Bezpłatny fragment - Filozofia słowa

Wstęp

Niniejszy przewodnik powstał z myślą o wszystkich tych, którzy przechodzą przez proces pisania swoich tekstów naukowych, szukając inspiracji. Zawiera on w sobie zarówno szereg praktycznych porad i wskazówek jak i listę przykładowych możliwości, które po nieznacznej modyfikacji można wykorzystać w pracy własnej.

Praca naukowa wymaga od badacza wyboru odpowiednich metod i technik badawczych, które pozwolą na skuteczne zbieranie, analizowanie i interpretowanie danych. Zadanie to jest szczególnie istotne w przypadku badań prowadzonych w dziedzinach humanistycznych, gdzie przedmiotem zainteresowania są złożone procesy społeczne, kulturowe i psychologiczne. W niniejszym podręczniku zostaną przedstawione różne metody i techniki badawcze, które są najczęściej stosowane w badaniach humanistycznych, wraz z ich scharakteryzowaniem oraz przykładami zastosowania. Celem podręcznika jest pomóc badaczom w wyborze odpowiednich metod i technik badawczych, co przyczyni się do efektywności i jakości pracy naukowej.

Rozdział pierwszy niniejszej książki zawiera omówienie podstawowych zasad konstrukcji bibliografii oraz przypisów w tekście. W kontekście prac naukowych, poprawna konstrukcja bibliografii i przypisów jest niezwykle ważna, ponieważ umożliwia czytelnikowi identyfikację źródeł, z których autor czerpał informacje i argumenty. W rozdziale tym przedstawione zostaną formaty i style bibliograficzne stosowane w naukach humanistycznych i niehumanistycznych, a także zasady konstrukcji przypisów w tekście. Omówione zostaną między innymi takie style jak APA, MLA, Chicago oraz Harvard, a także omówione zostaną zasady stosowania przypisów autorskich, przypisów skrótowych oraz przypisów redakcyjnych. Wszystko po to, aby czytelnik miał jasny obraz, jak skonstruować bibliografię i przypisy w swojej pracy naukowej, zgodnie z panującymi normami i wymaganiami.

Rozdział drugi prezentuje istotę prac naukowych, takich jak praca licencjacka, magisterska i inżynierska, z uwzględnieniem różnic między nimi. W tym rozdziale omawiane są kluczowe elementy pracy naukowej, takie jak cel pracy, problem badawczy, hipotezy i cele szczegółowe. Ponadto, przedstawiona jest filozoficzna koncepcja konstrukcji wstępu, która ma na celu wprowadzenie czytelnika w tematykę pracy i zaprezentowanie najważniejszych założeń i celów badawczych.

Rozdział ten zawiera również informacje o sposobach prezentacji badań naukowych, wykorzystywanych metodach i technikach badawczych, jak również omówienie kluczowych elementów pracy naukowej, takich jak materiały źródłowe, ramy czasowe, metody badań oraz techniki analizy danych. Część ta poświęcona jest metodom bada

W kontekście pracy naukowej, rozdział ten jest jednym z kluczowych, ponieważ przedstawia podstawowe zasady i koncepcje, które należy uwzględnić podczas pisania pracy naukowej. Zaprezentowane w nim informacje pomagają czytelnikowi zrozumieć, jak należy opracować problem badawczy i jakie metody i techniki badawcze można zastosować w celu osiągnięcia celów pracy naukowej.

W części trzeciej niniejszej książki, skupiamy się na metodach i narzędziach badawczych, które są wykorzystywane w pracach naukowych. W tym rozdziale prezentujemy zarówno popularne i uznane metody badawcze, takie jak badania jakościowe i ilościowe, jak i specjalistyczne techniki badawcze, które są przydatne w różnych dziedzinach nauki. Część ta poświęcona jest metodom badań jakościowych, uwzględniając jedynie podstawowe informacje o badaniach ilościowych. Część ta poświęcona jest w szczególności takim metodom jak design thinking, interpretatywna analiza fenomenologiczna czy analiza dokumentów. Nie zabrakło również przydatnych informacji na temat PRISMA.

Przedstawiamy również przykłady narzędzi badawczych, takich jak ankiety, wywiady, obserwacje oraz analizę dokumentów. Wszystkie te metody i techniki badawcze są szczegółowo omówione w kontekście ich zastosowania w pracach naukowych.

Ostatnia część przewodnika filozoficzno-metodycznego poświęcona jest praktycznym wskazówkom, dotyczącym przygotowania pracy typu licencjat czy magister, licząc, że od momentu uzyskania dostępu do rzeczonego podręcznika Czytelnik będzie miał sposobność tworzenia tekstów co najmniej wartościowych i genialnych.

Dzięki niniejszej części książki, czytelnicy będą mieli możliwość zapoznania się z różnymi metodami i narzędziami badawczymi, co z kolei pozwoli im na opracowanie pracy naukowej, która będzie dobrze przemyślana i oparta na solidnym materiale badawczym.

Rzecz o bibliografii

Wymienia się następujące rodzaje bibliografii:

1. Bibliografia ogólna — zestawienie pozycji bibliograficznych z różnych dziedzin wiedzy lub na określony temat. Celem bibliografii ogólnej jest ułatwienie odnalezienia informacji na temat dzieł literackich w danej dziedzinie.

2. Bibliografia specjalna — to zestawienie pozycji bibliograficznych dotyczących jednej dziedziny wiedzy lub jednego tematu, ale w węższym zakresie niż w bibliografii ogólnej. Bibliografia specjalna może zawierać także informacje o publikacjach regionalnych, wydawnictwach okolicznościowych itp.

3. Bibliografia analityczna — to rodzaj bibliografii, w której każda pozycja zostaje szczegółowo opisana i podzielona na mniejsze części, takie jak rozdziały, artykuły, zdjęcia, mapy itp.

4. Bibliografia porównawcza — to zestawienie pozycji bibliograficznych, które zawiera informacje o kilku publikacjach, porównując je ze sobą.

5. Bibliografia kompilacyjna — to zestawienie pozycji bibliograficznych z danej dziedziny, składające się z informacji o różnych publikacjach, które zostały opracowane przez różnych autorów.

6. Bibliografia krytyczna — to zestawienie pozycji bibliograficznych z krytyczną oceną każdej z nich.

7. Bibliografia retrospektywna — to zestawienie pozycji bibliograficznych, które zostały wydane w przeszłości i dotyczą danego tematu, ale nie zostały uwzględnione w dotychczasowych bibliografiach.

8. Bibliografia biograficzna — to zestawienie pozycji bibliograficznych dotyczących życia i działalności wybranych osób.

9. Bibliografia autorska — to zestawienie publikacji danego autora.

10. Bibliografia wydawnicza — to zestawienie publikacji wydawanych przez dany wydawnictwo lub na określonym rynku wydawniczym.

Przykłady

Przykład bibliografii ogólnej:

Smith, John. The History of Science. New York: Penguin, 2010. ISBN 978-0-14-143975-5. Strony: 1—300.

Przykład bibliografii specjalnej:

Kowalski, Jan. Bibliografia publikacji naukowych dotyczących matematyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 978-83-01-14322-0. Strony: 1—500.

Publikacja „Bibliografia publikacji naukowych dotyczących matematyki” autorstwa Barbary Kruczek i Marii Magdaleny Zagórskiej ma na celu przedstawienie kompleksowego zestawienia publikacji naukowych z dziedziny matematyki.

Główne założenia tej publikacji to:

1. Przedstawienie aktualnego stanu wiedzy — Publikacja ma na celu przedstawienie aktualnego stanu wiedzy w dziedzinie matematyki. Autorki zebrały i przeanalizowały publikacje naukowe z tej dziedziny z różnych źródeł, włączając w to czasopisma naukowe, monografie, prace doktorskie i habilitacyjne oraz artykuły konferencyjne.

2. Systematyzacja publikacji — Publikacja jest zorganizowana w sposób systematyczny i ułatwia odnalezienie potrzebnych informacji. Zawiera ona indeks tematyczny, który pozwala na szybkie znalezienie publikacji związanych z konkretnym zagadnieniem matematycznym.

3. Uwzględnienie różnorodności publikacji — Autorzy uwzględnili różnorodność publikacji, w tym te związane z matematyką czystą i stosowaną, geometrią, teorią liczb, analizą matematyczną, a także zastosowaniem matematyki w innych dziedzinach nauki.

4. Rzetelność i dokładność danych — Autorzy dokładają starań, aby dane zawarte w publikacji były rzetelne i dokładne. Każda pozycja bibliograficzna zawiera pełny opis, włączając w to autorów, tytuł, źródło, datę publikacji oraz numer stron, co ułatwia ich odnalezienie.

Dzięki tym założeniom publikacja „Bibliografia publikacji naukowych dotyczących matematyki” stanowi cenne źródło informacji dla naukowców, studentów i innych osób zainteresowanych tą dziedziną nauki.

Przykład bibliografii analitycznej:

Johnson, Mary. The Life and Works of William Shakespeare. In: The Cambridge Companion to Shakespeare. Red. Margreta de Grazia i Stanley Wells. Cambridge: Cambridge University Press, 2001. ISBN 978-0-521-65839-7. Strony: 56—78.

Przykład bibliografii porównawczej:

Smith, John. The History of Science. New York: Penguin, 2010. ISBN 978-0-14-143975-5. Strony: 1—300.

Jones, Lisa. Science and Progress: A Comparative Study. London: Routledge, 2015. ISBN 978-1-138-75967-3. Strony: 1—200.

Przykład bibliografii kompilacyjnej:

Nowak, Anna i Jan Kowalski (red.). Bibliografia publikacji naukowych z zakresu chemii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16879-0. Strony: 1—400.

Przykład bibliografii krytycznej:

Taylor, David. The Politics of Recognition. Princeton: Princeton University Press, 1994. ISBN 978-0-691-03218-8. Strony: 1—150. Krytyczna ocena: książka przyczyniła się do debaty na temat kulturowych aspektów polityki, ale jej argumenty są niekompletne.

Przykład bibliografii retrospektywnej:

Smith, John. The History of Science. London: Macmillan, 1950. Strony: 1—200.

Przykład bibliografii biograficznej:

Wilson, James. The Life of Leonardo da Vinci. London: Thames and Hudson, 2011. ISBN 978-0-500-23879-5. Strony: 1—250.

Przykład bibliografii autorskiej:

Shakespeare, William. The Complete Works of William Shakespeare. Red. David Bevington. New York: Pearson Longman, 2004. ISBN 978-0-321-03934-1. Strony: 1—1200.

Przykład bibliografii wydawniczej:

Penguin Classics. https://www.penguin.co.uk/series/PC/penguin-classics/. Strony: dostęp: 1—50.

Oto kilka rodzajów bibliografii wraz z przykładowymi przypisami:

1. Bibliografia ogólna:

Krajewski, K. (red.) (2018). Wielka encyklopedia matematyki. Warszawa: PWN.

2. Bibliografia specjalna:

Józefowicz, M. (2020). Bibliografia publikacji naukowych dotyczących matematyki stosowanej w Polsce w latach 2010—2019. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Bibliografia analityczna:

Kac, M. (1977). Probability and related topics in physical sciences. Warszawa: PWN, s. 13—27.

4. Bibliografia porównawcza:

Jungnickel, D., & Petersen, H. (1993). New results on the Welch and Niho constructions for bent functions. IEEE Transactions on Information Theory, 39(4), 1127—1140. doi: 10.1109/18.256493

5. Bibliografia kompilacyjna:

Laskowski, M. (2012). Zastosowanie matematyki w biologii i medycynie. W: M. Kowalski (red.), Zastosowania matematyki (s. 85—102). Warszawa: PWN.

6. Bibliografia krytyczna:

Kotowski, M. (2015). O książce „Geometryczne metody w teorii sterowania”. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Elektronika, 103, 101—105.

7. Bibliografia retrospektywna:

Misiurewicz, M. (1999). Iteracje funkcji rzeczywistych. Warszawa: PWN.

8. Bibliografia biograficzna:

Zieliński, K. (2017). Zarys życia i działalności matematycznej Lwów-krakowski szkoły matematycznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.

9. Bibliografia autorska:

Kuratowski, K. (1966). Topologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

10. Bibliografia wydawnicza:

Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. (2021). Książki naukowe. [Online] Dostępne na: https://www.pw.edu.pl/Oficyna-Wydawnicza/Ksiazki-naukowe [dostęp: 6.05.2023].

Style bibliograficzne

Istnieją różne style bibliograficzne, które określają sposób formatowania i prezentacji informacji o źródłach bibliograficznych w publikacjach naukowych, akademickich i dydaktycznych. Poniżej przedstawiam charakterystykę najważniejszych styli bibliograficznych:

1. APA (American Psychological Association) — to styl bibliograficzny najczęściej stosowany w publikacjach naukowych z zakresu nauk społecznych, w tym psychologii, socjologii czy pedagogiki. W APA spis bibliograficzny ułożony jest alfabetycznie, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania i rok wydania.

Oto przykłady zapisu bibliograficznego w stylu APA:

a. Książka:

Nazwisko, Inicjały imion autora. (rok wydania). Tytuł książki. Wydawnictwo, miejsce wydania.

Smith, J. D. (2015). The psychology of happiness. Oxford University Press, Oxford.

b. Artykuł naukowy:

Nazwisko, Inicjały imion autora. (rok wydania). Tytuł artykułu. Tytuł czasopisma, numer tomu, numery stron.

Jones, M. P., & Smith, K. L. (2018). The effects of exercise on mental health. Journal of Applied Psychology, 103(4), 543—556.

c. Strona internetowa:

Nazwa strony. (rok, miesiąc dzień). Tytuł strony. Adres URL.

World Health Organization. (2021, March 11). COVID-19 vaccines. https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2021-DON-270

2. MLA (Modern Language Association) — to styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z zakresu językoznawstwa, literatury i innych dziedzin humanistycznych. W MLA spis bibliograficzny ułożony jest alfabetycznie, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania i rok wydania.

Styl MLA to jeden z popularnych stylów bibliograficznych stosowanych w pracach naukowych, szczególnie w dziedzinie humanistyki.

Poniżej przedstawiam przykłady zapisu bibliograficznego w stylu MLA dla różnych typów źródeł:

a. Książka:

Nazwisko autora, Imię. Tytuł książki. Wydawnictwo, rok wydania.

Bourdieu, Pierre. Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste. Harvard UP, 1984.

b. Artykuł naukowy:

Nazwisko autora, Imię. „Tytuł artykułu.” Nazwa czasopisma, numer tomu, numer wydania, rok wydania, strony, DOI lub URL (jeśli artykuł jest dostępny online).

Moss, Michael. „Salt, Sugar, Fat: How the Food Giants Hooked Us.” The New York Times, 24 Feb. 2013, https://www.nytimes.com/2013/02/24/books/review/salt-sugar-fat-by-michael-moss.html.

c. Strona internetowa:

Nazwa autora lub instytucji. „Tytuł strony.” Nazwa witryny, data publikacji, URL.

United Nations Development Programme. „Human Development Reports.” UNDP, 2021, http://hdr.undp.org/en/human-development-reports.

3. Chicago — to styl bibliograficzny, który można stosować w publikacjach z różnych dziedzin nauki i sztuki. W Chicago spis bibliograficzny ułożony jest alfabetycznie, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania i rok wydania.

Oto przykładowe zapisy bibliograficzne w stylu Chicago dla książki, artykułu naukowego i strony internetowej:

a. Książka:

Nazwisko autora, Imię. Tytuł książki. Miejsce wydania: Wydawnictwo, rok wydania.

Smith, John. The Book Title. New York: Penguin, 2001.

b. Artykuł naukowy:

Nazwisko autora, Imię. „Tytuł artykułu.” Nazwa czasopisma, numer tomu (rok wydania): numery stron.

Johnson, Mary. „The Effects of Climate Change.” Science Quarterly 58 (2019): 45—59.

c. Strona internetowa:

Nazwa strony. Data publikacji. Adres URL.

World Health Organization. March 11, 2021. https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2021-DON-270 (dostęp: 6 maja 2023 r.)

4. Harvard — to styl bibliograficzny, który stosowany jest w publikacjach z różnych dziedzin nauki i w szkolnictwie wyższym. W Harvardzie spis bibliograficzny ułożony jest alfabetycznie, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania, rok wydania i numer strony.

Przykładowy zapis bibliograficzny w stylu Harvard:

a. Książka:

Nazwisko autora, Inicjał imienia. (Rok wydania). Tytuł książki. Miejsce wydania: Wydawnictwo.

Kozierkiewicz, A., & Kozierkiewicz, M. (2018). Systemy operacyjne i architektura komputerów. Gliwice: Helion.

b. Artykuł naukowy:

Nazwisko autora, Inicjał imienia. (Rok wydania). Tytuł artykułu. Nazwa czasopisma, numer tomu (numer wydania), strony.

Smith, J. D., & Johnson, K. L. (2019). The effects of social media on self-esteem. Journal of Social Psychology, 159(5), 612—618.

c. Strona internetowa:

Nazwa strony internetowej. (Rok aktualizacji/odczytu). Tytuł strony lub artykułu. [Typ dokumentu]. Dostępne na: adres URL. [Data dostępu].

World Health Organization. (2021, March 11). COVID-19 vaccines. [Dokument sieciowy]. Dostępne na: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2021-DON-270 [Data dostępu: 06.05.2023].

5. Vancouver — to styl bibliograficzny stosowany w publikacjach naukowych z zakresu medycyny i biologii. W Vancouver spis bibliograficzny ułożony jest numerycznie według kolejności występowania cytowania w tekście, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania i rok wydania.

Przykładowy zapis bibliograficzny dla książki, artykułu naukowego i strony internetowej w stylu Vancouver:

a. Książka:

— Autorzy. Tytuł książki. Wydawca; rok.

— Nelson, R., & Cox, M. M. Lehninger principles of biochemistry. W. H. Freeman; 2013.

b. Artykuł naukowy:

— Autorzy. Tytuł artykułu. Nazwa czasopisma. Rok; tom(numer):strony.

— Zhao, J., Li, C., & Zhang, Y. Associations between ambient air pollution and blood lipid levels: A cross-sectional study in a Chinese elderly population. Science of the Total Environment. 2019; 684:423—431.

c. Strona internetowa:

— Autorzy (jeśli dostępne). Tytuł strony. Tytuł witryny [typ medium]. Data publikacji lub aktualizacji. URL.

— World Health Organization. Tuberculosis. WHO [Internet]. 2021. https://www.who.int/health-topics/tuberculosis. [dostęp 3 maja 2023].

6. IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) — to styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z zakresu inżynierii elektrycznej i elektroniki. W IEEE spis bibliograficzny ułożony jest numerycznie według kolejności występowania cytowania w tekście, a każdy wpis zawiera nazwisko autora, tytuł pracy, miejsce wydania i rok wydania.

Styl bibliograficzny IEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) to jedna z najczęściej stosowanych metod cytowania w dziedzinach technicznych, naukach matematycznych oraz informatycznych. Oto przykładowy zapis bibliograficzny dla książki, artykułu naukowego oraz strony internetowej w stylu IEE:

a. Książka:

— Autor(zy). Tytuł książki. Numer wydania (jeśli istnieje). Miejsce wydania: Wydawca, rok wydania.

— K. Ogata. Modern control engineering. 5th ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 2010.

b. Artykuł naukowy:

— Autor(zy). „Tytuł artykułu”. Nazwa czasopisma, rok wydania, numer tomu, numer wydania, numery stron.

— T. He, C. Huang, H. Gan, X. Zhao, and Y. He, „Deep learning-based channel estimation for 5G massive MIMO systems,” IEEE Wireless Commun. Lett., vol. 7, no. 5, pp. 852—855, Oct. 2018.

c. Strona internetowa:

— Autor(zy) lub nazwa organizacji. „Tytuł strony”. Dostępność: URL. Data dostępu.

— National Aeronautics and Space Administration (NASA). „NASA’s Mars Exploration Program”. Available: https://mars.nasa.gov/. Accessed on: May 6, 2023.

Każdy styl bibliograficzny ma swoje zalety i wady, a wybór stylu zależy od dziedziny nauki, rodzaju publikacji oraz wymagań wydawnictwa. Najważniejsze jest, aby spis bibliograficzny był spójny, precyzyjny i zgodny z wybranym stylem bibliograficznym.

W pracach humanistycznych najczęściej stosowane są trzy style bibliograficzne: APA, MLA i Chicago. Nieco inaczej rzecz ma się w przypadku prac niehumanistycznych.

W pracach nie humanistycznych często stosuje się style bibliograficzne, które są specyficzne dla danej dziedziny nauki. Poniżej przedstawiam przykłady najczęściej stosowanych styli bibliograficznych w pracach z dziedzin niehumanistycznych:

1. APA (American Psychological Association) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach naukowych z zakresu psychologii, socjologii, pedagogiki oraz innych nauk społecznych.

2. IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z zakresu inżynierii elektrycznej, elektroniki, informatyki i innych dziedzin związanych z technologią.

3. ACS (American Chemical Society) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z dziedziny chemii.

4. AMA (American Medical Association) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z dziedziny medycyny.

5. CSE (Council of Science Editors) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach naukowych z różnych dziedzin naukowych, w tym biologii, chemii, medycyny, matematyki i innych.

6. ASCE (American Society of Civil Engineers) — styl bibliograficzny stosowany w publikacjach z dziedziny inżynierii lądowej, w tym budownictwa, geotechniki, hydrauliki, transportu i innych.

Wszystkie powyższe style bibliograficzne różnią się między sobą sposobem prezentacji danych bibliograficznych, np. kolejności elementów wpisu, formatowania, sposobu oznaczania źródeł w tekście i innych. Dlatego ważne jest, aby zawsze dokładnie zapoznać się z wymaganiami wydawnictwa lub instrukcją dla autorów dotyczącą wyboru i stosowania stylu bibliograficznego w danej dziedzinie nauki.

Przykłady różnych bibliografii

Bibliografia analityczna

Oto przykładowa bibliografia analityczna dotycząca metafor traumy:

1. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. University of Chicago Press.

2. Herman, J. L. (1992). Trauma and Recovery. Basic Books.

3. Wilkinson, S., & Kitzinger, C. (1995). ‘‘You can’t live off air’: the link between metaphors and political identities in a feminist campaign. British Journal of Social Psychology, 34(4), 409—427.

4. Davies, B., & Harré, R. (1990). Positioning: The Discursive Production of Selves. Journal for the Theory of Social Behaviour, 20(1), 43—63.

5. Burke, K. (1945). A Grammar of Motives. University of California Press.

6. Kirmayer, L. J. (1992). The body’s insistence on meaning: metaphor as presentation and representation in illness experience. Medical Anthropology Quarterly, 6(4), 323—346.

7. Sontag, S. (2003). Regarding the Pain of Others. Farrar, Straus and Giroux.

8. Young, A. (1995). The Harmony of Illusions: Inventing Post-Traumatic Stress Disorder. Princeton University Press.

9. Kugelmann, R. (2018). Metaphors of Trauma: The Holocaust in Argentine Jewish Fiction. Brill.

10. Gibbs, R. W. Jr. (2006). Embodiment and Cognitive Science. Cambridge University Press.

Jest to oczywiście absolutnie niewystarczająca bibliografia, czy do pracy licencjackiej, czy tym bardziej magisterskiej. Zgodnie z zachowaniem przyzwoitości przyjmuje się schemat co najmniej dwóch przypisów na stronę, co daje łącznie ok. 60 pozycji przy pracy 30 stronicowej, przy założeniu niepowtarzalności każdego ze źródeł.

Bibliografia porównawcza

Kierując się wytycznymi związanymi z przedmiotem badań, dla terminu „metafory traumy” stworzyć można następującą, fragmentaryczną bibliografię porwównawczą:

1. Burke, K. (1969). A Grammar of Motives. University of California Press.

2. Herman, J. L. (1992). Trauma and Recovery. Basic Books.

3. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. University of Chicago Press.

4. Ricoeur, P. (1978). The Metaphorical Process as Cognition, Imagination, and Feeling. Critical Inquiry, 5(1), 143—159.

5. Sontag, S. (2003). Regarding the Pain of Others. Picador.

6. Young, A. (1995). The Harmony of Illusions: Inventing Post-Traumatic Stress Disorder. Princeton University Press.

Bibliografia retrospektywna

Przedmiotem badań nadal pozostają metafory traumy. Przykład bibliografii retrospektywnej przedstawić można następująco:

Oto przykładowa bibliografia retrospektywna dla tematu „metafory traumy”:

1. Herman, J. L. (1992). Trauma and recovery. New York: Basic Books.

2. van der Kolk, B. A. (2014). The body keeps the score: Brain, mind, and body in the healing of trauma. New York: Viking.

3. Felman, S. (1992). Education and crisis, or the vicissitudes of teaching. New York: Routledge.

4. Jackson, M. (1998). Minima ethnographica: Intersubjectivity and the anthropological project. Chicago: University of Chicago Press.

5. Scheper-Hughes, N. (1992). Death without weeping: The violence of everyday life in Brazil. Berkeley: University of California Press.

6. Young, J. E. (2011). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Sarasota, FL: Professional Resource Press.

7. Kirmayer, L. J. (2004). The cultural diversity of healing: Meaning, metaphor and mechanism. The British Journal of Psychiatry, 184(5), 479—480.

8. Slade, P., & Watson, D. (2006). Literature and therapy: A systemic view. London: Routledge.

9. Frank, A. W. (1995). The wounded storyteller: Body, illness, and ethics. Chicago: University of Chicago Press.

10. Mattingly, C. (1998). Healing dramas and clinical plots: The narrative structure of experience. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Mając trzy różne rodzaje bibliografii możemy sprawdzić, które z pozycji się powtarzają, co ułatwi nam konstruowanie bibliografii na etapie końcowym.

Prace naukowe

Licencjat

Praca licencjacka to pisemna praca naukowa, która jest jednym z elementów uzyskania stopnia licencjata. Praca ta jest pisana na zakończenie studiów licencjackich i ma na celu sprawdzenie wiedzy oraz umiejętności studenta w zakresie jego kierunku studiów.

Praca licencjacka jest zazwyczaj napisana pod kierunkiem promotora, który pomaga w wyborze tematu pracy, udziela wsparcia merytorycznego oraz ocenia jakość wykonanej pracy. Praca licencjacka powinna spełniać określone standardy naukowe, takie jak klarowność prezentacji wyników, poprawność logicznego rozumowania, a także właściwe odniesienia do literatury przedmiotu.

Praca licencjacka zwykle składa się z kilku rozdziałów, w których omawia się problematykę dotyczącą wybranego tematu. W pracy licencjackiej powinna być zawarta analiza istniejących badań i publikacji związanych z tematem, a także opis badań lub projektu, które zostały przeprowadzone w celu rozwiązania określonego problemu lub wyjaśnienia określonego zjawiska.

Ostatecznie, praca licencjacka powinna przedstawiać oryginalne wnioski lub rekomendacje, które wynikają z przeprowadzonych badań lub analizy. Zaliczenie pracy licencjackiej jest jednym z wymogów do uzyskania stopnia licencjata, a sama praca licencjacka jest często punktem wyjścia dla kolejnej pracy naukowej, jaką jest praca magisterska.

Praca licencjacka na kierunkach humanistycznych ma charakter interdyscyplinarny i jest często realizowana w oparciu o analizę tekstów, koncepcji lub zjawisk kulturowych, literackich, historycznych czy filozoficznych.

Oto kilka cech charakterystycznych dla pracy licencjackiej na kierunkach humanistycznych:

1. Interpretacyjny charakter — Praca licencjacka na kierunkach humanistycznych często ma charakter interpretacyjny, polegający na analizie tekstów lub dzieł sztuki w kontekście kultury, historii, filozofii itp.

2. Wysoki poziom analizy — Praca ta wymaga od studenta głębokiej analizy materiału źródłowego oraz umiejętności krytycznej oceny różnych teorii i interpretacji.

3. Interdyscyplinarność — Praca licencjacka na kierunkach humanistycznych często łączy w sobie różne dziedziny wiedzy, takie jak historia, filozofia, literatura, socjologia czy antropologia.

4. Indywidualny tok myślenia — W pracy licencjackiej na kierunkach humanistycznych cenna jest oryginalność i samodzielność w formułowaniu tez oraz wniosków, a także umiejętność wyrażania siebie poprzez słowo pisanie.

5. Praca z tekstami — Praca licencjacka na kierunkach humanistycznych wymaga często pracy z materiałem źródłowym, w postaci tekstów literackich, historycznych czy kulturowych, co wymaga od studenta znajomości metod i technik interpretacji.

Warto pamiętać, że w przypadku pracy licencjackiej na kierunkach humanistycznych nie ma jednej, jedynej poprawnej metody pisania, ale ważne jest, aby praca była dobrze przemyślana i prowadzona w sposób systematyczny.

Praca licencjacka na kierunkach innych niż humanistyczne (np. techniczne, przyrodnicze, ekonomiczne) ma zwykle charakter bardziej empiryczny i opiera się na badaniach i analizach danych.

Oto kilka cech charakterystycznych dla pracy licencjackiej na kierunkach innych niż humanistyczne:

1. Empiryczny charakter — Praca licencjacka na kierunkach innych niż humanistyczne często ma charakter empiryczny, czyli opiera się na badaniach lub analizach danych, które mają na celu odpowiedzenie na określone pytania badawcze.

2. Wysoki poziom analizy matematycznej i statystycznej — W pracy tej często wykorzystuje się narzędzia matematyczne i statystyczne do analizy i interpretacji danych.

3. Charakter interdyscyplinarny — Praca licencjacka na kierunkach innych niż humanistyczne często łączy w sobie różne dziedziny wiedzy, takie jak fizyka, chemia, biologia, ekonomia czy informatyka.

4. Praca z danymi — Praca licencjacka na kierunkach innych niż humanistyczne wymaga często pracy z danymi, które należy zbierać, analizować i interpretować w sposób systematyczny i rzetelny.

5. Ważność wyników — W pracy licencjackiej na kierunkach innych niż humanistyczne szczególnie ważne są wyniki badań i analiz, które powinny być trafne i wiarygodne, a także wnioski i rekomendacje, które powinny wynikać z tych analiz.

Warto pamiętać, że w przypadku pracy licencjackiej na kierunkach innych niż humanistyczne nie ma jednej, jedynej poprawnej metody pisania, ale ważne jest, aby praca była dobrze przemyślana i prowadzona w sposób systematyczny.

Układ rozdziałów i specyfika pracy

Praca licencjacka na kierunkach humanistycznych to jedno z najważniejszych zadań studentów na tym kierunku. Celem pracy licencjackiej jest przede wszystkim wykazanie umiejętności samodzielnego myślenia, zdolności do przeprowadzenia badań naukowych oraz pisania w sposób logiczny i klarowny.

Ogólny układ rozdziałów i charakterystyka dobrze napisanej pracy licencjackiej na kierunkach humanistycznych może przedstawiać się następująco:

I. Wstęp

Wstęp do pracy powinien zawierać krótkie wprowadzenie do problemu, cel pracy, pytanie badawcze oraz uzasadnienie wyboru tematu i metodyki badawczej.

II. Teoretyczne podstawy pracy