E-book
14.7
drukowana A5
75.64
drukowana A5
Kolorowa
110.28
Historia królów i władców Francji

Bezpłatny fragment - Historia królów i władców Francji

Histoire des rois et dirigeants de France

Objętość:
467 str.
ISBN:
978-83-8221-488-8
E-book
za 14.7
drukowana A5
za 75.64
drukowana A5
Kolorowa
za 110.28

Władcy Francji

Książka powstała w oparciu o materiały własne autora jak i przy pomocy artykułów francuskiej wikipedii a także portalu zdjęć Pixabay. Na okładce pierwszy Król Francji, Pepin Mały z dynastii Merowingów.

Le auteur Templum militis

Stworzenie zestawienia władców i królów Francji może niestety nastręczać wielkie problemy ze względu na wątpliwości w ustaleniu początku państwa francuskiego. Zwykle przyjmuje się, iż był nim początek dynastii Kapetyngów w 987 roku. Tytuł królewski za czasów Merowingów i Karolingów brzmiał zwsze Król Franków i Francji co po francusku pisze się Rex Francorum, Roi des Francs, ntomiast po traktacie z Verdun, dodawano dla rozróżnienia przymiotnik zachodnich. Od panowania Filipa II Augusta tytuł przybrał formę Król Francji to po francusku, Roi de France. Ludwik XVI po wprowadzeniu monarchii konstytucyjnej oraz Ludwik Filip I przyjęli tytuł Król Francuzów to Roi des Français. W okresach cesarstwa tytuł monarszy brzmiał Cesarz Francuzów Empereur des Français. W 1464 roku, królowie Francji uzyskali od papieża prawo noszenia tytułu Królów Arcychrześcijańskich.

Armories France Ancien Lilia królewska Francji

Źródła. Koregent. Koregent od 13 września 813.Koronacja 8 grudnia 877 w Compiègne, 7 września 878 w Troyes. Koronowani 4 września 879 w Ferrières-en-Gâtinais. Koronowany 20 maja 885 w Grand. Koronowany 29 lutego 888 w Compiègne, ponownie 13 listopada 888 w Reims. Koronowany 28 stycznia 893 w Reims. Koronowany 30 czerwca 922 w Reims. Koronowany 19 czerwca 936 w Laon. Koronowany 12 listopada 954 w Reims. Koregent od 8 czerwca 979. Koregent od 25 grudnia 987.Koregent od 14 maja 1027. Koregent od 23 maja 1059. Koronowany 3 sierpnia 1108. Koregent od 25 października 1131. Koregent od 1 listopada 1179. Koronowany 6 sierpnia 1223 w Reims. Koronowany 29 listopada 1226 w Reims. Koronowany 15 sierpnia 1271 w Reims. Koronowany 6 stycznia 1286 w Reims. Koronowany 24 sierpnia 1315 w Reims. Koronowany 9 stycznia 1317 w Reims. Koronowany 21 lutego 1322 w Reims. Koronowany 29 maja 1328 w Reims. Koronowany 26 września 1350 w Reims. Koronowany 19 maja 1364 w Reims. Koronowany 4 listopada 1380 roku.

Herb królów Francji

Merowingowie

Powstanie królestwa Francji a uprzednio Franków wiąże się bezpośrednio z jedną z najwcześniejszych dynastii królewskich we Francji była mityczna niemal dynastia Merowingów zaczęła się panowaniem Childeryka Pierwszego króla Franków od roku 457 lub 458 roku gdyż nie mamy wystarczających danych co do okresu dokładnego rozpoczęcia jego panowania na tronie jeszcze nie Francuskim ale Franków. Merowingowie dokładnie mówiąc to dynastia panująca w państwie frankijskim w latach 481 do roku 751, wywodząca się od władcy Franków salickich Merowecha Meroweusza. W połowie VIII wieku na tronie Franków zastąpili ich Karolingowie. Panowanie Chlodwiga. W okresie rozpadu cesarstwa zachodniorzymskiego tereny północno-wschodniej Galii zasiedlone zostały przez plemiona frankijskie. W 481 roku, król Franków salickich Chlodwig, syn Childeryka zjednoczył ziemie plemion frankijskich. Szybko rozszerzał granice swego początkowo małego kraju. Podbił on najpierw gallo-rzymskie państwo Syagriusza, następnie państwo Alemanów, Akwitanię stanowiącą większość przedpirenejskiej części państwa Wizygotów. W ten sposób w ciągu 30 lat opanował większość Galii i część obecnych Niemiec. W przeciwieństwie do pozostałych plemion germańskich, które przyjmowały chrześcijaństwo w postaci ariańskiej, władca Franków przyjął chrzest w kościele rzymskim. Sporny jest rok tego wydarzenia przyjmuje się za możliwe lata 496, 498, 500 i 508, choć wiemy, że miało ono miejsce w Boże Narodzenie. W 508 roku, Chlodwig przeniósł stolicę państwa z Tournai do Paryża. Gdy umierał w 511 roku, państwo Franków rozciągało się od rzeki Wezery na wschodzie po Pireneje na zachodzie. Rozwój państwa frankijskiego. W VI wieku Merowingowie powiększali terytorium państwa. W 531 roku przyłączyli Turyngię leżącą między Soławą i górną Wezerą. W latach 532 do roku 534, Burgundię, a w roku 536, Prowansję obejmując poza Septymanią niemal całość dawnej Galii. Podporządkowali sobie księstwo Bawarów a to późniejsza Bawaria, przy czym tamtejszy ród książęcy pozostawiono u władzy jako frankijskich zarządców. W największym swym zasięgu Królestwo Franków dochodziło do Łaby i środkowego Dunaju na wschodzie. W okresach zjednoczenia było to największym i najpotężniejszym państwem w zachodniej Europie.
Podział państwa po śmierci Chlodwiga I między jego synów Teuderyka, Chlodomera, Childeberta i Chlotara. Słabością państwa był kilkakrotnie przeprowadzony, zgodnie z prawem salickim, podział na pomniejsze królestwa pomiędzy synów zmarłego monarchy. Po śmierci Chlodwiga państwo podzielono więc pomiędzy czterech jego synów. Utrzymywał się podział na dzielnice, jak Neustria to zachodnia część państwa), Austrazja to północno-wschodnia, Burgundia południowo-wschodnia i Akwitania jako południowo-zachodnia. Ponowne zjednoczenie nastąpiło dopiero w 558 roku, pod rządami Chlotara I i ponownie na dłuższy czas w 634 roku za panowania Dagoberta I z lat 629 do roku 639, którego panowanie stanowiło złoty okres Merowingów. Zmierzch dynastii. Kolejni Merowingowie panujący po zmarłym w 639 roku Dagobercie I, nie przejawiali większej aktywności i w średniowiecznych kronikach zapisali się jako królowie gnuśni. Gdy w 737 roku, umarł Teuderyk IV, tron pozostał pusty a władzę w państwie sprawował Karol Młot, majordom dworu królewskiego. Zapoczątkował tym dynastię majordomów kontynuując dzieło swego ojca Pepina z Heristalu. Urząd po nim przejęli jego synowie Karloman i Pepin. Osadzili oni wprawdzie w 743 roku, na tronie Childeryka III, jednak już w roku 751 Pepin Krótki zdetronizował go. Króla ostrzyżono, a władcy merowińscy nosili długie włosy będące symbolem władzy, w których według wierzeń kryła się magiczna moc i zesłano do klasztoru. W 751 roku, biskup Bonifacy na polecenie papieża namaścił Pepina na króla Franków. 28 lipca 754 roku, namaszczenia udzielił także osobiście papież Stefan II w Saint Denis. W ten sposób zapoczątkowana została nowa dynastia królewska Karolingów.

Królestwo Franków w latach od roku 437

Childeryk I

Sygnet Childeryka I z jego podobizną opatrzony inskrypcją CHILDERICI REGIS jako Własność króla Childeryka został odnaleziony w jego grobie w Tournai

Childeryk I urodził się około roku 437, a zmarł 26 grudnia 481 lub 482 roku, w Tournai, to jeden z pierwszych królów Franków od 457 lub 458 roku, z dynastii Merowingów. Syn króla Meroweusza. Po wstąpieniu na tron został wygnany przez swoich poddanych i uszedł do Turyngii, gdzie przebywał przez 8 lat, kiedy wezwany przez Franków ponownie objął ich tron. Około roku 463 pod Orleanem udało mu się wraz z wojskami rzymskimi Egidiusza pokonać Wizygotów, którzy chcieli zająć terytoria nad Loarą. Z Turyngii, jak głosi legenda, przybyła do Childeryka Basina, siostra króla Turyngów, u którego znalazł schronienie na wygnaniu. Basina miała opuścić swego męża Bisinusa dla męstwa Childeryka. Childeryk poślubił księżniczkę Basinę, z którą miał syna Chlodwiga oraz córki Lantilde, Albofledis i Audofledis a prawdopodobnie to żona Teodoryka Wielkiego króla Ostrogotów. Kilka lat później, jako sojusznik cesarstwa rzymskiego zdobył Angers pokonując Sasów. W 27 maja 1653 roku, w Tournai na cmentarzu przy kościele świętego Brykcjusza odkryto grób Childeryka, którego pochowano jako poganina z bardzo bogatym wyposażeniem i w otoczeniu jam z pochówkami końskimi. Childeryk pochowany był w płaszczu ozdobionym trzystoma złotymi cykadami. Prawdopodobnie komora grobowa była pierwotnie nakryta kurhanem.

Chlodwig I

Chlodwig I obraz Françoisa-Louisa Dejuinnea

Chlodwig I z francuskiego to Clovis a z łaciny to Clodovicus, frankijski Chlodowech urodził się około roku 466, zmarł 27 października 511 roku, władca Franków, syn Childeryka I i Basiny. Najsłynniejszy spośród merowińskich władców. Chlodwig objął tron w 481 roku, po śmierci swojego ojca. Stolicą państwa Chlodwiga było wówczas Tournai. W tym czasie oprócz niego było jeszcze kilku dzielnicowych władców Franków, w tym najprawdopodobniej jego krewni Chararyk i Ragnachar a ich stolicą było Cambrai. W północnej Galii w bezpośrednim sąsiedztwie Chlodwiga znajdowało się państwo Galo-Rzymian rządzone przez Syagriusza ze stolicą w Soissons. Państwo to znajdowało się pod ochroną największej siły w ówczesnej Galii to jest królestwa Wizygotów rządzonego przez króla Euryka. Po śmierci króla Euryka w 486 roku, Chlodwig wyprawił się do północnej Galii, rozbił wojska Syagriusza w bitwie pod Soissons i dokonał podboju jego państwa. Syagriusz zbiegł do Tuluzy, gdzie schronił się u nowego króla Wizygotów Alaryka. Chlodwig grożąc wojną Alarykowi zażądał wydania Syagriusza. Wizygocki władca ugiął się i nakazał go wydać. Syagriusz został osadzony w więzieniu w Soissons, a następnie został tam stracony. Król Franków już wówczas przejawiał sympatię do religii chrześcijańskiej, gdyż zakazał łupienia kościołów i klasztorów w czasie walk. Po podbiciu północnej Galii Chlodwig przeniósł swoją stolicę do Soissons. Ślub z Klotyldą Chlodwigowi tuż po objęciu władzy urodził się z nieznanej z imienia Frankijki syn Teuderyk. W 483 roku. Jednak Chlodwig celem wzmocnienia swojej pozycji wśród Franków wysłał poselstwo do króla Burgundów Gundobada celem zawarcia sojuszu podpartego małżeństwem między obu rodami. Na czele poselstwa stał zausznik Chlodwiga Aurelian. Zawarto porozumienie pomiędzy obu królestwami. Początkowo Chlodwig miał poślubić córkę Gundobada, jednakże ta zmarła. Wobec tego w 492 roku Chlodwig poślubił Klotyldę bratanicę Gundobada. Klotylda w odróżnieniu od swego stryja była wyznania katolickiego. Klotylda od początku małżeństwa namawiała męża na przyjęcie chrztu. Początkowo Chlodwig podchodził do tego opornie. Z tego małżeństwa narodziło się co najmniej pięcioro dzieci, byli to synowie Ingomer, Chlotar, Childebert, i Chlodomer oraz córka Klotylda. Dalsze podboje i chrzest Chlodwiga. Wówczas na północ od Alp Frankowie w czasie panowania Chlodwiga rywalizowali jedynie z Alemanami. W 496 roku, przesunęli się oni na północ w górę Renu. Zagrozili oni królestwu Franków rypuarskich ze stolicą w Kolonii. Władca tego odłamu Franków Sigebert zwrócił się o pomoc do Chlodwiga. Wojska obu władców frankijskich stoczyły z wojskami alemańskimi bitwę pod Zülpich. W czasie bitwy został ranny w nogę Sigebert odtąd zwany Kulawym. Początkowo przewagę zdobyli Alemanowie. Wówczas według legendy Chlodwig zwrócił się do Chrystusa o zwycięstwo obiecując przyjęcie wiary chrześcijańskiej, a przyrzeczenie to odmieniło losy bitwy. Frankowie odnieśli w niej zwycięstwo, zaś król Alemanów poległ. Chlodwig opanował część ziem Alemanów, zaś część plemienia Alemanów zbiegła do Recji chroniąc się u Teodoryka króla Ostrogotów. Przed przyjęciem chrztu Choldwig był prawdopodobnie wyznawcą politeizmu rzymskiego. Według przekazu Grzegorza z Tours Chlodwig dotrzymał słowa i w Boże Narodzenie 496 roku, został ochrzczony w Reims przez tamtejszego biskupa, świętego Remigiusza. Sporna jest data tego wydarzenia a według niemieckiego historyka Stefana Weinfurtera mogły to być lata 496, 498, 500 lub 508 roku. Wraz z nim chrzest miało przyjąć 3 000 Franków. Przebieg uroczystości wyglądał następująco: po przybyciu Chlodwiga do katedry w Reims stanął on przed biskupem i skierował się w kierunku zachodnim by wyrzec się szatana i jego sług, a następnie w kierunku wschodnim i władca wypowiedział wyznanie nowej wiary. Po dokonaniu tego król został rozebrany i wszedł do chrzcielnicy po czym trzykrotnie biskup zanurzył go w wodzie. Następnie święty Remigiusz miał postawić znak krzyża na czole Chlodwiga. Według legendy oleju zabrakło i biskup Remigiusz rozpoczął modlitwę. Wówczas nadleciała gołębica, która przyniosła olej. Po namaszczeniu Chlodwiga uroczystość się zakończyła. Walki z Burgundami i Wizygotami. Po przyjęciu chrztu Chlodwig w dalszym ciągu prowadził politykę ekspansji. Naturalnymi wrogami Franków stali się ariańscy Burgundowie i Wizygoci. Klotylda pragnęła się zemścić na stryju za śmierć rodziców i namówiła Chlodwiga do walki z Gundobadem. Okazję do rozpoczęcia walk przyniosła rebelia Godegisla brata Gundobada. Chlodwig wysłał na pomoc zbuntowanemu księciu wojska. Gundobad szybko jednak rozbił wojska buntowników i otoczył Godegisla w Vienne. Godegisl zginął, a przebywających w Vienne Franków Gundobad wydał jako jeńców Alarykowi II królowi Wizygotów. Wobec porażki i buntu Alemanów a to był 506 rok, Chlodwig szybko zawarł porozumienie pokojowe z Gundobadem, obejmujące także wspólną wyprawę wojenną przeciw Wizygotom. Chlodwig pod Strasburgiem rozbił Alemanów. W następnym roku Chlodwig wsparty posiłkami burgundzkimi uderzył na królestwo Wizygotów. Celem było podbicie południowej Galii, wobec tego król zakazał swoim wojskom dokonywać rabunków na ludności miejscowej. W 507 roku, doszło w pobliżu Poitiers do bitwy pod Vouillé z Wizygotami. W wyniku bitwy wojska wizygockie poszły w rozsypkę, a ich król poległ na polu bitwy. Frankowie wyparli prawie całkowicie Wizygotów za Pireneje. W obawie przed wzrostem potęgi Franków w wojnę wmieszał się król Ostrogotów Teodoryk Wielki, który wysłał pod dowództwem hrabiego Ibbie wojska, które rozbiły Franków pod Carcassonne. Dzięki temu Ostrogoci opanowali Prowansję, a Wizygotom pozostała na północ od Pirenejów Septymania z Tuluzą. W tym czasie Chlodwig otrzymał największe wyróżnienie od cesarza bizantyjskiego Anastazjusza I, który nadał mu godność konsula. Po pokonaniu Wizygotów Chlodwig przeniósł swą stolicę w 508 roku do Paryża. Zjednoczenie Franków. Pomimo licznych podbojów dokonanych przez Chlodwiga Frankami oprócz niego nadal rządziło kilku książąt. Jednym z nich był Sigebert Kulawy władca Franków nadreńskich. Chlodwig wskazał jego synowi Chloderykowi, iż czas najwyższy na zmianę władcy. Chloderyk zabił ojca, ale sam został zabity przez siepaczy Chlodwiga.

Chrzest Chlodwiga I w Boże Narodzenie 496 roku, w kościele w Reims przez biskupa, świętego Remigiusza ale datowanie chrztu Chlodwiga wciąż pozostaje sporne


Bitwa pod Tolbiac w 496 roku obraz Ary Scheffera

Po przybyciu na miejsce Chlodwig wyjaśnił Frankom nadreńskim, iż nie mógł nimi rządzić ojcobójca. Natychmiast został przez nich okrzyknięty królem. Chlodwig następnie postanowił się pozbyć swoich kuzynów rządzących jak on Frankami salickimi. Najpierw ujął Chararyka, któremu kazał ściąć włosy i uczynił go kapłanem. Następnie Chararyk został zamordowany. Kolejnymi władcami na drodze w zjednoczeniu Franków był Ragnachar, rezydujący w Cambrai, i jego bracia jak Rignomer i Richara. Chlodwig przekupił ich służbę, a następnie kazał im ich zabić. Po śmierci tych książąt Chlodwig w 509 roku, został jedynym władcą Franków. Śmierć Chlodwiga. Ostatnie dwa lata życia Chlodwig spędził spokojnie w swojej stolicy. Umarł w dniu 27 października 511 roku, w Paryżu. Po śmierci Chlodwiga stworzone przez niego państwo uległo podziałowi między jego czterech synów, jak Teodoryka tereny Franków Rypuarskich, a także wschodnia Akwitania, stolica w Metz lub w Reims, Chlotara to tereny położone nad dolną i środkową Loarą, wokół Poitiers, Bourges i Orleanu, ze stolicą w tym ostatnim mieście. Childeberta tereny Franków Salickich na zachód od Sommy, Normandia i Bretania. Wczesnofeudalna monarchia Chlodwiga odbiegała znacznie od wzorów antycznych. Była typowym państwem patrymonialnym. Jej władca tytułował się królem Franków, a ziemie swego królestwa traktował jako osobistą własność patrimonium. Dzielił je według własnego uznania między synów oraz przekazywał w użytkowanie tym, których pragnął wyróżnić lub wynagrodzić. Chlodwig pomimo ciągłego prowadzenia polityki ekspansji nie zapominał nigdy o sprawach wewnętrznych. Na podbitych terenach Galii wykorzystał istniejącą tam sieć urzędników po cesarstwie rzymskim. Dawny kilkustopniowy podział administracyjny Cesarstwa na prefektury, diecezje, prowincje i civitates uległ za czasów frankijskich daleko idącym uproszczeniom. Zachował się najniższy jego stopień civitates. W zmienionych warunkach otrzymały one nazwę ziem pagi. Podporządkował sobie również kościół na zwołanym przez siebie w 511 roku, na synodzie biskupów w Orleanie, gdzie wprowadził zasadę nadawania biskupstw przez króla to jest zasadę inwestytury. Dokonał również spisania zwyczajowego ludowego prawa frankijskiego w tak zwane Prawo salickie.

Teuderyk I

Teuderyk I, obraz Jean Dassiera

Teuderyk I urodził się pomiędzy rokiem 484 do 533 lub nawet w roku 534, król Franków od 511 z dynastii Merowingów, jego dzielnica obejmowała wschodnią część państwa z Metz, Reims, jako obszar później nazwany Austrazją. Był pierworodnym synem Chlodwiga I z nieznaną z imienia konkubiną lub żoną. Za życia ojca brał czynny udział w wojnie z Wizygotami w latach 507 do roku 508. Po śmierci ojca w 511 roku, nastąpił podział państwa na cztery części. Teuderykowi przypadła wówczas największa dzielnica zamieszkała przez ludność germańsko-frankijską. Były to ziemie po obu stronach Renu ze stolicą w Reims. Przez większość swego panowania pozostawał w opozycji do swych przyrodnich braci. W początkach panowania próbował nawet otruć swego brata Chlotara I na uczcie urządzonej na jego cześć. Dzielnica Teuderyka sąsiadowała z królestwem Turyngów. Byli oni wówczas rządzeni przez braci Hermanfrieda i Baderyka. W 521 roku, Hermanfried zwrócił się do Teuderyka o pomoc w obaleniu brata. Baderyk został zamordowany, a Teuderyk za udzieloną pomoc otrzymał część królestwa Turyngów. Jego drugą żoną była Suavegotha księżniczka burgundzka. W związku z powyższym w 523 roku, odmówił udziału w wyprawie wojennej swojego brata Chlodomera przeciwko Burgundom. Rok później Teuderyk stłumił rewoltę podanych w Owernii. W 531 roku, Chlotar namówił Teuderyka do wyprawy na Turyngów. Wojska frankijskie rozbiły siły króla Hermanfrieda. Królestwo Turyngów zostało włączone do państwa Franków. W czasie swojego panowania Teuderyk musiał również odeprzeć najazd Waregów, którzy wtargnęli Renem w głąb państwa Teuderyka. W misji zawarcia porozumienia z Waregami został wysłany syn Teuderyka z pierwszego małżeństwa Teodebert I. W zamian za wycofanie się Waregów ich wódz poślubił córkę Teuderyka Telchydę. Po jego śmierci tron w Metzu przejął jego syn Teodebert I. Został wspominany ze swym synem w eposach Hugdietrich i Wolfdietrich.

Childebert I

Posąg Childeberta I wykonał Neuceu i jeden inny autor

Childebert I urodził się w roku 496, w Reims, a zmarł 13 grudnia 558 roku, jako władca Franków z dynastii Merowingów, jeden z czterech synów Chlodwiga I oraz świętej Klotyldy, który podzielił się królestwem Franków po śmierci ojca w 511. Childebert otrzymał w swej dzielnicy miasto Paryż, kraj rozległy na północ do rzeki Sommy, a na zachód do La Manche i do Armoryki jest to dzisiejsza Bretania. Jego bracia rządzili w innych częściach byłego królestwa, i tak Teuderyk I w Metz, Chlodomer w Orleanie, a Chlotar I w Neustrii. W 523 roku, rozpoczął wojnę z królem Burgundii, Godomarem. W bitwie pod Verezonce zginął brat Childeberta, Chlodomer. W 524 roku, po zamordowaniu dzieci Chlodomera przez Chlotara, Childebert zajął miasta Chartres i Orlean. W późniejszych latach podejmował różne wyprawy przeciw królestwu Burgundii. W 532 roku, oblegał on Autun, a w 534 roku, zdobył część królestwa z miastami Mâcon, Genewą i Lyonem. Kiedy Frankowie objęli Prowansję jako schedę po królu Ostrogotów, Witigesie, wówczas miasta Arles oraz Marsylia zostały zagwarantowane dla Childeberta przez swoich braci. Aneksja Prowansji została zakończona, z pomocą Chlotara, zimą z roku 536 na 537. W 531 otrzymał apel od swej siostry Klotyldy, żony króla Wizygotów, Amalaryka. Chrotylda uważała, że ariański król poniżał ją, jako katoliczkę. Childebert wyruszył z armią i pokonał gockiego króla, zabijając go w bitwie. Chrotylda umarła podczas powrotu do Paryża z niewyjaśnionych przyczyn. Childebert podejmował później kolejne wyprawy przeciw Wizygotom. W 542 zajął Pampelunę oraz oblegał Saragossę, jednak jego siły zostały zmuszone do wycofania się. Z wyprawy przywiózł do Paryża cenną relikwię, tunikę świętego Wincentego, której sława przyczyniła się do wybudowania w bramach Paryża słynnego klasztoru świętego Wincentego, znanego później jako St-Germain-des-Prés. Zmarł 13 grudnia roku 558, został pochowany w opactwie, które sam ufundował, gdzie jego grób został odkryty w XIX wieku. Pozostawił po sobie żonę Ultragothę i dwie córki Chrodesindis i Chrodobergę. Childebert I był aktywnym monarchą. Rozszerzył granice swych ziem w większej ilości wojen z sąsiadami niż każdy z jego braci: walczył w Burgundii, w Hiszpanii, Prowansji i w wielu miejscach dawnej Galii. Grzegorz z Tours, współczesny mu historyk, włożył w jego usta słowa. Velim unquam Arvernam Lemanem quae tantae jocunditatis gratia refulgere dicitur, oculis cernere. Childbert był także jednym z najbardziej religijnych synów Chlodwiga, współpracował ze swymi braćmi, uratował swą siostrę, a także ufundował opactwo św. Wincentego jako miejsce spoczynku relikwii świętego. Ziemie Childeberta, po jego śmierci, zostały przejęte przez Chlotara, który w ten sposób został jedynym królem Franków.

Chlodomer

Chlodomer król Franków

Chlodomer urodził się około roku 495 do 524 roku, był to drugi z czterech synów Chlodwiga I, Króla Franków. Po śmierci ojca w 511 roku, podzielił się królestwem Franków razem ze swymi braćmi, Chlotarem, Childebertem i Teuderykiem. W dzielnicy Chlodomera znajdowały się miasta Orlean, Tours i Poitiers, które były także siedzibą biskupów. Poślubił Gunteukę, córkę króla Burgundii. Miał z nią trzech synów: Theodebalda, Gunthara i świętego Clodoalda. W latach 523 do roku 524, być może za namową swojej matki świętej Klotyldy, która była chętna do pomszczenia swego bratanka, który został zamordowany przez króla Burgundii Zygmunta, Chlodomer dołączył do swoich braci w wyprawie przeciw Burgundom. Po schwytaniu Zygmunta, Chlodomer wrócił do Orleanu. Jednakże brat Zygmunta, Godomar, wrócił triumfalnie do Burgundii na czele wojska wysłanego przez swojego sojusznika, króla Ostrogotów, Teodoryka Wielkiego. Pomimo ich zwycięstwa, Chlodomer miał jeńców Zygmunta i jego synów, Gisalda i Gondebauda. Zabił ich 1 maja 524 roku, a później wyruszył na kolejną wyprawę przeciw Burgundii. Chlodomer został zabity na tej wyprawie w bitwie pod Vezeronce. Jego trzej synowie zostali powierzeni jego matce, do czasu gdy wdowa po nim nie poślubiła Chlotara I. Jednakże Chlotar zabił dwóch synów Chlodomera, a tylko Clodoald zdołał uciec. Został on później opatem w Nogent. Ziemie Chlodomera po jego śmierci przejął Childebert I zwany też królem Paryża.

Chlotar I

Chlotar I król Franków

Chlotar I urodził się w roku 497, w Soissons, zmarł 29 listopada 561 roku, był zwany również Starym to król Franków, a jeden z synów Chlodwiga. Po śmierci ojca w 511 jako spadek po ojcu dostał Neustrię z głównym miastem Soissons. Jednakże Chlotar był zbyt ambitny, aby długo pozostać na swej dzielnicy. Był głównym prowokatorem morderstwa synów swego brata Chlodomera w 524, gdy ten poległ w czasie wyprawy przeciwko Burgundom, w bitwie koło Vezeronce, w okolicy Vienne. Chlotar zaplanował morderstwo wraz z bratem Childebertem I, a gdy ten zapragnął wycofać się z okrutnego przedsięwzięcia, osobiście zamordował 10-letniego Teudebalda i 7-letniego Guntera. Najmłodszego z synów Chlodowalda ukryła matka Chlotara Chrodechilda. Został on duchownym, ściął włosy i zrzekł się władzy. Po zabiciu bratanków Chlotarowi przypadły miasta Tours i Poitiers. Wziął udział w kilku wyprawach przeciw Burgundii i po jej zniszczeniu w 534 roku, dostał Grenoble, Die i kilka innych miast. Gdy Ostrogoci przekazali Frankom Prowansję, Chlotar uzyskał Orange, Carpentras i Gap. W 531 roku, wyruszył ze swym bratankiem Teodebertem I na Turyngów, a w 542 roku, wraz z bratem Childebertem I na Wizygotów w Hiszpanii. Po śmierci syna Teodeberta, Teudebalda w roku 555, Chlotar zajął jego ziemie. Po śmierci Childeberta w 558 roku, został jedynym królem Franków. Prócz tego władał większą częścią terenów obecnych Niemiec. Koniec jego panowania to czasy wewnętrznych tarć w kraju, a syn Chlotara, Chram, kilkakrotnie przeciw niemu występował. Jadąc do Bretanii, gdzie skrył się buntownik, Chlotar uciszył go, zamykając go razem z żoną i dziećmi w domku, który podpalił. Obezwładniony wyrzutami sumienia, pojechał do Tours błagać o przebaczenie przy grobie świętego Marcina. Zmarł niedługo po tym, 29 listopada 561. Po jego śmierci królestwo Franków podzielili między siebie jego synowie: Charibert, Guntram, Chilperyk i Sigebert. Rodzina. Pierwszą żoną Chlotara była Gunteucha, wdowa po bracie króla Chlodomerze. Byli małżeństwem od około roku 524. Nie mieli dzieci. Jego drugą żoną została, około roku 532, Radegunda, córka króla Turyngii, Bertachara, którego wcześniej Chlotar wraz z bratem pokonał. Została ona później kanonizowana. Nie mieli dzieci. Trzecią żoną Chlotara była Ingunda, z którą miał 5 synów i córkę. Guntar, zmarł wcześniej od ojca. Childeryk, zmarł wcześniej od ojca.Charibert I, późniejszy król Paryża.Guntram I, późniejszy król Burgundii.Sigebert I, późniejszy król Austrazji. Klotsynda, żona króla Longorbardów, Alboina. Kolejną żoną króla była Arnegunda, siostra Ingundy. Miał z nią syna Chilperyka, późniejszego króla Neustrii. Ostatnią żoną Chlotara była Chunsina prawdopodobnie była jedynie konkubiną, z którą miał syna Chrama, który zbuntował się przeciw ojcu. Możliwe, iż miał również nieślubnego syna Gundobalda. Po śmierci wnuka swego brata Teudebalda wziął sobie jego żonę Wuldetratę jako nałożnicę lub na żonę.

Teodebert I

Teodebert I król frankijski

Teodebert I to dzielnicowy król frankijski z dynastii Merowingów, panował w Reims i Metzu w latach 534 do roku 548. Był synem i następcą Teuderyka I, nieślubnego syna Chlodwiga I. Kiedy Cesarstwo Bizantyńskie prowadziło wojnę z Ostrogotami w Italii, Frankowie zachowali neutralność, za co odstąpiono im Prowansję. Teodeberta I urażało, że cesarz bizantyjski używa przydomka „frankijski”. Przeprawił się więc przez Alpy i walczył po stronie Ostrogotów przeciw Belizariuszowi. Planował też podbić Bizancjum, ale zmarł na polowaniu raniony przez tura. Kazał jako pierwszy król frankijski bić złote monety z własnym wizerunkiem jako wyraz opozycji wobec cesarza. Jego pierwsza żona Deuteria zabiła swą córkę Adię z poprzedniego małżeństwa, gdyż zainteresował się nią Teodebert. Teodebert oddalił ją i poślubił Longobardkę Wizygardę. Kronikarze określali tego króla mianem, elegans et utilis jako wytworny i użyteczny.

Sigebert I

Sigbert I król Franków

Sigbert I lub Zygbert I, to król Franków urodzony w roku 535,a zmarł w roku 577, był to też król Austrazji w latach 561 do roku 575, trzeci syn Chlotara I i Ingundy. Jego panowanie upłynęło głównie pod znakiem walk z bratem przyrodnim Chilperykiem I. Podział królestwa. Gdy Chlotar I zmarł w roku 561, zgodnie z frankijskim prawem jego państwo zostało podzielone między jego czterech synów w drodze losowania: Sigebert został królem północno-wschodniej części, znanej jako Austrazja, ze stolicą w Reims. Jego brat Charibert dostał Paryż wraz z Île-de-France, a Guntram otrzymał Królestwo Burgundii ze stolicą w Orleanie, oraz najmłodszy z braci Chilperyk, otrzymał dzielnicę ze stolicą w Soissons, które przemianowano na Neustrię. Akwitania została odrębnie podzielona pomiędzy czterech braci. Sigebert otrzymał największą dzielnicę, jednakże najbardziej narażoną na najazdy z zewnątrz. Podział ten od samego początku spowodował zazdrość Chilperyka w stosunku do Sigeberta. W 562 roku, Chilperyk wykorzystał najazd Awarów oraz walki Sigeberta z Turyngami zajął Reims stolicę Sigeberta. Po rozbiciu Awarów i Turyngów Sigebert szybko odzyskał Reims i zajął stolicę Chilperyka w Soissons. Jednakże nie chciał eskalować wojny i wycofał się do swojej nowej stolicy w Metz. Pomiędzy braćmi zapanowało zawieszenie broni. w 567 roku, kiedy umiera najstarszy brat Sigeberta Charibert I, jego dzielnica została podzielona pomiędzy braćmi. Sigebert otrzymał Tours i Poitiers oraz bracia ustalili, że Paryż jest miastem wspólnym. W 566 roku, poślubił Brunhildę, córkę króla Wizygotów Atanagilda. To małżeństwo, według głównego kronikarza tamtych czasów Grzegorza z Tours, ujawnia wiele cech charakteru Sigeberta. Kiedy zobaczył król Sigebert, że bracia jego mieli żony niegodne nich oraz ujrzał ich wstyd, nie chciał żony z rodu frankijskiego, posłał swych wysłanników do Hiszpanii z licznymi prezentami i poprosił o Brunhildę, córkę króla Atanagilda. Była dziewczyną piękną, czystą i godnie zachowującą się, o pięknej postawie i przyjemnej twarzy. Jej ojciec nie odmówił, ale posłał ją do króla z wielkimi skarbami. a król wziął ją jako żonę wśród uczty i wesela swych kompanów. I choć była ona wyznania ariańskiego, po naradzie z biskupami zdecydowała się wrócić na łono Kościoła. Przyjęła ona tedy imię katolickie w imię Chrystusa. Konflikt z bratem. Widząc to Chilperyk, wysłał posłów do króla Wizygotów o rękę innej jego córki Galswinty. Otrzymał zgodę i dla Galswinty odszedł od swej żony. Dość szybko kazał ją jednak zamordować, aby móc poślubić swą kochankę Fredegundę. Sigebert, prawdopodobnie pod wpływem gniewu Brunhildy, której zamordowano siostrę, rozpoczął walkę z Chilperykiem. Początkowo został zwołany sąd na jednym z malbergów (tzn. miejsc zgromadzeń ludowych Franków). Sąd pod przewodnictwem króla Guntrama jako zadośćuczynienie przyznał Brunhildzie siostrze zamordowanej miasta przyznane Galswincie jako podarunek ślubny. Chilperyk przekazał miasta, ale w tym czasie za namową nowej żony zajął Tours i Poitiers. Spowodowało to ostateczny wybuch wojny domowej w Królestwie Franków. Sigebert szybko uzyskał przewagę i zajął prawię całą dzielnicę Chilperyka, a jego zamknął w oblężeniu w Tournai. Sigebert został ogłoszony w Vitry-en-Artois królem na miejsce Chilperyka. Do Sigeberta przybyło wielu zbiegów od jego brata, których przyjmował chętnie. Wśród nich znalazło się dwóch zabójców nasłanych przez Fredegundę, którzy po zbliżeniu do króla zamordowali go, sami ginąc na miejscu. Spowodowało to, iż wojska Sigeberta odstąpiły od oblężenia Chilperyka i uległy rozproszeniu. Chilperyk uwolniony najpierw wystawił zwłoki brata w Lambres, a następnie pochował w kościele świętego Medarda w Soissons. Następcą Siegberta został jego syn Childebert II, funkcję regentki pełniła matka Brunhilda. Brunhilda i Childebert szybko znaleźli się pod ochroną brata Sigeberta, Guntrama, który ostatecznie adoptował Childeberta jako własnego syna i spadkobiercę. Potomstwo Sigeberta i Brunhildy. Ingunda, prawdopodobnie urodziła się w roku 567, zmarła zaś w roku 585, w Afryce. Childebert II, urodził się w roku 570, zmarł w roku 595, Chlodoswinthl, zmarł po 594 roku, prawdopodobnie zaręczona najpierw z Autarisem królem Longobardów, a później z królem Wizygotów Rekkaredem.

Guntram I

Guntram I król Franków

Guntram I. Urodził się około roku 532, w Soissons, zmarł 28 marca 592 roku, w Chalon-sur-Saône, to król Franków z dynastii Merowingów od roku 561 do roku 592, święty Kościoła katolickiego. Guntram był synem frankijskiego króla Chlotara I i Ingundy. Po śmierci ojca w 561 roku, odziedziczył Królestwo Burgundii wraz z Marsylią i Arles. W 567 roku zmarł jego najstarszy brat Charibert I. W wyniku podziału jego dzielnicy Guntram otrzymał Angoulême i Périgueux. W tym czasie żona jego zmarłego brata Teodechylda ofiarowała mu swoją rękę wraz ze skarbcem królewskim. Po jej przybyciu do Chalon-sur-Saône przejął skarbiec, a ją zmusił do zostania zakonnicą w Arles. Po śmierci Chariberta żyjący bracia Guntrama, Sigebert I i Chilperyk I, pozostawali w konflikcie. W owym czasie nastąpiły liczne najazdy Awarów, które spowodowały chwilową zgodę między jego braćmi. W 573 roku, konflikt pomiędzy braćmi przerodził się w otwartą wojnę domową. Guntram starał się pozostać rozjemcą w rodzinie, jednakże co raz wspierał to jednego brata to drugiego. W czasie tych walk Sigebert podbił większą część królestwa brata, jednakże w roku 575, został zamordowany. Żona zmarłego Brunhilda wraz z synem Childebertem II znaleźli się pod opieką Guntrama. W 584 roku, zginął również Chilperyk I. Po śmierci Chilperyka Guntram został zobowiązany przez Fredegunde, by chronić ją i jej syna Chlotara II. Pomimo śmierci braci wojna domowa w królestwie Franków w dalszym ciągu trwała za sprawą żon obu zmarłych królów. Ciągłe walki w państwie Franków spróbował wykorzystać cesarz bizantyjski Maurycjusz, który wsparł przyrodniego brata Guntrama Gundobalda w walce o władzę. W 584 Gundobald wylądował w Marsylii i zajął część południa dzisiejszej Francji. Dzięki szybkiej kampanii Guntram w rozbił jego wojska w roku 585, a sam Gundobald zginął. Natomiast w 587 roku, Guntram uniknął śmierci z rąk skrytobójcy przysłanego przez Fredegundę. W wyniku tej sytuacji podjął rozmowy z Brunhildą i jej synem. Zawarli oni porozumienie w Andelot w dniu 28 listopada 587 roku, w wyniku którego Childebert II został adoptowanym synem Guntrama i jego dziedzicem. W 589 roku, jego armia poniosła klęskę pod Carcassonne w starciu z wojskami Wizygotów króla Rekkareda I. Guntram był znany ze swej religijności. Gdy zaraza dosięgnęła Marsylii, nakazał ludziom schronić się w kościołach, aby uzyskać miłosierdzie Boże, polecił jeść tylko chleb jęczmienny i pić tylko wodę. Guntram również ofiarowywał hojne darowizny dla klasztoru Saint-Bénigne z siedzibą w Dijon oraz innych instytucji kościelnych. Zmarł śmiercią naturalną w wieku 68 lat bez spadkobiercy, a królestwo odziedziczył Childebert II. Został pochowany w Saint-Marcel-lès-Chalon w bazylice, którą zbudował w 584 roku, nad grobem świętego Marcelego, męczennika z II wieku zmarłego około roku 177. Wkrótce został ogłoszony świętym. Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 28 marca. Rodzina. Guntram dwukrotnie był żonaty, ale żaden z potomków nie przeżył go. Pierwszą żoną była Marcatruda została poślubiona około roku 556, była to córka księcia Transjuranii Magnachara. Urodziła 2 synów: jednego martwego, drugi zmarł w niemowlęctwie. Wkrótce po śmierci pierwszej żony poślubił około roku 566, Austregildę zwaną tam Austrechildis lub nazywaną Bobillą, która wcześniej była służącą na dworze ojca pierwszej żony Guntrama. Urodziła 2 synów, Chlotara żył w latach 567 do roku 577, i Chlodmira żyjącego od roku 569 do roku 577, którzy zmarli podczas zarazy, oraz 2 córki: Klotyldę i Clodebergę. Austregilda była słabego zdrowia i zmarła na skutek złego nastawienia złamania we wrześniu 580 roku. Po jej śmierci do końca życia Guntram nie ożenił się, jednakże miał wiele nałożnic. Po śmierci swoich synów adoptował dwóch swoich bratanków Chlotara II i Childeberta II. Guntram miał również syna z konkubiną Venerandą, służącą o imieniu Gundobald otrutego przez Marcatrudę, pierwszą żonę Guntrama.

Charibert I

Chaibert I król Franków

Chaibert I urodził się w roku 520, zmarł w końcu roku 567, w Paryżu to dzielnicowy król frankijski z dynastii Merowingów w latach 561 do roku 567. Był synem Chlotara I i jego trzeciej żony Ingundy. Po śmierci ojca otrzymał tereny wokół Paryża. Wiadomo o nim, iż władał łaciną i był jak na ówczesnego władcę dobrze wykształcony. Wsławił się licznymi skandalami związanymi z kobietami. W związku z bigamicznym małżeństwem oraz poślubieniem zakonnicy został ekskomunikowany. Po jego przedwczesnej śmierci w 567 roku, podległe mu ziemie podzielili między sobą jego bracia, Chilperyk I zabrał Paryż, Bordeaux, Limoges i Cahors, Sigebert I Tours, Poitiers a Guntram Angoulême i Périgueux. Żenił się cztery razy, z Ingobergą, Merofledą, Markowedą oraz Teodehildą. Pierwsza żona została opuszczona przez Chariberta, gdyż wziął sobie za metresy dwie siostry Merofledę i Markowedę, które służyły w orszaku Ingobergi. Wkrótce potem poślubił Merofledę, a po jej rychłej śmierci jej siostrę Markowedę, która była zakonnicą. Ojciec Merofledy i Markowedy był gręplarzem. Równocześnie z trzecim ślubem, wziął sobie za żonę córkę pasterza Teodehildę. Teodehilda po śmierci męża zaproponowała swą rękę królowi Burgundii Guntramowi, ale ten przejął zawieziony przez nią skarbiec, a ją samą osadził w klasztorze w Arles. Z tych związków doczekał się czwórki dzieci. Z pierwszą żoną Ingobergą miał córkę Bertę, z drugą lub trzecią żoną miał dwie córki Klotyldę zwaną Chrodechildą zakonnicę w Poitiers oraz Berthefledis zakonnicę w Tours i syna zmarłego w niemowlęctwie. Od śmierci Chariberta I państwo Franków dzieliło się na cztery dzielnice Akwitanię, Burgundię, Neustrię i Austrazję. Najważniejsze są te dwie ostatnie, Neustria zalążek przyszłej Francji i Austrazja był to zalążek przyszłych Niemiec.

Alboin

Obraz Charlesa Landseera z roku 1859, przedstawiający scenę zabicia Alboina przez swojego giermka.

Alboin nie znamy daty jego urodzin a zmarł 28 czerwca 572 roku, jako król Longobardów, zdobywca Włoch, panował w latach 565 do roku 572. W 569 roku, zdobył Mediolan. W 565 roku, po śmierci ojca Audoina przejął władzę na Longobardami, którzy zamieszkiwali w tym czasie ziemie nad rzeką Drawą w dzisiejszej wschodniej Austrii i zachodnich Węgrzech. Na wschód od terytorium Longobardów mieli siedziby ich odwieczni wrogowie Gepidzi, z którymi z kolei sąsiadowali dalej na wschodzie Awarowie. Wkrótce po objęciu władzy Alboin zawarł sojusz z Awarami i wraz z nimi wystąpił zbrojnie przeciw Gepidom. W krwawej bitwie siły longobardzko-awarskie rozgromiły armię Gepidów, a Alboin własnoręcznie zabił ich wodza Kunimunda. Wśród łupów, jakie wpadły w ręce Alboina znalazła się Rosamunda, córka Kunimunda, którą Alboin postanowił poślubić. Decyzja ta wiele lat później miała tragiczne dla króla następstwa. Sojusz z Awarami okazał się nietrwały. Awarowie wkrótce zwrócili się przeciw Longobardom. Alboin podjął decyzję o opuszczeniu zajmowanych ziem i wyruszeniu na południe. Dołączyła do niego część Sasów i niedobitki Gepidów. W 568 roku, Longobardowie przekroczyli Alpy i wtargnęli do znajdującej się we władaniu cesarzy bizantyjskich Italii. Siły bizantyjskie nie były przygotowane do odparcia najazdu, toteż niemal całe północne i środkowe Włochy, oprócz niewielkich rejonów wokół Rzymu i Rawenny zostały podbite przez Longobardów. W 572 roku, Alboin wybrał Pawię na stolicę swojego nowego państwa. Zawarł też sojusz z królem frankijskim Chlotarem I i poślubił jego córkę Clodsindę. Longobardowie byli pierwszymi germańskimi najeźdźcami, którzy nie traktowali Rzymian jako potencjalnych sojuszników, ale jako poddanych. Alboin nie cieszył się jednak długo władzą, gdyż wkrótce po przeniesieniu stolicy do Pawii zginął zamordowany przez swego giermka Helmichisa, który działał na zlecenie jego żony Rozamundy. Zapłacił on życiem za zmuszanie jej do picia, zgodnie z longobardzkim zwyczajem, z czaszki jej ojca, którego osobiście zabił.

Childebert II

Childebert II król Franków

Childebert II żył w latach 570 do roku 596,to król Austrazji z dynastii Merowingów. Był zwierzchnikiem Prowansji, a od 592 roku, panował także w Burgundii. Gdy ojciec Childeberta II, Sigebert I, został zamordowany w 575 roku, Childebert wraz z matką Brunhildą znajdowali się w Paryżu. Jeden z wiernych wasali Sigiberta I, Gundobald, porwał pięcioletniego Childeberta II matce i przywiózł go do Metz, stolicy Austrazji, gdzie odbyła się koronacja. Brunhilda natomiast została zesłana do Rouen przez króla Franków Chilperyka I, który tymczasem zajął Paryż. Po koronacji Childeberta II Brunhilda powróciła do Austrazji, i ogłosiła się regentką. Początkowy okres rządów małoletniego Childeberta II przypadł na spór o wpływy w Prowansji między królem Chilperykiem I a królem Burgundii, Guntramem I. Zarówno pierwszy, jak i drugi ubiegali się o poparcie Childeberta II. Ostatecznie został podpisany pokój, którego strażnikiem został Childebert II. Po zabójstwie Chilperyka w 584 roku, Childebertowi II zagrażało niebezpieczeństwo ze strony wdowy po Chilperyku, która próbowała dokonać kilka zamachów na życie króla Austrazji, żeby zapewnić swojemu synowi, Chlotarowi II panowanie w Burgundii i Austrazji. W 587 roku, między Childebertem II a Guntramem I w Andelot zostało podpisane porozumienie o stosunkach między Austrazją a Burgundią oraz o sukcesji burgundzkiej. Na mocy porozumienia ustalone zostały granice między państwami. W 592 roku, po bezpotomnej śmierci Guntrama I, władcą został Childebert II. Wyprawy przeciwko Longobardom. I wyprawa. Między 582 a 583 rokiem, cesarz Maurycjusz podpisał porozumienie z Childebertem i Brunhildą, dotyczący ekspedycji przeciwko Longobardom, za którą król Austrazji otrzymał 50 tysięcy złotych monet. W 584 roku, wyprawa wojenna była gotowa, jednak na wieść o grożącej wojnie Longobardowie złożyli Childebertowi II hołd lenny. Taki układ nie odpowiadał Maurycjuszowi, który zażądał zwrotu pieniędzy. Childebert II wysłał do Bizancjum poselstwo, w którym zapewniał o szczerości swoich zamiarów. Ekspedycja przeciw Longobardom doszła do skutku w 585 roku. Wojsko frankijskie przekroczyło Alpy, jednak z powodu niezgody między jego dowódcami wyprawa wojenna skończyła się niepowodzeniem. II wyprawa. W 588 roku, podczas gdy nowe poselstwo wyruszyło do Bizancjum, wojsko Childeberta II ponownie wkroczyło do Italii. Longobardowie, chcąc uniknąć wojny, zaproponowali królowi Austrazji pokój i zapewnili, że będą płacić daninę. Childebert II wznowił z nimi rokowania pokojowe, które nie doszły do skutku. III wyprawa. W 590 roku, do Italii zostało skierowane wojsko na czele z dwudziestoma książętami. Jeden oddział oblegał Mediolan. Drugi wyruszył na twierdzę bellincońską, w czasie oblężenia dowódca armii został ranny i zmarł, a oddział został rozproszony przez Longobardów. Trzeci oddział, po zdobyciu Werony, podpisał pokój z królem Longobardów Autarisem. Wojska frankijskie miały za zadanie połączyć się z wojskami bizantyjskimi pod Ticinum i wspólnymi siłami pokonać Longobardów. Jednak, po przedostaniu się na południe Italii, Frankowie zostali pokonani przez armię Autarisa. Po porażce resztki armii Childeberta II wróciły do Galii. Sukcesja po Childebercie II. Childebert II zmarł w dniu 2 lub 28 marca 596 roku, prawdopodobnie otruty wraz z żoną Faileubą. Pozostawił po sobie dwóch synów Teudeberta i Teuderyka, którzy kolejno sprawowali rządy w Austrazji i Burgundii.

Chlotar II

Chlotar II król Franków

Chlotar II urodził się wiosną roku 584, zmarł 18 października 629 roku, pochodził z dynastii Merowingów syn Chilperyka I i Fredegundy, król Franków, początkowo panował w Neustrii i Paryżu. Od 613 roku, został jedynym władcą królestwa Franków. Wstępując na tron Neustrii był zaledwie 4-miesięcznym dzieckiem. Dlatego w jego imieniu rządy regencyjne sprawowała jego matka, Fredegunda. By zapewnić synowi tron, zaprosiła do Paryża króla Burgundii, Guntrama I. Wobec plotek, iż Chlotar nie jest synem Chilperyka Guntram zażądał przysięgi 300 możnych i 3 biskupów. Po złożeniu przysięgi w Paryżu, Guntram uznał prawość krwi Chlotara II. Wziął też udział w chrzcie Chlotara, który miał miejsce w kościele parafialnym w Nanterre. Po chrzcie wziął pod opiekę Chlotara. Guntram nie pozwolił ambitnej Fredegundzie na pozostanie w Paryżu i odesłał ją w okolice Rouen. Nie przeszkodziło to Fredegundzie pełnić regencji w królestwie syna. W roku 592 roku, Guntram zmarł. Zgodnie z porozumieniem z Andelot, tron w Burgundii odziedziczył król Austrazji, Childebert II. Cztery lata później zmarł Childebert. Chlotar II za namową Fredegundy zajął Paryż. Spowodowało to zbrojną interwencję Teudeberta II, następcy Childeberta II na tronie Austrazji. Wspierał go jego brat, władający Burgundią, Teuderyk II. W roku 596, wojska austrazyjskie i burgundzkie podeszły pod Laffaux nieopodal Soissons. W rozegranej tu bitwie poniosły druzgocącą klęskę. W roku 597, zmarła śmiercią naturalną Fredegunda matka Chlotara. Tymczasem sojusz braci Teudeberta II austrazyjskiego i Teuderyka burgundzkiego nadal zagrażał Chlotarowi. W roku 600, w bitwie nad Orvanną, wojska neustryjskie poniosły klęskę. Burgundowie i Austrazyjczycy spustoszyli miasta i wsie nad Sekwaną. Chlotar zgodził się przystać na pokój na warunkach zwycięzców. Pozostawili oni w jego rękach obszar między Sekwaną, Oise i kanałem La Manche. Resztę Neustrii podzielono między Austrazję i Burgundię. Po tych wydarzeniach sojusz Teudeberta z Teuderykiem uległ zachwianiu. Powodem była obawa neustryjskich możnych przed wpływami babki obu władców Brunhildy, która miała ogromny wpływ na Teuderyka w Burgundii i posiadała dawne wpływy w Austrazji. Pod ich naciskiem Teudebert odmówił pomocy Burgundii, na którą Chlotar ruszał z wyprawą zbrojną. Istotnie, w roku 607 wojska Chlotara wtargnęły do Burgundii, ale poniosły klęskę pod Étampes. Chlotar chcąc odzyskać swoją dzielnicę wykorzystał konflikt braci i sprzymierzył się z Teudebertem oraz królem Wizygotów Witerykiem. W 612 roku Teuderyk pokonał Teudeberta i pozbawił go tronu. Mając Burgundię, Austrazję i część Neustrii, Teuderyk snuł plan zajęcia dzielnicy Chlotara II i całkowitego zjednoczenia ziem frankijskich. Zmarł jednak na dyzenterię w Metz w 613 roku. Tron Chlotara został uratowany. Władzę w Austrazji przejął 10-letni Sigebert II, nieślubny syn Teuderyka. Stało się tak z woli Brunhildy, prababki nowego króla, wbrew woli austrazyjskich możnych, którym przewodzili wówczas Pepin z Landen i biskup Metzu Arnulf. Możni wezwali więc na tron Austrazji Chlotara II. Na czele wojsk Chlotar ruszył do Austrazji i dotarł do Koblencji. Austrazyjskie wojska rozeszły się bez walki. Brunhilda i Sigebert II schronili się w Wormacji, dokąd Brunhilda wezwała oddziały Turyngów i Sasów. Oboje nie doczekali pomocy, ponieważ Burgundowie pod przywództwem Majordoma Warnachara wydali ich Chlotarowi. Chlotar kazał stracić Brunhildę, którą przywiązano do końskiego ogona i wleczono tak długo aż zmarła. Zjednoczenie królestwa. W ten sposób Chlotar zjednoczył królestwa frankijskie. W następnym roku Chlotar zwołał synod biskupów powiązany ze zjazdem możnych z całego królestwa. W synodzie oprócz 12 metropolitów oraz 56 biskupów udział wzięli goście z Anglii w osobach Justusa biskupa Rochester i Pawła opata Dover. W czasie tego synodu w Paryżu w dniu 10 października 614 roku, król wydał Edictum Chlotari czyli Edykt Chlotara, porównywalny z Magna Charta Libertatum, w którym zrezygnował ze sporych uprawnień królewskich. Wraz z wydaniem tego dokumentu władca stał się zależny od możnych. Zaraz po synodzie został zamordowany ustanowiony przez Chlotara nowy książę Transjuranii Herpo. Za jego zabójstwem stali burgundzcy możni Alethius i biskup Sion Leudemund, którzy pragnęli usunąć Chlotara z tronu. Spisek możnych z uwagi na małe poparcie w innych dzielnicach nie przyniósł rezultatu. Rola możnych w państwie Chlotara rosła. Austrazyjscy możnowładcy zmusili Chlotara II w roku 622, do ustanowienia jego nieletniego syna Dagoberta austrazyjskim królem dzielnicowym, by mogli rządzić w jego imieniu. W Burgundii w 626 roku, umiera majordom Warnachar. Możni burgundzcy odmówili Chlotarowi w Troyes powołania nowego majordoma ich dzielnicy. Chlotar ulegając możnym i biskupom zwołał w 627 lub 628 roku, kolejny synod do Clichy. Chlotar umarł w dniu 18 października 629 roku. Został pochowany w Paryżu.

Chlodwig II

Chlodwig II król Franków

Chlodwig II urodził się w roku 634, zmarł w październiku lub listopadzie 657 roku, to król Franków z dynastii Merowingów. Najmłodszy z synów Dagoberta I. Objął po ojcu trony Neustrii i Burgundii nad Austrazją od roku 634, panował już jego brat Sigebert III. W dniu śmierci ojca był jeszcze niepełnoletni na rok 639. Władzę faktycznie sprawowała jego matka Nantechilda wraz z majordomem Aegą. Po jej śmierci w 641 roku, rządy objął majordom Erchinoald, odsuwając Chlodwiga od faktycznej władzy. Chlodwig II uważany jest za jednego z jako gnuśnych królów. Około roku 648, pojął za żonę Batyldę, niewolnicę pochodzącą z Anglii, z którą miał później trzech synów: Chlotara III a ten przejął po nim tron w Neustrii, Childeryka II który panował później w Austrazji i Teuderyka III który zjednoczył w jedną koronę wszystkie terytoria Franków. Być może panował przez krótki czas a to lata 656 do roku 657,nad Austrazją. W okresie tym Neustria obaliła rządy uzurpatorów Grimoalda I oraz Childeberta III i zdominowała Austrazję. Chronologia tego okresu nie jest jednak pewna. Podboje zapewne przypisać trzeba Chlotarowi III. Chlodwig II umarł w październiku lub listopadzie 657 roku. Został pochowany w paryskiej bazylice Saint-Denis.

Chlodwig IV

Chlodwig IV zwany również Chlodwigiem III król Franków

Chlodwig IV zwany również Chlodwigiem III król Franków od 691 do 695 roku. Urodzony około 680 roku, najstarszy syn i następca króla Teuderyka III, wstąpił na tron w wieku 11 lat i zmarł w 15 roku życia. Przez cały okres panowania znajdował się pod kuratelą majordomusa pałacu królewskiego w Austrazji, Pepina z Herstalu, który sprawował władzę w jego imieniu. Po jego śmierci w 695 roku, władzę przejął jego brat Childebert III. Rozdział 6 kroniki Fredegara z około roku 760 pisał. Thierry Król Teuderyk III zmarł, mając siedemnaście lat panował. Władzę przejął Chlodwig, jego syn. Ale po kilku latach król Chlodwig zachorował i zmarł po czterech latach panowania. Childebert jego brat zasiadł na tronie.

Dagobert III

Dagobert III przedostatni z dynastii Merowingów król Franków

Dagobert III z dynastii Merowingów urodził się w roku 699,a zmarł w roku 715, to król Franków w latach 711 do roku 715. Był synem Childeberta III i Edonne. Panował jako władca trzech królestw Frankonii, Neustrii i Austrazji, dzięki zwycięstwom, jakie odniósł Pepin z Herstalu pod Tertry w roku 687. Został królem Burgundii w roku 711, mając lat dwanaście. Realną władzę jednak posiadał majordom domu królewskiego Pepin z Herstalu, który zmarł w 714 roku. Jego śmierć spowodowała otwarty konflikt pomiędzy jego spadkobiercami i dostojnikami, którzy wybrali nowego majordoma. Choć cała uwaga była skupiona na terenie Fryzji na obszarach południowej Galii doszło do buntów przeciwko władzy Dagoberta, kiedy to Sawaryk biskup Auxerre, w 714 i roku 715, podporządkował sobie Orlean, Nevers, Avallon i Tonnerre; Eudes w Tuluzie czy Antenor w Prowansji byli zasadniczo niezależnymi magnatami.

Teideryk IV

Teuderyk IV jeden z ostatnich królów Franków z dynastii Merowingów

Teuderyk IV urodził się już po roku 711, zmarł w roku 737, król Franków z dynastii Merowingów w latach od roku 721 do roku 737. Syn króla Franków Dagoberta III. Jego data urodzenia jest właściwie nam nieznana, wiadomo jedynie, że było to już po 711 roku.

Childeryk III

Medal Jeana Dassiera  z roku 1676 do roku 1763  Childéric III  ostatni król  Francji z Dynastii Merowingów

Childeryk III zmarł w roku 754, ostatni król Franków z dynastii Merowingów, osadzony na tronie w 743 roku po siedmiu latach bezkrólewia. Childeryka III wyposażono w zwierzchni autorytet i prawo do sprawowania rządów nad wszystkimi Frankami. W rzeczywistości w wyniku walk wewnętrznych władzę uzyskały lokalne elity i rody posiadające godności w prowincjach. W 751 roku, został odsunięty od rządów przez Pepina Krótkiego, nie został jednak zabity, ale wysłany do klasztoru. Wcześniej został ostrzyżony.

Królestwo Franków przed rokiem 751 Imperium Karolińskie w latach 751 do roku 846

Karolingowie

Karolingowie dynastia królów

Karolingowie to dynastia frankijska wywodząca się od Karola Młota, panująca w latach 753 do roku 987. Pierwszym jej przedstawicielem miał być Arnulf z Metzu. Początkowo majordomowie dynastii Merowingów. Odsunęli ich od władzy w 751 roku, i sami objęli tron za zgodą możnowładztwa i papiestwa. Po śmierci Ludwika Pobożnego państwo frankijskie zostało podzielone na trzy części: zachodnią jak Francia occidentalis, wschodnią Francia orientalis, i środkową ciągnącą się od Flandrii po północną Italię i brzegi Morza Śródziemnego. Karolingowie pochodzili z Austrazji. Protoplastą rodu był Arnulf Piwowarski któryzm. około roku 645, urzędnik królewski, biskup Metzu. Syn Arnulfa Ansegizel ożenił się z Beggą, córką Pepina z Landen, majordoma Austrazji. Arnulf i Pepin byli jednymi z najznamienitszych możnych tego pokolenia. Małżeństwo Ansegizela i Beggi zapewniło rodowi a zwanego od wtedy Arnulfinami-Pepinidami hegemonię w Austrazji. Ogromne znaczenie polityczne pokazała sytuacja po śmierci króla Dagoberta I w 639 roku, Syn Pepina I, Grimoald, który polecił bezdzietnemu Sigebertowi III adoptować swego syna Childeberta i osadził go następnie na tronie. Jednak możni Neustrii wytoczyli Grimoaldowi proces i zgładzili go w 656 roku. Syn Ansegizela i Beggi, wnuk Arnulfa, Pepin II, przejął praktycznie całą władzę w królestwie Franków, był majordomem Austrazji, Neustrii i Burgundii. Jako majordom wszystkich królestw przyjął tytuł księcia Franków. Syn Pepina II, Karol Młot, po śmierci ojca w grudniu roku 714, nie odziedziczył żadnej ziemi, ani tytułu a jego ojciec wraz z żoną Plektrudą jako dziedzica wyznaczyli swojego wnuka Teudoalda nieślubne dziecko ich syna Grimoalda. Plektruda wtrąciła Karola do więzienia. Z końcem 715 roku, uciekł z więzienia i stanął na czele buntu przeciw rządom kobiety. Do 718 roku, Karol zdołał pokonać wrogów wewnętrznych i od tego czasu do swojej śmierci w 741 roku, zaczął umacniać swą władzę w królestwie oraz zbrojnie odpowiadać na zakusy innych plemion germańskich. W tym czasie majordomus zdołał podporządkować sobie tzw. biskupie republiki arystokratyczne wzdłuż Loary i Rodanu, ponadto dokonał szeregu sekularyzacji dóbr kościelnych. Najsłynniejszym epizodem z życia Karola Młota jest bitwa pod Poitiers stoczona w roku 732, w której Frankowie odparli najazd arabski oraz zabili arabskiego wodza Abd-ar-Rahmana. Synowie Młota, Karloman i Pepin Krótki, po śmierci ojca podzielili królestwo Franków między siebie. Karloman otrzymał Austrazję, Szwabię i Turyngię, Pepin Neustrię i Burgundię, a swojego najmłodszego, przyrodniego brata Griffo umieścili w klasztorze. W roku 743,na tronie Frankońskim zdobytym wcześniej przez Karola Młota osadzili Childeryka III, prawowitego władcę z dynastii Merowingów. Obaj bracia rządzili swoimi częściami zgodnie, wspierając się wzajemnie. W 747 roku, Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na Monte Cassino. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków. W październiku 751 roku, na zwołanym przez siebie zjeździe feudałów frankijskich w Soissons dokonał za przyzwoleniem feudałów zamachu stanu, detronizował króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez świętego Bonifacego jako pierwszy władca z dynastii Karolingów. Wcześniej od papieża Zachariasza otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, Stefana II. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w dniu 28 lipca 754 roku, w bazylice Saint-Denis pod Paryżem, a tym samym zobowiązał go do obrony Rzymu przed Longobardami. Prowadził on kampanię przeciw Longobardom w roku 754, wyniku której powstało Państwo Kościelne. W latach 752 do roku 760, prowadził walki z Arabami z Półwyspu Iberyjskiego. Syn Pepina Karol Wielki wyniósł młodą dynastię, stary ród, na wyżyny potęgi. Do nabytków terytorialnych poprzedników dodał swoje: zdobył północne i środkowe Włochy, północno-wschodnią Hiszpanię, Saksonię, Bawarię i ziemie nad środkowym Dunajem. W ten sposób ukształtowało się państwo sięgające od Morza Północnego i Bałtyku na północy po Benewent na południu oraz od Atlantyku na zachodzie po Łabę i pusztę pannońską na wschodzie. Do nabytków terytorialnych nie sposób nie dodać reform wewnętrznych w królestwie, które jednak nie przetrwały po śmierci reformatora. Największym osiągnięciem Karola była koronacja cesarska w Boże Narodzenie 800 roku, w Rzymie z rąk papieża Leona III. Po śmierci Karola 28 stycznia 814 roku, w Akwizgranie nastąpił powolny rozkład struktur wielkiego państwa frankijskiego. Prawo dziedziczenia, które widoczne już wcześniej dzieliło państwo, stało się po śmierci Karola powodem rozpadu cesarstwa. Początkiem ostatecznego rozpadu był traktat roku w Verdun zawarty w roku 843, który podzielił państwo Karola Wielkiego między synów Ludwika I Pobożnego a syna Karola Wielkiego, Lotara, Karola Łysego i Ludwika Niemieckiego. Podział ten położył podwaliny pod powstanie w przyszłości Francji i Niemiec.

Karol Młot

Karol Młot król Franków

Karol Młot w języku francuskim to Charles Martel, a urodził się 23 sierpnia 686 roku, w Herstalu, zmarł 22 października w roku 741, w Quierzy-sur-Oise, a był to frankijski majordom, faktyczny władca państwa Franków. Był nieślubnym synem Pepina z Heristalu i jego konkubiny Alpaidy. Zwycięstwo wojsk frankijskich pod jego dowództwem w bitwie pod Poitiers w 732 roku, powstrzymało pochód Saracenów w kierunku północnej Europy. Był twórcą potęgi dynastii Karolingów, jednocząc rozbite na królestwa Austrazji, Neustrii, Burgundii i Akwitanii państwo Franków. Karol Młot po śmierci ojca Pepina z Heristalu w grudniu 714 roku, nie odziedziczył po nim żadnej części państwa Franków. Jego ojciec wraz z żoną Plektrudą jako dziedzica wyznaczyli swojego wnuka Teudoalda nieślubne dziecko ich syna Grimoalda. Fakt ten spotkał się z opozycją możnych, gdyż Teudoald miał zaledwie osiem lat, a byli oni niechętni rządom kobiety. Plektruda zareagowała szybko i wtrąciła Karola do więzienia w Kolonii. Spowodowało to wybuch buntu zarówno w Neustrii i Austrazji. W 715 roku możni neustryjscy wykorzystali nieletniego króla Dagoberta III z dynastii Merowingów i ogłosili majordomem Neustrii Ragenfrieda. W tym czasie możni austrazyjscy, również nie chcący by rządziła nimi kobieta, wszczęli bunt. Pod koniec 715 roku, Karol uciekł z więzienia i stanął na czele buntu możnych z Austrazji, którzy ogłosili go majordomem królestwa. W tym czasie również zmarł Dagobert III, a możni neustryjscy ogłosili królem Chilperyka II. W 716 roku, Ragenfried i Chilperyk sprzymierzyli się z Radbodem, królem Fryzów. W bitwie niedaleko Kolonii pokonali oni siły Karola Młota, który uciekł w góry Eifel. Siły neustryjskie zdobyły w Kolonii skarb królestwa, zaś Plektruda za cenę życia uznała Chilperyka królem, a Ragenfrieda majordomem królestwa. W tym czasie Karol zebrał siły i uderzył na powracającą z Kolonii armię neustryjską, pokonując ją w bitwie pod Amblève. Wiosną 717 roku, Karol Młot z silną armią wkroczył do Neustrii i rozbił armię Ragenfrieda i Chilperyka pod Vincy w dniu 21 marca 717 roku. Po tym zwycięstwie zdobył Kolonię, w której przebywała Plektruda i Teudoald, którym darował życie. Następnie ogłosił królem Chlotara IV, jako alternatywę dla Chilperyka. Usunął też wrogiego mu świętego Rygoberta, arcybiskupa Reims, a na jego miejsce wybrał arcybiskupa Milo. Następnie wyruszył na Fryzów, których zmusił do ucieczki do swojego kraju, a sam częściowo podporządkował sobie Zachodnią Fryzję. W 718 roku Chilperyk sprzymierzył się z księciem Akwitanii Odonem Wielkim. Jednakże Karol szybko pokonał siły akwitańskie pod Soissons. Po ucieczce Chilperyka i Ragenfrieda, którzy następnie schwytani poddali się Odo również szybko poddał się Karolowi i złożył mu przysięgę wierności.

Pomnik z grobowca Karola Młota w bazylice Saint-Denis

Następne lata Karol poświęcił na wzmacnianie swej władzy w królestwie oraz umacnianiu wpływów wśród sąsiadów. W pierwszej kolejności wyruszył w 718 roku, na Sasów, których rozgromił w Lesie Teutoburskim. W 719 roku, wkroczył do Fryzji, którą sobie ponownie podporządkował. Wysłał tam Wilibrorda zwanego później apostołem Fryzji, celem szerzenia tam chrześcijaństwa, a wspierał go Winfrid późniejszy święty Bonifacy. W 720 roku, zmarł Chilperyk II. Karol jego następcą mianował Teuderyka IV syna Dagoberta III, który panował do 737 roku. W latach 720 do roku 723, Karol toczył boje z Bawarami, którzy pod rządami rodu Agilolfingów uzyskali niezależność i sprzymierzyli się z królem Longobardów Liutprandem. Wraz ze sprzymierzonymi z Karolem Alamanami pokonał bawarskiego księcia Hugberta, który uznał zwierzchność Franków. W 721 roku, emir Kordoby dokonał pierwszej inwazji na Akwitanię i obległ Tuluzę. Na pomoc miastu ruszył książę Odo, który w bitwie pod Tuluzą 9 czerwca 721 roku, pokonał on Arabów i zmusił ich do wycofania się za Pireneje. Karol Młot zdał sobie sprawę, iż jest to zapowiedź kolejnych inwazji na jego państwo. W 724 roku, neustryjscy możni wzniecili bunt pod wodzą Ragenfrieda, który został jednak szybko stłumiony. Ragenfriedowi bunt ponownie został wybaczony. W latach 725 do roku 728,Karol musiał ponownie wyprawić się do Bawarii. W czasie tej kampanii porwał bawarską księżniczkę Swanhildę, która została jego żoną. W 730 roku podjął wyprawę przeciwko zbuntowanemu księciu Alamanów Lantfridowi, który zginął w bitwie. Alamania została włączona bezpośrednio do królestwa Franków.

Zwycięstwo Karola Młota nad Saracenami w bitwie pod Poitiers ze zbiorów Musée du château de Versailles we Francji obraz Charlesa de Steubena

W 730 roku nowym emirem Kordoby został mianowany Abdul Rahman Al Ghafiqi. Młody i ambitny wódz otrzymał silne posiłki od kalifa oraz zadanie podbicia Galii. W 732 roku, emir przekroczył Pireneje i wkroczył na tereny Franków. Książę Odo ruszył przeciwko muzułmanom, ale poniósł ciężką klęskę w bitwie nad rzeką Garonną. Po bitwie Arabowie zajęli Bordeaux, a Odo uciekł do Karola i poprosił go o pomoc. Karol, zdając sobie sprawę z powagi sytuacji, szybko podjął decyzję o wyruszeniu przeciwko Abdul Rahmanowi. Zebrał on silną armię w liczbie od 15 tysięcy do 75 tysięcy ludzi a według różnych źródeł, zebrał głównie piechotę. Ruszył wraz z nią starymi rzymskimi drogami. Obie armie spotykały się na polu pomiędzy miastami Tours i Poitiers. Karol, który dzięki tej bitwie otrzymał przydomek „Młot”, pokonał muzułmańską armię. W bitwie zginął emir Abdul Rahman, a wojska arabskie wycofały się za Pireneje. Po odparciu inwazji arabskiej, Karol w latach 732 do roku 735, zreorganizował królestwo Burgundii poprzez obsadzenie hrabstw swoimi oddanymi ludźmi. W międzyczasie w 734 roku, rozbił armię zbuntowanych Fryzów. W 735 roku, zmarł stary książę Akwitanii, Odo, a miejscowi możni wybierali na księcia jego syna Hunolda, co wywołało konflikt z Karolem, który przygotował się do ataku na Akwitanię. Sytuację zmieniła nowa inwazja arabska, w 736 roku, pod Narbonne wylądowała armia pod wodzą syna Abdula Rahmana i ruszyła na Arles. Karol szybko porzucił konflikt z Hunoldem i wyruszył przeciwko muzułmanom. Z pomocą Liutpranda, króla Longobardów, Karol jeszcze w tym roku odzyskał Montfrin, Awinion, Aix-en-Provence i Arles. Zajął również twierdze trzymane przez Arabów od 725 roku, jak Beziers, Nimes i Agde. Główne siły muzułmańskie zostały zniszczone w Arles. Ostatecznie inwazja załamała się w 737 roku, po bitwie nad rzeką Berre. W tym roku umarł król Teuderyk IV, a Karol nie ogłosił żadnego z żyjących Merowingów królem, gdyż dzięki jego znaczącej pozycji politycznej nie było to konieczne zaś, oprócz tytułu majordoma królestwa Franków, zaczął używać tytułu księcia Franków. Ostatnie lata życia Karola Młota upłynęły w większości w pokoju. Jedynie w 738 roku, podjął krótką inwazję na niespokojnych Sasów oraz rok później stłumił w Prowansji bunt Maurontusa. W 739 odmówił papieżowi Grzegorzowi III pomocy w walce z Longobardami. Karol Młot zmarł 22 października 741 roku, w Quierzy-sur-Oise i został pochowany w bazylice w Saint-Denis. Po jego śmierci nastąpił podział królestwa między dwóch synów, Karlomana, który otrzymał Austrazję i Alemanię oraz zwierzchnictwo lenne nad Bawarią, oraz Pepina, któremu przypadła Neustria z Burgundią oraz zwierzchnictwo lenne nad Akwitanią. Grifo, najmłodszy z synów, nie otrzymał nic.

Karloman syn Karola Młota

Rycina przedstawiająca Karlomana króla Franków

Karloman urodził się w roku 715,a zmarł w roku 754, jako majordom królestwa Franków, oraz faktyczny władca w latach 741 do roku 747, w Austrazji. Po śmierci Karola Młota w roku 741,jego dwaj synowie, Karloman i Pepin Krótki, podzielili pomiędzy siebie królestwo Franków. Karloman otrzymał Austrazję, Szwabię i Turyngię. Wraz z Pepinem osadzili swojego najmłodszego, przyrodniego brata Griffo w klasztorze. Obaj bracia rządzili swoimi częściami zgodnie, wspierając się wzajemnie. Już w 742 roku, Hunald I, książę Akwitanii, zbuntował się i bracia razem stłumili bunt. W tym samym roku bunt podniósł także Odilo, książę Bawarów i tym razem bracia tłumili go wspólnie. W 743 roku, na tronie królestwa osadzili Childeryka III z dynastii Merowingów. W tym samym roku Karloman wraz z Pepinem dokonali ataku na Sasów. W latach 744 i 745 doszło do ponownych buntów w Akwitanii i Bawarii, które obaj bracia zdławili. W 744 roku, Odilo bawarski poślubił siostrę obu Karolingów Hiltrudę. Karloman silnie wspierał chrystianizację Germanii i popierał budowaną przez świętego Bonifacego sieć kościołów i biskupstw. W 742 roku, zwołał pierwszy synod kościoła na terenie Niemiec zwanego Concilium Germanicum. Fundował też klasztory, w tym jeden z najsłynniejszych w Fuldzie. W 746 roku, gdy wybuchł bunt możnych Alamanów, Karloman zwołał ich na zjazd do Cannstatt to obecnie Stuttgart). Po ich przybyciu dokonał masowej egzekucji możnych alamańskich jak Masakra w Cannstatt. 15 sierpnia 747 roku, Karloman przekazał swoje władztwo bratu Pepinowi Krótkiemu, przyjął tonsurę zakonnika od papieża Zachariasza i osiadł w klasztorze na Monte Cassino. Przebywał tam do 754 roku, kiedy to udał się na dwór swego brata Pepina, by zapewnić wpływy swemu synowi Drogonowi i odwieść władcę Franków od walki z Aistulfem, królem Longobardów. Pepin odmówił i uwięził brata w Vienne, gdzie Karloman zmarł kilka tygodni później. Został pochowany w klasztorze na Monte Cassino.

Pepin Mały

Pepin zwany Małym

Jednym z pierwszych a niemal już dziś mitycznym władcą Francji, był Pepin krótki zwany też Pepinem małym, lub Pepinem Młodszym i Pepinem III, we francuskim języku mówimy lub piszemy Pepin le Bref, urodził się w roku 714, prawdopodobnie w Jupille koło Liège, a zmarł 24 września 768 roku, w Saint-Denis, jest to pierwszy król Franków od roku 751, a także majordom Neustrii i Burgundii w latach 741 do roku 751, oraz Austrazji w latch 747 do roku 751 majordom Childeryka III, ostatniego króla Franków z dynastii Merowingów. Był synem Karola Młota i Chrotrudy znanej też pod imieniem Rotrudy oraz przyszłym ojcem króla Karola Wielkiego. Pepin dorastał w klasztorze w Saint-Denis. Po śmierci ojca został majordomem królestwa wraz z bratem Karlomanem. Objął Neustrię i Burgundię. Przeciwko władzy obu braci wystąpił trzeci syn Karola Młota Griffo, syn Swanhildy bawarskiej. Obaj bracia zamknęli jednak Griffona w zamku Chévremont w pobliżu Liége. 15 sierpnia 747 roku, Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na Monte Cassino. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków. Pepin dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez świętego Bonifacego w listopadzie lub podczas Bożego Narodzenia w 751 roku, jako pierwszy władca z dynastii Karolingów. Wcześniej od papieża Zachariasza otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, Stefana II. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w bazylice Saint-Denis pod Paryżem. Był to akt niezwykłej wagi dla losów państwa papieskiego i stosunków państwo kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym posłannictwie Franków jako ludu bożego. Jednocześnie spotkanie Pepina ze Stefanem II dało początek rytualnym formom kontaktów wzajemnych, które z różnym nasileniem obowiązywały w Europie przez resztę średniowiecza. Latem 754 roku, w pierwszej wyprawie na Longobardów pokonał ich króla Aistulfa i zmusił do ustępstw na rzecz papieża. Jednak już w 756 roku Aistulf złamał pokój i napadł na papiestwo. Pepin po raz drugi przekroczył Alpy i pokonał Longobardów. Wsparł jednocześnie ideę utworzenia nowego państwa kościelnego, jako Patrimonium Sancti Petri, czyli Ojcowizna Świętego Piotra, które przetrwało aż do 1870 roku. Od tej chwili Karolingowie zajęli miejsce cesarzy bizantyńskich jako opiekunów Kościoła i wiary. W latach 752 do roku 760, korzystając z przejściowej słabości Umajjadów i al Andalus, prowadził kampanię przeciw Maurom, pozyskując dla Franków tereny po północnej stronie Pirenejów Septymanię, w tym Narbonę, w 759 roku, oraz tereny obecnego Roussillon w roku 760. W 740 roku poślubił swoją kuzynkę Bertradę z Laonu córkę hrabiego Laon Heriberta lub Chariberta. Pepin Krótki i Bertrada byli rodzicami Karola Wielkiego w roku 742 lub 747 do roku 814, i Karlomana w latach 751 do roku 771, którzy zgodnie z wolą ojca podzielili państwo między siebie po jego śmierci. Ze związku tego urodziła się również córka Gizela, która została zakonnicą. Miał dziewiętnaścioro dzieci, i dziesięcioro z czterech małżeństw oraz dziewięcioro dzieci nieślubnych.

Karloman I król Franków

Karloman I król Franków Nagrobek Karlomana pochowany za Ermentrudą

Karloman pierwszy król Franków urodził się w dniu 28 czerwca 751 roku, a zmarł 4 grudnia roku 771, w Samoussy. Był to król Franków od 768 roku, aż do swojej śmierci. Pochodził z dynastii Karolingów. Był drugim synem Pepina Krótkiego i Bertrandy z Laon. W w 754 roku, w wieku trzech lat, wraz z ojcem i bratem Karolem został koronowany przez papieża Stefana II na współwładcę królestwa Franków.

Król Karloman I w miniaturze

Po śmierci swojego ojca, Karloman odziedziczył centralną dzielnicę królestwa, obejmującą swoim zasięgiem środkową Francję, Burgundię, Prowansję i Alemanię. Akwitania miała być współrządzona przez obu braci. Bezpośrednio po śmierci Pepina w Akwitanii wybuchło antyfrankijskie powstanie Hunolda. Przeciwko niemu wyruszył tylko Karol, choć Karloman spotkał się z nim w Duasdives obecnie to Moncontour w Poitou. Ostatecznie powstanie zostało stłumione Hunold został wydany Karolowi przez gaskońskiego księcia Lupusa. Karloman zmarł tuż przed spodziewaną wojną z bratem o dominację nad państwem Franków. Karloman był żonaty z frankijską arystokratką Gerpergą, jednak czasami ze względu na zbieżność imion, kronikarze mylili ją Gerpergą znaną też jako Dezyderata, córką Dezyderiusza, króla Longobardów, a pierwszą żoną Karola Wielkiego. Po jego śmierci mimo starań Gerpergi ziem należących do Karlomana nie odziedziczył jego najstarszy syn Pepin. Z uwagi na fakt iż arystokracja frankijska wezwała na tron Karola, który objął władzę już po 20 dniach od śmierci swojego brata. Ucieczka wdowy po Karlomanie wraz z jego dziećmi pod opiekę króla Longobardów stała się potem jednym z pretekstów do podboju Italiii przez Karola Wielkiego. Los rodziny Karlomana po podboju Królestwa Longobardów nie jest nam do dziś znany, jednak najprawdopodobniej synowie królewscy zostali wedle zwyczaju frankijskiego ostrzyżeni w tonsurę i zamknięci w zamkniętych klasztorach pod Clausurą.

Karol I Wielki

Król Karol I wielki

Ten król francuski pisze się po łacinie Carolus Magnus, a we francuskim języku pisze się Charlemagne, a w niemieckim Karl der Große, urodził się 2 kwietnia 742 lub 747 roku, jednak dokładnie nie jesteśmy w stanie określić jego dokładnej daty urodzenia, zmarł natomiast 28 stycznia 814 roku, w Akwizgranie, jako król Franków i Longobardów, i święty cesarz rzymski, którym został od 25 grudnia 800 roku. Był to wnuk Karola Młota, syn Pepina Krótkiego z dynastii Karolingów i matki Bertrady z Laon, córki Heriberta, hrabiego Laon. Błogosławiony Kościoła katolickiego. Stworzył on pierwsze europejskie imperium od czasu upadku cesarstwa zachodniorzymskiego w roku 476. Przydomek zawdzięczał nie tylko dokonaniom, ale i swojej ogromnej posturze. Przeprowadzone bowiem w 1861 roku, pomiary szkieletu tego władcy sugerowały, że miał on 192 cm wzrostu, jednak przeprowadzone w 2010 badania rentgenowskie i tomograficzne szkieletu wykazały, że w rzeczywistości miał 184 centymetrów wzrostu, co jak na swoje czasy oznaczało nawet i dziś iż był jednak bardzo wysoki, taki wzrost miało tylko około jednego procenta męskiej populacji. Od jego imienia pochodzi w języku polskim słowo król. Państwo karolińskie powstało w wyniku sukcesu Pepinidów wielkiego arystokratycznego rodu frankijskiego pochodzącego z Austrazji, wschodniej części królestwa Franków. Historia rodu datuje się na początek VII wieku, ale władzę nad królestwem umocnili najbardziej Pepin II Herstalski oraz jego syn Karol Młot. Pepin II w latach 687 do roku 710, przejął kontrolę nad całą Austrazją i podbił Neustrię. Karol przydomek Młot otrzymał dzięki swym dokonaniom wojennym. Stworzył podwaliny systemu karolińskiego i jako pierwszy rozszerzył wpływy terytorialne rodu w Europie. Działania Karola zmierzały do rozszerzenia wpływów Karolingów poza granice państwa Franków i aneksji księstw peryferyjnych. Karol Wielki urodził się prawdopodobnie w Akwizgranie. Po śmierci syna Karola Młota, Pepina Krótkiego Małego, w 768 roku, władzą we frankijskim królestwie podzielili się zgodnie z obowiązującym zwyczajem, według którego państwo było dziedziczną własnością rodu panującego patrymonium to dwaj synowie zmarłego władcy jak Karloman i Karol a imię otrzymał na cześć słynnego dziada. Karol został ogłoszony królem w Noyon 9 października 768 roku. Obaj odebrali przysięgę wierności od możnowładców swojej części królestwa. Stosunki między braćmi były napięte i opierały się na współzawodnictwie, pomimo wysiłków czynionych przez ich matkę Bertradę. Każdy dążył do zajęcia w rodzinie królewskiej pierwszego miejsca. Obaj nadali swemu pierworodnemu synowi królewskie imię Pepin. W następnym roku Karol poprowadził swoją pierwszą wyprawę wojenną, przeciwko zbuntowanym Akwitańczykom pod wodzą księcia Hunolda, a Karloman odmówił bratu pomocy. Po nieporozumieniach z bratem rozpoczął politykę ekspansji, opierając się na potencjale wojskowym królestwa i umieszczając na podbitych terenach nowych funkcjonariuszy. Podboje były prowadzone we wszystkich kierunkach, bez ogólnego planu. Reagował na wydarzenia w zależności od koniunktury. Zaanektował królestwo Longobardów, a następnie próbował interweniować w Hiszpanii przeciw muzułmanom. Później chciał przejąć kontrolę nad całą Germanią, ale po łatwym podboju Bawarii podbój Saksonii okazał się dużo trudniejszy. Dążył do realizacji koncepcji stworzenia nowego cesarstwa zachodniego, jednak bardziej chrześcijańskiego niż rzymskiego. Po trzech latach panowania, 4 lub 5 grudnia 771 zmarł Karloman i Karol pospiesznie objął samodzielne rządy lekceważąc prawa swego bratanka Pepina, które trwały przeszło czterdzieści lat. Karol dzięki swej determinacji stał się jedynym władcą w królestwie swego ojca. Ponieważ nie musiał prowadzić wojen domowych, mógł skupić się na ekspansji zewnętrznej. Niemal cały okres panowania Karola wypełniony był wojnami toczonymi na rubieżach i poza granicami jego państwa. Podczas panowania przeprowadził 54 kampanie wojenne, a w połowie z nich przewodził osobiście. W trakcie walk z zamieszkującymi Półwysep Iberyjski Arabami w roku 778 i 795 roku, oraz Sasami w latach 779 do roku 804, zdołał rozszerzyć panowanie na obszarze od rzeki Ebro w Hiszpanii, aż za Ren. W granicach imperium znalazły się też samodzielna dotąd Bawaria oraz północna i środkowa Italia, dokąd wyruszył na wezwanie papieża. Po złamaniu potęgi Longobardów ogłosił się ich władcą. Zwierzchnictwo Karola uznać musiały również plemiona słowiańskie znad Łaby i Soławy, w latach 781 i 789 roku. Natomiast w latach 791 do roku 796, wojska Karola rozbiły chanat Awarski, który zagrażał zarówno Frankom, jak i Słowianom.

Karol Wielki I i papież Hadrian I

Monarchia Karola Wielkiego obejmowała pod koniec jego panowania obszar liczący ponad milion kilometrów kwadratowych. W szczytowym okresie rozwoju imperium Karola Wielkiego obejmowało tereny dzisiejszych państw. jak Francji, Belgii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, zachodnich Niemiec, północnych Włoch, oraz północno wschodnią część Hiszpanii i wyspy Baleary. Administrowanie tak ogromnym państwem było trudne. Utrzymany został funkcjonujący jeszcze za Merowingów podział na ziemie oraz powiaty, ale obok niego wprowadzono hrabstwa jako mniejsze jednostki terytorialnego zarządu, które podlegały urzędnikom mianowanym i odwoływanym przez władcę. Na kresach monarchii zorganizowano marchie, na czele których stanęli margrabiowie o szerokich kompetencjach wojskowych. Marchie te jak Duńska, Friulska, Hiszpańska, Bretońska, Panońska, były istotną zaporą militarną blokującą ludom pogańskim i muzułmanom wstęp na ziemie państwa karolińskiego. Sukcesy militarne uczyniły z Karola najpotężniejszego władcę Europy Zachodniej. Zbudowane przez niego imperium, zamieszkane przez ludność romańską i germańską, zróżnicowane pod względem gospodarczym i społecznym, było w praktyce zlepkiem wielu podbitych plemion i ziem, w których nie wygasły ani poczucie odrębności, ani tęsknota za samodzielnością. Świadomy tego władca próbował zunifikować imperium, wprowadzając m.in. jednolite prawo frankijskie, nowy podział administracyjny czy zreformowany system monetarny oparty na srebrnym denarze. Najtrwalszym fundamentem jedności była jednak silna władza monarchy oraz wspólnota wiary i kultury chrześcijańskiej. Podboje swe Karol argumentował chęcią rozprzestrzeniania wiary. Jednak były to działania wielce brutalne. Podczas wojen saskich w latach 799 do roku 800 roku, kazał ściąć 4500 jeńców saskich za bunt ich rodaków przeciwko niemu. Pod energicznymi rządami Karola państwo frankijskie nabrało wszelkich cech mocarstwa. Do pełni potęgi brakowało Karolowi jedynie tytułu cesarskiego. Otrzymał go w Boże Narodzenie 800 roku, w Rzymie z rąk papieża Leona III. Był to cios dla Bizancjum, którego władcy tytułowali się cesarzami rzymskimi. Dopiero po dwunastu latach Konstantynopol uznał tytuł cesarski Karola. Nie doszło też do wskrzeszenia cesarstwa uniwersalnego, obejmującego zarówno Zachód, jak i Wschód, do czego doprowadzić miał planowany ślub Karola z bizantyjską cesarzową Ireną. Ostateczny podział chrześcijańskiego świata na dwa niezależne ośrodki władzy stał się faktem. Centrum odnowionego cesarstwa zachodniego mieściło się jednak nie w Rzymie, lecz w Akwizgranie. Karol Wielki, także pomimo licznych namów, utrzymywał, że nie chce zostać cesarzem. Wykazywał postawę podobną Oktawianowi Augustowi chciał pokazać swą skromność. Papież, podczas pobytu w kościele, jak obchodów Świąt, a po prostu nałożył mu na głowę diadem cesarski, złożył hołd, a lud zaczął wiwatować. Panuje mylny pogląd, iż Karol Wielki był nieświadomy, że papież planuje go koronować. W istocie cała ceremonia była zaplanowana dużo wcześniej prawdopodobnie w Akwizgranie. Karol Wielki, chcąc legalnie używać tytułu imperatora, potrzebował fortelu, który by mu to umożliwił z tego względu, że jedynymi osobami mającymi prawo tytułować się cesarzami rzymskimi byli władcy Bizancjum. Karol Wielki nie dziedziczył tego tytułu jak oni i nie miał do niego formalnego prawa. Z pomocą papieża, pomazańca, najwyższego przedstawiciela Boga, dokonała się koronacja Karola, jako z z woli Boga. Dzięki temu nikt poza Bizantyjczykami nie ośmielał się kwestionować jego tytułu, gdyż był w ówczesnym mniemaniu sankcjonowany przez wolę boską. W okresie rządów Karola Wielkiego podział świata na rzymski oraz barbarzyński został zastąpiony podziałem na świat chrześcijański cywilizowany i pogański jako do dziś barbarzyński. Cały chrześcijański Zachód czuł się oblegany i nieustannie nękany przez rozmaitych pogańskich wrogów. Zagrożenie to pomogło mieszkańcom państwa karolińskiego w wyrobieniu poczucia własnej tożsamości. To właśnie w tym czasie na kartach jednej z kronik, relacjonujących walki Karola z Arabami, mieszkańców monarchii karolińskiej nazwano Europenses czyli Europejczycy. Karol Wielki zmarł 28 stycznia 814 roku. Został pochowany w katedrze w Akwizgranie. Państwo stworzone przez Karola Wielkiego nie przetrwało próby czasu, gdyż nie miało poza osobą władcy i religią chrześcijańską wspólnej więzi. Utrzymywało się po śmierci Karola jeszcze prawie 30 lat pod rządami najmłodszego syna Karola, Ludwika zwanego Pobożnym, który objął tron w 814 roku, zachowując tytuł cesarski. Jednak Ludwik nie dorównywał ojcu zdolnościami i nie radził sobie ze wzrostem nastrojów separatystycznych oraz buntami. Sytuację komplikowały dodatkowo najazdy wikingów, Arabów oraz Węgrów. Po śmierci Ludwika, która nastąpiła w 840 roku, państwo podzielił najstarszy z braci, Lotar.

Korona Karolińska

Karol odziedziczył po dziadku i ojcu również świetnie wyszkolonych i wyposażonych żołnierzy swoich armii. Tradycyjnie wyruszano do walki na początku wiosny, na przykład w marcu, jednak coraz większy udział kawalerii spowodował przesunięcie tego terminu do maja, kiedy już można było łatwo znaleźć paszę dla koni. Dzięki wynalezieniu ostrogi i strzemiona największą siłę armii frankońskiej stanowiła ciężka konnica. Utrzymanie koni i opanowanie sztuki walki wymagało dysponowania odpowiednimi środkami. Stać na to było jedynie bogatych posiadaczy ziemskich, dlatego Karol tak jak jego przodkowie, mnożył beneficja nadawane wasalom. Armia karolińska dzięki kawalerii była bardzo ofensywna. Nie ma jednomyślności co do dokładnej liczby żołnierzy, którymi dysponował Karol, jednak na pewno nie przekraczała 100 tysięcy, w tym 10 do 35 tysięcy jazdy. Armia ta nie zawsze jednak była całkowicie skuteczna, musiała kontrolować rozległe terytorium i uczestniczyć w walce partyzanckiej. W państwie karolińskim każdy wolny człowiek był zobowiązany do służby wojskowej, ale od połowy VIII wieku ciężka jazda stała się królową bitew, dlatego trzon armii stanowiła kasta wielkich właścicieli ziemskich. Broń i ekwipunek były kosztowne, i tak około początku IX wieku koń kosztował na przykład tyle, co 18 do 20 krów. Poza tym wojownik sam musiał zadbać o konie i uzbrojenie dla swoich giermków, zabierać żywność na czas kampanii. O ile arystokracja chętnie brała udział w boju, większość armii jako że piechota niechętnie opuszczała domy i sezonowe prace w polu. Karol Wielki ze swoim sztabem starannie przygotowywał każdą kampanię. Nie rozpoczynał żadnej, zanim nie zapoznał się z raportami zwiadowców, wysyłanych na terytorium nieprzyjaciela oraz nie przestudiował map, jakie udało się zebrać. Poza tym musiał zgromadzić wszystko, co było potrzebne do długiej wyprawy. Rabunek przez wojsko był zabroniony, dopóki nie wkroczyło ono na teren nieprzyjaciela. Każdy wojownik odpowiadał za szkody wyrządzone przez jego konie na polach uprawnych. Już w nieprzyjacielskim kraju w większości przypadków dowództwo decydowało się na totalny rabunek, palenie zabudowań i mordowanie każdego, kto wpadł w ręce rycerzy. Dzięki łupom zrabowanym nieprzyjacielowi Frankowie mogli żyć dostatnio. Szał wojenny Franków nie znał umiaru w walkach z poganami. W celu utrzymania rozległego kraju w pokoju i bez buntów, Karol dysponował trzema środkami: hrabstwami, strukturą kościelną i siecią swych wasali. Dawnym królestwem Franków zarządzali reprezentanci króla, kierujący okręgami o mniejszej lub większej powierzchni. Po zdobyciu nowych terytoriów tworzone były takie okręgi albo powierzano arystokracji frankijskiej hrabstwa już istniejące. Czasem również Karol nie chciał niszczyć miejscowej arystokracji i pozbawiać jej kontroli nad ziemiami i poddanymi; chciał ją pozyskać i oddawał jej hrabstwa we władanie. Trudno ustalić granice hrabstw i ich liczbę, ale było ich prawdopodobnie od czterystu do siedmiuset. Sieć kościołów i klasztorów była często pierwszymi placówkami struktury administracyjnej i ważnymi ośrodkami władzy. Z podbojem była związana polityka chrystianizacji ludności zakładanie kościołów i klasztorów, co było doskonałym sposobem oznaczania terytorium. Wszystko nad czym sprawował władzę Karol Wielki nosiło znak Chrystusa, który pomógł mu zwyciężyć. Ponadto klasztory królewskie wspomagały funkcjonowanie państwa bo przecież ściągały podatki i zwoływały do armii. Wasalami byli wolni ludzie, którzy poddali się władcy w zamian za beneficjum. Było nim pełnienie służby wojskowej z własnym ekwipunkiem. Podboje pozwalały Karolowi na zwiększanie liczby wasali, których osadzał na nowych terytoriach. Często nie pochodzili oni z arystokracji, ale byli traktowani z prestiżem i cieszyli się opieką władcy, który surowo karał tych, którzy ich skrzywdzili. Często właśnie dzięki nim, nieuczestniczącym w kłótniach lokalnej arystokracji, Karol otrzymywał informacje, co działo się na krańcach jego państwa. Marzeniem całej ówczesnej klasy szlachetnie urodzonych było uzyskanie dla swych potomków opactw lub biskupstw. Wynikały z tego korzyści materialne, ale również wielki prestiż, jakim cieszyli się ci duchowni. Powszechnie głoszony chrystianizm nie wyparł jeszcze reliktów starszych wierzeń, rzymskich, greckich i celtyckich. Ludzie żyli wśród dzikiej natury i odczuwali przemoc jej wielkich sił. Karolingowie wierzyli, że ich władza pochodzi od Boga. Za najważniejszy obowiązek uważali zorganizowanie kultu oraz wskazanie ludowi drogi do zbawienia. Zadaniem króla z dynastii Karolingów było dbanie o zgodę i jednomyślność wśród całego ludu chrześcijańskiego, który podlegał jego władzy. Biorąc przykład z władców biblijnych miał zapewnić należyty wymiar sprawiedliwości i traktować wszystkich równo. Wiedział też, że w przyszłości odpowie za to przed Bogiem. Cesarstwo Karola Wielkiego skupiało różnorodne ziemie, na których każdy lud żył według własnych praw, zatwierdzonych i czasem poprawianych przez cesarza. Jak w roku 803, prawa Sasów, Fryzów i Turyngów, istniejące jedynie w formie ustnej, zostały spisane, co zagwarantowało każdemu z ludów ich poszanowanie. Było to przede wszystkim cesarstwo chrześcijańskie, czyli przede wszystkim wspólnota wiary. Wszystkie ludy znajdujące się pod polityczną kontrolą króla karolińskiego musiały przyjąć chrześcijaństwo. Ogromna część mieszkańców cesarstwa w tym też elity mówiła językami niepochodzącymi z łaciny. Były to głównie języki germańskie, ale również języki słowiańskie, na wschodnich krańcach cesarstwa i języki celtyckie na zachodnich jego rubieżach. Karol Wielki był wielkim orędownikiem edukacji i nauki. Na jego dworze gromadzili się najwybitniejsi intelektualiści tamtych czasów jak, Alkuin, Piotr z Pizy, Paulinus, Paweł Diakon, Odon z Metzu. Cesarz posiadał wiele ksiąg i tabliczek do pisania, pod poduszką trzymał notatniki w celu ćwiczenia pisania. Mówił po łacinie, znał też trochę grekę, studiował matematykę i astronomię. Mówił po frankijsku czyli języku używanym między Mozelą a Renem. Językiem administracyjnym była łacina i elita musiała przynajmniej rozumieć łacinę. Karolingowie usiłowali podnosić jakość używanej łaciny, aby zagwarantować skuteczną komunikację w zarządzaniu cesarstwem. Panujący oraz ich urzędnicy musieli posługiwać się dwoma albo nawet trzema językami. Karol Wielki chciał ustalić prawidła języka germańskiego i nakreślił jego gramatykę niestety nie zachowała się. W powszechnym użytku były glosariusze prototypy słowników. Osoby, które nie znały obcego języka, korzystały z pomocy tłumaczy.

Mapa Europy z czasów króla Karola Wielkiego

Cesarstwo karolińskie nie było scentralizowane. Jego sercem był obszar leżący między Loarą a Renem i część tego regionu dała początek Lotaryngii, gdzie najczęściej przebywał król i cesarz. Tam znajdował się pałac królewski a to pałac w Akwizgranie, który pełnił rolę stolicy. Obszar centralny odgrywał największą rolę w gospodarce. Karolingowie, dążąc do utrzymania spójności swego państwa oraz do poznania i opanowania różnorodnych regionów, dużo podróżowali. Przenosili się z miejsca na miejsce, aby czuwać nad prawidłowym wykonaniem rozkazów. Ówczesny król czy senior nie rządził sam, powinien był otaczać się swoimi panami i zasięgać ich rady. Tak samo działał Karol Wielki, zawsze najpierw wysłuchiwał swoich doradców. Rzym był ówcześnie najludniejszym miastem Zachodu, cieszył się ogromnym prestiżem i był ideałem miasta. Cywilizacja karolińska była cywilizacją drewna. Żelazo było surowcem rzadkim i narzędzia rolnicze tylko wyjątkowo były robione z metalu. Większość budowli karolińskich nie przetrwała, ponieważ były z drewna. Drewniane były domy wiejskie, a nawet miejskie. Również pałace były częściowo z drewna. Na budynki kamienne materiału dostarczały kamieniołomy, a najczęściej ruiny rzymskich budowli. Drogi w cesarstwie były niebezpieczne, wszędzie szerzyły się rozboje dokonywane przez bandytów, z czym usiłował walczyć Karol Wielki. W drogę należało wybierać się w grupie, by uniknąć napadu lub go odeprzeć. Cnotą szlachetnie urodzonych była hojność, natomiast ich największą przywarą było skąpstwo. Magnat otwierał swój skarbiec z okazji narodzin, ślubów, ale takiej samej hojności oczekiwał od strony przeciwnej. Wolni juryści karolińscy mieli prawo do swobodnego poruszania się po cesarstwie i zawierania wedle własnej woli związków małżeńskich. Niewolni nie mieli w ogóle żadnych praw, ich właściciele sprawowali nad nimi absolutną władzę. Karol Wielki miał według różnych źródeł, od siedemnaściorga do dziewiętnaściorga dzieci, ze związków z pięcioma żonami oraz konkubinami. Himiltruda to prawdopodobnie żona poślubiona w 766 roku, według tradycji frankijskiej, jako fried frau, małżeństwo nigdy nie anulowane, odsunięta w 768 roku. Gerperga jego druga żona, znana też pod imieniem Dezyderata, córka króla Longobardów Dezyderiusza. Poślubiona w 768 roku, a małżeństwo zostało anulowane w 771 roku, jego dzieci to Karol Młodszy urodzony w roku 772 lub roku 773,a żył do roku 811,był koronowany na króla Franków, miał także córkę Adelajdę urodzoną w roku 773 lub 774 roku, żyła tylko do roku 774,natomiast córka Rotruda urodziła się w roku 775 żyła do roku 810, Karloman a później król Pepin urodził się w roku 777 żył do roku 810,i był to król Italii, syn Lotar urodzony w roku 778 albo 779, żył do roku 780, i był to brat bliźniak Ludwika Pobożnego, Ludwik Pobożny, urodzony w roku 778, żył do roku 840,jako następca Karola Wielkiego na tronie cesarskim, córka Berta została urodzona w roku 779 lub 780 roku, a żyła do około 23 stycznia 821 roku, córka Gizela urodzona w roku 781 żyła do roku 808,córka Hildegarda urodzona w roku 782 żyła rok, tylko do roku 783, Hildegarda to jego trzecia żona urodzona była w roku 758 lub 783, lub nawet w 784 roku, a poślubiona została w 771 roku. Córka Gerolda hrabiego z Vizgau i Emmy z Alemani. Mieli dziewięcioro dzieci, córkę Teodradę, urodzona w roku 784, zmarła po 844 roku, była to ksieni w Argenteuil, mamy też ślad po córce Hiltrudzie urodzonej w roku 787, była również w jego życiu Fastrada jako czwarta żona Karola w latach 768 do roku 794, poślubiona została w 784 roku. Byla to córka hrabiego z Saksonii prawdopodobnie o imieniu Radulf. Z tego związku narodziły się.

Srebrna moneta z okresu Karola Wielkiego I

Luitgarda ostatnia żona, z pochodzenia Alemanka, córka nieznanego hrabiego, poślubiona w 794 roku, zmarła w 800 roku. Z tego związku nie było już żadnych dzieci. Król miał też dzieci nieślubne, mamy dane o Rotyldzie córce ze związku z Madelgardą ksieni w Faremoutiers, Adaltruda urodzona około 774 roku to córka ze związku z Gerswindą, syn Drogo w latach 801 do roku 855, był to biskup Metz i wikariusz papieski na Francję. Syn Karola i konkubiny Reginy, syn Hugo urodzony w roku 802, żył do roku 844,to drugi z synów Karola ze związku z Reginą. Opat Saint Quentin oraz kanclerz cesarza Ludwika Pobożnego, Alpaida to córka króla i Amaltrudy, syn Teodoryk urodził się w roku 807 żył do roku 818, to syn króla ze związku z Adelindą. Prawdopodobnie Karol Wielki miał jeszcze kilkoro dzieci z nieustalonych związków. W opinii historyków Karol Wielki uznawany jest za władcę bardzo wybitnego. W średniowieczu stanowił wzór władcy idealnego, rycerza i gospodarza. Był zdolnym politykiem i wodzem oraz mecenasem nauki i kultury. Sprowadził na swój dwór wielu wybitnych uczonych, między innymi Alkuina z Yorku i Einharda. Już współcześni w uznaniu zasług nadali mu przydomek Wielki choć według innych opinii, przydomek ten ma źródło w ogromnym, jak na owe czasy, wzroście władcy 184 centymetrów, zaś w językach słowiańskich jego imię stało się synonimem godności królewskiej. Jego rozumienie władzy królewskiej i powinności władcy w stosunku do Kościoła spowodowało znaczne zacieśnienie więzów łączących państwo i kościół. Karol Wielki za swój obowiązek uważał walkę z poganami i niewiernymi, a także umacnianie wiary chrześcijańskiej. W 1165 roku, za aprobatą antypapieża Paschalisa III, cesarz Fryderyk Barbarossa dokonał uroczystej ekshumacji szczątków Karola Wielkiego, a zostały odnalezione w katedrze w Akwizgranie i przeniesione do ołtarza głównego. W tym też roku 1165, Ra­inald z Das­sel, ar­cy­bi­skup Ko­lo­nii i kanc­lerz Fry­de­ry­ka Bar­ba­ros­sy, na żą­da­nie Fry­de­ry­ka i za apro­ba­tą an­ty pa­pie­ża Pas­cha­li­sa III ogło­sił Ka­ro­la Wiel­kie­go świę­tym. Jed­nak prawowity pa­pież Aleksander III nie uznał tego aktu wyniesienia króla na ołtarze. Póź­niej mia­stom Akwi­zgran i Osna­brück po­zwo­lo­no oka­zy­wać cześć Ka­ro­lo­wi jako bło­go­sła­wio­ne­mu. Pa­pież Benedykt XIV za lata 1740 do 1758 roku, za­twier­dził kult Ka­ro­la Wiel­kie­go.Jeszcze nawet do niedawna toczono spory mające ustalić, jakiej narodowości, francuskiej czy też niemieckiej, był Karol Wielki. Był przede wszystkim Frankiem, koronowanym królem i władcą chrześcijańskiego państwa frankijskiego poczucie świadomości narodowej w jego czasach nie istniało, a Frankowie byli federacją plemion.

Karol Młodszy

Niestety nie dysponujemy do dziś żadnym portretem króla Karola Młodszego. Wiemy jednak że, Karol Młodszy Król Franków urodził się w roku 772 lub 773,a zmarł 4 grudnia 811 roku, jako drugi syn Karola Wielkiego i jego żony Hildegardy. Od 780 roku, uznany za głównego dziedzica tronu frankijskiego po wydziedziczeniu Pepina Garbatego. Karol prowadził wieloletnie walki z Bretończykami, którzy często najeżdżali ziemie królestwa Franków. Ojciec wysyłał go również na kampanię przeciwko Sasom. Z synów Karola Wielkiego wykazywał on największy talent wojskowy. Około 789 roku, Karol Wielki planując sojusz z Offą królem Mercji próbował doprowadzić do małżeństwa Karola Młodszego z jego córką Aelfaed. Małżeństwo nie doszło do skutku na skutek odmowy Karola Wielkiego na ślub jego córki Berty z synem Offy Ecgfrithem. W 790 roku, Karol został mianowany przez ojca gubernatorem Saksonii i Frankonii i otrzymał tytuł księcia Maine. 25 grudnia 800 roku, w Rzymie został koronowany na króla Franków, w tym samym dniu jego ojciec otrzymał tytuł cesarski. Karol Wielki dokonał w 806 roku, podziału swego królestwa na wypadek swojej śmierci Karolowi Młodszemu miał przypaść tytuł cesarski, a z ziem miał otrzymać Austrazję, Neustrię, Burgundię, Saksonię i Turyngię. W roku 806, dowodził wyprawą przeciw plemionom serbskim, zjednoczonym przez księcia Miliducha. Pokonał go w bitwie nad Łabą i złupił ziemie serbskie, zmuszając pozostałych przy życiu wodzów do kapitulacji. Po przybyciu do obozu Karola Młodszego przekazali mu zakładników oraz zobowiązali się płacić trybut i przyjąć chrześcijaństwo. Po zwycięstwie wybudował na terenach słowiańskich dwie twierdze i wrócił na ziemie Franków. Karol Młodszy zmarł nagle na skutek ataku apopleksji podczas pobytu w Bawarii.

Ludwik I Pobożny

Król Ludwik I pobożny

Król Ludwik I pobożny urodził się latem 778 roku, w Casseuil-sur-Garonne, a zmarł 20 czerwca 840 rokum w Ingelheim am Rhein, a od 781 roku, był królem Akwitanii, i od roku 814,znany już jest w historii jako król Franków i cesarz rzymski, był to syn Karola I Wielkiego z dynastii Karolingów i jego żony Hildegardy. Jak podają kroniki Ludwik I urodził się w Cassinogilum, a współczesnym Casseuil-sur-Garonne. Jego ojciec prowadził wówczas wyprawę wojenną za Pireneje, która zakończyła się pogromem tylnej straży w wąwozie Roncevaux. Południowe granice królestwa były zagrożone wyprawami Maurów. Dodatkowo nie była całkowicie ujarzmiona pograniczna prowincja Akwitania. W 781 roku, Karol poszedł na kompromis z Akwitańczykami, tworząc podporządkowane sobie królestwo Akwitanii, na czele którego stanął właśnie 3 letni Ludwik, który rychło został wysłany do Akwitanii w otoczeniu dworu i regentów. W roku 794, Karol Wielki przekazał synowi cztery dawne galijsko rzymskie osady. Były to Doué-la-Fontaine we współczesnej Andegawenii, Ebreuil, Angeac-Charente, oraz Cassinogilum. Intencją Karola było, aby jego synowie zostali wychowani jak mieszkańcy podległych im obszarów, mieli nosić tamtejsze stroje i rządzić w zgodzie z miejscowymi zwyczajami. Dlatego też synowie Karola Wielkiego otrzymali królestwa w tak młodym wieku. Każde z tych królestw było ważną częścią obrony granic królestwa Franków. Akwitania sąsiadowała z emiratem Kordoby oraz nowo utworzoną marchią hiszpańską ze stolicą w Barcelonie, która wpadła w ręce Franków w roku 797. Dwa lata później muzułmanie odzyskali miasto. Ludwik zebrał więc armię i ruszył na Barcelonę. Towarzyszyli mu Gaskończycy pod wodzą swojego księcia Sancha I, Prowansalczycy pod wodzą Leibulfa oraz Goci pod wodzą Bery. Armia Ludwika przekroczyła Pireneje i w 800 roku, rozpoczęła oblężenie Barcelony, która ostatecznie padła w 801 roku, Karol jednak nie dał swoim synom znacznej swobody w ich królestwach. Często również wysyłał ich na wyprawy wojenne z dala od ich królestw. Ludwik jak wiemy co najmniej raz prowadził kampanię wojenną w południowej Italii przeciwko Benewentowi.

Król Ludwik Pobożny I, ukazany na rycinie średniowiecznej

Ludwik był jednym z czterech ślubnych synów Karola Wielkiego. Najstarszy z nich, Pepin Garbaty, zbuntował się przeciw ojcu i został umieszczony w klasztorze. Pozostało trzech synów, między których, zgodnie z tradycją, należało podzielić państwo. Braćmi Ludwika byli Karol Młodszy, król Neustrii, i Pepin Longobardzki, król Italii, obaj starsi od Ludwika. W 806 roku, Karol wydał akt Divisio Regnorum w którym podzielił państwo między synów na 3 części. Testament ten miał formę układu z wielmożami frankijskimi, precyzował dokładnie granice podziałów, zasady władzy i podległości, dziedziczenia tronów, azylu itd. Karol miał zostać dziedzicem ojca jako cesarz oraz król Neustrii i Austrazji. Pepin miał otrzymać żelazną koronę Longobardów. Ludwik, oprócz Akwitanii, otrzymał Septymanię, Prowansję i część Burgundii. Testament Karola Wielkiego nie wszedł jednak w życie. Jeszcze za życia cesarza zmarło jego dwóch najstarszych synów i tak Pepin w roku 810, a Karol w roku 811. W 813 roku, Ludwik został koronowany na współcesarza i współregenta. Uroczystość ta odbyła się na zjeździe w Akwizgranie. Odtąd aż do XVI wieku, w Akwizgranie odbywały się wszystkie koronacje królów niemieckich.

Pokuta Ludwika Pobożnego w Attigny

Pełną władzę cesarską Ludwik Pobożny przejął po śmierci ojca w roku 814. O śmierci ojca dowiedział się podczas pobytu w Doué-la-Fontaine. Natychmiast pospieszył do Akwizgranu, gdzie dopełnił wymaganych ceremonii. Zgromadzeni możni krzyknęli. Vivat Imperator Ludovicus!. Dodatkowo w 816 roku, przyjął koronę cesarską w katedrze w Reims z rąk papieża Stefana IV lub V, stając się w państwie Franków najwyższym zwierzchnikiem cywilnym i duchowym równocześnie. Ludwik odsunął doradców swego ojca i zastąpił ich ludźmi, którymi się otaczał władając Akwitanią. Wśród nich był opat klasztoru Wittiza święty Benedykt z Aniane, dawny kanclerz akwitański Ludwika, Helisachar oraz opat Saint-Denis, Hilduin. Po śmierci świętego Benedykta, do grona doradców cesarskich dokooptowano Adalharda z Korbei oraz Walę. Obaj byli Karolingami. Ponadto ważną rolę w radzie Ludwika odgrywali Bernard, margrabia Septymanii, oraz Ebon, mianowany arcybiskupem Reims. Ludwik I Pobożny kontynuował politykę ojca, i skupił się na obronie granic zewnętrznych, wspierał działalność misyjną w krajach skandynawskich, stąd przydomek Pobożny. Napotykał jednak na coraz większe trudności w utrzymaniu spoistości państwa, wobec narastających dążeń i ambicji separatystycznych władców poszczególnych hrabstw, na jakie państwo podzielone zostało w roku 750.

Karol Wielki i Ludwik Pobożny I

Spektakularne zwycięstwo odniósł Ludwik nad swym bratankiem Bernardem, natomiast od roku 810, królem Longobardów, który w roku 817, wypowiedział stryjowi posłuszeństwo. Do Lombardii ruszyła wówczas ogromna armia cesarska. Zanim jednak dotarła do Alp, Bernard skapitulował. Przybył do Chalon-sur-Saone i tu poddał się stryjowi. W przeprowadzonym tam procesie został skazany na oślepienie. W roku następnym zmarł. Cesarz, jako osoba wręcz dewocyjnie pobożna, poczuł się winny śmierci swojego bratanka. W 822 roku, odbył nawet publiczną pokutę w Attigny przed papieżem Paschalisem I i innymi dostojnikami kościelnymi królestwa. Takie zachowanie jednak bardzo osłabiło pozycję cesarza w państwie. Równie niebezpieczne okazało się uwolnienie z klasztornego odosobnienia Adalarda i Wali, kuzynów cesarskich, którzy zostali tam osadzeni za spiskowanie niedługo po rozpoczęciu rządów przez Ludwika. Jeszcze w roku tryumfu nad Bernardem, Ludwik Pobożny wydał w Akwizgranie Ordinatio Imperi ustanawiając tym samym aktem podział państwa między cesarskich synów. Pepin otrzymał wówczas we władanie Akwitanię, Ludwik Bawarię, a Lotar otrzymał resztę ziem i zwierzchnictwo nad młodszymi braćmi. Niebawem ojciec ogłosił Lotara współcesarzem, a w roku 823, papież Paschalis I koronował go w Rzymie na cesarza. U progu panowania Ludwika trybutariuszami królestwa Franków byli Duńczycy, Obodrzyci, Słoweńcy, Bretończycy oraz Baskowie. W posłuszeństwie utrzymywała ich siła wojskowa monarchii Karolingów. W 816 roku, doszło do pierwszej rebelii. Zbuntowali się Serbowie. Wkrótce do buntu przyłączyli się również Obodrzyci, którzy zawarli sojusz z Duńczykami. Słowianie zaczęli buntować się także na południowo-wschodnich kresach państwa. Tam Ljudevit, książę Panonii, zaatakował granicę na rzekach Drawie i Sawie. Margrabia Friuli Cadolah, ruszył przeciwko Ljudevitowi, ale zmarł w roku 820, podczas kampanii wojennej. Jego ziemie zostały wkrótce najechane przez Słowian. W 821 roku, Frankowie zawarli sojusz z księciem Dalmacji Borną i Ljudevit uznał zwierzchnictwo Franków. Pokój na tych terenach trwał do roku 827, kiedy Ludwik Niemiecki był to syn cesarza, musiał zmierzyć się Bułgarami pustoszącymi Panonię. W Italii trwały walki o podporządkowanie Karolingom południa półwyspu, zwłaszcza księstwa Benewentu. Mimo kolejnych wypraw i ponawianych hołdów książąt Grimoalda IV i Sico I nie udało się Ludwikowi ostatecznie podporządkować sobie tego małego księstwa. Na południowo zachodnich kresach państwa problemy pojawiły się w 815 roku, kiedy Seguin, książę Gaskonii, zbuntował się przeciw Ludwikowi. Został jednak szybko pokonany, a odebrana mu władza została przekazana jego bratu Lupusowi III. W 820 roku, na zgromadzeniu w Quierzy-sur-Oise zadecydowano o wyprawie przeciwko Kordobie. Jednak dowodzący armią hrabiowie Hugon z Tours i Matfrid z Orleanu działali opieszale i wyprawa nie przyniosła żadnych rezultatów. Ordinatio Imperi z 817 roku, nie zostało w pełni zrealizowane. W 818 roku, kiedy Ludwik wracał z wyprawy wojennej na Bretanię, dotarła doń wieść o śmierci żony Ermengardy. Cesarz był bardzo do niej przywiązany i dworzanie musieli wiele miesięcy namawiać Ludwika do powtórnego ożenku. Ostatecznie drugą żoną cesarza została bawarska księżniczka Judyta. Urodziła mu wkrótce syna, Karola. Judyta i Ludwik zabiegali o dział dla niego, ale mogło się to stać kosztem któregoś ze starszych synów cesarskich. Tak doszło do konfliktu dynastycznego. W 829 roku, w Wormacji Ludwik nadał Karolowi tytuł króla lub księcia Alemanii. Nadanie to dokonało się kosztem działu Lotara. Na jego reakcję nie trzeba było długo czekać. Podburzany przez Walę i przy poparciu braci oskarżył cesarzową Judytę o cudzołożny związek z Bernardem z Septymanii, który miał również być ojcem Karola. Bernard pozostał jednak na cesarskim dworze, otrzymał nawet nowe zaszczyty. Dostojnicy kościelni jednak uciekli z dworu i dali swojej poparcie cesarskim synom. W 830 Wala oskarżył Bernarda o spisek na swoje życie. W odpowiedzi Pepin Akwitański zebrał w Gaskonii armię i przy poparciu magnatów z Neustrii ruszył na Paryż. Ludwik wracał właśnie z kolejnej wyprawy na Bretanię, kiedy znalazł swoje państwo w stanie wojny domowej. Ruszył natychmiast na Compiègne, gdzie został oblężony przez armię Pepina i wzięty do niewoli. Cesarzową Judytę zamknięto w klasztorze Świętego Krzyża w Poitiers. Nieco później Ludwik podzielił los żony. Bernard uciekł do Barcelony. Władzę w Cesarstwie tymczasem przejął Lotar. Zaniepokojeni wzrostem siły starszego brata, Ludwik i Pepin zwrócili się przeciwko niemu. Lotar próbował ratować swoją pozycję zwołując zjazd możnych do Nijmegen. Możni przybyli, ale ze zbrojnymi pachołkami, i wymogli uwolnienie cesarza. W 831 roku, Ludwik odzyskał wolność, a jego synowie padli mu do stóp. Pepin i Ludwik wyszli na rebelii najlepiej, gdyż otrzymali nowe nadania ziemskie. Lotar natomiast został pozbawiony godności współcesarza i wygnany do Italii. Wala usunął się do klasztoru. Sprawa uposażenia Karola Łysego nadal jednak antagonizowała dom panujący. W 832 roku, Pepin Akwitański został wezwany na dwór ojca. Spotkał się tam z chłodnym przyjęciem i obrażony odjechał do Akwitanii wbrew rozkazom ojca. Obawiając się kolejnej rebelii Ludwik nakazał wszystkim swoim siłom zebrać się w Akwitanii. Wtedy Ludwik Niemiecki wbrew rozkazom ojca zaatakował i umocnił się w Szwabii. Cesarz zdecydował się na krok radykalny. W 833 roku, odebrał Pepinowi Akwitanię i nadał ją Karolowi. Równocześnie przekazał resztę państwa Lotarowi, który dotychczas trzymał się na uboczu, ale utrzymywał kontakty z Pepinem i Ludwikiem. W roku 833, bracia rozpoczęli kolejną rebelię. Kiedy Ludwik Pobożny zbierał nową armię w Wormacji Lotar ruszył na północ a Ludwik Niemiecki na południe. Do spotkania miało dojść pod Rotfeld w Alzacji. Dotarły tam również wojska cesarskie, które jednak rozpierzchły się nie podejmując walki. Ludwik Pobożny ponownie stracił władzę. Zamknięto go w klasztorze Saint-Denis w Soissons. Judytę umieszczono w Tortonie, a Karola w Prüm. W walce z ojcem, wspierali Lotara biskupi jak Ebon z Reims i Agobard z Lyonu. 13 listopada biskup Ebbo przewodził synodowi w Soissons, na którym zmusił Ludwika Pobożnego do przyznania się do wielu przestępstw. Takie postępowanie sprawiło, że możni Saksonii i Austrazji zwrócili się przeciw Lotarowi, który uciekł do Burgundii. 1 marca 834 roku, Ludwikowi przywrócono władzę nad państwem. Lotar został zmuszony wycofać się do Italii. Ebon i Agobard utracili biskupstwa. W 836 roku, cesarz zawarł pokój z Pepinem i Ludwikiem. Lotar ponownie został pominięty przez ojca. Cesarz Ludwik uczynił również nowe nadanie dla Karola. W tym samym czasie na wybrzeża państwa Franków po raz pierwszych napadli wikingowie. W 837 roku, popłynęli w górę Renu aż do Nijmegen, gdzie ich król Roryk zażądał odszkodowania za wikingów poległych w jednej z poprzednich wypraw. Silne wojska zebrane przez Ludwika zmusiły go jednak do odwrotu. Po nich przyszli jednak następni najeźdźcy, pustosząc północne wybrzeża. W roku 838, zażądali nawet zwierzchnictwa nad Fryzją. Ludwik rozkazał zbudować flotę wojenną i wysłał swoich urzędników aby umocnili frankijskie zwierzchnictwo nad Fryzami. Rok 837, przyniósł koronację Karola na króla Alemanii i Burgundii. Karol otrzymał również część ziem Ludwika Niemieckiego. Spowodowało to bunt starszego syna. Cesarz podzielił więc państwo jeszcze raz. W Quierzy-sur-Oise przekazał Karolowi Bawarię. Wkrótce okazało się, że hojność Ludwika wobec najmłodszego syna nie znała granic. W 838 roku, zmarł z przepicia Pepin Akwitański. Pomijając prawa jego syna a swojego wnuka, Pepina II, Ludwik przekazał Akwitanię Karolowi. Możni akwitańscy okrzyknęli jednak królem Pepina II. Kiedy Ludwik Pobożny zagroził interwencją zbrojną rozpoczęła się trzecia rebelia. Wiosną 839 Ludwik Niemiecki najechał Szwabię. Pepin i jego gaskońscy stronnicy doszli aż do Loary. Duńczycy natomiast po raz kolejny zaatakowali Fryzję. Lotar, po raz pierwszy od dłuższego czasu, poparł stronę ojca. W zamian za przywrócenie mu dzielnicy poprzysiągł wierność cesarzowi. Ostatecznie cesarz nadał Ludwikowi Niemieckiemu Bawarię. Pepin II został wydziedziczony, a resztę jego ówczesnego państwa podzielono na część wschodnią i zachodnią. Lotar mógł zatem wybrać, którą chce częścią władać. Wybrał wschód w tym Italię, zachód pozostawiając Karolowi. W 840 roku, cesarz doprowadził do uznania Karola królem Akwitanii. Szczęśliwy Ludwik razem z Ludwikiem Niemieckim ruszyli natychmiast do Marchii Wschodniej. W lipcu tego też roku, cesarz powrócił do Frankfurtu. Ostatnia za jego życia wojna domowa właśnie dobiegła końca. Jednak wkrótce po powrocie Ludwik poczuł się bardzo źle. Wiosną 840 roku, przeniósł się do swojego myśliwskiego zamku w Ingelheim am Rhein nad Renem. Zmarł tam w dniu 20 czerwca roku 840, w obecności wielu biskupów i innych duchownych. Nie było przy nim niestety cesarzowej Judyty i ich syna Karola. Wkrótce potem zadrażnienia między braćmi wywołały kolejną wojnę domową, która doprowadziła do rozpadu państwa Karola Wielkiego. Ludwik Pobożny został pochowany w bazylice świętego Piotra w Metz.

Denar Ludwika Pobożnego I

Jak wspomniałem król Ludwik około roku 794 lub 795,poślubił Ermengardę z Hesbaye a około roku 778,a napewno w dniu 3 października 818 roku, córkę hrabiego Ingermana z Hesbaye i Jadwigi z Bawarii. Ludwik i Ermengarda mieli razem trzech synów i trzy córki Pierwszym synem byl Lotar I urodzony roku 795,dniaa 29 września 855 roku, to późniejszy cesarz. Kolejnym synem był Pepin I urodził się w roku 797, 13 listopada lub 13 grudnia 838 roku, to późniejszy król Akwitanii. Kolejnym dzieckiem była Rotruda urodzona około roku 800 czego dokladnie nie wiemy.Następna córka to Hildegarda lub Matylda urodziła się około roku 802 i też jako historycy nie mamy pelnych daanych, to żona hrabiego Geralda z Owernii, także miała swoje dzieci. Oraz syn Ludwik II urodził się w roku 804 a zmarł 28 września 876 roku, to także przyszły król Franków Wschodnich. Ludwik Pobożny w roku 819, jak wiemy w Akwizgranie poślubił Judytę Bawarską w roku 805,w dniu 19 lub 23 kwietnia, a córkę hrabiego Welfa i Jadwigi, kobiety z możnego saskiego rodu. Ludwik i Judyta mieli razem syna i córkę. Gisela urodziła się w roku 820 a 5 lipca 874 roku, zmarła żona księcia Eberharda z Friuli, miała dzieci, a także Karol II Łysy urodzony został 13 czerwca 823 roku, 5 lub 6 października zmarł w roku 877,był to oczywiście także król Franków Zachodnich, i cesarz. Ze związku z Theodeliną z Sens Ludwik, miał dwoje nieślubnych dzieci.Arnulfa z Sens i Alpaisa.

Królestwo Franków Zachodnich w latach 846 do roku 987

Karolingowie

Karolingowie dynastia królów

Karol II Łysy

Król Franków Zachodnich Karol Łysy, cesarz rzymski, król Dolnej Burgundii

Ten król urodził się 13 czerwca 823 roku, we Frankfurcie nad Menem, a zmarł 5 października lub 6 października 877 roku, był to król zachodniofrankijski od roku 843,i został też królem Italii od 876 roku, oraz cesarzaem rzymskim od roku 875,był to syn Ludwika I Pobożnego w latach 778 do roku 840,i był to pierwszy król francuski z dynastii Karolingów francuskich. Ludwik I Pobożny na rok przed swą śmiercią dokonał także podziału Cesarstwa Franków pomiędzy swych trzech synów, Lotara, Ludwika i Karola. Kierując się zasadą senioratu jeszcze za swojego życia ustanowił najstarszego syna Lotara cesarzem, obaj jego synowie mieli być tylko królami. Jednak gdy umarł, oni sami, po długich targach i kompromisach, dokonali ostatecznego podziału królestwa i władzy, zawierając w 843 roku. Traktat z Verdun, oraz podpisali proklamację zgody trzech braci gwarantującą ich ścisłą współpracę i wzajemną pomoc. Koronacja Karola II odbyła się w Orleanie. Faktycznie traktat stał się zaczynem trwałego podziału jednolitego państwa Franków, Karola I Wielkiego na przyszłe państwa narodowe. Z cesarstwa Karolingów wyłoniły się wówczas trzy jakby nowe królestwa mianowicie zachodnich Franków, które objął Karol II Łysy, wschodnich Franków, przejęte przez Ludwika Niemieckiego i środkowe, rozciągające się wąskim pasem od Morza Północnego aż po Rzym w Italii. To środkowe królestwo przydzielone zostało Lotarowi I, który otrzymał godność cesarza.

Żelazna korona Longobardów

Ale po jego śmierci w 855 roku, terytorium zostało dodatkowo podzielone na trzy części między jego synów. Tak więc w miejsce jednego dużego, zwartego i silnego cesarstwa Karola Wielkiego w 40 lat po jego śmierci istniało na jego terytorium aż pięć królestw. Były to jakby zalążki późniejszych terytoriów Francji, Niemiec oraz Niderlandów, Szwajcarii i Włoch. W państwie zachodniofrankijskim Karola II Łysego, od początku jego powstania, nie było spójności i wewnętrznej zwartości. Poszczególne hrabstwa buntowały się i dążyły do jak największej niezależności od króla, zaś celtycka Bretania na północy i wizygocka Akwitania na południu w ogóle stanowiły oddzielne księstwa. Postępowało też rozwarstwienie społeczne. Karol Łysy mozolnie budował swój dwór królewski, otaczał się ludźmi kultury, filozofami, pisarzami, poetami, sam określany był jako król i filozof. W wyniku dynastycznych ruchów na mocy porozumienia w Meerssen część dziedzictwa Lotara I, dostała się Ludwikowi Niemieckiemu, zaś Karol przejął część Lotaryngii w roku 870. Ale po śmierci Ludwika Niemieckiego w 875 roku. Italia przypadła Karolowi i został on, przy wsparciu papieża Jana VIII, cesarzem rzymskim. W ten sposób zarysowała się jakby możliwość ponownego scalenia wszystkich królestw frankijskich w jedną całość. Nie byli tym wszakże zainteresowani możnowładcy, rządzący w poszczególnych hrabstwach. Jednak największą przeszkodą stały się wyniszczające najazdy Saracenów, głównie Arabów na Italię, i wikingów albo Normanów na północne i zachodnie wybrzeża zachodniej Frankonii i Madziarów czyli Węgrów od wschodu, z obszarów Panonii nad Dunajem. Gdy Karol Łysy organizował wojskową wyprawę do Italii przeciwko Saracenom, odmówiła mu wsparcia część baronów zachodniofrankijskich oraz Karolingowie niemieccy, którzy wtedy zajęli całą Lotaryngię. W trakcie ekspedycji w Italii w 877 roku, w okolicach Avrieux, wówczas Karol II Łysy zmarł. Cesarzem po nim został Karol Otyły w roku 881, który też wówczas przejął całą Italię. Królem zachodniofrankijskim został syn Karola Łysego, Ludwik II Jąkała. Należy zaznaczyć iż, kapitularz z Meerssen z 847 roku, nakazywał, by każdy wolny człowiek wybrał sobie kogoś możniejszego i został jego wasalem co po francusku znaczy Capitulaire de Meerssen. Dodać trzeba iż, gdy w roku 877, wyruszając do Italii Karol na żądanie hrabiów wydał kapitularz gwarantujący dziedziczność hrabstw, legalizując dotychczasową praktykę zwaną Capitulaire de Quierzy.

Ludwik II Jąkała

Król Ludwik II Jąkała

Niestety w archiwach zachowała się tylko taka jedna bardzo mała miniatura Króla Ludwika II Jąkały, a po francusku piszemy, Louis le Bègue, król ten urodził się w dniu 1 listopada 846 roku, a zmarł 10 kwietnia 879 roku, w Compiègne, od 877 roku, był królem zachodniofrankijskim, jest to syn Karola II Łysego, z dynastii Karolingów francuskich, oraz Ermentrudy, córki Odona I, hrabiego Orleanu. W 866 roku, po śmierci swojego młodszego brata Karola został królem Akwitanii. Po śmierci ojca w 877 roku, objął rządy w całym królestwie zachodniofrankijskim. W dniu 8 grudnia 877 roku, został koronowany zwyczajowo w katedrze w Reims, przez tamtejszego arcybiskupa Hincmara. Powtórna koronacja odbyła się 7 września 878 roku. Kiedy to Ludwika koronował papież Jan VIII, który przybył do Francji na synod kościelny. Uroczystości odbyły się wówczas w Troyes. Papież zaoferował zatem Ludwikowi koronę cesarską, ale ten niespodziewanie odmówił. Ludwik był bardzo słabego zdrowia i przeżył swojego ojca tylko o 2 lata. W okresie jego panowania role i możliwości władzy królewskiej w kraju nieustannie malały, wzrastała natomiast odrębność księstw i hrabstw jak Akwitanii, Gaskonii, Tuluzy, Burgundii, Owernii, Normandii, Bretanii, Flandrii i innych, oraz rosła potęga wielkich baronów. Król nie odgrywał jednak żadnej aktywnej roli na scenie międzynarodowej. Ówcześni kronikarze opisywali go jako prostego i miłego człowieka, miłującego pokój, religię i sprawiedliwość. Ludwik był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się w marcu 862 roku, z Ansgardą która też zmarła w dniu 2 listopada po 879 roku, była też córką hrabiego Harduina. Ślub odbył się potajemnie i zupełnie wbrew woli ojca Ludwika, który też rychło wyjednał u papieża unieważnienie tego małżeństwa. Ludwik i Ansgarda mieli razem dwóch synów i dwie córki, pierwsza to Hildegarda urodzona prawdopodobnie około roku 864. Oraz druga córka to, Gizela żyjąca w latach 865 do roku 884,była to żona Roberta, hrabiego Troyes, a później przyszedł na świat syn Ludwik III, a od około roku 865 do 5 sierpnia 882,był królem Franków Zachodnich, oraz przyszedł na świat syn Karloman II, który od około roku 866, a od 12 grudnia 884 roku, został królem Franków Zachodnich Drugą żoną Ludwika była Adelajda z Paryża urodzona w roku 850 lub 853, żyła do 10 listopada 901 roku, była córką Adalarda, hrabiego Paryża. Małżeństwo to nie było udane i Ludwik starał się, bezskutecznie, o rozwiązanie tego małżeństwa z powodu zbyt bliskiego pokrewieństwa, a babka Adelajdy była nieślubną córką Ludwika I Pobożnego, dziadka Ludwika II, lub Karola Wielkiego, jego pradziadka. Podczas powtórnej koronacji królewskiej w 878 roku, Ludwik odmówił zgody na koronację Adelajdy. Ludwik i Adelajda mieli razem syna i córkę Ermentrada urodzoną w roku 875 żyła do roku 914,była to żona Wernera z Ivrei. Król miał tez syna Karola III Prostaka urodzonego w dniu 17 września 879 roku, a od 7 października 929 roku, był to król Franków Zachodnich. W 879 roku, Ludwik wyruszył na wyprawę wojenną przeciwko najeżdżającym kraj wikingom. Podczas swojego marszu na północ, nagle poczuł się źle i zmarł w Compiègne 10 kwietnia 879 roku Po jego śmierci państwo zostało podzielone między jego dwóch synów Ludwika III i Karlomana II.

Ludwik III król zachodniofrankijski

Król Ludwik III

Ludwik III był to król zachodniofrankijski lub był nazywany też Ludwikiem III Królem Franków Zachodnich, a urodził się około roku 863,i zmarł 5 sierpnia 882 roku, w Saint-Denis, jako król zachodniofrankijski, panował na tronie w latach 879 do roku 882, był to syn Ludwika II Jąkały, z dynastii Karolingów francuskich. Współrządził wraz ze swym bratem Karlomanem w latach 879 do roku 884. Obaj bracia chcieli w swych rządach oprzeć się na wasalnych książętach i hrabiach, nie mieli wszak większego wpływu na ich działania. Od 840 roku, godności arystokratyczne były dziedziczne, a więc synowie wasalnych arystokratów, mieli prawa przejmowania dóbr nadanych ich ojcom przez królów. Kolejni władcy nie mogli już tych dóbr im odebrać, co skutkowało coraz większym uniezależnieniem się lokalnych hrabstw i księstw od centralnej władzy królewskiej. W 881 roku, król Ludwik III zatrzymał wojska normańskie w bitwie pod Saucourt-en-Vimeu. Po śmierci Ludwika III przez dwa lata rządził sam jego brat Karloman.

Karol III Otyły

Król Karol III
Król Karol III Gruby

Król Karol III nazywany był też Karolem Grubym, co z łaciny piszemy Carolus Pinguis, a urodził się w dniu 13 czerwca 839 roku, w Neudingen, i zmarł 13 stycznia w roku 888, także w Neudingen, a od roku 881,był to cesarz rzymski, od 884 roku, został królem zachodniofrankijskim z dynastii Karolingów niemieckich. Był to trzeci syn Ludwika Niemieckiego. Przy podziale państwa swojego ojca w 876 roku, otrzymał tylko Niemcy południowo zachodnie, czyli Szwabię. Po śmierci braci objął władzę nad całym ojcowskim królestwem. Po śmierci cesarza Karola II Łysego, za wskazaniem papieża, otrzymał w 881 roku, koronę cesarską. Przejął również w 884 roku, zachodniofrankijską koronę królewską po śmierci, panujących tylko przez 8 lat, trzech królów dynastii Karolingów francuskich, Ludwika II Jąkały i jego synów Ludwika III i Karlomana. W ten sposób znów zarysowała się jedność terytoriów francuskich po byłym Cesarstwie Franków Karola I Wielkiego. Ale nie było to celem baronów i książąt. Integracji pod przywództwem Karola Otyłego nie sprzyjała też jego bardzo nieskuteczna walka z najazdami wikingów, rujnujących nadmorskie hrabstwa. W latach 885 do roku 887, Normanowie oblegli stolicę francji Paryż. Mieszkańcy wprawdzie bronili się dość skutecznie, zamieniając wyspę Cité, na warownię przy tym odpierając wszystkie ataki najeźdźców. Obroną dowodził wówczas młody hrabia Paryża Odo, syn Roberta Mocnego, zwycięzcy nad wikingami z lat 864 do roku 865. Uzyskał on wtedy przydomek księcia Paryża. Przybyły z wojskiem na odsiecz król Karol Otyły, nie odważył się jednakże podjąć walki z wikingami i wdał się z nimi w zbędne zdaniem historyków pertraktacje. Ostatecznie po otrzymaniu wysokiej kontrybucji wikingowie odeszli od samego Paryża i wrócili do Skandynawii. Okup ściągnięty został potem jako podatek od zwykłej ludności. Oskarżony o nieudolne rządy, Karol Otyły abdykował w 887 roku, w Tryburze, a kilka miesięcy potem zmarł. Po kilkuletnich walkach dynastycznych o tron francji królem został Karol III Prostak, i był nim w latach 892 do roku 923,pochodził z linii Karolingów francuskich. Karol był najmłodszym z trzech synów Ludwika II Niemieckiego, pierwszego króla Franków Wschodnich, i Emmy Bawarskiej, córki hrabiego Welf z Altdorfu. Współcześni mu ronikarze opisywali Karola jako bardzo chrześcijańskiego księcia, bogobojnego, całym sercem podporządkowanego, i gorliwie wypełniającego rozkazy Kościoła, szczodrego, bardzo gorliwego w modlitwie, a zatem zawsze gotowego do wychwalania Boga. W 859 roku, Karol został mianowany hrabią Breisgau, alemańskiej marchii na pograniczu południowej Lotaryngii. W 863 roku, zbuntował się najstarszy brat Karola, Karloman. Rok później do buntu przyłączyli się jego młodsi bracia, Ludwik Młodszy i Karol. Ludwik Niemiecki mianował wówczas Karlomana królem Bawarii. W 865 roku, dokonał podziału państwa między swoich synów. Bawaria przypadła Karlomanowi, Saksonia razem z Frankonią i Turyngią Ludwikowi, a Alemania, Szwabia i Recja, natomiast Karolowi przypadła Lotaryngia, i jeszcze została podzielona między dwóch młodszych braci. Kiedy w 875 roku, zmarł cesarz Ludwik II, który był również królem Włoch, na mocy porozumienia zawartego między zmarłym cesarzem z Ludwikiem Niemieckim, a Włochy odziedziczył Karloman Bawarski.

Karol Otyły w Grandes Chroniques de France

Nie pogodził się z tym jednak król Franków Zachodnich Karol II Łysy, który wyprawił się zbrojnie do Italii i koronował się tam na cesarza. Ludwik wysłał więc na półwysep włoski wojska dowodzone przez Karlomana i Karola, które przy wsparciu wojsk margrabiego Berengara z Friuli, miały opanować włoskie posiadłości zmarłego w 875 roku, cesarza. Wyprawa ta nie odniosła jednak większych sukcesów dopóki w 877 roku, nie zmarł Karol Łysy. W międzyczasie zmarł również Ludwik Niemiecki w roku 876, i trzej bracia spotkali się w celu dokonania ostatecznego podziału ojcowskiego królestwa. Podział ten pokrywał się mniej więcej z tym dokonanym w roku 865, tyle że Karol otrzymał mniejszą część Lotaryngii niż to było wcześniej postanowione. Bracia rządzili zgodnie i nie dochodziło między nimi do żadnych konfliktów. W 877 roku, Karloman uzyskał wreszcie władzę we Włoszech. Ludwik Młodszy w tym czasie podzielił Lotaryngię na trzy części, między każdego z braci. W 878 roku, Karloman zrzekł się swojej części na rzecz Ludwika, który podzielił się tą prowincją z Karolem. W 879 roku, chory Karloman dokonał podziału swojego władztwa między braci. Ludwik miał otrzymać Bawarię, a Karol Włochy. Od 879 roku, datują się rządy Karola w Italii, chociaż Karloman zmarł w 880 roku. W 880 roku, Karol dołączył do królów zachodniofrankijskich, Ludwika III i Karlomana II, podczas ich wyprawy na zbuntowanego króla Prowansji Bosona. Karol brał udział w oblężeniu Vienne od sierpnia do listopada, ale bez sukcesów. Prowansja od 863 roku, podlegała królowi Włoch, którym był wówczas Karol. W 882 roku, wysłał Ryszarda, hrabiego Autun, z zadaniem zdobycia Vienne, z którego to zadania Ryszard wywiązał się we wrześniu. Boson zrzekł się Prowansji na rzecz Karola. 18 lipca 880 roku, papież Jan VIII wysłał list do walczącego z nim Gwidona II ze Spoleto z propozycją rozmów pokojowych. List został jednak zignorowany przez Gwidona, który najechał państwo kościelne. Papież poprosił więc o pomoc króla Włoch, Karola Otyłego. Karol przybył na pomoc i pokonał Gwidona. W podzięce papież koronował go na cesarza. Uroczystość odbyła się 12 lutego 881 roku. Później Karol przestał pomagać papieżowi w jego walce z Gwidonem, mimo kolejnych listów papieskich z prośbami o pomoc. Jako cesarz Karol rozpoczął budowę pałacu w Sélestat w Alzacji. Budował go na wzór pałacu Karola Wielkiego w Akwizgranie. Ponieważ Akwizgran znajdował się w królestwie jego brata Karol wybudował więc nowy pałac cesarski na swoich ziemiach. Pałac ten został zbudowany bliżej centrum cesarstwa niż Akwizgran. W lutym 882 roku, Karol zwołał zjazd do Rawenny. Doszło tam do zawarcia pokoju między cesarzem i papieżem a Gwidonem ze Spoleto i jego wujem, Gwidonem z Camerino. Gwidon ze Spoleto zobowiązał się zwrócić papieżowi jego zagarnięte posiadłości. Z tego zobowiązania książę nie wywiązywał się gorliwie. W 883 roku, Gwidon z Camerino, nowy książę Spoleto, został więc oskarżony o zdradę. Gwidon uciekł sprzed sądu cesarskiego i powrócił do swojego księstwa, gdzie zawarł sojusz z Saracenami. Karol wysłał przeciw niemu Berengara z Friuli. Margrabia odnosił początkowo sukcesy, ale epidemia jaka wybuchła nagle w Italii zmusiła jego armię do odwrotu. W 883 roku, Karol podpisał traktat z dożą Wenecji Giovannim II, który stanowił, że każdy morderca doży, który ucieknie na terytorium cesarstwa zostanie zeń wydalony. Na początku lat 80 tych IX wieku, resztki armii wikingów rozbitej przez króla Wesseksu Alfreda Wielkiego zaczęły się osiedlać w Niderlandach. Ich napór był z powodzeniem powstrzymywany przez brata Karola, Ludwika Młodszego. Kiedy Ludwik zmarł w 882 roku, Karol Otyły zjednoczył pod swoimi rządami całe królestwo wschodniofrankijskie. Latem Karol zwołał zgromadzenie całej armii wszystkich plemion w królestwie i ruszył na jej czele przeciwko wikingom. Obległ ich główny obóz w Asselt. Wkrótce rozpoczął negocjację z przywódcami wikingów, Godfrydem i Zygfrydem. Godfryd zgodził się przyjąć chrześcijaństwo i zostać wasalem Karola. Cesarz dał mu za żonę Gizelę, córkę Lotara II, króla Lotaryngii. Zygfryd jednak został pominięty. Lata od 882 do roku 884, to czas wojny domowej w Marchii Wschodniej to obecna Austria. Bratanek Karola, Arnulf z Karyntii, sprzymierzył się z Engelszalkiem II przeciwko margrabiemu Marchii Wschodniej, Aribonowi, mianowanemu na ten urząd przez Karola. Margrabiego i cesarza poparł jednak władca Wielkich Moraw, Świętopełk I, który w 884 roku, w Kaumbergu złożył przysięgę na wierność Karolowi. Wojna domowa spowodowała zerwanie Karola z rodem Wilhelminów i bratankiem Arnulfem, ale przydała mu cennych sprzymierzeńców w postaci władców morawskich i podległych im słowiańskich książąt. W 885 roku, Karol, obawiając się buntu wikinga Godfryda i jego szwagra Hugona Alzackiego, zaaranżował spotkanie w Spijk niedaleko Lobith. Godfryd i Hugon wpadli w pułapkę. Godfryd został natychmiast stracony, a Hugon oślepiony i zesłany do klasztoru w Prüm. Po śmierci Karlomana, króla zachodniofrankijskiego, który zmarł jk wiemy 12 grudnia 884 roku, możni królestwa okrzyknęli królem Karola Otyłego. Tym samym Karol doprowadził do zjednoczenia wszystkich frankijskich królestw, po raz pierwszy od 843 roku, Jego koronacja na króla w Galii, co po łacinie piszemy, rex in Gallia, odbyła się najprawdopodobniej 20 maja 885 roku, w Grand w południowej Lotaryngii. Karola koronował biskup Langres Geilo. Chociaż Geilo wprowadził dla Karola specjalną pieczęć na królestwo zachodniofrankijskie, Karol nigdy nie rządził tam osobiście, a bieżące sprawy zostawiał do załatwienia miejscowemu możnowładztwu. Okres panowania Karola w królestwie zachodnim był w czasie nasilonych najazdów wikingów. W 885 roku, ich potężna flota dowodzona przez Zygfryda wpłynęła na Sekwanę i rozpoczęła oblężenie Paryża. Zygfryd zażądał od Karola okupu, ale cesarz odmówił. Karol w tym czasie przebywał we Włoszech, więc obroną Paryża dowodził hrabia Odon. Karol wysłał na odsiecz Henryka Frankońskiego. W 886 roku, przybył tam osobiście Karol. Jego armii udało się otoczyć obóz wikingów w Montmartre. Karol nie przejawiał jednak specjalnie ochoty do walki. Większość swoich wojsk wysłał wkrótce do Burgundii, gdzie wybuchła rebelia. Wikingowie opuścili Francję wiosną roku 887,kiedy to Karol zapłacił im wówczas 700 funtów srebra. Takie postępowanie cesarza przyczyniło się spadku jego popularności w zachodnim królestwie. Karol, podczas swojego pobytu w zachodnim królestwie, wydał wiele przywilejów dla miejscowych możnych. Uznał wszystkie prawa i przywileje nadane przez swoich poprzedników możnym w marchii hiszpańskiej, Prowansji, a szczególnie w Neustrii. Karol doszedł również do porozumienia z księciem Bretanii Alanem I, któremu prawdopodobnie nadał tytuł królewski. Karol był żonaty z Ryszardą Szwabską a, córką hrabiego Erchangera ze Szwabii, i członka możnego rodu Ahalolfingów. Ich ślub odbył się w 862 roku, ale małżeństwo to niestety pozostało bezdzietne. Karol miał syna z nieznaną z imienia konkubiną, o imieniu Bernard, którego w 885 roku, uznał swoim dziedzicem, ale spotkał się ze stanowczą opozycją wielu dostojników kościelnych. Miał jednak poparcie papieża Hadriana III. Cesarz zaprosił go na zjazd panów cesarstwa do Wormacji w październiku 885 roku, jednak papież zmarł w drodze. Hadrian chciał usunąć sprzeciwiających się cesarzowi biskupów, co otworzyłoby drogę Karolowi do uznania Bernarda swoim następcą. Wskutek śmierci papieża działania Karola zupełnie nie powiodły się. Po fiasku pierwszej próby Karol spróbował ponownie legitymizować Bernarda. Starał się również o poparcie ze strony nowego papieża, Stefana VI, z którym spotkał się na początku 886 roku. Zjazd możnych został zaplanowany na kwiecień i maj 887 w Waiblingen. 30 kwietnia 887 roku, papież Stefan zdecydował, że nie pojedzie na zjazd. Mimo to Karol podjął próbę uznania Bernarda swoim następcą, ale ponownie napotkał na opór możnych i zrezygnował z tego pomysłu. Kolejnym kandydatem na następcę Karola został Ludwik Ślepy, syn Bosona Prowansalskiego. W maju 887 roku, w Kirchen Karol adoptował Ludwika. Nad jego tronem zbierały się już jednak czarne chmury. Z biegiem czasu możni zaczęli postrzegać Karola jako króla słabego i niekompetentnego. We wszystkich królestwach narastało niezadowolenie z jego rządów. Nasiliło się ono latem roku 887, kiedy Karol adoptował Ludwika Prowansalskiego. Mianował również hrabiego Odona i margrabiego Berengara swoimi następcami w poszczególnianych częściach jego państwa. Doszło również do konfliktu z żoną, którą otoczenie Karola oskarżyło o cudzołóstwo. Cesarzowa oczyściła się jednak z tych zarzutów.Decyzje Karola dotyczące następstwa tronu nie spodobały się jego bratankowi, Arnulfowi z Karyntii. 11 listopada 887 roku, Karol zwołał zgromadzenie do Frankfurtu. Otrzymał na nim wieść, że jego bratanek zbuntował się przeciwko niemu i maszeruje na Niemcy z armią Bawarów i Słowian. W ciągu tygodnia poparcie dla Karola na wschodzie upadło. Ostatni porzucili go Alemanowie, aczkolwiek detronizacja Karola nigdy nie została uznana w Lotaryngii. 17 listopada Karol był już pozbawiony władzy, ale dokładny przebieg wydarzeń jest nam dziś nieznany. Faktem jednak jest, że cesarz nie uczynił niczego, aby przeciwdziałać krokom Arnulfa. Kiedy bratanek doszedł do władzy Karol powierzył jego opiece Bernarda i Ludwika oraz poprosił o kilka posiadłości w Szwabii, gdzie mógłby spędzić resztę swojego życia. Arnulf przekazał więc stryjowi Neidingen, gdzie Karol zmarł, w dniu 13 stycznia 888 roku, Został pochowany w Klasztorze Reichenau, położonym na wyspie o tej samej nazwie na jeziorze Bodeńskim. Państwo Karola ostatecznie rozpadło się zupełnie. W królestwie zachodniofrankijskim do władzy wówczas doszedł hrabia Odon. Władzę we Włoszech przejął Berengar z Friuli, jednak nie przez wszystkich został on uznany. Rozpoczęły się dziesięciolecia wojen domowych i walk o władzę w królestwie włoskim.

Robertnowie

Robertynowie Dynastia królów

Odon władca Franków

Król Odon

Król Odon jako władca Franków urodził się około roku 860,a zmarł w dniu 1 stycznia 898 roku, był ponadto hrabią Paryża, oraz królem zachodniofrankijskim został nim od roku 888. Był to syn Roberta Mocnego i Adelajdy, a starszy brat Roberta I. Po dowodzeniu zwycięską obroną podczas oblężenia Paryża przez wikingów został wybrany królem zachodniofrankijskim. Podczas oblężenia stolicy podczas walk miał utracić prawą rękę, zlecił jednak, by wykonano dlań w jej miejsce metalową protezę i jak zaświadcza w pismach z tego okresu kronikarz Abbon. Nie była ona mniej sprawna od jego utraconej dawnej dłoni. Jego potomkowie walczyli w Galii z Karolingami o władzę. W końcu Hugo Kapet ostatecznie pozbawił władzy wrogich mu Karolingów. i rozpoczęło się panowanie zupełnie nowej dynastii Kapetyngów.


KAROLINGOWIE

Karol III Prostak

Król Karol III Prostak

Karol III Prostak, po francusku znaczy to Charles III le Simple, a urodził się w dniu 17 września 879 roku, po czym zmarł w dniu 7 października 929 roku, był to król zachodniofrankijski w latach 898 do roku 922,był to także syn Ludwika II Jąkały z dynastii Karolingów francuskich. Jako że w roku 888, możnowładcy zachodniofrankijscy obrali na króla hrabiego Odona z rodu Robertynów, za jego zasługi w walkach z wikingami.Na co nie zgadzali się z tym jednak zwolennicy Karolingów francuskich i w 892 roku, drugim królem został Karol III Prostak, syn Ludwika II Jąkały. Przez 6 lat królestwem rządziło więc dwóch królów, później mniej więcej na zmianę, ich kolejni potomkowie. Rywalizacja obu rodów Karolingów i Robertynów trwała przez niemal pełne sto lat, przybierając okresowo krwawej jak na tamte czasy charakter wojny domowej. W roku 922, wybuchł bunt możnowładców, w wyniku czego Karol III Prostak, zmuszony został do ucieczki do swojego królestwa Lotaryngii. Nowym królem wybrano Roberta, syna Roberta Mocnego.Kiedy to w dniu 15 czerwca 923 roku, pod Soissons wojska Karola pokonały siły Roberta, który poniósł śmierć w bitwie. Karol nie odzyskał jednak korony, ale w wyniku zdrady swojego kuzyna Herberta II de Vermandois, trafił do więzienia w twierdzy Saint-Quentin. W niewoli Karol spędził 4 lata, aż do 927 roku. Dwa lata później były król karoliński umarł na zamku w Péronne. Za panowania Karola III ustały w końcu uciążliwe najazdy wikingów. Po zwycięskiej bitwie pod Auxerre w roku 910, król zawarł w roku 911, pokój w Saint-Clair-sur-Epte z władcą Normanów Haraldem Rollonem. Normanowie osiedlili się jednak na półwyspie Contentin nad kanałem La Manche, tam utworzyli nowe Księstwo Normandzkie, przejęli oni język i kulturę romańską oraz wiarę chrześcijańską w obrządku rzymskim.

Robertngowie

Robertyngowie dynastia królów

Robert I władca Franków

Robert I Król Franków Zachodnich

Robert I Król Franków Zachodnich, urodził się około roku 865, a zmarł w dniu 15 czerwca 923, jako król zachodniofrankijski. Był to syn Roberta Mocnego i Adelajdy, a młodszy brat Odona. Robert I uznał władzę Karola III w 898 roku, za pozostawienie domen Robertyngów w Neustrii w jego ręku. Stosunki pomiędzy Robertem a Karolingiem popsuły się wraz ze zdobyciem przez Karola Lotaryngii. Został wybrany na następcę zdetronizowanego Karola III Prostaka, który wówczas próbował bezskutecznie odzyskać tron. Robert zginął w walce w bitwie pod Soissons. Władzę po nim objął jego zięć Rudolf, książę Burgundii. Małżeństwa i potomstwo. Imię pierwszej żony Roberta nie jest nam niestety znane. Możliwe, że nazywała się Adela, co po francusku to Aélis lub Adèle, Robert miał z nią dwie córki, Emmę urodzoną w roku 894, żyła do roku 935,a od około roku 918,pojął za żonę Rudolfa, córkę księcia Burgundii, Hildebrandę Adelę żyjącą od roku 895 do roku 931,a od około roku 907,była ona żoną Herberta II, hrabiego Vermandois. Jego drugą żoną była Beatrycze z Vermandois w latach, od około roku 880 do roku 931,była to córka córka Herberta I hrabiego Vermandois, z nią miał król Robert, córkę Rychildę, i syna Hugona Wielkiego, żyjacego od roku 898 do 16 czerwca 956 roku, księcia Francji, a ojca Hugona Kapeta.

Dynastia Buviniden

Rudolf I Burgundzki

Król Rudolf I Burgundzki


Rudolf I Burgundzki to Książę Burgundii,

Rudolf I Burgundzki to Książę Burgundii, również znany nam jest jako Radulf Ralf czy Raul, urodzony był około roku 890,a zmarł w dniu 15 stycznia roku 936, w Auxerre, to różnież był książę burgundzki w latach 921 do roku 923,oraz król zachodniofrankijski w latach 923 do roku 936. Był to syn księcia burgundzkiego Ryszarda I, z dynastii Buviniden oraz Adelajdy, córki Konrada II, hrabiego Auxerre. W 921 roku, ożenił się z Emmą, córką Roberta I i Béatrice de Vermandois. Dlatego po śmierci teścia mógł objąć pełnię władzy nad Frankami. Podczas swojego panowania dwukrotnie bowiem w latach 924 i 933 roku, nadawał nowe terytoria Normanom, którzy od 911 roku, byli już lennikami królów Francji jako niezależni wprawdzie władcy Normandii. W 923 roku, w bitwie pod Fiorenzuola d’Arda pokonał wojska Berengara I z Friuli.

Karolingowie

Ludwik IV Zamorski

Król Ludwik IV Zamorski


Ludwik IV Zamorski Król Franków Zachodnich

Ludwik IV Zamorski, był to Król Franków Zachodnich, pochodził także z dynastii Karolingów. Był urodzony w roku 920. Datę i miejsce jego śmierci przyjmujemy według zapisków, gdzie podaje się iż zmarł w dniu 10 września 954 roku, w Reims, był to także król zachodniofrankijski gdzie rządził w latach 936 do roku 954,a był to jak wiemy syn Karola III Prostaka, także z dynastii Karolingów francuskich. W okresie panowania Robertynów i walk o tron królewski Francji, w latach 923 do roku 936, Ludwik IV przebywał w Anglii, stąd też wziął się jego przydomek Zamorski. Wrócił do Francji w 936 roku. Po śmierci Ludwika IV królem Francji, został jego syn Lotar, który panował do roku 986.

Lotar

Król Lotar


Głowa rzeźbiona króla Lotara

Król Lotar określany też jako Lotar III, lub też Lotar IV urodził się w 941 roku, a zmarł w dniu 2 marca 986 roku, był to także to król zachodniofrankijski w latach 954 do roku 986, syn Ludwika IV Zamorskiego, jego matka to Gerberga Saska Lotar pochodził również z dynastii Karolingów francuskich. Za panowania Lotara ustały groźne najazdy Węgrów na zachodnie i południowe prowincje królestwa zachodniofrankijskiego. Główną tego przyczyną była wielka klęska jaką ponieśli Węgrzy w 955 roku, w bitwie na Lechowym Polu z rąk cesarza niemieckiego Ottona I. Węgrzy zrezygnowali wówczas ze swych wypraw łupieżczych, przeszli na bardziej osiadły tryb życia i przyjęli wiarę chrześcijańską. Wówczas też to południowej Francji przestali zagrażać Saraceni po klęskach, jakie zadał im w 973 roku książę Awinionu, Wilhelm. W 966 roku, Lotar poślubił Emmę, córkę Lotara II z Arles, króla Italii, z którą miał synów Ludwika i Eudesa lub Ottona. Miał również nieślubnego syna Arnulfa, który został arcybiskupem Reims. Po Lotarze królem zachodniofrankijskim, królem został jego syn Ludwik V Gnuśny.

Księstwo Franków Królestwo Francji od roku 987 do roku 1789

Kapetyngowie

Hugo Kapet

Przeczytałeś bezpłatny fragment.
Kup książkę, aby przeczytać do końca.
E-book
za 14.7
drukowana A5
za 75.64
drukowana A5
Kolorowa
za 110.28