Opowiadanie 1: „Królik Karol i Potęga Przeprosin”
Cele terapeutyczne
— Nauka przepraszania i przyznawania się do błędów: Uczenie dzieci, jak ważne są szczere przeprosiny w naprawianiu relacji, przyznawanie się do swoich błędów i odpowiedzialność za swoje działania.
— Budowanie empatii: Rozwijanie umiejętności rozpoznawania emocji u siebie i innych oraz zrozumienia, jak nasze działania mogą wpływać na innych.
— Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów: Nauka konstruktywnego podejścia do rozwiązywania konfliktów poprzez otwartą komunikację, współpracę i wyrażanie swoich emocji.
— Kształtowanie umiejętności wybaczania: Uczenie dzieci, że wybaczanie jest ważną częścią zdrowych relacji, które pomagają budować zaufanie i wzajemne wsparcie.
Wartości
— Asertywność: Umiejętność wyrażania swoich potrzeb, granic i uczuć w sposób spokojny, ale stanowczy, bez naruszania praw innych osób.
— Empatia: Zdolność rozumienia i współodczuwania emocji innych ludzi. Pomaga to dzieciom zrozumieć, jak ich działania mogą wpływać na innych.
— Odpowiedzialność: Umiejętność przyjmowania odpowiedzialności za swoje czyny i słowa. Odpowiedzialność jest kluczem do budowania zaufania w relacjach.
— Przeprosiny: Przeprosiny to sposób na naprawienie relacji i pokazanie, że rozumiemy, co zrobiliśmy źle. Pomaga to budować silniejsze więzi i zaufanie.
Opowiadanie
W zielonym lesie, gdzie drzewa szumiały na wietrze, a kwiaty pachniały słodko, mieszkał królik Karol. Karol był bardzo energiczny, zawsze pełen życia i gotów do zabawy. Był liderem wśród swoich przyjaciół — liska Lolka, wiewiórki Werki, jeża Józka i małego zajączka Filipa. Każdego dnia wspólnie bawili się na polanie, grali w chowanego, ścigali się po leśnych ścieżkach i organizowali przyjęcia na świeżym powietrzu.
Karol, będąc pełnym entuzjazmu, nie zawsze zwracał uwagę na to, jak jego zachowanie wpływa na innych. Pewnego dnia, podczas zabawy w chowanego, Karol postanowił przebiec przez gęstą paproć, by szybciej dotrzeć do kryjówki. W biegu nie zauważył jednak Lolka, który właśnie wyłaniał się zza krzaka, i z całych sił go popchnął. Lolek, zaskoczony, wpadł prosto w błotnistą kałużę.
— Karol! — zawołał Lolek, próbując otrzepać się z błota. — Dlaczego nie uważasz?! To naprawdę bolało!
Karol spojrzał na Lolka, ale zamiast przeprosić, machnął łapką.
— Przepraszam, nie chciałem — powiedział obojętnie. — Może po prostu uważaj, gdzie idziesz.
Lolek poczuł, jak w jego sercu rośnie gniew i smutek. Poczuł się zraniony, nie tylko przez popchnięcie, ale także przez brak szczerej reakcji Karola. Odszedł powoli, trzęsąc się z zimna i smutku. Werka, Józek i Filip, widząc, co się stało, zbliżyli się do Lolka, aby go pocieszyć. Karol poczuł, że coś jest nie tak, ale nie chciał się nad tym zastanawiać.
Następnego dnia, gdy Karol przyszedł na polanę, zauważył, że jego przyjaciele unikają go. Kiedy próbował się do nich zbliżyć, nagle zmieniali kierunek albo udawali, że są bardzo zajęci. Karol poczuł się zdezorientowany i samotny. „Co jest nie tak?” — myślał. „Dlaczego wszyscy mnie ignorują?”
Nie wiedząc, co robić, Karol postanowił udać się do mądrej sowy Zosi, która mieszkała na najwyższej gałęzi starego dębu. Zosia była znana ze swoich mądrości i umiejętności słuchania.
— Cześć, Zosiu — powiedział Karol, wspinając się na gałąź. — Nie wiem, co się dzieje. Wczoraj przez przypadek popchnąłem Lolka do kałuży, a teraz wszyscy mnie unikają. Czy możesz mi powiedzieć, co robię źle?
Zosia spojrzała na Karola z powagą, ale i ciepłem.
— Karolu, czasami nie wystarczy tylko powiedzieć „przepraszam”. Ważne jest, żeby zrozumieć, co się zrobiło i dlaczego to mogło zranić drugą osobę. Jeśli przeprosiny są nieodpowiednie lub nie są szczere, mogą nie naprawić sytuacji, a nawet ją pogorszyć.
Karol westchnął, myśląc o tym, co powiedziała Zosia.
— Ale ja przeprosiłem Lolka… — powiedział cicho. — Powiedziałem „przepraszam”.
— Tak, ale przeprosiny to nie tylko słowa — odpowiedziała Zosia. — Przeprosiny to obietnica, że rozumiesz, co się stało, że to się nie powtórzy, i że chcesz to naprawić. Czy wyjaśniłeś Lolkowi, dlaczego go popchnąłeś? Czy powiedziałeś, jak zamierzasz to naprawić?
Karol poczuł, jak jego serce zaczyna bić szybciej. Zrozumiał, że jego przeprosiny były tylko na pokaz, a nie szczere. Zrozumiał, że musi coś zrobić, aby naprawić swoje relacje z przyjaciółmi.
Następnego dnia Karol poszedł na polanę, gdzie Lolek siedział sam pod drzewem. Podszedł do niego ostrożnie.
— Lolek, mogę z tobą porozmawiać? — zapytał nieśmiało.
Lolek spojrzał na niego z zimnym spojrzeniem, ale skinął głową.
— Chcę przeprosić, Lolek — powiedział Karol. — Wiem, że wczoraj moje przeprosiny nie były szczere. Byłem w pośpiechu i nie pomyślałem o tym, jak mogłeś się poczuć. Przepraszam, że cię popchnąłem i że nie przeprosiłem cię właściwie. Wiem, że zraniłem cię swoimi słowami i chciałbym to naprawić. Czy jest coś, co mogę zrobić?
Lolek spojrzał na Karola, a jego twarz zaczęła się rozjaśniać. Widział, że Karol jest naprawdę szczery.
— Wiesz co, Karol? — odpowiedział Lolek. — Chciałbym, żebyś pamiętał, że przyjaciele zawsze starają się siebie zrozumieć. Może po prostu spróbuj myśleć, zanim coś powiesz lub zrobisz.
Od tego dnia Karol nauczył się, że szczere przeprosiny i empatia są kluczem do utrzymywania przyjaźni. Zrozumiał, że przepraszanie to nie tylko słowa, ale prawdziwa troska o innych i chęć bycia lepszym przyjacielem. Karol zaczął zwracać większą uwagę na to, co mówi i robi, a jego przyjaciele zauważyli, że się zmienił. Zaczęli znowu spędzać z nim czas i ich przyjaźń stała się jeszcze silniejsza.
Pytania do rozmowy z dziećmi i odpowiedzi
— Co to znaczy być asertywnym?
Asertywność to mówienie o swoich uczuciach i potrzebach w sposób, który jest jasny, spokojny i szanujący innych. Jeśli ktoś chce zabrać twoją zabawkę, a ty jej nie chcesz oddać, możesz powiedzieć: „Chciałbym zatrzymać tę zabawkę, ale mogę pożyczyć ci inną.” Asertywność nie jest krzyczeniem ani obwinianiem kogoś, tylko spokojnym mówieniem, co czujesz i myślisz.
— Jak Karol mógłby lepiej rozwiązać problem z Lolek?
Karol mógłby od razu przeprosić Lolka w sposób bardziej szczery i przemyślany. Zamiast mówić: „To nie moja wina,” mógłby powiedzieć: „Przepraszam, że cię popchnąłem. Byłem w pośpiechu i nie zauważyłem cię.” To pokazuje, że Karol rozumie swój błąd i jest gotów to naprawić.
— Dlaczego empatia jest ważna?
Empatia pomaga nam zrozumieć, jak czują się inni ludzie. Jeśli potrafimy postawić się na miejscu innej osoby, możemy lepiej zrozumieć, dlaczego jest smutna, zła lub szczęśliwa. To pomaga nam być dobrymi przyjaciółmi i wspierać innych, gdy tego potrzebują.
— Co się zmieniło, kiedy Karol szczerze przeprosił Lolka?
Kiedy Karol szczerze przeprosił, pokazał, że zależy mu na uczuciach Lolka i że chce być lepszym przyjacielem. Dzięki temu Lolek poczuł się doceniony i zaakceptował przeprosiny. Ich przyjaźń się wzmocniła, bo obaj nauczyli się, jak ważne jest słuchanie siebie nawzajem i mówienie, co naprawdę czujemy.
— Jakie lekcje możemy wyciągnąć z tej historii?
Z tej historii możemy nauczyć się, że przeprosiny są ważne, ale muszą być szczere. Empatia i odpowiedzialność za swoje czyny pomagają nam budować silne relacje z innymi. Przepraszanie to nie tylko słowa — to obietnica, że postaramy się być lepsi i że naprawdę zależy nam na drugiej osobie.
Wartości w Opowiadaniu „Królik Karol i Potęga Przeprosin”
— Asertywność
— Co to znaczy?
— Asertywność to umiejętność mówienia o swoich uczuciach i potrzebach w sposób spokojny i jasny. Kiedy jesteś asertywny, mówisz „tak” lub „nie” wtedy, kiedy naprawdę tego chcesz, nie bojąc się, że kogoś tym zranisz lub, że ktoś się na ciebie obrazi.
— Jak to wygląda?
— Na przykład, jeśli ktoś chce zabrać twoją zabawkę, a ty nie chcesz jej oddać, możesz powiedzieć: „Chciałbym zatrzymać tę zabawkę dla siebie, ale mogę pożyczyć ci inną.” Asertywność to nie krzyczenie ani obrażanie kogoś. To spokojne wyrażenie swojego zdania, tak żeby inni wiedzieli, co myślisz i czujesz.
— Dlaczego jest ważna?
— Asertywność pomaga nam wyrażać siebie i mówić innym, co jest dla nas ważne, bez kłótni. Dzięki temu inni mogą nas lepiej zrozumieć i uszanować nasze potrzeby.
— Empatia
— Co to znaczy?
— Empatia to umiejętność wyobrażenia sobie, co czuje ktoś inny, i zrozumienia, dlaczego tak się czuje. Kiedy jesteś empatyczny, starasz się postawić na miejscu innej osoby i zastanowić się, co byś czuł, gdybyś był w jej sytuacji.
— Jak to wygląda?
— Na przykład, jeśli twój przyjaciel jest smutny, bo zgubił swoją ulubioną zabawkę, możesz pomyśleć: „Jak bym się czuł, gdybym to ja zgubił swoją ulubioną rzecz?” Może wtedy zrozumiesz, dlaczego przyjaciel jest smutny i pocieszysz go.
— Dlaczego jest ważna?
— Empatia pomaga nam być dobrymi przyjaciółmi. Gdy rozumiemy, jak czują się inni, możemy im pomóc, gdy mają zły dzień, albo cieszyć się razem z nimi, gdy są szczęśliwi. Empatia buduje silne przyjaźnie i relacje.
— Odpowiedzialność
— Co to znaczy?
— Odpowiedzialność to umiejętność przyznania się do swoich błędów i dbania o to, co mówimy i robimy. Kiedy jesteś odpowiedzialny, starasz się myśleć o tym, jakie mogą być skutki twoich działań i jak mogą one wpłynąć na innych.
— Jak to wygląda?
— Jeśli przypadkiem przewrócisz kubek z sokiem i wszystko się wyleje, możesz powiedzieć: „To moja wina, przepraszam. Pomogę posprzątać.” Odpowiedzialność to także dbanie o swoje rzeczy, pomaganie w obowiązkach domowych i dotrzymywanie obietnic.
— Dlaczego jest ważna?
— Odpowiedzialność pokazuje, że jesteśmy godni zaufania. Kiedy przyznajemy się do błędów i staramy się je naprawić, inni wiedzą, że mogą na nas polegać. To pomaga budować zaufanie w przyjaźniach i rodzinie.
— Przeprosiny
— Co to znaczy?
— Przeprosiny to sposób na powiedzenie komuś, że żałujemy, że zrobiliśmy coś, co mogło go zranić lub sprawić mu przykrość. Przeprosiny to też obietnica, że postaramy się lepiej zachować w przyszłości.
— Jak to wygląda?
— Jeśli przypadkiem zranisz czyjeś uczucia, możesz powiedzieć: „Przepraszam, że cię zraniłem. Nie chciałem tego zrobić. Czy możemy jakoś to naprawić?” Szczere przeprosiny to więcej niż tylko słowa — to pokazanie, że naprawdę nam na kimś zależy.
— Dlaczego jest ważna?
— Przeprosiny pomagają naprawić relacje, gdy coś poszło nie tak. Pokazują, że zależy nam na drugiej osobie i że chcemy być lepszymi przyjaciółmi. Dzięki przeprosinom uczymy się też, jak ważne jest wybaczanie i dawanie sobie nawzajem drugiej szansy.
Opowiadanie 2: „Wiewiórka Werka i Tajemnica Zagubionego Orzeszka”
Cele terapeutyczne
— Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów: Nauka, jak radzić sobie z nieporozumieniami i jak szukać wspólnych rozwiązań.
— Budowanie zaufania i współpracy: Nauka, jak ważne jest zaufanie do siebie nawzajem i wspólne działania na rzecz osiągnięcia celu.
— Asertywność i komunikacja: Uczenie dzieci, jak wyrażać swoje uczucia i potrzeby w sposób spokojny i zrozumiały.
Wartości
— Współpraca: Praca razem z innymi, aby osiągnąć wspólny cel.
— Zaufanie: Wiara, że możemy polegać na innych i że oni będą nas wspierać.
— Uczciwość: Mówienie prawdy i przyznawanie się do błędów.
Opis wartości dla dzieci:
— Współpraca: Kiedy współpracujemy, każdy z nas pomaga w osiągnięciu wspólnego celu. Jeśli np. budujemy domek z klocków, jedna osoba może układać ściany, a inna może robić dach. Współpracując, zbudujemy coś pięknego i trwałego.
— Zaufanie: Zaufanie oznacza, że wierzysz, że ktoś zrobi to, co obiecał. Jeśli twój przyjaciel mówi, że pożyczy ci kredki, wierzysz mu, że tak się stanie. Dzięki zaufaniu możemy być spokojni, że inni nas nie zawiodą.
— Uczciwość: Bycie uczciwym oznacza mówienie prawdy, nawet jeśli jest to trudne. Kiedy jesteśmy uczciwi, inni wiedzą, że mogą nam zaufać i liczyć na nas.
Opowiadanie
W środku lasu, gdzie wysokie drzewa chroniły małe stworzenia przed słońcem i deszczem, mieszkała wiewiórka Werka. Werka była znana z tego, że była bardzo energiczna i uwielbiała biegać po gałęziach. Jednym z jej największych skarbów był orzeszek, który znalazła jesienią i który był wyjątkowy — błyszczał jak złoto. Werka schowała go na specjalne miejsce, by poczekać na specjalną okazję, by go zjeść.
Pewnego dnia, gdy Werka poszła sprawdzić swoje schowki, odkryła, że orzeszek zniknął! Jej serce zaczęło bić szybciej, a myśli krążyły wokół tego, kto mógłby go zabrać. „Na pewno to zrobił jeż Stefan,” pomyślała. „On zawsze mówi, że lubi orzechy.”
Bez zastanowienia, Werka poszła do Stefana.
— Stefan! Czy zabrałeś mój orzeszek? — zapytała z gniewem.
Stefan, zaskoczony, spojrzał na Werkę.
— Nie, Werko, nie widziałem twojego orzeszka — odpowiedział spokojnie. — Może go gdzieś przeniosłaś?
Ale Werka nie chciała słuchać. Wkrótce jej oskarżenia przeniosły się na innych przyjaciół — zajączka Bolka i sikorkę Zosię. Każdy z nich czuł się zraniony i oburzony, że Werka tak szybko ich oskarżała.
Pewnego dnia, gdy Werka siedziała sama na gałęzi, zrozumiała, że coś jest nie tak. „Dlaczego wszyscy mnie unikają?” — zastanawiała się. Postanowiła porozmawiać z mądrą sową Zosią, która była znana z tego, że potrafiła słuchać i dawać dobre rady.
— Zosiu, wszyscy mnie teraz unikają, bo myślą, że ich oskarżam. Ale naprawdę martwię się o mój orzeszek — powiedziała Werka.
Zosia spojrzała na nią ciepło.
— Werko, czy naprawdę uważasz, że twoi przyjaciele celowo zabraliby coś, co jest dla ciebie ważne? — zapytała.
Werka zastanowiła się przez chwilę i zrozumiała, że postąpiła pochopnie.
— Masz rację, Zosiu. Powinnam była zapytać spokojnie i poszukać rozwiązania, a nie od razu oskarżać.
Zrozumiawszy swój błąd, Werka poszła do swoich przyjaciół, przeprosiła ich i zaproponowała, aby razem poszukali zaginionego orzeszka. Razem zaczęli szukać wszędzie — na gałęziach, w liściach, pod kamieniami. W końcu odkryli, że orzeszek wypadł z dziupli Werk i został przeniesiony przez wiatr do strumienia.
Przyjaciele wspólnie odzyskali orzeszek i świętowali swoją udaną misję. Werka nauczyła się, że warto zaufać przyjaciołom i współpracować z nimi, zamiast od razu ich oskarżać. Ich przyjaźń stała się jeszcze silniejsza dzięki współpracy i wzajemnemu zrozumieniu.
Pytania do rozmowy z dziećmi i odpowiedzi
— Dlaczego współpraca jest ważna?
— Współpraca to umiejętność pracy razem z innymi, aby osiągnąć wspólny cel. Jeśli na przykład budujemy domek z klocków, jedna osoba może układać ściany, a inna może robić dach. Kiedy współpracujemy, możemy zrobić coś większego i lepszego, niż gdybyśmy działali sami. Współpraca pokazuje też, że jesteśmy gotowi pomagać innym i razem szukać rozwiązań.
— Co to znaczy zaufać komuś?
— Zaufanie oznacza, że wierzymy, że ktoś zrobi to, co obiecał. Jeśli twój przyjaciel mówi, że pożyczy ci kredki, wierzysz mu, że tak się stanie. Dzięki zaufaniu możemy być spokojni, że inni nas nie zawiodą. Zaufanie jest podstawą silnych relacji i przyjaźni.
— Dlaczego uczciwość jest ważna?
— Bycie uczciwym oznacza mówienie prawdy, nawet jeśli jest to trudne. Kiedy jesteśmy uczciwi, inni wiedzą, że mogą nam zaufać i liczyć na nas. Uczciwość buduje zaufanie i sprawia, że nasze relacje są silniejsze.
— Co Werka mogłaby zrobić inaczej, zanim oskarżyła swoich przyjaciół?
— Werka mogłaby najpierw spokojnie zapytać swoich przyjaciół, czy widzieli jej orzeszek, zamiast od razu ich oskarżać. Mogłaby też pomyśleć o innych możliwościach, jak np. że orzeszek mógł zostać przeniesiony przez wiatr. Dzięki temu uniknęłaby kłótni i mogłaby szybciej znaleźć rozwiązanie.
Opowiadanie 3: „Żabka Zosia i Wielka Odwaga w Małych Krokach”
Cele terapeutyczne
— Radzenie sobie z lękiem: Uczenie dzieci, jak radzić sobie z lękami i pokonywać je krok po kroku.
— Rozwijanie pewności siebie: Wzmacnianie poczucia własnej wartości poprzez podejmowanie wyzwań i stopniowe przezwyciężanie strachu.
— Wsparcie społeczne: Pokazywanie, jak wsparcie przyjaciół i rodziny może pomóc przezwyciężyć własne lęki.
Wartości
— Odwaga: Robienie czegoś, mimo że się boimy.
— Pewność siebie: Wiara w siebie i swoje możliwości, nawet w obliczu wyzwań.
— Wsparcie: Pomaganie innym i proszenie o pomoc, kiedy jej potrzebujemy.
Opis wartości dla dzieci:
— Odwaga: Odwaga to robienie rzeczy, które mogą być dla nas trudne lub straszne, jak na przykład wystąpienie przed klasą. Odważni ludzie czasem też się boją, ale próbują i robią to, co trzeba. To jak skakanie do basenu po raz pierwszy — najpierw może być strasznie, ale później okazuje się to zabawne!
— Pewność siebie: Pewność siebie to wiara, że możemy sobie poradzić, nawet jeśli coś jest trudne. Kiedy uczymy się jeździć na rowerze, wierzymy, że z czasem nam się uda, nawet jeśli na początku jest trudno. To tak, jakby mówić sobie: „Mogę to zrobić!”
— Wsparcie: Wsparcie to pomoc innym, kiedy tego potrzebują. Kiedy ktoś jest smutny, możemy go przytulić lub wysłuchać. Wsparcie daje nam siłę i pomaga czuć się bezpiecznie, wiedząc, że nie jesteśmy sami.
Opowiadanie
W sercu starego lasu, gdzie liście drzew szeptały ciche historie, a słońce przebijało się przez gęste gałęzie, mieszkała mała żabka o imieniu Zosia. Zosia była najmniejsza ze wszystkich żabek w stawie i bardzo bała się skakania przez duże lilie wodne. Podczas gdy jej starsze rodzeństwo i przyjaciele śmiało przeskakiwali z jednej lilijki na drugą, Zosia zawsze zostawała na brzegu, patrząc z daleka. Czuła, że jej serce bije mocno za każdym razem, gdy tylko pomyślała o skakaniu na lilie.
— Chodź, Zosiu! To jest naprawdę zabawne! — wołała jedna z jej starszych sióstr, Kaja, skacząc radośnie z lilijki na lilijkę. — Wystarczy tylko jeden skok!
Ale dla Zosi to nie było takie proste. „A co, jeśli wpadnę do wody? Co, jeśli nie dam rady?” — myślała. Każdego dnia jej przyjaciele i rodzeństwo bawili się na lilijkach, a Zosia siedziała na brzegu stawu, czując mieszankę zazdrości i strachu.
Pewnego dnia do stawu przybyła wiewiórka Werka, która była znana z tego, że zawsze wiedziała, jak dodać otuchy swoim przyjaciołom.
— Cześć, Zosiu! — przywitała się Werka, przeskakując z gałęzi na gałąź. — Dlaczego siedzisz tutaj sama?
— Boję się skakać na lilie — przyznała Zosia, spuszczając wzrok. — Co, jeśli wpadnę do wody i nie dam rady wrócić?
Werka uśmiechnęła się ciepło.
— Wiesz, Zosiu, każdy czasem się boi. Ja kiedyś bałam się skakać z wysokich gałęzi. Ale wiesz, co mi pomogło? Robiłam małe kroki, aż w końcu się udało. Może i ty spróbujesz małymi krokami?
Zosia poczuła, że może jest coś w tym, co mówi Werka. Zamiast od razu skakać na największą lilię, postanowiła spróbować na małej, blisko brzegu. Werka i inne zwierzęta wspierały ją, śpiewając i dopingując ją.
— Dasz radę, Zosiu! — wołała wiewiórka Werka. — Tylko mały krok, a później kolejny!
Zosia wzięła głęboki oddech, zamknęła oczy i zrobiła pierwszy mały skok. Jej serce biło mocno, ale poczuła, że jest w stanie to zrobić. Jej przyjaciele wiwatowali i klaskali. To dodawało jej odwagi.
Następnego dnia Zosia postanowiła spróbować skoczyć na kolejną, trochę większą lilię. Krok po kroku, dzień po dniu, Zosia uczyła się, że może pokonać swoje lęki, jeśli robi to małymi krokami i ma wsparcie swoich przyjaciół. Jej przyjaciele byli zawsze przy niej — wiewiórka Werka nauczyła ją, jak prawidłowo oddychać, gdy się boi, a jeż Stefan opowiedział, jak on pokonał swój strach przed ciemnością, zaczynając od zapalania małej lampki.
Po kilku tygodniach, pełnych małych kroków i wsparcia, Zosia zdecydowała się na wielki skok. Jej serce biło mocno, ale czuła, że jest gotowa.
— Zrobię to! — krzyknęła, a wszyscy jej przyjaciele kibicowali.
I nagle, Zosia skoczyła! Przeleciała nad największą lilijką w stawie i wylądowała na niej bezpiecznie. Była pełna radości i dumy. Pokonała swój strach!
Od tego dnia Zosia skakała po lilijkach jak prawdziwa mistrzyni. Zrozumiała, że odwaga to nie brak strachu, ale robienie czegoś mimo tego strachu. Dzięki wsparciu przyjaciół pokonała swoje lęki i uwierzyła w siebie.
Pytania do rozmowy z dziećmi i odpowiedzi
— Co to znaczy być odważnym?
— Być odważnym to nie znaczy, że nigdy się nie boimy. Odwaga to robienie czegoś, mimo że się boimy. Na przykład, jeśli boisz się wejść na scenę i zaśpiewać piosenkę, ale decydujesz się spróbować, to jesteś odważny. Odwaga to robienie małych kroków, które pomagają pokonać nasze obawy.
— Jak Zosia pokonała swój strach?
— Zosia pokonała swój strach, robiąc małe kroki i próbując każdego dnia coś nowego. Zaczęła od małej lilijki blisko brzegu, a potem stopniowo próbowała coraz większych. Pomogło jej też wsparcie przyjaciół, którzy byli przy niej i dodawali jej otuchy.
— Dlaczego wsparcie przyjaciół jest ważne, gdy się boimy?
— Kiedy się boimy, wsparcie przyjaciół pomaga nam poczuć się bezpieczniej i pewniej. Przyjaciele mogą nas dopingować, pocieszać i dawać rady, jak pokonać strach. Dzięki temu czujemy, że nie jesteśmy sami i że możemy spróbować czegoś nowego.
— Jakie inne lęki można pokonać, robiąc małe kroki?
— Inne lęki, takie jak strach przed mówieniem przed klasą, lęk przed ciemnością, czy strach przed próbowaniem nowych rzeczy, można pokonać, robiąc małe kroki. Możemy zaczynać od małych rzeczy, takich jak mówienie do jednej osoby, zanim wystąpimy przed grupą, albo zapalanie małej lampki, zanim przyzwyczaimy się do ciemności.
— Co to znaczy mieć pewność siebie?
— Mieć pewność siebie to wiara, że możemy coś zrobić, nawet jeśli jest to trudne. To oznacza, że wierzymy w nasze umiejętności i nie boimy się próbować nowych rzeczy. Pewność siebie rośnie, kiedy próbujemy i widzimy, że potrafimy pokonać swoje obawy.
Opowiadanie 4: „Bóbr Borys i Tajemnica Zniszczonej Tamki”
Cele terapeutyczne
— Rozwiązywanie konfliktów: Nauka, jak radzić sobie z trudnymi emocjami i znajdować rozwiązania bez kłótni.
— Budowanie odpowiedzialności: Nauka przyjmowania odpowiedzialności za swoje czyny i słowa.
— Znaczenie wybaczania: Uczenie dzieci, jak ważne jest wybaczanie i budowanie pozytywnych relacji po nieporozumieniach.
Wartości
— Odpowiedzialność: Przyjmowanie odpowiedzialności za swoje czyny, słowa i ich skutki.
— Wybaczanie: Zdolność do wybaczenia innym i dawanie drugiej szansy w relacjach.
— Komunikacja: Wyrażanie swoich uczuć i potrzeb w sposób spokojny i zrozumiały.
Opis wartości dla dzieci
— Odpowiedzialność: Odpowiedzialność oznacza przyznanie się, kiedy coś zrobimy źle, i staranie się to naprawić. Jeśli zniszczymy czyjąś zabawkę, możemy powiedzieć: „Przepraszam, to moja wina, pomogę ci to naprawić.” Bycie odpowiedzialnym oznacza, że staramy się dbać o innych i ich uczucia.
— Wybaczanie: Wybaczanie oznacza, że dajemy komuś drugą szansę. Jeśli ktoś nas zrani, możemy wybaczyć, żebyśmy mogli być dalej przyjaciółmi. Wybaczanie sprawia, że nasze serce staje się lżejsze i pomaga nam czuć się lepiej.
— Komunikacja: Komunikacja to umiejętność mówienia, co czujemy, w sposób, który jest zrozumiały dla innych. Zamiast krzyczeć, możemy powiedzieć: „Jestem zły, bo to mnie zraniło.” Dzięki komunikacji inni mogą nas lepiej zrozumieć i pomóc nam.
Opowiadanie
W środku zielonego lasu, wśród szemrzących potoków i wysokich drzew, mieszkał bóbr o imieniu Borys. Borys był bardzo pracowitym bobrem i uwielbiał budować tamy. Każda tama, którą zbudował, była dla niego powodem do dumy. Był znany z tego, że jego tamy były nie tylko funkcjonalne, ale i pięknie udekorowane gałązkami, liśćmi i kamykami.
Pewnego dnia Borys skończył budować swoją najnowszą tamę nad rzeką. Była to jego największa i najpiękniejsza tama do tej pory. Z dumą zaprosił swoich przyjaciół — wydrę Wiktora, żabkę Zosię i lisa Lolka — aby zobaczyli jego dzieło.
— To jest wspaniałe, Borysie! — powiedziała żabka Zosia, podskakując radośnie. — Ta tama jest naprawdę niesamowita!
Ale następnego dnia, kiedy Borys wrócił do swojej tamy, zauważył, że była zniszczona. Kamyki były porozrzucane, gałązki popękane, a woda przepływała przez przerwy w tamie.
Borys poczuł gniew i smutek. „Kto mógł zrobić coś takiego?” — myślał. Bez zastanowienia, natychmiast poszedł do swojego przyjaciela, wydry Wiktora.
— Wiktorze, dlaczego zniszczyłeś moją tamę?! — krzyknął Borys, jego głos wibrował złością.
Wiktor, zaskoczony oskarżeniami Borysa, spojrzał na niego.
— Ja? Zniszczyłem twoją tamę? Borysie, nawet tam nie byłem! — odpowiedział Wiktor, jego głos pełen był oburzenia.
Ale Borys nie chciał słuchać. Jego gniew i rozczarowanie rosły. Bez zastanowienia, zaczął obwiniać Wiktora za zniszczenia. Inne zwierzęta, słysząc kłótnię, przyszły zobaczyć, co się dzieje.
Żabka Zosia podeszła do Borysa i Wiktora.
— Może powinniśmy spokojnie porozmawiać i zastanowić się, co naprawdę mogło się stać? — zapytała delikatnie.
Borys jednak nie chciał słuchać. Był tak rozgniewany, że nie chciał wierzyć w żadne inne wyjaśnienie. Wiktor, zraniony oskarżeniami, odszedł, a między przyjaciółmi narastał dystans.
Następnego dnia Borys, widząc, że jego przyjaciele zaczynają go unikać, postanowił porozmawiać z mądrą sarną Sabiną, która zawsze dawała dobre rady.
— Sabino, wszyscy mnie teraz unikają, a ja tylko chciałem, żeby ktoś wziął odpowiedzialność za zniszczenie mojej tamy — powiedział Borys z rozpaczą w głosie.
Sabina spojrzała na Borysa z powagą i spokojem.
— Borysie, czy jesteś pewien, że to Wiktor zniszczył twoją tamę? — zapytała.
Borys zastanowił się nad słowami Sabiny. Poczuł, że może zbyt pochopnie obwinił swojego przyjaciela. Zrozumiał, że mógłby lepiej porozmawiać i spróbować dowiedzieć się, co się stało, zamiast od razu oskarżać.
Postanowił przeprosić Wiktora i zaproponować wspólne znalezienie odpowiedzi na zagadkę zniszczonej tamy. Poszli razem do rzeki i zaczęli badać ślady. Po chwili odkryli, że tama została uszkodzona przez silny wiatr, który zerwał gałęzie z pobliskiego drzewa. To nie był akt wandalizmu, ale naturalny wypadek.
Borys poczuł ulgę, ale i wstyd. Zrozumiał, że niesłusznie obwinił Wiktora i naraził ich przyjaźń na szwank.
— Przepraszam, Wiktorze — powiedział Borys ze skruchą. — Byłem zły i smutny, że moja tama została zniszczona, i zamiast porozmawiać z tobą spokojnie, od razu cię oskarżyłem. Czy możemy jakoś to naprawić?
Wiktor spojrzał na Borysa i po chwili uśmiechnął się.
— Jasne, Borysie. Wszyscy popełniamy błędy. Ważne, że rozumiesz, co zrobiłeś źle i chcesz to naprawić. Pomogę ci odbudować tamę.
Razem z pomocą innych przyjaciół, którzy przyszli, aby wspierać Borysa i Wiktora, udało im się odbudować tamę, która była jeszcze mocniejsza i piękniejsza niż przedtem. Borys nauczył się, jak ważne jest, aby najpierw słuchać i rozmawiać, zanim oskarżymy kogoś bez dowodów.
Ich przyjaźń stała się jeszcze silniejsza, a Borys zrozumiał, że odpowiedzialność za swoje słowa i wybaczanie są kluczowe dla budowania trwałych relacji.
Pytania do rozmowy z dziećmi i odpowiedzi
— Dlaczego ważne jest, aby przyznać się do błędu?
— Przyznanie się do błędu to część bycia odpowiedzialnym. Kiedy mówimy „przepraszam, zrobiłem coś źle,” pokazujemy, że rozumiemy swoje działania i chcemy je naprawić. Pomaga to budować zaufanie, bo inni wiedzą, że jesteśmy uczciwi i staramy się być lepszymi.
— Co mógł zrobić Borys, zanim oskarżył Wiktora?
— Zamiast od razu obwiniać Wiktora, Borys mógł zapytać, czy Wiktor coś wie o zniszczonej tamie, i spróbować dowiedzieć się więcej. To pokazuje, że jest gotowy słuchać i rozumieć, co naprawdę się stało, zanim podejmie decyzję.
— Dlaczego wybaczanie jest ważne w przyjaźni?
— Wybaczanie pomaga nam iść dalej i budować silniejsze relacje. Każdy popełnia błędy, a wybaczanie oznacza, że jesteśmy gotowi dać komuś drugą szansę. Pomaga to tworzyć relacje pełne zaufania i wsparcia.
— Jak możemy lepiej rozmawiać o naszych uczuciach, gdy jesteśmy źli lub smutni?
— Zamiast krzyczeć lub obwiniać kogoś, możemy powiedzieć: „Jestem zły, bo to mnie zraniło.” Dzięki temu inni mogą nas lepiej zrozumieć i spróbować pomóc. Komunikacja pomaga budować mosty zamiast murów.
— Co to znaczy być odpowiedzialnym?
Kup książkę, aby przeczytać do końca.