Bezpłatny fragment - Eseje — zakres nauk społecznych

Krytyka edukacji szkolnej i poszukiwanie nowych strategii oświatowych, idea „nowej szkoły” i jej założenia a współczesna edukacja

Szkoła współczesna staje w ogniu krytyki, potrzebne są niewątpliwie gruntowne zmiany. Szkoła zamyka ucznia w swoim systemie myślowym. Brakuje miejsca na edukację przez wychowanie. Wychowywać trzeba do samodzielności.

Deway już w XIX w. głosił postulaty, które nawoływały do tego, by pozwalać dziecku na ekspresję, swobodę życia emocjonalnego, psychicznego. Szkoła ogranicza ekspresje ucznia. Zabiera mu miejsce na kreatywność, tak potrzebną we współczesnym świecie.

Nowa szkoła to taka, która spojrzy na każdego ucznia jako indywidualny podmiot, któremu trzeba zapewnić odpowiednią ilość uwagi w perspektywie całości edukacji. Szkoła musi pokazywać, że istniejemy jako wspólnota, która ma prawo realizować w społeczności innych ludzi swoje indywidualne potrzeby.

Szkole potrzebny jest mistrz wychowawca, który będzie prowadził przez różne metody rozwiązywania problemów. Nauczyciel jako mistrz daje dziecku możliwość zdawania wielu pytań.

Dziecko ma prawo rozwijać się przez zabawę. Nowoczesna szkoła to taka, która integruje dzieci sprawne i niepełnosprawne. Dostrzega problemy uczniów, nie dyskwalifikuje ich przez trudności, ale otacza szczególnym wsparciem w grupie.

Trzeba mieć na uwadze, że proces wychowania jest naturalny, zgodny z wrodzonymi potrzebami człowieka. Dobrze kierowana intuicja dziecka pozwala mu szybko i samodzielnie przyswajać wiedzę oraz umiejętności potrzebne w życiu.

Dobra szkoła to szkoła nastawiona na współpracę z otoczeniem. Uczniowie muszą wychodzić do świata, uczyć się go z praktyki, nie tylko teorii. Nowa szkoła jest atrakcyjna dla ucznia, redukuje poziom stresu przez dodatkowe zajęcia, które przede wszystkim pozwalają na rozwój naturalny i wszechstronny dziecka, bez skazywania na dodatkowe obciążenia, generujące zmęczenie i zaburzenia funkcji percepcyjnych, nie tylko motorycznych.

Nowa szkoła to taka, która mówi każdemu dziecku tak, jest otwarta, tolerancyjna, wspomaga aktywność własną ucznia i procesy kreatywności.

Kreatywność jest tak ważna, by człowiek radził sobie w zmieniającym się świecie. Rozwój dokonuje się przez poszukiwania. Nie wolno zabijać ciekawości dziecka.

Szkoła zniechęca, oducza samodzielnego myślenia. Nowa szkoła to taka, jaka daje perspektywę wzajemnego prowadzenia się w poszukiwaniu prawdy.

Znajomość psychiki dziecka to podstawa edukacji i wychowania. Szkoła na miarę współczesnych czasów to taka, która zmotywuje nauczycieli, by chcieli poznawać świat wewnętrzny ucznia. Nauczyciele muszą być nastawieni na ciągły rozwój i stałą współpracę z każdym uczniem.

Szkoła nie może istnieć bez programu, który opiera się na znajomości podstaw ludzkiej psychiki, szczególnie w kontekście psychologii wychowania i rozwoju.

Uczeń musi czuć, że jest wspierany nie tylko przez szkołę, ale też rodzinę, stąd potrzeba rozwijania współpracy między wymienionymi podmiotami.

Współczesna szkoła to taka, która musi uczyć podejmowania i prowadzenia dialogu, jaki jest podstawową drogą do wychowania człowieka rozumnego, odpowiedzialnego za siebie i innych, świadomego siebie i umiejącego tworzyć w życiu plany.

Postulat samorealizacji tak mocno obecny we współczesnym świecie dotyczy nie tylko ludzi dorosłych, ale całej społeczności szkolnej, która realizuje wspólne cele.

Wychowanie i edukacja to procesy, jakie nie mogą się dokonywać poza społeczeństwem. Wychowanie jest do życia w społeczności różnych ludzi.

Dziecko jest najbardziej narażone na skutki rozwijającego się dynamicznie świata mediów. Trzeba z nim współpracować, ale nie tak, że człowiek zostaje zepchnięty na drugi plan.

Wychowanie, edukacja, prowadzenie szkoły to wiele zadań, jakie pochłaniają uwagę wielu ludzi. Szkoła nowoczesna musi umieć współpracować z różnymi środowiskami.

Poważny mankament współczesnego świata nauki to obciążenie uczniów materiałem, jakiego w większości zapomną i nie jest przydatny w życiu, a taki wysiłek intelektualny wpływa na kondycję ucznia. Nie można dopuszczać do sytuacji, że dziecko jest przemęczone, zrażone do szkoły lub co gorsza przejawia stany depresyjne.

Fala depresji wśród młodych ludzi to poważny problem świata dziś. Trzeba rozwijać wobec tego możliwości wspierania uczniów kompleksowo, by szybko na miejscu diagnozować problem i przeciwdziałać mu.

Nowoczesna szkoła to także terapia, profilaktyka, różne atrakcyjne formy wypoczynku, jakie wskazane są w organizacji życia szkoły, to wręcz niezbędne. Nauczyć się odpoczywać to jedno z głównych zadań współczesnej szkoły.

Uczeń wyraża własne potrzeby aktywności, trzeba rozwijać tą ważną cechę. Można wiele się nauczyć, ale bez samodzielności myślowej jest to wiedza martwa i nieużyteczna.

Świat ucznia to świat drugiego człowieka, otwieranie się na inności, akceptowanie ich jako naturalnego prawa bytu — to wszystko postulaty edukacji i wychowania jako palące potrzeby dziś.

Świat wartości młodego człowieka, rzeczywistość aksjologiczna to szczególne zadanie wychowawców, zwłaszcza, że przeżywamy chaos i kryzys w tym zakresie.

Tak edukować, wychowywać, uspołeczniać, by nie zapomnieć także o tych wartościach tradycyjnych, na jakich opiera się nasze społeczeństwo. Wszystko opiera się na wychowaniu do życia społecznego.

Szansa dla szkoły to niemarnowanie żadnego potencjału, ani dziecka, ani rodziców, ani otoczenia, lokalnej wspólnoty czy też możliwości szerszych kontaktów w świecie.

Dobra szkoła to taka, która będzie szukała perspektyw rozwijania swoich metodologii.

Człowiek potrzebuje własnej aktywności i zaciekawienia światem, by mógł się rozwijać. To wrodzone predyspozycje dziecka. Jak sprawić, by szkoła nie odebrała tego dziecku? Powszechnie ją za tą krytykujemy. Jak sprawić, by ta słabość szkoły stała się jej siłą, kiedy widzimy, że to podstawowy warunek jej rozwoju?

Szkoła się zmienia tak jak nauczyciel i uczeń. Wiele trzeba determinacji, poświęcenia, by powołać system edukacji od takich podstaw, by było miejsce na kreatywność dziecka, jego podstawowe potrzeby.

Współczesna szkoła wymaga uznania podstawowych praw dziecka i wszechstronnego rozwoju różnymi metodami.

Czy pedagogika porównawcza ma wpływ na rozwój systemów edukacyjnych w Polsce i na świecie?

Pedagogika w ogóle jest dyscypliną, która bardzo dobrze współpracuje z innymi dyscyplinami nauki, dostarcza mnóstwo informacji o świecie i rzeczywistości, w której żyjemy.

Istotą pedagogiki porównawczej jest porównywanie oraz dokonywanie oceny rezultatów poszczególnych systemów edukacyjnych, które działają w różnych krajach i w różnym przedziale czasowym. Tak pojmowana nauka jest ciekawą dyscypliną, wnoszącą istotny materiał badawczy nie tylko do systemów edukacyjnych w Polsce, ale i na świecie.

Pedagogika porównawcza działa w różnych krajach, efekty badań we współczesnym świecie są konsultowane między państwami, to istotny aspekt edukacji, powodujący, że może się ona dynamicznie rozwijać.

Pedagogika porównawcza ukształtowała się w oświeceniu, odtąd coraz liczniejsze ośrodki prowadzą w jej zakresie badania, dostrzegając ich sen, celowość, efekty. Pedagogika porównawcza:

· Charakteryzuje systemy edukacyjne

· Bada proces rezultatów kształcenia

· Zbiera dane oraz je klasyfikuje

Pedagogika porównawcza zbiera dane statystyczne, takie jak dokonywanie porównań ilości nauczycieli przypadających na ucznia.

Dostrzegamy, że wpływ pedagogiki porównawczej na kształtowanie się systemów edukacyjnych jest bardzo duży. Zebrane informacje wzbogacają istotnie stan wiedzy ogólnej i szczegółowej w elementarnych dla edukacji aspektach.

Pedagogika porównawcza to nowa wciąż dyscyplina, która ma bardzo wiele do zaoferowania. Dostarcza takiego stanu wiedzy, że on bardzo szybko może się przełożyć na efekty edukacji i tak się dzieje. W Polsce istnieje wiele miejsc, w jakich pedagogika porównawcza ma swoje istotne miejsce.

Trzy fazy badań w pedagogice porównawczej

Deskrypcja

Polega na opisie zjawisk, które poddawane są analizie.

Interpretacja

Jej istotą jest wyjaśnianie zjawisk, które są opisywane.

Jukstapozycja

Opiera się na zestawieniach danych na temat tego samego zjawiska,

ale w różnych układach rzeczywistości.

Pedagogika porównawcza działa na kilku płaszczyznach,

podstawowe z nich to:

Wspomaganie — dotyczy ono rozwoju instytucji edukacyjnych

Analiza — danych, jakie występują w systemie edukacji z edukacją

w ogóle i rzeczywistością społeczną

Inwestycje — są bardzo ważnym obszarem, jaki powiązuje naukę

z systemem gospodarczym, politycznym i społecznym

Dokonywanie uogólnień teoretycznych, czego naczelną zasadą jest dokonywanie podsumowań na temat tego, jakie działania należy podjąć dla dobra systemów edukacyjnych w poszczególnych krajach, by mogły się dalej rozwijać

Pedagogika porównawcza ma w sobie jako główne założenia prowadzić badania, porównać dane, wymianę informacji z otoczeniem, aby różne systemy edukacyjne rozwijały się i stanowiły odpowiedź kompleksową na złożone potrzeby świata dziś, który tak dynamicznie się rozwija. Świat szybko się współcześnie rozwija, zmiany dokonują się na naszych oczach, to wszystko generuje rozwój naukowy.

Pedagogika porównawcza to cenna dyscyplina wiedzy, bez badań porównawczych nie ma sprawnie działającej nauki. Pedagogika porównawcza ma także niestety szereg trudności. Zasadnicze to:

· Koszty badań

· Trudności w gromadzeniu badań z różnych źródeł

· Często jest tak, że występuje problem z porównywalnością zebranych danych

· Niepewność co do aktualności i rzetelności badań podawanych przez instytucje różnych państw, które nie zawsze martwią się ich zastosowaniem

· Problemy metodologiczne, wynikające z różnych skal pomiarowych

· Stereotypy w badaniach, które dotykają różne kraje na świecie

Toczą się dyskusje od poprzedniego wieku, jak powinna się rozwijać pedagogika porównawcza, jakie obrać metody, cele i przedmiot badawczy. To elementarne kwestie, ale na nich opiera się metodologiczna warstwa badań społecznych jako ich zasadniczy trzon. Nauka zawsze musi wychodzić od poszukiwania swojej podstawy, czym są strategie badawcze. Nie wolno zapominać, że stale można je unowocześniać, idąc za potrzebami nowych czasów.

Trzeba zaakcentować, że podstawą pedagogiki porównawczej jest wyjaśnianie, opisywanie, rozwijanie oraz co warto zaznaczyć — upowszechnianie dostępnego stanu wiedzy na temat systemów oświatowych.

Celem pedagogiki porównawczej jest nie tylko to, co zostało wspomniane w poprzednim akapicie. Zakres działań stale się poszerza, chodzi także o takie aspekty jak choćby badanie systemów ideowych na świecie i ich rozpowszechnianie dla potrzeb społecznej rzeczywistości.

Badania komparatystyczne, porównawcze cieszą się współcześnie nie małym zainteresowaniem. Dostrzega się ich wartość, dorobek, jaki wnoszą do nauki i jak przez to mogą wpływać na jej rozwój.

By można było mówić o pedagogice porównawczej musi dojść do analizy co najmniej dwóch systemów pedagogicznych w różnych krajach.

Pedagogika porównawcza bada konteksty:

· Historyczne

· Społeczno-ekonomiczne

· Polityczne

· Kulturowe

· Religijne

· Oraz inne znaczące uwarunkowania.

Pedagogika porównawcza to bardzo ciekawa i atrakcyjna dyscyplina, która niewątpliwie wpływa na rozwój systemów edukacyjnych w Polsce i na świecie. Badania w jej zakresie z pewnością należy właściwie wspierać, licząc na znaczące efekty.

Wyzwania stojące przed współczesną dydaktyką

Szkoła stoi w obliczu ciągłych zmian, przekształca się, nie tylko infrastrukturalnie. Istnieje potrzeba wprowadzenia nowych rozwiązań metodycznych. Wyzwaniem jest rzeczywistość cyfrowa, nauczanie na nowe sposoby, które będą odpowiadały na potrzeby uczniów.

Ważne jest, by rozmawiać o problemach edukacyjnych uczniów, jacy przejawiają trudności w nauce, ale także należy nie zapomnieć o uczniach, którzy posiadają wybitne zdolności. Nie mogą być zostawieni sobie. Uważam ten problemy za szczególnie ważne.

Uwaga uczniowi osiągającemu słabe wyniki w nauce należy się jako podstawowy obowiązek nauczyciela, potrzebne są lekcje dodatkowe, by młodzież i dzieci nie odstawały od siebie poziomem rozwoju.

Trzeba zastanawiać się w pracy z uczniem, dlaczego wyniki są słabe, rozmawiać z rodzicami, współpracować z nimi intensywnie, poznawać nie tylko ucznia, ale również środowisko jego wychowania.

W szkole brakuje czasu na indywidualne podejście do ucznia, nie tylko edukacyjne, ale chodzi także o wychowanie, czas na rozmowy oraz warunki. Nie ma wysokich wyników w nauce, gdy sam nauczyciel nie pracuje nad swoimi metodami edukacji i wychowania.

Bez zaangażowania rodziców nie ma sukcesów edukacyjnych. Trzeba więc także umieć rozmawiać z nimi i ich rozumieć. Istnieje duża potrzeba współpracy szkoły z rodzicami, by byli obecni w życiu szkoły nie tylko od święta czy wywiadówki.

Niepowodzenia edukacyjne mogę być przyczyną szeregu czynników i nauczyciele muszą być na nie wyczuleni:

· Choroby, wypadki, urazy

· Zdarzenia losowe

· Defekty, choćby wzroku czy słuchu

· Obniżona sprawność intelektualna

· Zaburzenia w funkcjonowaniu narządu ruchu

· Zakłócenia w sferze uczuć, motywacji, postaw

Nauczanie musi mieć charakter całościowy, uwzględniać potrzeby ucznia, nauczycieli, zmieniającej się także dynamicznie rzeczywistości.

Uważam, że kształcąc uczniów warto stosować ciekawe, atrakcyjne metody.

Formy pracy z uczniem zdolnym

Duża indywidualizacja

Prowadzenie fragmentów lekcji przez ucznia

Realizowanie innych treści, pokrewnych z nauczanymi w programie

Różnicowanie prac domowych

Planowanie przez ucznia swojego rozwoju