wstęp
Założenie własnej firmy stanowi nie lada wyzwanie. Tym bardziej, gdy ma to być firma w obcym kraju, takim ja Czechy. Gdy zakładałem swoją, pierwszą firmę w tym kraju (czwarta w całej karierze) było to zdecydowanie bardziej skomplikowane niż jest dziś. Znalezienie potrzebnych informacji w jednym miejscu było niemożliwe. Biegałem po urzędach i szukałem “biznesowych mądrości”. Dziś sytuacja jest diametralnie inna. Mamy dostęp nawet do nadmiaru informacji, niestety niektóre z nich mogą wprowadzać w błąd, być nieaktualne a nawet niezrozumiałe dla Polaka chcącego zaistnieć ze swoim biznesem w Czechach.
Mówi się, że jeżeli nie możesz znaleźć idealnej książki, którą chciałbyś przeczytać to musisz ją napisać sam. W taki sposób powstała książka, którą dziś trzymasz w rękach a ja chciałbym mieć przed 12 laty jak zaczynający przedsiębiorca w Czechach. Zrozumiałbym wtedy o wiele szybciej, że firma w obcym kraju to co prawda administracyjne zawiłości, ale poszczególne obowiązki są jednocześnie jasno i dokładnie określone.
Podczas, gdy poszukiwanie odpowiedniego lokalu, poszerzanie wiedzy biznesowej czy szlifowanie języka może być bardzo przyjemne, to ślęczenie nad dokumentami nie bawi prawie nikogo. A już na pewno nie mnie. Mój doradca podatkowy dostaje każdego roku jasne zadanie: “Nic o tym nie chcę wiedzieć, za to właśnie płacę Tobie”. Z drugiej strony uwielbiam prostotę, jestem bardzo dokładnym człowiekiem a porządek w dokumentach mi po prostu odpowiada. W tym duchu również została napisana ta książka. Jest prosta, a mimo to zawiera wszystko co najważniejsze. Opisuję tylko to czego będziesz potrzebować na początku swojego biznesu w Czechach. Wyjaśniam wszystkie szczegóły, jak na przykład czy założyć OSVČ (jednoosobową działalność gospodarczą) czy S.R.O. (spółkę z o.o.). W skrócie jest to taka szkoła podstawowa, który przygotuję Cię do kolejnego kroku w karierze. Pisałem ja dla Polaków zamieszkałych na terenie Naszej Ojczyzny jak i dla tych, którzy już przebywają na terenie Czech, pracują tutaj lub rozważają otwarcie swojego biznesu.
Dlaczego warto mieć firmę w Czechach?
Wielu Polaków decyduje się na założenie lub kupienie firmy poza granicami kraju. Najbliższym geograficznie i zbliżonym mentalnie państwem jest Republika Czeska.
— wzrasta zainteresowanie produktami polskimi;
— prosty system podatkowy, do tego wiele ulg i przywilejów. Od podatku można odliczyć wszystkie koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, włącznie z np. podatkiem VAT, kosztami na zakup samochodu, paliwa itp., a nawet wydatki związane z posiadaniem psa;
— korzystne zasady obliczania podstawy opodatkowania, możliwość ryczałtowego odliczenia kosztów działalności przedsiębiorcą w wysokości od 40% do 80% od osiągniętego przychodu. To wszystko bez konieczności ich dokumentowania. Taka forma jest szczególnie opłacalna dla osób, które nie ponoszą przy swojej działalności dużych wydatków;
— brak obowiązku bycia płatnikiem VAT. Rezygnacja z takiego obowiązku przysługuje małym przedsiębiorcom którzy nie przekraczają rocznego obrotu w wysokości jednego miliona koron czeskich;
— niskie koszty założenia działalności gospodarczej, łatwość uzyskania zezwoleń do działalności;
— znacznie mniej zbiurokratyzowane, bardziej przyjazne i mniej restrykcyjne postępowanie urzędów;
— czas założenia spółki do 2 tygodni;
— brak ograniczeń dla inwestorów zagranicznych przy nabywaniu majątku czy nieruchomości;
— mniejsze ograniczenia dotyczące wydatków inwestycyjnych, większe ulgi;
— umowa z Polską o unikaniu podwójnego opodatkowania;
— i wiele innych zależnych od rodzaju i charakteru prowadzonego biznesu.
rozdział 1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością s.r.o. czy jednoosobowa działalność gospodarcza OSVČ?
Każdy kto planuje swój biznes, musi odpowiedzieć sobie na kilka pytań, a tym najważniejszym jest:
Jaki rodzaj działalności zamierza się prowadzić?
Korzystniej będzie mieć działalność jednoosobową a może własną spółkę? Najłatwiej będzie Ci podjąć decyzję, gdy porównasz rodzaje oraz sposoby prowadzenia spraw księgowych firmy. Skupmy się na razie na podstawach.
OSVČ, — „osoba samostatně výdělečně činná”
czeska jednoosobowa działalność gospodarcza,
(skrót wymawia się: o-es-we-cze).
S.R.O. — „společnost s ručením omezeným”
czeska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
(skrót wymawia się: es.er.o.)?
Czym i za co odpowiadasz?
Najistotniejsza różnica pomiędzy tymi dwoma podstawowymi rodzajami prowadzenia firmy jest ODPOWIEDZIALNOŚĆ jaką ponosisz. Decydując się na OSVČ za niepowodzenia odpowiadasz całym swoim majątkiem. W przypadku S.R.O. spółka odpowiada w sposób ograniczony. Jak sama nazwa wskazuje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada w sposób ograniczony, a mianowicie majątkiem jaki posiada. Poszczególni wspólnicy (jeżeli są) do wysokości swoich niespłaconych udziałów z kapitału spółki.
Prawdą jest, że w przypadku bankructwa spółki, jeżeli jej organ statutowy nie złoży wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego w terminie, a także, w stosownych przypadkach, inni członkowie kierownictwa ponoszą odpowiedzialność za naruszenie obowiązków do wysokości całego ich majątku!!! Dyrektor zarządzający mógłby mieć największe kłopoty, gdyby nie pełnił właściwie swojej funkcji oraz niepotrzebnie czy nadmiernie zadłuża firmę — ale to jest już inna historia.
przykład z życia:
Paweł prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w branży budowlanej i podpisał umowę publiczną na konstrukcję mostu. A ponieważ był przede wszystkim murarzem, zlecił innym prace budowlane. Jednak dwóch jego dostawców spóźniło się z pracą, więc klient Pawła naliczył najwyższe kary zgodnie z podpisaną umową. Ponieważ nadal musiał płacić pracownikom wypłaty za wykonane prace, bardzo szybko musiał pożyczyć trochę pieniędzy. Wpadł w pułapkę zadłużenia i pewnego dnia otrzymał z biura egzekucji list, że jego dom, samochód i wszystko inne zostało zajęte… Gdyby Paweł założył spółkę na samym początku, to nie zdarzyłoby się. Chociaż inna forma prawna nie chroniłaby go przed kłopotami, ale nie straciłby własnego domu i całego majątku.
Dlatego jeśli prowadzisz działalność w ryzykownym sektorze, w którym jednocześnie istnieje wysoki poziom odpowiedzialności to nawet nie rozważaj opcji o samozatrudnieniu (OSVČ) i od razu nazwij swoją nową spółkę. Jednocześnie pamiętaj, że wspólne aktywa ( w przypadku małżeństw) są aktywami jednoosobowej działalności gospodarczej. Obejmuje to nie tylko udziały jednego z małżonków, ale także możliwe długi! Więc jeśli zdecydujesz się na OSVČ, to skonsultuj to z drugą połówką i rozważ, czy nie byłoby rozsądniej ustalić rozdzielność majątkową.
Podatki, opłaty i ubezpieczenia
Spółka jest prawnie zobowiązana do prowadzenia swoich osobnych kont w odróżnieniu od OSVČ, gdzie kontem firmowym może być również konto prywatne. Musi również publikować swoje coroczne sprawozdania finansowe w rejestrze handlowym. Ich przetwarzanie wymaga doświadczenia, praktyki i zdecydowanie warto skontaktować się z wykwalifikowanym księgowym lub firmą, która zajmuje się tymi zagadnieniami. Decydując się na zatrudnienie własnego księgowego licz się z kosztem nabycia specjalistycznego oprogramowania, a także z kosztem pracownika.
Zarządzanie OSVČ jest pod tym względem łatwiejsze. Wystarczy prosta ewidencja rachunkowa, w której przechowuje dane o dochodach i wydatkach. Są to proste kalkulacje do których nawet nie potrzebujesz doświadczonego księgowego. Pewną zaletą jest także możliwość opodatkowania przy użyciu tzw. płatności ryczałtowych. Jest to szczególnie przydatne dla przedsiębiorców, którzy mają niskie koszty działalności np. konsultanci, tłumacze, autorzy tekstów). Nie masz takiego wyboru w spółce S.R.O., ponieważ ta musi opodatkować wszystko, zgodnie z różnicą między kosztami a przychodami. Z drugiej strony należy stwierdzić, że stawki ryczałtowe są możliwe do zastosowania przy maksymalnym dochodzie do dwóch milionów koron rocznie. Jeśli dodatkowo samozatrudniony stanie się płatnikiem podatku VAT, jego sprawozdanie z kontroli i deklaracja podatkowa będą praktycznie takie same jak w S.R.O.
Jako OSVČ płacisz nie tylko podatek dochodowy od zysków, który wynosi 15%, ale również miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (minimalna kwota w 2020 r. to 2 544 CZK na ubezpieczenie społeczne i 2 352 CZK na ubezpieczenie zdrowotne i 2 544 CZK)*. Możesz uniknąć tych opłat w S.R.O. Spółka płaci 19% podatku dochodowego od osób prawnych oraz kolejne 15% podatku potrącanego od zysków wypłacanych właścicielowi
*źródło: https://www.finance.cz/515713-minimalni-zalohy-osvc/
tabela 1. Porównanie niektórych czynności związanych z OSVČ i S.R.O.
Podsumowanie
Który wariant wybrać?
Kiedy wybierzesz dobrego pośrednika (przy założeniu, że nie masz ochoty zakładać spółki samemu), aby rozpocząć działanie spółki S.R.O., będziesz mieć firmę tak szybko, jakbyś zaczynał działalność. Ponadto ustawa ustanawiająca zasady powoływania S.R.O. w ostatnich latach znacznie się uprościła, a założenie własnej firmy jest naprawdę proste. Otwarcie OSVČ opłaca się tym osobom, które prowadzą działalność gospodarczą przy bardzo niskich kosztach i jednocześnie nie planują znacznego jej rozszerzenia w najbliższej przyszłości. Natomiast spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest dobrym wyborem dla tych, którzy nie chcą ponosić ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, zabezpieczają swój majątek osobisty i jednocześnie planują stopniowo rozwijać się w przyszłości. Jest to prestiż dla firmy, nawet jeśli składa się ona tylko z jednej osoby, ponadto rośnie w oczach partnerów biznesowych i klientów bardziej niż jednoosobowa działalność gospodarcza.
DOBRA RADA
jeśli nadal się wahasz, skonsultuj się z czeskim księgowym lub doradcą podatkowym, aby pomógł Ci dokonać właściwego wyboru. Spis certyfikowanych księgowych znajdziesz na stronie Czeskiej Izby Księgowych (link)
rozdział 2. Założyć nową firmę czy kupić gotową?
Podjąłeś już decyzję, że chcesz mieć swoją firmę w Czechach. A może by tak od razu kupić gotową? Przecież w internecie jest mnóstwo ogłoszeń sprzedaży spółek ReadyMade. Na pierwszy rzut oka wygląda to ponętnie. Taki zakup miałby zaoszczędzić Ci mnóstwo czasu a przez to i pieniędzy. A przecież do tego wszyscy dążymy w biznesie, prawda? Pomijając już fakt, że większość tych ofert nie ma nic wspólnego z uczciwością, pozostaje nam i tak wiele ważnych aspektów na które powinieneś zwrócić uwagę.
Zaufanie klientów:
Sprawdzasz swoich nowych partnerów biznesowych, prawda? 99% przedsiębiorców odpowie, że tak. Wynika z tego jasny wniosek, że i Ciebie (Twoją firmę) będą sprawdzać. Pierwsze kroki prowadzą do obchodního rejstříku (Rejestr Działalności Gospodarczej) a tam może to wyglądać tak: — “zmiany właścicieli, zmiany wspólników, zmiany adresów, przepisy udziałów, niejasne transakcje,…” ale, przecież na spotkaniu wszystko wyjaśnię. Zgadza się, ale co w przypadku, gdy właśnie z powodu tego mętliku do pierwszego spotkania nawet nie dojdzie? Wiarygodność Twojej firmy jest w biznesie kluczowa.
Niepewna historia firmy:
Kup książkę, aby przeczytać do końca.