalnością jego ojca. Bowiem wtedy służył on w wojsku w stopniu Premier-Lieutnanta (porucznika) i między innymi jego 36 Infanterie Regiment (4-rtes Reserve Regiment) stacjonował właśnie w tej miejscowości. Jako ciekawostkę można dodać, że był wtedy też delegowany do jakiś zadań w Königlich Preußische Gewehrfabrik (Królewskiej Pruskiej Fabryki Karabinów) w Saarn. Ostatecznie ojciec bohatera naszej biografii dosłużył się w armii pruskiej stopnia Oberst-a (pułkownika).

W sierpniu 1881 roku (1881.08.03) Wilhelm Hans von Flotow zawarł związek małżeński z Gertrud Johanna Elfriede z domu Müller (1858.06.24) pochodzącą z Pyrehne bei Landsberg a/Warthe (obecnie: Pyrzany koło Gorzowa Wielkopolskiego).

Trzeba przy tej okazji można zauważyć, że był on wtedy już w dość dojrzałym wieku. Bowiem miał wówczas już 43 lat, a jego wybranka była młodsza o bez mała równe 20 lat!.

Mimo różnicy znacznej wieku między sobą, prawdopodobnie tworzyli udany związek. Ponieważ z małżeństwa tego urodziło się pięcioro dzieci. Pierwsza czwórka z nich, a jakże by inaczej, urodziła się w Gdańsku podczas jego służby w fabryce karabinów, byli to:

Barbara Alma Wilhelmine Marie (1883.09.05),

Paschen Friedrich Wilhelm Albert (1885.02.08)

Friedrich Wilhelm Rudolph (1886.10.18)

Alfred Erdmuth (1888.01.01)

Ostatnie z rodzeństwa Hellmuth Ruprecht (1890.08.23) urodził się już w Charlottenburgu-Berlin. Miało to związek z ich przeprowadzką z Gdańska związanej z przeniesieniem bohatera naszej biografii na stanowisko dyrektora do Königlich Preußische Gewehrfabrik w Spandau.

Gdy wybuchła I Wojna Światowa w 1914 r. był już w bardzo podeszłym wieku, jest zatem mocno wątpliwe, aby w ogóle był brany pod uwagę do mobilizacji i otrzymał jakiś przydział do ponownej służby.

Wilhelm Hans von Flotow zmarł w dniu 16 lutego 1915 roku w Charlottenburgu-Berlin,