E-book
7.35
drukowana A5
45.63
pieprzyć jednorożce?

Bezpłatny fragment - pieprzyć jednorożce?

paranoje smutnego surrealisty


Objętość:
290 str.
ISBN:
978-83-8126-782-3
E-book
za 7.35
drukowana A5
za 45.63

Tej nocy obudziły nas trąby powietrzne. Dobrze, że znaleźliśmy tę opuszczoną chatę. Dobrze, że byliśmy razem. Człowiekowi jest raźniej, kiedy czuje obok namacalną obecność drugiego człowieka. Daje mu to metafizyczną pewność, że jest jeszcze człowiekiem, że świat wokół nie zwariował do końca, bo są jeszcze ci normalni, bo jestem jeszcze ja.

Spała, kiedy otworzyłem oczy i spojrzałem w kierunku okna, za którym czerwieniała poświata gasnącego od wczoraj ognia. Powoli, żeby jej nie obudzić, uchyliłem kołdrę i wyszedłem na zewnątrz. Widok był nieziemski. Płonące albatrosy trzepotały bezradnie zakrwawionymi skrzydłami, a zrozpaczone żyrafy ocierały o piasek poparzone grzbiety. Niebo było fioletowe. Od czasu do czasu pojawiały się na nim błękitne refleksy — znak, że kolejny las został zbombardowany. Stałem tak dłuższą chwilę chłonąc z każdym oddechem to fioletowe piekło. Wszystko było mi jedno czy bomba spadnie na mnie. Nie wierzę w przypadki. Gdybym miał umrzeć tamtej nocy, stojąc spokojnie przed drewnianą chatką, nie miałbym nic przeciwko. Jestem gotów na śmierć i chyba wcale jej się nie boję. Śmierć od dziecka zresztą kojarzyła mi się z czymś przyjemnym. Jakaż to musi być ulga być świadomym swego umierania, powolnego znikania z tej ponurej rzeczywistości. Na tym świecie nie ma nic pewnego, wszystko jest nijakie, zepsute i nie ma nawet miejsca na marzenia. Na tamtym świecie wszystko jest jasne i proste. Jesteś po prostu roślinką, nad którą słońce nie przestaje świecić nigdy. Przynajmniej tak twierdzą magowie.

Zamyśliłem się nad tym wszystkim, nad życiem i umieraniem. Musiałem wyglądać zabawnie ze zmarszczonym czołem i zatroskaną twarzą, bo przelatujące nade mną mewy przyglądały mi się ciekawsko. Jedna z nich zagapiona uderzyła w wysoki drewniany słup stojący nie wiadomo po co pośrodku bezkresnej pustyni.

Nagle z prawej strony objął mnie silny podmuch wiatru. Ledwie utrzymałem się na nogach. Zauważyłem nacierającą na naszą chatkę trąbę powietrzną. Nie wyglądała groźnie, jednak postanowiłem ją zbudzić. Czas był już na nas. Nie mogliśmy tam zostać ani minuty dłużej. Wbiegłem do chatki i krzyknąłem ile sił w piersiach:

— Lauro! Lauro! Obudź się! Musimy uciekać!

Potrząsałem chaotycznie bezwładnym, pogrążonym we śnie drobnym ciałem kobiety. Laura nie odpowiadała. W ciemności trudno było mi rozpoznać rysy jej twarzy. Cała twarz zlewała się za to w jedną odrażającą, ciemną masę, a może nawet maskę. Przez chwilę odniosłem wrażenie, że oto otwiera się przede mną portal tej twarzy i wystarczy, że wyciągnę dłoń, zanurzę ją w płynnej materii i będę już poza, zupełnie wolny i szczęśliwy, że nie muszę być więcej świadkiem tych wydarzeń. Wiedziałem, że można do tego wykorzystać Laurę. Znałem moc, jaką nosiło w sobie to ponętne ciało czarownicy. Już miałem wyciągnąć drżącą dłoń ku tej bezosobowej, ciemnej masie, kiedy nagle zamarłem. Przymknąłem powieki i głęboko w duchu przekląłem sam siebie. Laura była moją przyjaciółką, a ja, zamiast ją chronić, stałem nad jej głową i zastanawiałem się co robić, żeby ratować siebie. Poczułem wstręt do tych myśli. Zresztą od pewnego już czasu obrzydłem sam sobie. Wszystko widać zaczęło się we mnie wypaczać. Wszystko powoli niszczyła w środku wojna. Wszystko… czyli to, co czyniło mnie jeszcze człowiekiem, co sprawiało, że za takiego się uważałem. Zwierzęcy instynkt budził się do życia. Nic nie mogłem na to poradzić.

Laura miała na sobie białą suknię, którą, o ile dobrze pamiętam, kupiła dawno temu w pewnej niedrogiej knajpie od wysoko postawionej urzędniczki. Knajpa znajdowała się w niewielkim domku na drzewie, do którego prowadziły dwie liny przewiązane gęsto grubymi, mocnymi węzłami. Laura miała trudność, by wspiąć się tak wysoko. Musiałem jej pomagać i uważać, by nie wysmyknęła się przypadkiem. Suknia prezentowała się na starawej urzędniczce niezwykle lekko i ponętnie. Wykonana była z gołębich piór, tak delikatnych, że stojąc tuż obok zauważyliśmy, jak nasze zmęczone oddechy wprawiają w ruch jej wykończone puchem rękawki. Laura spojrzała na mnie błagalnie i uśmiechnęła się. Dobrze znałem ten uśmiech. Po długich targach przy butelce whisky urzędniczka zgodziła się oddać nam suknię za worek krabów. W tamtych czasach trudno było o kraby. Trudno było o cokolwiek. Oczy Laury uśmiechały się do mnie, a ja uśmiechałem się do niej. Było nam dobrze, choć nigdy nie przeszło mi nawet przez myśl, by ułożyć sobie z nią życie jak z normalną kobietą. Była zbyt nietuzinkowa, ekstrawagancka, za bardzo rzucała się w oczy. Nie potrafiłbym przystosować się do takiego związku. Owszem, łączył nas pewien przyjacielski, żeby nie powiedzieć braterski, związek, ale to wszystko. To nam wystarczało. To było dobre.

Teraz za to nie było dobrze. Laura nie odpowiadała, leżała na łóżku nieprzytomna. Porywy wiatru za drzwiami stawały się coraz silniejsze. Za chwilę oboje mogliśmy zginąć. Straciłem nadzieję, że uda mi się ją dobudzić. Rezygnując z potrząsania i pokrzykiwania podniosłem jej delikatne ciało, przytuliłem do siebie i wyniosłem z chatki. Obejrzałem się wokoło. Trąba powietrzna przesuwała się szybko w naszym kierunku. Zacząłem więc biec trzymając w ramionach nieprzytomną czarodziejkę. Starałem się omijać kolejne rodzące się pod moimi stopami tornada, rozszarpywałem piętami spokojne oceany. Wiatr targał suknią Laury i porywał wysoko kolejne piórka. Ta zaś spała spokojnie nieświadoma zupełnie rozpaczliwej sytuacji, w jakiej oboje się znaleźliśmy. Odwróciłem się na chwilę i po raz ostatni zobaczyłem naszą chatkę, a właściwie to, co z niej zostało. Roztrzaskane deski, deseczki i drewniane słupki unosił wysoko w górze wiatr. Słyszałem wokół dziki świst, niebywale piskliwy skowyt, arcypiekielną orkiestrę zła. Nie wiedząc nawet, w którą stronę należałoby biec zacisnąłem mocno powieki i wyszeptałem:

— Lauro, zabierz mnie stąd.

W końcu zdecydowałem biec przed siebie, byle dalej, byle bezpieczniej. Nie widziałem przy tym zupełnie nic — piasek uniesiony przez wiatr wdzierał się w oczy tak, że musiałem mocno zaciskać powieki. Nie wiem jak długo biegłem. Nie wiem, kiedy przestałem biec zsuwając z ramion wciąż nieprzytomną Laurę. Musiałem zasnąć. Nie pamiętam zresztą za wiele. Sen był niezwykle barwny, jaskrawość jego kolorów pieściła wszystkie podświadome zmysły. Karmiłem się tymi doznaniami, byłem ich głodny.


We śnie widziałem ryby, całe ławice, które przemykały obok w szaleńczym tańcu. Dotknąłem jednej z nich i sam stałem się rybą, olbrzymią i tłustą. Płynąłem bardzo niezgrabnie, z trudem przebierając na boki monstrualną płetwą. Czułem się niezwykle ciężko, coś jakby przygnieciono mi dłonie dwustukilowym workiem po brzegi wypełnionym węglem. Nie wiem sam skąd nagle w mojej głowie pojawiło się to dziwne skojarzenie. Nigdy przedtem moich dłoni nie przygniatał takich rozmiarów ciężar, a już na pewno nie były to worki. Postanowiłem jednak przestać przejmować się całym tym ciężkim i niezgrabnym chaosem, jaki zapanował w przestrzeni między moją głową a dłońmi. Wytężyłem podświadomość i zacząłem szczegółowo rozpoznawać i badać tajemnicę tego snu. Rozejrzałem się wokół. Mniejsze ryby były wyraźnie zaniepokojone moją obecnością. Na mój widok prychały w nicość ławice liczące ich setki. Po raz pierwszy w życiu poczułem się silny i niezwyciężony. Z nonszalancją przepływałem z jednego końca zbiornika na drugi eksponując dumnie monstrualnych rozmiarów ogon. Pod wodą, ku mojemu zdziwieniu, dominował fiolet. Woda nie była wcale przejrzysta, spoglądając w górę można było dostrzec odłamki kolorowego plastiku unoszące się na rozchybotanej tafli. Ten widok wydał mi się smutny, chociaż nie potrafiłem się tym wcale przejąć. Zacząłem się nawet nieco nudzić. Uciekające na mój widok chuderlawe rybki przestały sprawiać mi przyjemność, a cały ten zbiornik, który, jak mam do dziś nadzieję, nie był akwarium, okazał się dla mnie po prostu zbyt mały. Zamiast doznania oceanicznej wolności czułem się uwieziony między jednym końcem zbiornika a drugim. Pomyślałem sobie wtedy, że zrodziła się w mojej podświadomości żądza posiadania. Chciałem więcej i więcej. Byłem co prawda królem zbiornika, ale to mi nie wystarczało. Wszystko, co tam widziałem i czego doświadczałem sprawiało mi co prawda przyjemność, ale stało się zarazem ciasne. Musiałem ot co poszerzyć horyzont, aż tam daleko, daleko w górę. Tego pożądały moje myśli. Wzbiłem się więc w powietrze (co w przestrzeni snu jest rzecz jasna banalne) i rozłożyłem szeroko białe skrzydła. Zacząłem obserwować zbiornik i całą okolicę z wysoka. Ku mojemu zaskoczeniu cała kraina stała w płomieniach. Płonął pode mną las i widziałem jak leśne zwierzęta wystraszone rozbiegają się w tym chaosie w niewłaściwych kierunkach. Chciałem coś do nich krzyknąć, a może nawet krzyknąłem, ale w tym samym momencie poczułem na plecach dziwną wilgoć. Odwróciłem głowę, a właściwie drobny łebek, bo we śnie udało mi się już przeistoczyć z wieloryba w białego ptaka, i zauważyłem, że moje pióra pokrywały drobne kropelki wody. Wyglądało to zupełnie tak, jak gdyby opadła na mnie wiosenna rosa. Kropelki te były tak ciężkie, że z trudem poruszałem skrzydłami. Poczułem się niewolnikiem własnego ciała. Lot nad horyzontem, cała ta podniebna podróż, okazały się bolesne i niebezpieczne. Pomyślałem wtedy, że trudno jest być szczęśliwym. Życie raz po raz przynosi nam jakieś, mniejsze lub większe, rozczarowania. Można być szczęśliwym tylko na chwilę. To banalne odkrycie bardzo mną wstrząsnęło i gorzko we śnie, a może już na jawie, zapłakałem. Nie mogłem dłużej utrzymać się w powietrzu. Zacząłem powoli opadać na ziemię przygotowując na ostateczny koniec. Pode mną szalały płomienie. Nie sposób było nakierować lotu zmęczonymi skrzydłami tak, by wybrać bezpiecznie miejsce. Takie miejsce zresztą nie istniało, ogień niszczył wszystko wokół. Mogłem tylko w duchu mieć nadzieję, że północny wiatr pozwoli mi opaść na zbiornik znajdujący się w niedalekiej odległości od lasu. Nie byłem pewien swojego końca i zakończenia snu. Zamknąłem oczy i pozwoliłem się nieść delikatnym powiewom. Było to przyjemne, bałem się nawet, że usnę, chociaż usnąć we śnie to chyba niemożliwe. W pewnym momencie poczułem delikatne ciepło wody zlepiające pióra na brzuchu. Przeraziło mnie to, bo pióra zanurzone w wodzie stały się jeszcze bardziej ciężkie, z trudem poruszałem nogami, skrzydłami, rękoma… Czy byłem jeszcze w ogóle poczciwym Salvo?


Otworzyłem oczy. Obok mnie spała słodko Laura. Czułem jej delikatny oddech na lewym policzku. Nie miałem pojęcia, gdzie jesteśmy ani jak długo. Pamiętam tylko trąbę powietrzną i to jak przed nią uciekliśmy. Tu, gdzie się obudziłem było na pewno bardzo duszno i bardzo ciemno. Leżałem do bioder zanurzony w jakiejś gęstej cieczy. Znajdowałem się tak naprawdę w pozycji półleżącej, bo było w tym „czymś” strasznie ciasno. Laura spała oparta o moje lewe ramię zwinięta w kłębek. Wokół panowała cisza. Byłem lekko zdezorientowany. Nie cierpiałem nigdy na klaustrofobię, więc przestrzeń tego „czegoś” nie przerażała mnie, mogłem sobie dalej siedzieć tak w milczeniu z otwartymi oczami udając, że śpię. Niepokoiła mnie tylko nadchodząca reakcja Laury. Przebudzona, zauważywszy, że jesteśmy zamknięci w… ciasnym i ciemnym „czymś” gotowa była wpaść w nieziemską, ba, kosmiczną panikę. Laura bardzo nie lubiła zamkniętych pomieszczeń.

W tej samej chwili, kiedy o tym pomyślałem kobieta poruszyła się nagle i przestałem czuć dotyk jej okrągłych piersi na lewym ramieniu.

— Salvadorze! — usłyszałem w ciemności swoje imię wykrzyknięte tak przepięknie i z taką siłą, że wzruszyłem się zupełnie.

— Tak, jestem tu.

— Tu? To znaczy gdzie? Gdzie jesteśmy? Da się stąd jakoś wyjść?!

Oczami wyobraźni widziałem Laurę w mokrej sukni unoszącą się z gracją i z taką samą gracją bijącą pięściami w ściany i wydzierającą w niebogłosy: „Ratunku!! Ratunku!!”. Rozśmieszyło mnie to.

— Ciszej Lauro. Na zewnątrz panuje wojna. Naprawdę chcesz, żeby ktoś nas usłyszał?

Laura zaczęła drzeć się jeszcze głośniej.

— Ratunku! Wolę zginąć niż przebywać w obecności wariata! Niech mi ktoś pomoże!

— Dobrze, już dobrze.

Zrezygnowany podniosłem się i z żałością stwierdziłem, że takie sobie siedzenie w ciasnym pomieszczeniu w zupełnym mroku i ciszy było niezwykłym przeżyciem i że właściwie mógłbym odbyć w pozycji półleżącej nieskończenie wiele cudownych snów. Sny były mi przecież tak bardzo potrzebne. Laura dobrze o tym wiedziała. W każdym razie wyciągnąłem przed siebie rękę i dotknąłem palcami powierzchni, która miała być rzekomo ścianą, ale jak się okazało wcale nią nie była. Nie wyczułem betonu ani drewna, materia ta była zupełnie mi obca, chłodna, twarda i obca. Zrobiłem zamach pięścią i z łatwością przebiłem ten dziwny materiał, który oddzielał nas od zewnętrznego świata. Pierwsze nieśmiałe promyki słońca, jakie wkradły się do nas przez wyżłobioną dziurę, nieco uspokoiły Laurę. Zacząłem delikatnie odrywać kawałek po kawałku materiał otaczający tę dziurę, co wychodziło mi zresztą całkiem nieźle i poczułem się dumny z siebie. Mogłem wreszcie zaimponować kobiecie, co rzadko mi się udawało. Laura stojąca tuż obok ochoczo przyłączyła się do tego łatwego acz żmudnego zajęcia. Nasze dłonie niekiedy spotykały się w zawadiackim tańcu poszukiwania wolności. Wreszcie udało nam się oderwać całą górną skorupę.

Pierwsze co rzuciło mi się w oczy to morze. Piękne, spokojne, błękitne morze. Lekki wiatr kołysał falami, które delikatnie rozbijały o brzeg zmęczone ramiona. Niebo też było błękitne, bezchmurne, szybowały po nim beztroskie albatrosy. Musiało być około południa, bo słońce wisiało już bardzo wysoko i rozpromieniało świat dokoła tak soczyście, że musieliśmy z Laurą mrużyć oczy. Zdziwił nas ten widok morza, albatrosów, wesołego słońca. Laura wzruszyła się pięknie, a na jej twarzy malowało się coś na kształt szalonej radości. Ujęła mnie pod ramię i wyszeptała ze łzami w oczach:

— Jak tu pięknie… Czy wojna już się skończyła?

— Tak, jest pięknie — odpowiedziałem — Nie martwiłbym się na razie jednak wojną. Stoimy tu do kolan zanurzeni we krwi Lauro.

Laura odwróciła natychmiast wzrok odrywając kryształowe oczy od błękitu morza i spojrzała w dół. Jej biała suknia do połowy splamiona była czerwoną mazią.

— Och, nie! Co to takiego?! — kobieta zaczęła podwijać rozpaczliwie poły sukni, jakby miało to jeszcze czemuś zapobiec.

— Wygląda na to, że wykluliśmy się właśnie z jaja — odpowiedziałem z uśmiechem.

Dopiero wtedy Laura zorientowała się, że wyglądamy na świat z na wpół otwartego, olbrzymiego jaja prawie do połowy wypełnionego krwią. Na ziemi obok podstawy jajka-giganta leżały odłamki skorupy, którą przed chwilą z taką łatwością oderwaliśmy. Na twarzy mojej towarzyszki malowało się obrzydzenie zmieszane ze zdziwieniem. Zaczęła przy tym nerwowo przebierać nóżkami i śmiesznie wymachiwać rękoma.

— Salvo, proszę… To znaczy ja wcale nie proszę ja żądam, abyś pomógł mi się stąd wydostać! Rozumiesz?! — krzyknęła zrozpaczona.

— Ależ Lauro… Oczywiście, że ci pomogę. Zanim jednak oboje się stąd wydostaniemy, chciałbym abyś zwróciła uwagę na jeden szczegół związany z tym… jakby to odpowiednio ująć… powtórnym narodzeniem…

— Narodzeniem?! Jakim narodzeniem? — przerwała mi w połowie zdania wyraźnie obrażona.

— Przecież to, co przed chwilą się tu wydarzyło, a czego nie tylko byliśmy naocznymi świadkami, ale i aktywnymi uczestnikami to właśnie nasze powtórne narodzenie, zmartwychwstanie. Lauro! Czyż to nie cudowne? Pomyśl tylko narodziliśmy się na nowo, tutaj, teraz, wykluliśmy się z jaja. Ba, z gigantycznego jaja! Odtąd będziemy żyć na nowo dla świata. To jest właśnie to czego tak bardzo potrzebowałem — powtórnych narodzin, by zacząć znów malować, tworzyć. Stać się kreatorem! To przecież mój życiowy cel. Moja misja! Lauro! To wydarzenie może ocalić sztukę!

Zauważyłem, że kobieta wygląda na nieco przerażoną widząc mnie tak podnieconego do granic ostateczności. Przytuliłem ją delikatnie i wyszeptałem:

— Oto narodziłem się, żeby być królem.

Po tych słowach Laura odsunęła się ode mnie wyrywając z uścisku.

— Salvadorze! Jesteś wariatem. Pewnie nie jesteś tego nawet świadomy, ale tak jest. Niech będzie, że narodziłeś… że narodziliśmy się na nowo. Proszę cię jednak wydostań mnie stąd!

Kobieta wyraźnie nie podzielała mojego entuzjazmu. Było mi jednak wszystko jedno. Najważniejsze, że odkryłem w sobie na nowo powołanie, a to jajo stanowiło symbol początku nowej misji. Wszystko układało się nad wyraz pomyślnie. Ach, cóż za genialny sen! Wiedziałem już, że i w tej rzeczywistości będę musiał wznieść się równie wysoko, jak ptak we śnie, to znaczy walczyć z zastanym porządkiem, płoszyć ławice mniejszych rybek i zachłysnąć się świeżym powietrzem nowego świata. Moją bronią miał być oręż sztuki.

— Obejmij mnie Lauro.

Ująłem swą towarzyszkę w pół i wyniosłem ze skorupy. Krew wylewała się z olbrzymiego jaja strumieniami, bo podczas wynoszenia się naruszyliśmy tu i ówdzie jego delikatną materię. To była czysta, ciemnoczerwona, gęsta krew, która krzepła bardzo powoli. Poleciłem Laurze, by weszła do morza i zmoczyła suknię. Sam, zdjąłem z siebie ubranie i zacząłem powoli zanurzać się w zimnej wodzie. Czułem jak woda obejmowała mnie i delikatnie głaskała łydki. Było to niezwykle orzeźwiające doświadczenie. Zamknąłem oczy i idąc tak powoli przed siebie zanurzałem się coraz głębiej i głębiej, aż po szyję. Kiedy woda zaczęła wreszcie przyjemnie łaskotać płatki uszu otworzyłem oczy. Odwróciłem się i zobaczyłem Laurę machającą do mnie z brzegu. Nie miała na sobie sukni i wyglądała jak boska nimfa. Uśmiechnąłem się, unosząc lekko kąciki ust, i odmachałem tej lądowej bogini, po czym nabrawszy powietrza zanurkowałem. Zacząłem opadać lekko w dół. Opadanie podobało mi się. Świat pod wodą wygląda nieco inaczej, jest nieuchwytny i tajemniczy. Widziałem maleńkie rozgwiazdy, meduzy i rybki uciekające przede mną zupełnie jak w moim śnie o wielorybie. Było to piękne stać się częścią tego snu również na jawie, której to jawy do końca nie byłem pewien. Było mi w ogóle trudno odróżniać jawę od snu i odwrotnie. Moja świadomość w obu tych wymiarach funkcjonowała niezwykle swobodnie.

Kiedy znalazłem się na brzegu Laura siedziała na trawie i plotła dla siebie wianek z drobnych białych kwiatów, których nazwy nigdy nie pamiętałem. Uśmiechnęła się do mnie i powiedziała, że wojna chyba już się skończyła, bo nie słychać żadnych porykiwań, wrzasków ani nie czuć swądu spalenizny. Przysiadłem się do niej i objąłem ramieniem. Nie chciałem sprawiać jej przykrości, więc przemilczałem prawdę. Tak zwykle się robi, żeby utwierdzić kogoś w błędnym przekonaniu. Milczy się tak długo, aż dana osoba zmieni temat. Potem mówi się już o czym innym i nie trzeba milczeć, nie trzeba też mówić prawdy. Sumienie teoretycznie zachowuje więc czystość.

— Będziesz dziś malował? — zapytała nie odrywając wzroku od ręcznej robótki.

— Będę malował teraz.

— Teraz? — zaśmiała się — Co namalujesz? Morze? Zmartwychwstanie? Tyle inspirujących rzeczy wydarzyło się tego dnia. Poza tym jesteśmy tu razem. Zawsze powtarzałeś, że jestem twoją muzą.

— Jesteś nią, to prawda. Dziś namaluję jednak coś bardzo brzydkiego Lauro. Namaluję coś gorszego i groźniejszego od tej wojny.

Laura uniosła wzrok i spojrzała na mnie groźnie.

— Jesteś szalony, Salvadorze…

— Przestań nazywać mnie szaleńcem Lauro! Nasze zmartwychwstanie przeistoczyło mnie przecież w wojownika! — wykrzyknąłem radośnie i szybkim krokiem udałem się na drugi koniec plaży, który pokrywały ostre kamienie. Nie chciałem już widzieć Laury i jej zdumionych oczu, które zawsze wprawiały mnie w przesadne wzruszenie. Musiałem trzymać się z daleka od jakichkolwiek oczu. Było to bardzo ważne dla powodzenia pracy twórczej. Kiedy znalazłem się wystarczająco daleko, usiadłem na jednym z kamieni i zacząłem tworzyć. Oczywiście nie miałem przy sobie płótna ani farb. Miałem za to w kieszeni kilka stron starej gazety z anonsami tanich mieszkań i czarne pióro. Przeglądając pożółkłe kartki z ogłoszeniami przez chwilę wydało mi się jakbym przeniósł się do tamtych beztroskich czasów sprzed wojny, gdzie nie śmierć a raczej bezdomność była chyba największym problemem. Tamte czasy były zresztą czasem mojej świetności. Byłem artystą idealnym. Nie… Nie mogłem jednak myśleć o tym, co było dawniej. To przecież już się nie liczyło. To co było ważne, to nasza wojna.

Szkicowanie piórem sprawiało mi ogromną przyjemność. Tamtego dnia szkicowałem bez wytchnienia całe popołudnie. Kiedy skończyłem zmęczony uniosłem wzrok zza kartek i moim oczom ukazał się przepiękny widok zachodzącego słońca. Słońce było soczyście czerwone, zupełnie jak krew, w której skąpaliśmy się niedawno z Laurą. Tamten zachód słońca i tamta chwila wydały mi się mistyczne i postanowiłem zapamiętać na całe życie to słońce i jego czerwony blask, tę plażę i pochmurne czoło Laury.

Nagle ku mojemu zdziwieniu poczułem, że tracę równowagę i osuwam twarzą wprost na ostre kamienie tak niefortunnie, że krawędź jednego z nich rozcięła delikatną skórę tuż pod moim okiem. Nie miałem pojęcia co działo się z moim ciałem, które stawało się z każdą sekundą coraz bardziej bezwładne i wiotkie. Próbowałem unieść rękę, ale żaden z mięśni nie reagował. Próbowałem też otworzyć usta i zawołać Laurę — nic z tego. Leżałem przybity do ziemi, a właściwie do kamieni i nic nie wskazywało na to, by położenie to miało się w najbliższym czasie zmienić. Co było przy tym dziwne, a w dodatku znamienne, to fakt, że przy całym tym ogólnym zwiotczeniu bez trudu mogłem unosić i zamykać powieki. Nieco mnie to uspokoiło, chociaż spokój był w tym wypadku zupełnie absurdalnym odczuciem. Całą uwagę postanowiłem w każdym razie skupić na oddechu i tych nieszczęsnych powiekach. Zacząłem oddychać w rytm mrugania lub mrugać w rytm oddychania, sam już nie wiem. W pewnym momencie coś ciężkiego zwaliło mi się na plecy. Tak, dosłownie zwaliło. Moje bezwładne ciało zadrżało boleśnie. Przesunąłem źrenice w kierunku kącików oczu tak mocno, aż mogłem wreszcie zobaczyć skrawek swoich własnych pleców, a na nich… o, zgrozo! Moje nogi! Stały spokojnie na plecach odłączone od ciała i przytupywały rozweselone (o ile nogi w ogóle mogą być wesołe). Potem, bezwładny i przyklejony wciąż lewą stroną twarzy do kamieni, widziałem jak nogi te biegną po kamienistej plaży ku morzu zabawnie podskakując i stukając raz po raz obcasami, pięta o piętę. Coraz bardziej przerażony spostrzegłem, że nogi moje wcale przed brzegiem morza nie miały zamiaru się zatrzymać. Biegły wciąż dalej, a co zdumiewające, unosiły się tuż nad szafirową taflą wody. Biegły ku słońcu lub na spotkanie z nim. Zachodzące słońce jak się zresztą okazało w końcu te nieszczęsne nogi pożarło. Ot, nogi dobiegły, wpełzły doń i już ich nie było. Pogrążyły się w czerwoności samotnej gwiazdy. Wtedy poczułem wreszcie, że jestem znów w stanie władać językiem. Otworzyłem usta i oblizałem je.

— Lauro! Chodź tu szybko! — zawołałem chyba bardziej rozgniewany niż przerażony. Moje rozgniewanie nie miało rzecz jasna nic wspólnego z osobą Laury. Byłem zły na swoje dwie swawolne kończyny, które bogowie jedni wiedzą, gdzie dobiegły. Zbliżająca się kobieta była najwyraźniej rozbawiona widząc mnie leżącego bez nóg, przykutego do skał i zupełnie bezbronnego, jak dziecko. Nie mogła przestać się chichrać, a jej dorodne piersi podskakiwały przy tym wesoło. Wprawiło mnie to w zupełnie zdumienie. Zacząłem się zastanawiać czy ja sam powinienem się w tym wypadku zaśmiać. Czy byłoby to stosowne?

— Dlaczego się śmiejesz? — zapytałem zupełnie zrozpaczony i zdezorientowany — Nie widzisz, że cierpię? Co się dzieje, Lauro?! Spójrz na mnie!

— Ależ ty wcale nie cierpisz Salvo — zaśmiała się Laura- Nie wiem o co ci chodzi. Chociaż nie, masz rację, to musi być bardzo nieprzyjemne leżeć nago na tych ostrych kamieniach. Przestań się wygłupiać i wstawaj już.

— Nago?! — zdumiony uniosłem głowę (jak się okazało musiałem w międzyczasie odzyskać władzę nad ciałem), i spojrzałem w dół. Rzeczywiście, byłem zupełnie nagi, a nogi… no cóż..nogi były dokładnie tam, gdzie powinno być ich miejsce. Czyżby to był tylko sen? Jak to możliwe. Zaraz, zaraz. Zachód słońca, plaża, morze… O, bogini! Cóż to było za błogie uczucie być nagim w tamtej chwili!

— Och… Chyba znów narodziłem się powtórnie- wyszeptałem wzruszony.

Laura przyglądała mi się obojętnie ssąc kciuka lewej dłoni i kiwając z politowaniem głową. Nie śmiała się już tylko wzruszyła ramionami. Podała mi dłoń, a kiedy zdołałem powstać i z niezwykłą przyjemnością poczynić pierwszy krok wprost ku niej odwróciła się plecami i zaczęła brodzić w morzu nieśmiało zanurzając w wodzie białe stopy. Postanowiłem mimo to postać tak chwilę pośrodku plaży, nagi i zupełnie wolny. Zamknąłem oczy i odetchnąłem głęboko, wciągając przez nos cały świat jak kokainę. Wdech… wydech… wdech… wydech… Przypomniałem sobie nagle o wojnie i stacjonujących w pobliżu oddziałach. Dobrze byłoby się ubrać na wypadek gdyby nadciągnęło wojsko. Gdyby nie ta wojna pewnie od tamtego momentu w ogóle nosiłbym się nago, ot tak, codziennie. Taka cielesna wolność bardzo pobudza myśli.

Zacząłem rozglądać się dokoła, ale nigdzie nie widziałem swoich spodni i bielizny. Nie rozebrałem się na pewno sam, więc było niemożliwym szukać zgubionych rzeczy tam, gdzie ostatni raz je widziałem lub mogłem przypuszczać, że je zostawiłem. Ostatni raz nosiłem je przecież na sobie. Postanowiłem poprosić o pomoc Laurę. Ta wskazała mi dłonią taflę spokojnego wieczornego morza. Znalazły się zguby! Koszula, spodnie i bielizna, ba, nawet buty dryfowały w wodzie tuż przy brzegu.

— Lauro, czy to twoja sprawka? — spytałem zdenerowany.

— No wiesz… Nie miałabym najmniejszej ochoty oglądać cię nago dłużej niż parę sekund, nawet sekundę! Po co miałabym moczyć Ci ubranie? Jesteś osioł i tyle! — Laura pokazała mi język i rozzłoszczona odeszła na drugi koniec plaży.

— Nie gniewaj się Lauro — krzyknąłem za nią, ale ta albo nie usłyszała, albo udawała, że nie słyszy. Zrezygnowany wyłowiłem z morza ubranie i postanowiłem rozwiesić je na gałązkach krzewu, który rósł tuż przy brzegu. Nie było to wcale łatwe. Za każdym razem, gdy starałem się powiesić na nim kolejną rzecz, wydawało mi się, że krzak się oddala. Wciąż musiałem postępować krok do przodu, a on wciąż mi uciekał. Cóż to znowu… Opuściłem głowę i spojrzałem na ziemię. No tak… Spod krzewu wystawała para kurzych, wykrzywionych obrzydliwie łap. Krzew z kurzymi łapami! Wszystko w czasie wojny wydawało się jednak możliwe, zwieziono na tę planetę całe mnóstwo dziwacznych stworzeń. Postanowiłem nie mówić Laurze o incydencie z krzakiem. Nie mogłem tylko pozwolić mu uciec z moim odzieniem. Postanowiłem wykorzystać do tego jedną z moich sznurówek. Wyciągnąłem ją z buta i przywiązałem krzak do jednej ze skał.

— No! Teraz już mi nie uciekniesz! — zawołałem zadowolony i uśmiechnąłem się jak dziecko. Dawno już nie byłem z siebie tak bardzo dumny i kiedy o tym pomyślałem zrobiło mi się przykro. Moje życie stało się w tamtym czasie nijakie. Monotonia wojny niszczyła je od środka. Zapragnąłem przytulić jak najprędzej Laurę. Ciało kobiece ma właściwości kojące, uwierzcie mi- w każdej sytuacji. Odwróciłem się. Laura siedziała na trawie zapatrzona w przestrzeń, mrok otulał jej ciało. Podszedłem do niej i delikatnie dotknąłem jej włosów. Laura uśmiechnęła się, ale, jak zauważyłem, był to uśmiech nienaturalny i zupełnie nieobecny.

— Widziałam twój szkic — powiedziała nie odrywając oczu od złowrogiego krajobrazu nocy. Bezchmurne niebo zdobiły liczne zastępy drobnych gwiazd. Dopiero wtedy uświadomiłem sobie jak bardzo jest późno. Nie mieliśmy nawet gdzie się schronić. Mieliśmy tylko siebie, a ja stałem zupełnie nagi i bezradny przed Laurą nie mając jej nic do zaoferowania.

— Podobał ci się? — zapytałem udając spokój.

— Jest w nim coś przerażającego. Sama nie wiem… Kiedyś malowałeś inaczej, byłeś „czysty”.

— Czysty?

— Tak, czysty — podała mi zmięte żółte kartki — Co to właściwie jest?

— Samotyle. Naszkicowałem samotyle wojskowe Lauro.

— Co to takiego „samotyle”? — Laura odwróciła twarz i zapłakało cichutko — Boję się ciebie, Salvo. Te samotyle mnie przestraszyły.

Objąłem ją delikatnie i wyszeptałem do ucha, że wszystko będzie dobrze i nie musi bać się ciemności, samotyli ani mnie. Skulona na trawie przypominała małą, zagubioną dziewczynkę. Ten widok bardzo mnie wzruszył i zapragnąłem posmakować jej ust. Zbliżyłem się do nich, kiedy nagle usłyszeliśmy dobiegające z ciemności rytmiczne pochrapywania i nieco mniej rytmiczne trzaski. Zaniepokoiło mnie to, bo wiedziałem, że ataki plutonu krabów zdarzają się najczęściej w nocy, o czym opowiadał mi niedawno znajomy mag. Czarodziej ten miał zresztą pecha, bo podczas ataku udało mu się w amoku zadeptać generała, co niezwykle rozwścieczyło resztę krabiego oddziału. Mag stracił w walce połowę stopy i od tamtego czasu jedna z jego różdżek zaczęła odmawiać mu posłuszeństwa uważając go za mało atrakcyjnego i godnego uwagi. „Z różdżkami zupełnie jak z babami” — zwykł mawiać, kiedy spotykałem go pijanego w sztok pod jedną z międzyplanetarnych restauracji o wdzięcznej nazwie ‘Urok’.

W każdym razie bardzo to wszystko wyglądało niebezpiecznie. Trzaski i chrapania, przeplatane urywanym pojękiwaniem, wyraźnie się do nas zbliżały. Postanowiłem jak najszybciej przebiec na drugi koniec plaży, żeby założyć choć bieliznę — moje obawy o konfrontacji z nieprzyjacielem na golasa miały teraz niechybnie się urzeczywistnić. Chciałem przynajmniej spróbować. Chwyciłem Laurę za rękę i pobiegliśmy razem. Po krzewie, na którym suszyły się moje ubrania, nie było jednak nawet śladu. Widać sznurówka okazała się nietrafionym sposobem na zniewolenie tej żywej rośliny. Przekląłem głośno i zrezygnowany usiadłem na kamieniach czekając na to, co będzie. Laura stała za moimi plecami trzęsąc się ze strachu. Po chwili z ciemności powoli zaczęły wyłaniać się kontury potężnych szczypiec i obrzydliwych odnóż. Były ich setki, a może nawet tysiące. Trudno było w panującym mroku dojrzeć cokolwiek, jednak poczułem już jak para krabów delikatnie zaczynała podszczypywać palce moich stóp. Odwróciłem głowę i spojrzałem na Laurę- ją podszczypywano gdzie indziej. Kraby nie mówiły za wiele, zresztą nigdy nie zaliczano ich do stworzeń towarzyskich. Zorganizowane w wielką hordę potrafiły za to bez słów doskonale z sobą współpracować, co muszę przyznać nawet mnie urzekło. Wiedziałem, że nie mamy szans i na pewno nas pojmą. Staniemy się zakładnikami, których użyją w walce z jednorożcami. Ach, bogowie! Ileż bym dał, by znaleźć się teraz w niewoli u jednorożców. Kraby zawsze wydawały mi się nijakie i mało pociągające, a ja we wszystkim doszukiwałem się nieuchwytnej intensywności, zawsze pragnąc od życia czegoś więcej. Tego potrzebowała moja artystyczna natura. To chyba zresztą przekleństwo być artystą w czasie wojny.

Czekając na dalszy rozwój akcji postanowiłem zasłonić dłonią intymną część ciała tym samym ochraniając ją przed ewentualnym, niespodziewanym szczypnięciem. Kraby milcząc pokryły zbitą hordą obie moje nogi tworząc coś, co przypominało trójwymiarowe czerwone lateksowe kalesony. Co ciekawe, wcale się nie bałem. Byłem tylko lekko zdumiony, a przez wzgląd na zastaną sytuację, to jest moją w tym wszystkim nagość, zawstydzony całym tym zajściem. Bała się natomiast Laura, i to jak! Jej pisk słyszeli na pewno rybacy po drugiej stronie zatoki. Byłem jej nawet wdzięczny, że potrafi drzeć się tak w niebogłosy. Kto wie, mogło sprowadzić to przecież jakiś ratunek. Kiedy odwróciłem ponownie głowę w jej kierunku, zobaczyłem, że nieszczęsna Laura nie stała, a leżała już na plaży pokryta od stóp do głów nieprzyjemnie twardymi czerwonymi ciałkami krabów. Te, goniąc zapewne za rozkoszą, rozszarpały szczypcami jej piękną haleczkę i zrujnowały fryzurę.

— Lauro — powiedziałem żałośnie — spróbuj wstać proszę cię. Będzie ci łatwiej je odpędzić.

— Salvadorze! Pomóż mi! Dlaczego nic nie robisz?!

— Och! Nie widzisz, że nie mogę. Jestem zresztą tylko malarzem… Nie potrafię walczyć — na te słowa Laura zaczęła wyć jeszcze głośniej — Dobrze już. Uspokój się. Spróbuję je zadeptać.

Zamachnąłem się na jednego z krabów i już miałem zmiażdżyć go nogą kiedy z ciemności zaczęło wyłaniać się stworzenie znacznie większych rozmiarów niż krab. Zamarłem i powoli opuściłem nogę pozwalając krabom ponownie ją zniewolić. Z powodu panującego wokół mroku trudno było mi rozpoznać zbliżające się do nas zwierzę. Było zbyt wysokie na psa, a już na pewno nie był to jednorożec. Nie odrywając wzroku od tej poczwary próbowałem rozeznać się w sytuacji. Zauważyłem, że kraby ustępują miejsca kreaturze i rozpływają na boki, kiedy tylko ta poczyni jeden krok do przodu. Kreatura ta wyraźnie zbliżała się ku nam. Kraby były jej uległe. Sytuacja przedstawiała się dramatycznie. Nie traciłem jednak głowy i starałem się nie myśleć o Laurze, której sutki były już bardzo obrzmiałe od bolesnych podszczypywań. Myśleć trzeźwo — to pomaga w każdej sytuacji. Wytężyłem wzrok i zmrużyłem oczy przypatrując się nadchodzącemu zwierzowi. Do licha! Miałem oto przed sobą trzy pary ludzkich nóg. Trzy pary zdrowych, męskich, dziwacznie wygiętych nóg! Układały się w okrąg, zupełnie tak jakby trzech mężczyzn w szortach zwróciwszy się do siebie plecami postanowiło ukryć coś w środku. Te nogi były z sobą zrośnięte w okolicach miednicy. Byłem jednak pewien, że to nie mógł być człowiek. Zamknąłem oczy i przypomniałem sobie dziadka siedzącego na ławce pod chałupą i opowiadającego bajki. Ja i moi bracia siedzieliśmy zasłuchani na ziemi, a ziemia ta pachniała wiosną. Był kwiecień, a dziadek dużo opowiadał w kwietniu. Kwiecień to dopiero miesiąc! Otworzyłem oczy i już wiedziałem. To był on! Pająk z ludzkimi nogami! Stał tuż przede mną wlepiając we mnie złowrogie oczy. Słyszałem o nim jako dziecko właśnie od dziadka. Podobno nie sposób go pokonać. Jego skóra jest tak twarda, że nie można przebić jej nożem. Jest odporny nawet na ogień. Byliśmy w pułapce. Laura szamocąc się z grupką krabów zdołała jakoś wstać. Kiedy zobaczyła pająka jęknęła przerażona i wyszeptała.

— Co to takiego? To coś, przed tobą?!

— Pająk z ludzkimi nogami — powiedziałem to zupełnie tak, jakby nie miało to żadnego znaczenia i była to najnormalniejsza rzecz na świecie zobaczyć w środku nocy pająka z ludzkimi nogami. Zresztą w tamtej chwili nic nie miało już większego znaczenia. Czułem, że to nasze ostatnie chwile wśród żywych. Może po śmierci udałoby mi się przenieść na stałe do krainy snów? Cóż to by było za ukojenie!

Na twarzy Laury malowało się zdziwienie. Nagle zauważyłem jak zaczyna dotykać swoich piersi, a potem intensywnie grzebać w staniczku.

— Ależ Lauro! — wykrzyknąłem oburzony.

— Zamknij się! — odpowiedziała mi jeszcze bardziej oburzona.

Kobieta wydostała wreszcie coś ze staniczka i odetchnęła z ulgą. Nie byłem pewny, co to takiego. Przypominało kawałek gazety, bardzo wymięty i brudny. Ach, tak! Mój szkic. Zupełnie o nim zapomniałem. Laura przechowywała go cały czas w swoim staniczku i broniła (dosłownie!) własną piersią! Byłem pełen podziwu dla tej kobiety, która potrafiła zadbać o dzieło sztuki nawet w takim momencie.

— Dziękuję ci, jesteś taka wspaniałomyślna Lauro — wyszeptałem wzruszony, na co odpowiedziano mi bardzo dobitnie:

— Zamknij się!

Nie zwracając więcej na mnie uwagi Laura rozłożyła papier i demonstracyjnie podniosła go wysoko w górę prostując ramiona. Odgłosy szczypiec ucichły nagle. Wszystko zatrzymało się w jednej chwili na widok tego nieco nieudolnego dzieła. Cóż to było za przejęcie! Jakaż cudowna chwila! Ja malarz siedziałem niezwykle dumny na brzegu oceanu i wysoko zadzierałem z tej dumy podbródek, tak, że nie widziałem już pająka, a tylko gwiazdy, które tej nocy świeciły pięknie. To był moment zachwytu nad moim dziełem. Niezapomniana chwila. Postanowiłem z tej okazji zatrzymać czas.

Zamknąłem oczy i przeniosłem się na chwilę zupełnie gdzie indziej. Poczułem wewnątrz żywą, niesamowicie wręcz namacalną wenę, przypływ siły, która dotychczas zastygała bez ruchu w mojej głowie, zupełnie bezużyteczna, ba! wręcz szkodliwa. Myśli mnożyły się nieprzerwanie, były jak cząstki atomów wirujące wokół jądra, którym była ta jedna, największa myśl — stać się wielkim. Zawsze uważałem się za malarza genialnego. Nie mogłem zrozumieć ludzi, którzy obojętnie, a nawet z nieukrywanym znudzeniem przechodzili obok moich obrazów w muzeach. Stałem wtedy zwykle pod ścianą i obserwowałem ich, młodych, niedojrzałych, niemających bladego pojęcia o sztuce, rozmawiających o błahych codziennych sprawach, o przygotowaniach do kolejnej imprezy lub wspominających miniony upojny wieczór. Pomyślałem wtedy, że sztuki nie można mierzyć miarą zwykłych szarych ludzi, że to przecież szaleńcy. Bo czyż nie jest szaleńcem ten, dla którego kanapka na drugie śniadanie budzi większe zainteresowanie od „Madonny” Salva?! Dość już jednak tych pełnych goryczy myśli. Nie będę aż tak małostkowy, och nie. Przeniosę się wyżej, wyżej, tam skąd pochodzę. Gdzie tak naprawdę jest moje miejsce? Oczywiście, że w niebie. Niebo jest nieskończone, piękne, nieodgadnione. Unoszę się w obłokach i zaczerpuję świeżego powietrza. To odradza mnie wewnętrznie. Czuję, że potrzebuję nieba, a niebo potrzebuje mnie, Salva. Rozkładam skrzydła i unoszę się jeszcze wyżej. To bardzo trudne — latać, wymaga długich przygotowań, treningu, tak, żeby wszystkie mięśnie pracowały spójnie i lekko. Najważniejsza jest jednak koncentracja. Nie mogę stracić z oczu planety. Uniósłbym się wówczas stanowczo za wysoko, a to mogłoby być niebezpieczne. Kosmos stanowi już kolejny wymiar, której moja podświadomość nie wiedzieć czemu jeszcze nie akceptuje. Najwyraźniej muszę poświęcić się medytacji, tak jak poradził mi znajomy zielarz.


Jestem ptakiem. Jestem wolny. Moje skrzydła są potężne i silne, pióra kolorowe, czerwono-żółte, ale nie jestem papugą. Jestem kolorowym orłem. Ot, co! Ja, kolorowy orzeł, przemierzam niebo pustyni. Jestem głodny i zagubiony. Lecę przed siebie. Niebo pod moimi powiekami nie jest nieskończone, tak jak mi się wydawało. Niebo to nagle się kończy. Nastaje pustka i cisza. Ciemność. W oddali tylko dostrzegam maleńkie, żarzące się gwiazdy. Jedna z nich niebezpiecznie szybko zbliża się ku mnie. Nie potrafię się zatrzymać. Machanie skrzydłami w miejscu jest trudne i męczące. Wolę już płynąć z wiatrem, wolę już płynąć wprost na tę migoczącą kulkę przede mną. Kiedy gwiazda zbliża się do mnie na tyle, że mogę rozpoznać jej nieregularny kształt i chropowatą powierzchnię nieoczekiwanie zatrzymuje się. Gwiazda, albo raczej planeta, bo z bliska przypomina błękitno zieloną Ziemię, wydaje mi się żywa. Jej powierzchnia wyraźnie to unosi się to znów opada, zupełnie jakby pod delikatną warstwą zewnętrzną kryło się jakieś żywe ciało. Zaciekawiony przyglądam się temu zjawisku machając skrzydłami w miejscu, co jest, uwierzcie mi, naprawdę bardzo męczące. Unoszący się w przestrzeni glob zaczyna nagle wewnętrznie się szamotać (dosłownie!). Doszło tam chyba do niemałej przepychanki zanim powierzchnia ciała niebieskiego została przebita ogromnym łapskiem, które szuka teraz jakiegoś punktu zaczepienia w tym nowym, nieznanym świecie zewnętrznym. Jestem chyba świadkiem jakichś cudownych narodzin. Widzę już dwa łapska wystające z tego globu, które przypomina teraz bardziej rozłupane jajo. Po dłuższej chwili z planety wydostaje się, a raczej wykluwa, człowiek. Wygląda zupełnie jak ja-człowiek, to znaczy jak dorosły mężczyzna, ma parę rąk i nóg, głowę i oczy, które zdają się niczego wokół nie zauważać. Jedyną różnicą pomiędzy nim a mną jest gigantyczny rozmiar tej nowopowstałej istoty. Mógłby z łatwością zmieścić mnie w dłoni. Pomyślałem sobie wtedy, że widzę boga i uśmiechnąłem się. Potem było już tylko opadanie. Powolne i bezbolesne lądowanie.


Otworzyłem oczy i postąpiłem krok naprzód (co okazało się zresztą niezwykle rozsądnym posunięciem, bo przy okazji strzepnąłem niezamierzenie kilka rosłych krabów z moich ramion):

— Generale, kapitanie… Tfu! Pająku — zacząłem niepewnie — Proszę zrobić za mną, co jest konieczne, ale miejcie litość dla kobiety!

Ostatnie słowa wręcz wykrzyknąłem, co nie zmieniło i tak ani nastroju, ani naszego położenia. Kraby i pająk wpatrywały się wciąż niemo w mój szkic przedstawiający samotyle wojenne zrzucające bomby na dolinę jednorożców. Pomyślałem, że dobrze zrobiłem wybierając dolinę jednorożców a nie krabów. To mogło uratować nam życie. W pewnym momencie zauważyłem jak pająk przywołuje do siebie jednego z mniejszych krabów i zamienia z nim szeptem kilka zdań. Krab przytakując zgodnie łebkiem wycofał się tyłem i nie spuszczając wzroku z pałających namiętną żądzą oczu swojego pana na znak szacunku cztery razy zaszczypał triumfalnie w powietrzu, po czym zbliżył się ku mnie. Kiedy znalazł się tuż przy mojej kostce inne kraby zaczęły spiesznie opuszczać moje okaleczone nogi i brzuch ustępując miejsca nowemu czerwonemu maleństwu. Gdy droga była wolna, mały krab zaczął mozolnie wspinać się po moim ciele, coraz wyżej i wyżej, aż wreszcie znalazł się na moim ramieniu tuż obok ucha.

— Generał pragnie wyrazić podziw dla twego wielkiego talentu — powiedział ściskając mocno małżowinę mojego biednego ucha.

— Dziękuję — odpowiedziałem wijąc się z bólu.

— Generał ma teraz jedno pytanie. Co to takiego, to, co spada na jednorożce? Czy wiesz, gdzie można to znaleźć?

— To samotyle i ich bomby, nigdy ich nie widziałem. To znaczy widziałem, ale w mojej głowie — postukałem się w czaszkę jak głupiec — tam, wewnątrz, jest wszystko. Wszystko rodzi się we mnie. Jestem geniuszem.

— Co to takiego geniusz? I jak wydostać te samotyle z twojej głowy? — tym razem do rozmowy włączył się pająk.

— Geniusz to coś w rodzaju bóstwa, czegoś nadprzyrodzonego, nietuzinkowego — odpowiedziałem dumnie.

— Pff! — parsknęła Laura dusząc śmiech.

Pająk i zgromadzona wokół niego gromada krabów wcale się nie śmiali. Otoczyli mnie półkolem i wlepiali we mnie błyszczące oczy, jakby czegoś bardzo ważnego teraz wyczekując. Poczułem się lekko zmieszany ciszą, jaka zapadła między nami. Przekręciłem lekko głowę i spojrzałem na małego kraba siedzącego na moim ramieniu. Zauważyłem, że ten z kolei wpatruje się w pająka sczytując coś z ruchu jego warg. Po dłuższej chwili mały przysunął się znów do mojego ucha i zapytał:

— Czy samotyle to coś, co pomogłyby wyrządzić szkodę jednorożcom?

Bardzo zaskoczyło mnie to pytanie i chyba zacząłem się powoli domyślać, o co chodziło tej zgrai łobuzów. Najprawdopodobniej umyśleli sobie taki samotyl zdobyć i wykorzystać. Och, bogowie! Niezbadane są tajemnice umysłu geniusza! Nareszcie ktoś docenił mój talent i traktował go poważnie. Byłem mile zaskoczony, choć wiedziałem, że w walce z jednorożcami kraby i tak nie będą miały żadnych szans. Nie pomogłoby im pewnie nawet fantastyczne samotyle. Są za głupie, za małe i za słąbe na zwycięstwo. Ot, co!

— Oczywiście, że mogłyby wyrządzić szkodę jednorożcom — odparłem — I nie tylko jednorożcom. Samotyle mogłyby zaszkodzić całej tej planecie. Jednorożce do rozrzucania bomb, o czym sami wiecie, wykorzystują obecnie katapulty. To rozwiązanie proste, nie zawsze skuteczne. Natężenie siły, jakiej używają jednorożce do naprężenia katapult różni się w zależności od przypadku i postury jednorożca przygotowującego atak. Samotyle z kolei pozwoliłyby na bardziej precyzyjne przygotowanie takiego bombardowania. Celność bomby nie zależałaby już tylko od przypadku, a raczej od danych geograficznych, które odpowiednio wcześniej ustalone pozwoliłyby na dokładne wyznaczenie punktu, gdzie ta bomba ma spaść.

Po tych słowach pająk przywołał z powrotem do siebie małego kraba. Kiedy ten znalazł się na ziemi zaczęli z sobą namiętnie dyskutować. Nie rozumiałem nic z tego, co mówią. Przypominało to bardziej pojedyncze chrząknięcia niż rozmowę w naszym rozumieniu. Spojrzałem na Laurę. W jej oczach roziskrzyła się iskierka nadziei. Uśmiechnęła się unosząc lekko kąciki ust. Bardzo spodobał mi się ten uroczy uśmiech. Laura wydała mi się w tamtej chwili niezwykle piękna.

Kiedy odwróciłem głowę pająk zdążył najwyraźniej wydać już jakiś rozkaz, bo wszystkie kraby pracowały teraz mozolnie nad pojmaniem mnie i Laury. Trzymając sznury w szczypcach zwinnie i szybko okrążały nas dookoła. Sznur zaciskał się ciasno na piersi krępując ręce, potem nogi. Kiedy niemal całe ciało od piersi aż po kostki nóg było splątane, tak że nie mogliśmy się nawet poruszyć, dziesiątki krabów uniosło nasze bezwładne ciała na swoich twardych grzbietach. Od czasu do czasu czułem pojedyncze, niezłośliwe szczypnięcia, które przypominały mi, że w żadnym wypadku nie wolno mi teraz zasnąć. Tak rozpoczęła się nasza mozolna wędrówka w ciemności. Nie miałem pojęcia dokąd nas zaniosą te czerwone, zimne stworzonka.

Noc była wyjątkowo chłodna. Bałem się o Laurę, która miała na sobie jedynie lekką, przewiewną suknię. To taka delikatna istota! Z oddali słyszałem jak pochlipuje cichutko i raz po raz równie cichutko kicha. Mnie wcale zimno nie było. Strasznie było mi za to niewygodnie. Czułem jak ciało odbija się od twardych skorup krabów i było to uczucie bardzo nieznośne. Wyobrażałem już sobie ogromne fioletowe siniaki, które w świetle dziennym prezentować będą się ohydnie. Głowa podskakiwała mi energicznie jakby wleczona po kamiennej drodze. Miałem naprawdę dość tej powolnej wędrówki, krabów i chłodnej nocy. Nawet rozgwieżdżone niebo w pewnym momencie zaczęło mi przeszkadzać.

Zaczynało już świtać, kiedy w końcu dotarliśmy do celu. O ile ogromny szklany słój pośrodku piaszczystej doliny można było w tamtym momencie nazwać celem tej podróży. Pająk, który prowadził nasz oddział przystanął przed tym słojem i wdał się w rzewną dyskusję z pilnującym słoikowych włości strażnikiem. Wymachiwał przy tym energicznie jedną ze swoich prawych odnóży, co wyglądało oryginalnie i pomyślałem nawet, że widok wymachującego kończyną pająka jest niezwykle inspirujący. Po pewnym czasie pająk zamilkł i jak gdyby nigdy nic zaczął zanurzać się w piasku pustyni przebierając szybko nóżkami. W końcu znikł zupełnie z pola widzenia i poczułem wielką ulgę — pająk nie należał do najmilszych istot, jakie w życiu spotkałem. Uwierzcie mi, jego wygląd budził odrazę. Strażnik, któremu pająk najwyraźniej przekazał istotne rozkazy, zbliżył się do nas i rozkazał wnieść jeńców do wnętrza słoja. Znużone drogą kraby z trudem uniosły nasze bezwładne ciała i powoli moja głowa zaczęła znów rytmicznie kołysać się na ich twardych grzbietach. Kiedy mijaliśmy strażnika spojrzałem mu głęboko w oczy i nie mogłem wyjść ze zdumienia. Był to najprawdziwszy człowiek! Wyglądał na poczciwego staruszka, nieco przygarbiony, z długą siwą brodą i pokrytą zmarszczkami twarzą. W przebraniu kraba wyglądał komicznie. Zastanawiałem się, co mogło skłonić tego osobliwego jegomościa do przejścia na stronę krabów. Było w oczach tego człowieka coś nieskończenie smutnego i chyba właśnie wtedy zrozumiałem, jak wielkie rany moralne niesie ze sobą wojna, jak wiele serc skamieniało pod jej wpływem. Strasznie zrobiło mi się od tego wszystkiego przykro i w oczach zakręciły mi się nawet pierwsze tamtego dnia łzy. Postanowiłem jednak nie okazywać słabości wrogom i zacisnąłem mocno zęby. Zresztą nie mogłem obnosić się strachem w obecności Laury. Musiałem wierzyć, że uda nam się uwolnić.

Słój, który od tamtego czasu miał być naszym więzieniem i domem zarazem, był naprawdę ogromnych rozmiarów. Śmiem nawet przypuszczać, że jego wysokość przekraczała 800 metrów wysokości. Zachwycające! Istoty znajdujące się na zakrętce, a więc na „piętrze” najwyższym przypominały z dołu czarne, koślawe mrówki. Przypatrywać się podziurawionej zakrętce słoika nie było mi zresztą trudno — spoczywając na grzbietach krabów zwrócony byłem twarzą ku niebu. Słońce dopiero wschodziło, zapowiadał się piękny bezchmurny dzień. Szkło odbijało nieśmiało jego pierwsze promyki. Zauważyłem, że słój podzielony był wewnątrz na wiele pięter. Metalowe schody piętrzyły się wokół nieskończoną wstęgą. Na szczęście kraby, zmęczone i ospałe, zaniosły nas do windy, gdzie zostaliśmy przejęci przez straż królewską. Nie zniósłbym chyba wnoszenia po schodach do góry. Cały byłem obolały i posiniaczony. Strażnicy królewscy różnili się od żołnierzy tym, że na odwłokach wyrytą mieli koronę. Pamiętam zdjęcia tej straży królewskiej jeszcze z gazet, dumna i dostojna broniła wówczas dostępu do króla wszystkim okolicznym żabom podczas dorocznego objazdu nadrzecznych włości. W czasie, gdy trwała wojna nie było już rzeki. Panowała susza, jakiej nie pamiętały nawet najstarsze pokolenia. Wydawało się wręcz, że przyroda odmawiała posłuszeństwa wojnie gotowa sabotować jej dalszy rozwój.

Straż królewska okazała się dla nas zdecydowanie mniej sympatyczna. Strażnicy, nie zważając na moje jęki i głośny płacz Laury bez pardonu potrząsali naszymi ciałami obijając nam raz po raz głowy o grube szklane ściany. Ach, jakież to było bolesne! Szkoda było mi kochanej Laury.

Wreszcie winda zatrzymała się na sto trzynastym piętrze. Po jej opuszczeniu znaleźliśmy się w wąskim szklanym (wszystko, naprawdę wszystko, było tam szklane i krystalicznie czyste) korytarzu. Po obu stronach korytarza znajdowało się mnóstwo różnych rozmiarów, małych i dużych drzwi, a sam korytarz był tak długi, że nie sposób było dostrzec jego końca. Było to piętro więźniów. Jako że ściany i same drzwi były zupełnie przezroczyste widziałem miotających się z kąta w kąt jeńców zamkniętych w ciasnych celach. Były tam lwy, goryle, flamingi, a w jednej celi zdołałem nawet dostrzec dwóch łysych buddystów. Cóż za doborowe towarzystwo!

Jeden ze strażników kierujących nas do celi był zdrajcą. Znów był to człowiek w przebraniu kraba, niezwykle sprytnie zakamuflowany, jako że był karłem. Wpasowywał się w zgraję strażników królewskich idealnie. Do straży królewskiej mogły bowiem należeć tylko największe i najsilniejsze osobniki. Twarz tego jegomościa przepełniona była jakąś nieuchwytną pustką, jakimś okropnym wynaturzeniem. Ohydna twarz! Nie próbowałem nawet spojrzeć mu w oczy, wolałem mocno zacisnąć powieki i jak najszybciej znaleźć się w szklanym, zamkniętym pokoiku. Tak bardzo potrzebowałem chwili wytchnienia po bezsennej nocy. W końcu znalazłem się w jednoosobowej celi, oddzielony od Laury, samotny i zmęczony. Pokoik ten, oprócz szklanych ścian, podłogi i sufitu nie posiadał żadnego wyposażenia. Nie było tam łóżka, krzesła, ba!, pomarzyć mogłem sobie o jakimkolwiek punkcie zaczepienia, a chodziło przecież tylko o punkt zaczepienia dla moich myśli. Zrezygnowany ułożyłem się w kącie, w którym znalazłem nieco cienia. Powietrze było suche i ciężkie z uwagi na zapowiadający się tego dnia upał. Moje czoło zrosił gęsty pot. Zamknąłem powieki i na krótką chwilę postanowiłem zapomnieć o Laurze, żałosnym uprowadzeniu i o tym cholernym skwarze, który nie pozwalał nawet zebrać myśli. Wtedy zacząłem znów śnić, a sen był to świat wytęskniony. Nic nie napawało mnie taką radością jak świadome sny. Byłem podekscytowany wędrując beztrosko korytarzami moich myśli, myśli-tajemnic. Sny były wolnością.


We śnie wszystko wydaje się takie wiotkie, zupełnie jakby cały świat wykonany był z gumy. Drzewa uginają się pod moim spojrzeniem. Ciężki oddech wprawia w ruch powietrze. Ten ciężki oddech nie pozwala ptakom wznieść się wysoko, ich skrzydła stają się równie ciężkie i długie, tak długie, że zaczynają sięgać ziemi. Wtedy ptaki te zaczynają przedziwnie ewoluować, od tej chwili skrzydła służą im jako nogi. Ptaki chodzące po ziemi na nieskończenie długich skrzydłach! Do diaska! Jestem opętany. Sam strasznie się wydłużam w tym opętanym śnie. Muszę uważać, by za żadne skarby nie dotknąć chmur, co mogłoby się skończyć wielogodzinną ulewą. Strzeżcie się deszczu nieszczęsne ptaki! O, nieszczęsny drobiu nieświadomy swojej małości! Wydłużanie się jest jak dojrzewanie. Wszystko we mnie dojrzewa z każdym dodatkowym centymetrem. Tak oto przeistaczam się w starca. Starość we śnie jest przyjemna i ma w sobie dużo z młodości. Jedyna różnica to ta, że kiedy opuścisz głowę, widzisz stare stopy. Te stopy wydają się z początku nieprzyjemne, widok jest wręcz niepokojący, jednak po kilku sekundach przyzwyczajasz się do nich i jesteś pełnoprawnym starcem sennym. We śnie dużo spaceruję. Przechadzam się wzdłuż błękitnego strumyka, przechodzę obok pokrytej kwiatami łąki (muszę przy tym uważać na ogromne skrzydła ptaków i zwinnie je omijać, co dla staruszka jest nie lada wyzwaniem), czasem pływam w morzu. Wszystko w tym śnie jest różowe, nawet moje stopy. Zauważam, że z każdym kolejnym krokiem różowa ziemia rozstępuje się pod moimi różowymi stopami, co wydaje się trochę przerażające. Zaczynam przyspieszać, a nawet biec zatracając się w panice. Sen, który okazuje się być koszmarem to bardzo intensywne przeżycie. Zaciskam mocno powieki. Biegnę w kierunku morza. Słyszę w oddali cichy pomruk fal. Jestem już bardzo blisko, szum fal jest coraz silniejszy. Otwieram oczy.


Szklana cela, cień dawno opuścił jej przytulny róg. Leżę teraz w pełnym słońcu. Żar. Pomruk fal okazał się być w rzeczywistości mantrą powtarzaną cicho przez dwóch buddystów w celi obok. Jakim cudem ich słyszę? Przysiadłem opierając strudzone plecy o rozżarzone szkło. W ustach poczułem ogromne pragnienie. Miałem nadzieję, że drzwi za chwilę się otworzą i spacerujący wąskim korytarzem strażnik wezwie nas na posiłek lub spacer i może uda mi się wreszcie je zaspokoić. Wody! Błagam, wody… Zrezygnowany rozejrzałem się wokół. Sąsiadowałem z jednej strony z szumiącymi (a dokładniej mamroczącymi) niczym morskie fale buddystami, z drugiej zaś przypatrywał mi się ciekawsko różowy flaming stojący na jednej nodze pośrodku swojej celi. Postanowiłem bliżej przyjrzeć się współtowarzyszom niedoli. Buddyści siedzieli ze skrzyżowanymi nogami tuż przy ścianie oddzielającej mój szklany pokój od ich pokoju. Z zamkniętymi oczami szeptali ciche półsłówka, niezrozumiałe dla mojego ucha hasła, kiwając się przy tym zabawnie w przód i w tył. Jeden z buddystów miał ogromną głowę, wyglądało to zupełnie tak jakby ktoś tę głowę nadmuchał. W istocie balonowa głowa wyglądała przekomicznie, zwłaszcza kołysząc się powoli podczas rytmicznego przenoszenia w przód i w tył. Drugi buddysta z kolei, niezwykle drobnej postury, wyróżniał się śnieżnobiałą, delikatną cerą. W słońcu zdawało mi się nawet, że skóra ta jest tak cienka, że zobaczyć pod nią można wszystkie żyłki, tętnice, całe to nasze nieszczęsne życie gotujące się w ohydnych wnętrznościach. Znudzony buddystami i powtarzaną przez nich smętną mantrą odwróciłem się. Mój wzrok napotkał spojrzenie przystojnego wysokiego ptaka. Było w tych oczach coś przenikającego, jakiś zwodniczy błysk, który sprawiał, że po moich plecach zaczęły przechodzić ciarki. W źrenicach flaminga dostrzegłem niewyraźny kształt przypominający półksiężyc, a może były to po prostu genitalia? Ach, czyżbym nabawił się już udaru słonecznego? Na samą myśl o tym posmutniałem. Taki udar słoneczny mógłby poważnie zaszkodzić mojemu talentowi. A ja przecież musiałem tworzyć! Jestem geniuszem! Czy miałem tu zanudzić się na śmierć i przy okazji ugotować?

Postanowiłem nawiązać kontakt z buddystami, traktując ich jako równych sobie, obaj wywodzili się przecież z rodzaju ludzkiego. Wczesnym popołudniem mnisi zakończyli wreszcie medytację i w milczeniu powstali. Bacznie ich obserwując wstałem również i podszedłem do oddzielającej nas ściany. Ściana ta nie oddzielała nas tylko czysto fizycznie. Odniosłem w tamtym momencie wrażenie, że szklany mur rozgranicza w tym wypadku dwa zupełnie różne światy. Ten ich świat przepełniony był spokojem, równowagą, unosiła się w tamtej celi jakaś podświadoma pewność wyższości nad innymi światami. Mój świat, to znaczy moja cela, był smutny i beznadziejny. Ileż bym dał, by mieć w sobie tyle pewności i hartu ducha, co ci dwaj towarzyszący mi więźniowie. Zastukałem delikatnie w ścianę i wtedy balonowa głowa spojrzała na mnie po raz pierwszy. Uśmiechnęła się i zrobiła przy tym jakiś dziwny znak prawą ręką ściągając na mnie uwagę swojego współlokatora. Drobny mnich uśmiechnął się również i w geście radości (tak, wydawało mi się, że to gest radości) uniósł wysoko obie ręce i podskoczył. Obaj mężczyźni zbliżyli się do szklanej ściany, po czym balonowy przemówił grubym głosem.

— Bardzo nam miło przebywać obok tak znakomitego gościa jak pan. To dla nas zaszczyt sąsiadować z tak wyjątkową personą. — po tych słowach skłonił się nisko, tak, że ogromnym czołem dosięgnął wręcz podłogi. Niezwykle osobliwa wydała mi się wówczas ta giętkość ciała mojego rozmówcy. Ukłon wyglądał oryginalnie, jak gdyby wykonany przez istotę pozbawioną kręgosłupa. Nie zastanawiając się jednak nad tym dłużej szybko go odwzajemniłem. Byłem nieco zdziwiony, a może nieco trafniej — zaciekawiony- słowami balonowej głowy. Owszem, uważałem siebie za geniusza, wyjątkowy talent i osobę nietuzinkową, ale skąd też Ci dwaj mogli o tym wiedzieć? Czyżby geniusz mój był nie do ukrycia? Czy wyczytali tę właściwość z mojego uśmiechu, mądrych oczu, niespokojnych gestów? Nie byłem w końcu aż tak sławny na tej planecie. Wojna przyćmiła nieco rodzącą się wielkość geniuszu. Cóż więc to? Czyżbym o czymś nie wiedział? Spojrzałem na drobnego mnicha. Ten wciąż milczał uśmiechając się lekko.

— Bardzo miło mi panów poznać — zacząłem — Owszem jestem człowiekiem oryginalnym, obdarzonym niezwykłym talentem. Muszę przy tym przyznać, że chwila ta, moment, kiedy stoję przed panami, jest niezwykle, niezwykle inspirujący. Właściwości obu panów z osobna mogłyby posłużyć mi za cudowny obiekt pracy nad nowym obrazem. Pozwolę sobie jednak zapytać… Czy panowie widzieli moje obrazy? Czy pamiętają mnie panowie jeszcze sprzed wojny, kiedy to oglądać można je było w galeriach na całej planecie?

Drobny mnich nerwowo odwrócił wzrok i spojrzał na strażnika krzątającego się po korytarzu z jakąś ogromną walizką. Strażnik miał widać przytargać pod naszą celę całe mnóstwo mniejszych i większych skórzanych waliz. Wyglądał na niezwykle przejętego i ostrożnie umieszczał walizki jedna na drugiej. Nie zwracał jednak na nas najmniejszej uwagi, jakby celowo nie zauważając nas rozmawiających. Drobny mnich przysunął twarz to szklanej ściany tak, że jego nos zrobił się zabawnie płaski i cicho powiedział:

— Kiedy spałeś słyszeliśmy rozmowę straży. Podobno masz pomóc królowi krabów w realizacji jego kolejnych podbojów. Chcą z tobą współpracować. Ty możesz naprawdę wiele. Błagam uratuj nas!

— Ja miałbym pomóc krabom? — zapytałem zdziwiony — Niby w jaki sposób?

— Ty nam powiedz — powiedział balonowy i odchrząknął głośno jak gdyby próbował zagłuszyć każde wypowiedziane słowo.

— Ach! Przeklęty los! — wykrzyknąłem i złapałem się za głowę — Więc nie znacie żadnych moich obrazów?

— Jakich obrazów? — zapytał drobny i wzruszył ramionami.

Nic z tego nie rozumiałem. Upaść tak nisko, by współpracować z tymi potworami? Czyżbym i ja miał zamienić się w zdrajcę? Cóż mogłem w tamtym momencie poradzić. Jedynym moim pragnieniem była odrobina wody. Pomyślałem wtedy, że dla tej odrobinki zrobić mógłbym naprawdę wiele. Może nawet pomóc krabom… Poczułem do siebie wstręt i poczułem się bardzo mały, maleńki, zupełnie jakby cały geniusz ze mnie uszedł. Spojrzałem raz jeszcze na mnichów. Na ich spokojnych dotąd twarzach zagościła błagalna rozpacz. Nie sądziłem, że medytujący ludzie mogą tak szybko zmieniać nastrój. Wydało mi się to nieco podejrzane.

— Zrobię wszystko co w mojej mocy, by nas stąd wydostać — powiedziałem po dłuższej chwili milczenia, kiedy to patrzyliśmy sobie przenikliwie prosto w oczy. Nie wiem dokładnie co było tego przyczyną, ale w tamtym momencie bezpowrotnie straciłem sympatię do moich sąsiadów. To ich cierpienie, te żałosne łzy w oczach wydały mi się wówczas tak małe i słabe, że szybko odwróciłem się na pięcie nie mając więcej ochoty z nimi rozmawiać. Przysiadłem znów w kącie krzyżując nogi. Przymknąłem oczy. Postanowiłem sprawić sobie przyjemność i wyrwać się stąd na chwilę. Sen w tym upale przychodził na szczęście szybko, jak na zawołanie. Wystarczyło przymknąć powieki.


Widzę oto rozległy, zielony park, a w nim dwie ubrane w białe, lekkie, przewiewne suknie niewiasty. Jedna z nich ma na głowie ogromny kapelusz, tak ogromny, że mieścił się na nim (dosłownie!) cały świat. Podchodzę bliżej i przedstawiam się. Kobiety, nieco spłoszone, uśmiechają się delikatnie, po czym dama w kapeluszu pyta czy nie chciałbym na ów kapelusz wstąpić i przy okazji odwiedzić miejsce, za którym zdarza mi się najczęściej tęsknić. Jestem pod wrażeniem tego pomysłu i zaraz też przystępuję do niezgrabnego gramolenia się na rondo. Po chwili zastanowienia postanawiam odwiedzić dom rodzinny i przy okazji odnaleźć drzewo, do którego przywiązana była niegdyś huśtawka. Uwielbiałem spędzać czas na tej drewnianej huśtawce, często od uporczywego ściskania sznurków na moich dłoniach pojawiały się twarde odciski. Pani Adela, moja niania, prosiła wówczas, bym nauczył się dawkować sobie tę przyjemność. „Nigdy w życiu!” — krzyczałem. Kołysanie się w przód i w tył wprawiało moją głowę w przedziwny trans, który działał jak narkotyk. Stawałem się poniekąd niewidzialny, poniekąd też władałem całym wszechświatem przeobrażając się w króla huśtawek. Nigdy później nic nie napawało mnie taką radością. Kiedy po długiej już wędrówce po zagmatwanym rondzie kapelusza zauważyłem wreszcie w gąszczu owocowych drzew starą, uschniętą gruszę i zwisające z niej dwa siwe sznurki wzruszyłem się okropnie i gorzko zapłakałem. Dyndające sznurki okazały się jedyną namiastką dawnej świetności huśtawki. Czas niszczy nie tylko ludzi, ale i rośliny, przedmioty, ot, cały świat rozpływa się niepostrzeżenie z każdą upływającą sekundą. Ja też zacząłem się po chwili rozpływać. Zaczęło się od łez, które wysychały zbyt szybko na rozpalonych policzkach. Potem pozbawiony zostałem prawej stopy, po chwili lewej, wszystko rozwiewał delikatny wietrzyk. Bez stóp nie sposób było mi się choćby poruszyć. W milczeniu i z godnością poddałem się więc powolnemu znikaniu, rozpływaniu, zapominaniu…


— Kolacja! — z poruszającego snu wyrwał mnie ponury okrzyk rzeczywistości. Otworzyłem oczy i ujrzałem oto przed sobą karła w przebraniu kraba, który stał w otwartych drzwiach celi i przyglądał mi się ponuro.

— Kolacja!!! — zaryczał powtórnie marszcząc przy tym jeszcze mocniej pochmurne czoło.

Nie mając najmniejszego zamiaru sprzeciwiać ani dłużej przyglądać się tej ponurej mordzie zacisnąłem ze złości usta i podszedłem do drzwi. Wtedy karzeł, poprawił maskę, która opadała mu zbyt głęboko na oczy i zauważyłem na tej twarzy jakiś szyderczy, obrzydliwy uśmieszek, który nieco mnie przestraszył. Karzeł wyszedł na korytarz i ogromnym szklanym kluczem zaczął otwierać drzwi naprzeciwko. Wyszedłem za nim i na korytarzu poczułem wreszcie w powietrzu delikatny powiew wieczornego wytchnienia. Odetchnąłem głęboko. Poczułem jak moje płuca wypełnia czarujące powietrze. Dodało mi to czarodziejskiej otuchy. Po mojej prawej i lewej stronie w równym rzędzie stali inni więźniowie, równie zmęczeni i spragnieni. Dwaj mnisi, moi sąsiedzi, stali najbliżej, ale obaj przymknęli powieki, jak gdyby udając, że to co miało wokół nich miejsce nie ma najmniejszego znaczenia. Dumny flaming stał na jednej nóżce przypominając nieco w tej pozycji króla wszystkich stworzeń. Dalej oparte o ścianę stały, a właściwie pokładały się małpy, jeszcze dalej panowie w melonikach, pani w pięknej sukni. Ach! Pani w pięknej sukni! To była Laura! Ucieszony na jej widok zapragnąłem się do niej w jakiś sposób przedostać, ale gdy tylko postąpiłem krok do przodu, karzeł odwrócił się i surowo skarcił mnie obrzydliwym spojrzeniem. Wycofałem się więc, nie mogąc jednak dalej oderwać od niej wzroku. Skąd wzięła tę piękną, złotą suknię? Nie wyglądała na specjalnie strudzoną. Jej włosy były starannie ułożone, usta krwiście czerwone, a w lewej dłoni trzymała biały wachlarzyk, którym od niechcenia machała to w jedną, to w drugą stronę. Zauważyłem, że z zaciekawieniem przyglądają się jej mężczyźni w melonikach.

— Spokój! — wykrzyknął nagle karzeł. Przebrany krab nieudolnie starał się rozdzielić zgraję małych smoków, które nie wiedzieć czemu wszczęły między sobą zaciętą bójkę. W powietrzu czuć było smród siarki dochodzący z ich pysków, co przyprawiało rozpalone nozdrza o dodatkową dawkę duszącego, upiornego uczucia zmęczenia. Po dłuższej chwili wrzaski ucichły i gęsiego zaczęliśmy wszyscy powoli zmierzać w stronę windy. Wchodziliśmy do niej grupami, po dwadzieścia stworzeń. Kiedy nadeszła moja kolej ucieszyłem się, bo do mojej grupy dołączyła Laura.

Kiedy drzwi windy zatrzasnęły się z radości, że ją widzę chciałem zaraz coś wykrzyknąć. Laura przyłożyła jednak palec wskazujący do ust nakazując mi milczenie. Jej ciepłe oczy mówiły, że tak będzie lepiej. Opamiętałem się więc i przyłożywszy dłoń do piersi ruchem warg obiecałem, że nie wymówię ani słówka. Po dłuższej chwili znaleźliśmy się na najwyższym piętrze i spacerowaliśmy po podziurawionej zakrętce olbrzymiego słoja. Na samym środku zakrętki stała ogromna misa wody, z której każde stworzenie zaczerpywało dla siebie ile mogło. Zauważyłem, że nawet małpy miały przymocowane do boków szklane butelki. Zasmuciłem się, bo sam nie miałem nic poza parą spoconych dłoni. Na szczęście tuż obok pojawiła się Laura, która zdecydowanym ruchem wzięła mnie pod ramię i wsunęła pod to samo ramię litrowy, szklany dzban.

— Czy możemy już rozmawiać, Lauro? — wyszeptałem rozglądając się niespokojnie na boki.

— Możemy głuptasie — zaśmiała się, po czym nadeszła nasza kolej na zaczerpnięcie wody i oboje dłuższą chwilę gasiliśmy pragnienie. Potem bez słowa przeszliśmy do miejsca, gdzie karzeł wraz z dwoma krabami rozdawali więźniom pomidory. Pomidory były krwiście czerwone, zupełnie jak usta Laury. Nigdy jeszcze tak bardzo nie smakowały mi zwykłe pomidory. Kiedy kończyłem spożywać drugi owoc postanowiłem wreszcie poważnie porozmawiać z Laurą.

— Co sądzisz o tym pajacu przebranym za kraba? Należy do naszego gatunku, a wygląda tak, jakby chciał nas rozszarpać jako pierwszych.

— Jupiter? To bardzo mądry człowiek, Salvo. Powinieneś brać z niego przykład — odparła uśmiechnięta puszczając oczko do spoglądającego wciąż w naszą stronę karła przebranego za kraba.

— Skąd znasz jego imię? — zapytałem zdziwiony.

— Musisz jeszcze bardzo wiele nauczyć się o życiu w czasie wojny, mój drogi Salvo — Laura nieznacznie ściszyła głos — Tę piękną suknię i perły zawdzięczam właśnie Jupiterowi. Czasem trzeba sobie zwyczajnie odpuścić, schować dumę do kieszeni i przystosować się. Życie jest wtedy o wiele lżejsze. Ty też powinieneś przystosować się… Jesteś zresztą szczęściarzem. Co do twojej osoby Salvo, król krabów ma wiele planów i na pewno już niedługo zacznie je realizować. Miej się na baczności i nie popełnij wtedy żadnego głupstwa.

— Przystosować się?! — wykrzyknąłem rozgniewany, ale zaraz ściszyłem głos kątem oka dostrzegłszy wyraźne zainteresowanie tymże okrzykiem szympansa w czerwonej marynarce — Lauro! O czym ty mówisz? Nie mogę oddać im siebie. Mają co prawda moje ciało, pojmali mnie, mogą mnie tu więzić, owszem, jestem wobec tego póki co bezradny, ale oddać im ducha walki i wolności? Nigdy! Lauro… Czy nie posunęłaś się aby za daleko?

Laura spojrzała na mnie z wyrzutem. Zacisnęła mocno usta i ująwszy mnie pod ramię zaprowadziła w nieco bardziej ustronne miejsce, tuż obok jednego z wlotów, albo raczej tuż obok jednej z dziur ogromnej zakrętki słoika. Wzięła głęboki oddech i przysunęła twarz do mojej twarzy, tak blisko, że mogłem poczuć delikatny zapach jej skóry.

— Ty naprawdę nic nie rozumiesz ośle! — zaczęła zirytowana — Chcesz do końca życia zajadać się pomidorami i spędzać upalne dni w ciasnym szklanym pomieszczeniu? Pozbawiony pasji, sensu życia, farb, płótna i pędzli? Czy wolisz jednak dalej realizować się w tej żałosnej niewoli? Odpowiedz!

— Ale za jaką cenę Lauro? Czy miałbym stać się malarzem bez duszy? O, bogowie! Jeśli zaprzedam własną duszę nie namaluję nic wartościowego…

Bardzo się na samą myśl o tym zasmuciłem. Czy tak miało wyglądać teraz moje życie twórcze? Zakupione przez tyranów? Czy miałem stać się nadwornym błaznem za cenę kliku przyziemnych rozkoszy, które na zewnątrz nie miałyby właściwie żadnego znaczenia?

— Obiecałam im, że będziesz z nimi współpracował — na twarzy Laury malowało się jakieś nieokreślone uczucie, coś jakby gniew zmieszany z rozpaczą — Nie rób mi tego teraz! Błagam! Jutro mieli przenieść mnie do aksamitnej komnaty… Mogę wyrwać się z tego więzienia. Przecież wiesz jak delikatną istotą jestem. Nie wytrzymam tam dłużej. Nie dam rady…

Zrobiło mi się jej trochę żal. Mimo to nie mogłem uwierzyć, że sprzedała nas za jakiś aksamitny pokój. To było niedorzeczne. Kobieta, którą uważałem za uosobienie wszelkich cnót, ba! Za boginię!

— O czym ty mówisz? Jaka współpraca? — zdenerwowałem się.

— Musisz tylko namalować dla nich kilka obrazów — Laura spuściła wzrok, a jej twarz oblała się rumieńcem — To naprawdę nic takiego. Tylko kilka obrazów…

— Na cóż im moje obrazy?! Jestem pewien, że przed wojną żaden z tych czerwonych brutali nie widział ani jednego mojego dzieła! — poczułem jak płonie we mnie gniew podjuszany dumą twórcy (cudownie jest być w takich momentach twórcą).

— Uspokój się Salvo. Niebawem otrzymasz zaproszenie na spotkanie z królem. Przemyśl wszystko, co ci powiedziałam. Nie musimy wcale tak cierpieć. Nie chcę wracać do celi! Odchodzę od zmysłów w tym upale! Rozumiesz?!

Po policzkach kobiety popłynęły łzy. Przytuliłem ją do siebie i próbowałem coś powiedzieć, ale przeszkodził mi krzyk krabów nakazujący nam kierować się z powrotem do windy. Natychmiast puściłem Laurę i podbiegłem do stołu, gdzie na ogromnej tacy leżało jeszcze kilka małych pomidorków. Schowałem je do kieszeni i wchodząc do windy podałem je Laurze, która ocierając łzy uśmiechnęła się lekko, a jej oczy wydały mi się cudownie miłe. Wracając do celi rozmyślałem wciąż o naszej rozmowie i o tym, jak miało wyglądać dalej nasze życie, tu w niewoli u krabów i tam na wolności. Co było przy tym niezwykle poruszające to fakt, że w przyszłości dostrzec mogłem w tamtym momencie tylko czarną nicość, zupełną pustkę. Przyszłości w ogóle nie było.

Kiedy szklane drzwi celi zatrzasnęły się za moimi plecami na zewnątrz zapadał już mrok. Szkło powoli stawało się przyjemnie chłodne, co dawało teraz wytchnienie zmęczonemu upałem ciału. Przywarłem całym sobą do szklanej podłogi chłonąc ten wytęskniony chłód każdą niemal cząsteczką. Przymknąłem na chwilę oczy i zapadłem w głęboki sen.

Wszystkie moje sny godne były w tamtym czasie uwagi. Wszystkie mówiły coś ważnego i wskazywały mi drogę. Każdej nocy próbowałem odgadnąć dokąd zaprowadzić miała mnie ta droga i każdego ranka budziłem się z gorzkim przekonaniem, że nigdy się tego nie dowiem. Postanowiłem traktować te sny bardzo lekko, nie przywiązywać do nich większej wagi, choć na jawie wciąż drążyłem w myślach wszystkie drobne symbole, obrazy jakie przewijały się w podświadomości. Kim miałem stać się tamtej nocy? Tamtej nocy, pierwszej nocy w niewoli, śniłem (a jakże!) o wolności.


Rozkoszowałem się zapachem kwiatów, ciepłym dotykiem piasku na plaży, zachodem słońca. Znajdowałem się chyba na jakiejś miniaturowej wyspie, bo zewsząd otaczała mnie woda, a ja sam miałem dla siebie co najwyżej kilka metrów kwadratowych plaży. Pośrodku tej wysepki rosła ogromna palma, natomiast przy jej brzegu zacumowana była gigantycznych rozmiarów łupina orzecha przypominająca piracki okręt. Wyspa podzielona była na dwie części. Pół wyspy stanowiła plaża, drugie pół była to łąka pokryta najrozmaitszymi kolorowymi kwiatami. Woń tych kwiatów przenikała głęboko do środka rozbudzając umysł i wyostrzając zmysły. Zaczerpnąłem głęboko powietrza i uśmiechnąłem się. Zapragnąłem w tamtym jednym momencie zostać piratem. Niezgrabnie wgramoliłem się na orzechowy okręt i odbiłem od brzegu przy pomocy długiej, żółtej słomki. Skąd miałem tę słomkę? Nie wiedziałem. Nie wiedziałem też dlaczego palma zamiast na środku wyspy znajdowała się teraz przy samym jej brzegu ocierając łzy. Palma przybrała kształt ponętnej kobiety, co bardzo mi się nie spodobało, bo byłem pewien, że każda kobieta oznacza na otwartym morzu niebezpieczeństwo. Odwróciłem wzrok starając się nie zauważać jej łez i smutku. Poczułem w sobie wolność i ta wolność pozwoliła mojemu okrętowi unieść się wysoko. Niebo było bezchmurne i cudownie było podziwiać z wysoka maleńki świat, który zostawiłem tam na dole. Nie widziałem już wyspy ani płaczącej kobiety-drzewa. Wszystko zlało się w jedną błękitną całość, a ja śmiałem się teraz w głos i klaszcząc w dłonie wołałem: „Wyżej! Wyżej!”. Dotykałem już niemal gwiazd, które raziły mnie w oczy. Ziemi nie widziałem wcale, niespokojnie odwróciłem się i spostrzegłem, że nie otacza mnie już błękit nieba. Otaczała mnie ciemność kosmosu i rozpalał żar gwiazd, o które od czasu do czasu rozbijała się moja łajba. Zacząłem śmiać się jeszcze głośniej, tak głośno, że przez chwilę miałem wrażenie, że nie będę w stanie zamilknąć już nigdy i w próżni kosmosu unosić się będę już zawsze na tej maleńkiej łupince orzecha, ja maleńki i maleńki mój śmiech wobec ogromu wszechświata.


Kiedy otworzyłem oczy wokół panowała ciemność. Był środek nocy. Od leżenia na wznak na szklanej podłodze nieco zmarzłem i wstrząsały mną dreszcze. Postanowiłem wstać i choć na chwilę rozprostować obolałe kości przy okazji wykonując kilka niezgrabnych pajacyków, które miały za zadanie nieco mnie rozgrzać. Raz, dwa! Raz, dwa! Pląsałem delikatnie po szklanej posadzce. Po dłuższej chwili moje oczy przyzwyczaiły się do ciemności na tyle, by rozpoznać otaczające mnie kształty. Ku mojemu zaskoczeniu dwaj mnisi z sąsiedniej celi stali na głowach oparci o ścianę. Obaj oczy mieli zamknięte, ale ich usta uśmiechały się do mnie, co wydało mi się w tamtym momencie obrzydliwe i podejrzane. Kto niby uśmiecha się śpiąc do góry nogami? Postanowiłem uważać na tych dwóch dziwaków. Odniosłem bowiem wrażenie, że nawet z przymkniętymi oczami zdają się mnie bezustannie obserwować. Ach! Cóż ta niewola ze mną wyczynia? Czyżbym we wszystkim doszukiwał się spisku? Bardzo zabolała mnie ta myśl, bo jako artysta powinienem nawet w niewoli czuć się wewnętrznie wolny, a tego rodzaju paranoja mogła tylko zaszkodzić mojemu talentowi.

Przypomniałem sobie o rozmowie z Laurą minionego dnia, o jej przerażeniu i rozpaczy. Jej oczy nie kłamały, była zupełnie bezradna i na pewno nie zdoła nam pomóc. Wszystko na mojej głowie! Ach! Jakżeż słabymi istotami są kobiety! Nawet wróżki… Jednak jeśli miałem przyjąć, że Laura w istocie pokłada we mnie nadzieje na lepsze jutro to może istnieje jakiś sposób, żeby się stąd wydostać? Nie chciałem nawet myśleć o tym, co miało wydarzyć się jutro. To rozstrzygnie się już wkrótce — nasze niewiele znaczące być albo nie być. Pogrążony w zadumie nie spostrzegłem nawet jak flaming, z którym sąsiadowałem z prawej strony, nie śpi i ciekawsko mi się przygląda. Kiedy mój wzrok spotkał się z jego, ptak poruszył nieznacznie skrzydłem nakazując mi się zbliżyć. Zdziwiony postąpiłem kilka niepewnych kroków naprzód odwracając co jakiś czas głowę — upewniając się, że mnisi nadal śpią. Coś wewnątrz mówiło mi, że mnisi nie mogą być świadkami tego spoufalenia z ptakiem. Bądź co bądź mnisi to rodzaj ludzki. Kiedy znalazłem się tuż obok oddzielającej nasze cele szklanej ściany flaming powiedział:

— Słyszeliśmy, że jesteś bardzo dobrym malarzem. Podobno całe królestwo pokłada w tobie ogromne nadzieje. Zastanawia mnie tylko dlaczego jako ów dobrodziej gatunku krabów zamiast brać teraz udział w hulankach u króla jesteś zamknięty w celi. Czyżbym nie nadążał już za tą wojną? Cały świat nieustannie się zmienia choć nawet tego nie dostrzegamy. Mam sto dwadzieścia dwa lata. Pamiętam dobrze czasy sprzed wojny. Jesteś jeszcze młody, więc możesz tego nie wiedzieć, ale był czas, kiedy wszystkie gatunki żyły ze sobą w zgodzie. To były najpiękniejsze i najspokojniejsze lata mojego życia. Chciałbym więc teraz zapytać– co wzbudza w tobie taką żądzę władzy i czynienia zła? Gdzie to się rodzi w tym kruchym ludzkim ciele?

— Nie rozumiem, co do mnie mówisz — obruszyłem się — Owszem, jestem bardzo dobrym, ba! genialnym malarzem. Proszę jednak o odrobinę szacunku. Nie jestem żadnym zdrajcą, a to że siedzę w tej celi najwyraźniej na to wskazuje. Dobrodziej krabów?! Też coś! Nie znasz mnie, a ja nie znam ciebie. Zapewniam, twoja ocena jest mylna.

— Żyjemy wśród istot słabych, które łatwo można złamać. I ty również wcale nie wydajesz mi się nieugięty geniuszu — po tych słowach ptak zgrabnie odwrócił się do mnie tyłem stojąc przez cały czas na jednej nodze.

Bardzo poruszyły mnie słowa flaminga i byłem mocno zdenerwowany. Chciałem coś powiedzieć, bronić się, ale zamiast tego stałem jak wryty wpatrując bez ruchu w jego różowy zad. Może właśnie w tamtym momencie zdałem sobie sprawę, że w istocie drzemią we mnie utajone żądze, pragnienia, o których wstyd było nawet głośno mówić. Może to jednak naturalne? Każdy ma w końcu swoje mocne i słabe strony.

Nagle przypomniałem sobie znów o mnichach i odwróciłem się, żeby sprawdzić czy nadal śpią. Mnisi owszem spali… choć byłem niemal pewien, że udają. Jeden z nich lekko się zachwiał wystraszony moim niespodziewanym poruszeniem i musiał mocno udawać, że był to tylko przypadek podczas niespokojnego snu. Coś bardzo złego działo się wokół mnie, wyczuwałem wrogą, nieprzychylną atmosferę. Pomyślałem wtedy, że nie mogę ufać nikomu. Nawet Laurze. Wojna rządzi się swoimi prawami i chcąc nie chcąc, żeby przetrwać muszę się do jej twardych reguł dostosować. Najbezpieczniej było polegać na sobie.

Z samego rana obudził mnie tupot kilkunastu maleńkich nóżek wędrujących po szklanej posadzce korytarza. Otworzyłem oczy. Słońce pięknie wschodziło, jasne refleksy zza horyzontu idealnie komponowały się z żółtym piaskiem pustyni. Krajobraz wyglądał rześko, jakby zwiastując nadejście jakiejś podniosłej chwili. Wstałem i głęboko wzruszony podziwiałem ten cudowny widok. Ileż bym wtedy dał, by móc go namalować, a potem cieszyć się cudownym dziełem, kolejnym genialnym dzieckiem moich rąk.

Odgłos drobnych kroczków, które słyszałem na zewnątrz zbliżał się z każdą sekundą. Byłem pewien, że przyszli po mnie. I owszem, po chwili do mojej celi z hukiem wparowała straż. Na jej czele stał karzeł w czerwonym przebraniu.

— Idziesz z nami — burknął i bez słowa zbliżył się do mnie z ogromnymi kajdanami. Ich kształt przypominał znak nieskończoności, jaki zwykłem malować na wielu portretach, które zamawiano u mnie przed wojną. Jako że nigdy nie byłem malarzem realistą nigdy też nie starałem się nawet odwzorować pozujących dla mnie modeli, przeciwnie przedstawiałem ich jako wyśnione mary, istoty nie z tego świata, cudowne, nieskończone, nieśmiertelne. Ach! I teraz w tę nieskończoność mnie zakuwają. Cóż za ironia! Uśmiechnąłem się lekko, a karzeł spostrzegłszy to, mocno zacisnął swą dłoń na moim ramieniu przypominając, że to nie miejsce ani czas na żarty. Sam nie wiem, dlaczego ta sytuacja ze strażą tak bardzo mnie bawiła. Możliwe, że zgłupiałem zupełnie od wczorajszego upału. Postanowiłem udawać powagę i spokojnym krokiem ze strapioną miną, jak przystało na więźnia, wyszedłem z celi. Kierowaliśmy się w kierunku windy. Karzeł szedł na przodzie, po bokach i za mną dreptały niezgrabnie kraby wyraźnie niewyspane i znudzone. Widziałem jak jeden z nich dla zabawy trącał szczypcami towarzysza idącego przed nim. Kiedy tamten odwracał się rozwścieczony sprawca udawał, że nie ma on z tym nic wspólnego. Rozbawiło mnie to, ale nie mogłem się roześmiać. Pomyślałem jednak, że dobrze jest zachować taki zdrowy dystans do wszystkiego, co wokół mnie się wówczas działo. Nie mogłem przecież dać się stłamsić tym niemądrym żołnierzom. Jestem przecież wielkim Salvo. Byłem ponad to. To naprawdę wiele znaczyło — być ponad to, ponad wszelkie przyziemne sprawy, błahe pragnienia, nic nie znaczącą doczesność. Mój geniusz rozpierał mnie tamtego dnia, od środka byłem przekonany o swojej wielkości. Zupełnie jakby widok wschodzącego słońca rozbudził we mnie zapomniane na chwilę poczucie wybitności.

W końcu znaleźliśmy się w windzie i zdążyłem tylko zobaczyć jak jeden ze strażników wybrał piętro osiemnaste.

— Dokąd mnie wieziecie? — zapytałem.

— Dowiesz się za chwilę — odpowiedział stary krab stojący za mną.

Wzruszyłem ramionami i postanowiłem nie zadawać więcej pytań. Strażnicy nie byli zbyt rozmowni, a poza tym odstraszały mnie ich szczypce, których wszędzie było pełno.

Piętro osiemnaste, jak się okazało, stanowiła ogromna kryształowa sala z olbrzymim żyrandolem pośrodku. Powietrze było tu rześkie i chłodne. Odetchnąłem głęboko i rozejrzałem się dokoła. Po lewej i prawej stronie na białych, puchowych ławach zasiadali starzy senatorowie –kraby, które cieszyły się największym uznaniem gatunku. Kiedy tylko znalazłem się w sali wszyscy w jednej chwili odwrócili się i zaczęli ciekawsko mi się przypatrywać wymieniając między sobą szeptem jakieś, zapewne interesujące, uwagi. Przypuszczam, że były to uwagi interesujące, bo kraby przysłuchujące się tym szeptom z wielką powagą kiwały łbami i szepcząc namiętnie natychmiast przekazywały podobne uwagi pozostałym współtowarzyszom. Po przeciwległej stronie sali na białym puchowym tronie zasiadał król krabów we własnej osobie. Obok niego na swoich zdrowych męskich nogach stał (tak, dokładnie) — pająk z ludzkimi nogami. Przełknąłem gorączkowo ślinę i poczułem jak na moim czole występuje pot. Strasznie zdenerwowało mnie to nieoczekiwane posiedzenie. Na dodatek miałem na sobie te ohydne kajdany, które od samego początku nie wróżyły niczego dobrego. Czyżby zamierzali mnie zabić? Mnie?! Wybitnego malarza?! Cóż za nonsens… Zdezorientowany spojrzałem na strażników, którzy ruchem szczypiec nakazali mi iść dalej i zbliżyć się do tronu. Wyprostowałem plecy i dumnie z podniesioną brodą postąpiłem kilka kroków do przodu przyglądając się twarzom zasiadających po bokach senatorów. Starość krabów była niewiarygodnie piękna. Strasznie podobały mi się ich siwe długie wąsy, które co prawda, wyglądały dość groteskowo, jednak doskonale prezentowałyby się na obrazie. Uśmiechnąłem się nieznacznie unosząc kąciki ust i pomaszerowałem dalej, znacznie pewniej i odważniej. W końcu znalazłem się tuż przed królem i skłoniłem nisko nie spuszczając z oczu jego drobnego pyszczka. Król wyglądał bądź co bądź przeciętnie. Nie odznaczał się niczym szczególnym na tle pozostałych krabów Wyglądał nawet nieco żałośnie. Był znacznie drobniejszy, a jego szczypce były tak maleńkie, że nie bałbym się nawet zostać przez niego zaatakowanym. Coś w jego pyszczku poruszyło mnie jednak. Był on również bardzo stary, tak jak pozostali senatorowie, jednak jego oczy wydały mi się niezwykle młode, jasne i pełne. Był to krab o błękitnym spojrzeniu. Przepiękne zjawisko! Gdybym tylko miał wówczas przy sobie farby… Król po dłuższej chwili wreszcie przemówił:

— Witaj Salvo. Wszyscy tu na ciebie jak widzisz czekamy. Zgromadziliśmy się tutaj z twojego powodu chłopcze. Straż! Rozkuć go!

Natychmiast zbliżył się do mnie strażnik, który zdjął mi kajdany i nieskończoność przestała mnie więzić. Potarłem nadwerężone nadgarstki.

— Co takiego zrobiłem? Czy macie zamiar mnie sądzić? — zapytałem.

— Nie obawiaj się — odpowiedział spokojnym głosem król — Nie mam zamiaru cię sądzić — osądzanie innych to przywara takich jak ty, ludzi. Planuję zaproponować ci pewien układ. Nie bój się. To nic wielkiego. Najważniejsze, żebyś zdecydował się stanąć po stronie prawdy. Dobrze wiesz, że jednorożce próbują zablokować nam dostęp do morza i głównej rzeki. Zrobią wszystko, żeby zagarnąć ziemię tylko dla siebie. Wszyscy znajdujemy się w sytuacji bez wyjścia. Cierpią nie tylko kraby, ale i inne gatunki, również ludzie. Sam dobrze wiesz, że lepiej nie wchodzić w drogę jednorożcom. To bestie, bez litości i skrupułów. Gdyby to one cię pojmały, dawno już byś nie żył. My pragniemy tylko sprawiedliwości. Chcemy zarządzać tą planetą uczciwie.

— I dlatego pojmujecie wszystkich, których spotykacie na swojej drodze? Żeby było sprawiedliwie? — zaśmiałem się.

Król spochmurniał i odpowiedział zimno:

— Najpierw trzeba wszystkie gatunki nauczyć posłuszeństwa. W przeciwnym wypadku zapanuje chaos. Należy wreszcie powiedzieć to jasno i wyraźnie — na tej planecie rządzić może tylko jeden król. Każdy musi mieć jednego władcę, tylko to może załagodzić wszelkie waśni między zwierzętami. Jako człowiek, czyli ten z gatunku odznaczającego się wysokim poziomem inteligencji, powinieneś to zrozumieć. Każdy pożąda władzy w równym stopniu. Konkurencja zawsze prowadzi do wojny. Pojmując jeńców pokazujemy im swoją wyższość i siłę. Zwierzęta zawsze opowiedzą się po stronie silniejszego, który będzie ich chronił. To właśnie ja mogę dać im wszystkim to czego tak bardzo potrzebują, mogę zapewnić im poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Zresztą! Wystarczy na nich spojrzeć. Niektórzy z nich wolą przebywać w moim więzieniu, niż trudzić się życiem na zewnątrz, w świecie pełnym wojny i cierpienia. Nauczymy ich posłuszeństwa. Jestem tego pewien. Stworzyliśmy nawet specjalny departament złożony z najwybitniejszych psychologów. Oddziałujemy na więźniów każdego dnia dostosowując eksperymenty i techniki psychologiczne tak, by jak najszybciej stworzyć sobie nowych podwładnych. To niewiarygodnie skuteczne.

Tu król przerwał, niezgrabnie zeskoczył z puchowego tronu i zanurzył czerwone ciałko w wannie wypełnionej wodą. Wanna stała pod ścianą z prawej strony tronu i miała kształt okrętu, czegoś w rodzaju pirackiego statku. Król zanurzył się na około dziesięć sekund pod wodę po czym bez słowa opuścił wannę i w asyście pająka wgramolił się z powrotem na puchowy tron. Potem uśmiechnął się do mnie i powiedział:

— Wybacz, to mój stary nawyk, którego nie mogę pokonać. Każdy z nas ma w sobie jakieś małe dziwactwo, które usiłuje ukryć przed światem. Ja postanowiłem nie ukrywać niczego. To dlatego wybrali mnie na króla. Mówię prawdę i nigdy nie mam przed nimi niczego do ukrycia. Zaufanie chłopcze to bardzo ważna sprawa.

Tu król poruszył nieznacznie szczypcami wskazując mi krabich senatorów siedzących nieruchomo na swoich miejscach. Rzeczywiście, wydawali się zupełnie nieporuszeni całym zajściem, tak, jakby zdążyli się już przyzwyczaić do wybryków swojego króla. Owszem, było to pewnie godne podziwu. Uważam, że każdy powinien pokazać światu tę drugą, bardziej intymną twarz, nawet jeśli miałoby się to komuś wydawać dziwne. Pomyślałem jednak, że król wcale by się ze mną w tym wypadku nie zgodził. Według niego to on miał monopol na nieskromne ukazywanie siebie w każdej, nawet tak groteskowej jak nurkowanie w wannie, sytuacji. Założyłbym się, że gdyby któryś z senatorów wparował teraz do pirackiej wanny zostałby natychmiast stracony. Coś mi się więc w tym wszystkim nie zgadzało. Czym miała być prawda o której tak dużo mówi? I dlaczego miałbym stanąć po stronie akurat jego prawdy? Byłem pewien, że nie uda mu się nauczyć posłuszeństwa więźniów. Pamiętałem dobrze rozmowy z mnichami i flamingiem, moimi więziennymi sąsiadami, oni pragnęli wolności. Nikt nie chce żyć w niewoli. Kraby rozbudzają we wszystkich gatunkach nienawiść. Nie rozumiałem też całej tej pogadanki o psychologach. Nigdy nie wierzyłem w te naukowe bzdury. Po chwili król przerwał moje rozmyślania:

— Czy chciałbyś nam coś powiedzieć, Salvo? — patrzył na mnie podejrzliwie i przestraszyłem się, że jego przyjazne nastawienie może za chwilę się zmienić. Tak, przestraszyłem się jego gniewu. Poczułem się w tamtym momencie mały i bezbronny. Natychmiast wyprostowałem się i udając zaciekawienie odpowiedziałem:

— Proszę, niech wasza wysokość mówi dalej.

— Dobrze… Na czym to ja skończyłem? — tu krabi król spojrzał zakłopotany na pająka, który zaraz też coś mu podszepnął wyraźnie przygotowany na taki obrót sprawy — Ach, tak, tak! Przejdźmy więc do sedna. Pomimo tego, że przykładamy ogromną wagę do warunków w jakich przetrzymywani są nasi więźniowie warunki te najpewniej nie odpowiadają potrzebom tak wrażliwego człowieka, jakim jest artysta. Czy się mylę?

Pokiwałem skwapliwie głową. Na samą myśl o upale, jaki musiał teraz panować w celi zadrżałem.

— No właśnie — kontynuował król — Chcielibyśmy tak wielkiemu artyście zaoferować nieco lepsze warunki i przenieść cię do komnat królewskich znajdujących się pod ziemią. Zapewnimy ci poza tym dogodne warunki do malowania. Farby płótna, pędzle, wszystko czego sobie życzysz…

Tu król uśmiechnął się chytrze i z przejęcia potarł szczypce.

— Czego chcecie w zamian? — zapytałem niepewnie.

— Owszem, jest coś, co bardzo nam w tobie imponuje. Mianowicie twój talent. Talentu co prawda nie możesz nam oddać — tu krabi król wybuchł przesadnie histerycznym śmiechem, na co odpowiedziały mu salwy śmiechu senatorów za moimi plecami (ten wymuszony śmiech wydał mi się obrzydliwy, niemniej jednak dla zachowania dobrego wrażenia sam lekko się uśmiechnąłem pokornie czekając na koniec tego mizernego przedstawienia). Wreszcie król sam chyba dostrzegłszy zakłamanie śmiejących się w najlepsze krabich senatorów nagle spoważniał i dwa razy uderzając szczypcami o kryształową podłogę głośno zawołał:

— Przynieść szkic! Gdzie szkic?!

Natychmiast kryształowe drzwi znajdujące się po lewej stronie komnaty otworzyły się i zobaczyłem jak kilka krabów wnosi szkic stworzony pamiętnego wieczoru na plaży, kilka chwil przed pojmaniem mnie i Laury. Nie to jednak zdziwiło mnie najbardziej. Zdumiał mnie raczej fakt, że w tamtym miejscu w ogóle znajdowały się jakiekolwiek drzwi. Zlewały się one z resztą kryształowej sali tak idealnie, że nie sposób było odróżnić drzwi od ściany. Zastanowiło mnie to i pomyślałem, że w całym tym słoikowym pałacu znajdować może się mnóstwo takich ukrytych przejść. Warto było o tym pamiętać.

Grupka krabów wnosząca mój szkic i ustawiająca go tuż pod nogami króla zachowywała się bardzo nienaturalnie. Zauważyłem, że obchodzą się z tym kawałkiem gazety bardzo ostrożnie, jakby w swoich rękach trzymali oto rzecz świętą i każde naruszenie struktury tej świętej rzeczy miałoby niechybnie przyprawić ich o zgubę. W końcu rozłożyli ostrożnie gazetę na podłodze i składając pokorne ukłony w kierunku puchowego tronu schowali się znów za kryształowymi drzwiami.

— Chodzi nam właśnie o to chłopcze — król był wyraźnie podekscytowany.

— O ten szkic? Owszem włożyłem w niego wiele pracy.

— No właśnie, praca! Możesz dla nas pracować. Widzisz… Chodzi nam o pomysł! Tylko spójrz… Mechaniczne ptaki zrzucające ładunki na dolinę jednorożców. To genialne!

Po sali przebiegł szmer, równie wymuszonego jak poprzednio śmiech, zachwytu. Coś ukuło mnie wtedy sercu. Byłem zawiedziony, że nie doceniano w tamtym momencie wybitnej techniki wykonania szkicu i cudownej gry cieni. Nikt nie potrafił malować tak doskonale. Byłem świadomy swojej wybitności. Nikt jednak nie doceniał mnie tak jak tego oczekiwałam ja malarz, ten drzemiący w moim wnętrzu artysta. A oni… cóż, ciekawią ich mechaniczne ptaki. Strasznie to mało pociągające, taki praktyczny prostolinijny pogląd na sztukę. Postanowiłem jednak wysłuchać ich do końca. Byłem ciekaw o co im właściwie chodzi i nie miałem zresztą nic do stracenia.

— Zdołaliśmy stworzyć pierwszy prototyp mechanicznego ptaka z twojego obrazu. Pracował nad tym dziełem cały sztab naszych najzdolniejszych naukowców. Pająku, proszę pokazać artyście nasz model.

Generał pająk uniósł wysoko jedną z swoich ludzkich kończyn, w której niezgrabnie trzymał mały samolocik bardzo podobny do tego z mojego szkicu, ten był jednak cały czarny. Było to niezwykle fascynujące móc obcować w trójwymiarowej rzeczywistości z przedmiotem zrodzonym w mojej głowie. W moich oczach musiał przez chwilę pojawić się blask zachwytu, bo król krabów uśmiechnął się i powiedział:

— Podoba ci się, prawda?

— Owszem, to bardzo interesujące — odpowiedziałem cicho, starając się poskromić emocje.

— Planujemy zbudować wkrótce, jak ty to nazywasz…

— Samotyl…

— Tak, właśnie! Samotyl! No więc zamierzamy zbudować taki sam samotyl znacznie większych rozmiarów rzecz jasna i wykorzystać go w walce z jednorożcami. Cudowny plan! A jako że ty jesteś… no jakże to…

— Geniuszem…

— Tak, tak, geniuszem! Jako że jesteś geniuszem możesz nam w tym pomóc. Twój umysł skrywa mnóstwo wspaniałych tajemnic. Chcemy, abyś dla nas malował. Takie pomysły nie mogą, ach, nie mogą się zmarnować! Taki… geniusz, wybitne indywiduum… Jesteśmy w stanie urzeczywistnić wewnętrznego ciebie, chłopcze. Spójrz tylko na ten prototyp… tego… no… samotylu. Jest w nim jakaś cząstka ciebie. Wyczuwasz to prawda?

Owszem, było mi bardzo miło móc oglądać ów samotyl z bliska. Wytwór mojej wyobraźni przeobraził się w materialny przedmiot, który mogłem dotknąć i obejrzeć ze wszystkich stron. Bardzo mi schlebiało, że król zgadzał się z przekonaniem o mojej wybitności. Czułem się stwórcą, kreatorem, każdy impuls moich myśli był istotny i na tyle ważny, że mógł zmienić losy ludzkości. Stojąc wtedy przed tronem samego króla, po swoich bokach mając całą zgraję krabich senatorów byłem w centrum uwagi i czułem się o wiele ważniejszy niż król czy generał pająk. W moim sercu pojawiła się pycha, która przyjemnie i delikatnie zaczęła głaskać mnie po głowie, subtelnie zatapiać palce w moich włosach i szeptać do ucha bardzo, bardzo brzydkie rzeczy. Ach! Niezliczone zastępy demonów drzemią w ludzkim sercu. Przemogłem w sobie na chwilę to rozkoszne uczucie wyższości i przypomniałem sobie, że ten oto król, który siedział przede mną na puchowym tronie był tak naprawdę moim wrogiem, a nie przyjacielem. Przypomniałem sobie, że jestem jego niewolnikiem. Czy mogłem zgodzić się na współpracę z samym diabłem? Jako artysta, ba! wybitny artysta powinienem raczej trzymać się z daleka od politycznych rozgrywek. To mogłoby źle wpłynąć na moją pośmiertną reputację… A ja musiałem, po prostu musiałem zapisać się na kartach historii jako nieskazitelny, uduchowiony czarnej epoki. Przerzucałem od niechcenia maleńki samolocik z jednej dłoni do drugiej rozmyślając wciąż nad tym, co odpowiedzieć. W końcu poczułem, że król oczekuje na odpowiedź już nazbyt długo, co mogło spowodować niepotrzebną frustrację i ponowne zamknięcie mnie w celi. Och! Ta przeklęta cela! Postradałbym zmysły, gdybym wrócił do tamtego piekła. Spojrzałem królowi prosto w oczy i powiedziałem:

— To bardzo ładny samolocik. Szkicując go nie myślałem jednak o zagładzie niewinnych gatunków. Jestem artystą, wolnym duchem. Artyści z reguły nie maczają palców w zbrodniach wojennych.

— Słyszycie go? Wolnym duchem! — zaśmiał się głośno krabi król na co hucznymi salwami śmiechu odpowiedziała mu cała sala — Chyba lekkoduchem! Ha, ha! Od każdej reguły istnieje wyjątek. Wy artyści tylko we własnych głowach widzicie siebie jako lepszych od innych. Tak naprawdę jesteście malutcy, nadwrażliwi i bardzo łatwo was złamać. Pomyśl tylko o celi, w której panuje skwar nie do zniesienia, o jednorazowym przydziale wody każdego dnia. Czy opłaca się dla nieposkromionej dumy zawiesić na wiele lat wojny całe swoje życie, a zwłaszcza życie twórcze? Może i artyści nie mieszali się zwykle do spraw wojennych, ale może to dlatego, że nie mieli za swego życia ku temu okazji, a może dlatego, że bali się wyłamać ponad panujące normy. Czy ty jesteś na tyle odważnym malarzem, by wyłamać się ponad normy?

— Dla mnie nie istnieją żadne normy, żadna rzeczywistość! — wykrzyknąłem — Jestem surrealistą, a to znaczy, że ja odrealniam.

— Dobrze, więc odrealniaj — powiedział spokojnie król po czym zwrócił się do straży — Wprowadźcie kobietę. Ludzie lubią kobiety, zwłaszcza artyści.

Straż natychmiast otworzyła kryształowe drzwi, te których od początku nie mogłem dostrzec z uwagi na to, że zlewały się z resztą ściany, i na ogromnym białym tygrysie do komnaty wjechała moja ukochana wróżka, Laura. Bardzo pięknie oboje wyglądali, jak para namiętnych kochanków. Laura zmysłowo leżała na grzbiecie zwierzęcia rozkosznie podpierając jasną twarzyczkę lewą dłonią. Kosmyk jej ognistych włosów delikatnie opadał na czoło. Oczy kobiety były cudownie rozmarzone, a usta rozchylone w uroczym uśmiechu. Tygrys był silny i piękny. Jego białe futro wydawało się niezwykle puszyste i pomyślałem wtedy, że Laurze musi być bardzo wygodnie jechać na tym monstrualnym tygrysie i gdybym tylko miał taką możliwość ta cudowna para złączyłaby się na zawsze na moim nowym obrazie. Laura miała na sobie przewiewną czerwoną halkę przez którą było widać to i owo. Słyszałem za plecami szmer zniesmaczonych na ten widok senatorów. Uśmiechnąłem się do niej. Ucieszyło mnie, że widzę ją całą i zdrową. Tygrys delikatnie kołysząc piękne ciało Laury powoli podszedł do puchowego tronu króla, po czym osunął się wyraźnie znudzony na ziemię i przywarł pyskiem do szklanej podłogi. Laura zsunęła z gracją nogi i wstała. Potem zbliżyła się do mnie. Mogłem nawet dotknąć jej dłoni — jej skóra była przyjemnie chłodna. Laura pocałowała mnie w policzek. Pomyślałem wtedy, że przypominało to zdradziecki pocałunek, jednak Laurze mogłem wybaczyć wszystko. Objąłem ją i przez krótką chwilę staliśmy tak zatopieni nawzajem w swoich ramionach, ku obrzydzeniu wszystkich zebranych w sali. Ach! Wstrętne, przeklęte kraby!

Król przez dłuższą chwilę przyglądał się nam w milczeniu. Zauważyłem jednak w jego oczach narastającą frustrację, zupełnie jak gdyby nie mógł znieść tej bliskości kobiety i mężczyzny, tej przedziwnej, dla zwykłego kraba, nieosiągalnej więzi. W końcu przemówił donośnym głosem:

— Jak widzisz twoja przyjaciółka zgodziła się nam służyć. Dziś rano przeniesiono ją do komnat podziemnych, gdzie panuje przyjemny chłód, nawiasem mówiąc — idealne warunki do tworzenia. Na pewno nie żałuje swojej decyzji. Nie żałujesz Lauro, prawda?

Laura odepchnęła mnie i zwróciła się do króla:

— Nie, panie. Nie żałuję. — po tych słowach kobieta oddała królowi pokłon i odeszła na bok. Dostrzegłem coś dziwnego w jej oczach, jakiś obłęd, nieme szaleństwo. Była nieobecna. Przez chwilę pomyślałem nawet, że jedyne co rozpoznaję jeszcze w Laurze to jej piękne, delikatne ciało. Czyżby postradała zmysły? Dlaczego przystała na warunki krabów? Wszystko to wydało mi się strasznie podejrzane. Zauważyłem, jak król skinął głową na kobietę, jakby przypominając jej o ustalonym wcześniej scenariuszu, wtedy ta natychmiast zwróciła się znów ku mnie i zaczęła długą, nieskładną przemowę:

— Salvo… Wiesz, jak bardzo jesteś mi drogi. Tyle razem przeszliśmy… Tak ważna dla nas obojga jest sztuka. Znam cię bardzo dobrze i jestem przekonana o twoim geniuszu. Odznaczasz się wybitnym talentem, który na tej planecie rodzi się nie częściej niż raz na sto lat. Taki talent nie może się zmarnować. Przyszło nam żyć w trudnych czasach. Panuje wojna i zewsząd czyha mnóstwo niebezpieczeństw. To nie oznacza jednak, że w czasach konfliktu należy wyrzec się swojego talentu i bytować w półśnie zapominając o prawdziwym i najważniejszym celu naszego istnienia. Salvo… Malarstwo to twoje życie, pasja. Cóż może być teraz ważniejszego? Wolności nie trzeba wcale szukać na zewnątrz. Wolność należy odnaleźć w środku, głęboko w sercu… To w nas samych wszystko zaczyna się i kończy… — tu Laura przerwała na chwilę. Spuściła powieki i zmieszana zupełnie jak gdyby zapomniała tekstu gorączkowo zmarszczyła czoło szukając zapewne odpowiednich słów… a raczej wyuczonych na pamięć słów.

Wiedziałem i czułem, że cała ta wzniosła przemowa jest tylko tanią, wyreżyserowaną zagrywką. Niemniej jednak w tych słowach znajdowałem oczywistą prawdę — nie mogłem przestać tworzyć, pod żadnym pozorem. Coś wewnątrz mnie drgnęło i przypomniałem sobie czasy mojej świetności. Wystawy, bale, długie wywiady, przed wojną pisano o mnie w wielu gazetach na całej planecie. Ta wojna zmieniła mnie nie do poznania. Jestem chudy, zarośnięty, słaby, a moje oczy są martwe. Zostały we mnie jeszcze tylko resztki życia, resztki światła. Wspomnienia wzruszyły mnie i po moim policzku popłynęła duża, samotna łza.

Laura nie patrzyła na mnie wciąż błądząc wzrokiem po posadzce. W końcu ponaglona surowo przez generała pająka wyprostowała się i powiedziała:

— Jest jeszcze dla nas szansa Salvo. Nie musimy żyć w strachu. Wszystko zależy teraz od ciebie, dlatego błagam zgódź się na współpracę z wojskiem krabów. To nic cię nie kosztuje. Będziesz mógł tworzyć jak dawniej. Będziesz robił to, co kochasz, co kochasz najbardziej na świecie. Będziesz malować. Wszystko zostało już przygotowane. Dostarczą ci najwyższej jakości farb, nieskończoną ilość płótna, piękny, ogromny pokój, gdzie nie zaznasz już więcej żaru. Błagam Salvo… Zrób to dla nas… — tu kobieta upadła przede mną na kolana, a w jej oczach pojawiły się łzy.

— Co z wolnością Lauro? — zapytałem zmieszany — czyż to nie wolność jest dla nas najważniejsza? Jak mam tworzyć pod przymusem? Mój umysł spętany niewolą… Nie będę nawet mógł malować tego, co chcę. To wszystko będzie obrzydliwym fałszem.

— Salvo… — wyszeptała błagalnie. Na jej twarzy malowało się cierpienie. Pierwszy raz zobaczyłem na twarzy Laury cierpienie i było to cudowne uczucie. Cudowne dlatego, że ujrzałem w tym cierpieniu prawdziwą kobietę.

Odetchnąłem i postanowiłem na trzeźwo przeanalizować całą sytuację. Pogładziłem delikatnie wąsy, jakby upewniając się, że nadal tam są i zacząłem niemo wpatrywać się w twarz, a raczej pyszczek króla. Mieli zamiar wykorzystać mnie twórczo do swoich niecnych celów, to nie ulegało wątpliwości. Mieli zamiar zrobić ze mnie niewolnika, marionetkę, która pomoże im zyskać przewagę w wojnie z jednorożcami, to również nie ulegało wątpliwości. Czy miałem coś do stracenia? Owszem, na szali stał mój honor. Nigdy nie sądziłem, że mój geniusz może wpakować mnie w tego rodzaju tarapaty. Na myśl o cuchnącej, dusznej celi poczułem się słabo. Nie, nie mogłem tam wrócić. Zamknięty przez wiele lat na pewno postradałbym zmysły, a kto wie kiedy zakończyć miała się wojna. Odpuścić sobie honor i prawdę? Ach! Cóż ze mnie za prymitywny oszust! Przestraszyłem się własnych myśli. Nie mogę tak po prostu zgodzić się na współpracę z tymi czerwonymi bestiami. Musiał być jakiś sposób…

Nagle król, wyraźnie zdenerwowany podniósł się z tronu i wrzasnął:

— Dość tego! Nie mam na to czasu. Straż! Odprowadzić go do celi! Niech przyzwyczaja się do tego miejsca.

— Chwileczkę — powiedziałem i postąpiłem dwa kroki w kierunku króla, na co strażnicy głośno strzelając szczypcami zagrodzili mi drogę — możliwe, że zgodzę się na tę współpracę, ale pod pewnymi warunkami. To dla mnie bardzo ważna decyzja, która może w przyszłości zaważyć na mojej karierze. Sami rozumiecie… Chcę zatem postawić pewne warunki.

Król wstrzymał ruchem szczypiec straż. Z uniesioną głową, dumny i wyprostowany mówiłem dalej:

— Skoro mam przyczynić się do zagłady wielu istnień na tej planecie wskazanym byłoby mieć z tego coś dla siebie. Dobrze wiem, że macie gdzieś mój talent i sztukę w ogóle. Chodzi wam tylko o krwawy mord na jednorożcach. Rozumiem to. Gdybym znajdował się w tym momencie w strefie jednorożców najpewniej otrzymałbym podobną propozycję. Być może… już taką propozycję otrzymałem — uśmiechnąłem się na koniec podkreślając tym samym jak niewiele znaczą dla mnie polityczne rozgrywki pomiędzy obiema stronami.

Król wydawał się lekko zdenerwowany takim obrotem spraw. Na sali wśród senatorów posłyszeć można było szum niezadowolenia. Strapiony władca westchnął głośno i zapytał:

— Czego chcesz w zamian?

— Jeśli dzięki mnie wygracie wojnę oddacie mi władzę nad połową planety.

— Co takiego?! — król po usłyszeniu tego żądania wstał z tronu i zaczął nerwowo dreptać tam i z powrotem a wszystkie jego odnóża zdawały się drżeć, zupełnie jak gdyby wpadł w nieokiełznany szał. Senatorowie siedzący za moimi plecami krzyczeli głośno, żeby wtrącić mnie z powrotem do celi. Laura stała nieruchomo tuż obok, a w jej oczach malowało się zdumienie. Ja byłem jednak spokojny i z zawadiackim uśmieszkiem na twarzy obserwowałem jak wokół wybuchał chaos. Było to cudowne uczucie. Czułem bowiem, że oto świat znów zaczął kręcić się wokół mojej osoby, a to bardzo mnie podniecało. Jeszcze przed wojną otwierając kolejne wystawy w muzeach świat również kręcił się wokół mnie, ale tym razem było to jeszcze bardziej ekscytujące. Pomyślałem sobie wtedy, że władza i sprawy polityczne mogą być równie ciekawe i pociągające, co sztuka. Kiedy sobie o tym wszystkim myślałem niektórzy senatorowie zaczęli opuszczać komnatę wyraźnie obruszeni moją propozycją. Nie mieli jednak szans w walce z jednorożcami i dobrze o tym wiedzieli. Nikt nie może równać się z siłą tamtych, w których posiadaniu znajdowały się ogniste katapulty. Potrzebowali mnie człowieka i mojej trzeźwości umysłu. Byłem pewien, że nie odmówią.

Król wrzasnął:

— Cisza!

Cała sala naraz zamarła i słychać było tylko brzęczenie dwóch małych muszek które próbując wydostać się z zamkniętego pomieszczenia bezradnie obijały delikatne ciałka o kryształowy sufit. Pająk obserwujący je z daleka zwinnie wdrapał się na ów sufit i pożarł je obie ze smakiem oblizując usta. Król odczekał chwilę, aż generał wróci z powrotem na ziemię po czym zasiadając z powrotem na tronie powiedział:

— Chyba zdajesz sobie sprawę, że twoja propozycja bardzo nas zaskoczyła. Nie mogę podjąć takiej decyzji pochopnie. Muszę to przemyśleć. — tu król na chwilę przerwał i zapatrzony w kryształowy sufit zdawał się coś rozważać. Jego oczy były nieobecne, szczypce opuścił bezradnie na posadzkę. W końcu oblizał usta i oprzytomniawszy trochę objął wzrokiem całą salę głośno wykrzykując — Zwołuję jutro naradę! Obecność obowiązkowa! Niech mi się żaden nie waży zaspać, zaczynamy o świcie!

Kiedy tylko senatorowie usłyszeli wieść o naradzie odetchnęli z ulgą i powoli zaczęli zbierać się do wyjścia. Pomyśleli pewnie, że skoro zwołuje naradę to nie zbzikował jeszcze do reszty. W ogóle odniosłem wrażenie, że pozostałe kraby traktują swojego króla z szacunkiem zakrapianym suto odpowiednią dawką pobłażliwości. Kiedy sala była już prawie pusta i ostatni krabi senatorowie opuszczali niewygodne ławy król zwrócił się do mnie po raz ostatni tamtego dnia:

— Jestem litościwym królem, chłopcze — uśmiechnął się — Będziesz dziś spał w komnacie królewskiej głęboko pod ziemią. Ty również potrzebujesz odpowiednich warunków i czasu na przemyślenia.

— Dziękuję, królu — odpowiedziałem starając się udawać, że jego oferta nie zrobiła na mnie żadnego wrażenia. W rzeczywistości bowiem poczułem ogromną ulgę. To miała być moja pierwsza noc od dawna w wygodnym łożu. Pomyślałem sobie, że mój geniusz po raz kolejny mnie uratował. Byłem z siebie dumny. Stałem nagi i wyprostowany z wypiętą piersią. Król nie spuszczał mnie z oczu, co było dosyć krępujące. Odpuściłem sobie wypiętą pierś i spojrzałem na Laurę. Próbowałem nawiązać z nią jakiś kontakt i jak żebrak wpatrywałem się w jej tajemnicze oczy. Ta jednak ignorowała mnie i powoli zasiadając znów na grzbiecie znudzonego tygrysa delikatnie skłoniła się przed królem i powędrowali oboje, tygrys i wróżka, w kierunku głównego wyjścia. W powietrzu unosił się teraz zmysłowy zapach Laury. To bardzo mnie wzruszyło i z tego wzruszenia przymknąłem na chwilę oczy, by móc rozkoszować się jeszcze bardziej zapachem prawdziwej kobiety.

— Nie możemy przegrać tej wojny. — powiedział król wyrywając mnie nagle z rozmarzenia — To być albo nie być dla naszego gatunku. Marzę o planecie krabów. Wszystkie gatunki stanowiłyby jedność, krabią jedność. Czyż to nie byłoby piękne chłopcze? Krabi pokój i krabia jedność, krabia rodzina.

Na myśl o tym, że wszystkie gatunki miałyby się dostosować do krabich standardów przeszły mnie ciarki. Ja krabem? Moje genialne ja? Wykluczone! Odetchnąłem głęboko powstrzymując obrzydzenie. Postanowiłem jednak udać entuzjazm i odpowiedziałem:

— Oczywiście. Pokój jest dla nas najważniejszy. Tylko spokojne życie na bezpiecznej planecie może zagwarantować nam szczęście.

Król skinął na straż i rozkazał zaprowadzić mnie do komnat podziemnych. W asyście kilkunastu krabów opuściłem kryształową salę i wszedłem do windy. W mgnieniu oka znaleźliśmy się pod ziemią. Kiedy drzwi windy powoli otwierały się poczułem przyjemny chłód obejmujący nozdrza. Oddychało się przyjemnie i lekko. Prawie już zapomniałem o piekielnym skwarze szklanej celi. Myśli płynęły w mojej głowie szybko, kolejne obrazy przesuwały się przed oczami zwiastując początek nowej rzeczywistości. Nowej cudowności istnienia! Podziemia wbrew pozorom okazały się jasne i przytulne. Sam nie byłem pewien czy była to zasługa idealnego oświetlenia czy też to ściany same w sobie były śnieżnobiałe. Ta jasność mieniła się w oczach, w istocie, wszystko skrzyło się i migotało. Korzystając z chwili nieuwagi strażników podszedłem bliżej jednej ze ścian i dotknąłem jej dłonią. Ku mojemu zaskoczeniu była miękka i przyjemna w dotyku, wykonana z czegoś w rodzaju pluszu bądź zamszu, nie byłem tego pewien. W każdym razie zapragnąłem naraz całym sobą przytulić się do tej miłej, delikatnej w dotyku ściany i nie zastanawiając się długo przywarłem do niej całym ciałem. Zupełnie jakbym obejmował kobietę. Tę miękkość czułem i chłonąłem wszystkimi zmysłami. Nieziemskie uczucie. Ocknąłem się po minucie i kątem oka zauważyłem stojących za moimi plecami strażników. Nie poruszyłem się. Strażnicy wybuchli śmiechem. Jeden z nich żartobliwie poklepał mnie po czterech literach i powiedział:

— Ci artyści to jednak zboczeni są.

Odwróciłem się i stanąłem przed nimi z niewzruszoną poważną miną. Jako człowiek byłem od nich o wiele wyższy i chyba nieco przejęła ich ta moja powaga, bo naraz wszyscy zamilkli. Groźna wymiana spojrzeń między strażnikami a mną w tamtym momencie była mi bardzo potrzebna. Musiałem ich nauczyć szacunku. Miałem odegrać bardzo ważną rolę, o czym dobrze wiedzieli i mogłem to zacząć wykorzystywać przeciwko nim. To ja miałem spać w podziemnych komnatach, to do mnie ich król zwracał się czule „chłopcze”, to we mnie leży cała nadzieja tego czerwonego rodu. Strażnicy właśnie w tamtej chwili chyba sobie o tym przypomnieli. Jeden z nich wysunął się na przód:

— Proszę za nami. Podano już obiad.

— Czy będę obiad spożywał sam? — zapytałem licząc na to, że spotkam jeszcze tego dnia Laurę.

— Tak — odpowiedział mi jeden z najmniejszych krabów stojących z tyłu — Nasz król zawsze powtarza, że w samotności rodzą się największe pomysły.

Straż prowadziła mnie długim, krętym, niebiańsko białym korytarzem. Poczułem się w tamtym momencie bardzo lekki, zupełnie nie czułem nóg, a głowa była przyjemnie nieobecna. Stąpałem delikatnie po pluszowym dywanie i uśmiechałem się do swoich myśli. Jak wiele nieznanych euforycznych uniesień skrywa jeszcze przed nami świat! Nigdy nie przypuszczałem, że śnieżnobiały pluszowy dywan i ściany mogą wprawić mnie w tak wyjątkowy, podniosły nastrój. Wyobraziłem sobie, że jestem królewiczem, przybyszem z nieznanej planety i oto prowadzony jestem na suto zakrapiany bal, gdzie czekają mnie tańce z damami w długich błękitnych sukniach o uroczym spojrzeniu. Wyobraziłem też sobie, że na mojej głowie spoczywa cudowna, ciężka, a może cudownie ciężka korona. Ach! Jak wiele rozkoszy jest w tak barwnych myślach! W ciągu ostatnich kilkunastu godzin wydarzyło się w moim życiu więcej niż przez ostatni rok. Cóż za świeżość… Poczułem wtedy przypływ inspiracji, a być może nawet nie był to przypływ a powiew, tak, dokładnie! Powiew inspiracji! Nagle z tej twórczej ekscytacji, której oddałem się bezwiednie podążając za strażnikami wyrwał mnie cieniutki głosik dochodzący mniej więcej z okolic moich kostek:

— Oto jadalnia królewska. Proszę się rozgościć.

Zdumiony spojrzałem w dół. Tuż przy mojej lewej stopie dostrzegłem samiczkę kraba. Była znacznie mniejsza od dorodnych strażników, którzy dawno już rozsiedli się na obiedzie w bocznej komnacie. Słyszałem ich śmiech i bezwstydne przekleństwa. Kątem oka dostrzegłem, jak największy z nich zatopił pyszczek w misie po brzegi wypełnionej winem. Maleńka samiczka postąpiła kilka kroczków naprzód w kierunku głównej jadalni i bezradnie wyciągnęła szczypce do góry:

— Niech pan tylko na nich spojrzy… Co za brak kultury! Król powinien trzymać krótko tę paskudną hołotę.

— Król musi przede wszystkim otaczać się zaufanymi podwładnymi. O zaufanie w tych czasach niełatwo — odpowiedziałem starając się zachować pozory wszelkiej uprzejmości dla nowo poznanej bezimiennej.

— Zaufanie zaufaniem, ale czy od razu w koszty trzeba wliczać tego rodzaju nadużycia? Ech, lepiej byłoby gdyby ta wojna się skończyła. Inne reguły panowały w zamku przed wojną — tu pani krab podkreślając jakby ostatnie wypowiedziane zdanie zamachnęła się szczypcami tak daleko, że te niefortunnie uszkodziły delikatnie miękką powierzchnię ściany zostawiając po sobie małą, ciemną wklęsłą bruzdę.

— Lepiej byłoby dla nas wszystkich, gdyby ta wojna się skończyła — powiedziałem i wszedłem do jadalni królewskiej, gdzie na samym środku czekał już na mnie suto zastawiony stół. Komnata ta zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Była gigantyczna i śnieżnobiała. Wszystko srebrzyło się i skrzyło jak gdyby pokryte warstwą cienkiego śniegu. Tutaj również, ściany podłoga, sufit, nawet krzesła były pluszowe. Krzesła przypominały kształtem skulone, śpiące niedźwiedzie. Usiadłem na jednym z nich i poczułem niedźwiedzie ciepło na pośladkach. Czy byłem świadkiem czarów? Nie okazując jednak zdumienia postanowiłem zabrać się do konsumpcji. Pani krab usiadła w rogu sali na maleńkim taboreciku i przyglądała mi się z daleka gotowa, jak sama powiedziała, spełnić każde moje kulinarne życzenie. Na stole znajdowały się wypełnione po brzegi misy, miseczki, talerze i wazy. Ogrom różnobarwnych potraw mienił się w oczach. Już miałem nałożyć sobie na talerz porcję sałatki warzywnej, kiedy nagle zauważyłem coś dziwnego. Wszystkie znajdujące się na stole potrawy przypominały kształtem coś znajomego. Oto przede mną niewinna sałatka warzywna z dodatkiem marchewek, które wyglądały jak ogromne ludzkie nosy. Maleńkie rogaliki w kształcie człowieczych stóp, ciastka — uśmiechające się dziecięce buzie, pieczeń — ręka, galaretki — oczy, omlet — ucho. Na ten widok całe moje ciało przeszył złowrogi dreszcz. W dodatku pod lewym pośladkiem poczułem jak biednemu misiowi bije serce. Tego było już stanowczo za wiele. Nie wytrzymałem i oburzony zapytałem panią krab:

— Co to za pomysł z tymi krzesłami?

— Z krzesłami? O czym pan mówi? — pani krab, która zdążyła przysnąć w kącie wydawała się bardzo zaskoczona pytaniem o krzesła, zupełnie tak jakby to nie te nieszczęsne krzesła, a raczej moje pytanie było osobliwe.

— Te krzesła… — zawahałem się. Co jeśli pani krab uzna mnie za wariata i przekaże tego rodzaju podejrzenie królowi? Co jeśli jestem wariatem? Ech! Pal to licho! — Te krzesła zdają się żyć. Rozumiem, że kształtem przypominają niedźwiedzie — symbol świetności krabów, ale doprawdy… czuję ich ciepło, a nawet

— A nawet? — pani krab przerwała mi zaciekawiona.

— A nawet bicie serca.

— Ach… To nic! Proszę się tym nie przejmować — pani krab zaśmiała się szczerze (dawno już nie słyszałem tak szczerego śmiechu) — Krzesła czasem się denerwują. Tak, niedźwiedzie przypominają o naszej świetności, nawet wam, ludziom. Wygraliśmy z nimi wojnę pamiętnego roku czterysta piętnastego. To były cudowne czasy. Rzeki i jeziora wylewały od nadmiaru wody. Obfite deszcze i burze nawiedzały planetę przez wiele miesięcy. Aż chciało się żyć… Pana nie było pewnie nawet jeszcze na świecie.

— Słyszałem o tej bitwie. Gatunek niedźwiedzi został niemal doszczętnie wymordowany. Na planecie zostało tylko parę osobników.

— Osobników! Ach, wy ludzie… — pani krab zaśmiała się jeszcze głośniej — Dla was nigdy nie będziemy osobami tylko osobnikami. Uważacie się za gatunek wyższy, tymczasem niczym nie różnicie się od nas. Chcemy przywrócić równowagę światu. Wszystkie gatunki mają być równe sobie. Taki przynajmniej plan ma król.

— Jak na kucharkę jest pani nieźle zorientowana — powiedziałem uszczypliwie.

— Wojna to czas kiedy trzeba mieć oczy i uszy szeroko otwarte — pani krab spoważniała nagle — Co do tych krzeseł. To zaklęte niedźwiedzie. Siedzi pan na najprawdziwszym niedźwiedziu. To znaczy to krzesło było kiedyś miśkiem, ale już nim nie jest.

— Nie rozumiem?

— Nie rozumie pan wielu rzeczy. Słyszałam, że nazywa się pan surrealistą, to chyba coś innego niż realista? W każdym razie jak na surrealistę ma pan wyjątkowo ścisły i zamknięty umysł. — po tych słowach pani krab wstała i wyszła z jadalni. Zostałem sam i zacząłem rozmyślać nad tym, co usłyszałem od tej niepozornej kucharki. Jej ostatnie słowa wstrząsnęły mną. Jak mogła zakwestionować mnie, który jestem esencją surrealizmu? Pierwszym surrealistą planety! Nie do pojęcia — zostać poniżonym przez kucharkę. Jeszcze tego mi brakowało.

Lekko oburzony postanowiłem trzymać mimo wszystko fason i zapomnieć o całej niedorzecznej rozmowie z panią krab. „To tylko krzesła” — powtarzałem w myślach. Musiałem zaakceptować fakt, że krzesła dzielą się na martwe i żywe. „To krzesło na którym siedzę jest żywym stworzeniem, ale pomyślane zostało tak, by stało się stworzeniem użytecznym” — zacząłem wiercić się niespokojnie na tym czarodziejskim siedzisku (cały czas wydawało mi się, że ciężar mojego ciała nie pozwala na spokojne bicie serca, które znajdowało się tuż pod… lewym moim pośladkiem). Pomyślałem, że od tego ciągłego wiercenia będę miał wieczorem niestrawność i bardzo zaniepokoiła mnie ta myśl. Kiedy pojawia się niestrawność nie ma nawet mowy o jakimkolwiek tworzeniu. Pod wpływem bólu fizycznego, obrzydliwych konwulsji i jęków przeobrażam się w anty-artystę. Zupełne zaprzeczenie artysty. Artysta musi wznosić się poza własne ciało, które jest ograniczeniem. Jedynym ratunkiem dla mnie był powrót do medytacji. Medytacja wyzwala duszę, daje poczucie wewnętrznej wolności. Medytacja uczy, by nie zadawać żadnych pytań, akceptować zastaną rzeczywistość taką jaką jest. Bardzo tego w tamtym momencie potrzebowałem — umiejętności niezadawania pytań. To są krzesła, to pałac królewski (słoik — pałac), to jadalnia królewska, a ja siedzę przy stole i spożywam posiłek. Proste, trzeba nauczyć się skupiać wszystkie myśli na konsumpcji tegoż posiłku. Wziąłem głęboki oddech i zamoczyłem łyżkę w zupie, której zielonkawa materia przypominała nieco twarz rozkapryszonej dziewczynki. Za każdym razem, kiedy odrywałem łyżkę od talerza i napełniałem usta smaczną szpinakową zupą mina dziewczynki zmieniała się. Dziewczynka uśmiechnięta. Dziewczynka smutna. Dziewczynka zdziwiona. Zostały mi może jeszcze dwie łyżeczki, kiedy postanowiłem nie dojadać zupy do końca i zostawiłem rozpłakaną dziewczynkę w spokoju na białym talerzu.

Nie zadawać pytań i poddać się wyobraźni. To było mi w tamtym momencie bardzo potrzebne i bardzo chciałem stać się wyzwolony duchowo. Na moim sercu ciążyło jednak jakieś nieznane dotąd uczucie. To coś wewnątrz zaprzątało wszystkie myśli. Zdałem sobie sprawę, że było to poczucie winy. Tak, czułem się jak zdrajca jedząc suty posiłek w białej, czystej sali królewskiej podczas, gdy moi sąsiedzi — flaming i dwaj mnisi — doświadczali zapewne w tamtym momencie bezdusznej spiekoty w małych szklanych klitkach. Nie zadawać pytań. Może wojna to taki czas, w którym nie należy nad tym wszystkim rozmyślać. Wojna to przecież czas, kiedy należy myśleć o przetrwaniu. Zresztą zrobiłem to dla Laury. Ach! Dlaczego się tłumaczę? Byłem zagubiony i nieszczęsny. Postanowiłem nie zadawać już więcej… żadnych pytań i płynąć z prądem. Zupełnie jak statek miotany przez burze.

Nagle do jadalni królewskiej wszedł jeden ze strażników.

— Zbieraj się. Król rozkazał zaprowadzić cię do pracowni.

— Do pracowni? Będę miał własną pracownię?

— Słuch masz jeszcze dobry. Idziemy.

Posłusznie wstałem i wyszedłem na korytarz, gdzie czekała na nas reszta strażników. Znów szedłem ostatni nie mogąc się nadziwić lekkości, jaka towarzyszyła naszym krokom. A wszystko to za sprawą pluszowego dywanu. Pięknie pochłaniał mnie (dosłownie i w przenośni) ten biały puch pod stopami. W końcu stanęliśmy przed błękitnymi drzwiami zza których wydobywał się jakiś kojący szmer, zupełnie jakby szum fal. Jeden ze strażników ogromnym złotym kluczem przekręcił zamek i pociągnął za klamkę. Drzwi uchyliły się skrzypiąc nieprzyjemnie i moim oczom ukazał się nieduży pokój — równie błękitny jak prowadzące do niego drzwi. Pośrodku pokoju stał gigantycznych rozmiarów gramofon, który wygrywał kojącą melodię szumu fal. Gdyby zamknąć oczy można było sobie wyobrazić morze, wzburzone, niespokojne morze, sztorm, burzę na morzu, okręt miotany falami, fale, fale… Od razu pokochałem swoją nową pracownię. Skąd wiedzieli, że uwielbiam wsłuchiwać się w szum fal? Ach! No tak! Moja droga Laura! Zawdzięczam jej tak wiele… Nie czekając na pozwolenie krabów wbiegłem podekscytowany do pracowni pokrzykując radośnie na widok nowiutkich farb i pędzli ustawionych równiutko pod ścianą na bambusowej półce. W rogu komnaty znajdowały się starannie ustawione płótna różnych rozmiarów, stojak i kilka fotografii morza. Byłem pod wrażeniem zapasów, jakie tu przygotowano. Czekało mnie wiele pracy. Byłem podekscytowany i poczułem się znów wielki jak dawniej. Geniusz Salvo i szacunek dla jego talentu — ta pracownia odrodziła w mojej głowie niezwykłe wspomnienia i dodała mi siły. Kto wie? Może wreszcie nastąpić miał przełom w mojej mocno nadszarpniętej wojną karierze? Podziwiając fascynujące wnętrze pracowni uśmiechnąłem się do własnych myśli.

— Muszę przyznać, że bardzo podoba mi się pracownia — powiedziałem do strażników, którzy stojąc znudzeni w drzwiach przebierali niecierpliwie odnóżami — Czy pozwolicie mi dziś malować?

— Jego wysokość rozkazał tylko pokazać pomieszczenie. Nie było mowy o malowaniu — najmniejszy krab odwrócił się do kolegów szukając w nich wsparcia. Przed szereg wysunął się krab, którego cechą charakterystyczną był przedziwnego koloru fioletowy pancerz:

— Na razie toczą się rozmowy. Nie podjąłeś jeszcze współpracy. Malować będziesz tylko wówczas, gdy zgodzisz się nam pomóc — krab spoważniał i dodał uroczyście — To rozkaz króla.

— Ależ przed ewentualną współpracą wypadałoby poćwiczyć — tak bardzo korciły mnie stojące na półkach pędzle i pędzelki, że nie mogłem oprzeć się pokusie i dotknąłem jednego z nich koniuszkami palców.

— Dosyć! — wrzasnął fioletowy krab — Proszę to zostawić. Wychodzimy!

Posmutniałem i zrezygnowany wyszedłem z pracowni w asyście nieugiętych strażników. Znów oślepiła mnie krystaliczna biel korytarza.

— Czy będę mógł zobaczyć się z kobietą, która uczestniczyła w przedpołudniowym spotkaniu? — zapytałem w nadziei, że któreś z drzwi korytarza zaprowadzą mnie do jedynej znajomej mi tu duszy.

Strażnicy wydali się zaskoczeni. Najwyraźniej król nie wydał żadnego polecenia związanego z kobietą-intruzem. Gatunek krabów ma to do siebie, że nie potrafi podejmować decyzji samodzielnie. Wszystko sterowane jest odgórnie, wszystko jest takie samo, każdy osobnik jest identyczny, ma podobne pragnienia i potrzeby, a w tym ujednoliceniu staje się nudny i nijaki. Co dzieje się kiedy zabraknie świstka na nieoczekiwane pytanie? Zaczyna się panika. Mimowolnie poczułem intelektualną wyższość nad tymi nieszczęśnikami i postanowiłem zgrywać dobrodusznego, niczego nieświadomego byłego więźnia, który naprawdę, ale to naprawdę nie ma na myśli niczego złego — chce tylko spokoju i przyjaznych warunków, w których przetrwać mógłby tę wojnę. Uśmiechnąłem się najszczerzej jak tylko potrafiłem wyobrażając sobie, że uśmiecham się do starych znajomych z czasów studiów, a zwłaszcza do jednego, mojego najlepszego przyjaciela Brunona S.

— Chciałbym spotkać się z samicą mojego gatunku. To przecież nie zbrodnia — dodałem wciąż podtrzymując zdradziecki uśmiech. Towarzystwo jakby zamarło i słychać było tylko brzęczenie zagubionej muszki nad naszymi głowami. Skąd w tych podziemiach wzięły się muchy? W końcu najstarszy krab westchnął głośno i powiedział:

— Dajcie mu iść do kobiety. To tylko człowiek, oni i tak niczego nie pojmują, co widać zresztą gołym okiem po tej rozwydrzonej samicy.

Strażnicy roześmiali się głośno. Pomyślałem sobie wtedy, że każda żyjąca istota ma swoją rację i tylko ta jedna racja jest dla niej słuszna. Ja uważałem się za większego od krabów, oni z kolei uważają nasz gatunek za gorszy i nieuświadomiony. Cóż za rozkoszna ironia. W każdym razie strażnicy rozpogodzeni i podejrzanie współczujący zaprowadzili mnie do komnaty, gdzie rezydowała od niedawana panna Laura. Miałem nadzieję dowiedzieć się od niej nieco więcej na temat tajemniczej „współpracy”, jaką zamierzałem w najbliższym czasie podjąć.

Drzwi do pokoju Laury pomalowane były ciemnozieloną ohydną farbą. Kolor od razu skojarzył mi się z czymś obrzydliwym, z rozkładem, upadkiem, ze śmiercią! Ach! Tak, oto stałem przed komnatą śmierci, a strażnicy stali za moimi plecami i czekali aż wejdę do środka. Uniosłem prawą dłoń i zapukałem. Z wnętrza usłyszałem aksamitne „Proszę!”. Głos Laury zadziałał kojąco. Dotknąłem klamki i uchyliłem drzwi. Zapach lawendy delikatnie rozpłynął się po korytarzu. Stojąc w progu odwróciłem na chwilę głowę w kierunku strażników, żeby zapytać czy możemy na chwilę zostać sami, ja i Laura. Najmniejszy krab powiedział, że możemy, ale za drzwiami czekać będzie trzech strażników. Przystałem na to (a właściwie nie miałem innego wyboru) i wszedłem do środka zamykając za sobą ogromne, ciemnozielone drzwi. Pokój Laury wyglądał uroczo i bardzo kobieco. Cały przystrojony różami, jasny i przestronny. Pod ścianą ustawiony rząd przedziwnych lamp w kształcie kwiatów, pośrodku łoże królewskie, na którym setki, tysiące mniejszych i większych poduszek, poduszeczek. Zapach lawendy i czerwone róże — to zapamiętałem na zawsze. Laura siedziała przy toaletce i rozczesywała długie, gęste rude włosy:

— Ach, to ty! Miło, że pozwolili ci mnie odwiedzić. Widzisz, oni wcale nie są tacy źli — kobieta odłożyła szczotkę, po czym wstała, żeby mnie uściskać. Przytuliłem ją i delikatnie musnąłem ustami policzek. Laura zadrżała i odsunęła się:

— Jaki jest twój plan? — zapytała.

— To chyba ja powinienem cię o to zapytać — odparłem — Ty nas w to wszystko wplątałaś. Jaki jest Twój plan, Lauro? Dlaczego tak nieugięta kobieta jak ty — a musisz wiedzieć, że tak właśnie dotychczas o tobie myślałem -tak łatwo dała się złamać za parę modnych fatałaszków i łoże w kształcie serca? Nie wierzę, że chodziło tylko o lepsze warunki do życia. Co takiego zaproponowali ci w zamian?

Tym razem postanowiłem zachować zimną krew. Przypomniałem sobie, jak mój przyjaciel — Brunon S. wielokrotnie powtarzał, żeby nie ufać kobietom. Rozkoszując się zapachem kwiatów zaczerpnąłem głęboko powietrza i zapytałem:

— Chodzi o władzę?

Laura zaśmiała się słodko i powiedziała:

— Ha, ha! Ależ z ciebie głuptas Salvo… Po co nam wróżkom władza? Magia to najwyższa forma władzy na świecie.

— Nie rozumiem zupełnie… Wiem dobrze o twojej mocy. Za sprawą portalu światła możesz przenieść się na inną planetę. Dlaczego tego nie zrobisz? Po co tutaj tkwić? Przecież moglibyśmy razem…

— Milcz! Nie mogę tego słuchać! Co z ciebie za tchórz… Tylko na tyle cię stać?

— Czego ode mnie oczekujesz?

Laura odwróciła się i oparła rękoma o toaletkę zwieszając głowę na ramionach.

— Możesz mi zaufać. Jestem gotów cię wysłuchać. Musimy trzymać się razem. To nie żadne igraszki wróżek, to prawdziwa wojna.

Podszedłem do niej i położyłem dłoń na jej ramieniu. Laura zadrżała.

— Jest coś o czym powinnam ci powiedzieć.

— Co takiego? — zapytałem próbując rozszyfrować tajemnicę, jaką skrywały w sobie jej oczy — Lauro, przeraża mnie twoja bladość. Usiądź proszę.

Ująłem ją pod ramię i pomogłem usiąść na łóżku. Zauważyłem, że łóżko rytmicznie podryguje, a wraz z łóżkiem impulsywnie podryguje sama Laura. To podskakiwanie wyglądało dość zabawnie, ale powstrzymałem się od śmiechu. Czyżby łoże w kształcie serca żyło własnym życiem, zupełnie jak niedźwiedzie krzesła? Ciekawe… Pomyślałem wtedy, że kraby muszą mieć dużo wspólnego z magią i trochę mnie to przeraziło. Igranie z czarną magią (co w tym wypadu było oczywiste) to już nie przelewki. Usiadłem ostrożnie obok Laury delikatnie poddając się kołysaniu czerwonego łoża. Kobieta najpierw zacisnęła mocno usta, potem odetchnęła głęboko, aż wreszcie po chwili wahania zaczęła:

— Dobrze mnie znasz Salvo. Może nawet za dobrze, bo niczego nie potrafię przed tobą ukryć. Jest w twoich oczach coś takiego… Zresztą nieważne. Nie zamierzałam mówić ci o tym, co stoi za moją decyzją o podjęciu współpracy z krabami. Bałam się, że mnie wyśmiejesz. Boję się tego nawet teraz.

— Chcę znać prawdę. Z tego, co rozumiem mam odegrać kluczową rolę w tej współpracy. Mówiłaś, że nie możesz znieść upału, szklanej celi, głodu…

— Ach! Próbowałam tylko wzbudzić w tobie litość!

Laura wstała i energicznie wymachując w powietrzu rękoma zaczęła chodzić w tę i z powrotem po pokoju szlochając i krzycząc na przemian:

— Jestem podła! Nikczemna! Zła!

— Uspokój się. Ja wcale cię nie osądzam. Chciałbym tylko wiedzieć… — powiedziałem to najdelikatniej jak tylko potrafiłem.

Laura w końcu zatrzymała się naprzeciw mnie, otarła dłonią łzy i wyprostowana przypatrywała mi się chwilę w milczeniu.

— Wiesz, co to znaczy wychować się na planecie Nylund? Byłeś tam kiedyś? — zapytała.

— Słyszałem o tej planecie. -odparłem- Wychowuje się tam kobiety-wróżki. Jako podlotek nie raz śniłem o tym miejscu. Wróżki są bardzo piękne.

Ta uwaga najwidoczniej wydała się Laurze niestosowna, bo zaraz zadarła wysoko zgrabny nosek i lekceważąco burknęła:

— Tak myślałam. Nie masz bladego pojęcia o tej planecie.

— Nigdy tam nie byłem. Zresztą sama wiesz, że nie wpuszczają tam mężczyzn. Czego ode mnie oczekujesz? Mówię tylko, że wróżki to piękne istoty — w pewnym momencie poczułem się lekko poirytowany całą sytuacją. Laura wplątała mnie we współpracę z tymi łotrami, a teraz na dodatek robiła sceny. Jaki ja miałem w tym wszystkim interes? Może lepiej było rzucić to wszystko i wyjść z pokoju zatrzaskując za sobą raz na zawsze drzwi do jej komnaty. Postanowiłem jednak siedzieć dalej na podrygującym łóżku w nadziei, że dowiem się czegoś więcej o zaplanowanej, tajemniczej współpracy ludzi i krabów.

— Och! Nylund to przeklęta planeta! — wrzasnęła Laura tak głośno, że bałem się o bębenki w uszach — Codziennie to samo: śniadanie, trening, szkolenia, obiad, książki, wykłady, kolacja. Każdy dzień podobny jest do następnego. Nie ma świąt, przerw, wyjątkowych okazji — wszystko i wszyscy są tacy sami! Czułam się tam jak ptak zamknięty w klatce.

— Wszystkie.

— Co takiego?

— Wszystkie byłyście tam takie same, nie wszyscy. Same wróżki — łakome kąski — uśmiechnąłem się i puściłem do niej figlarne oczko.

— Daj spokój! Nie czas na żarty — Laura uniosła wysoko brwi nadając swojej twarzy wyraz absolutnej powagi i skupienia — Wychowałam się w samotności. Było mi bardzo źle. Tęskniłam za rodziną, przyjaciółmi. Wszystko mi odebrano. Mogłam co najwyżej polatać od czasu do czasu na miotle — tyle dobrego.

— Ha! — parsknąłem głupkowatym śmiechem — Nie wiedziałem, że latacie tam na miotłach.

— Owszem latamy, ale nie w tym rzecz. Czy ty mnie w ogóle słuchasz? — wróżka spojrzała na mnie rozczarowana. Postanowiłem choć na chwilę spoważnieć, co było niebywale trudne. Moja genialna wyobraźnia nie pozwalała mi zapomnieć o widoku Laury latającej na miotle. Ach! W jakiż wyborny wprawiło mnie to nastrój!

— Przepraszam — powiedziałem — Nie będę więcej się śmiał.

Laura spojrzała na mnie ukradkiem jeszcze kilka razy, aby upewnić się, że z mojej twarzy znikł uśmiech i zaczęła mówić dalej:

— Całe dzieciństwo spędziłam w odosobnieniu. Czułam się bardzo samotna. Musisz wiedzieć, że na tamtej planecie naprawdę często pada. Bywało, że deszcz nie opuszczał nas przez wiele miesięcy. Przesiadywałam wtedy zwykle na parapecie okna z nosem przyklejonym do szyby. Świat wydawał mi się smutny.

— A inne wróżki? Nie miałaś żadnych koleżanek? — zapytałem.

— Wszystkie uczennice rywalizowały ze sobą o przychylność Pierwszej Wróżki. Nie było tam miejsca na szczerą przyjaźń. Ja mogę przyjaźnić się naprawdę albo w ogóle. Chyba to mnie zgubiło.

Laura westchnęła cicho. Wyglądała na przygnębioną, więc objąłem ją lekko ramieniem. Milczeliśmy tak chwilę aż wreszcie odważyłem się zapytać:

— Jak to wszystko ma się do obecnej sytuacji? To jakiś rodzaj zemsty na społeczności wróżek? Czy dlatego użyczyłaś krabom swojej mocy? Niedźwiedzie krzesła i to podskakujące łoże to twoja sprawka, prawda?

Wróżka spojrzała na mnie przestraszona.

— Skąd o tym wiesz? Kto ci powiedział, że korzystają z mojej mocy? — wydawała się bardzo przejęta i to lekko mnie zdziwiło. Za tymi pięknymi oczami kryły się zapewne tajemnice, których nie odważyłbym się odgadnąć. Laura sama musiała z nimi od dawna współpracować, a jej rola na pewno nie sprowadzała się tylko do ściągnięcia mnie tutaj. To wszystko zaczynało być niepokojące i odczułem lekki ból w dole brzucha, gdy o tym myślałem.

— Cóż… Nigdy nie słyszałem, żeby kraby żyjące na tej planecie władały jakąś nadprzyrodzoną mocą — zacząłem powoli — Wydało mi się to niemożliwe, żeby zdołały zamienić wielkiego, strasznego niedźwiedzia w krzesełko. Teraz, kiedy jestem w twojej komnacie kolejna niespodzianka — łoże, które bije, drży, pulsuje! Lauro! Czy masz mnie za głupca? Dobrze wiem o twojej mocy i zaklęciach, których nauczono cię na tej smutnej planecie Nylund. Musisz wiedzieć, że ja w przeciwieństwie do ciebie uważałem na lekcjach historii wszechświata.

Uśmiechnąłem się unosząc lekko w górę kąciki ust. Laura oddychała głęboko próbując ukryć zdenerwowanie.

— Salwadorze, to wszystko dlatego, że… Ach! Jakaż jestem głupia!

— Spokojnie, wszystko zrozumiem. Muszę tylko znać prawdę. — powiedziałem to najcieplej jak tylko potrafiłem, żeby jej nie przestraszyć.

— Zakochałam się.

— Co? Jak to? W kim? I… co to ma właściwie do rzeczy? — bardzo zdziwiła mnie ta nieoczekiwana deklaracja. Zakochała się? Dobrze. Co dalej?!

— Musisz mnie zrozumieć. To pierwszy raz, kiedy jestem tak szalenie szczęśliwa.

— Szalenie na pewno…

— Ależ Salvo!

— Powiesz mi kto jest twoim wybrankiem?

— To Jupiter.

— Jupiter?! Ten skarlały przebieraniec o spojrzeniu mordercy? — byłem tak zaskoczony, że nie mogłem dłużej usiedzieć na pulsującym łożu. Wstałem i zacząłem nerwowo kręcić się w kółko po pokoju przygładzając delikatnie wąsy. Laura wstała również i zawieszając drżące dłonie na piersi zaczęła:

— Nie myśl o mnie źle. On ma naprawdę dobre serce. Rozkochał mnie w sobie. Powiedział, że jestem dla niego ważna. Poprosił… Poprosił, żebym pomogła krabom. On chce dla nas dobrze.

— Ten typ nie podobał mi się od samego początku. Czy choć raz spojrzałaś mu głęboko w oczy? To łgarz!

— Przestań! To nieprawda! Obiecał mi, ze po wygranej wojnie zawsze będziemy już razem. Tak bardzo marzę o założeniu rodziny. Widzisz te wszystkie kwiaty? Przysyła mi je każdego dnia.

— Moim zdaniem on próbuje cię wykorzystać. To człowiek pozbawiony skrupułów. Przebrał się za kraba i wyrzekł samego siebie! To mały człowiek, Lauro. Nie ma za grosz honoru — zdenerwowałem się, bo przygody miłosne tej kobiety miały niebawem zaważyć na moim dalszym życiu i karierze. To nie były już żarty. Tu chodziło o dobre imię Salvo D. — Cóż za lekkomyślność dać się zwabić zdrajcy. Co takiego mu obiecałaś? Na co się zgodziłaś? Sypiasz z nim?

— Obiecałam mu pomagać krabom i namówić cię na współpracę. Użyczyłam też swojej mocy… Zrobię wszystko, żeby tylko zdobyć serce Jupitera. Tak. Sypiam z nim.

— Głupia! — wykrzyknąłem i w tej samej chwili do komnaty niespodziewanie wpadli zdenerwowani strażnicy. Jeden z nich chwycił mnie za nogawkę i powiedział:

— Idziemy!

Posłusznie odwróciłem się na pięcie i postąpiłem kilka kroków ku wyjściu. Przed progiem zatrzymałem się i po raz ostatni spojrzałem jej głęboko w oczy. Było w tych oczach coś bardzo tajemniczego, coś, co wzbudzało we mnie strach, nieokiełznana żądza i pustka zarazem. Nie mogłem dłużej znieść tego obłędnego spojrzenia i szybko wyszedłem z sypialni. Kiedy ciężkie drzwi zamknęły się za mną odetchnąłem z ulgą. Stałem znów na śnieżnobiałym, pluszowym korytarzu otoczony gromadką krabów, które przekrzykiwały się nawzajem wyraźnie czymś przejęte. W całym tym harmidrze ciężko było mi rozpoznać, co było przedmiotem tak zaciętej kłótni. Do moich uszu dochodziły tylko pojedyncze słowa: „król”, „pierwszy”, „niewolnik”, „najlepszy strażnik”. Nic z tego jednak nie rozumiałem. Stałem tak zdezorientowany dłuższą chwilę, aż wreszcie jeden ze strażników nabrawszy głęboko powietrza z całej siły zadął w potężną białą muszlę, która wydała drażniący piskliwy skowyt. Musiałem zatkać uszy, nie mogłem znieść tego przenikliwego dźwięku. Nastała wreszcie cisza, wszystkie kraby naraz zamilkły, po czym wlepiły pytający wzrok w oczy strażnika z muszlą, który mistrzowsko, zdawało się, opanował sytuację. Nieszczęśnik sam nie wiedział jednak co dalej, rzucił na ziemię muszlę i speszony szybko się oddalił. Wydaje mi się, że chwilę po tym jak nas opuścił zamknął się w którejś z licznych komnat, słychać bowiem było, jak zatrzaskują się w oddali potężne drzwi. Nagle zauważyłem w tłumie znajomego fioletowego kraba, który wysunąwszy się nieznacznie przed szereg uśmiechnął się do mnie i powiedział:

— Król chce się z tobą widzieć. To bardzo ważne.

— Król? O tej porze? — zdziwiłem się. Było już późne popołudnie i miałem nadzieje znaleźć wreszcie swój pokój. Ileż bym dał za półgodzinną drzemkę… A tu proszę! Król chce mnie widzieć i nie mogę nawet odmówić. Utrapienie z tymi politycznymi rozgrywkami. Czyż nie mogłem sobie w spokoju wszystkiego przemyśleć?

— Król zaprasza cię do podwodnej komnaty. To zaszczyt być do niej zaproszonym — fioletowy krab wyprostował odnóża i ciągnął uroczyście — Król zwykł tam rozprawiać tylko z równymi sobie, z władcami innych planet i gatunków. To miejsce, którego wielu nie widziało nawet na oczy. Stąd też wynikło to zamieszanie… Każdy ze strażników chciałby cię tam zaprowadzić.

— Dobrze, zaprowadźcie mnie tam wszyscy- powiedziałem i uśmiechnąłem się.

Schlebiało mi, że ich król traktuje mnie jak równego sobie. Tym samym urosłem zapewne w ich oczach, a to mogło przełożyć się tylko na moją korzyść. Byłem w końcu geniuszem… Geniuszem przewyższałem władców świata. Ach! Rozkoszne myśli kłębiły się w mojej głowie! Czyżbym i ja był już jednym z nich, jednym z królów, panów? Czy będą się do mnie zwracać wasza wysokość? Wyobrażałem sobie jak zasiadam na tronie w pięknym purpurowym płaszczu, nad głowami moich doradców wiszą cudowne obrazy, arcydzieła, jedyne w swoim rodzaju, a po mojej lewej stronie królowa, piękna, złotowłosa, rumiana… Taka władza pomogłaby mi dać początek nowemu ładu, stworzyłbym państwo sztuki. Moi poddani żyliby w zgodzie, beztrosko i szczęśliwie, a ja rozbudzałbym w ich martwych sercach miłość do sztuki. Do tego widać zostałem powołany, nie mogłem uciekać przed przeznaczeniem. To był mój obowiązek — podjąć działanie!

— To tutaj — powiedział maleńki krab-strażnik wskazując na złote, połyskujące w sztucznym świetle drzwi. Żaden z krabów nie odważył się jednak zapukać. Strażnicy stali nieruchomo wpatrując się nieprzerwanie w klamkę, jak gdyby była to najcudowniejsza rzecz, jaką kiedykolwiek widzieli. Owszem, dotykał jej zapewne sam król. Poniekąd rozumiałem ich oniemienie na widok drzwi, za którymi ukrywał się władca. Przynajmniej starałem się zrozumieć. Proste osobniki mają to do siebie, że potrzebują nieprzerwanie utwierdzać się w przekonaniu, że są lepsze od innych prostych osobników. W tym wypadku wyższość strażników polegała na obcowaniu w komnatach królewskich w pobliżu samego króla. Żaden z nich najpewniej nie zamienił z władcą więcej niż dwa słowa, niemniej jednak świadomość kontaktu z tak fantastyczną istotą, jaką był król napawała ich dumą. Każda krabia rodzina marzy, by ich syn należał do królewskiej straży, a zostać jej członkiem nie było wcale łatwo. Ostateczną selekcję poprzedzają lata przygotowań w specjalnych ośrodkach, gdzie kadeci uczą się władać bronią. W takich placówkach od samego początku wpaja się nowo przybyłym, jak wielką i niezrównaną istotą jest król i jak bezwzględnym szacunkiem należy go obdarzać. Jak jednak widać strażnicy zatracili w tej swojej szkole zdrowy rozsądek. Niech będzie, za tymi drzwiami, ba! złotymi drzwiami znajdowała się królewska komnata, w której przebywał sam król. Niech będzie. Ale czy musiałem tam stać i wpatrywać się przez kilka minut w te cholerne drzwi nie wiedząc, co dalej z sobą począć? Do licha! Postanowiłem, że nie będę dłużej robił z siebie idioty i nie bacząc na ciche protesty strażników podszedłem bliżej i zapukałem trzy razy. Wokoło rozległy się ciche westchnienia krabów, które bardzo przejęły się tym, że za chwilę mogą zobaczyć swojego pana i władcę. Zauważyłem jak troje z nich schroniło się przed jego spojrzeniem za sąsiednimi drzwiami. Odwróciłem się do nich i powiedziałem:

— Spokojnie, nie ma się czego bać. To przecież tylko wasz król.

Kiedy to powiedziałem usłyszałem jak drzwi cicho skrzypiąc uchylają się. W progu stanął krabi król — lśniący i czerwony. Właściwie znów nie wyróżniał się niczym szczególnym. Gdybym spotkał go przypadkiem na ulicy nie potrafiłbym powiedzieć, że to ktoś wyjątkowy. No może poza jego błękitnym spojrzeniem, które, trzeba przyznać, było wyjątkowo przenikliwe. Widziałem jednak strażników, którzy wyglądem o wiele lepiej nadawaliby się na króla. Ujmę to w ten sposób — władca krabów wyglądał przeciętnie, przeciętnej jaskrawości barwa, przeciętnej wielkości szczypce. Wszystko było w nim przeciętne, oprócz oczu, i w duchu zacząłem się nad nim nawet nieco litować. Komuś takiemu musi być ciężko utwierdzać wszystkich wokół w przekonaniu, że jest się nieprzeciętnym. Po chwili, a może nawet dłuższej chwili, tych beznadziejnych rozważań wreszcie opamiętałem się i skłoniłem nisko, na co król odpowiedział uśmiechem. Nie jestem pewien czy to, co udało mi się wtedy zobaczyć na twarzy króla to uśmiech. W każdym razie uniósł w nieodgadnionym grymasie kąciki ust, co było, uwierzcie mi, bardzo podobne do uśmiechu.

— Ach, to ty Salvo — powiedział i otworzył szerzej drzwi odsłaniając wnętrze podwodnej komnaty. Usłyszałem za plecami kolejne westchnienia strażników, którzy na zawsze zapewne zapamiętali tę chwilę. Ujrzeć podwodną komnatę, choćby z daleka, to jakby tam być. To jakby być na audiencji u króla. To jakby być bliżej króla niż inni. Założę się, że wielu z tych strażników będzie przywoływać wspomnienie tamtej chwili opowiadając swą historię wnukom.

— Podobno wasza wysokość wzywa mnie na rozmowę — powiedziałem grzecznie zaplatając ręce za plecami.

— Tak, musimy pomówić. To bardzo ważne — król ruchem szczypiec nakazał mi wejść do środka, po czym zwrócił się do straży — Zostawcie nas samych. Kiedy przyjdzie pora zawiadomię was.

Przeczytałeś bezpłatny fragment.
Kup książkę, aby przeczytać do końca.
E-book
za 7.35
drukowana A5
za 45.63