Wstęp
Muzyka towarzyszy człowiekowi od zawsze. Na jej zdrowotne cechy wskazywał już w starożytności Pitagoras, zaś Platon stworzył pierwszą koncepcję leczenia muzyką.
Na przełomie XVII i XVIII w. powstawały pierwsze traktaty o medycynie muzycznej, tzw. jatromuzyce, zaś sam termin pojawił się w literaturze w roku 1950. W naszym kraju metody te rozpropagował Instytut Muzykoterapii we Wrocławiu, pod kierownictwem prof. T. Natansona. Jest pod tym względem bardziej pierwotna niż słowo mówione i pisane.
W ostatnim czasie stała się czymś więcej, formą psychoterapii, która skutecznie motywuje pacjentów do twórczego działania. Muzyka nie tylko poprawia nastrój, rozwija wyobraźnię, ale również uczy odbioru zjawisk, jest jedną z metod rozwiązywania własnych problemów dzięki przyjęciu odmiennej perspektywy, wreszcie co najważniejsze, stanowi doskonałą formę ekspresji. Muzyka wpływa nie tylko na naszą psychikę i emocje, ale dociera również do najbardziej podstawowych, wegetatywnych funkcji organizmu. Znajduje szerokie zastosowanie w dziedzinie pedagogiki przedszkolnej i szkolnej, zdrowia psychicznego, terapii osób z rozmaitymi zaburzeniami somatycznymi i psychologicznymi. Pojęcie muzykoterapii wiąże się również z ekspresją. Ta ostatnia jest rozumiana, jako forma takiego zachowania się, lub wrodzonej potrzeby wyrażania przeżyć, która ujawnia się w określonych wytworach człowieka lub jego zachowaniu. W ten sposób przekazujemy innym osobom swoje myśli, uczucia, przeżycia. Zachodzi wówczas, kiedy zostają ujawnione określone zjawiska natury emocjonalnej, które sprawiają, że zachowanie i wytwory dziecka posiadają głęboki, ukryty sens. Ekspresja twórcza odgrywa niezwykle istotną rolę w życiu i rozwoju każdej jednostki ludzkiej. Stanowi swego rodzaju pomost pomiędzy nią a światem zewnętrznym, ucząc nawiązywania kontaktów w procesie komunikacji interpersonalnej. Wyraża to, co znajduje się w sferze uczuciowej i psychicznej człowieka. Informacje te posiadają sprzężenie zwrotne. Jednostkę twórczą uczą nawiązywania kontaktów, a otoczeniu przekazują informacje o stanie wewnętrznym nadawcy. Muzyka staje się narzędziem w rękach profesjonalistów, a muzykoterapia urasta do rangi dziedziny nauki, która oferuje uzupełniające do tradycyjnych metod leczenia i wspierania rozwoju.
Terapeutyczne funkcje muzyki