1.Czym jest BIK?
BIK czyli Biuro informacji Kredytowe powstało w 1997 roku z inicjatywy banków zrzeszonych w ZBP ( Związek Banków Polskich) i od początku jego zadaniem było zbieranie i przechowywanie informacji otrzymanych od banków i firm pożyczkowych (od niedawna) o historii spłat wszelkich zobowiązań zaciągniętych przez klientów — pożyczek, kredytów, kart i limitów.
Ma to kluczowe znaczenie dla późniejszej oceny ryzyka udzielenia Tobie kredytu. Dla banków baza miała być źródłem informacji, o tym czy dany klient jest solidny, czy nie jest może niewypłacalny w innych instytucjach, a dodatkowo na podstawie zgromadzonych danych działy ryzyka mogły opracować modele oceny klientów oparte na statystykach spłacalności.
BIK to nie lista dłużników, jak wydaje się wielu osobom, ponieważ nie zawiera tylko negatywnych wpisów, natomiast są tam informacje dotyczące wszystkich zobowiązań kredytowych, zarówno tych dobrze jak i źle spłacanych. Dobrze spłacane pomagają budować wiarygodność klienta, a te które źle spłacasz zamykają Ci drogę do kredytów.
Dane w BIK widnieją tak długo na jak długo wydałeś na to zgodę przy zaciąganiu kredytu. W większości wypadków jest to zgoda udzielona na okres 5 lat po spłacie zobowiązania, którą można wycofać wcześniej, jednak w przypadku opóźnień powyżej 90 dni dane te mogą być przetwarzane bez Twojej zgody. Co ważne sama spłata zobowiązania, oraz zamknięcie danej umowy nie sprawia, że dane tego zobowiązania zniknęły z BIK. One są nadal widoczne, w sekcji zobowiązań zamkniętych i mają wpływ na Twoją ocenę.
BIK jest technicznie tylko i aż wielką bazą danych, bo to banki przesyłają dane a więc umieszczają wpisy oraz je usuwają, czy aktualizują w miarę postępu spłacania danego zobowiązania.
Negatywne wpisy z przeszłości czyli kredyty i pożyczki już zamknięte i spłacone oczywiście też są widoczne w BIK, dopóki nie zostaną przesunięte do sekcji statystycznej, co dzieje się automatycznie po 5 latach, lub w wyniku korespondencji z bankiem — więc do tego momentu one także mają wpływ na Twoją ocenę.
Jeśli chcesz zacząć pracować nad swoim BIK-iem to podstawą będzie sprawdzenie od jakiego poziomu zaczynasz oraz tego jakie są ewentualne wpisy do usunięcia. Musisz więc przeanalizować sytuację pobierając Swój raport BIK tutaj. ( www.bik.pl)
2. Czy da się usunąć negatywne wpisy z BIK?
Wiele osób ma problem po zamknięciu zobowiązań bankowych, które były spłacane z opóźnieniem. Mimo uregulowania całości kredytu banki nie usuwają negatywnych wpisów z baz BIK, czy BR ( MIG BR).
Teoretycznie nie powinno im zależeć na utrudnianiu życia klientom, przecież nie mają z tego tytułu żadnych korzyści. Mają też pełne możliwości by szybko negatywny wpis po zamknięciu zobowiązania usunąć, ale w praktyce zależy to od ich dobrej woli, a z tym w instytucjach finansowych niestety bywa bardzo różnie.
Jeśli spłaciłeś kredyt a Twoje opóźnienia nie przekraczały 60 dni, to banki bez większych problemów powinny taki wpis usunąć, wynika to z przepisów prawa bankowego. Dlatego jeśli masz problem z uzyskaniem kredytu/pożyczki z takiego powodu to koniecznie wyślij zaraz odpowiednie pismo. Bank nie ma przesłanek do tego by nadal raportować to do BIK.
Natomiast jeśli spóźniłaś się powyżej 60 dni w spłacie swoich rat, to dane o źle spłacanym kredycie mogą być widoczne w bazie BIK nawet i 5 lat po spłacie i zamknięciu takiej umowy i to bez Twojej zgody.
W praktyce negatywne wpisy w bazach bankowych, dotyczące zobowiązania zamkniętego, mogą powodować odmowy w bankach i SKOK-ach przy próbie starania się o kredyt nawet przez 5 lat od spłaty i zamknięcia kredytu. Przez cały okres wpływają też na Twoją ocenę w BIK, czyli tak zwany scoring. Oznacza to, że nawet jeśli jakiś bank/SKOK nie będzie brał pod uwagę Twojego opóźnienia po upływie 1—2 lat to i tak będzie to miało wpływ na Twoją wiarygodność. Twoja niska ocena może spowodować odmowę, lub uzyskanie dużo droższej oferty.
Oczywiście możesz poprosić bank o wykreślenie tych danych, czy aktualizację jednak banki często ignorują takie prośby. Z kolei jeśli posiłkujesz się firmami oddłużeniowymi czy profesjonalnym prawnikiem możesz być pewien że wydasz min. 500 zł za usunięcie jednego wpisu, a 100 % gwarancji dalej nikt Ci nie da. W sytuacji, kiedy musisz opierać się na prawniku to całość może kosztować i kilka tysięcy i trwać rok, dwa.
Co istotne usługi czyszczenia BIK jako takiej po prostu nie ma, bo BIK to tylko baza danych do której banki wysyłają informacje, a wpisów nie da się formalnie usunąć, poza sytuacjami w których banki przez pomyłkę przekazały tam błędne informacje.
Można natomiast zmienić status zamkniętych zobowiązań na taki, który już nie będzie Cię blokował w przyszłości np. w sytuacji starania się o nowy kredyt.. Dlatego to do banku należy kierować ewentualne prośby/groźby o to by łaskawie zmienił status zobowiązań, a dokładniej przesunął dane takiego zobowiązania do sekcji statystycznej BIK.
Zmiana statusu możliwa jest jedynie dla spłaconego i zamkniętego zobowiązania w banku, lub w firmie pozabankowej. Jeśli masz opóźnienia w spłacanym aktualnie kredycie to informacji o tym wpisie nie da się zmienić czy usunąć, chyba, że wpis jest wynikiem błędu banku.
To co można zrobić z takim niekorzystnym zapisem w BIK to dokładnie przeniesienie z sekcji zamkniętych zobowiązań, których nie jesteś już stroną do sekcji statystycznej bazy BIK — tej banki już nie widzą przy składaniu przez Ciebie wniosku.