Czy każdy może sam fotografować? Oczywiście tak
i nie jest to trudne. Mały poradnik fotograficzny jest zbiorem praktycznych wiadomości dla każdego fotoamatora. Poradnik zawiera najważniejsze tematy związane z fotografią…
Camera Obscura
Poradnik rozpoczynam od omówienia pierwszego wynalazku, który zapowiadał powstanie aparatu fotograficznego. Pierwszym takim wynalazkiem w była Camera Obscura (z łac. zwana ciemną komnatą). Zbudowana jest z pomalowanego wewnątrz na czarno pudełka. Na jednej ściance z przodu znajduje się niewielki otwór o różnej średnicy zależnie od wielkości kamery) spełnia on rolę obiektywu, a na drugiej ściance matowa szyba (matówka) lub kalka techniczna. Promienie światła wpadające przez otwór tworzą na matówce odwrócony
i pomniejszony obraz. Wstawiając w miejsce matówki papier fotograficzny można otrzymać zdjęcie negatywowe.
Tak powstała pierwsza kamera otworkowa. To dzięki odkryciu światłoczułości, kamerę można było zastosować nie tylko w malarstwie i rysunku ale i do pierwszych fotografii, stało się to gdy odkryto, że chlorek srebra zaczernia się pod wpływem promieni słonecznych.
Technika wykonywania fotografii otworkowych
Aparat do wykonywania fotografii otworkowych można wykonać samemu w domu. W środku aluminiowej foli wykonuje się maleńki otwór i jej kawałek montuje z przodu pudełka - będzie to nasz obiektyw otworkowy.
Na tylnej ściance pudełka od wewnątrz instaluje się materiał światłoczuły (papier fotograficzny) Należy to zrobić w ciemni, Trzeba pamiętać o zaklejeniu otworu żeby nie docierało przez niego światło do wnętrza pudełka. Od wielkości otworu spełniającego role obiektywu zależy czas naświetlenia materiału światłoczułego. Czas naświetlania można wyliczyć ze wzoru. W tym celu należy ściągnąć z internetu program PinholeDesigner 2.0. Program oblicza parametry potrzebne do otrzymywania obrazu w Kamerze Obskura. Gdy znamy czas naświetlania, wielkość otworu oraz czułość materiału światłoczułego możemy przystąpić do fotografowania. Z wcześniej przygotowanym pudełkiem z papierem fotograficznym, wychodzimy w plener, ustawiamy kamerę i zdejmujemy czarną taśmę, która zasłaniała otwór w folii. Papier naświetlamy kilka minut. Po jego naświetleniu udajemy się do ciemni fotograficznej. Zapalamy czerwone światło i wyjmujemy papier z pudełka. Następnie wywołujemy, płuczemy oraz utrwalamy i jeszcze raz płuczemy. W ten sposób otrzymujemy obraz negatywowy. Żeby zamienić go w pozytyw należy zastosować metodę kopiowania. Nienaświetlony papier kładziemy na czymś płaskim i przykrywamy naświetlonym negatywem (obrazem do dołu), na górze umieszczamy szybę. Następną czynnością jest naświetlenie tak, żeby na papierze powstała odbitka pozytywowa. Można do tego użyć żarówki bądź światła słonecznego. W ten sposób uzyskujemy zdjęcie pozytywowe, czarno-białe z Kamery Obscura.
Inną metodą robienia zdjęć otworkowych jest metoda wykorzystująca aparat ze zdjętym obiektywem. Jak to zrobić? Robimy dekielek z czarnego papieru i robimy otwór (najlepiej w folii dzięki której można otrzymać małą średnicę otworu) Wykonane zdjęcia edytujemy w programie graficznym. Otrzymujemy w ten sposób zdjęcia otworkowe wykonane aparatem ze zdjętym obiektywem.
Soczewka
Soczewka — zrobiona jest ze szkła, Jej zadaniem jest skupianie lub rozpraszanie promieni słonecznych tak aby utworzyć obraz na płaszczyźnie błony lub matrycy. Im krótsza ogniskowa tym jaśniejszy obiektyw. Soczewka znajduje się w ludzkim oku i skupia promienie słoneczne tak jak soczewka w obiektywie. Soczewki mają różną wielkość, kształty, powłoki i skład chemiczny w zależności od zastosowań. Bez soczewki nie można zbudować obiektywu. Sposób ułożenia soczewek, ich szlify i powłoki pozwalają na budowę różnych typów obiektywów. Są to obiektywy: standardowy, szerokokątny, teleobiektyw lub obiektyw zmiennoogniskowy.
Promienie światła słonecznego przechodząc przez szkło ulegają załamaniu i skupiają się w jednym punkcie zwanym ogniskową. Nazwa „ogniskowa” wzięła się z tego, że można zapalić ogień gdy ustawimy odpowiednio soczewkę tak aby słońce utworzyło małą plamkę, w jej miejscu promienie silnie nagrzewają łatwopalny materiał i pojawia się ogień, można w ten sposób „zapalić ognisko”.
Obiektywy
Podstawową rolą obiektywów jest ogniskowanie promieni światła w płaszczyźnie matrycy lub błony światłoczułej (tak by otrzymać ostry obraz). Wszystkie współczesne aparaty mają obiektywy z powłokami przeciwodblaskowymi. Obiektywy dzielą się na szerokokątne (krótka ogniskowa od od 8—10—18–24 do 35mm, standardowe (około 35–70mm), teleobiektywy (o ogniskowej od 70 do 1200mm i więcej). Dzięki obiektywom szerokokątnym można sfotografować rozległe widoki. Obiektywem szerokokątnym jest każdy obiektyw którego ogniskowa jest krótsza od obiektywu standardowego. Stosuje się go fotografując z bliskiej odległości. Obiektyw taki ma dużą głębie ostrości ale zniekształca obraz fotografowanych przedmiotów. Szczególnym obiektywem szerokokątnym jest rybie oko. Zdjęcia nim zrobione mają kształt koła. Jeśli chodzi o obiektyw standardowy to ma on najuniwersalniejsze zastosowanie i jest najczęściej montowany w aparatach. Nadaje się do fotografowania zarówno ludzi jak i krajobrazów.
Trzecią grupą obiektywów są teleobiektywy, Takie obiektywy służą do zdjęć odległych obiektów. Mają duże zbliżenie ale tańsze konstrukcje mają mniejsze światło i wymagają nieco dłuższego czasu naświetlania
Osobną grupą są obiektywy zmiennoogniskowe mają różne różne wartości powiększenia. Niestety mają gorsze właściwości optyczne ale za to są bardziej uniwersalne w zastosowaniu. W fotografii stosuje się tez obiektywy lustrzane. Mimo, że mają długą ogniskową jednak mają małe gabaryty. Wadą takich konstrukcji jest mniejsza rozdzielczość i mały otwór przysłony. Stosując taki obiektyw i robiąc nim zdjęcia ustawiamy jedynie czas naświetlania bo takie obiektywy nie mają wbudowanej przysłony.
Przysłona fotograficzna
Przysłona jest zbudowana z kilku sierpowatych, metalowych blaszek. Ma za zadanie regulację wielkości otworu przez który wpada światło potrzebne do naświetlenia materiału światłoczułego (kliszy, papieru czy matrycy) Przestawiając przysłonę o jeden stopień zmniejsza się o połowę jasność. Zmniejszając otwór przysłony zwiększa się ostrość zdjęcia. Liczba przysłony jest oznaczana jest za pomocą litery f i jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości otworu względnego obiektywu, co oznacza, że większa liczba przysłony oznacza mniejszą ilość przepuszczanego światła. Wraz z zmniejszeniem średnicy otworu przysłony maleje kontrastowość obrazu.
Przysłony mają następujące liczby: f/1 f/1.4 f/2 f/2.8 f/4
f/5.6 f/8 f/11 f/16 f/22 f/32 …
Czułość i czas
Czułość (ISO) określa stopień reagowania filmu fotograficznego na światło Gdy wiemy jaka jest czułość możemy prawidłowo nastawić czas naświetlania.
Czułość podawana jest na kliszach fotograficznych, papierach, emulsjach. W aparatach cyfrowych można wybierać różne czułości ISO. Im wyższa światłoczułość, tym krótszy czas naświetlania klatki. Wysoka czułość ISO skutkuje jednak zwiększeniem „ziarna”. W technice cyfrowej i analogowej powstają na obrazie „szumy”.
Czas (T) to okres naświetlana kliszy lub matrycy. Zbyt długi powoduje prześwietlenie zdjęcia, za krótki — niedoświetlenie.
Współczesne profesjonalne migawki pozwalają na osiągnięcie bardzo krótkich czasów(nawet do 1/8000 sekundy)
Migawka
Zadaniem migawki jest naświetlenie materiału światłoczułego w odpowiednim czasie. Zbyt długi czas naświetlania prowadzi do prześwietlenia a za krótki do niedoświetlenia kliszy lub matrycy.
Ustawienia migawki zależą od czułości ISO. Czas należy ustawiać w zależności od długości ogniskowej taki aby zdjęcia nie były poruszone. Dla obiektywu o ogniskowej 50mm- 1/50, 300 mm -1/300 a dla 600mm-1/600 sekundy
Zbyt duży czas naświetlania powoduje rozmycie obrazu na zdjęciu. Żeby go ustawić czas naświetlania należy korzystać z światłomierza.
Jest trzy rodzaje migawek: szczelinowa, centralna, elektroniczna.
W aparacie Zenit i lustrzankach cyfrowych mamy migawkę szczelinową a w aparacie dwuobiektywowym Lubitel jest zamontowana migawka centralna.
Aparat fotograficzny
Wywodzący się z kamery obscura aparat to urządzenie służące do otrzymywania
zdjęć na kliszy fotograficznej bądź płycie pokrytej materiałem światłoczułym lub za pomocą matrycy.
Aparaty dzielą się na analogowe, i cyfrowe.
Każdy aparat analogowy i cyfrowy jest wyposażony w:
— obiektyw fotograficzny
— migawka ze spustem
— przysłona fotograficzna
— wizjer
— korpus światłoszczelny
— układ celowniczy
Aparaty, w których wnętrzu znajduje się lustro nazywamy lustrzankami. Lustrzanki mogą być cyfrowe i analogowe.
Dawniej stosowano duże aparaty wielkoformatowe (skrzynkowe) z miechem, wyparły je aparaty małoobrazkowe (klatka 24x36mm) oraz średnioformatowe (6x9cm) a obecnie cyfrowe. Dawniej w aparatach parametry nastawiane były ręcznie, do prawidłowego nastawienia czasu naświetlania używano światłomierza bądź tabeli czasu naświetleń, dziś „cyfrówki” mają program automatyczny. Komputer nastawia parametry automatycznie..
Ze względy na budowę, aparaty dzieli się aparaty na kompaktowe, lustrzanki, aparaty pełnoklatkowe i bezlusterkowce.
Zakup używanej lustrzanki cyfrowej
Dlaczego warto kupić używany sprzęt fotograficzny?
Dlatego, że jego cena jest o wiele razy niższa od aparatów nowych, stojących na pułce w sklepie.
Mamy możliwość zakupu profesjonalnego sprzętu, który jeszcze kilka lat temu był nowością i zaskakiwał swoimi funkcjami.
Przy zakupie używanego aparatu cyfrowego należy zwrócić uwagę na przebieg migawki. Bo to właśnie ona najczęściej psuje się w aparacie. Żeby sprawdzić jej przebieg należy wejść na stronę
Camera Shutter Count /www.camerashuttercount.com/.
Po otwarciu strony otwieramy ostatnie zrobione przez nas zdjęcie. Po chwili wyświetla się nam stan licznika i procent zużycia migawki. Migawki profesjonalnych aparatów np. Canona wytrzymują do
200 000 klapnięć.
Przy zakupie lustrzanki cyfrowej należy zwrócić także na stan baterii.
Aparaty długo użytkowane mają zużyte baterie, które „krótko trzymają” Trzeba się upewnić czy będziemy mogli zakupić nową baterię do naszego aparatu. Może się bowiem okazać, że bateria nie jest już dostępna w sprzedaży.
Lustrzanka cyfrowa amatorska a profesjonalna- różnice
Jakie są różnice pomiędzy amatorską a profesjonalną lustrzanką?
Lustrzanki cyfrowe amatorskie mają szybszy tryb seryjny, zwykle robią około 4 zdjęcia na sekundę. Podczas gdy lustrzanka profesjonalna 8 klatek i więcej. Profesjonalne aparaty mają także więcej pól autofokusa i ustawiają ostrość przedmiotów w ruchu. Autofokus pracuje w trybach ONE SHOT i AL. SERWO W profesjonalnym sprzęcie można sterować przysłoną manualnie. Aparaty profesjonalne mają bardzo szybką migawkę. Profesjonalny sprzęt jest wyposażony w dużą matrycę. Lustrzanki tego typu mają matryce pełnoklatkową z dużą czułością oraz stabilizacją obrazu. Duża czułość pozwala na fotografownie w złych warunkach oświetleniowych bez konieczności używania lampy błyskowej.
Stabilizacja matrycy likwiduje drgania korpusu. Matryce w profesjonalnym sprzęcie są większych rozmiarów ( są to APS-H oraz pełna klatka 24x36 mm ). Starsze aparaty reporterskie nie miały możliwości nakręcania filmów. Obecnie nowszym sprzętem można nagrywać filmy z dźwiękiem w jakości HD i 4K. Nowe lustrzanki są też odporne na trudne warunki pogodowe -mają uszczelniony korpus wykonany z metalu. Oprócz tego taki aparat standardowo posiada łączność bezprzewodową WIFI.
Obsługa lustrzanki dwuobiektywowej
Aparat „Lubitel 166b” ma dwa obiektywy. Do robienia zdjęć służy dolny, natomiast górny służy do kadrowania zdjęć.” Podgląd tego co znajdzie się na zdjęciu jest możliwy przez komin. W jego środku jest soczewka służąca nastawianiu ostrości. Ostrość można też ustawić kręcąc górnym obiektywem, jest na nim podana w metrach odległość do fotografowanego przedmiotu. Z tyłu aparatu jest czerwony otwór przez który możemy obserwować znaki na kliszy tak aby ją prawidłowo przesuwać pokrętłem w celu zrobienia kolejnego zdjęcia. Pierwsza rzecz to naciągnięcie migawki następnie nastawienie czasu i przysłony. Po nastawach możemy zwolnić migawkę by zrobić zdjęcie.
Obsługa aparatu „Zenit”
Obsługa tego aparatu nie jest trudna. Aparat wyposażony jest w spust migawki, pokrętło do nastawiania czasu naświetlania negatywu, licznik wykonanych zdjęć oraz korbkę do zwijania filmu. Przed zrobieniem zdjęcia naciągamy migawkę ustawiamy czas naświetlania. Patrzymy w wizjer i ustawiamy ostrość obrazu i przysłonę.
Problemem może okazać się zwijanie filmu po skończeniu taśmy filmowej w kasetce. Robi się to tak: pokrętem
od spustu migawki przekręcamy na V następnie wciskamy
przycisk pod spustem. Teraz można bezpiecznie zwinąć film do kasetki przy pomocy korbki. Kasetkę wyjmujemy z aparatu i możemy przystąpić do jej wywołania.
Dodatkowo aparat „Zenit” wyposażony jest w mechanizm robienia zdjęcia z opóźnieniem tzw. samowyzwalacz.
Filmy negatywowe
Jest kilka rodzai filmów negatywowych: czarno-białe, kolorowe (C-41), slajdy( E-6). Do fotografii czarno-białej
używamy negatywu typ 135 ( do standardowych aparatów 24x36mm)
Dla większego formatu 6x6 cm stosuje się negatyw typ 120.
W sklepach z artykułami fotograficznymi można kupić filmy negatywowe w puszkach, tnie się je i umieszcza się w pustej kasetce i używa jak standardowej, kupowanej kasetki. Filmy